Donderdag 12 Augustus 1926
'No 188,
169' Jaargang}
RGSCHE COURANT.
BINNENLAND.
DE STEM VAN BRAAT VOOR DEN
VRIJHEIDSBOND.
In het jongste nummer van „De Vrij
heid" deelt Joh. J. B. mee uit absoluut
betrouwbaren bron te weten, dat dc heer
Braat alleen is gepolst, of hij', indien de
heer Koster no. 2 op de lijst stond,
bereid zou zijn dezen door zijn stem een
kans te geven op een Eerste Kamerze
tel. Daarbij werd door den persoon, die
met den heer Braat _gesproken heeft
en die dit deed geheel op eigen gelegen
heid de nadruk gelegd op de omstan
digheid, dat de heer Koster niet behoort
tot degenen, die politiek op den voorgrond
waren getreden in den Vrijheidsbond en
er dus voor den heer Braat, die op de
„kopstukken" in den Vrijheidsbond tame
lijk gebeten bleek, hoegenaamd geen re
den was om niet op den heer Koster te
stemmen. Den heer Braat is daarbij geen
enkele toezegging gedaan, in welken vorm
dan ook. De heer Braat heeft toen ver
klaard, op den heer Koster te zullen
stemmen, wanneer deze no. 2 stond, mits
hij daardoor de candidatuur van den
anti-revolutionnairen Prof. Diepenhorst
niet in gevaar bracht. Deze komt n.l. uit
dezelfde streek als hij, is óók tegen dein
zomertijd en is hem bij de behandeling
van zijn wetsvoorstel tot afschaffing van
den zomertijd in de Eerste Kamer zoo
warm tegemoet getreden. Hadden dus de
anti-revolutionnairen in Zuid-Holland
Prof. Diepenhorst no. 3 gesteld, dan zou
de heer Braat niet op den beer Koster
hebben gestemd en hadden de anti-revo
lutionairen van zijn stem geprofiteerd.
Deze nadere toelichting is ontegenzeg
gelijk geheel bevredigend.
DE BIOSCOOPWET.
Naar aanleiding van een gerucht, dat
binnenkort de inwerkingtreding van de
bioscoopwet zou kunnen worden tege
moet gezien, heeft de Teiegr. van be
voegde zijde vernomen dat daaromtrent
thans nog niets te zeggen valt. De Re
geering wacht n.l. nog af het advies van
de Stnatscommissie-Ledeboer in zake een
tweetal algemeene maatregelen van be
stuur die in verband met de bioscoopwet
moeten worden afgekondigd.
GEEN SAMENVOEGING DER
GOOISCHE GEMEENTEN.
Naar de Gooi- en "Eeml. uit goede
bron zegt te vernemen, komt er voor-
loopig van de samenvoeging van de ge
meenten Bussum, Huizen en Naarden
niets.
Er doen zien zóóveel omstandigheden
voor, welke deze ïusle in den weg staan,
dat, mede in verband met de adviezen
der betrokken gemeentebesturen, "Ged.
Staten voorloopig geen nadere stappen
zullen doen om de samenvoeging dezer
drie gemeenten ie bevorderen.
Dit Vlissingen.
Naar aanleiding van het gisteren
ook door ons aan de N. R. Crt. ontleende
bericht verneemt de Vliss. Crt. dat de
Bruyn reeds jaren niet meer in V 1 i s -
in gen woont, doch steeds genoemde
plaats als woonplaats opgeeft aan per
sonen die artikelen van hem koopen en
dan daarbij voegt dat zij aan het opgege
ven adres te Vlissingen zoo noodig hun
geld kunnen terugkrijgen.
Het schijnt dat hij reeds heel wat per
sonen op deze wijze heeft opgelicht.
Uit Walcheren.
Met de Staats Crt. ran 11 Augs.
zijn verzonden afdrukken van de akten
betreffende de coöp. vereen. „Walcherens
Onderlinge Hulp W.A." te Seroos-
>r ke.
Uit Zuid-Bevelaud.
Benoemd met ingang van 16 Aug.
a.s. tot buitengewoon opzichter b. d. Zui
derzeewerken de heer J. M. v. d. Berge
te Goes, thans tijdelijk als zoodanig
werkzaam.
