EA
LAPPENDAG
Woensdag 28 luli 1926
17».
jaargang.
Kt
kameroverzicht.
Eerste Kamer.
Zitting van Dilnsklag.
Van de drie onderwerpen, vervat in
do wijziging der marrnebcgrooting, heeft
de verplaatsing van de matrozenopleidihg
naai' Vlissingen gjeen bestrijding onder
vonden. Alleen de heer li ink verklaarde
zich juist voor de stemming ertegen,
maar stemde toch vóór de begrotings
wijziging om andere redenen.
Diens partijgenoot de heer de Mu-
r a 11 heeft een warme verdediging voor
deze overplaatsing gehouden. Hij acht
het een groot voordeel dat de Vlissingen
de jonge schepelingen tesamen worden
gebracht niet tevreden oudere schepe
lingen, en in de samenvoeging van liet
wachtschip met de opleiding op de
Noord-Brabant ziet bij een aanmerkelijke
bezifinigingg.
Op een vraag van den heer "Wasse-
naer v. Catwijck naar de mogelijk
heid van opheffing van liet wachtschip
te Vlissingen, antwoordde de Minister
dat hij een sterke bezetting in Vlissifeigen
moet houden, maar dat, als hij de op
leiding naar Vlissingen brengt, een deel
der menschen, die nu op het wachtschip
werkzaam zijn, tevens voor de opleiding
kunnen worden aangewezen. In oorlogs
tijd wordt natuurlijk de opleiding ver
plaatst naar veiliger streken. Gaarne geeft
spr. de verklaring, dat hij zooveel moge
lijk zal gaan in de richting der beperking
van personeel, dat niet werkzaam is bij
de opleiding.
Fen enkel woord werd er slechts ge
sproken over de aanstelling van een
raadadviseur.
De hoofdzaak van het debat was het
verzet van de soc. democraten en vrijz.
democraten tegen den aanbouw van twee
nieuwe torpedobooten waarvoor twee
millioen worden aangevraagd. Mevr. Pot
huis-Smit deelde mee dat haar fractie
zou tegenstemmen, omdat dit tegenover
gesteld is aan wat zij beoogt.
En de heer van Embden kwam als
vrijz. democraat betoogen dat deze twee
torpedobooten toch niets zullen vermo
gen, en haalde als voorbeeld van het
wijken van het geweld voor het recht,
aan: het beroep dat Bulgarije deed op
den Volkenbond toen er reeds Grieksche
troepen waren Op Bulgaarsch gebied. Dat
Griekenland toen door den Volkenbond
gedwongen werd zijn troepen terug te
nemen, noemde spr. een overwinning van
het Recht.
En heeft Bulgarije toen zijn leger
afgeschaft? vroeg de heer de Muralt,
Gaat u maar niet in op die inter
ruptie, zei de voorz., wat de heer v.
Embden dan ook niet deed.
De minister maakte eenige opmer
kingen over de noodzakelijkheid om de
door den Volkenbond beoogde ontwa
pening in overeenstemming te doen zijn
met de veiligheid van ons land. En noem
de het onjuist over onze vloot in Indië
te spreken als over armoedig materieel.
Het wetsontwerp werd aangenomen
met 22—13 stemmen.
De bespreking van het handelsverdrag
met Duitschland werd ingeleid door een
uitvoerige rede van den heer v. Lan-
scho t, die in zachte termen maar toch
stevig een kritiek b'et hooren, speciaal'
over de negeering door de departemerf-
tale onderhandelaren van deskundige
voorlichting. Hij had nog vertrouwen in
den Minister en zou voorstemmen, maar
hij waal-schuwde dit vertrouwen voort
aan niet op te grootc proef te stellen.
Vandaag voortzetting.
tel ij k afscheid van de meisjes, met wie
zij gekampeerd had, door ieder van haar
een handdruk en een kus te geven-. De
meisjes zongen haar daarna het „Adieu,
vaarwel" loc, dat de Prinses uit volle
horst meezong.
Voorafgegaan door den inspecteur der
recherche, den heer Lozekoot, wandelde
Je Prinses naar het Stationsplein, waar
een auto gereed stond, om haar naar
Soestdijk te brengen. Een groote men-
schenmenigte j ui elite Tiaar hartelijk toe.
een dokterskwestie in breda.
