liferplie Ctnl
FEBIUETOJ,
B IJ VOEGSEL
Donderdag 20 Mei 1926, No. 117
8INNENLAND.
DE RIJKSMIDDELEN I\ APIUL 1926.
De opbrengst van de Rijksmiddelen
(hoofdsom en opcenten) over de maand
April 1926 bedroeg f 42.221.015 tegen
f 37.394,245 over de maand April 1925.
Het een twaalfde gedeelte der raming
over 't geh. jaar bedraagt f38.183.00a
We Laten hieronder volgen de op
brengst over de eerste vier maanden
van 1926 vergeleken met die over de
eerste vier maanden van 1925.
1926 1925
Grond bel. - 5.726 069 - 5.696.274
Pers bel. - 4.133.599 - 3.345.928
Ink. bel - 38.907.360 - 36.353.492
Div en T - 2.054.528 - 2.024.050
Verm bel - 4.632.821 - 4.549.627
Suiker - 13.760 721 - 14.216.130
Wijn 739.014 - 670 881
Gedist. - 14.648.875 - 14.759.206
Zout - 689 228 - 751.901
Bier - 3.175.660 - 3.277.890
Geslacht - 3.138.787 - 3.076,287
Tabak - 7.365.302 - 5.084,384
Speelk. - 38.423 - 45.865
Rijwielbei, - 5.880 441 - 5.610.546
Zegelrecht - 8.424 606 - 7.667.351
Reg. recht - 7.150 847 - 7.049.956
Successier - 15.910 068 - 15.560.300
Invoerr - 19.914 300 - 11.962.629
Goud, Zilv - 296.654 - 352.446
Essaailoon - 329 - 299
Stat. recht - 1.335/745 - 1J36T737
Domeinen - 1 002.550 - 816 604
Staatsloterij - 218 746 - 219.919
Jacht, visch - 3.745 - 4.072
£oodsgeld - 1 383.869 - 1.300.357
Mijnrecht - 197.537
Totaal f 160 532.269 - 145.955.290
'De opcenten ten bate van het Lee-
ningsfonds 1914 gaven over April '26 een
opbrengst van f 11 391.462, tegen een be
drag van f 10.557.409 in April 1925.
UIT OOST-INDlË.
De overval van de patrouille
Paris.
Anela meldt uit Koeta-Radja. De vol
gende dramatische details inzake den
overval van de patrouille Paris hebben
langs lofficieelen weg het legerbestuur
bereikt.
Van de kampong tol de plaats van de
hinderlaag waren vier kleine drassige
plekken, waarover een boomstam. Op'
het voetpad bij üel passeeren van deze
plekken werd telkens halt gehouden om
na verzameld te zijn, weer voorwaarts
te gaan. Toen de brigade reeds geheel
in de hinderlaag was,, zag een Javaansclie
marechaussee een 'Atjeher in de alang
alang en schreeuwde Apa ini (Wat is
dat?). Maai- op hetzelfde oogenblïk sprong
de bende op en begon den aanval. Van
de linkerzijde kwamen slechts 3 man aaSh-
vallen. De groote massa kwam van rechts.
26 klewangs werden gevonden na liet ge
vecht, dus meer dan 20 man Atjeliers za
ten zoo snel op de marechaussee door den
korten afstand, dat er geen tijd meer was
om te schieten, en allen zien met de
klewang hadden te verweren. De geneele
brigade werd over de volle lengte aan
gevallen, doch op het voorste gedeelte
stormden de meesten in. Aan het acn-
terste deel was het aantal aanvallers
De Hof der hengenen.
Naar het Engelsch
tw» JUSTUS MILE FOSMAN.
Door J. S.
47).
In die dagen werd mijn aandacht af
geleid door iets anders. Thuis komende
zat er bij de concierge een jongen
me te wachten, die me spreken wou.
Hij zei me dat hij van juffrouw Colette
.Olivier kwam die zeer ziek was en mij
gaarne wou spreken. Ik dacht plotse
ling aan wat Denis van mij gevraagd
had.