Uit Z e e w s ch-Vlaanderen W. D.
Woensdag had de timmerman W.
L. H. uit Cadzanddie !o Xuidzande
aan een woning arbeidde het ongeluk
van een zolder te vallen, waardoor
hij vermoedelijk een rib heeft gebroken.
Te Waterland kerkje verga
derde Dinsdag de raad der gemeente.
Aanwezig alle leden behalve het lid J.
Vermeulen. Besloten werd tot hel aan
vragen van ontheffing van het geven van
lichamelyke oefening.
De rekening 1925 werd voorloopig
vastgesteld in ontvangst f 2S218,89, uit
gaaf op f 24582,37 goed slot f 3666,52.
Tot wethouder werd benoemd de heer
M. Z. Verbrugge, (vacature 0. v. Dix-
hoorn). Daarna werd de begrooting 1927
aangeboden.
o
Besmettel ij ke ziekten
liet aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de week van 1 lot en met
7 Augs. in de Prov. Zeeland bedroeg
Buiktyphus: Groede 1, Zierikzee 1.
Roodvonk- Groede 1, 's-H. Areadsker-
ke 2, Vlissingen 3, Zierikzee 1.
Diphelheritis: Oosterland 1.
HET KAPITAAL VAN NEDERLAND.
Prof. mr. Treub koml in de Econo
misch Statistische Berichten, de bel as-
'tingontwerpen Colijn—De Geer bespre-
'kend, aan de hand van een reeks cijfers
■tot de conclusie dat het hoogst waar
schijnlijk is, dat het kapitaal liiier te lande
'tusschen 1914 en 1923 absoluut met
ruim 7 pet. en iii verhouding tot de
bevolking zelfs met ruim 20 pet. is ge
slonken.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg
Het is gebleken goed gezien te zijn
geweest van het bestuur van het Middel-
burgsch muziekkorps om ter elfder ure
gisterenavond liet abonnementsconcert
uit te stellen al hebben dan ook enkeleu
een blauwtje geloopen naar het Schut
tershof. Het was aanvankelijk al geen erg
aanlokkelijk weer, maar toen het latei-
flink begon te regenen, was het zeer
goed dat men de uitvoering niet had la
ten doorgaan.
Het concert zal nu plaats hebben op
Donderdag 19 Augustus. Dat het niet op
.Woensdag der volgende week plaats
heeft, vindt zijn oorzaak in de Carillon-
bespeling op dien dag.
Tijdens een der onweershuien, die
hedennacht, over ons eiland trokken en
die gepaard gingen met ontzettend zware
regenbuien, zijn in een weide aan den
Nieuwlandschen weg alhier 3 koeien
toebehoorende aan den landbouwer
Reijnliout te Nieuw- cn St. Joosland cn
een paard toebehoorende aan „de Auto
maat" door den bliksem getroffen en op
slag gedood.
Erfpachlsuitgif le.
Aan de orde is het voorstel lot uit
gifte van 91 c.A. gemeentegrond aan den
Veerschen Singel aan P. Sturm.
Z. h. st. goedgekeurd.
Voorts hel voorslel lot uitgifte van
25 M.a gemeentegrond aan de Pijpstraat
aan H. J. Vroom.
Z. h. st. goedgekeurd.
Electr. installatie.
Voorts hel voorslel tot beschikbaarstel
ling van f 460 voor de eleclrische in-
sliillatie van de R. Kj. school aan deu
Wal.
Mevrouw W eij 1 vraagt hoe 't met de
verlichting der openbare scholen is. Op
school J b.v. is die heel slech,t. Spr.
vraagt ora inlichtingen te verzoeken aan
de hoofden.
De voo rz. zegt dat voor school G
waarschijnlijk een voorstel koml bij de
begrooting, voor school J is verleden
jaar in de slechte verlichting voorzien.
Het voorstel wordt z. h. st,
keurd.
gemeenteraad van middelburg.
Gisteren vergaderde de gemeenteraad.
•Voorzitter: mr. A. A. de Veer, wnd.
burgemeester.
