CORSETTEN
W I SLTT
GA AI BOVEN
.•I'»»
No,, 2S6.
Saterdag 30 October 1928
169* Jaargang
IDDELBUR
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen.
EERSTE BLAD
KAMEROVERZICHT.
Tweede Ka nier.
Zitting van Vrijdag.
Op Üe lijst van sprekers over de goed
keuring van het verdrag niet België staan
ingeschreven
1 Kir. Knottenbelt (V.B>.)
2. Dr. Lovink (C.H.)
3. Krijger (C. H.)
4 Brautigam (S. D
5. Schouten (A. R)
6 Tilanus (C. H.
7. Dr. Nolens (R. K.
8. Mr. Heemskerk (A. R.)
9. Bs. Kersten (S. Ger.:
10. Mr. Mar chant (V. D.)
11. Vliegen (S. D.)
12 Mr. Kortenhorst (R. IC.)
18. Ds Lingbeek (Herv. Ger.)
14 Ir. Albania (S D)
Reeds dit lijstje is een studie waard,
want het geeft blijkbaar een aanwijzing
van de 'tegenstrijdige stroomingen in ver
schillende fracties.
De heer Knottenbelt opende liet
vuur met een zakelijk requisitoir tegen
het verdrag. Wie hebben onlangs uitvoerig
verslag gegeven van een rede die hij in
Middelburg hield, en uit de gister reeds
door ons opgenomen samenvatting van
zijn Kamerrede bleek, wat ook niet an
ders te verwachten was, dat hij nu in
hoofdzaak hetzelfde betoogde.
Zijn politiek bezwaar is bovenal dit,
dat Nederland afstand dpet van sou-
vereiniteit over een deel v,ah zijn gebied,
juist daar waar die souvereinileit een
gebiedende eisch is Dat geschiedt door
dat de zeggenschap inzake de Schelde
uit handen wordt gegeven aan een arbi
trage-commissie. en door de bekende re
serve ten opzichte van Belgische oorlogs
schepen.
Een ander onoverkomelijk bezwaar is
gelegen in het „rechtsvacuüm" op de
W Schelde, waardoor de Nederl. Staat,
de ProT. Zeeland, de waterschappen enz.
ten eenenmale verstoken zijn van ver
haal voor een Nedérlandschc rechter op
een schip dat schade veroorzaakt. Voorts
geven we ons meest onbetwistbaar recht,
het beïoodsen, weg.
Verder betpogde spr. dat de Minister
de boteekeuis van het Moerdijkkanaal
voor Amsterdam en Rotterdam niet juist
heeft ingezien. Er is geen enkele réden
om e en deel van onze welvaart te schen
ken aan het rijkere België.
De door Nederland gedane concessies
vloeien niet voort uil de omstandigheden
van 1839, maar zijn een verlangen van
België met steun van Frankrijk. En het
doel, n.l. toenadering lot België, zal' niet
bereikt worden. Spr. zou zijn meening
nog niet in een motie duidelijk maken,
msar hij behield zich voor later daarop
terug te komen. Indien dit toelaat wordt
aangenomen, zal een diepe kloof ontslaan
tusschen de volksvertegenwoordigers en
de natie. Indien ooit de volkswil zich
heeft uitgesproken, is hel nier.
De hèer Lovink bestreed de mcening
van den minister, dat het nieuwe verdrag
een uitbouw beteekent van dat van
1839. In het nieuwe verdrag worden be
ginselen gelegd, die het belang van Bel
gië doen gaan boven dat van Nederland.
Zijn de tegenwoordige verbindingen
van Antwerpen naar den Rijn onbruik
baar? Zoo ja, dan ware het juist andere
even veilige scheepvaartwegen aan te
wijzen. Dat ware een verdere uitbouw
van het tra'ctaat van 1839. Maar het ka-
naai Antwerpen- Moerdijk gaat veel ver
der. Spr. vraagt verdere overlegging der
adviezen van nadere gedelegeerden ter,
Parijsche conferentie inzake dc voorzie
ning in waterstaats- en militaire zaken
met betrekking tot het Schcldeivgimi.