Ik nam een fiacre en^ging met den
jongen mee. We reden Sen Boulevard
Michel af, tot we kwamen in een van de
nauwe; vieze zijstraatjes bij liet nVuseum
de Cluny.
We moesten eindeiooze. smerige trap
pen op, langs deuren, die onsmakelijke
etensgeuren doorlieten en kwamen ein
delijk voor een zolderkamer, waar de
jongen zacht op de deur klopte en zei
,»Ik ben het! Met meneer.1'
Een jonge vrouw kwam naar buiten,
van het ordinaire type uit die buurt,
maar toch met een fatsoenlijk voorko
men.
Ze deed de deur achter zich' dicht' en
vroeg
minder. Geen commando's öf aanwij
zingen weiden meer gehoord. Dc kapji-
tein-brigadecoinmandant sneuvelde vrij
wel dadelijk, de overige menschen iijt
de spits, dje door veel Atjehers werden
aangevallen, vielen spoedig. Het ach
terste gedeelte der brigade kon eerst
met de klewang en later ook door schie
ten de aanvallers neerleggen. Zij' kwamen
daarna hun makkers- te nulp, die meer
voorwaarts nog in gevecht waren, dooi
de aanvallers neer te schieten. Een en
kele Atjeher stormde op de dwangar
beiders iiWen sloeg links en rechts met
de klewang. Een inlandsche veroordeelde
word gewond. De overigen wisten de
slagen (e ontwijken. Langzamerhand
eindigde Jiel gevccnt door hel neerleggen
van de aanvallers De dwangarbeiders
zagen, een vijftal Atjehers wegloopeu.
Zij waren zichtbaar door nun witte
hoofddoeken, die alle aanvallers droegen.
Eenige gewonden riepen om hulp. Een
Javaausche marechaussee, hoewel zwaar
gewond en bloedend uit zeven wonden
riep- „Luister! er is geen kader; nu ben
ik commandant". Hij gaf bevel, dat
dwangarbeiders de karabijnen van de
gesneuvelden zouden nemen, de wapens
verzamelen en de gewonden verbinden.
Twee dwangarbeiders namen een kara
bijn en vuurden mee, toen de nieuwe
commandant bevel gal', een paar schoten
0bor de alang alang te geven, met het
oog op mogelijk nog aanwezige vij
anden. Daarna is hij door bloedverlies
ineengezakt, na tot een ander geroepen
te hebben. „Kowe sekarang pagang com
mando!" (Jij neemt nu het commando!).
De marechaussee zag een Atjeher met
een karabijn van een gesneuvelde weg-
loopen, schreeuwde zulks, doch kon zelf
niets meer doen. De juist opgetreden
commandant liep den Atjeher na, achter
volgde hem in de liooge alang alang
ongeveer vijftig meter van het pad Hij
schoot hem neer en brachl de karabijn
terug. Zijn bevel, links en rechts in de
alang alang te vuren, werd door een
aantal marechaussées opgevolgd. De
overigen waren niet meer in staat te
schieten Eén hunner, hoewel hij de
linkerhand niet meer Icon gebruiken,
heeft toch mede gevuurd door de ka
rabijn tussclien de knieën vast te hou
den, met de rechterhand den grendel
te openen en te sluiten en om te schie
ten de karabijn in de holle van den
linkerelleboog steunend. De comman
dant droeg twee dwangarbeiders op, naar
den oeloebalang te gaan, om bericht te
brengen en hulp te lialen voor het-ver
voeren van de gewonden. Met parangs
in de hand werd de ongeveer anderhalf
uur loopen lange weg zoo snel mogelijk
afgelegd. In kampong Sapi verzamelde
*ie oeloebilang de kamjxmglieden. Op de
plaats van het gevecht werden gesneu
velden en gewonden op tandoes oj> den
weg teruggebracht, wapens en leergoed
verzameld, alles door marechaussee en
dwangarbeiders gedragen. Bij den Zuid
rand, van kampong Sapi werd gerust, de
gewonden en wapens in het midden van
de marechaussee, die in carré er om
heen bleven. Dan kwam de brigade
■Van Dommelen, waarbij de commandant
zich meldde en hel gebeurde rappor
teerde.