Afwezig mevr. De Graaf en de heeren
Boasson en Portheine.
Notulen.
De notulen werden z. h. st. goed
gekeurd.
Ingek. Stukken.
De rekening der gemeente over 1925,
zooals die door B en W. ter vaststelling
werd overgelegd; is verzonden naar de
commissie van financiën.
De jaarverslagen van de Vereeniging
van Handelsonderwijs en van de Ver
eeniging Openb. Leeszaal en Bibliotheek.
De heer Ver tregt zegt, dal bij de
rekening der Leeszaal zoowel aan de
debet- als aan de creditzijde een saldo is.
De heer de Veer denkt, dat 't eene
het saldo is waarmee men geopenid
heeft, en het andere, waarmede men
sluit.
•Voor kennisgeving aangenomen.
Het adres van C. A. van Bcinurn)
over de hem berokkende schade, gele
den door de oprichting der Openbare
Leeszaal alhier, wordt voor kennisge
ving aangenomen.
Het adres van C. P. Goergen, eigenaar
van de Toko in de Lange Delft, over
de concurrentie van de fruütent op de
Markl van C. Poppe.
Nader is nog ingekomen een adres
van den Marktkoopliedcnbond E. M. M.,
verzoekend op dit adres afwijzend te
beschikken.
Voorgesteld wordt dit naar B. en W.
te zenden ter afdoening.
De heer Cornelisse adht het éven
goed het adres voor kennisgeving aan te
nemen. Spr. wijst er op, dat er op deze
kermis door Middelburgers, die er met
tentjes stonden, ook het gewone staan
geld moest worden betaald, wat hij on
billijk acht.
De voorz'ller z-u dat nader on
derzoeken. Het adres van Goergen kan
niet voor kennisgeving aangenomen wor
den, aaar hij vraagt om ansichten op de
Markt te mogen verkoopen, als zijn
eerste verzoek niet wordt ingewilligd.
Het ndres wordt (er afdoening in han
den gesteld van B. en W.
De voordracht voor de benoeming voor
zetter der Rijksbelastingen word goed
gekeurd, n.f. de heeren J. A. Vertregt
M. G. Boasson en P. Dorleijn.
Het adres van den eigenaar van pa
lingtentjes Van Bottenberg over de plaats
zijner kramen op de Markt, wordt ter
afdoening in handen van B. en W. ge
steld.
Verhooging gas-
prij zen.
Voorts het voorstel om na de meter-
opneming van het gasverbruik van Sep
tember .1926 lot de meteropneming in
Januari 1927 de gasprijzen voor de eer
ste 100 M3 met 2 ct. per M3 te verhoo-
gen, en voor elk© M3, die daarna nog
verbruikt wordt 1 ct. per ML
De heer Pa ui zegt, ter eventueele
verkorting der discussies reed? vragen
aan B. en W. te hebben gesteld, waar
van de eerste is: of B. en W. al iels
bekend is over de bcdrijfsuiitkomslen
van het e'.ectrisch bedrijf voor het eerste
liaifjaar van 1926.
De vo o rz. zegt, dat hij alleen de
resultaten kan mededeelen, voorzoover
die thans kunnen worden berekend.
De winst van het electrisch bedrijf van
het eerste half jaar 1926 is ongeveer
f 3000 minder dan in het eerste halfjaar
van 1925.
Dit heeft tol resultaat dat als er geen
verandering komt in <Ie huidig© omstan
digheden de winst van het electrisch be
drijf over 1926 ongeveer f 10.000 hoo-
ger zal zijn dan op do begrooting was
geraamd, ma,ar dan moeien de kolenprij-
zen zoo blijven, en daarvan is
niets lo zeggen.
De heer Paul zegt, dat de commissie
van financiën in afwijzendem zin heeft
geadviseerd daar zij zich op het stand
punt heeft gesteld, dat djt grooterever-
lies voor de gasfabriek dan geraamd
voor 1926 betaald kan worden uit de
gemeentekas, waarbij de commissie dan
bedoeld heeft, dat een grooler bedrag
als winst uit het electrisch bedrijf toch
daarin wordt gestort. Nu spr. nadere
inlichtingen heeft ontvangen over de
de vermoedelijke winst van het elec
trisch bedrijf, is er geen reden
het eenmaal ingenomen standpunt te
rug te komen.
