No. IIS.
Dinsdag 18 M©i 1826
160* Jaargang.
MIDDELBURGSCHE COURANT.
5™39Si
By «Üt nummer behoort een Bijvoegsel.
BSNNENL4ND.
HET NED.-BELGISCII VERDRAG.
Ook de Msb. bevestigt dat de nadere
onderhandelingen met de Belgische re-
geering haar beslag helften gekregen.
Het N. V. V. heeft gister in Parkzicht
ie Amsterdam een vergadering gehouden
met de hoofdbesturen der aangesloten
organisaties, waar de heer Brauligam
(▼oorz. Centr. Bond Transp. ArbJ een
em&tige kritiek uitoefende op het ver
drag. Hij laakte het beleid van minister
Tan Karnebeek; en meende dat het nog
erger wordt na het hardnekkige ge
rucht gaal dat de Nederl. Waterstaat de
aanstichter is van het kanalenplan.
Resumeerende meende spr. dat het
iractaat slechts aanvaardbaar is:
1. Als de verplichtingen tot onderhoud
en verbetering als Schelde worden be
grensd en daarbij het gevaar voor het
Zeeuwsche land, binnen redelijke gren
zen wordt beperkt.
2. De loodsgelden in evenredigheid
worden geregeld.
2. Voor Terneuzen de Belgische spoor
wegtarieven worden vastgesteld.
4. Het kanaal Antwerpen—Moerdijk
komt te vervallen.
N« eenige discussie werd een motie lin
dezen geest aangenomen.
STRENGHOLÏ'S BIOSCOOP.
Tot en met DONDERDAG AVOND
7 en 9 uur de MeeBterBcheppiug; van
PAUL WEGENER,
tIm
(Ingez. Med.)
99"
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Gisterenavond heeft de heer dr. A.'
Martens in een zeer druk bezochte ver
gadering van de Vereeniging van Huis
vrouwen in de sociëteit „St. Joris" al
hier een lezing gehouden over „In
fectie en vergiftigingsgevallen bij voed-
'selinimaak".
Na ingeleid te zijn door de presidente
mej. L. 0. Backer, wees de spreker er
op. dat het vergiftigingsgeval, een paar
maanden geleden op Noord-Bevdpnd
voorgekomen, aanleiding is geworden
voor zijn optreden voor de vereeniging.
In den breede zette de heer dr. Mar
tens uiteen, dat hij goede behandeling!
der in te maken groenten enz., geefn
enkele reden tot ongerustheid belioeft
te bestaan.
Wij hopen iu een volgend nummer op
deze interessante voordracht meer.uit
voerig terug te komen.
Seeds eenigen tijd werd bij den heer
L., slager alhier, herhaaldelijk vleesch
vermist Dit gaf de politie aanleiding
een oogje in het zeil te houden. Gistere?
had de recherche zich verdekt opgesteld
en het gevolg daarvan was de betrapping
op heeterdaad van twee knechts P. en
C van wie een hel vleesch in een aan
den winkel grenzenden gang plapfste,
terwijl de andere, die een vrijen middag
had, het vleesch daar afhaalde. De beide
aangehoudenen bekenden zich op deze
wijze meermalen aan diefstal te hebben
schuldig gemaakt.
Bij de aanhouding werd 36 pond
vleesch in beslag genomen.
De politie alhier heeft proces
verbaal opgemaakt tegen een vrouw, die
an oen timmermanswinkel, waar zij zand
kwam koopen, een clagr liggenden gulden
wegnam.
Uit Walcheren.
Vrijdagmiddag hield de raad der
'gemeente Vrouwepolder een open
bare vergadering, waarin, uitgezonderd
de heer J. G. do Vlieger, die wegens löh-
gesleldheid verhinderd was, alle leden
tegenwoordig - waren.
