No. 104
Woensdag 6 Mei I926§
S-
169® laargang
Bij dit uumuiet' behoort een Bijvoegsel.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting vau Dinsdag.
Nog een heelen dag is er gespro-
keu orer den toestand in Dironthej naar
aanleiding van de interpeilatie-Hiemstra
en eerst vandaag zal er gestemd kun
nen worden over de door den interpel-
lant ingediende motie tot verhooging der
loomaormen.
Vraagt men naar hei resultaat van die
twee dagen praten, dan moet dat be
droevend klein worden genoemd De mo
tie is meer een politieke demonstratie
dan een zakelijke daad. Op aanneming
is geen kans. En na het lezen van de
diverse adviezen door de sprekers ten
beste gegeven, komt men lot de conclu
sie dat een college van honderd bijzon
der weinig geschikt is voor het geven
van leiding in een waagstuk, de op
lossing van een vraagstuk, waarvan de
oorzaak buiten de machtssfeer van de
Kamer ligt. Immers die oorzaak is het
verminderd gebruik van turf. En nie
mand lieelt een middel kunnen aange
ven dat op voldoende wijze daarin voor
ziet. Wat nu geschieden kan, zijn kleine
©n zoo mogelijk gestadige yerbeteringen.
iWat een groot middel zou kunnen zijn
n.l. de emigratie, is klein gebleven dooi
de hokvastheid der Drentsche bevolking.
In die kleine middelen stellen we nog
het meeste vertrouwen in de handelin
gen van dezen Min ister Kan. Deze
heeft de verzekering gegeven, dat hij
na een bezoek aan Drenthe, diep onder
den indruk was, en dadelijk de hand aan
den ploeg heeft geslagen en maatre
gelen genomen ,die uil philanlropisch
oogpunt wellicht beter te verdedigen zijn
dan uit economisch oogpunt.
Dat heeft niemand ontkend. Eu on
tegenzeggelijk is de regeering beter in
staat zich over de'doel treffendheid van
maatregelen te laten voorlichten dan
iemand anders, voorgelicht als zij wordt
door de veelzijdig samengestelde com
missie-Zaalberg.
Tegenover de groote moeilijkheid van
dil vraagstuk maakt hel een dhbehaag-
lijkeh indruk dat de intcrpellanl en zijn
partijgenoot vim deze gelegenheid ge
bruik meenden te moeten maken om
hatelijkheden te zeggen tot andere spre
kers.
Avondzilting.
's Avonds is er over het middelbaar-,
nijverheids- en handelsonderwijs eerst
nog geantwoord door Minister Was
zink Deze beloofde te zullen streven
naar verzachting van verschillende ge
nomen maatregelen. Maar omdat dit ver
band houdt met de beschikbare midde
len, kon hij geen positieve toezeggingen
doen. Zoo bijv. ten opzichte van de ge-
tvraagde opheffing van de stopzettings-
wet voor het nijverheidsonderwijs. Maai
bij" heeft na onderzoek en overleg reeds
een bepex-kt bedrag beschikbaar gesteld
tnoor nijverheidsscholen.
Daarna kwam liet lager onderwijs,
waarbij, behalve over de salarissen, voor
namelijk gesproken werd over de iu te
stellen commissie voor een minder kost
bare toepassing der onderwijspacificatie
De Minister heeft in zijn repliek als
voornaamste doel van zulk een commis
sie genoemd: liet ontwerpen van 'n nieuw
stelsel van gelijkstelling waarbij de on
derwijsuitgaven binnen redelijke grenzen
worden gehouden, en, lukt dit niet, dan
blijft nog liet wegnemen van onnoodige
vrijheidsbeperking zoowel voor openbaar
als voor bijzonder onderwijs.
Uit het debat werd ook nog een mot ie-
Gerhard geboren om niet ingang van
1 Januari 1927 het zevende leerjaar in
te voeren
BINNENLAND.
EEN COMMISSIE OVER EEN BELANG
RIJK ONDERWERP.