Voorts acht spr. de mate der verhoo
ging niet sympathiek, omdat dde spe
ciaal ten ongerieve is van de kleinere
verbruikers, wal spr. een onjuiste be-
drijfspolilielc noemt. De kleinere verbrui
kers worden verhoudingsgewijze meer
belast dan do veel groolere. Spr. meent
dat men "t dit jaar nog eens moet aan
zien.
De heer Ver tre gl is tegen de ver
hooging der gasprijs, al is hel een lijde
lijke verhoogiug lot Januari 1927. Spr. is
bang voor een blijvende, en zou liever
willen dat de gemeentekas het verlies
droeg dan een verhooging der gasprijzen.
Bovendien werkt het voorslel niet in de
hand, dat meerder gas zal worden ver
bruikt, en dus meer overgaan zullen naar
het gebruik van eleclriciteit. Dc toestand
der gasfabriek wordt dus ongunstiger.
Daarom is spr. legen hel voorstel.
De lieer H-o u d ius kan zich met het
voorstel van B. en W, vereenigen, doch
niet geheel op de gronden, die zijn
aangevoerd. Hij staat op het standpunt,
dal de gemeentebedrijven afgescheiden
van elkaar gehouden moeten worden.
Is -er op liet gasbedrijf een tekort, dan
moet de gasprijs worden verhoogd, doch
evenzoo zou spr. wenschen, dal
olectricitcitsprijzen werden verlaagd, ah
bij <lat bedrijf een lioogere winst blijkt
De heer Bosman wijst op het ge
woon verschijnsel van andere omstan
digheden. andere prijzen, Zoo is '1 ook bij
de andere prijzen voor de eïeclr., die zijn
ook aan schommelingen onderhevig van
de kolenprijzen. Spr. wijst er op, dat dp
voorgestelde verhooging maar t ijdelijk is,
en heeft geen angst dal dit op den duur
zoo zal blijven. Ilij is daarom wel voor
deze kleine verhooging.
De voo rz. wijst op de buitengewone
omstandigheden, waarvan dit voorstel het
gevolg is. De kolenprijs is opgeloopen
tot f 14 en de cokesprijzen zijn gedaald
Het gevolg is dat het verlies veel grooter
zou worden, dan oorspronkelijk bij d©
begrooting was geraamd. Dal verlies zou
dan zoo oploopen terwijl de raad, er
niets van zou welen. Daarom hebben
B. en W. gemeend, dat ze "het gas niet
zoo goedkoop mochten blijven leveren, en
vandaar dit voorslel voor de laatste vier
maanden.
Tegen s torten uil de gemeentekas
door de meerdere winst van het elec
trisch bedrijf moet spr. waarschuwen.
Want die f 10.000 zijn dan toch noodig
om hel verlies der eerste 8 maanden
bij te spijkeren en bovendien zijn er al-
lijd nog wel uilgaven waarop niet is ge
rekend, en dan zijn kleinere meevallers
in de ontvangsten wel goed. Spr. wijst
daarbij op de kosten der werkloosheid-
voorziening.
Gaat men steeds op meevallers reke
nen, dan komen er absoluut stroppen.
Daarom achten B. en W. het beter den
prijs van het gas wat te verhoogen.
Spr. zegt toe, dat de eerste dag de
beste, dat de prijs naar beneden kan,
een voorstel in die richliing is te ver
wachten.
Dal de kleinere gebruikers meer wor
den verhoogd naar verhouding is niet
juist, maar de gemeente stelt zich op het
standpunt van iederen handelaar, dat een
afnemer in het groot ook goedkooper
krijgt geleverd. De kleine verbruikers
zijn in elk geval het kostbaarst, want
de kosten voor metercontrole enz. blijven
altijd dezelfde.
