Se. 262
Zaterdag 6 November 1926
169* Jaargang
(DDELBUR
COURANT.
30ït nummer bestaat uit TWEE bladen.
EERSTE BLAIX
KAMEROVERZICHT.
Twtede Kamer.
Zitting van Vrijdag.
Iii onvervalschten verwaten volksver-
gadermgstoon, en dan telkens onderbro
ken door den voorzitter, heeft de com
munist Lou de Visser gisteren zijn
interpellatie gehouden over de militaire
relletjes. Hij ging in zijn rede en in zijn
vragen uit van de stelling dat door del
groeiende anti-militaire overtuiging, de
herhalingsoefeningen een bron van er
gernis zijn, en dat in die stemming het
onoordeelknudig optreden van superieu
ren de gebeurtenissen te Assen en te
Ede uitlokte, wat nog verergerd zou zijn
door de aanwezigheid der pol it ie troepen.
Hij vroeg instructies om incidenten als
van Assen en Ede te voorkomen, en bo
vendien afschaffing der herhalingsoefe-
^finder lomp en hot sprak de heer K.
ter Laan bij zijn interpellatie over het
«elfde onderwerp. Hij was van oordeel
dat in dezen zomer bij de herhalings
oefeningen te veel van de manschappen
is gevergd. Allereerst vroeg hij dadrlegen
maatregelen en hel vervallen der marsch -
oefeningen.
Vervolgens betoogde hij dat kapitein
Glasius zeer juist heeft geharifleld dooi
de politietroepen te Assen terug te roe
pen.
Hij bracht voorts de kwestie op bree
der terrein door te vragen wanneer aan
de stellige belofte van 12 Nov. '18 wordt
«voldaan. En ten slotle nam hij de be
vordering van majoor Eroeling onder
handen.
Dat de relletjes iets te maken hebben
met de soc. anti-militaire* betooging in
Den Haag, ontkende de heer Ter Laan
natuurlijk.
Minister Lamb o o v stelde zich in
zijn antwoord op een heel ander sland-
punt. Dat het tot een uitbarsting kwam,
achtte hij een gevolg van de voortduren
de ongunstige inwerking op den geest
van de troepen van antimilitaristische
zijde; en dat niet alleen van den kant
der communisten, maar ook van dien
der sociaal-democralen. Voortdurend
wordt den dienstplichtigen voorgehou
den ,dat het leger en zijn oefeningen!
nutteloos zouden zijn. Telkenk en telkens
weer worden klachten uitgesponnen, die
óf onjuist óf schromelijk overdreven zijn.
neflige protesten klonken bij deze be
wering van de banken der socialisten.
De Minister hield echter staande, dat
ook het houden van den Onlwapenings-
dag op Houtrusl, juist tijdens de herha
lingsoefeningen heeft hijgedragen tot het
uitbreken der ongeregeldheden, tot het
versterken van den geest van verzet in
fiel leger.
De Ifcegeering zal van de militaire
autoriteiten blijven eischen, dat ze zich
met volle toewijding zullen geven aan
de geestelijke en stoffelijke belangen van
hun ondergeschikten, dat ze zullen trach
ten hef vertrouwen hunner minderen te
winnen, dat zij bij oefeningen niet het
onmogelijke zullen vergen zonder in slap
heid Ie vervallen. En als van tekort
komingen op dit stuk mocht blijken, zal
de Minister er onmiddellijk oen einde aan
maken. Maar van den anderen kant vor
dert de Minister ook van de meerderen,
dat ze. wanneer de geest van verzet zich
uil, zoodat dc lucht gevaar loopt, het
verzet zullen tegengaan door een krach
tig optredep, zoo krachtig als notodig is
om de lucht te handhaven.
In oen ceesl van deze. omnerkingeii
beantwoordde de Minister ook dc gestel
de vragen.
Do indeoling van den marsch van ma
joor Froeling liad zijn instemming niet.
Maar als spr. nu heeft een officier, die
een uilstekenden slaat van dienst beert
en bewezen ljeefl ecu uitsle.lcende ver
zorger te zijn van de soldalen, moet liij
dsn. omdat deze officier één ongéluk-
kigeji dag heeft, hem; die 35 jaren een
uitstekend officier wós. een slag ui hel
aangezicht geven?