De minister van A., II. en N. heeft
gistermiddag als voorzitter der commits
sie geïnstalleerd de dezer dagen door
hem ingestelde subcommissie uJ( de com
missie voor economische politiek, die
een onderzoek zal hebben in te stellen
naar de omstandigheden, welke
verschillende takken van ons volksbe
staan ongunstig boïnvloedencn
de uit dat onderzoek voort vloeiende
voorstellen zal hebben te doen met be
trekking tot de vraag,., welke maatregelen
door de regeering in het belang van de
algemeene welvaart" kunnen en moeten
worden genomen.
In zijn redo noemde de Minister o.a.
de volgende onderwerpen
Na den oorlog en den daarop gevolg
den vrede zijn verschillende nieuwe .•Sla-
ten ontstaan; de grenzen der stalen zijn
met duizenden kilometers toegenomen' en
de middelen, die thans doer de verscnil-
lendc staten worden te baat genomen
om door allerlei maatregelen van be;
scliermendeu aard eigen industrie tot
nieuwen bloei te brengen, leiden lot be
lemmering van den internationalen han
del, waardoor Nederland zwaar wordt
getroffen.
Verschillend wordl gedacht over den
invloed welke de belastingwetgeving uil-
oefent op de economische bronnen van
ons volksbestaan en eveneens over den
invloed der sociale wetgeving op «Ie pro
ductiekosten.
De beteckeuis der loonpolitiek zoowel
van de Regeering als van provinciale en
gemeentelijke overheid "in verband niet
de productiekosten, wordt niet door ccü
ieder op dezelfde wijze beoordeeld Over
één punt bestaal wel geen verschil van
meening ik bedoel, dat de prijzen
der voornaamste levensmiddelen en an
dere dagelijksche benoodigdheden den. le
vensstandaard verhoogeu en dus van
grooten invloed zijn op de productie
kosten Het is de laak der overheid
nauwkeurig na te gaan, of hel noodza
kelijk en mogelijk is den invloed van na-
deelig werkende factoren te wijzigen en
zoo het kan op te heffen Hiernaast is
een grondig inzicht in den omvang der
huidige werklooslieid liit.r tc lande in
vergelijking met die van voor den oorlog
zeer gewenscht
Ik meen goed te doen bij deze in
leiding vooral uw aandacht er op te
vestigen, dat liet economisch leven één
geheel vormt met de welvaart Van de
overzccsche gebieden en het zal onmo
gelijk zijn een inzicht te krijgen in eco
nomische vraagstukken van Nederland
zonder dat deze bezien worden in ver
band met den grooten samenhang, die (e
dien opzichte bestaat tusschcn de ver
schillende gebieden van het Koninkrijk-
der Nederlanden. Ik stel mij dan oolc
voor dat deze commissie daarop even
eens haar aandacht zal vestigen.
ITALIAANSCIIE FASCISTEN IN
NEDERLAND.
De dochter van markies Maestri Mo-
ïinari de Mettone, gezant van Italië te
Gravenhage, beeft Zondag twee fascis
tische vaandels uitgereikt aan de Ita-
liaansche fascistische groepen le Rot
terdam en 's-Gravenhage,
Ingenieur Vanni, oud-officier der ma
rine, heeft in enkele woorden den toe
stand vóór cn na de instelling van het
Directorium geschetst Hij heeft aan den
gezant den titel verleend van eere-pre-
sideul der Ilaliaansche fascistische par
tij in Nederland en aan prof. Guar-
nieri den titel van ecrelid.
De gezant, zeer getroffen, heeft ge
antwoord met een toespraak tot de cliefs
der fascistische partij en de 60 leden
der Rotterdamsche en Haagsche groe
pen, die bij deze plechtigheid tegen
woordig waren
Prof Guarnieri kondigde de a.s. op
richting aan van een Ilaliaansche fascis
tische afdeeling le Amsterdam.
De plechtigheid eindigde met het Ila
liaansche volkslied en het fascistenlied,
gezongen door de zangeres mevr "Tjellin-
cioni en in koor herhaald door alle
aanwezigen, die uitsluitend Italianen wa
ren.
7ÏJO£Os7fZ
yv®, n. M[3 pokjes van j
e" A.J. Pi PuddingsoorTen j
JiElt f\.J POLAIV-GflOniNGt.,"!
(lugez. Med.)