Spr. wenscht mede te werken aan een
goede bevaarbaarheid van dc Schelde,
maar hij wenscht tevens voor onze rech
ten op te komen. Hij zou een onderzoek
wenschen omtrent de Antwerpen—Rij n-
verbindingén. Indien blijkt dat die ver
binding niet voldoende is, dienen verbe
teringen daaraan le worden aangebracht.
De heer K r ij g e r (O.H.) zou gaarne
medewerking vertecncn om deze voor
Eelgiê belangrijke aangelegenheid tot een
goede oplossing te brengen. Hij brengt
hulde aan minister Van Karnebeck voor
wat hij in moeilijke lijden voor ons land
gedaan heeft. Dit neemt niet weg, dat
de minister het de Kamer al zeer moei
lijk gemaakt heeft thans opbouwende cri-
tiek le leveren.
De spTeker bepaalde zich tot de water
staatkundige beteekenis van hel trac-
taat. Maar daarover had hij niet voel
goeds (e zeggen. f
In liet Scheldc-regiem komt ongeveer
niets voor, waarmede, de heer Krijger
zich zou kunnen vereenigen. En vooral
liet hij hierbij zwaar wegen de gevaren
voor dc Zeeuwscrie polders, voortvloei
ende uit het nieuwe regiem. Hij weigerde
rekening te.houden met verlangens van
België, welke alleen gegrond zijn op een
ongemotiveerd wantrouwen van België
jegens ons. België kan niet bewijzen,
dat het ten aanzien van de bevaarbaar
heid van de Schelde behoefte heeft aan
meer waarborgen dan de bestaande.
De toestand in Zeeland zal worden, dat
de beheercommissie zal treden in de rech
ten van do besturen. Is dat Schelderegiem.'
in overeenstemming niet do desiderata van
de Provincie Zeeland9 Wie voelt wat ei'
in Zeeland bij dijkbreuken kan geschieden,
beseft dat die regeling onaannemelijk is.
Het tractaafc moet mislukken, omdait
het de goede verstandhouding met België
zal schaden.
De heer Brautigam betoogde dat
een afdoende oplossing voor dit verdrag
niet wordt verkregen; dat België geenszins
noodlijdend is, en dat het niet aangaat
Nederland lasten op te leggen die niet
te overzien zijn.
Waarom moet Nederland zijn souverei-
niteit prijs geven? Is bij de regeling van
den loodsdienst het loodswezen gehoord?
De Minister De onderhandelingen,
zijn gevoerd door den inspecfour-goneraal.
De heer Brautigam- De vraag rijst
nu wat diens advies is geweest, en olf <fSe
zijn ondergeschikten geraadpleegd heeft.
Het onderhoud der Schelde wordt vast
gekoppeld aan de toenemende eischen van,
de scheepvaartwe nemen dus onbegrens
de plichten op ons.
Hij wees er op dat de meeste huitenj-
landsche reeders en ontvangers die nu
over Rotterdam aanvoeren, naar Antwer
pen verhuizen als zij een stuiver goedl-
kooper per ton terecht komen. Moeten de
Rotterdamsche belangen worden aangetast}
ten voordeele v,an België dat toch reeds1
bloeit? Het verdrag lean in zijn huidigen
vorm niet worden aanvaard.
Dinsdag voortzetting.
BINNENLAND.
DE BELGISCHE STABILISATIE-
LEENING.
Gemeld wordt dat de Nederlandsche
tranche van de Belgische Stabilisatielee-
ning gister vele malen is overteekend.
EEN WOORD VAN DE TïMES.
De Times besprak in een artikel over
de stabilisatie van den Belgischen frank,
terloops het verdrag tusschen België en
Nederland. Blijkbaar kent het blad niet
meer de tweede Mem. v. Antw. van Mi
nister van Ivarnebeek Want daaruit con
cludeert hot blad dat er vastberaad ver--
zet is, en ook dat er voor Nederland geen
verQics is. Het zoekt dc oorzaak «Ier op
positie alleen in den naijver van Amster
dam en Rotterdam. En -het stemt in met
de verwyzing van den Minister dat de
verwerping een slechten indruk zat wek
ken. Het hoopt op ratificatie in hel alge
meen betóng van den Europecschen vre
de.