VERGIFTIGING*»- EN INFECTIE
GEVAREN RIJ VOEDSELINMAAK.
We deelden in ons vorig nummer
mee, aat we nader zouden terugkomen
op ae voordnchL door dr A. Martens
alhier in een bijeenkomst der Vereen
voor Huisvrouwen gehouden over hel
bovengenoemde onderwerp.
Dat onderwerp toch heeft in den
laatsten tijd hier zooveel aandacht ge
trokken, dat een uitvoerige mededee-
ling van de beschouwingen van dezen
deskundigen spreker ons van belang leek.
De heer Marlens nerinnerde er aan,
dat de uitnoodjglngom 'n lezing te houden
over de gevaren van inmaak in het
algemeen, van weck-inmaak in het bij
zonder, zijn uilgangspun vond in een
„Bent u meneer Creighton, de vriend
van St. Denis?"
„Die ben ik. En boe is het met Colet
te? Is ze erg ziek? Kan ik iets voor haar
haar doen
„Helaas meneerv" zei de jonge vrouw,
„er is niet veel meer voor haar te doen.
Ze is doodziek, maar ze wou u zien
voor het te laat is, omdat u een vriend
bent van St. Denis. Ze wou u een bood
schap voor hem geven. Komt u binnen*
Maar blijf niet lang. Ze is doodzwak!"
Ik trad binnen en de jonge vrouw
deed van buiten de deur achter mij
dicht.
Het was een kleine kamer, heet en b^etr
nauwd. In een hoek stond een walmend
fornuis en het raam was dicht. Het
meisje dat in het bed lag gaf eenóg ge
luid en strekte de hand naar mij uit. Ik
schrok, toen ik haar zag. Ze leek wel
een geraamte, en haar oogen, die twee
maai zoo groot schenen, brandden in de
zwart© hollen.
„Goed van u dat u gekomen,
bent," fluisterde zij. St. Denis schreef,
dat u komen zou, alsik u riep."
„Maar kind," zei ik, .waarom heb je
me niet eer geroepen?"
„Och meneerik heb niets noodig
ze zijn allen heel goed voor me.
Maar ik wou u vragen of u St. De-
nis (goedendag van mij wilt zeggen."
om, kom, Colette" zei ik, spreek
,daar niet van We zullen je goed verzor-
geval van voedsel-iufectio, een paar
maanden geleden op Noord-Beveland
waargenomen.
Na het gebruiken van geweckte pos
telein, door vader en moeder uit een
familie van 5 personen, waarbij alleen
de ouders, en niet de kinderen van dc
ingemaakte groenten hadden genoten,
weroen beiden na enkele uren ernstig
ziek, met zware maag-darmverschijnse-
Ien, spoedig gevolgd door dubbelzien,
spraakstoornissen, in den vorm van moei
lijk uitbrengen der klinkers, sterke
droogte der keel en slikbezwarent
Voor den ernst dezer verschijnselen,
•werd ik, zei spr. door den huisarts om ad
vies gevraagd, en kon ik de zeldzame diag
nose van „bolulisme" bevestigen. Na lifè
dag overleed de vrouw, enkele uren na
haar intrede in het gasthuis, de man
genas na enkele weken ernstig ziek zijn
Dit geval heeft door zijn tragisch
ve*l©op en door het bekend zijn van
zijn oorsprong in weck-groenten, bijna
een paniek onder de huisvrouwen ver
wekt. die zich niet alleen geuit heeft
in het weggooien van duizenden inmaak-
flesschen. maar die zelfs de angst voor
den komenden inmaak heeft doen ont
staan, angst, waarvan de vraag van uw
bestuur, hierover een lezing te houden,
de oorzaak is geweesl.