Uit Stad an Provincie.
vergroolen zoodat deze nu een opper
vlakte heelt van 250 M-. Tenslotte, dat
vooral de verlichting, die men aan het
aanleggen is heel wat doet verwachten
Uit V1 i s s i n g e n.
jDe passagiers die gisteren j>er
Mailboot „Prinses Juliana" van de Zee
land, te Folkestone aankwamen zijn. per
autobus naai- Londen doorgereisd.
"*-Mct de Zeeland booten worden voor-
ioopig geen. aan bederf onderhevige goe
deren vervoerd Het gisteren medegeno
men vlcesch is nog gelost.
Uit Walcheren
Dinsdagmiddag, ongeveer drie uur
is de Braziliaansche boot „Pocone", pas
sagier- en vrachtboot, zonder assistentie,
van de twee op de plaats aanwezige
sleepbootcn, met den vloed vlotgiekomen
Uit Zuid-Bevel a na.
Mei ingang van 17 Mei a. s. is
benoemd tol agent van jiolitie te Goes
de heer A. H van Bijlevelt wonende
le Middelburg.
Aan den lieer .1. G. Hollestelle is
op zijn verzoek met ingang van 1 Mei
1.1. eervol'ontslag verleend als bode bij
de Molorspuit le Goes.
Naar men verneemt zal de heer J.
van Sparrentak binnenkort de gemeente
S chore verlaten, zoodat alsdan een
vacature in den raad zal ontstaan. Zijn
opvolger is de heer A. Bruijnzeel.
De heer J. M. Krijger, is benoeimd
lol dijkgraaf van den Karelspolder,
Rilland Batli.
Uit Noord-Beveland.
- In het jongste raadsverslag uit
Wissenkerke staat, dat de raad zich
in beginsel vóór de elêctrifipatie door
de Provincie uitsprak, „maar zich tot
niets wenschte te binden". Dit liad moe
ten zijn: zich nog, d i. vooralsnog enz.
De Raad wil n.l met de Provincie
er nog over onderhandelen, wat onder
het rekbare begrip „aansluitbiare per-
ceelen" wordt verstaan Volgens eigen
schatting was het garantie-bedrag zoo
exliorbilant boog, da! nadere vaststelling
geraden voorkwam, alvorens definitief te
besluiten.
o
Uit Schouwen-Duve 1 and.
Te Renesse is overleden, de heer G.
Bonder, secretaris van Renesse en
Noord we 11e.
Uit T h o 1 n.
Te Oud-Vossemeer werd liet
echtpaar J. de Koning op „De drie
Zwaantjes" bij gelegenheid v.ui hun 40-
jarige echtvereeuiging een serenade
gebracht, omdat de echtgenoot, die reeds
een aantal jaren bedlegerig Is, daar
mede een groot genoegen kon worden
gedaan
Uit Middelburg.
In aanvulling op ons "bericht van
gisteren betreffende het drietal voor di
recteur van liet Middelburgsch Muziek
korps verzoekt men ons te melden, dat
de volgorde geheel willekeurig is" ver
meld, en geen voorkeur bedoelt voor
een der drie lieeren.
De eerste uitvoering van het Muziek
korps op het Molenwater is voorloopig
bepaald op Vrijdag 11 Mei.
Als wij nog met een enkel woord
in dit nummer iets zeggen over de
vierde Tentoonstelling van Handel en.
Nijverheid dan is het om te melden,
dat deze niet te 12 uur, doch morgen
te half twaalf wordt geopend Maar er
is nog iets te melden, en wel dat gis
teren besloten is de dansvloer nog te
Uit Zeeuw scb-Vlaanderen O. Di
Zaterdagnamiddag waren enkele
kinderen wonende aau de Van Steen
bergenlaan te Ter neuzen uitgegaan
om bloempjes te gaan plukken. O. m.
was ook meegegaan het 5-jarig zoontje
van A. Frederiksen. In 'plaats van op den
dijk, waren de kinderen evenwel bene-
dendijks gegaan en op een gegeVen
oogenblik geraakte achter de schietbaan
voornoemd knaapje in de Waterleiding te
water, en dreef naar het midden.