J. F. WQLSKY v.h, K. j. QUIST
LANGE DELFT I 18 - MIDDELBURG
Wij brengen U een rijke sorteeriag
Bustehouders, Buikbanden, Corselets,
- JarretellebaDden, Jarretelle-*.
Zie thans onze Speciale Etalage.
(Ingez. Med.)
Uit Stad en Provincie.
- „De Zeouw" van gisterenavond be
vat een bericht, vermeldend een aiphabo-
tische voordracht voor de benoeming van
den griffier der Staten van Zeeland.
Naar aanleiding van dit bericht zijn wij
gemachtigd tot de meedcelhig dat er nog
géén voordracht is opgemaakt.
De hoeren J. F. Heemskerk, J. A.
Vertregt, W. A. den Hollander, Chr.
Hondius, J. Olthoff, S. Brandsma, Dr. E.
Scheps, Mr. L. van Andel, H. R. Struve,
A. de Neeling, Mr. P. J. van Bortel en
A. D. Littooij, allen leden der anti-rev.
partij, te Middelburg, zonden aan
de anti-rev. leden der Staten-Generaal
adhaesie betuiging met het bekende adres
van de 22 Rotterdamsche partijgenooten
inzake het verdrag Nederland-België.
(De Z.)
Uit Middelburg.
De collecte voor de oprichting van
een gedenkteeken voor Juliana van Stol
berg heeft alhier 252.opgebracht.
Uit VI i s s in g e n.
Nader' vernemen wij, dat de gister
nacht van de Harwichboot aan wal ge
brachte Noorsche zeeman, als passagier
de reis van Antwerpen naar Harwich
maakte in gezelschap van twee landge-
nooten en twee Duitschers, die te voren
als stokers te Cardiff waren afgemons
terd en nu op weg naar Antwerpen wa
rm, op zoek naar een ander schip.
Donderdag waren zij allen tegelijk aan
boord te Harwich gekomen en verkeer
den toen onder drankinvloed. Nadat de
Duitschers naar kooi waren gegaan, ble
ven de Noren nog bijeen en kregen zij
óp een oogenblik ruzie. Twee hunner
moeten toen met revolvers op hun kame
raad hebben geschoten, met het beken
de noodlottig gevolg. Een en ander ge
beurde in volle zee. De twee Noren zijn
te Antwerpen door de politie aan boord
gearresteerd en in bewaring gesteld. De
toestand van den verwonde is den ge
heel en morgen zeer zorgelijk gebleven en
hij is te 3.30 uur Vrijdagmiddag over
leden.
Het lijk is door de politie, ter beschik
king van de Justitie, in beslag genomen.
Uit Walcheren.
Vrijdagmiddag nam mej. M. de Pag-
ter afscheid als onderwijzeres in de nut
tige handwerken aan. de openbare lagere
school te OostkppjeUe. Haar werd
namens personeel en leerlingen dier
school bij monde van den heer Frelier II.
d, S. met een toepasselijk woord een
cadeau aangeboden bestaande in een gou
den broche.
Uit Zee u w s ch-Vl aande re n O. D.
Woensdagavond werd onder groote
belangstelling te Zierikzee de bazar
voor het Ziekenhuis te Noordgouwe ge
opend.
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W. D.