Kapitein Glosius za] 'heden door den
Minister ontvangen worden om zijn stand
punt uiteen te zetten
De Kiaimer ging daarna uiteen tot Dins
dag. Dan is weer het verdrag aan de
orde.
BINNENLAND.
PROV. COMITÉ VAN ANTI REV. KIES-
VEREENIGINOEN IN ZF.EÉ VMl.
Blijkens een verslag# in „de ZeeuwT
waren op de Donderdag te Midde 1-
burg gehouden vergadering! van boven
genoemd comité 50 kiesvereenigingen
■vertegenwoordigd
De voorzitter mr. A. A de Veer herin
nerde aan ue 'voor ons, politieke leven
van zoo grool belang te achten verbre
king der samenwerking tusschen de
rcchtsche partijen cu de vervanging van
het lybinet-CoIijn door het z.g.n. inter-
mezzo-kabinet-De Geer. Wij hebben nu
gekregen een regeermg. 'die in haar we
zen extra-parlementair is ..een regeering
zonder bepsald doek voor eigen re
kening en risico zeilende cn bereid heen
te gaan zoodra zich maar een parlemen
taire meerderheid er toont. Spr. laat de
vraag daar, dat de 'heer De Geer, minister
uit 't Kpbinet-Colijn. leider werd van het
nieuwe kabinet, iets waaraan voor de
anti-rev een min of meer onaangename
bijsmaak verbonden is^ maar wijst op
',t eigenaardige en voor de zuiverheid
van 't politiek leven niet onbedenkelijk
feit. dat 't nieuwe kabinet staat onder
Chr. historisch signatuur. Ten opzichte
van het gezantschap bij den Paus was
o.a» een oplossing mogëfijk geweest, die
er mee rekening hielddat de politieke
scheidingslijn in ons land nog steeds loopl
tusschen links en rechts. Een duidelijke
uitsjiraak van de Chr.-Hist. leden van "t
tegenwoordig kabinet onmiddellijk na 't
ontstaan der crisis zou de oplossing heb
ben vergemakkelijkt. Want wel Was de
samenwerking in de Tweede Kamer ver
broken. maar '1 land voelde ongetwij
feld de noodzakelijkheid der samenwer
king nog zeer sterk.
Spr. verheugt er zich over. dat de
samenwerking der drie rechlschc fracties
in de Eerste Kamer ongebroken i-, ge
bleven en hoopt, clat die fracties in de
Tweede Kamer, welke zoozeer op elkan
der zijn aangelegd zij het zonder over
haasting binnen een niet te lang tijds
bestek elkander zullen terugvinden om
verder samen op te trekken Naar spre
kers onwrikbare overtuiging zullen zij liet
land daarmede dienen, aldus sprak een
bekend Chr. Iiist. afgeiaardigde in dc le
Kamer. En de R. Kath. afgevaardigde, de
heer Blomjous sprak in gelijken geest.
Spr. herinnerde aan de welbewuste af
wijzing van een samengaan van dc R -
Kath. met de S. D. A. P„ en in zoover
is er zeker een lichtpunt. Een andere
partij -groepecring is voorloopig nog niet
in 't zicht. .Maar overigens zij men niet te
hoopvol gestemd en er zal nog heel wat
moeten veranderen voor men tot liet be
sef is gekomen dat samen optrekken op
nieuw- eiscli van landsbelang is.
Spr. wees er verder op, dal dc anli-
rev. zich in dezen uiets hebben le ver
wijlen. De co3.1itie is den anti-rev. wat
betreft hun speciale verlangens op poli
tiek gebied nimmer bijzonder gunstig ge
weest,
Ten slotte besprak .Mr. De Veer de
voor- en nadecleu van hel huidige kies
stelsel en wees er op, dal de anti rev
krachten, hun beginsel, voor ons vader
land positief Christelijk politiek, van har
te begeeren.
Hierna bracht de secretaris van liet
Prov. Comité, de heer P. G. Lacrnoes,
verslag uit over de gedane werkzaamhe
den.
