Donderdag 5|Aogastas 1926 Mo. 182. 169' Jaargang^ MIDDELBURGSCHE COURANT. ^Sm SABOTAGE? Toen drie jaar geleden de kieswet zoo gewijzigd werd, dat ook bij de verkiezing van de Eerste Kamerleden door de Pro vinciale Staten de evenredige vertegen woordiging werd ingevoerd, werd natuur lijk niet in de wet gezegd, dat de bedoe ling was te stemmen volgens partij lijsten. Maar die bedoeling is wél dui delijk uitgesproken en zelfs voorop gezet in de Toelichting en bij de discussies. Men had de verwachting, dat de Sta tenleden vo.gens partijkleur zouden stem men op de lijst hunner partij. En dat is ook logisch. Immers men wilde een even redige vertegenwoordiging der partijen, dus een samenstelling der Eerste Kamer in verhouding tot de samenstelling dor verschillende Provinciale Staten, met in aanmerking neming der bevolkingsslerk- te van de verschillende provincies. Maar bij de jongste verkiezing der Eerste Kamerleden zijn er heel andere dingen gebeurd. Als bewijs la tea we hier van Zuid-Holland (we bepalen ons tot die provincie om niet te veel cijfers te geven) volgen de aantallen van bet ledental der fracties in de Stalen en het aantal stemmen hij deze verkiezing op de partijlijsten uitgebracht. Aantal fractie- Aantal steml ieden. men partijl. S. D. A. P. R. Kath. Anti Rev. Chr. Hist. Vrijh. B. Vr. Dem'. «Staatk. G. Herv. G. Comm. PI. Bond 20 16 16 12 18 14 Nu waren bij die stemlming afwezig: de twee communislen, die zich opzette lijk onthielden, en één anti-rev. Maar dan klopt dit staatje nog heelemiaal niet. Er is dit gebeurd: somtaige parlijfrac- ties, die uit de vier jaar vast staande sameustehmg der Prov. Stalen hadden kunnen berekenen, dat zij ter verkrij ging van hun vorig aanfal Eerste Kamer zetels niet &1 de stemmen van hun fracties daarvoor noodig hadden, heb ben enkele hunner leden afgekomman- deerd en'aangewezen om te stemmen op een andere partijlijst. En enkele kleine kanslooze fracties brachten hun stern op een andere partij uit. Zoo hebben de Soc. Dem. blijkbaar twee hunner stemmen doen overgaan op de lijst der Vrijz. Dem., die daar door nog een Kamerzetel kregen. D© Katholieken lieten hvee hunner stemmen overgaan op de Anti Rev. In do Katho lieke pers is zelfs spijt uitgedrukt, dal men niet drie stemmen had laten over gaan, want dan zou de zetel die nu aan de Anti-Rev. werd ontnomen om over fte gaan naar den Vrijheidsbond, kunnen zijn behouden. Men schijnt er echter op gehoopt te hebben, dat de Staatk. Ger. Biet op een hopelooze eigen lijst zouden stemmen, maar ook op de Anti Rev. En men schijnt ook niet voldoende reke ning ermee te hebben gehouden, wel ken invloed op de toewijzing der rest zetels werd uitgeoefend door de onthou ding der Communisten. En de Vrijheidsbond heeft op zijn beurt hulptroepen gekregen, die zijn aantal stemmen van 9 op 11 brachten en hem een tweeden zetel bezorgden. Naar men zegt, was één stem van derf Plattelander Braat. En de andere van den Herv. Geref. Nu zal men zeggen, dal dit overbren gen van stemmen, waar men toch niets meer mee winnen kan, een geoorloofde taktiek is. Och, in partijpolitiek is voooral ten opzichte van taktiek veel geoorloofd, dat in den dagelijkschen omgang be schouwd zou worden als iets met een luchtje eraan. Eu zelfs gelooven we dat heel velen hel als iels met een luchtje eraan zouden beschouwen, wan neer (gesteld, dat hel mogelijk was) bij de Tweede Kamerverkiezingen een partij met een gedisciplineerd kiezerskorps van bekend aantal, een deel der kiezers be vel gaf om' op een bevriende partij te stemmen. We geven dadelijk toe, dat die over dracht van stemmen van de eene partij op de andere, heel vaak gebeurde bij het vroegere niet-evenredige kiesstelsl. Maar we hebben nu eenmaal die nieu we wet zoo gemaakt om de samenstelling der Eerste Kamer in verhouding le 'doen zijn met de samenstelling der Prov. Sta ten. Eu nu