Naar aanleiding van de aanhangige
reorganisatieplannen van den Geneesk.
Dienst te Breda en het zonder opzeg
gingstermijn door de gemeente ontslaan
van twee geneesheeren, dreigt hier eén
conflict tusschen de Bredasche medici
i de gemeente.
Naar V. D. uit geneeskundigen kring
verzekerd wordt, zpl bij de reorganisa
tie geen enkele geneesheer té Bréda
een functie in dezen dienst aanvaarden.
DONDBRDAG
5 EL CREPE MET ZIJDE
VOOR EEN JAPON f 1.25
HAAST U
MAGAZIJN DE VLIJT
LANGSVIELE
J. C. MURK
(Ingez. Med.)
Uit Stad an Provinoie.
Uit Zeeuwsch-VIaanderen W- D.
In het verslag Zeeuwschen Water-
schapsbond werd genoemd de dijkgraaf
I. Verplanke; dit moet zijn de voorzitter
van het „Waterschap Biervliet", W. P.
Verplanke Wz.
Naar we uit Aardenburg ver
nemen, is er tot heden nog geen over
eenstemming bereikt omtrent het salaris
van den nieuw te benoemen ontvanger-
griffier van het Burger-Gasthuis. Het
college van regenten blijft op zijn stand
punt dat f700 £.on minimum-salaris is,
vdbr de vele werkzaamheden, terwijl de
rechtsche meerderheid van den gemeen
teraad (die het door regenten vastge
stelde salaris moet goedkeuren), f 500
voldoende vindt. Vóór hieromtrent over
eenkomst verkregen is, kan dus geen op
roeping van sollicitanten voor de op *1
Aug. a.s. openvallende betrekking, ge
schieden. Gedeputeerde Staten zullen in
deze moeten beslissen.
Ook omtrent de tariefswijziging zijn
beide colleges het nog niet eens. Re
genten meenen dat tegenover èen ta
riefsverlaging voor on- en minvermogen
de inwoners van Aardenburg een ver
hooging van inkomsten langs anderen
weg dient te staan. Zij hopen dit te vin
den in het opnemen van meer betalende
patiënten uit andere gemeenten, vooral
operatie-patiënten. Als zoodanig is dc ta
riefswijziging één geheel, en gaat het
niet op enkel de tarieven "goor de in
woners te verlagen, terwijl de tprieven
voor patiënten uit andere gemeenten
hooger zijn dan in inrichtingen in nabu
rige gemeenten.
Toen de heer Maenhout uit Hei 1-
le Zondagavond met zijn sjees, waarin
4 personen gezeten waren, van Brugge
'terugkeerde, werd hij in Mo<ykerke-dorp
door een auto, die naar men ons mede
deelde, geen signaal gaf, aangjereden.
Paard en sjees werden omver geworpen
en dc sjees ernstig beschadigd. Voor de
inzittenden liep het goed af. De politie,
die spoedig ter plaatse was, stelde direct
een onderzoek in.
BINNENLAND.
de toestand der koningin.
Gisteren is het volgende Hofbericht
uitgegeven
H. M. de Koningin is heden op het
Paleis Soestdijk aangekomen en lieeft de
vermoeienissen van de reis uit Zwitser
land goed doorstaan.
II. M. heelt geleden aan een bronchi
tis, die in den beginne gepaard ging met
temperatuursverliooging en afmattende
hevige hoestbuien.
De temperatuur is nu normaal en het
hoesten neemt af.
II. M. zal nog eenigen tijd rust moeten
houden alvorens volledig herstel is in
getreden.
prinses juliana en haar
kampgenooten.
Uit Amersfoort wordt aan het U. D,
d.d. 27 dezer gemeld:
Prinses Juliana kwam' vanmiddag om
1 uur 43 uit Apeldoorn aan het sta
tion aan, waarna zij per auto de reis
naar Soestdijk vervolgde. De prinses
heeft na haar verblijf in Zwitserland
eenigen |ijd in een meisjeskamp doorge
bracht.
Op het station nam de Prinses har-
Uit Middelburg.
Op verzoek brengen wij' in herin
nering de collecte voor de Padang-ramp
morgen te houden. Móg|e de opbrengst
Middelburg waardig zijn.
