Slapeloos door Zomerhitte?
la. 168.
Dinsdag SO Juli 492®
168' Jaargang
By dit nummer behoort eeu Bijvoegsel.
BINNEHLAND.
IDE VERPLAATSING DER MATROZEN-
OPLEIDING NAAR VLISSINGEN.
In het afdeelingsverslag der Eerste
lKamer over de suppl. marinehegrooting
'26 betreuren sommige leden uit een op
voedkundig oogpunt de overplaatsing van
de malrozenopleiding van. Gorinchem
naar Vlissingen, waardoor jonge schepe
lingen met volwassenen worden samen
gebracht. Er spreekt een zekere nei
ging uit om een alles overheerschend
belang als de landsverdediging ongetwij
feld is, waar deze bij de zedelijke vor
ming van de zeelieden sterk is betrok
ken, uil financieele overwegingen schade
te laten leiden. De hier aan het woord
zijnde leden wenschten nu reeds te ver
klaren dat zy de Regeering op dezen
weg niet verder zouden kunnen volgen.
De overplaatsing vond ook bij vele
andere leen bestrijdding, volgens wie
de vrees waarlijk wel is gewettigd, dat
de omgang met oudere matrozen een on-
gunstigen invloed lean hebben op het ka
rakter en de moraliteit der jongeren.
Verschillende leden meenden instus-
schen ernstig in twijfel te moeten trek
ken, of de te verkrijgen bezuiniging in
derdaad zoo groot zal zijn als wordt
beweerd en wenschen te dien aanzien
nader te worden ingelicht.
Van andere zijde werd nadere toelich
ting gevraagd ten aanzien van de be
wering dat Vlissingen dezelfde, zoo niet
meer voordeelen biedt dan Gorinchem,
Verscheidene leden verzochten den Mi
nister in elk geval niet tot de overplaat
sing over te gaan vóór de- behandeling
der Marinebegrooling voor 1927.
Andere leden waren van oordeel, dat
de ffMinisler terecht thans de keuze
heeft laten vallen op de overbrenging
naar Vlissingen, omdat daarmede niet
onaanzienlijke bezuiniging kan worden
verkregen.
Diat het bijeenbrengen van jongen en
ouden zoo verkeerd zoude zijn, konden
sommige dezer leden niet toegeven. Zij
wezen er op ,dat het moreel der oude
matrozen vooral in de laatste jaren veel
is verbeterd en duchtten daarom te dien
aanzien geen kwaad voor de op te leiden
jongens.
DE EERSTE KAMER OVER HET VER
DRAG MET 'DUITSCI1LAND.
Ook in het afdeelingsverslag der, Eerste
Kamer komt een krachtige kritiek toit
uiting inzake het handelsverdrag met
Duitschland.
Vele leden zagen in de late indiening
de neiging van den Minister om het zeg-
.genschap der Stalen-Generaial over intern,
aangelegenheden te knotten.
Vrij algemeen verklaarde men zich te
leurgesteld over de verkregen resultaten.
Voor den invoer in Duitschland van on
ze afgewerkte fabrikaten is volgens vele
leden niets verkregen. In het algemeen
stemde men in met de door de Tweede
Kamer geuite kritiek over de wijze waar
op de onderhandelingen zijn gevoerd.
Verschillende vragen werden gesteld over
de colleges die gehoord 2iju.
Eenige leden Verklaarden schoorvoe
tend hun stem aan het wetsvoorstel te
zullen verleenen.
Ook inzake de haven en spoorwegen
werden nog verschillende vragen aan de
regeering gesteld.
deeld dat de overgelegde rekening met
de bijlagen geheel en al in orde is be
vonden aanwijzende voor den gewonen
dienst in ontvang f 30.184.7'Ji/g, in uitgaaf
f 29.141.591/», sluitende met een batig slot
van f 1012.79, en aanwijzende voor den
kapilaaldienst in ontvang en uitgaaf een
bedrag van f 1627. Overeenkomstig aan
beveling besloot de Raad tol voorloopige
Vaststelling.