Het moderanien van het Prov, comité
werd bij acclamatie herkozen, en is als
volgt samengesteld. Mr. A. A. de Veer.
voorz. P. G. Laernoes, secrelaris, P. Oos-
lerbaan. .penningm.. P. A Schwarlz, G.
v. d. Putte, D Scheele, D. Mulder, en
C. J. Sonke. Voor Sluis bestaat nog een
vacature, waarin in een volgende ver
gadering zal worden voorzien.
Vervolgens liad de bespreking plaats
van de propaganda voor de a.s. Slaten-
■erkiezingen en werd o.a. besloten dal
iedere Centrale niet een afzonderlijke lijst
zal uitkomen.
HET VERDRAG MET BELGIÉ-
Het Kamerlid Vliegen
e ii het Nationaal o
m i t van A c l i e.
In de vergadering van de Tweede Ka
mer der Slalcn-Generaal van Woensdag
jj. heeft de heer Vliegen dc vraag ge
steld of de leiding van het Comité van)
Actie op haar eerewoord zou durven
verklaren, dal alle gelden uit Nederland
zijn gekomen.
Het antwoord op deze vraag behoeft
aan duidelijkheid niets le wenschcn o vei
le laten: Ondergeteckenden verklaren op
hun eerewoord, dal geen cent n iel-Net-
der land sch geld in de kas van het Comité
is gestort noch door het Comité is gc-
bruikl.
Het Nationaal Comité van Actie, Cen
traal Bestuur: Mr. J. Luden, alg voorz.;
A. A Mussert, Alg. secrelarisE. A.
van Wely, alg. penningmeester.
UIT OOST-INDIË.
W Muurlingf
Naar Aneta meldt reed de hoofdverte
genwoordiger van de Bataafsche Pelro-
leuin-Maatschappij in Ned Indië, de heer
\V, Muurling Donderdagavond per auto
naar Bandoeng. Dhr. Muurling zat naast
den chaüffeur Vóór Paroengkoeda bij
Soekaboemi is de wagen, na het passee-
ren van een bocht; blijkbaar den berm
opgereden van den wég afgeraakt en drie
meters naar beueden gekanteld, waarna
een Ödom den verderen val stuitte. De
chauffeur werd dén wagen uitgeworpen,
eveneens de heer Muurling, die blijkbaar
den wagen over zich heen gekregen heeft.
De Bataviasche medicus dr. Olivier, die
lak echter den Roer Muurling reed kon
alleen diens dood, vaststellen. De heer
Muurling is blijkbaar op slag gedood.
De tweede cliauffeur werd onder den
gckanteklen wagen vandaan gehaald, hij
had slechts schrammen, eveneens de an
dere chauffeur.
Het lijk van dén heer Muurling is naar
Soekaboemi vervoerd. Mevrouw Muurling
vertrok onmiddellijk derwaarts.
Hel stoffelijk overschot is gisteroch
tend te Weltevreden ter aardje besteld
De heer Muurling was een zeer Tieken-
dc Indische persoonlijkheid Onder graaf
van Limburg SJirum had hij grooleu in
vloed op den gang van zaken. Hij was
oorspronkelijk Ifrf hel leger, doch werd
in den oorlog benoemd lot leider van
den politieken inlichtingsdienst. Latei-
werd hij de eerste regoeringsgemachtigde
voor algemeeno zaken.
Eenige jaren geleden heeft hij 's lands
dienst verlaten en is hij opgetreden als
hoofdvertegenwoordiger van de Bataafsche
ïn den Volksraad werden Woensdag
zijn verdiensten herdacht
Rheumatiek
KlO'Osi erè alsem
verdrijft rfe pijn
(Ingez. Med.)
Uit Sïsö si. prsvissls.
KOSTEN VERVOLGING NALATIGE
KIEZERS.
De Minister van Binnenkuidsclio Zaken
en Landbouw heeft aan do burgemeesters
opgaaf gevraagd van de kosten, welke de
naleving van art. 149 der Kieswet ten
opzichte van de in 1925 gehouden ver
kiezing van leden van do Twi^e Kamer
voor de gemeente heeft nioegeDraeht.
Uit Vlissingen.