worden kunstig berekende trucs toegepast om1 die samenstelling dei- Eerste Kamer anders le doen zijn. Niet in verhouding tot de partij-sterkte in dc Stalen. Daarom schreven we hier het woord 'sabotage. Dal klinkt een beetje kras. En als het alleen ging om het overgaan van stem men, dan zouden we het niet gebruikt hebben. Maar de groole kans beslaat, dal aan zulk een overdracht van stemmen een openlijke of geheime voorwaarde ge steld wordt. En dal kan zeer bedenkelijk worden. We zijn niet zoo naief om le gelooven, dat er ook niet bij andere on derwerpen gekwanseld wordt met slem- men: als jullie voor dit stemmen, zul len wij voor dèt stemmen. Maar be halve dat we zulk een beslissing over een zaak om motieven, die daaraan ge heel vreemd zijn, ültijd een weerzin wekkende methode vinden, vinden we dergelijk gekonkel nog erger wanneer het gaat om verkiezing van volksverte genwoordigers. Er is rechts beweerd, dat door den Vrijheidsbond op een dergelijke minder fraaie wijze de slem van den heer Braai is gekocht. We hebben voor de beoordeeling dier beschuldiging de verschijning van het orgaan van dien Bond, „De Vrijheid" afgewacht. We vinden daarin echter slechts de opmerking dat de bladen rechts die nu bits zijn tegenover den Vrijheidsbond, tegelijk zelf speculeerden op de stem men van de Staatk. Geref., en het blad noemt het slechts begrijpelijk, dat twee éénlingen hun stem niet wegwierpen, en dat "de Vrijzinnige Plaltelandersbon- der en de anti-coalitieman en anti-papist niet op een coalitieman stemden. Als het alleen is gegaan om vrijzin nige verwantschap en anti-coalitiegeest dezer twee, zullen we er niets mieer over zeggen. Hel stemmen van een één ling zonder kans op een andere verwante partij, is zelfs nög iets anders dan het afzonderen van eeuige stemmen van de eene partij ter ondersteuning van een andere partij. We zullen echter vertrouwen dat ook die enkele stemmen van éénlingen niet gekocht zijn door invloed op candidaten- ïijslen of door toezeggingen. Maar deze heele verkieziugsgeschie- denis doet ons nog minder sympathie hebben voor een toch al niet fraaie ver kiezingsmethode, die zulke voorafgaande berekeningen en afspraken mogelijk maakt. DE LEENING VAN HET ENGELSCHE VAKVERBOOND. De toezeggingen van de vakbonden en bét bedrag, dat het Nederl. Verbond van Vakvereenigingen uit het stakingsfonds heeft geleend, beloopen thans, naar het Volk meldt, f 225 000. Hierbij is niet ge rekend de f 60 000 die het N. V, V. aan het Engelsche vakverbond heeft geschon ken, welk bedrag ook uit het stakings fonds is geput. LAGER THEEVERBRUIK. „Econ.-Statistische Berichten" be cijfert F. H, de Koek van Leeuwen, dal ae in 1924 ingevoerde sterk ver hoogde rechten een minder verbruik van thee in Nederland ten gevolge hebben gehad van ongeveer 1.200.000 K G., d. 1. van 26 pCl. van het tegenwoordige ver bruik of van 21 pCt, van het berekende verbruin van 5.8 mil Hoen KG. Het aandeel van ons eigen koloniaal product in het Nederlandsche verbruik is met ruim 6 pCt. verminderd. BINNENLAND. DE KONINGIN EN DE PRINSES. Sinds hare komst ten paleize Soestdijk heeft de Koningin onder behandeling ge staan van den hofarts dr. Pot, uit Apel doorn. Deze heeft If. M. geregeld om den anderen dag ten paleize Soestdijk bezocht en heeft gisterenavond weder om een bezoek aan de Koningin en Prinses Juliana gebracht. Ingevolge zijn advies is thans besloten, dat beiden van daag naar de Ruygenhoek zullen vertrek ken. De reis zal per trein geschieden. Het vertrek is bepaald op 's middags pl.m. 3 uur van de halte Soestdijk; aan komst aan het Staatsspoors'talion m Den Haag om kwart voor vijf. DE PLANNEN VAN MINISTER LAMBOOY. In aansluiting op de berichten om trent de reorganisatieplannen van den Minister van Oorlogdeelt „De Avond post" thans nog het volgende mede: ,Het lag in het voornemen van den Min'ster van Oorlog