Op het hulpgeschrei der kinderen
kwamen een paar mannen toegeloopen,
die echter geen van beiden konden
zwemmen, doch zich le water begaven
en door elkaar een hand te geven
trachtten het in gevaar verkeerende
kind te bereiken. Een der mannen zakte
échter weg iu den modder en liet de
ander los, die nu ook moeite kreeg om
den man op het droge te trekken.
Ondertusschen waren meerderen toe
geloopen, die echter niet konden zwem
men, lot ook de blöemenliandelaar L.
Broekhoven ter plaatse kwam en zich
ofschoon hij in geen jaren de zwemkunst
liad beoefend, zonder bedenken te water
begaf, en het kind dat reeds dreigde
te zinken, bereikte. Het kostte hem ech
ter groote moeite het kind naar deun wal
te sturen, doch gelukkig kwam er nu
ook een .jonge gast ter plaatse, die
wel zwemmen kon, n.l. Adr. de Zeeuw,,
die nu het kind spoedig aan den kant
wist te brengen
Het werd tijd, want het ventje was
reeds bewusteloos. Door den badmees
ter, den heer 't Gilde werd mot behulp
van enkele anderen terstond aangevan
gen met toepassing der middelen voor
eerste hulp aan drenkelingen en deze
mochl de voldoening smaken, idat hol be
wustzijn al spoedig terugkeerde en het
kind aan de wanhopige» moeder, die
reeds van den aanvang af hun liulpeloo-
ze pogingen tot redding van haar kind
had moeten aanzien, kon worden over
gegeven
Begrijpelijk was het kind des avonds
spaart Uwe kracht U
Uw tijd en Uw goed!
De Lever's Zeep Mij Viaardtngen
057-23
(Ingez. M«Lj
nog geheel van streek en schrikachtig
doch is dit overgegaan en zal het dus
met den schrik zijn vrijgekomen.
(T. Crt.)
KERKNIEUWS.
De open brief van dc Synode
te Assen.
•Verschenen is de aangekondigde Open
Brief van de Synode le Assen aan de
Geref. Kerken. Hij is ingesteld door eeu
commissie, bestaande uil ds. C. W. E
Ploos v. Amstel, prof. dr. J Ridderbos
en dr W. Thys, en geteekend door het
moderamen der Synode. Het is een stuk
van 35 pagina's druk.
In een voorwoord woordt ais doel
van den Open Brief aangegeven duide
lijk tc maken waarom het ging bij de
kwestie-Geelkerken en toe le lichten de
handeling der Synode
De inhoud van den brief is in drieën
yercieeld Allereerst wensclit dc Synode
aan te toonen, dal het standpunt van
dr. Geelkerken inzake Genesis "2 en 3
beslist onjuist geacht moet worden In
de tweede plaats, dal die onjuistheid
van zoodanigen aard is, dal van dr
Geelkerken moest worden geëischt, dit
standpunt prijs tc geven. Terwijl in de
derde plaats de Synode daaraan enkele
opmerkingen Ier rechtvaardiging van de
wijze, waarop zij in dezen jegens dr
Geelkerken en den kerkeraad van Am
sterdam-Zuid heeft gehandeld, toevoegt.
In een besluit spreekt de Synode ten
slotte de hoop uit, dat de scheuring tot
Amsterdam-Zuid beperkt zal blijven en
wekt zij op, tot vasthouden aan de
Schriften.
Gcref. Kerk.
Beroepen le Hillegersberg (Straatweg-
gedeelte), ds. A. "Wijngaarden, tc Baar
land; le Serooskerke (W.) ds. P. van
Dijk, te Zaamslag.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
In het Teijler's museum tc Haar
lem is eenc tentoonstelling geopend lor
nagedachtenis aan den kunstschilder
Waalko J. Dingeinans. Ecne keuze uil
zijn nagelaten werken. Deze tentoonstel
ling blijft geopend lot 29 Mei a.s
Naar men ons mededeelt zal deze col
lectie van half Juni tot half Juli geëxpo
seerd worden „Inde Steenrolse" alhier
aangevuld met bloemstukken geschilderd
door mevr. II DingemansNumans.
Tot Oefening en Uit
spanning. „Die Jah
reszeiten".
