Zaterdag 8 Mel 1926
169° Jaargang.
FfBlUETOII,
No. 108
OURANT.
Dit nummer bestaat uit TWEE biadea.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per tcwar-
laaï:
öp de buitenwegen om Middelburg, en
zoor de andere gemeenten p. post (-2.50;
voor Middelburg en agentschap Vüb-
singen f2.30:
weekabonnementen in Middelburg 18
aestt per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
ceal per regel.
Ingezonden Mededeelin-
i e o 50 cent per regeL
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels 12.10, elke regel meer
38 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk,
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
Opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Postcheque en Gironummer 43255
I»W DALING VAN
DEN FRANK.
Wordt er bij ons minder in franken
gespeculeerd, dan indertijd in marken?
Men. bcu het opmaken uit het feit, dat
men er minder over hoort spreken. De
persoonlijke ervaringen in de portemon-
nafc hebben blijkbaar beter dan de,
indertijd bij ac mark-bewegingen uitge
sproken waarschuwingen, hel grootc
publiek eindelijk overtuigd, dat het hee-
lemaal niet vaststaat, dat een eens ge
daalde valuta zich ook weer herstellen
Zal.
"Wat deze week le zien is gegeven in (de
wisselkoers van den frank, was anders
wel aigemeene aandacht waard En merk
waardig was het te zien dat in de be
trokken landen niet alleen de maalschap-
jpeljjlte gevolgen, maar ook de beschou
wingen en mededeeïingen zoo geheel
overeenstemmen met wal we indertijd
eerst in Oostenrijk en toen in Duitsch-
land "hcDben gezien en gehoord.
Woensdag vooral kreeg de franc een
gedachte klap. De Fransche frank daalde
van 8.13 op 7.88, de Belgische van
B il op 7.52; Donderdag was het 7 79
en 7.54. En gister 7.77i/s en 7.59.
Een van de directe gevolgen was, dat
in België de inenschen als dollen eet
waren gingen inslaan, tot hoeveelheden
ran 40—100 kilo Iegelijk en dan met
een eisch van dadelijke levering. En
precies als indertijd in Duitschland is
alom een verlangen merkbaar om het
geld vast te leggen in tastbare waarden:
meubeis, kunstvoorwerpen en in het al
gemeen in goederen, waarvan men ver
wacht, dat ze hun waarde zullen be
houden. Als men daar dan maar niet
'dezelfde ervaring opdoet als in Duitsch
land, waar ten slotte bleek, dat men die
goederen niet meer van de hand kon
doen uil gebrek aan koopers.
Onvermijdelijk zulleu moeien volgen
do loonsverhoogingen, voor particulie
ren, maar ook voor de rijksdiensten,
zoodat de rijksuitgaven steeds hooger
bedragen zullen aanwijzen, die niet kun
nen worden bijgehouden door belas-
tingverboogingen. Alleen de ongelukki-
gen die leven van een vast bedrag aan
rente, zullen geen frank meer ontvan
gen, dan het steeds minder wordend
aantal dat ze al ontvingen. Alleen het
rijk zelf wordt er steeds beter van door
de waarde-daliiig van zijn in franken
aangegeven schulden. Voor de dollar-
leeningen natuurlijk niet.
Het is een droevige toestand, die ook
in ons land 3e inenschen nog weer
eens duidelijk zal maken dat het zoo'n
dwaasheid niet was om' „den gulden
veilig te stellen."
Het verdient de aandacht dat men nu
m België niet meer hoort roepen over
de booze buitenlandsche speculanten die
do oorzaak van deze nieuwe inzinking
zouden ziju. Voor den Franschen frank
telt natuurlijk sterk mee de ongunstige
indruk dieu hel afbreken van de vredes
onderhandelingen met Marokko heeft ver
oorzaakt. Maar voor Frankrijk zal waar
schijnlijk ook meetellen wat in België
als reden op den voorgrond wordt ge
schoven, u.t. de reusachtige verkoopen
door Londen van alle min of meef
gedepricieerde vaslelandsvaluta, met het
doel den koers van het Londenscho En*
gelsche pond tegenover den dollar op
peil te houden in weerwil van de sta
king, een doel, dat dan ook bereikt is.