Tot 1 Januari zijn wij nu gedekt, doch
blijft de koleuslaking in Engeland aam-
houden, dan zal de verhooging zeker
blijven. Dienaangaande kan bij de
begrooting 1927 een nader voorstel
worden verwacht. Spr. eindigt met
er op te wijzen ,dat er den laatsten tijd,
een vermeerdering van het gasverbruik
le merken is.
Emmigo
druppels
zfn voldoende
De heer Bosman Vfgpgt of dit ge
dekt zijn tot 1 Jan. met dezelfde kolen-
prijs is.
De voo rz. zegt: van den orijs van
f 14.-.
De heer Str eefk e rk fhiagt naar
het kleinverbruik van het gas.
De voo rz. zegt dat destijds de prij
zen zijn verlaagd omdat men lioopte,
dat daardoor meer gebruik zou komen
dus a. h. w. de lagere prijs vergoed,
zou wordeu door meer gebruik. 15 pet
meer gebruik was daarvoor noodig en
die is nagenoeg bereikt.
De heer Pau 1 wijst, wat die „mee
vallers" betreft ook op de gemeenlereke-
ning 1925. B. en W. blijven vasthouden
aan het stelsel van minderen prijs voor
de meer groot-verbruikers en spr. blijft
dit onjuist achten; vooral waar er al een
verschil is "van 3 fct. per M3. Hij adviseert
om 't nog eens aan te zien, Dit jaar
kan toch in elk geval worden gedekt
De heer St ree fkerk vraagt of de
verhooging van het gasverbruik zoo is,
dal ze de concurrentie van het petro-
Ieuingebruik doorslaan kan.
Le voorz. 2cgl dat dit zeer zeker
op dit oogeublik het geval is.
De heer Paul wijst er op, dat velen
nog steeds petroleum goedkooper wanen.
Dc heer O n d erd ij k moet een ander
geluid doen hooren ais den heer Paul.
Hij acht "t geen goede bedrijfspolitiek
als men het tekort van liet gas
zou doen drukken op een ander bedrijf.
Dal zou verdedigbaar zijn als er eenig
uitzicht was dat alles lijdelijk was, doch
spr. meent dat dit hier niet het gevai is.
Want als de raad zou besluiten niet lot
verhooging der gasprijzen over te gaan,
dan is er toch nog een voorslel bij
de begrooting tot verhooging om daar
dan mee hel tekort van het gasbedrijf
te dekken.
En zooals de vooruitzichten nu zijn.
is er bij hel voortduren der mijnwer-
kersstaking eerder een verhooging der
kolenprijzen Ie verwachten.
Spr. meent voorts dat hel niet ge
vorgd mag worden, dat de bclastingbetale
een offer brengt aan den gasverbruiker
evenmin mogen de electricitedtsverbrui-
kers de dupe worden. In talrijke gezin
nen wordt thans gas en eleetTicitcit ge
Druikt, zoodaf de arm en rijke gezin
nen gelijkelijk worden getroffen. Spr.
meent, als de winst op het electrisch be
drijf inderdaad zoo blijkl, dal B. en W.
dan zeker moeten zorgen, dat de elec
lriciteit goedkooper kan worden ver
strekt.
Spr. ziet zoo geen enkel motief om
legen het voorstel van B. en W. le stem
men.
De heer den Hollander zal zich
niet verzetten tegen de voorstellen van
B. en W.j doch stelt een verhooging
voor van alle gebruik van 2 ot., daar
bij de grootverbruikers toch al scheelt.
Mevrouw Wie ijl pleit voor een ge
middelde verhooging b.v met 1'4 cis.
De voorz. zegt dal de kwestie der
verhooging op alle mogelijke manieren
is overwogen. Spr. wijist er op> dat vol
gens het voorstel de methode het beste
is. Hel andere zou ingaan legen hel
standpunt om meerder gebruik, vooral bij
<le zeer groote verbruikers te bevorderen
De hoer Streefkerk loont aam dal
de grootverbruikers meer bijdragen in de
vaste kosten.
De voorz. herhaalde.,dat geen dag
langer dan noodig is de verhooging za.
worden gehandhaafd. Maar dat hangt ge
heel af van kolen- en cokesprijzen-
(Ingez. Med.)