Moest ik niet gevreesd hebben, van
overschilligheid beticht te worden, dan
had ik aan uw bestuur eenvoudig een
geschreven, zeggende „Wilt U aan Uwe
leden, die erover denken te wecken,
den raad geven, de voorschriften, die
elke weck-sterilisator in brochurevorm
vergezellen, stipt te volgeu, maar dan
ook zéér stipt", en. dan ware mijn me
disch geweten voldaan geweest, want
het gevaar van wecken, dil is mijn
stellige overtuiging, kan alleen dén be
staan, wanneer hel wecken niet met
de noodige zorg en nauwkeurigheid ge
beurt.
Toch heb ik gemeend, er goed aan te
doen, het daarbij niet te laten, 'om'dat
ik weel van honderden huisvrouwen,
aan wie men de vraag stelt- „hoe gaat
U te werk bij het wecken?", dat de
wijze, waarop ze de voorschriften vol
gen, zooveel te wenschen overlaat, dat
men zich verbazen moet, dat de ziekte
gevallen nog zoo zeldzaam Zijn.
Ik meen. dat bij een nauwkeurig de-
monslreeren der verschillende vormen
en oorzaken der voedsej-vergiftiging, de
ernst, die noodig is, bij het verduur
zamen der spijzen, beter kan ingezien
worden, en daarom heb ik toch aan
vaard, U ernstig op de gevaren te wij
zen.
Wanneer na liet gebruik van spijzen,
van welken .aarö ook, vergiftigingsver
schijnselen ontstaan, dan kunnen ver
schillende oorzaken daarbij een rol spe
len. n.v. 2an de voedingsstof op zich
zelf vergiftigd zijn, als vergiftige plan
ten, vergiftigd vleesch enzmaar dit is
zeldzaam Het voedingsmateriaal kan ook
de drager zijn van ziekte-verwekkende
stoffen, heizij doode stoffen, als moe
derkoren. of dierlijke stoffen, als worm
soorten, of meestal bacteriën, als tu
berkelbacillen, of millvuurbacillen
Nog is het mogelijk, dal de voedings
stof op zichzelf gezond is. maar later,
soms door bemesting, voor den menseh
ziekte-verwekkende kiemen meedraagt,
als typhusbacillen in melk bijv
Het voedsel kan door zijn bereiding
scheikundige producten ontwikkelen oi
door scheikundige verbindingen met een
bus, Waarin ze bewaard blijven, zuiver
scheikundige vergiftigingen veroorzaken,
bijv. lood- of kwikvergiftigingen
Ten slotte kunnen voor de gezond
heid noodzakelijke stoffen door de toe
bereiding van de voeding vernietigd wor
den, als vitaminen.
Van al deze oorzaken zijn naast de
scheikundige wijzigingen, hetzij deze door
toevoeging van bewaringssloffen, hetzij
door verbinding met de inhoudende va
ten tot stand komen, ver-uit de bacte-
rieele vergiftigingen de talrijkste
Vervolgens ging de spreker na hoe
in de geschiedenis van de kennis der
voedselvergiftiging verschillende onldek-
gen dan kom je er wel door."
Ze schudde het hoofd en hoestte pijn
lijk.
„Het is. te laat monsieur," fluister
de ze na een poos. „Zeg St. Denis vaar
wel van mij. Zeg. dat ik blij ben
dat hef zoo afloopt Zeg hem dal
wat ik voor hem deed was om goed
te maken, hel kwaad dat ik hem ge
daan heb en. dat ik sterfmet zijn
haarlok op mijn lippen."
Ze trok een medaillon te voorschijn,
die aan een dun gouden kettinkje hing
en die een lok bevatte, welke ze vurig
kuste.
Toen kreeg ze weer een hoestbui en
bracht bloed op, twee, drie keer. Op
haar bed zag ik een brief liggen. Ik
herkende het schrift van Denis.
„Zeg me, monsieur," haar stem
werd voortdurend zwakker ,zal St.