Het Zweedsciie oorlogschip IMgia
w,aarmedc prinses Astrid van Zwccdcn
dc reis maakt naav haar nieuw land, Bel
gië, wordt Zondagmorgen omstreeks half
negen verwacht hij Westkapellc. waar
Nederlandsche Torpedobooten aanwezig
zullen zijn om 'den kruiser le vergezel
len naar de reede van Vlissingcn
waar dezen mei saluutschoten zal worden
begroet. Men verwacht dat hel schip te
ongeveer half elf aai^ den ponton in de
buitenhaven zal moeren en daar zal blij
ven liggen lol aankomst van den maiÜ-
trein te 12.29. waarmede de vader en
moeder van de Prinses zullen aankomen.
Als deze zich ook hebben ingescheept z?l
de kruiser spoedig de haven weer verla
ten en geescorleerd door de lorpedoboo-
ten de Schelde opvaren Na op die ri
vier geankerd den nacht le hebben door
gebracht. zal dc Kruisej Maandagmor
gen naar Antwerpen opsloomen,
Vrijdagmiddag kwam in de Badhuis
straat te VI i ss in gen dc electrische
tram in aanraking met een handwagen,
welke te diclil bij de tramrails was ge
plaatst. De handwagen kreeg een gedlich
ten klap, waardoor hij een slag omdraai
de, waarbij hij een 5-jarig kind. dat juist
passeerde, raakle. Het kind werd tegen
den grond geworpen, doch wonder bo
ven wonder bekwam het geen noemens
waardig letsel.
Uit Walcheren.
Donderdagavond hield dp heer Krui
er, van Den Haag. secretaris van deu
Bond van Ziekenkassen in Nederland',
dadïtoe ui (genood igd door hol bestuur
van hel ondersteuningsfonds „Onderlin
ge Hulp", te Domburg voor haar le
den en belangstellenden in de zaal van
den heer Frank een rede over de be
slaande ziekenkassen in verband met de
Ziektewet. De leemten in dc wet wei-den
besproken. Om hierin verandering le
brengen dient men zich aan le sluiten bij
den Bond. Getracht zal worden gedaan
te krijgen door wijzigingen der Ziektewet,
dal zelfbeheer voor de plaatselijke zie
kenkassen blijft behouden.
Uit Zuid- B-e v e 1 a n d.
Te Goes werd Woensdagavond in
hel „Schuttershof" de Ie jaarvergade
ring gehouden van de Goesche Burger
wacht. Ook de burgemeester was hierbij
tegenwoordig.
Fit hol jaarverslag van den secretaris
penningmeester bleek, dal de belangstel
ling van de leden voor de schietoefenin
gen goed te noemen was,
De heei» ,T. Af. van Riet werd als be
sluuislid herkozen Daarna had de uit
reiking plaats van de door verschillende
leden dezen zomer behaalde diplomats
voor betoonde schietvaardigheid en wer
den deze door den burgemeester .uitge
reikt aan de navolgende personen- klas
se A. J Rouw; klasse B L. J. Meijler, Jac.
ran Zweeden, M. G. v. d. Weele. M. van
Stee, J. M van Riet, B J van den Berg,
P. Melis en J. Donner; klasse C, de liee-
ren I. Gunst, J. J van den Berg, J.
Gunst en M. C van den Bout. Aan di
ploma A was tevens verbonden een zil
veren kruisje en aan diploma B een.
bronzen kruisje.
Hierna werd de uilslag bekend ge
maakt van den gehouden jaarlijksehen
ouderlingen wedstrijd. Bij den wedstrijd
lauwerkrans (wisselprijs) was not 1 B J
van den Berg 133 punten, 2. M. van Stee
130 p. Tan den personeelen wedstrijd.
1. M. de Jonge 46 p2. J Gunst 43 p
Vrije baan buks: 1. I. Gunst 199 p, 2.
J. Rouw 198 p
Eerebaan buks 1. M. G v. d Wiele,
97 p.. 2. I. Gunst 97 p.
De burgemeester sprak nog enkele
woorden lot commandant, bestuur en le
den voor dc betoonde belangstelling voor
de burgerwacht en hoopte dat deze zal
blijven bestaan. De heer B J van dein
Berg dankte hef bestuur voor de beschik
baar gestelde prijzen en den commandant
voor zijn uitstekende leiding.
