jer'koud'kedkn
No. 152.
Donderdag 1 Juli 1926
gjame-:-.
169° Jaargang.
KAMEROVERZICHT.
Twoed e Kamer.
Zitting van Woensdag.
Hoewel de kwestie van de overplaat
sing van de matrozenopleiiilLng van Gor
cum naar Vlissingen niet genoemd
«werd in de door Minister Lambooy in
gediende begrootingswijziging, werd toch
een grtoot deel van de bespreking daar
aan gewijd. In het afdeelingsverslag had
den verscheidene leden aan den Minister
een uitdrukkelijke toezegging gevraagd
om die verplaalsilngsplannen te laten rus
ten totdat bij de algemeene be
schouwingen de personeelkwcstie in zijn
vollen omvang kon worden overzien.
Maar de Minister wilde die toezegging
niet geven En toen brak gijsteren hol
onweer los.
Het is weer afgedreven maar het zag
er eerst zwart uit want er werden veel
principieele kwesties, zelfs godsdienst
kwesties bij gehaald.
De heer Boissevain (V.B.) bracht
in herinnering dat indertijd de overplaat
sing dier opleiding van Hellevoetsluis
naar Gorcum geschiedde otn de jongens
te onttrekken aan het algemeene marine-
milliieu, en om hun gelegenheid te ge
wen. gemakkelijker naar huis te gaan.
Het bezwaar dat" de jongens daar op een
rivier oefenen vond spr. niet zoo groot
daar ze op jeugdigen leeftijd al naar
zee gaan.
De heer dr. de Visser dip met dat
alles instemde, en de beweerde bezuin
iging betwijfelde, gaf onomwonden zijn
argwaan te bennen vanwege den steun
aan het denkbeeld der overplaatsing ge
geven door de R. Kath. Matrozen ver
eeniging -,,St. Christophorus" en door de
[Maasbode.
En de heer Bijleveld vroeg of, als
•er 50 man van de 113 man der opleiding
bij overplaatsing kunnen worden gemist,
dit ook niet zou kunnen zónder ver
plaatsing.
Minister Lambooy sprak er zijn
•spijt over', uit dat dr. de Visser heeft
gezinspeeld op Katholieken dwang. Voor
zulk een dwang is hij absoluut ontoe
gankelijk. Het gaat voor hem slechts
om een samenvoeging ter besparing van
kosten. Er worden zelfs 72 man bespaard.
De in verband hiermee door don Jieer
van Gijn geopperde vraag of het wacht
schip te Vlissingen niet kon worden op
geheven, beantwoordde de Minister met
de opmerking, dat het hier gaat om een
kwestie van diepgaande beteekenisj Vlis
singen is een belangrijk mobilisatiecen
trum en in de tegenwoordige omstandig
heden acht spreker het niet gewenscht
dit op te heffen. Hij stelt prijs op hel
behoud van een garnizoen op de Wester
Schelde.
Indien spreker de opleiding in Vlis
singen brengt heeft hij daar al het per
soneel in het mobilisatiecentrum en dan
kan het opleidingspersoneel belangrijk
worden verminderd. Op het oogenbhk
zijn er in Gorcum 122 man als oudere
personen, in Vlissingen zou men, alles
bij elkaar, 194 man hebben, welk aantal
nog voor vermindering vatbaar is.
Te Gorcum is de opleiding van perso
neel voor de kanonneerbooten minder
goed mogelijk, omdat men drie vier da
gen moet varen naar Hellevoetsluis of
waai- dan ook eer men aan het oefen
terrein komt. Ook daarop zal te Vlissin
gen dus bezuinigd worden.
Aangaande de bezuiniging op het mate
rieel merkt spreker op, dat als hij de
twee kanonneerbooten te Gorcum buiten
dienst kan stellen, dit reeds een bezui
niging beteekent. Maar ook is de vervan
ging van de twee wachtschepen le Gor
cum en te Vlissingen door één te Vlis
singen een bezuiniging. Spreker wil van
het materieel te Vlissingen voor de op
leiding beschikbaar stellen. Het verblijf
in een stad als Vlissingen met veel ver
tier en handel op Antwerpen is ook veel
opwekkender dan de opleiding in een
klein rivierstadje.