De heer den Hollander trekt zijn
voorslel in_ doch vraagt bij een even
tueele indiening, van een voorstel bij de
begrooting Ijet verschil niet zoo groot te
doen zijn.
De voorz. zal dal nog eens overwe
gen.
De heer Cornelisse zal voor het
-oorstel van B. en W. stemmen, daar hij
olkomen het beleid van B. en W in
deze vertrouwt, en het voorslel be-
ichouwt als een noodmaatregel, die B.
en W. moeten nemen
De heer v. d. Weel vraagt of de
kwestie der gas-en petroleumprijzen niet
onderzocht kan worden door deskundi
gen, en dat resultaat daarvan kenbajar ge
maakt kan Worden.
De voorz. wijst er op. dat dit al
eens gebeurd is, doch zegt overweging
toe.
Dc heer Vertrekt zal na do toe
lichting van B. en W. thans vóór het
voorstel stemmen, dal wordt aange
nomen met 14 tegen 2 stemmen.. Te
gen mevr. Corné en de heer Paul
Ovenbouw Gasfabriek.
Voorts het voorstel lot hel verleenen
van een crediet van f 1500 voor de her
stellingen en vernieuwingen aan den
ovenbouw der Gasfabriek.
Na eenige inlichtingen z. h. st. goed
gekeurd.
Schoolmcubelen
Voorts het voorstel lot verhuring van
schoolmeubelen aan de vereeniging (ot
verstrekking van onderwijs op Gerefor
meerden grondslag.
Z.. h. st. goedgekeurd.
Bi a r g e r 1. Armbestuur
Voorts het voorstel tot goedkeuring der
rekening 1925 van het Burgerlijk Armbe
stuur.
Na eenige inlichtingen z. h. st. goed
gekeurd.
Reorganisatie L. O.
Aan de orde zijn diverse voorstellen
betreffende de reorganisatie van liet
openbaar Lager ouderwijs
(Meerdcrheidsvoorslel van B. en Wt.)
om.
lo. om met ingang van den cursus
1926—1927 (17 Aug a s.) of zooveel later
als in verband met dc goedkeuring van
dit besluit door Ged. Stalen noodzakelijk
a1) school B- op le heffen;
b; wegens opheffing zijner betrekking
„eervol ontslag (c verleenen aan het hoofd
der school G. Moilema;
c) over te plaatsen
de onderwijzeres J. O. de Jonge en de
onderwijzer A Dekker van school B naar
school C; den onderwijzer C de Nood
tijdelijk hoofd der Centrale 7e klasse
school, van die school naar school J
2o. in te trekken het raadsbesluil van
22 Juli 1925 voor zoover betreft de be
paling van het maximum-aantal leer
lingen der Openbare Lagere scholen en
hel voortbestaan van school B,
3o. B. en TV. te machtigen de leer
lingen der op te heffen school B le ver
deden over de scholen A, C, J en K»
zoodanig dal deze verkrijgen zoo moge
lijk resp. 225, 225, 203 en 225 leerlin
gen;
4o. de benoeming van een onderwijzer
aan school C in de vacalure-de Bree,
die aangehouden werd in de vergadering
van 7 Juni j 1. niet te doen plaats inden.
Hel minderheids voor stel stel voor,
school B niet op le heffen, doch eenl
kleine verplaatsing van de leerlingen.
De heer Paul heeft niet zonder be
vreemding kennisgenomen van deze voor
stellen lol reorganisatie Want aange
nomen voorstellen, die B. en W. altijd
zeer rcspecleercn, raken daardoor van
den baan Spr. meent, dan ook dat deze
vooorstellen gekomen zijn door het schrij
ven van Ged. Staten. Was een dergelijk
schrijven niet ingekomen, dan was er
geen voorstel gekomen. Wont B en Wi.
hebben steeds veel eerbied voor geno
men raadsbesluiten.
Spr.. haalt de genomen raadsbesluiten
van Juli '25 op.
Toen werd er op gerekend, dal T de
gemeente een uitgaaf vau f 19000 aan
boventallige onderwijzers 40u kosten. De
raad heeft dit goedgevonden. Toen werd