In de gisteren, Vrijdag gehouden
openbare gemeenteraadsvergadering van
Aardenburg waarbij alle leden te
genwoordig wsren, werd m a s. goed
gevonden dat slechts de benoeming van
een onderwijzeres aan dc openbare la
gere school op de agenda stond, daar er
toch eerstdaags een vergadering belegd
zal worden. De heer van der HooR
wenschte iets te zeggen omtrent de Can
dida,ten. wat de voorzvtter slechts in ge
heime zitling wenschie' le behandelen,
zoodat dc vergadering geschorsl werd. Na
heropening werd tot stemming overge
gaan en kreeg mej. Siegers uit Ylissin-
gen '1 stemmen, zijnde no 1 van de voor1-
dracht: no. 2 fskxnd mej. Nijslen uil SI ui-
kil, die geen stemmen kreeg terwijl 3
stemmen waren uitgebracht op mej. J de
Bert uit Ajardonburg. zoodal mej Siegers
benoemd was Hierna sluiting der verga
dering.
APOTHEKEN.
Zondag en dc nachten der volgende
weck zijn de navolgende apotheken ge
opend*-
Middelburg: G. K Xonhebel.
Vlissingen Wed A J. van Ockenburg,
Badhuisstraat.
PROTESTANTSCH ARMENHUIS
TE ANTWERPEN.
Nog ontvangen: J. d. H. en J. W. v.
d. K. elk f 2.50; W. R. f 2.—; M. f 1.50;
mevr. D. d. V„ L. L. d. V., N. N„ M.
B., N. N., C. B., A. K., mevr. W. A., F.
W. B., L. E. d. B„ A. v. O. en A. M.
elk flN, N-, E., mej. V. elk f0,50.
Totaal f 22.met vorige opgaaf f 158.50.
Boyendien van A. M, francs 15. Totaal
francs 210, is f 14.47. Totaal f 172.97,
welk bedrag, afgerond naar boven, is
opgezonden.
Eventueele nagiften zullen gaarne wor
den ontvangen en nagezonden
Aan de Redactie brengen we bij deze
onzen grooten dank voor hare mede
werking in deze aangelegenheid.
De Commissie.
DE BIOSCOPEN*.
Electro.
Er zijn zoo enkele filmacteurs uit Yan-
keeland, die „onnaboolsbaar" zijn, een
voudig types op zich zelf. Zij geven aan,
alles wat zij spelen hun cachet, zij zijn
al door hun persoon alleen een aparte
verschijning op '1 filmdoek. Tot dezulken
hoort ook Harold Lloyd, hier le lande be
ter bekend om z'n naam Kareltjo. Hon
derden, die tegenwoordig zoo'n bril dra
gen; honderden met hetzelfde figuur als
dit Ivarellje, maar er is maar één Iiarold
Lloyd. Waar 't aan ligt? Aan zijn heel
apart komisch talent, gelooven wij, dat
weer heelemaal op zich zolf staat, nicta
heeft van Charley, of -trie ook, en aan
zijn buitengewoon expressief gezicht, dat!
ieder oogenblik wisselt, geen seconde het
zelfde is.
Dat bij elkaar doet do bioscopen vol-
•stroomen, telkenmale als Ivareltje op
treedt En terecht, want zijn humor heeiA
dat pittig-grappige, dat ons eens even hee
lemaal uit den alledaagsclien sfeer haalt,
dat iedereen dadelijk te pakken heeft.
Er is dan ook stevig, gezond gelachen
gisteravond. En dat zal do volgende avon
den wel weer zoo zijn. Want Lloyd is in
„de Groen" waarlijk onbetaalbaar. Dia
voetbalmatch b.v.Ü
Flora.
Eindelijk Cowboy, verplaatst ons na
tuurlijk in de Far West. En als dan Dick
Hatton de hoofdrol heeft, is spanning en
sensatie weer troef. Wij zijn dan weer
in die streken, waar hard werken er
vooral is, flink vechten de vereiscliten
zijn om in het leven vooruit ie komen,
maar waar ook hard gevochten moet wor
den om veel onrecht en slechtheid uit de
wereld te helpen. Wat dan ook een Dick
Hatton na veel moeite en sfirijd lukt,
maar een „schoone" prijs is rijn loon.
Haar vrij beid herwonnen of in de macht
van den Oosterling is in een lieel anderen
sfeer. De Oosterling, die de zwakheden
der Westerlingen kent en er mee wérkt
om zijn doel te bereiken. Een goed staal
tje moderne cinematografische kunst,
hoe en wat, ga men maar eens zien.