Het is best mogelijk, dat dit de ver
klaring is van de inzinking van deze
week. Maar niemand zal er zich door
laten verblinden voor de waarheid, dat
zoowel Frankrijk als België in den oor
log en daarna geen jaar zonder enorme
tekorten hebben bestaan, en dat dit zien
wreek, nu de regeling dier schulden, en
de sluiting van hulpleeningcn 'mislukten,
wegens de achterdocht jegens 'de solidi
teit van de aanvragers. Hel zou ook wel
interessant zijn te weten hoeveel van
tfie mïlliardcn franken schuld van beide
landen zjjn le wijten aan flet Rocravon-
tuur, nat zoo oftter weinig baten in het
laadje bracht.
Dezer dagen heeft de Belgische Mi
nister Poullcf aan een bijeenkomst van
persvertegenwoordigers een uiteenzelling
van den finantieelen toeslaud van België
gegeven. Maar het verslag van zijn rede
doet verbaasd vragen, of hij dat allemaal
meende.
Hij zei ten eerste, dat geen enkel feil
de golf van wantrouwen rechtvaardigt.
Immers, zoo redeneerde hij, in heel
België wordt hard gewerkt. Er zijn min
der werkloozen dan vroeger. Alsof die
overvloed van werk niet zelf een gevolg
was van den lagen koers van den frank,
die immers de Fransche en'Belgische
industrie in staal stelt te leveren tegen
lageren prijs dan andere landen
En vervolgens zei hij dajt in den fi
nantieelen toestand van het land biets
de bestaande vrees wettigt, daar sedert
den wapenstilstand de begrool'ingen
steeds beter zijn geworden. En als be
wijs daarvoor haalde hij aan dial de te
korten die in '20 nog 2816 millioen be
dongen, geleidelijk zijn gedaald tot 548
millioen in '25, Jawel, maar minder erg
is nog niet goed. Een kleiner tekort! is
nog geen bate En. al die tekorten; ach
ter elkaar zijn een berg geworden, want
zo werden hoogstens gedekt door leenin
gen d.w.z. door schulden, die steeds meer
rente en aflossing vragen.
Het is volkomen waar wat de Minister
verder zei over de' in de laatste negen
maanden aangebrachte bezuinigingen op
<lo rijksdiensten, en de heffing van nieu
we belastingen voor niet minder dan
600 millioen. Maar men is er te laat
mee. In ieder geval zijn die 600 millioen
nu minder dan twee derden waard van
hun waarde een jaar geleden, toen de
frank nog een eind boven 'de '12 stond.
Dat is ook al weer precies als in
Duitschland waar de maatregelen steeds
achter de koersdaling aanliepen.
In Frankrijk, waar na eindelooze poli
tieke scharrelarijen eindelijk een finan-
cieele hervorming werd afgekondigd, gaal
het net zoo. Die nieuwe belastingen heb
ben de gestadige daling van den frank
niet kunneu tegenhouden. Nu worden
er door de regeering niet alleen krach-
maatregelen aangekondigd, maar ook
maatregelen ,,van zoodanigen aard aal
zij inderdaad als doeltreffend moeten
worden beschouwd." De financieele we
reld zal er zeer belangstellend naar zijn
Een telegram in ons vorig nummer sprak
van het besluit der Fransche regeering
om op het geschikte oögenblik gebruik
te maken van de leening van Morgan
(den Amerikaauschen geldschieter) „om
de baisse aan te vallen"- Dat is dus weer
de oude theorie dat het speculanten
zijn, die de daling veroorzaken En nu
gelooven we wel dat er speculanten van
trachten gebruik le maken,- en we geloo
ven ook wel dat het mogelijk is door zulk
een manoeuvre voor een oogenblik de
daling tot staan te brengen, maar men
late zich liiet wijs maken dat daardoor
de grootc oorzaak van de waardevermin
dering van den frank wordt weggenomen
Want die schuilt in het jarenlang op-
schuld-Jeven.