Met ingang van 1 November is de
heer van Os uit Hcerenveen als land-
meier naar hel kadaster te Goes over
geplaatst, zulks in de plaats van denl
heer Visser.
Donderdagavond kwam de raad der
gemeente Kloelinge in een openbare
vergadering bijeen
In behandeling kwam liet voorstel van
B. en W. om geen garantie-overeenkomst
betreffende levering van stroom aan te
gaan met de N.V. P.Z.E.M.
De voorzitter licht toe dat in deze
gemeente ongeveer 100 aansluilbare per-
ceelen zijn; voor elk perceel moet een
garantie betaald worden van f 25, zoo-
dat de totale garantie ongeveer f 10.000
zal .bedragen
Van de 500 hoofden van gezinnen heb
ben zich momenteel 31 voor eloclriscli
licht aangemeld; van deze zullen er wol
zijn die meer gobruikéh dan voor f 2'
doch daartegenover slaat ook weer dat er
bij zullen zijn, die veel minder zuillon
■erbruiken. Ook dc straatverlichting zal
aanmerkelijk ineer kosten dan de tegen
woordige gasverlichting. Spr vindt dat
do garantie die de gemeente moet stel
len voor deze veel te hoog is en dat hot
een linancieele strop zal zijn
De lieer Zweedijk vraagt hoeveel de kos
ten van een lichtpunt zuilen bedragen,
per uur Hierop wordt geantwoord, dat
dit ongeveer 2 ceul per uur zal bedragen
Dit komt de hear Zweedijk nogal hoog
voor, gezien wat het gas kost
Ook de andere heeren vinden dat de
garantieovereenkomst in het nadeel van
deze gemeente zal zijn
M. a. st. wordt besloten geen garantie-
overeenkomst aan te gaan
Hierna wordt vastgesteld de verorde
ning cx. art 178 der gemeentewet, waar
bij de heer Slraub in overweging geeft
ook bepalingen te niaken voor motoren,
die voel lawaai veroorzaken
De voorz zegt toe deze zaak te zul
len onderzoeken.
Op advies van Ged. Staten worden oeiii-
ge wijzigingen aangebracht in do ver-
andere politic-verordening on "bouwveror
dening
In behandeling komt hot voorstel van
B. en \V. om niet over le gaan tot ophef
fing van hol voetpad over de paarden-
Wei in Abbekinderen), waartoe is ïiige-
komen een verzoek van den heer Oele le
Goes (als gemachtigde van moj. van dei-
Bilt te Nijmegen) Na eenige bespreking
wordt hel voorstel van B eft»W m a.
st. aangenomen
Vervolgens wordt overgegaan tot be
handeling van het verzoek van II Oelej
aldaar, waarin deze aandringt op verbete
ring van het z.g. „Slop". De voorz. zegt
<lal het Slop voor het tegenwoordige ver
keer veel le smal is; herhaaldelijk komt
men in aanraking met het huis van Oele,
hetgeen dezen dikwijls veel gold kost.
Ook de leden zijn er van overtuigd dat
verbetering noodzakelijk is. Onderzocht
zal worden wie de verbetering moot doen,
het rijk of de gemeente. Daarna kan naar
omstandigheden gehandeld; worden.
Betreffende een verzoek van A. Blok,
stellen B en W voor een lokaal der o.
1. s. met gratis vuur en licht ter beschik
king te stollen voor hot houden van
een cursus in tuinbouw. De heer Straub
acht het billijk dal vuur en licht worden
betaald. De voorz. en de heer Eversdijk
loöUen aan dal liet ook oen gemeentebe
lang i> en vinden de kosten van vuur i-n
licht nie' zoo hoog, dat de gemeente ze
niet dragen kan.
Het voorstel va,n E cn IV. wordt hier
na aangenomen met 6 tegen 1 stem, die
van den lieer Straub.
Be'loten wordt met ingang ran 1 Jan.
1927 A. van de Volde definitief als ge-
gemeentewerkman aan te stollen.
Het voorstel van B. cn W. om voor de
ptneelen aan den Achterweg, kad be
lt kt nd sectio A. Nas 609 en 610, eigenaar
J. Dekker Lzn., do rooilijn voor nieuw tc
bouwen woningen en afscheidingen enz.
vost le stellen op het verlengde van de
voorzijde der woning plaatselijk gemerkt
A 200 bewoonster wed. M. de Waard).