vooruitloopende op hetgeen daaromtrent de Tweede Ka mer hij de behandeling van de Oorlogs- begrooting 1927 zou beslissen reeds aanstonds een aanvang te maken met de uitvoering zijner reorganisatieplannen. Hierin waren begrepen het verminderen van de cavalerie en het doen afvloeien van ongeveer 250 heroepsonderofficie- ren. Intusschen heeft de heer J. Th. de Visser, oud-Minister van Onderwijs en thans lid van de Tweede Kamer, schrif telijke vragen gericht tot den Min. v. O. betreffende die reorganisatieplannen en daarbij o. m. de vraag gesteld of do jCl. v. O. hel niet gewenscht acht om. zooals m üet voorjaar door dien Mi nister was toegezegd, zijn reorganisatie plannen aan het oordeel der Kamer tc onderwerpen en in verband daarmede met de uitvoering tc wachten. Op deze vragen heeft de M. v. O. nog niet geantwoord. Hel blad verneemt evenwol, dat het antwoord op de vra gen van het Kamerlid De Visser be vestigend zal luiden. In verband hier mede heeft de M. v. O. alle uitvoerings maatregelen betreffende de reorganisa tie doen opschorten." vraag gegeven wordt. Het kringbesluur, dat van een verdere schriftelijke gedach tewisseling geen resultaat verwacht be sloot een commissie naai- den bisschop af te vaardigen. Dezer dagen zal de audiëntie bij Z. D. H. worden aange vraagd. Odol dankt zijn wereldberoemdheid aan zijn in haar soort eenige aanhoudende werking. Terwijl andere mondwaters slechts gedurende de weinige seconden van het mondspoeleh hun werking uitoefenen, zuigt zich Odol bij het mondspoeicn aan de" "tanden en hel slijmvlies van den mond vast en werkt nog lang nadat men den mona heeft gespoeld na. Door deze specifieke eigen schap van het Odol wordt de ontwik keling der taudenverwoestende gistings processen in den mond verhinderd. (Ingez. Med.) Uit Stad en Prssvineie. DE R. IC VOLKSPARTIJ. Do provinciale kieskring .Voord-Hol land der R. K. Volkspartij mocht op zijn herhaalde vraag, of 't ajl dan niet toelaat baar is te achten, dat de Roomsch Katho lieken zich polilifek organisceren in de R. K. Volkspartij een nader uitvoerig schrijven van den bisschop vau Haarlem ontvangen, waarin ook nu weer geen rechtstreeksch antwoord op de gestelde Uit Middelburg Het was in liet Schuttershof al hier gisterenavond tjop vol, en ieder nummer oogstte weer den zoo veel ver dienden bijval. Aan de Japanezentroep werd een bloemenhulde gebracht. Ook de middagvoorstelling was gister middag zeer goed bezet en de jeugd heeft zich ook goed geamuseerd; het daverde meermalen door de zaal van het lachen. Een nieuwe wandeling langs de Markt alhier, doet ons nu eens stil staan bij een paar inrichtingen, waar het gezellig druk is en waar de lachspieren eens goed los zullen komen, en dan doe len wij het eerst op het draaiende rad, waar de cabriolen van hen, die zich op het rad wagen, door honderden wordt gade geslagen. Ten tweede bedoelen wij de Moulin Rouge, waar cake walk, wiegelende trap pen, het echte kermisvermaak van velen zijn. Ook hel lachpaleis met zijn aardige spiegels, de leuke wielerwedstrijden enz., is een gezellig kermisvermaak. Maar als wij de grootere inrichtingen bespreken, dan moeten wij toch even onze verwondering ,er over uitspreken dat de sloomcaroussel, vroeger het mid delpunt van hel kermisvermaak, zoo zeer in liet vergeetboek is geraakt. Het is daar wat al te rustig, en toch is deze icliting in haar soort een mooie. Moge zij de laatste dagen nog wal meer trek ken. De danstent was ook nu gereed en trok natuurlijk ook velen. De stad geeft heden het bijzondere aspect, zooals, dat slechts één maal per jaar, namelijk op Kermis Donderdag het geval is. Nu de Markt vol slaat met de kermis-inrichli|ngen, zijn <lc wekelijksclie kramen verplaatst naar Groenmarkt, Ba lans en Abdij en is de Burg nog Th'uV dan op andere Donderdagen. Hel aantal vreemdelingen en builenmenschenis weer legio en een bonle