De tegenstanders bleken niet overtuigd.
Dr. de Visser diende een motie in,
uitsprekend dat de overplaatsing als niet
voldoende voorbereid, moest worden uit
gesteld.
Het bleek dat zijn partijgenoot, de heer
Snoeck Henkemans, het niet met
hem eens was. Deze achtte de voordeelen
van concentratie en van accomodate
overwegend. De heer Oud aclrtte de
motie in strijd met de bezuinigiugsnei
gingen van den heer de Visser. En de
heer van Gij n zei dat zijn stem Vóór
de motie slechts zou beteekenen dat de
verplaatsing nóg niet moet geschieden
De motie werd daarop verworpen met
53—19 st. Vóór stemden de anli-revol.
de chr. hist, (behalve de lieer Snoeck
Henkemans), do Staatk. Geref., cle heer
Liïïgbeek, en de Vrijheidsbond. Als deze
laatste er niet bij was gewegst, zou men
werkelijk hehbeij, kunnen meenen dat
er een godsdienstkwestie bij betrokken
was. En nu gelooven we wel dat Gorcum
protestaulsch zeer trouw is, maar blijk
baar zag men zeer ten onrechte in Vlis
singen een katholieke omgeving.
Door den tijd aan deze kwestie be
steed, raakte de hoofdzaak van de be-
groolingswijziging een beetje op den
achtergrond. Die toch zat in het weder
om op de begrooting brengen door dezen
minister van den door zijn voorganger
geschrapten post voor aanbouw van twee
torpedojagers.
Daarop werd echter een aanval ge
daan door de soc.__dem. bij monde van
den heer Brautigam, die een amende
ment indiende om dien post met 12
millioen te verminderen. Hij werd daar
bij ondersteund door de Vrijz. Detq^ bij
monde van den heer Oud Maar de sa
men door hen uitgebrachte 28 stemmen
stonden tegenover 44 voorstemmers
En verder is bij deze (in de hier ge
noemde stemverhouding goedgekeurde)
begrootingswijziging tevens beslist over
de instelling van een raad-adviseur.
BINNENLAND.
EEN TELEGRAM VAN VON
HINDENBURG.
Rijkspresident Von Hindenburg heeft,
naar Wolf gisteren uit Berlijn meldde het
volgende telegram aan de Koningin ge
zonden
Het bezoek van het Nederlandsche es
kader aan Kiel is in heel Duitschiand
met vreugde begroet. Ik veroorloof mij,
Uwe Majesteit, met de uitdrukking van
mijn dankbaarheid voor het zenden van
de prachtige schepen, bovendien mijn
gel uk wen schen aan te bieden over den
voortreffélijken indruk, die het eskader
en zijn bemanning hebben gemaakt
Von Hindenburg, rijkspresident
en UootÈs
1 gaan snel over door
Uit Middelburg.
De afdeelmg Middelburg van
den Vrijheidsbond heeft den heer A. D.
Kaan alhier gekozen als bestuurslid, wel
ke benoeming door hem werd aanvaard.
Besloten werd inr. H. J. Knottenbelt
uit Rotterdam Dinsdag 14 September een
ig te doen houden over het Belgisch
Tractaat.
- Wpensdag 7 en Donderdag 8 Juli
wordt a 1 h i e r de algemeene vergadering
gehouden van de Nederlandsche Vereeni-
j van directeuren van reingings- en
ontsmettingsdiiensten.
- Het was beden weer bijzonder druk
met de vreemdelingen, extra trein, extra
trammen en" toeringcars, brachten er
honderden aan.
Een zeer drukke dag wacht Middelburg
als op 19 Augustus de MarktkooplLeden-
bond „E. M. M" zijn jaarlijksch Markt-,
feest geeft.
(Ingez. Med.)