Bij de rondvraag verzoekt do heer
Zweedijk om het voetpad hij G Krimpe
te verbeteren, dit is bijna niet meer te be
gaan. Verbetering wordt toegezegjd
De heer Sinke informeert naar de plan
nen om in den Iieernisseweg een straat
aan te leggen. De voorz. antwoordt dat
zoodra allo belanghebbenden mee werken,
hel straatje gelogd zal worden
Do heer Straub zegt dat hij het vüii
dei gemeente niet op zijn gepacht per
ceel wenscht le hebben. Ook vraagt hij of
liet, niet mogelijk is dat de gemeente werkf-
man het vuil san het dorp naar de vuilf
nisbak brengt en het niet in het Noords
einde op een hoop gooit? Hierin zal wor
den tegemoet gekomen,
Voor 't Nutsdeparleinent te Krab
bend ijk e trad als spreker op de heer
Ml Onnes, predikant van Weslzaan, met
het onderwerp .Marie Antoinette en Lo-
dewijk XVT Hij bepaalde zich uilslui
tend tot hel geren van een karakter-
schels van deze personen en een be
schrijving te geven van het milieu, waar
in deze zich bevonden.
Uit Schouwen en Duiveland.
Door de ambtenaren te Zlerik-
zee is Woensdag j.l. een in volle wer
king zijnde geheime sigarenfabriek ont
dekt ten huize van d. B De voorradige
tabak en sigaren benevens de -werktui
gen, zijn in beslag genomen. (Z. Nwsb.)
Door den Commissaris der Konin
gin is benoemd tol gemeenteveldwachter
te Brouwershaven de heer JWitte,
marechaussee le Hansweert.
Uit T h o I e n
De vorige week werd te T h o 1 e n
een bazaar gehouden ten bate van de
mcubileering van het wijkgebouw van 't
Groene Kruis aldaar Zij heeft een batig
saldo van ongeveer f 1700 opgeleverd.
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W-. D.
Woensdag j.l voer een schipper do
liavon van Hoofdplaat binnen. Bij
hel vastleggen van zijn schip geraakte
zijn hand bekneld tusschen ecu staal
draad. Drie vingers van zijn hand wer
den ernstig verwond. Gelukkig brak de
draad af. waardoor erger voorkomen
werd. Geneeskundige hulp moest dade
lijk ingeroepen worden Het bleek «lal de
man ook nog aan het been gewond was.
Op last van de politie werden te
II o o f tl p 1 a a t verschillende wagens,
beladen met hielen, aangehouden. Bij
weging werd vastgestelddat de wagens
le zwaar belast waren. Tegen de land
bouwers werd proces-verhaal opgemaakt.
DE BIOSCOPEN.
S l ro jAgh oil
Förster Christ!. Chrisll van den Hout
vester. Eéh van die films, waar eigen
lijk maar één passend oordeel voor is
alleraardigstWaar men vandaan gaat
met het behagelijk gevoel zijn lijd nan
een goede ontspanning le hebben be
steed Een stuk. getrokken uit de gelijk
namige operette, maar waarvoor het La
fille y mènera sa mère" volkomen geldt.
Een verhaaltje uit de elegante rococo
van hel Weenen van Joseph II, den
zoon van Maria Theresia, beminnelijk,
liefelijk, als dien lijd zelf. zonder veel
emoties of conflicten Joseph II zelve
(Harry Licdtkc eindelijk zien we hem
weer eens hier" natuurlijk de zwier en
de charme in persoon; Lya Mara een
kittige ChristI, en dan nog op den ach
tergrond de statige, heersehzuchtige. di
plomatieke figuur van de Oosfenrijksche
keizerin, die zooTi groote rol in de ge
schiedenis heeft gspceld Wc zouden zoo
lang door kunnen gaan; er is veel, héél
véél waarlijk goeds van deze film le
zeggen, en men denke zich dan ook
het woord alleraardigst in den besten.
zin van hot woord'
Het strijkje had alle lof gevonden in
de operette zelf ter opluistering Vooral