De mededeeling van den voorzitter, dat
van mej M. J. Beekes bericht was in
gekomen, dat zij hare benoeming tot
onderwijzeres in de nuttige handwer
ken aan de O L. school in de afd. Vrou
wepolder, wegens benoeming in een be
trekking builen de provincie, niet kan
aannemen werd evenals de mededeeling,
dat 'de bijdrage door de gemeente inge-
rvolge art. 36 quarter 4e lid der M O
wet over 15125 verschuldigd, f228.71 be
draagt, voor kennisgeving aangenomen.
Na bespreking werd ni a st. be
sloten, geen gevolg te geven aan de uil-
noodigiug van den vice-president van
den Raad van State, om zoo noodig het
bezwaarschrift tegen het besluit van Ged.
Staten, waarbij goedkeuring is onthou
den aan het raadsbesluit tot opheffing
van de o. 1. school in de afd. Gapinge,
nader mondeling toe te lichten.
Naar aanleiding van hel adres van het
bestuur van de burgerwacht in de afd.
Vrouwepolder, houdende verzoek om be
schikbaarstelling van een medaille voor
den in Juni a.s. te houden schietwed
strijd, werd overeenkomstig het voorstel
van B. en "W. m a. st. besloten voor dien
"wedstrijd van gemeentewege een zilve
ren medaille beschikbaar te stellen.
Na breedvoerige bespreking van do
door Ged- Staten ontworpen regeling der
jaarwedden van de burgemeesters, de
secretarissen, ontvangers en wethouders,
werd m a. st. besloten met die rege
ling accoord te gaan.
Vervolgens werd m a. st. besloten
tol vaststelling van een besluit tot ai-
en overschrijving in de begrooting voor
1925.
(Jit Zuia-Beveiand.
Gisterenavond vergaderde in de
„Prins van Oranje" te Goes de aldaar
gevestigde afdeeling van het Groene
Kruis. Het jaarverslag over 1925 her
denkt het overlijden van den heer G.
van der Hoek, vele jaren voorzitter der
vereeniging- Op 1 Januari 1925 bedroeg
hel ledental 535, op 31 December van
hetzelfde jaar 556, met 1 538 als totaal dei-
contributies.
De vraag naar verplegingsartikelen
was groot. Er moet echter worden gecon
stateerd dat er door de gebruikers wei
nig zorg voor werd gedragen.
De rekening en verantwoording over
1925 bedraagt in ontvangsten f86ö.30y»,
in uitgaven f 435,15, ergo een goed slot
van f432.15i/?.
Het periodiek aftredend bestuurslid dr.
A. Looijen, werd herkozen.
Het voorstel van liet bestuur om op
verzoek van de T. B. 0.-commissie aan
de Goesche wijkverpleging een jaarlijk-
sclie subsidie van f 50, uitsluitend iten
goede komende aan T. B. 0.-patiënten
(enquetrice) te geven, werd na eenige
discussie aangenomen
Tot afgevaardigde naar de algemeene
vergadering van dc Provinciale Zeeuw
sche vereeniging „Het Groene Kruis", te
houden te Vlissingen op Dinsdag 25 Mei
werd benoemd dr. H. Snoek, en
tot plaatsvervanger dr. A. Looijen.
- Bij resolutie van den minister van
financiën is, met het einde der 441ste
Staatsloterij, ontslag verleend ,aan J. 0.
van Eysbergen, wed van H. M. van
Vulpen, als collectrice der Staatsloterij
te Goes.
Uit Scho n wen-Duiveland.
- De gemeenteraad van Brouwers
haven heeft op voorstel van B. en W.
in beginsel besloten tot medewerking;
aan de eleólrifioatie.
Ingetrokken werd het besluit om het
heffingspcrcfcntage Ink. Bel. te stellen
op ïy?. Het werd voorgesteld op 1, even
als het vorig ja^ar.
- Bij Kon. besluit is toegekend de aan
de orde van Oranje-Nassau verbonden
eere-medaille in brons aaii J. van Koten,
wonende te Ouwerkerk, arbeider in
dienst van den heer L. Lindenbergh Czn.,
te Wemeldinge.