Denis terugkeeren naar Parijs? En de
vrouw krijgen die hijliefheeft?"
„Helaas. Colette," zeide ik. ,Hij zal
nooit terugkeeren. en wie zullen hem
nooit weer zien, kind. Ik zal hem alles
schrijven .wat je gezegd hebt."
„Zal hijdaar sterven? Als ik
hem mocht weerzien daarboven.
Mijn biechtvaderIe bon père Michel
zegt hetl Ik zal hem wachten.."
De deur ging open en de jonge vrouw
kwam zachtjes binnen. „U moet gaan
meueer," fluisterde zij. ,,U bent al te
lang geweest."
kingen elkaar opvolgeu Dc door Selmi
aangewezen giftige sloffen met alcaloïd
karakler (ptomainen) bleken een te een
zijdig begrip. Door Gftrlncr werd een
belangrijke ontdekking gedaan, door den
invloed aan te loonen van een bacterie,
naar hem „bacillus Gfirtner" genoemd,
en die een heele groep bleek le omvat
ten En nog later werd door den Gent-
schen professor van Ermengen de „ba
cillus botulinus" aangetoond Deze twee
groepen zijn zeer verschillend van el
kaar, niet alleen door de karakter
eigenschappen der micro-organismen,
maaï ook door de ziekteverschijnselen
diè ze verwekken
Merkwaardig en van belang is. dat
deze bacterieën over het algemeen op
een temperatuur van 60 gr C. reeds
vernietigd zijn, na 30 minuten, maar
dat de giftstoffen of „toxine", die door
deze bacteriën afgescheiden wordt, een
veel sterker weerstandsvermogen tegen
de warmte bezitten Deze merkwaardige
weerstandskracht der toxine tegen dc
warmte is oorzaak, dat. zoo vaak voed
selvergiftiging waargenomen is, zonder
dat in het schuldige voedselmateriaal
levende Gartnerbacillen gevonden wer
den. Deze werden gedood gedurende
de toebereiding, maar de aanwezige lo-
xinen bleven aanwezig Men kan er
ook niet genoeg op wijzen, dat in de
overgroote meerderheid der vergifligings-
gevallen door Gartnerbacillen hel voed
sel, dat de vergiftiging verwekte, geen
enkeie wijziging vertoont, noch in zijn
uiterlijke hoedanigheid, noch in zijn
smaak, noch in zijn reuk Gewezen werd
ook op de meerdere virulentie, de meer
dere kwaadaardigheid der Gartnerbacil
len in den zomer, benevens op het
verschil bij verschillende individuen,
waarvan de een dezelfde spijzen on
gedeerd kan verdragen die een ander
ziek miken.
Pasteur heeft de rotting of het voed-
selbederf voorgesteld als kunnend al
leen voorkomen bij afwezigheid van zuur
stof Opdat dit waarheid zou kunnen
zijn, is hel noodig, dat er bacteriën een
rol spelen die in de afwezigheid van
zuurstof zich ontwikkelen; aan deze
heeft men den uaam gegeven van anae-
roben Td^, deze groep van anaerobe-
bacteriën behooren de Pvoteusbacil en
de botulinus-bacil
Toch bekleedt deze laatste een zeer
afzonderlijke plaats in het probleem va»
het voedselbederf Reeds lang kenden
de Duitschers wat ze noemden de
„Wurst-Vergiftigung", maar hadden eerst
de ptomaine en later de trichine als dc
schuldige aangezien Zonder twijfel zijn
massa's gevallen van trichinevergiftigin
gen door bacillus-botulinus veroorzaakt.