Uit Stad en Provincie.
B en W. hebben dc familie Kroon een
brief van rouwbeklag gezonden en de
weduwe voorloopig belast met de be
diening van het uurwerk Op voorstel
van E. en W. wordt de wed Q. Kroon
thans benoemd als klokkeniste, voorloo
pig tot 1 Januari 1927. De jaarwedde
blijft bepaald op Ï40
De verzekering der gemeen leambtena-
ren op den voel der ongevallenwet werd
aangehouden om eerst premieopgave te
vragen bij een onderlinge maatschappij,
wat in den regel minder kost dan bij een
maatschappij met vaste premie.
Aan A. Klap, geb. Vader, werd op haar
verzoek de oude school afgestaan om
daarin 3 keer per weck naai- 6n brei-
school te houden ian die vergunning
werden eenige voorwaarden verbonden,
w o. deze dat zij met meer dan' 5 cent per
keer mag ontvangen Zulks om elk in de
gelegenheid te. stellen daaraan deel te
nemen Aan J. Neelè werd op zijn ver
zoek een half jaar ontheffing verleend
van zijn aanslag inde hondenbelasting
wegens afschaffing van zijn hond.
Meegedeeld werd dat over 1924 f 443.76
te veel is genoten aan vergoeding onder
wijs, dat voor een leerling op de R H.
B S. te Vlissingen moet betaald worden
f 180 27. Een brief van den Minister van
Financiën om nadere gegevens in ver
band met een aangevraagd voorschot
krachtens de Landarbeiderswet. waar
tegen bij hem voorloopig bezwaren be
staan. is medegedeeld aan de vereeniging
„Wederzijdsch Belang", waarvan nog
geen antwoord is ontvangen.
Gisterennamiddag is bij het fort
Rammekens aan den zeedijk een mijn
aangespoeld. Vandaag zal hij door de
marine worden gedemonteerd.
iy
Uit Znid-UfToUni
In een matig bezochte vergadering
van „de Ilanze" (de R K. Middenstands
organisatie) le Goes w.erd met bijna
algemeene stemmen besloten niet ac-
coord (e gaan met het bestuit van „Han
delsbelangen", om aan den Gemeente
raad te verzoeken invoering van een
verordening, welke de winkelsluiting ver
plichtend stelt 's avonds na 8 uur, 's Za
terdags na 10 uur en 's Zondags den
geheelen dag. (de Z.)
Uit Zeeuwseh-VIa anderen Wl D.
- "Bij het uitgaan van de school le
Waterlandkerkje had even bij de
kom een treurig ongeluk plaats. Twee
jongens van 11 jaar, zekere J. v. d B.
en P. K. en nog anderen gooiden spelen
derwijs naar elkander met maccadani-
steenen met' het ongelukkig gevolg dat
eerstgenoemde precies in het oo« werd
getroffen, waaruit veel bloed vloeide. Na
voorloopig in een woning le zijn ge
bracht en aldaar wat 'te zijn afgewas-
sche'n, werd hij naar huis gebracht. Ge
neeskundige hulp werd telefonisch inge
roepen en de dokter achtte het noodig
hem onmiddellijk naar een -oogspecialist
te Middelburg te zenden Er bestaat veel
kans dat hij een oog zal moeten missen.
B e s m e 11 e 1 ij k e ziekten.
In dc week van 20 lot en met 26
Juni werd in de provincie Zeeland één
geval van besmettelijke ziekte, roodvonk,
geconstateerd, n.l. te St. Laurens.
Uit Vlissingen.
- Met de Staatscourant van 30 Juni
zijn verzonden afdrukken van de statuten
betreffende de Coöp. Vereeniging tot het
aankoopen en beschikbaar stellen van
dekhengsten „De Verwachting" tc Axel;
de Coöp^Broodbakkerij en Verbruiksver.
,De "Broederband" U. A„ te Vlissin
gen.
Uit Walcheren.