Toen de hulpbricvenbesteller van
de Sch. te Serooskerke (Sch.) zich
Zaterdagmorgen per rijwiel vanaf het
Postkantoor aldaar in de richting Noord-
welle wilde begeven, werd hij ter hoogte
van den Dijkweg van achter door een
auto gegrepen, en ongeveer een 12 lal
meters meegesleurd. liet rijwiel dat on
der de auto kwam, werd geheel vernield,
terwijl de brievenbesteller verschillende
verwondingen opliep aan armen, hoofd
en beenen, zoo dat! (hij zSch onder genecsji
kundige behandeling moest stellen Door
dal de auto een geringe vaart had werd
erger voorkomen. De politie doel onder-
zoëk iu hoeverre hier schuld aanwezig
GEZONDHEIDSCOSMÏSSSIE TE GOES.
Ten stadhuize tc Goes vergaderde gis
terenavond de Gezondheidscommissie van
liet distinct Goes, onder voorzitterschap
van den heer D. Mulder uit Ovezand.
net jaarverslag over 1925 memoreert
hel overleden bestuurslid den heer G
van der Hoek. Bij beschikking van den
Commissaris der Koningin werd in de
plaats van den overleden'' benoemd de
heer L. H. van Berk, directeur van den
Keuringsdienst vau Waren.
Er zijn dit jaar door de commissie!
talrijke adviezen gegeven betrekking
hebbende op den woningbouw riolcering,
watervoorziening enz.
O.m. gaf de commissie haar voorkeur
le kennen vau een centrale slachtplaats
boven bij de wet vcreischte slachthuizen,
omdat de eerste controle vergemakke
lijkt en uit hygiënisch oogpunt verkiese
lijk zijn, De commissie is van meeuin|gv
dat de slagers niet voldoende inzien wat
de wet van lien eischt, vooral wal be
treft den vuilafvoer.
Door dc invoering van de wet op be
smettelijke ziekten heeft de keurings
dienst meer vrijheid gekregen Na een
onderzoek door dit lichaam kan de In
specteur der Volksgezondheid overleg
plegen met de commissie.
De commissie heeft met den directeur
der waterleiding overleg gepleegd om
trent de watervoorziening van dc ge
meente Borssele. Voor eventueele aan
sluiting zijn de hoogc kosten een be
zwaar.
De gezondheidstoestand in hel dis-
trictgebied over het jaar...1925 is goed
te noemen- De sterfte was geringer, zij
was het hoogst in de meenten 's Hceren-
hoek, Driewegen en Nisse. De kinder-
terfte was gering, liet geboortecijfer laag,
voorat in de gemeenten Kloetinge en
Kaltendijke.
Wat betreft de huisvesting, valt nog
steeds een tekort aan woningen te con
st ateeren, vooral aan arbeiderswoningen,
waarvan de hooge huurprijzen een be
zwaar zijn. Dit als gevolg van het dure
materiaal
De bouwnijverheid herstelt zich noch
tans langzamerhand, vooral in het bou
wen van kleine hurgermanswoningen. In
1925 was er te Goes een vermeerdering
van 33 woningen, de jaarlijksche be
hoefte is 35, dus is er nog een achter
stand Van de aldaar m 1924 18 onbe
woonbaar verklaarde woningen zijn er
nog 17 bewoond. B. en W. hebben daar
om het plan tot het bouwen van 20 wo
ningen De partieele bouwplannen I en
II zijn reeds geheel volgebouwd.
De commissie juicht het derde bouw
plan ten zeerste toe Aan B. en W. wer
den in den loop vati liet jaar 60 adviezen
met betrekking op verbetering van wo
ningtoestanden, verstrekt.