De vlaggetjes in den steeds mooien
voortuin van 't Oude-mannen en -Vrou
wenhuis alhier wezen er gisteren op,
dat het een bijzondere dag moest zijn.
Dit was zoo, al' ware wellicht J>eter te
spreken van een bijzonderen avond. Te
gen half acht kwamen de leden van het I
muziekgezelschap „Houthandel Walche
ren" in den tuin, om geheel belangeloos
voor de verpleegden en het personeel
een uitvoering te geven. De directeur, de
heer A. J. F. den Boer, had een voor
een uitvoering als deze welkom pro
gramma samengesteld. O.a. de potpourri
van melodieën uit den tijd toen de
meeste verpleegden nog in de kracht
van hun leven waren, viel zeer begrijpe
lijk in den smaak.
De woorden van dank door den voor
zitter van regenten, den heer Herman
Snijders, tot directeur en leden van hel'
korps gesproken, waren zeker uit het
hart van allen gegrepen.
Ook builen het hele gegoten velen van
de goede muziek op dezen mooien efl
niet te warmen zomeravond»
In het Schuttershof alhier zat
gedurende de kermis de heer Faveur
weer den scepter zwaaien en brengt hij
dit jaar een gezelschap variété-artisten,
wier namen en nummers veel doet ver
wachten. Met dit zelfde programma had
de heer Faveur verleden week in Leeuw
arden veel succes en volle zalen en mag
verwacht worden dat hij ook hier weer
op veler belangstelling zal mogen reke
nen.
Uit Vlissingen.
- Gepensionncei'd bijlden Indisclien
dienst A. J. Fggel mach. bij de Bangka-
finw. wonende te Vlissingen.
Op de werf der Kon. Mij. „De
•Schelde" te Vlissingen wordt Thans
in verband met de staking idinkerswerlc
verricht door enkele ambtenaren.
o
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen O D
Naar hel Vaderland uit Oostel. Z.
Vlaanderen verneemt, is de trek der
grensbewoners naar België zeer aan het
Verminderen, voornamelijk omdat door 't
verhoogen der prijzen in België en nu
door de stijging van den koers de kans
om op daar gekochte artikelen een zoet
winstje te maken, zeer ïs gedaald. Ja
zelfs zullen meerderen er wel niet zon
der kleerscheuren af komen. Er wordt
aan deze zijde bij het overschrijden der
grenzen sterk toegezien, dat niemand
zonder bewijs van Nederianderschappas-
seert en tevens mag men maar ëen
•beperkt bedrag aan geld bij zich hebben.
AÖRIENNE SGLSER
komt PERSOONLIJK gedurende
de Kermis in
DE ELEOTnO BIOSCOOP, MARKT
(Ingez. Med.)
STUKKEN VOOR DEN
RAAD VAN .MIDDELBURG.
Reorganisatie open
baar lager onderwijs.
B. en W. schrijven den Raad:
In de vergadering van 7 Juni 1926
werd in handen gesteld om prae-advies
het schrijven van Ged. Staten dezer Pro
vincie van 28 Mei 1926, met het daarbij
gevoegde uittreksel van het advies vau
den hoofdinspecteur van liet L. O. in de
3de hoofdinspectie, bij wolk schrijven dit
college aandringt op vermindering dei-
voor rekening van de gemeente komende
.kosten van het lager onderwijs.
Aanleiding tot dit schrijven van Ged.
Staten was het in de begrooting van 1926
tot uitdrukking komende bedrag van
rond f12500, dat voor rekening der ge
meente zou blijven niet betrekking tot
de jaarwedden van het onderwijzend
personeel aan de openbare lagere scho
en. Dit geraamde bedrag staat in ver
band met de besluiten van 22 Juli en 18
November 1925, waarbij over reorganisa
tie van dit onderwijs werd besloten.