Van Ermengen heeft heel het verward
probleem der vleeschvergiftiging in het
reine gebracht niet alleen door de bac
terie aan te toonen, maar ook door
haar eigenschappen, en door hel nauw
keurig vastleggen van het ziektebeeld,
dat ze veroorzaken, alle misverstand op
te heffen Hij heeft er n.l. op gewezen,
dat de bacillus botulinus zich alleen in
de afwezigheid van zuurstof ontwikkelt,
en onmiddellijk gedood wordt als ze aan
de lucht wordt blootgesteld, dat ze zich
alleen op doode stof kan ontwikkelen
en op een levend ovganisme in minumum
van tijd t^ gronde gaat, en dat ze toxi-
geen is, d. w. z., dat ze vergiftige stoffen
afscheidt, die ziekte-verwekkend zijn voor
het dierlijk individu In deze drie eigen
schappen ligt omsloten hel gevaar en
het voorbehoedmiddel.
Boven een temperatuur van 30 gr
C gaat de bacterie spoedig dood Haar
sporen, die zich niet vermenigvuldigen,
maar bij gunstige omstandigheden zicli
tot actieve bacteriën kunnen ontwikke
len) worden eerst bij 70 en 80 gr vernie
tigd- Het gevaar van deze bacteriën zit
niet in hen zelf, maar in de door hen
afgescheiden toxine, die ook eerst op
een temperatuur van 70 a 80 gr wordt
vernietigd
Het ziektebeeld, dat deze bacil ver-
ooorzaakl, is zoo typisch, dat het bijna
nooit tot vergissingen kan aanleiding ge
ven. wanneer men het eenmaal gezien
„Ik moet gaan. Colette," zeide ik. ,9e
bent te vermoeid om meer te spreken,
Ik kom nog dikwijls terug Maar ik moet
nu gaan
Toen ik aan de deur omkeek lag
glimlachend .met den haarlok in de
hand-
„Ik kom morgen vroeg terug," zei
ik tol de vrouw .voordat ik de trap
afging.
Maar denzelfden avond zond ze me
een boodschap ,dat Colette heengegaan
was, plotseling, zonder pijn. met een
glimlach op de lippen.
HOOFDSTUK XXIV.
Ik kwam terug van de begrafenis van
de arme kleine Colette, droefgeestig en
ook vermoeid, want ik had den langen
weg naar liet kerkhof mede le voet
afgelegd, De concierge hield mij s taande
en zeide mij. dal monsieur le Colonel
op mij wachtte in mijn kamer.
Toen ik binnen kwam dacht Ik eerst
dal hij het wachten moede was gewor
den en weer was heengegaan. Daarop
zag ik, dat hij aan Denis' schrijfbureau
zat, in den hoek. Zijn armen lagen op
de tafel, zijn hoofd hing op zijn borst
en hij zat onbewegelijk.
„Von Altdorfl" zei ik, „Von Altdorf"
maar hij maakte geen beweging Toen
ging ik naar hem toe en trok hem aan
den arm.
Toen keerde hij mij zijn gezicht toe
- en ik herkende hem bijna niet.
worden
gestild
door
heeft De toxiue van deze bacil heeft
haar voorkeur voor hel onwillekeurig
zenuwstelsel en voor het zenuwstelsel
in het algemeen, en dat beheerxcht hel
beeld der vergiftiging Gelukkig is het
dat de gevallen van botulinus zeer zeld
zaam zijn, want de sterfte is uiterst
hoog; zij bedraagt 50 lot 60 pCt der
aangetaste patiënten
Toch verbaast men zich, dat de ziek
te niet meer voorkomt, daar de bacil
lus botuiinus een tamelijk verspreide
bacil Is Maar de levensmogelijkheden
zijn gelukkig binnen enge temperatuur;,
grenzen gehouden
Ter geruststelling voor wat de angst
voor inmaak met het oog op deze bac
terie betreft, kan gezegd worden, dal
er in heel de litteratuur op ingemaakte
groenten slechts een drietal gevallen van
hotulisme bekend zijn De meeste be
schreven gevallen zijn vleeschvergifligjn
gen. en dan het meest door worst of
ham. Bij worst kan de lucht niet toe
treden in de centrale gedeelten, en lucht
is door zijn zuurstof het beste antisep
ticum voor deze bacil. En bij ham zijn
in de buitenste lagen de poriën door
het rooken gesloten.