Ook aan andere gemeenten werden
talrijke adviezen verstrekt, o.a. tc Nieuw-
dorp lot het onbewoonbaar verklaren
van 7 woningen, te Heinkenszand 6 wo
ningen.
Met betrekking tot den gezondheidstoe
stand kan nog opgemerkt worden dat
malaria liaasl niet voorkwam, wat in
verband met de grondwerken welke op
Zuid-Beveland ten behoeve van den lo
caal spoorweg, opmerkelijk genoemd kan
worden.
In de meeste gemeenten van het dis
trict is de toestand gunstig; alleen iu
de gemeente Borssele komen gjeregeld
nieuwe typhusgevallen voor, waarschijn
lijk in verband met het drinkwater vraag
stuk, en Driewegen had veel sterfgeval
len. vooral tengevolge van T. B. C.
Op het gebied van drinkwatervoorzie
ning valt nog heel wat le doen, eindigt
het verslag
DE ZEEI WSCH-VJLAAMSCHE
WATERLEIDING.
Het is nu zoo ver dat de gemeenten
uil Z -Vlaanderen die in beginsel lot toe
treding tol de waterleiding besloten, te
gen 1 Juni zijn opgeroepen tot een te
Terneuzen le houden vergadering, waar
zal worden besproken of men tot de
oprichting van de waterleidingmaat
schappij zal overgaan
Deze gemeenten zijn Biervliet, IJzen-
dijke, Oostburg, Sluis, Watérlandkerkje,
Axel, Boschkapelle, Cünge, Grauw en
Langedam, Hengstdijk, Sint Jansteen,
Hulst, Koewacht, Terneuzen, Overslag,
Zuiddorpe, Hontenisse, Overzande, Sas
van Gent en Breskens.
In de gemeenteraden van Philippine,
Westdorpe, Schoondijke en Zuidzande is
de beslissing nog aangehouden.
Bij hun weigering bleven volharden
gemeenteraden van Grocde, Cad-
zand, Nieuwvliet, Hoofdplaat, Retranche-
menl Aardenburg,. St. Kruis, Eede, Iloek
Zaainslag en Stoppeldijk
We willen deze meedeeling naet plaat
sen zonder er een woord van bewonde
ring aan toe le voegen voor de taaie
volharding van de personen die hel
plan van deze waterleiding reeds meer
dan tien jaar geleden op touw zettfen, ea
die, in weerwil van de zéér ontmoedi
gende houding van tal van gemeente
besturen .toch volhielden ,en stap voor
slap, heel langzaam, eindelijk 'zoo ver
kwamen dal voldoende toetredingen wa
ren verkregen om een voorstel tot uit
voering van dit nuttige werk te doen
KERKNIEUWS.
Zondagmiddag heeft ds. W F. B
Schmidz, Evang. Lut. predik te Groc
de zijn afscheidspreek gehouden waar
voor hij als tekst gekozen had Mattheus
6 10. „Uw Koninkrijk kome."
Geref Kerk
Beroepen te Emmen ds. A Wijn
gaarden te Baarland
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Een looneelvereenigiug voor
Middelburg
Er is hier ter stede een plan op
touw gezel, dal naar wij hopen den
steun zal hebben van de velen die ver
langen naar goede tooueelvoorstelhngon
in onzen Schouwburg.
Het was vroeger al moeilijk goede ge
zelschappen te bewegen tol het maken
van de verre reis naai' M'burg waar
op zoo weinig gelegenheid is om nog
andere, loonende plaatsen aan te doeai
Maar sedert de reiskosten zoo hoog
werden, was het nog moeilijker. Een ga
rantie is de eerste eisch dien de tooneel-
gezelschappen stellen.
Thans hebben een zevental personen
getracht voor tooueelvoorstellingen het
zelfde te bereiken als de concerlver-
eeniging bereikt heeft op muziekgebied.
Het zijn de dames: M. Boogaert—v d.