Daarna werd overgegaan tot behan
deling van de door Dl en \V,. voorloopig,
opgemaakte begrooting voor het jaar
1927. Nadat bedoelde begrooting hoofd
stuks- en Volguummergewijze was behan
deld, werd, nadat nog eenige inlichtingen
omtrent enkele posten dier begrooling
waren gevraagd en gegeven, m. a s. be
sloten lot vaststelling dier begrooting in
ontvang en uitgaaf aanwijzende eeu be
drag van f 28345.47.
Vervolgens wepd op voorstel van B.
en W. m. a s.. besloten de straatverlich
ting in de beide afdeelingen der gemeen
te met een lantaarn uil te breiden.
Bij de rondvraag werd door den heer
Kesteloo gevraagd of reeds een brand-
plants voor varkens in de afd. Gapénge
was gevonden, waarop de voorzitter het
lid Kesteloo mededeelde dat zulks nog
niet het geval was. aoch dat hij nog eerst
aan C. Dingemanse zal laten wagen of
die voor dat doel nog een plekje grond
beschikbaar heeft. Door den heer Dobbe
laar werd de aandacht vain B. en Wi ge
vestigd op hel snoeien van het houtge
was aan de zijkanten der wegen.
De lieer Kesteloo beval ais voorstan
der van Openbaar Onderwijs, de O. L.'
school in de afd. Gapinge, nu die blijft
voortbestaan .wederom in den gunst van
Bi en Wj en den Raad aan ter wijl hij
tevens aan den voorzitter dank bracht
voor diens onpartijdige houding gedu
rende de procedure tot opheffing van ge
noemde school.
polders en den voorzitter van het mu
ziekgezelschap Rillandia waren op de
begraafplaats aanwezig. Ds J. S. Hartjes
voerde het woord en wees op Öen ernsl
van het sterven.
UitZeeuwsc h-V laanderenOD.
Nadat de werkman L. te Ter-
neuzen zich een deZer dagen om
streeks 11 uur naar bed had begeven,
hoorde zijn vrouw gerucht. Door de
famen zagen zij een persoon het erf
op komen. Toen L. builen kwam, was
de indringer juist bezig aan een kip
penhok met kuikens De man vluchtte,
zijn klompen benevens een zak achter
latende. Het mocht L. gelukken den
vluchtende te pakken te krijgen en hem
naar de woning van zijn buurman, ze
keren P. te brengen.
De politie werd op de hoogte gesteld,
en pracht aen man. zekeren ML, 51
(jaar, werkman te Stekene, naar het
bureau van politie over. Hij erkende
den baalzak van het kippenhok je heb
ben ontvreemd De man is ter beschik
king van de justitie gesteld
Zaterdag toog, zooals gewoonte, een
aantal kooplustigen van alle plaatsen van
Zeeuwsch-Vlaanderen naar Selzaete, ten
einde aldaar te profiteeren van den la
gen frankenkoers. Tol groote teleurstel
ling werd aan alle Hollanders, die niel
voorzien waren van een identiteitsbewijs,
door de douaniers den toegang tot Sel
zaete geweigerd, zoodat zij onverrichler-
zake konden terugkeeren.
Uit Stad en Provincie.
Hit Vlissingen.
Gisterenmiddag kwam bij bet Eiland
ie Vlissingen een 15 jarige jongen
die in het water was, in geyaar doordat
hij den grond kwijt raakte. Hij werd door
een 16 jarigen jongen gered.
Uit Walcheren.
Vrijdagmiddag hield de Raad der
gemeente Vrouwepolder ccn open
bare Vergadering; de lieer L. Dingemanse
was met kennisgeving afwezig.
De sedert de vorige vergadering inge
komen stukken werden allen voor kennis
geving aangenomen, evenals de mede-
deeling van den voorzitter, dat bij Kon.
besluit van 15 Juni j.I. no. 35, het door
den Raad ingestelde beroep tegen het
besluit van Ged. Staten to-t niet goed
keuring van het raadsbesluit tot ophef
fing der O. L. school in de afd. Gapinge,
ongegrond is Verklaard, op grond dat
blijkens de overgelegde ambtsberichten
bedoelde school thans door 12 kinderen
■wordt bezocht eb. dat dit aanjtal naar te
verwachten is, in de toekomst niet noe-
Inenswaard zal dalen.
Door de commissie van onderzoek der
gemeente-rekening over 1925 werd bij
monde van den heer J. Dobbelaar meege
Hit Zuid-Beveland.