Naast deze bacterieele factoren van
oedsel vergiftiging (waarbij ook nog de
proteusbacil werd genoemd, de hoofd
verwekker der epidemische kinder-diar-
rhee) staat de groep der onrechtstreeks
werkende micro-organismen, die een rol
spelen als rottingsfactoren
Vervolgens werden nog kort aange
duid de verschillende wijzen, waarop
de bacteriën de voedingsmiddelen bin
nendringen
De kapitale vraag die bij de ontwik
keling van dit onderwerp zich opdringt,
is hoe ontgaat men voedselvergiftiging,
hoe voorkomt men de onlwikkeling der
bacteriën, en hoe vernietigt men de
toxine? Het dient aangestipt, dat voed-
selbesmelting door ziekteverwekkende
bacteriën meer te vreezen is na koken,
dan bij rauw voedsel. Dit ligt 'm in het
feit. dat de verschillende bacteriën vaak
eikaars ontwikkeling in den weg staan
Wordt nu door koken dit antagonisme
vernietigd, dan is dil voedingsproduct
ëen terrein waarop de ziektekiem geen
vijanden ontmoet en zich vrijuit kaïr
ontwikkelen Dië verschijnsel is een der
gevaren voor gedeeltelijk gesteriliseerde
voeding, zooals gepasteuriseerde melk.
Koken moet dus voldoende zijn. om
elk gevaarlijk micro-organisme te ver
nietigen. Dit brengt ons op hel groote
probleem van den invloed van de tem
peratuur op ziektekiemen
Bij proefnemingen is gebleken, dat
vleesch een slechte warmtegeleider is,
en dal liet inwendige van een groot
stuk vleesch ook bij uren koken nog
niet de temperatuur bereikt die noodig
is om schadelijke voedingsbacillen te
dooden Geconserveerd vleesch is daar
door een van de gevaarlijkste verduur
zaamde producten Door proeven door
spr. zelf genomen bij groenten bleek, dat
na één uur koken dc bacterieele flora
nog niet vernietigd was Toch is het
gevaar voor bacterieele besmetting bij
groenten veel geringer, voornamelijk om
dat groente meestal volkomen door
drenkt is met zout dal een krachtdadig
ontsmettingsmiddel is
Bij de verduurzaming V3ii voedsel
dient voorop te staan, dat het van goede
kwaliteit is. Groenten gewonnen op on-
gunstigen "bodem, zooals daar zijn mét
„Maar man!" riep ik in doodelijke
ongerustheid, „wat is er gebeurd^
Waarom zie je er zoo rerschrfltVel^K
ontdaan uit?" Toen viel mijn oog op een
telegram, dat hij samengefrommeld in
zijn hand had „Heb je nieuws? Slecht
nieuws? Van Novodnia? Van den Prins
„Er bestaat geen Novodnia," zei ko
lonel Von Altdorf met doffe stem, ,.eu er
bestaat geen Prins ook."
Wel eeu minuut lang staarde ik hem
verbluft aan zonder iets te zeggen. Toen
ging ik naar de kast en haalde er een
flesch brandewijn uit.
„Hier." zei ik, drink eens een. slok
brandewijn. Ik geloof, dal je koortsig
bent. Je praat heelemaal mis."
Maar .Von Altdorf duwde de flesch
weg.
„Wil je het zien?" vroeg hij, nog al
tijd op denzelfden doffen toon, en liet
mij het verkreukte telegram zien Het
was een ziimelooze opeenvolging van
woorden en ik gaf het nem ongeduldig
terug.
,jDat kan ik niet lezen, mant;' iet
ik. „Schrijf het uit, of liever nog vertel
me wat het beteekfcnt. Als er iets ge
beurd is, zeg het dan. Kom' toen tot je
zelf!"
Von A ltdorf verkreukte weer liet pa
pier tusschen zijn vingers. Hij schteea
in een toestand van verdooving te *®r-
fceeren.
S. (TT#rit vervolgd.)