Swalrae, en A. v. d. Veur—van Wijk; de
heeren P. Blaauw, A E. Boddaert, dr
J. P Caunegieter, C. W D'huij en Wi.'
Ilioolen.
Deze commissie tracht door de circu
laire, voor het aanstaand speelsefizoen, bij.
wijze van niet persoonlijk abonnement,
zooveel plaatsen in den Schouwburg te
doen nemen ,dat het mogelijk wordt
door gezelschappen als het Nieuw Ne-
derlandsch Tooneel, het Hofstad Tooneel
(Vereenigde Rotterdammers) het Schouw -
tooneel, Eduard Verkade en soortgelijke,
4 voorstellingen te Middelburg te doen
geven.
Het abonnement voor de bedoelde 4
voorstellingen zou moeten bedragen, bui
ten de 10 pet auteursrechten en 15
pel. pet stedelijke belasting, voor loge
f 10; stalles f9; parterre f7; boven to ge
f 5;galerij f 3
Het aangehechte inteekenbiljet wordt
óór 15 Juni ingewacht bij den heer C.
W. D'huy, Lange Burg C 96.
Naar wij vernamen zal er gewaakt
worden dat de tooneelvoorslellingeiiniet
samenvallen met de -concerten der cou-
concert vereeniging
ONDERWIJS-
T© Utrecht slaagde voor de acte
„onderwijzeres stenografie", systeem-
Pont, mej H. J. M. Steijn te Dordrecht
vroeger le Middelburg.
Tot opvolger van prof. Roessingh
te Leiden, is benoemd dr H. T. de
Graaf, Ned. Herv. predikant te Zulphen,
buiteugew. hoogleeraar te Utrecht
De vergadering inzake aan
stelling van schoolartsen.
Terugkomende op de vergadering,
welke Vrijdagavond gehouden werd in
het Militair Tehuis op initiatief van de
oudercommissie van de Rijksleerschool,
dient allereerst gemeld, dal de voor
zitter dier commissie, de heer dr C,
0 r b a a n, in zijn welkomstwoord her
innerde aan hel request door Volkson
derwijs gezonden aan de colleges van
Ged. Staten van alle provincies, dus
ook aan dat in Zeeland, arm aan groote
steden, rijk aan water.
De oudercommissie van de Rijksleer
school heeft het vraagstuk van den
schoolarts reeds iu hel najaar van 1925
besproken en in beginsel besloten in
het najaar 1926 contact le zoeken met
andere oudercommissies, om te trach
ten ook bij haar belangstelling voor
dit belangrijke sociale vraagstuk te wek
ken. Op de jaarvergadering van de Prov.
Zeeuwsche Ver tot bestrijding der t.b.c.
hield de schoolarts Smit uit Vlissingen
een onderhoudende causerie over den
steun van den schoolarts voor de t.b.c-
bestrijding, toen kwam hel plan op dr
Smitl te verzoeken in het najaar een
lezing te Middelburg te houden over
hel nul van den schoolarts in kletinere
plaatsen Einde Maart verscheen in de
Middelb. Courant een ingezonden stuk
van dokter Van Gelderen, wijzende op
het 'belangrijke request van Volksonder
wijs, met de uitnoodiging aan alle bij
het vraagstuk geïnteresseerde verggni-
gingen hieraan hun aandacht en steun
te verieenen.
Spr. memoreert nu de zevental eon-
clusies, waartoe Volksonderwijs kwam.
De voorzitter sprak zijn vreugde er
over uit, dal dr. Vau Gelderen, die reeds
jaren geleden zich met dit vraagstuk
bezig hield, bereid was deze vergadering
bij le wonen, waartoe alle hoofden van
scholen, voorzitters en secretarissen van
alle openbare en bijzondere scholen wer
den uilgenoodigd. Spr. wijst er dan op,
dat het beginsel van den schoolarts voor.
zoowel als tegenstanders heeft. De
laatsten zijn echter verre in de minder
heid en het beginsel zelf is reeds 20
'jaren geleden een punt van uitvoerige
f*d*.pone.erit
Stoom labaftsfabriefc.