Wat nu in België eu Frankrijk gebeurt.
door velen voorspeld. Toen de oorlog
was argcloopen, had Nederland één
derde van zijn anderhalf milliard crisis-
schuklen afgelost, .en na dien tijd is de
belastinglast in Nederland zwaar geble
ven, zelfs steeds zwaarder geworden
Nog het vorig jaar kwamen er hooger
invoerrechten, rijwielbelasting en andere
bijDaardoor is ook geregeld onze schuld
afgelost.
En al dien lijd hebben we er over
hooren spreken, soms over hooren bluf
fen, en soms met schamperheid jegens
onze bestuurders over hooren spotten,
dat het in België en Frankrijk veel goed-
kooper leven was, omdat de belastingen
er zoo laag waren. Iedereen weet wel
voorbeelden van menschen die om die
reden zich in België of Frankrijk vestig
den. Maar het eindje moet den last
dragen. Nu zal er wel anders over ge
oordeeld worden.
We herinneren ons, '°en i*1
hier iedereen voelde dat er bezuinigd
moest worden, en er ook werkelijk in
grijpende besnoeiingen plaats hadden,
men bij onze Zuiderburen nog voort
leefde in de na-oorlogsche stemming dat
ülles kon Men waagde zich zelfs in het
Roeravontuur, dat beide landen dwong
tot enorme militaire uitgaven Eerst in
het vorig jaar is men begonnen met ver
mindering van het leger. Teekenend von
den we in dat opzicht de mededecliing
van Minister Poullet in ziju bovenbe
doelde rede. dat er ra de laatste negen
maanden nagenoeg 1000 overtallige -offi
cieren waren ontslagen met verlof
Het zijn inderdaad ernstige dingen,
waarvan wij den terugslag zullen on
dervinden zooals wij die ook ondervon
den hebben van de gebeurtenissen in
Duitschland-
Hoe hel zal afloopen is niot to voor
spellen. In België en Frankrijk werkt
tenminste niet mee het doelbewust ver
sterken der daling, zooals de Duitsche
regeering deed ten einde het Fransche
doel mei de Roerbezelting tegen te wer
ken. Maar we hebben dan toch in Oos
tenrijk en Duitschland voldoeude gezien
om te begrijpen, dat nu in Frankrijk
en België zeer drastische maatregelen
noodig zullen zijn om een verdere crisis
te voorkomen. En het ongeluk is dat de
politieke harrewarrerijen in beide lan
den het nemen van zulke maatregeleai
ernstig bemoeilijkten.
g l M i a H Q.
HA YGSCHE BRIEVEN'.
(Nadruk verboden).