In de Maandag gehouden vergade
ring van den raad der gemeente 's-H-
Arendskcrke was afwezig de heer
J. Vermue. Bij het voorstel van B. en W.
om het verzoek van den kerkeraad der
Ned. Iierv. Gem. te 's-H. Hendrikskin
deren om de benoódigde gelden beschik
baar te stellen voor de stichting van een
Ilerv. Chr. school aldaar in te willigen,
deed de Voorz. mededeel ing, dat van dje
59 leerplichtige kinderen, die nu de
openb. school bezoeken er 56 zullen
overgaan naar de op te richten nieuwe
school en dat alle stukken voor de aan
vrage in orde waren. De heer de Put
ter sprak er zijn voldoening over uit,
dat een bijzondere school verlangd
werd, maar bij zou liever zien, dat liet
geen Herv. school werd, daar er te
's-H. Hendrikskinderen ook ouders van
andere richting waren. De heer Oud-
kerk merkte op, dat de Kerkeraad niet
anders kon handelen en dat de tijd voor
voorbereiding te kort was om een school-
vereeniging op te richten, dat later de
kerkeraad de school dacht over te dra
gen aan een schoolbestuur, waarin ook
personen van andere richting zitting zou
den hebben. Op de vraag van den heer
Lindenbergh of dit later geen bezwaar
kon opleveren antwoordde de voorz.
ontkennend. Het voorstel werd m. a. st.
aangenomen. Dialar er na oprichting der
Herv. Bijz. school maar drie leerlingen
uit twee gezinnen de. openb. lagere
school zullen bezoeken, stellen B. en
W. voor de openbare lagere school te
's-H.-IIendrikskinderen op te heffen met
ingang van 1 Jan. 1927 of zooveel vroe
ger als aan het tegenwoordige hoofd,
den heer D>. J. v. d. Graaff op zijn ver
zoek ontslag zal zijn verleend. Dit voor
stel werd m. a. st. aangenomen. Het
voorstel van B. en W. om den aanleg
van den verbindingsweg tusschen station
's-H. Arendskerke en den Noorweegsche
weg onderhands aan te besteden aan de
firma van Heurne en Volkers te Goes
werd na eenige 'bespreking aangenomen.
Op verzoek van M. J. Hannewijk om
tegemoetkoming ingevolge art. 13 der
Lager onderwijswet 1920 werd afwijzend
beschikt, daar hij geen 4 K.M. woont
van de school, die zijn kinders bezoeken,
Een gelijk verzoek van de wed. J. Hoog-
slrate werd ingewilligd. Aan H. Verdonk
en A. van Liere werd op verzoek voor
een half jaar ontheffing van betaling
der Hondenbelasting 1926 toegestaan.
Hierna werd de gemeentebegrooting '26
gewijzigd.
Bij een hevig onweder dat Maandag-,
nacht boven de gemeente Rilland
Bi a t h woedde werd in een weide in den
Zuid-Ba(Jipolder een paard en veulen,
eigendom van de N.V. Landbouw Mij.
de Bathpolders, door het hemelvuur ge
dood.
Hedenmiddag had op de Algemeene
Begraafplaats te Rilland Bath, de
begrafenis" plaats van de op zoo droevige
wijze bij het zwemmen om het leven ge
komen P. V. WL Een groote schare be
langstellenden, waaronder de directeur
▼an de N.V. Landbouw Mij1, de Bath-
Gebruik hiertegen Mijnhardt's Zenuwtabletten,
(lugez. Med.)
Landarbeiderswet. landen een zoo gewenschte spoedige be-
PROV. STATEN VAN ZEELAND.
Hedenochtend werd de Zomerzftting
der Staten van dit Gewest heropend door
den Commissaris der Koningin, Jhr. Mr.
J. W. Quarles van Ufford.
Afwezig de heeren Boonman en Van
Waesberghe.
Waterleiding in
Zeeuwsch Vlaanderen
Naar aanleiding van '3e vraag van
den heer Welleman over de drinkwater
voorziening in Zeeuwsch Vlaanderen mel
den Ged. Staten thans
Gelijk de heer Welleman bij het stél
len van zijn vraag reeds deed uitkomen,
geldt ook voor het verslag van den toe
stand der provincie Zeeland de alge
meene regel, dat men een geschrift te
beoordeelen heeft naar de omstandïghe-
die golden ten tijde van zijn ontslaan.