„De 0Koriaan"
A.p.dAhqQetaar S,C2
met bijzondere nauwkeurigheid vervaardigde
rooktabak. Onze veeljarige ervaring komt
de kwaliteit ten goede.
MORIAAN BAY munt uit in geurig
heid en zachten smaak
40 cent per half pond
NEEMT PROEF.
(Ingez Med.'
discussie geweest in de kriqgen der me
dici en der onderwijzers- Onder de te
genstanders noemt spr den bekenden
Amslerdamschen geneesheer Van Die
ren, die er een kleine brochure over
schreef „Geen schoolarts, wat dan wel'?"
In liet tweede gedeelte van dezen titel
zit toch al de erkenning, dal er toch iets
in die richting inoet gebeuren.
De tegenstanders hebben met meer of
minder variatie de volgende argumen
ten: lc. hel grijpt in het ouderlijk gezag,
in de rechten en plichten der ouders;
2e. het is overbodig, doordal de huis
artsen dit alles wel zullen ontdekken,
als de zieken komen, 3e er komen con
flicten lussclien schoolarts en onder
wijzer.
Wie zich echter in deze materie in
werkt, moet tot de conclusie komen,
dat dc onderwijzers er een dusdanige
belangstelling voor hebben geloond te
bezitten, dat conflicten haast ondenkbaar
zijn Maar ook moet hij zien dat vele
meer ol' minder ernstige afwijkingen
voorkomen bij kinderen, die niet ziek
zijn, en die de huisarts niet ziel. Ten
slotte zal hij ook inzien, dat door de
leerplichtwet rijk eu gemeente den plicht
hebben er voor te zorgen, dal in die
schooljaren het nuttig effect zoo hoog
mogelijk wordt opgevoerd Oud-minis
ter Aalberse heeft dan ook reeds vele
jaren geleden op hel nul van den school
arts gewezen Dr. Elias heeft iu "1905
reeds ecu brochure geschreven over
de sociale roeping van den schoolarts,
nadat in 1894 dit onderwerp voor het
eerst in de Nederlandsche geneeskun
dige pers was ingeleid door dr Blok.
Prot Burger heeft in een reeks arti
kelen eveneens in 1906 reeds warm de
benoeming van schoolartsen aanbevolen.
Trouwens in Japan beslaat de school
arts sinds 1893 Ook tegenstanders zijn
gaan inzien, dat de staat, eenmaal het
recht hebbende dc kinderen le dwin
gen dë school te bezoeken, den plicht
heeft ervoor te waken, dal de gezonde
kinderen iu den schooltijd niet ziek ge
maakt kunnen worden. En ziektcmoge-
lijkhcden zijn er vele Spr wil zich in-
lusschen niet op 'medisch terrein be
geven, doch. liever volstaan met le con-
slateeren, uol daar waar een beroeps
schoolarts beslaat, deze functie zeer vol
doet, geen conflicten geeft met huisart
sen, onderwijzers ol schoolartsen, doch
veeleer door alle drie dezer groepen
regelmatig opgezocht wordt ter samen
werking Daarnaast steunt de schoolarts
do bureaux voor beroepskeuze en de
consultatiebureaus voor t.b.c.bestrijding.
Spr wil nu allereerst- dc vraag iu
bespreking brengen of men een {gemeen
schappelijke actie wenschl voor een
schoolarts lo Middelburg, en of men
dan het request van Volksonderwijs tot
leiddraad wil nemen
Mejuffrouw D e Cl e ij n B r e m hoofd
van school G, heeft zich nog geen denk
beeld kunnen vormen van hel nut van
©en schoolarts en kan dan ook niet zeg
gen of zij' voor of tegen aanstelling Is.
De heer mr. baron v. d. Fellz is
eigenlijk tegenstander, hij voelt erg hel