mengeling van „ui;t- zijnde" sladsmenschen en voor ditmaal een groote- verscheidenheid van vrouwen en mannen in de kleedcrdrachtcn der verschillende deelen onzer provincie slentert door de stralen. Het mooie, niet te warme zomerweer, verhoogt het fees telijk aanzien der stad. Uit Zuid-Be vel and. Gisterenmorgen werd door dfi po litie te V l a k e aangehouden en te Ka pel lo opgeborgen ia het arrestantenlo kaal een zekere G. M. S die in het bezit bleek te zijn van een tasch met inbre- kerswerktuigen en sluitels. Woensdagnamiddag j.I. vergaderde de raad der gemeente N i sse afwezig J. Veriuife. De gemeenlerekening 1925 werd aangeboden in ontv. f 19364.34, uitgajaf f 19182.591/®. In de commissie tot na zien der rekening werd benoemd, da heeren Joos Mol en A. Huijbregtse. Op de voordracht voor zetter werd ge plaatst 1. M. Nieuwonhuijse, aftr.2. A. Slabbekoorn aftr.; 3 J. de Dreu; 1 J. C. Gelok. De rekening 1925 en de begroo- 1927 van de gezondheidscommissie werd goedgekeurd; bijdrage voor deze gemeente f 37.78. De verordening tot heffing van opcenten op de vermogens belasting werd gewijzigd; de heffing werd gebracht van 75 pet. op 50 pet. Besloten werd aan de electrificatie mede te werken. De verordening waterleiding tot ver plichte aansluiting werd verworpen. In de Woensdag le Kattend ij ke gehouden raadsvergadering werd beslo ten geen voorschriften jn het leven te roepen tot hel verplichtend aansluiten aan de waterleiding. Opgemaakt werd een besluit waarbij diverse verordenin gen, tegen welker overtreding straf is bedreigd, geldig worden verklaard (art. 178 gemeentewet). Op de voordracht zet ters werden geplaatst: aftr. no. J G. M, Timmerman en 2. L. Oom; plaatsvervan gers: P. M. van den Broecke en Joh. van Kleunen. De rekening van het Burgerlijk Arm bestuur 1925 en de begrooting voor 1927 worden goedgekeurd. De rekening der gcmcehto over 1925 wordt na door een commissie te zijn na gezien, voorloopig vastgesteld in ontvang op f 36.519.42, in uitgaaf op f 35.250.511/e, batig slot fl268.90'/2 De kapitaaldienst in ontvang en uitgaaf op f536.80. De be gr oo ting der gemeente over 1927 wordt aangeboden. Uit Tholen. Met de Staatscourant van gister zijn verzonden de statuten der Coöperatieve Flectrische centrale te S l. M aar ten s- d ij k. Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W D De raad der gemeenlo St. Kruis kwam j.I. Zaterdag in vergadering bijeen, waarin alle leden, behalve de heer I. J. Duininck, die met kennisgeving afwezig was, present waren. Op de aanbeveling voor benoeming van twee zetters weer den geplaatst behalve de twee artreden- den: H. B. Galle en 0. Lucieer, de hee ren E, J. Blondecl en P. Moelaart. De raad acht het niet dienstig het da- gelijksch bestuur te machtigen tot het onderteekenen van een schrijven, door het gemeentebestuur van Aardenburg ge reed gemaakt en gericht aan Ged. Staten, welk schrijven de strekking heeft om ten voordeele van Aardenburg, verande- 'ing te brengen in den onderhoudsplicht van den, mede met sfeun van verschil lende polders, verharden weg Aarden burg—SI. Kruis. De raad acht geen ter men aanwezig nopens dien weg meer dere verplichtingen en lasten pp de ge meente te leggen dan nü de overnamié van dien weg werden vastgelegd. Wil het bestuur van Aardenburg een deel zijner plichten trachten af te schuiven op del Provincie, nu dat niet is gelukt op ver schillende polders le doep, dan kan Aar- denburg dit ook wel zonder medewerking van SI. Kruis probeeren. De heer de Bruijne, doelende op den bal, welke van uit Aardenburg naar St. Kruis wordt gekaatst, meent dien le moe ten terugkaatsen, wanneer hij zegt .Aardenburg geniet in groote mate. van Rijkswegen en van andere wegen, waarin de SI. Kruizenaren evenredig helpen be falen, terwijl zij er heel wat minder genot van hebben dan de Aardenburgers. Het door B. en W. gedane .voorstel