Toen bovengenoemd verslag werd neer
geschreven, dreigde inderdaad de drink
watervoorziening van Zeeuwsch Vlaan
deren schipbreuk te lijden door gebrek
aan tnedewerking van verschillende ge
meentebesturen. Zulks lean aan niemand,
die de berichten, welke daaromtrent op
gezette lijden in de dagbladen versche
nen, ook slechts eenigszins nauwkeurig
beeft gevolgd, onbekend zijn gebleven.
Eerst in onze vergadering van 4 Juni
j.I., toen meergenoemd verslag reeds ter
perse was, kwam in behandeling een
schrijven van het Zeeuwsch Vlaamsche
Waterleiding Comité, behelzende o. m.
ae mededeeling, dat flef mogelijk was,
fmet 20 gemeenten van Z. Vlaanderen
welke 70 pCt. van de geheelc bevol
king bevatten over te gaan tot de op
richting van de Zeeuwsch Vlaamsche
Waterleiding Maatschappij, op welker
ontwerp-staluleD bereids dé Koninklijke
goedkeuring werd verkregen.
De toegetreden gemeenten zijn Axel,
Biervliet. Bosckkapelle, Breskens, Clinge.
Graauw en Langendam, Hengstdijk, Ilon-
tenisse, Hulst, Koewacht, Neuzen, Oost
burg, Osseuisse, Overslag, Sas van Gent,
St. Jansteen, Sluis, Walerlandkerkje,
IJzendijke en Zuidzande.
De oprichtingsvergadering zal ver
moedelijk eerlang plaats hebben, nadat
op enkele wijzigingen in de ontwerp-acte
van oprichting de Koninklijke bewilliging
zal zijn verkregen Omtrent deze wijzi
gingen werd door ons college bereids
een gunstig advies aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw uit
gebracht.
Inmiddels hebben wij het lid van
ons .college, mr. P Dieleman, aangewe
zen om als onzen vertegenwoordiger zit
ting te nemen in den Raad van Toezicht
en in het College van Commissarissen
van bovengenoemde Maatschappij.
Uit een en ander moge Uwe Ver
gadering blijken, dat de totstandkoming
der drinkwatervoorziening in Zeeuwsch-
Vlaanderen. menschelijkerwijze gespro
ken, is verzekerd; gij zult deze mededee
ling, evenals wij, met vreugde begroeten,
overtuigd als gij zijl, dat hiermede een
belangrijk werk voor Zeeuwsch Vlaan
deren zal worden tot stand gebracht.
De heer Welleman dankt het col
lege voor de beantwoording en heeft
een woord van hulde voor het comité,
dat zoo taai volhoudt. Spr. hoopt, dat
allen achter het comité zullen staan.
De heer Wa 11 i en betoogt dat er
evenveel argumenten tegn als yoor de
waterleidingvoorziening in Z. Vlaanderen
zijn.
Het antwoord wordt voor kennisgeving
Schouw
Voorts had de heer Welleman één
vraag gesteld over ae toepassing der
Landarbeiderswet op Schouwen.
Ilieraaugaande melden Ged Staten,
dat de raifd van Nieuwerkerk bij besluit
van 3 Mei 1922 weigerde een voorschot
uit de gemeentekas te verstrekken ten
bedrage van f 18.225 ten behoeve der
Laudarbeidersvereeniging „Schouwen en
Duiveland" te Zierikzee voor betaling
der gekochte gronden, gelegen in eerst
genoemde gemeente; hel beroep der ver-
eeniging tegen dit besluit werd door
Ged. Stalen ongegrond verklaard.
De vcreeniging, die den grond reeds
gekocht had, wilde daarop beproeven,
deze te verpachten aan particulieren,
dus builen de Landarbeiderswet óm; en
verzocht den Raad van Nieuwerkerk de
voor den aankoop nenoodigde gelden te
verstrekken en daartoe een Rijksvoor-
schot aan te vragen. De Raad weigerde
hierop in te gaan, en Ged Stalen, om
Itusschenkomsl verzocht, achtten geen
termen aanwezig, deze te verleenen, daar
het door de vereeniging gestelde doel
toch niet zou worden bereikt.