- Maandag hield de Raad van N. en
St. Joosland een openbare vergade
ring. Met de nieuwe regeling der jaar
wedden van burgemeesters, secretarissen,
ontvangers en wethouders ging dc raad
accootd behalve met de voorgestelde
jaai-wedden voor de wethouders in de 2e
klasse, n.l. die gemeenten met 801—1200
inwoners. De raad besloot om aan God,
Staten, te verzoeken die jaarwedde van
f 50 op f100 per wethouder te brengen.
De werkzaamheden in dtc gemeenten
zijn tegenwoordig van dien aard dat f 50
zeker te weinig kan worden genoemd.
Tot onderwijzeres aan de O L. school
in de vacature van mej A. Happée, zoo
als reeds gemeld, werd me|f 4 stemmen
benoemd mej. K. van Houte tc 's Heer
Arendskerke. Op mej. A. Hollema werden
2 en op mej. P. A. Verhagc 1 sllem uitge
bracht. Ingang van dienst 1 Augustus a.s.
Ingekomen was een brief van de wed.
0. Kroon aldaar, meldende dat haar echt
genoot op 13 Mei I.I. is overleden. Hij
was in leven klokkenist dézer gemeente
VEREENIGING HANDELSBELANG.
In vervolg op onze kort© mededeeling
betreffende de vergadering der ver
eeniging „Handelsbelang" op Dinsdag
avond zij allereerst gemeld, -dat beslo
ten werd aan de zwem vereeniging „Luc-
tor el Eraergo" een medaille beschikbaar
te stellen voor den zwemwedstrijd op
Zaterdag 17 Juli te houden ter eere
van het 30-jarig zwemmeesterschap van
den heer P. C. v d. Staal.
Ingekomen was een alleen met v II.
onderteekend schrijven dat aanvankelijk
zou worden voorgelezen doch waartegen
verschillende leden bezwaar maakten
omdat het niet aangaat waard© toe te
kennen aan anoniem geschrijf. Men
meende ten slotte dat als het bestuur
waarde hecht aan den inhoud van zulk
een schrijven het de zaak onder zo elven
kan en zoo noodig tot haar meenilng
kan maken.
De v o o r z. deelde naar aanleiding
van de besprekingen in de vorige verga
dering mede dat de rechtskundig advi
seur, de heer nir P. Qfëleman, geen be
zwaar heeft tegen het samenstellen van
een tnformatielijst, waarop de minder
soliede personen kunnen worden aan-
getcekend. Daarom is het bestuur be
gonnen met het samcusteLlen van zulk
een lijst, die streng vertrouwelijk moet
zijp.
De heer Polak meent, dat zulks
bij den kleinhandel geen beteekenis
heeft, daar liet gekochte meestal direct
wordt medegenomen en als een informa
tie ongunstig luidt heeft men den strop
al te pakken.
De heer Stofkoper meent, dal als
men goed opgeeft, de lijst volledig zal
zal worden.
De heer Polak zou in de winkels
een lijst van de slechte "betalers wil
len ophangen.
De lieer Oude r dl ij .k zegt, «lat men
daar mede voorzichtig moet zijn, omdat
er verschillende soorten van slechte be
talers zijn, er zijn menschen, die steeds
goed betaalden, maar door omstandig
heden in moeilijkheden kwamen te zit
ten.
De heer M. H. Boa sson wijst er op,
dat deze zaak in de vorige vergadering
uitvoerig is besproken en nu de dis
cussies niet opnieuw moeten worden
geopend. Besloten werd het bestuur zal
voort werken, aan de lijsten d,at ieder win
kelier die in lichtingen verlangd, die kan
krijgen bij dhr. Bdasson, die o.a. ook zal
aanteekenén door hoeveel en door wel
ke leden- een bepaald persoon i.s gesig
naleerd als slechte betaler.
Aan de orde was vervolgens de be
spreking van het cadeaustelsel.