Ook bij dit drama is het eind gbed al
goed. Maar hel gaat via intenser moei
lijkheden dan het vorige de overwinning*
van het delirium. Totdat hij komt in het
delirium, dat ook wel eens liefde heet.
Heit GU pijn in
rug en lendenen
Blijf daarmee toch niet loopen. Akker's
Kloosterbalsem zal Uw pijn onmiddellijk
tot bedaren brengen, U snel behaaglijke
verlichting, kalmte en rust bezorgen.
Kloosierb&lsem
verdrijft de pijn
(Ingez. Med.)
HET NEDERLANDSCH-BELGISCH
VERDRAG.
In een geheel met belangstellenden,
onder wie ook meerdere vrouwen, ge
vulde Groote Concertzaal, werd gister
avond alhier de aangekondigde pro
testvergadering gehouden tegen het Ne-
derlandsch-Belgisch verdrag, uitgaande
van de Afdeeling Zeeland van het Na
tionaal Comité van Aktie.
De Voorzitter der Afdeeling, de
heer C- Boudewijnse, opende de verga
dering en dankte, dat men in zoo groo
ten getale was opgekomen, omdat daar
uit blijkt dat ook hier belangstelling is
voor de zaak, die door de woorden van
den heer Umbgrove is ontwaakt. (Ap
plaus).
Er zijn veel Zeeuwschc belangen bij
betrokken, de polders, de haven van
Terneuzen en niet het laatst de.sou-
vereiniteit op de Wester-Schclde.
Het moeilijke om al het pro en contra
te volgen is wel de oorzaak geweest, dat
die belangstelling niet eerder is ont
waakt.
Spr. heette de heeren Colenbrander,
van Oordt en Mussert welkom, die het
woord zouden voeren, en deelde mede,
dat ook de heer Umbgrove het woord
zou voeren en er na afloop gelegenheid
zou zijn vragen te stellen.
De eerste spreker, de heer Ir. A. A.
Mussert, algemeen secretaris van 't
Nationaal Comité van Actie, sprak over
de E c o n,p mische z ij d e.
Spr. herinnerde er aan, dat de strijd
om het wetsontwerp eigenlijk reeds an
derhalf jaar duurt, want reeds anderhalf
jaar geleden teekenden de Ministers van
Buitenlandsche Zaken het verdrag.
Spr. zeide, dat het voornamelijk gaat
om de vaarwateren, en wel om twee
soorten. Ten eerste de Schelde, ten 2e
de kanalen AntwerpenMoerdijk en
Antwerpen-Rijn.
Wat betreft de Schelde-kwestie her
innert spr er aan, dat het contract van
1839 voorschrijft, dat de Schelde zou
zijn een vrije doorgang voor koopvaar
dijschepen.
De Schelde wordt gebruikt voor de
vaart naar Antwerpen en naar Gent.
Als men vraagt of wijziging noodig is,
dan wijst spr. er op, dat Antwerpen een
der grootste, zoo niet „de" grootste ha
ven van het contingent is en steeds
vooruit gaat. Door Nederland is nim
mer de weg naar Antwerpen verhin
derd.
Waar noodig werd steeds gebaggerd,
ook op het deel voorbij Terneuzen, dat
alleen voor België van belang is, en
ook voor goede verlichting werd steeds
gezorgd.
De regeling van 1839 was kerngezond,
maar het nieuwe verdrag breekt met
alles wat wij als rechtvaardig beschou
wen. Aanvankelijk moest Nederland on
gelimiteerd een vaargeul vrij houden in
dat zóó torhet har» der roohers spreekt
al3 een lekhere pyp'
0e onderulodlnq leert, dat niets
een geurige tabak die noot! verveelt
steeds even lekker b en daarby
tot een laqen prtjs verkrijgbaar
Dit alles vindt 6e vereeoiga In
de Schelde, zoover zij op haar gebied
ligt. Dank zij het werken van den heer
Ramaer, is een limiet gesteld. Maar wat
men eischt is een verkapte subsidie aan
de haven van Antwerpen, de concur
rente van Amsterdam en Rotterdam.