De vereeniging, die inmiddels in rech
ten was aangesproken, om voldoening
van den koopprijs en daarvoor geen vol
doende middelen bezat, trachtte de bij
de statuten vcrcischte goedkeuring te
verkrijgen van de gemeentebesturen van
Nieuwerkerk en Zonnemaire voor dc
slissing bezwaarlijk. Overal zijn onder
handelingen gaande, maar nergens van
dien aard, dal er publiciteit aan gege
ven kan "worden. Met dc M.A.B.E.G.
wordl door Ged. Stalen onderhandeld
De voorstelling der financieele resul
taten der Zuidergrocp wordl le geflat
teerd genoemd, wat Ged. Staten ontken
nen. Uit de balans blijkt, dat het tekort
in één jaar ongeveer f65.000 minder her
draag! dan in het onmiddellijk vooraf
gaande, zoodat de toestand langzamer
hand gunstiger wordt.
Vreemd wordt het genoemd, dat Ged.
Staten besloten hebben de f,17.000 terug
te geven die de P.Z.E.M. indertijd te
veel betaald heeft.
Prov. Staten hebben immers het bud
getrecht.
Van de zijde van Ged. Staten woijdt
hierop geantwoord, dat men bedenke,
dal ifls grondgedachte gold, dal de aan
vankelijke verliezen van bet electrici-
teitsbedrijf door renlelooze voorschotten
gedekt 'zouden worden. God. Staten
meenden tot terugbetaling gerechtigd te
zijn, daar die handeling voortvloeit uit
de vroegere aan dit college door Prov.
Staten verleende opdrachten.
In een afdeeïing is gevraagd, of in
derdaad de directeur te Sas van Gent
een minder mooie rol heeft gespeeld.
Ged. Staten antwoorden, dat de garantie
te Sas van Gent, door de bewoners ge-
[even, volgens opgedane 'ervaring, le
vestiging van hypotheek op dc onder dc hoog was Daarop is gewezen. Toon is
gemeente gelogen, aan de vereeniging in op verzoek van de gemeente Sar
eigendom behoorende landerijen Door
laatstgenoemde gemeente, die een Rijks
voorschot aan de vereeniging had overge
dragen vau f34.848.11, werd de toestem
ming tol verleenïng der hypotheek ge
weigerd.
In verband met een met hel bestuur
der vereeniging en het gemeentebestuur
van Zonnemaire gehouden conferentie
werd door Ged. Stalen aan hel bestuur
der vereenigiug de wenschelijkheid le
kennen gegeven, dat zijnerzijds maat
regelen van huishoudelijkén aaiti geno
men zouden worden om te voorkomen,
dat zien m nët vervolg moeinjkbecten
zouden voordoen met de betaling van
den koopprijs van landerijen, van welke
moeilijkheden gemeenten, die een voor
schot hebben verleend, (i. c. Zonne
maire) minder aaugenome gevolgen zou
den kunnen ondervinden.
Uit een inmiddels van het bestuur
der vereeniging ontvangen schrijven is
gebleken, dat, ter voorkoming van ont
binding der vcreeniging, overleg zou
worden gepleegd met liet departement
van Binnenl. Zaken "en Landbouw Of dit
overleg reeds is beëindigd, en welke re
sultaten zijn bereikt, is aan Ged. Stalen
niel bekend.
De heer Welleman dankt voor liet
antwoord dat voor kennisgeving wordt
aangenomen.
Electriciteitsvoorzic-
ii ing.
Aan de orde zijn de mededeelingemi
van Qed. "Staten over de eleclricileits-
voorziemng in de Provincie.
In de afdeelingen is door meer
dere leden nadere inlichting gevraagd
over den stand der onderhandelingen
met de gemeente Middelburg over de
clectrificatie op Walcheren, en waarop
dit nog hokt. Men dringt op meerdere
voortvarendheid aan met het' oog op de
talrijke wcrkloozen in het eleclriciteils-
vak.
Van de zijde van Ged. Staten is ge
antwoord, dat er gegronde hoop is, dat
met Middelburg overeenstemming ver
kregen worden zal. De onderhandelingen
zijn in het laatste stadium.