naar aanleiding van het gemelde Aarden- burgsche schfijvcn, wordt m. a. s., waar bij B. en "W1. zich onthouden, van de\ hand gewezen. De gemeenterekening over 1925 wordt 9aangcboden met een onlvangsL van f 21330.74J/®, con uitgaaf van f14645 471/2, alzoo met een batig slot van f6685.27. Het aangevangen teren van het voet pad van af de grens bij Aardenbur® naar St. Kruis belooft een goed werk te zijn. B. en W. worden nopens de uit voering van dit werk volle vrjjheid van! handelen gelaten. Op voorstel van den heer Bonte wordt het dagelijksch bestuur gemachtigd steun le vorleencn aan een gezin irf het Eiland, wijl dit een nood geval is en va» zeer korten duur zal zijn. Verkrijgbaar voor engros en detail bij de firma Gebr. STEENLAND, Station straat, MIDDELBURG. (Ingez. Med.) Besmettel ij ke ziekten In de week van '25 lol en met 31 Juli kwamen in kle Provincie Zeeland voor 11 gevallen van roodvonk, waarvan 5 te O. en W. Souburg, 2 te Hoedekenskerke, pn 1 'in de gemeenten 's Heer Arondsker- ke, Ivrabbendijke, Kruiningen en St. Laurens, en 1 geval van diphteritis te Oosterland. KERKNIEUWS. Ook te Zandvoort worden thans door rechtskundige vertegenwoordigers der beide groepen in de Geref. Kerk on- derhanuelingen gevoerd om te komen tot een minnelijke schikking inzake de ver- deeJing der kerkelijke goederen. Geref. Kerken. Beroepen te Nieuwdorp, A. Wijngaar den, te Baarland. 1 5p w KUNST EN WETENSCHAPPEN. Schouwburg „Ho f g un s t". Von Trotha's blijspel is een oudje. En dat is er aan te merken. Niet alleen omdat de Duilsche hof-sfeer sedert den oorlog tot de geschiedenis behoort, maar ook omdat het stuk naar inhoud en vorm behoort tot de periode van de brave Duitsche geïdealiseerde romans. Die periode is nu in Duilschland allang 'oorbij. Maar op hel looneel kan zoo iets nog blijven leven, als er een rol in voor komt die het publiek kan boeien En dat is hier hel geval De overplaat sing van een freule-rohbedoes-van-builen in eens in een hofhouding kan dank baar uitgewerkt worden lol vermake lijke situaties. Daar heeft de schrijver gebruik van gemaakt, maar niet dol. Het is zelfs mak tegenover hetgeen an dere schrijvers van zoo iets wrochten. Daardoor is het echter juist ecu stuk, dat nog altijd trekt in onderscheiden kringen, waar men iets zoetelijks wel waardeert Er is ook gisteren genoeglijk gelachen om de ongegeneerdheid van die freule, en blijkbaar mee gevoeld met het tikje sentiment, dat er ook doorheen is gewerkt. Het stuk heefl deze verdienste, dat het logisch verloopt, en dat verschillende figuren goed zijn éeteekend. De jonge /freule is een leuke flap-uif, en Von Ro- Jden is een merkwaardige hoveling. En ook de vorstenfiguur is zeer aan nemelijk. Maar was hier niet gecou peerd Het Hofsladlooneel gaf er een zéér verzorgde opvoering van, die zich bo venal kenmerkte door den goeden smaak in de rustige beschaving van de hof- omgeving. Mevr. Annie v. d. Lugl MclsertVan Ees is en blijft in ons land de beste vertolkster van jonge meisjesrollen. Ze weet de dingen zoo heerlijk-onverschillig le zeggen, en ze is ook in haar houding en gebaren een aardig mcisjeslype, al was ons gister op den duur dat rij kostuum wat al te nonchalant voor een freule. De overige spelers zullen we niet allen opnoeinen. Ieder had zijn verdiensten, klaar van twee van de oude garde, de heer en mevr. Schwab, willen we toch opmerken, dat zij in 't bijzonder toon den te weten, hoe dit slulc van een vorig gesiachl behoort gespeeld le worden. De heer Schwab ah Von Roden was juist een tikje belachelijk zonder er een carricaluur vau le maken, die in zoo'n hofhouding niet zou passen. En mevr. Schwab was zeer waardig als vorstin. Het talrijke publiek was hartelijk met zijn applaus. Vanavond wordt een herhaling van („Mrs. Cheyney's Verdwijning" gegeven.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1926 | | pagina 1