De Meimaand is een vroolijke maand
voor den Haag. Het was -toen den Haag
nog een klein stadje mocht heeten de
kermismaand en daar zijn allerlei kleine
tradities van overgebleven. Op de Witte,
die typisch Haagsche sociëteit bestaat
de kermisfciQi nog, die voorjaarsgroet
lieet, sinds de kermis afgeschaft is. En
er zijn nog sporadisch kermisgroetjes
van loopknechten eu aschman in ge
bruik, maar die sterven uit. Dan is er
altijd de revue van Ter Hall. Daar is de
Hagenaar verzot op. Die slaat hij niet
over. Daar moet een goed Hagenaar ge
weest zijn in Mei. Dajt feest had altijd
plaats in Scala. Maar in die traditie
is verandering gekomen, want Ter Hall
heeft .ruzie met de directie van Scala
gekregen. Doch hij heeft toch den wpg
gevonden om ons op zijn revue te ver
gasten. Hij is in het Gebouw van Kuns
ten en Wetenschappen getrokken. Nu
is dit gebouw weinig geliefd. Men lioort
er slecht zegt men en men ziet er
slecht en men zit er nu eenmaal niet
graag Het gebouw is goed voor voor
stellingen die een zeer groote zaal
eischen. Het is onze grootste zaal, en
daarom hebben er de Meugelbergconcer-
ten plaats en in het algemeen grootc
gebeurtenissen, waar zeer veel bezoe
kers verwacht worden, zooals onlangs
hij het Fransche ballet. Maar nu is t^r
llall er- En die wist wolk eert tegenzin
men h eeft tegen liet gebouw en bet Ge
bouw zelf doet ook alle moeite om die te
overwinnen. Wie nu in het Gebouw
komt zal zeker verzoend raken, want het
is er buitengewoon opgeknapt. Al jaren
is er aan gewerkt, steeds is hel ver
fraaid 'en verbeterd, maar thans is hel
een zeer gezellige zaal Er zijn duizenden
lichtjes aangebracht langs de pilasters
cn de contouren der decoratie, eu de ge
zellige plafoniëres in de galerijen. Er is
gezorgd, dat er gerookt mag worden.
En de tegenzin schijnt verbroken, nu ter
Hall er ingetrokken is. Het is zelfs deftig
geworden bij ter Hall. De beau monde
heeft haar gunsten geschonken aan deze
revue. De eerste avond was liet er be
paald chic, een publiek in avondklceding
of het een opera gold.
Maar Scala liet zich de gunst niet ont
nemen In Scala hoort in Mei een revue,
al is het <fiin ook die van ter Hall niet.
Dat is toch traditieZoodat ook Scala
voor een Meirevue zorgde. Die ook da
delijk volle zalen trok. Duizend en één
lach, is de betiteling, en de voortref
felijke Davids is daar. wat de in Den
Ilaag zoo populaire komiek Buziau is
bij ter Hall. de man die de vertooning
draagt.
Het is een geweldige strijd. Zoo heb-
De Hof der Leugenen
Naar h«t Engelsch
van JUSTUS MILE FOSMAN.
Door J. S.
4Q).
Oadertusscheu had ik beide handen
vol met den Oostenrijker. Al ben ik geen
Denis Mallory, ik Icon zeer goed scher
men, maar ik zou een kind des doods
zijn geweest, als ik den eersten aanval
van Von Steinbrüche had moeten afslaan.
Denis had echter zijn eerste vuur in
woeao opgebruikt, en nu hij, met een
arm waaruil het bloed neersijpelde, voor
mij stond, eenigszins hijgend, was ik te
gen hem opgewassen. Ook zal zijn angst
voor wat er in het nevenvertrek gebeur
de, hem eenigszins afgeleid hebben, maar
dit alles belette niet, dat hij een ving,
krachtig tegenstander was, die meL den
moed der wanhoop beproefde mij aan
zijn degen le rijgen.
Ik herinner me, dal ik al vechtende
gesmoorde kreten en vloeken achter mij
in de gang boorde, een val, en het
geschuifel van voelen. Hoezeer lot het
uiterste ingespannen, verwonderde ik me
tegelijkertijd vaag over dal rumoer, en
▼meg me af, wat Vou Altdorf toch uit
voerde. Mijn verbazing werd nog ster
ker, toen ik hem, met een hoek van
mijn oog zag binnenkomen, een man
voor zich uitdrijvende, die zich als een
dolle mei zijn sabel verweerde en slap
voor stap terugweek. Maar ik had geen
tijd me met iets anders, dan met mijn
eigen gevecht te bemoeien, want juist
op dat oogenblik deed mijn tegenstander
eenige aanvallen, die mijn leven in het
grootste gevaar brachten.