Bovendien wordt nog door Ged. Stalen
medegedeeld de data waarin de 'brief
wisseling en besprekingen met de ger
meenle Middelburg zijn gevoerd, waarbij
wordt opgemerkt, dat de tijd tusschen
de diverse tijdstippen - wat lang mag
schijnen, men niet over het hoofd mag
zien dat een belangrijke beslissing, waar
door voor een reeks van 80 jaar de elek
triciteitsvoorziening zou vastgelegd wor
den, een zeer nauwgezette overweging
behoeft.
Dit als voorbeeld, dat alles niet zoo
vlug gaat als wel gewenscht wordt.
Voorts was naar den stand van zaken
in de Noordgroep gevraagd, waarop Ged.
Staten hebben meegedeeld, dat er met
Zierikzee nog geen onderhandelingen zijn
gevoerd, maar de overige gemeenten op
Schouwen en Duiveland over het alge
meen gunstig antwoordden op 't schrij-
•anf
Gent een nadere garantie gevraagd. Er
wordt niet aan getwijfeld, of die zaak
komt In orde. Den directeur treft hier
geen blaam.
Openbare beraad
slaging.
De heer Onderdijk betoogt, dal er
van. verscheidene kanten is opgemerkt;
dat er niet is afgeschreven op diverse»
posten. Het is wel verblijdend, dal het
tekort zooveel minder is. doch als eens
alles precies becijferd was, dan zou dat
tekort misschien nog tegenvallen. Men
krijgt nu den indruk dat de zaak er
heel gunstig voorstaat. Dal is ook weer
niel goed. Spr. wijst op de verschillende
posten waarop niet is afgeschreven, hoe
wel in deze 3 jaar circa f 100.000 afge
schreven zou moeten zijn. Ai les bij el
kaar komt men tot de niet-afschrijving
van X 300.000, dal eigenlijk bij liet tekort
moei. Anders krijgt men een te geflat
teerde voorstelling en bovendien draagt
liet eind zijn last, als men zoo doorgaat.
Het is veel beter dal men weet boe men
er precies voorstaat.
Mol. de meeste gemeenten wordt nog
overleg gepleegd. Spr. hoopt dat bij Zie
rikzee do vraag weer opnieuw wordt
aanhangig gemaakl. Voorts moet, zij het
ook met eenige soepelheid, aan de ga
rantie worden vastgehouden, zooals die
hier is vastgesteld.
Spr. wenschl in de statuten een re
geling zooals die in de Ver. van Ned.
Gemeenten naar voren is gekomen.
De hoer Timmerman merkt op,
dat fusschen B. en WL van Zierikzee en
den directeur der P.Z E.M. nog geen on
derhoud heeft plaats gehad.
De heer Welleman zegt dat er
blijkbaar over de heele linie gewerkt
wordt. Wij moeten wel afwachten op
nadere berichten van Ged. Stalen be
treffende de Noorder- en Middengroep.
Spr. gaal er mee accoord dat de toe
stand in Zeeuwseh-VIaandercn langzaj-
merhand gunstiger wordt. Doch daarmee
zijn we nog niet alle moeilijkheden te
boven.
Toch doen Ged. Staten echter alsof,
door te wijzen op de exploitatierekening,
doch spr. vcsligt er de aandacht op, dat
wij in Z. Vlaanderen nog lang niet aan
hel winstmaken toe zijn. Spr. betoogt dit
met cijfers. Toevallige factoren hebben
die z.g. winst in de hand gewerkt. Er is
aan kolen veel minder uitgegeven, door
dat ze goedkooper zijn, doch dat kan
het volgend jaar weer anders wezen.
Spr. gaal voorts met den heer Onder-
dijk accoord, dat men tot een groot be
drag komt, als men de afschrijvingen er
bij rekent.
Wel wordl de toestand m Z. Vlaande
ren langzamerhand gunstig, doch dan.
moeten wij meer aansluitingen krijgen en
moet er naar gestreefd worden dat per
aangesloten perceel veel meer stroom
gebruikt wordt dan op het oogenblik.
Spr. heeft niet dc overtuiging dat aan dit
laatste voldoende aandacht wordt bo-
I steed, getuige een rapport der P.ZB.M.
ven van Ged. Staten. Verscheidenheid I Gebleken is dat een groot deel der
van inzichten maakt ook voor de Beve-landbouwers nog in het bezit zjjn van