De heer Stof koper zegt, dat men
bij margarine begonnen is met cadeaux
geven Steeds voortgaand^ heeft het
stelsel nu een groole uitgebreid
heid aangenomen. Er zouden meerma
len lagere prijzen kunnen worden be
dongen als geen cadeaux werden ge
geven. Spr. acht het ©en maatschappelijk
kwaad- Men voert aftn, dat de handel
zelf een einde er aan moet maken,
omdat er reeds veel wettelijke bepa
lingen zijn, maar spr. verwacht in deze
niet veel van het particulier initia
tief. Spr. meent dat mem de actie van
de commissie die de zaak gaat bestudeeren
moet afwachten en daarom het bestuur
moet machtigen ter zijnertijd te han
delen in den geest van de vergadering.
De heer Verhoog meent jiat het
geven van kortingen ook onder het stel
sel valt.
De heer .1. Dronkers, meent,
dat het cadeaustelsel beslist misleidend
is. Spr. wil daarvan enkele voorbeelden
geven Bij den zeeppoeder ,,\Vasch-
meisje" dat 14 cent kost, Worden bons
gegeven, bij Ras voor dein wasch, dat
10 cent kost worden geen bons gegeven.
Volgens spr. zijai beide soorten even
goed De pakken Sunlight zeep met 4
stukken erin mogen nielt lager ver
kocht worden dan 46 cent en zij ge/ven
bonnen, maar de evcfo goed zijnde Kino-
zeop kost 25 cent per 3 stukken of
33 per 4 dus 13 cent goedkooper. De
Van Houten's cacao bruin eüquet, werd
van f 1.25 op f 1.50 gebracht toen er
bons voor het blad der firma inkwamen.'
maar de Blookers cacao van dezelfde
kwaliteit kost nog f 1.25. Men let niet
meer op de kwaliteit, maar op die bons,
die bij een artikel worden gegeven.
Toch zijn er reeds klanten, die* vragen
naar de artikelen zonder bonnen.
De heer M o e n s wil van artikelen
met cadeaux niets weten. Volgons zijn
meening moeten de winkeliers hef pu
bliek voorlichten
De heer L, Onder dijk acht ook
voorlichting van hel publiek zeer goed
Maar hij wil er toch op wijzen, dat
alle kortingen niet gelijk staan met ca
deaux De percenten die voor contan
te betaling gegeven worden zeker niet
De heer Stofkoper meent ook. dat
men het publiek moet voorlichten en
zou een spreker willen laten optreden.
De heer Boa sson meent, dat men
toch goed moet weten of werkelijk de
meerderheid tegen het cadeausleisel wil
ageeren.
De heer Stofkoper wijst op de wij
ze, waarop men te Kopenhagen met
succes o. a. door opschriften in de)
winkels geageerd heeft.
Dc heer Dekker meent, dat er een
wettelijke regeling moet komen, want
de meeste personen zullen toch niet
luisteren naar waarschuwingen
De heer Mink meent, dat deze zaak
niet in de vereeniging thuis behoort,
want men taag toch zeker als winkelier
niet een ander beletten voor zijn be
staan te strijden. Dc een doet het door
adverteeren. de ander op deze wijze.
De heer Dekker zegt, dat de win
kelier er nu niet van lusschen kan
en men niet weet hoe er af te komen.
Er zijn nu eenmaal onbillijkheden In
een café naast zijn winkel mag lot
laat muziek worden gemaakt, maar spr.
mag aan een oud vrouwtje geen boonen
meer verkoopen na acht uur om ze "in
het water te zetten voor den volgen
den dag.
De voorzitter, de heer v. Ne-
derveen, zegt dat de kwestie op verzoek
van leden op dc agenda is geplaatst.
Door een referendum kan nu verder
worden uitgemaakt of actie zal worden
gevoerd
De heer Olthoff zegt, dat het niel
aangaat over een voorstel, dal op de
agenda voorkomt nog weer een refe
rendum uil le schrijven. Alle leden wis
ten dat het behandeld zou worden.
De heer S t o f ko p e r wil ook een be
slissing uitlokken en is voor een wette
lijke regeling.