Spr. noemt dan de Commissie van
Beheer, die zelfs de bandijken van Ne
derland mag wegnemen.
De zeggingschap van zulk een Com
missie moest zich tot het water bepa
len Men spiegelt nu landaanwinningen
voor Zeeland voor, maar dat kan met
het huidige contract even goed.
Waarom is het noodig, dat Belgische
visschers visschen op de Ooster-Schel-
de? Als men dat alles wil toestaan,
moet dat niet in een contract worden
vastgelegd.
Het is dc hand van België, die zich
al meer en meer over Zeeland uitstrekt,
en dat is onduldbaar.
Maar even zeker is het, dat België
van de Schelde moet kunnen gebruik
maken.
Spr. komt dan tot de kwestie van
Terneuzen en de rechten van die haven
op lagere spoorwegvrachten. Daarover
mocht niets in het verdaag, waarbij Ne
derland alleen te geven en Belgie alleen
te ontvangen heeft
Spr. komt dan tot de kanalen
Zeker is het te begrijpen, dat Ant
werpen een rechtstreeksch kanaal naar
den Moerdijk wil hebben, gezien de
moeilijkheden der Zeeuwschc wateren
Maar Nederland heeft te zorgen voor
de belangen van Rotterdam en Amster
dam. De breedte van dit kanaal is ook
ongelimiteerd, want breed genoeg voor
3 Rijnaken zegt niets, die worden steeds
grooter gebouwd, nu reeds van 4000 ton
Het kanaal komt bijna geheel op Neder-
landsch gebied, en dus van dat deel in
onderhoud voor onze rekening,
Het staat niet precies vast, wat de
na- en voordeden van dit kanaal zullen
zijn, en het is zeker gek, dat men anders
alles in de finesses onderzoekt, voor men
plannen uitvoert, maar hier doet men
dit niet, waar het geldt een aanhangsel
van het verdrag van Versailles. (Ap
plaus).
De minister zegt dat de afstand Dor
drechtAntwerpen toch altijd nog vier
maal zoo lang is dan DordrechtRot
terdam, maar dit is op den grooten
afstand van de Rijnvaart niet van be
teekenis.
Het is niet juist, dat Amsterdam, Rot
terdam en Antwerpen, samen strijden
tegen de Duilsche en Fransche havens,
doch Rotterdam en Amsterdam samen
tegen de Duitsche havens ecnerzijds en
de Belgische en Fransche anderzijds.
Nog spreekt de lieer Mussert over
het Rijn-Maas-Scheide-kanaal, en wijst
er op, dat men maar gewoonweg be
paalde te Versailles, dat dit kanaal zou
loopen over Nederland en dit het goed
moest vinden.
Spr. meent dat op al deze gronden
het verdrag onaannemelijk is. (Daverend
applaus).
De tweede spreker, luitenant-generaal
buiten dienst H. L. van Oordt, sprak
over de militaire z ij d e, en
wees er op, dat onze souvereiniteit over
de Wester-Schelde verloren zal gaan.
De Belgische loodsen zullen vrijwel de
eenige zijn, die den weg kennen in den
hooidtoegang tot de Schelde en niet is
bepaald, dat dit met oorlogsgevaar moet
ophouden.
Spr. zegt niet te begrijpen, dat een
contract is g'eteekena, waarin binnen
geloodst is een bepaling, die de groot
ste moeilijkheden over ons kan brengen.
Het contract zegt, dat dc vaart vrij is,
behalve voor oorlogsschepen Dat is ze
ker juist. Maar nu staat in dc toelich
tende memorie, niet vooruit te loopen
op het recht van de Belgische oorlogs
schepen om in vredes- en ook in oorlogs
tijd door te varen. Dit zegt veel, waar
ook het verbod is opgeheven om van