In de gang had zich ongeveer hol vol
gende afgespeeld:
De eerste booswicht ,die legen den
degen van Denis had opgeloopen, was
niet dood, maar alleen aan den schou
der gewoud. Trouwens, het lag in het
geheel niet in onze bedoeling, mensclien
to dooden. Als er een doodc was, moest
er ook politic aan te pas komen, en
dat had voor ous wel eens slecht kun
nen afloopen. We wilden lien alleen in
zooverre builen gevecht stellen, dat we
ons mei de Prinses konden terugtrekken,
Maar de kerel, die op den grond in
elkaar gezakt was, lag daar zoo onbe
wegelijk, dal Vou Altdorf liem voor be
wusteloos hield misschien is hij dat
ook wel een paar minuten geweest. Hij
ging over hem heen staan en zette de
punt van zijn lemmet op den rug van
den ongedeerden schavuit, die met Denis
voetbal had willen spelen.
Von Altdorf stond juist te overwegen,
of hij dien kerel maar niet met een
flinke prik buiten gevecht zou stellen,
toen er plotseling beweging van de vloer
kwam. Zijn voeten werden onder hem
weggetrokken en hij rolde zoo lang als
hij was over den man heen, die hij in
bedwang hield; met zijn degen in de
eene en zijn lantaarn in de andere liand.
Hij vertelde ons later, met groote er
gernis over ons hartelooze gelach en
onzen spot, dat hij wel een minuut lang
met de beide kerels in een soort klu
wen door de nauwe, donkere gang lag te
rollen en te worstelen. Een voordeel
had "hij, eu dat kon hij niet helpen.
De twee anderen wisten in de duister
nis niet of ze hun vriend of hun vijand
voor zich hadden en waren dus voor
zichtig. Vou Altdorf daarentegen had
twee vijanden en sloeg, er op, waar Ijij
maar raken kon.
Op een oogenblik echter wist de niet
gewonde tegenstander zich los te wer
ken. Hij greep een van de sabels pn
diende daarmede een man, die een ander
bij de beenen had, een vreeselijken houw
over de armen toe. Die armen behoor
den echter jammer voor hem aan
zijn kameraad, - die Von Altdorf nu
wel moest loslaten! Deze sprong op,
wist zijn degen weer te bereiken, en viel
den man aan, en dreef hem al vechtende
hel atelier binnen.
Baron Von Steinbrüche ondcrtusscheu
had te veel kracht opeens ingezet. Zijn
adem ging snel en gejaagd eu op ziju
hooge, kale voorhoofd parelden grootc
zweetifruppelen. Hij was niet zoo jong
meer, en vooral, hij had geen teven ge
leid, dat de kracht en het uithoudings-
rermogen van een man spaart. Ik was
nog hl het geheel niet vermoeid - in
tegendeel, ik begon er pas genoegen in
te krjjgeu en ik voelde, dat ik mijn
tegenpartij in mijn macht kreeg. Nog een
oogenblik en liij zou zoo vermoeid zijn,
dat ik met hem kon doen, wat ik wilde.
Toen lcwam Denis het atelier binnen.
Hij hield zijn degen gereed, want hij
wist wat hij ontmoeten zou, en zijn lin
ker arm had hij om Prinses Eleauor
heen geslagen, terwijl liij haai- oen
'nig achter zich hield om haar te
dekken. Zij wankelde op haar voeten nu
liet gevaar voorbij was, de arme vrouw
en was een bezwijming nabij. Hel lange
wachten met den revolver bi de hand
de spanning bij onzen inval, het oogen
blik van doodsgevaar toen de schob
bejak haar trachtte le vermoorden, wa
ren te veel geweest voor haar toch
reeds geschokte zenuwen
Baron Von Steinbrüche zag Denis met
de Prinses binnen komen. Hij deed een
verwoede poging om van mij los te ra
ken en hem aan te vallen, maar ik
deed vlug eenige uitvallen achter el
kaar, dreef hem terug en wondde hem
daarna vlak bij zijn eersten wond I-lij
vloekte op een wijze, die afgrijselijk
was om te hooren, maar kon me niet
ontsnappen.