In de eerste plaats wenschen wij er
op te wijzen, dat dit bedrag is geraamd
bij het opmaken der begrooting 1926,
toen dus nog weinig gegevens omtrent
het leerlingenaantal voor de. berekening
over 1926 bekend waren. Na afioop van
het kalenderjaar 1925 is gebleken, dat dit
cijfer voor 1926 rond f7000 zal bedragen,
Dit neemt echter niet weg, dat de kos
ten voor dc gemeente vrij hoog zijn te
achten, temeer, daar bovendien nog moet
worden gerekend op de vergoeding van
boventallige leerkrachten aan de vijf bij
zondere scholen, waarvoor op dc. begroo
ting 1926 nog geen bedrag werd uitge
trokken, omdat de vergoeding over dat
jaar toch eerst aan de hand van de wet
telijke bepalingen, ten laste van den
dienst 1927 kan plaats hebben.
Waar nu Ged. Staten binnen twee
maanden na den datum van hun schrij
ven bericht van ons tegemoet zien tot
wellce beschouwingen c.q. besluiten! dit
schrijven heeft aanleiding gegeven, ach
ten wij het gewenscht, dat uw college
in de eerstvolgende "vergadering te dezen
aanzien een beslissing neme.
Wij hebben aan de hand van de thans
bekende gegevens, doen nagaan of be
zuiniging op het gebied van het lager on-
'derwijs mogelijk is, hetzij door opheffing
van een school, hetzij door overplaatsing
ivan leerlingen. Tot .grondslag van here
kening zijn genomen de leerlingen-aantal
len van alle scholen per 16 Juni j.l ter
wijl, voor wat de openbare scholen be
treft, voor zooveel mogelijk nog is re
kening gehouden met wijziging in dit
aantal door vertrek na afloop van den
cursus en door aanmelding voor den
hieuwen cursus.
Ter vergeijjking zijn opgenomen de
overeenkomstige gegevens van het jaar
1925. Hieruit blijkt, dat het totaal aantal
aanmeldingen voor den nieuwen cursus
thans 6 minder bedraagt dan in 1925,
terwijl het totaal aantai leerlingen bij
het begin van den nieuwen cursus 8
meer zal bedragen dan het vorig jaar,
wanneer althans de door ons ontvangen
opgaven van de aantallen kinderen, die
bij het einde van den loopenden cursus
de school zullen veiïatcn, kloppen mèt
de werkelijkheid. Bil laatste wordt door
ons zeer sterk betwijfeld. Wellicht kun
nen wij, bij de openbare behandeling
vgn. het onÖerhavigc voorstal in den
Raad, nog eene nadere mededceiing te
dezer zake doen. Afgescheiden hiervan
is bovendien te verwachten, dat, bij op
richting eener U. L. O. school voor Jon
gens, het aantal leerlingen, dat do 6de
klasse doubleert, ook weer zal dalen.
Dit cijfer moet echter o.ï. eerder aan den
hoogen dan aan den lagen kant worden
geacht, daar in do practijk steeds blijkt,
dat in deu loop van een cursusjaar nog
verschillende leerlingen, die de hoogste
klasse doubleeren, de school verlaten.
Van een stijging van het totaal aantal
Ieernngen der openbare lagere scholen
kan dus practisch geen sprake zijn.
Omtrent de ter bezuiniging te nemen
maatregelen heerschl in ons co,lege geen
algeheeie overeenstemming.
De meerderheid meent, dat een af
doende reorganisatie èn in liet helang
van het onderwijs, èn in het belang van
het onderwijzend personeel alleen is te
verkrijgen door opheffing van een der
scholen, voor welke opheffing ook zij
meent, dat school B het meest in aan
merking komt.
Èen der leden dezer meerderheid
meent vooral ook tot deze conclusie te
moeten komen, omdat de hoop, welke
liet vorig jaar werd gevoed, dat liet aan
tal leerlingen der oepnbare sclxplen zou
stijgen, niet is verwezenlijkt. liet andere
iid der meerderheid is van meenvng, hu
ook Ged. Staten op bezuiniging in deze
aandringen, dat opheffing van een school
zeer zeker gemotiveerd is, en dat nietl
alleen op de kosten voor de gemeente
maar evenzeer op die voor liet Rijk dien,1
te worden gelet. Ook het eerst te lid der
meerderheid heeft zich ten vorigen jare
reeds in laatstgemelden zin uitgespro
ken.