De heer v. Heusde n zegt, dat het
Verkrijgbaar voor engros en detail bij
de firma Gebr. STEENLAN'D, Station
straat, MIDDELBURG. (Ingez. Med.)
een groot verschil is welk artikel men
verkoopt Spr. is legen wettelijke bepa
lingen en spreekt zijn afkeuring uit over
de bepaling, dat de winkels om half
tien des Zaterdags moeten sluiten
De heer F B. den Boer stelt voor
dc zaak niel in behandeling te nemen.
De heer Onder dijk meent, dat meu
wel degelijk den leden de vraag moet
voorleggen of zij voor of tegen het
cadeaustelsel zijn.
De heer Dronkers ziet ook alleen
heil in een wettelijke regeling
Na nog eenige discussie wordt met
40 legen 7 stemmen besloten bij de le
den een lijst le doen roudgaau waarop
zij kunnen verklaren of zij voor of tegen
het cadeaustelsel zijn
Alsnu komt ter tafel de bespreking
van het nieuwe ontwerp-weelde- en ver
teringsbelasting. De heer Stofkoper
zegt, dat dit ontwerp wel wat soepeler
is en minder administratieven omslom
aan de. winkeliers brengt, omdat de be
lasting bij invoer of aan de fabriek
wordt geheven. Weelde is echter een on
bepaald begrip en een groote weelde js
■oor ücn hurtde^ var. beteekenis Dc vei
teringsbelastipg kan hel vreemdelingen
verkeer schaden Er wordt een opbrengst
van f 20.000.000 geraamd en dal geld
kan toch maar eenmaal worden uitgege
ven De rijksmiddelen brachten in de
maand Mei iy» millioen meer op en
in de eerste 5 maanden van het jaar
15 9 millioen.
De heer Blok vraagt waarom die
belasting eigenlijk noodig is. daar er
toch geen tekort is.
De heer Boasson zegt. dat de Mi
nister de directe belastingen wil ver
minderen. maar de indirecte drukt juist
het meest op de kleine inkomens.
Besloten werd er bij de Kamer van
•Koophandel op aan te dringen tegen de
belasting te adresseeren, waaraan de
heer Stofkoper medewerking toezegde.
De heer O n d e r d ij k zeidc er mede
accoord te gaan. maar niet elke weelde
belasting af le keuren, maar van deze
wet Qeugt niets
Thans werd medegedeeld, dal de heer
Boelen het vraagstuk van goedkooper
tarieven bij het aanhouden na sluitings
uur overweegt.
"Mededeeliugen werden gedaan over
een op 19 Juli naar Gent te houden
excursie.
Dit plan werd met groote instemming
door dc leden vernomen.
Bij de rondvraag kwam de heer Mink
nog eens terug op de half lieu winkel
sluiting en vroeg of daar niets meer
aan te doen, hij vraagt ook of het be
stuur wel actief genoeg is opgetreden.
De heer Julianus wijst nog weer
eens met klem op het onbillijke van den
sigarenverkoop in café's na hel sluitings
uur voor winkels en zou voor sigaren
winkeliers, en winkeilers in levensmid
delen voor den Zaterdag algeheel© ont
heffing willen zien aangevraagd bij Burg.
cn Weth.
Na uog eenige besprekingen sloot de
voorzitter te ruim half twaalf de ver
gadering.
KERKNIEUWS.
De gisteren in de sociëteit St. Joris
alhier gehouden vergadering van de
Classis Middelburg van de Ned Herv
kerk. werd door ds. N M. de I.igt als
praeses geopend met het doen zingen
van Ps 9S 1, het lezen van 1 Corinthe
13:13, gebed en een openingswoord.
Tegenwoordig waren 25 ouderlingen
en 20 predikanten.
Verslag werd uitgebracht over het af-
geloopen jaar.
Tot primus-lilfi-predikant werden her
kozen ds. J. de Visser tc Middelburg en
ds. A. S. Talma te "Vlissingen en tot se-
cuudus-lid-predikant ds. L. B Tjebbes te