„Ga weg Denis 1" riek ik. „Wacht
fz</ef>oneer&
Stoom Tabaksfabriek
„De 0Kbrïaan"
A.p.d.TViqpetqar
S^sesKkral
met bijzondere niiuwkcurigheïd vervaardigde
rooktabak. Onze veeljarige ervaring korat
de kwaliteit ten goede
MORIAAN BAY munt uit in geurig
heid en zachten smaak.
40 cent per half pond.
NEEMT PROEF.
(Ingez. Med.
ben zelden twee ondernemingen tegen
elkander geconcurreerd. Zooveel recla
me als van deze tweftjjavue 's is er voor
geen vertooning in den Haag ooit ge
maakt.
En 't publiek, dal de ernstige kunste
naars maar weinig dankbaar is, dat 't
vlotte troepje m Odeon. in hel kleine
zaaltje mei aan zijn trek deed komen,
vult de Jwee zalen met de revue's en ju
belt de komieken loc Teelten des lijds.
Men constateert hetzelfde in Parijs, waai
de theaters slecht bezel zijn en de varié-
[é's uitverkocht, waar men ook haast
meer toilet in dc music hjill dan in de
schouwburgen vindt.
Dan is "er nog een restfje echte kermis,
liet zoraerkcrniisje in den Dierenluijn.
Een echt restje kermis achter een hekje.
Idem cu bescheiden Een bron van in
komsten voor de noodlijdende lustelling,
die toch een aardigeti tuin en oen mooi
gebouw eu zelfs een paar exotische
dieren heeft, cn nog zooiets als ecu so-
cieteilsverlceer en ceu buitenconcert
Dat kermisje echter moet met ziju tijd
meegaan Want we hebben voortdurend
zooveel vermaak, dal de, behoefte om een
bepaalden tijd van liet jaar kermis te
houden al lang is verdwenen Er moeten
dus attracties van "hooger of lager orde
zijn. in elk geval attracties eu die komen
er, Dat is ons al aangekondigd Een
koorddanser die levensgevaarlijke kun
sten zal maken, die gratis te bewonderen
ziju door bezoekers, en geweldige teuten,
een tent die alles overtreft en waar ge
sensaties van verkeersongelukken kunt
beleven zonder ze met den dood te bc-
koopen, en ontzaglijk veel licht, want
cie menschen schijnen min of meer een
vliegen- en muggennatuur le hebben en
niet op ons. breng haar in het rijtuig
en rijdt wat je kunt! Wij volgen te
voet, we zijn hier zoo klaar. Pak je
.wegl"
„Maak voort kerel1" klonjk het uit
den anderen hoek, waar- Von Altdorf
nog steeds een partij schermde voor
de aardigheid, d,aarvan ben ik zeker.
Hij had, als hij het gewild had, allang
met zijn vijand af kunnen rekenen
„Maak voort, wij kunnen het best af.
Waarom schiet je niet op?"
Denis keek wat onwillig van den een1
naar den ander, want hij hunkerde er
naar om nog meer te vechten, maar
hij gehoorzaamde, droeg de Prinses weg
en liet de rest aan ons over.
Von Altdorf was het eerst klaar. Ik
hoorde de sabel van zijn tegenpartij
over de vloer krassen, de man zelf
zakte langzaam op de knieën, viel
daarna kermend voorover en bleef stil
liggen. Daarop ging Von Altdorf iu den
gang kijken hoe de kerel het maaikte,
die hem legen den vloer getrokken had,
maar deze was door den sabelhouw
opnieuw bewusteloos geraakt en was
dus onschadelijk. Zoodat er alleen nog
maai- baron Von Steinbrüche overbleef,
en deze was aan hetleind van zijn krach
ten
(Wordt vervolgd.,)