De opheffing van school E geeft een
directe bezuiniging, in aanmerking ge
nomen hel thans bekende aantal leer
lingen, van rond f 4500 tegenover de ver
deeling der leerlingen over de scholen,
met behoud van school B. (Deze bezuini
ging van A500 zaJ, zoolang het jola3l-
aantal leerlingen der gezamenlijke open
bare lagere scholen met ongeveer 20
minder zou blijken dan thans door ons
wordt berekend, met behoud van school
B ook kunnen bereikt worden door een
3 ook kunnen bereikt worden door een
kleine overplaatsing van leerlingen, en in
zooverre is zij niet zuiver als een voor
deel van het meerderheidsvoorstel te be
schouwen), terwijl door stijging van den
deeler als gevolg van dc vermindering
van het aantal leerkrachten ook de
bijzondere scholen in lotaal op één bo
ventallige leerkracht minder aanspraak
hebben, waardoor de totale bezuiniging
rond f6000 bedraagt, ongeacht nog de
mindere uitgaven voor leermiddelen,
schoonmaak en onderhoud schoolgebouw
e.d., die de meerderheid veilig op f2000
a f2500 per jaar meent te mogen slcllen.
De verdeeling van het aantal leerlin
gen van school B over de overblijvende
scholen A, J en K geeft slechts eert
geringe verhooging van het gemiddeld
aantal leerlingen per klasse.
Bedraagt dit gemiddelde toch thans
a 33, na verdeeling zou het worderi
A 37, een getal, dat, gezien het ge
middelde in een aantal met Middelburg
op één lijn te stellen gemeenten, zeker
niet ongunstig kan worden genoemd.
Door deze verdeeling van leerlingen
zou het vanzelfsprekend niet mogelijk
zijn ons te houden aan het besluit van
22 Juli 1925. .waarbij het maximum voor
de scholen A, O en K werd gesteld op
216 en voor school J op 197. Deze maxi
ma zouden worden ove.rschi'eden, daar
de getallen resp. zouden worden 225, 225,
225 en 203, een vermeerdering dus, die
zeer gering is, vooral wanneer hierdoor
een bezuiniging van rond f6000 was te
boeken.
Door verdeeling van het aantal leer
lingen wordt bovendien nog een, naar het
inzicht der meerderheid, niet te onder
schatten voordeel verkregen, n.l. dat de
totaalcijfers der scholen dusdanig ver
van de fatale grens van 193 komen te
liggen, dat, practisch gesproken, door da
ling van het aantal leerlingen geen leer-
[Ze eten het met ^raaète
(Ingez. Med.)
krachten meer voor rekening der ge
meente zullen komen.
De rust voor het onderwijs zou ten
zeerste worden bevorderd, doordat over
plaatsing van leerlingen om daardoor een
leerkracht meer vergoed te krijgen, vrij
zeker niet meer noodig zal zijn.
Indien de hieronder uiteen te zetten
meening van de minderheid van ons col
lege ingang mocht vinden, zouden reeds
bij een geringe daling van het aantal
leerlingen een of twee leerkrachten méér
voor rekening der gemeente komen.
""Ten slotte is er nog een voornaam'
punt, dat opheffing van school B (hans
doet overwegen.
Door de opheffing toch zouden drie
leerkrachten overcompleet worden, ml.
hel hoofd G. Mollema. de onderwijzeres'
J. C. de Jonge en dc onderwijzer A.
Dekker. Toevalligerwijs bestaan thans
enkele vacatures bij het lager onderwijs,
n.l. die van mevr. Cappon-Geijp, aan'
school C, (welke onderwijzeres met in
gang van 15 September 1926 eervol ont
slag heeft verzocht), den heer P. dé
Brec aan school O en den heer W. ET
Kuiler aan school J (ingaande 1 Augus
tus a.s.). Het zou dus mogelijk zijn al
thans aan school B verbonden onderwij
zend personeel over te plaatsen in deze-
vacatures, waardoor opwachlgeldslelling
wordt voorkomen.
Alleen aan het hoofd G. Mollema zou
eervol ontslag moeten worden verleend
wegens opheffing van zijn betrekking,
waardoor hij ten lSste van het Rijk
wachtgeld zou verkrijgen.
Zou men school B laten voortbestaan,
dan bestaat de kans, of dat Ged. Stateri
ingevolge art. 22 der L. O. wet 1920 op
heffing gelasten, óf dat wij een volgend