Wat moet Joseph Haydn, ook als grijs
aard, toch een merkwaardig-frissche per
soonlijkheid zijn geweest. Hij was 68
jaar, toen hij ,.DIe Jahreszeiten" com
poneerde. Op dien leeftijd hebben de
meeste kunstenaars niet meer de neiging
en ook niet meer de gave tot het schep
pen van een liefdes-uiting, zoo idealis
tisch als het $uet van Lucas en Hann-
clien. En voor de meesten is dan de tijd
voorbij om go.hecl nieuwe banen te ope
nen, zooals Ilaydn deed met de, twee,
op zijn ouden dag gecomponeerde ora
toria „Die Schöpfung" en dit werk, die
toén in den tijd van hun ontstaan, een
groote sensatie moeten hebben gemaakt,
juist door hun eenvoud en helderheid.
De toen heerschendc mode op muziek
gebied liad veeleer gezwollen en gekun-
slcliien zang bevoorrecht
Eu wij de toehoorders van ruim een
eeuw later, zullen telkens na dil werk
gehoon! le hebben, nog altijd moeten
getuigen, wat is er toch ontzaglijk veel
moois in. en wat doel dat werk, van
het begin tot liet eind, toch gaver en
levendiger aan dan vele oratoria die
na dien lijd zijn. gemaakt.
Maar Haydn had tot op hoogen leef
tijd de beschikking over iets dal men niet
kan maken of aanleeren: pen grooten
rijkdom aau mooie melodieën, vloeiend
en vol bekoring Dal hij een beminnelijk
mas was, kan men uit zijn muziek op
maken Zóó iels kan alleen uit een be-
minnelijken geest ontstaan.
Omgekeerd miste hij de gave om hard
en norscli te zijn Bij hem zou dc muzi
kale uitbeelding van een Mefisto of een
Loki mislukt zijn. Iu „die Jahreszeiten"
komen die ook niet voor Maar wel is
liet opmerkelijk dat de uitbeelding iu,
den aanvang en in hét vierde deel, van
de hardheid van den winter veel min
der indruk maakt dan dje van de liefe
lijkheid en schoonheid van lente en zo
mer. en van de vroolijklieid in den
herfst en ook in den winter (hel liedje
van Haiinchen)
Ja, die vroolijklieid, moet bij Ilaydn
wel iets bijzonders zijn geweest. Zijn
Wijnkoor in de Herfst geeft er een
denkbeeld van Ze komt daarin zelfs (let
wel iu het werk van een 68-jarige!
het bacchantische nabij, wanneer, nó den
zang van de drinkers, en den dans van
kinderen en meisjes, de algemeene dans
inzet.
Van de melodieusheid van dit werk is
zulle een groot deel gelegd in dc d,uetten
en terzetten van de drie solisten,- dat
voor het welslagen van een uitvoering
een trio stemmen met mooien klank
een vereischte is. En dat was gisteren
het geval. Alle drie konden zij op een
welluidende stem hogen
Maar voor de aria's en recitatieven
is nog meer noodig: voordracht! En
die was bijzonder levendig bij de so
praan. mevr. B. Mak v Waay-Doore-
mans, uit Dordrecht Vooral iu liet lief
desduet en in het verhaal van den ,ge-
fopten jonker was ze voortreffelijk door
de volledige, overgave aan die voor
dracht. Behalve nog dat ze met groot
gemak haai' partij zong
De bariton, de heer W Ravelli 'Den
vHaag) weet ook door mooie, zeer nadruk
kelijke dictie zijn toehoorders mee te
nemen in de stemming vau zijn verhaal
of gevoelsuiting Zijn gave zangtechniek
helpt hem daarbij En zoo waren de
aria's van den vroolijken fluitenden land
man en van den jager een lust om naar
le luisteren Zeer indrukwekkend was
aau het slot zijn aria: Erblicke hier. be
thór ter Menscii.
Dc tenor. Vincent vau Tiers, Amster
dam, heeft, zooals reeds «gezegd, mede
een mooi geluid. En in de duetten en
terzetten paste hij zich met muzikale
1 gevoeligheid aan iu het geheel Maar
I we misten bij hem de vrijheid om zich
te geven in de voordracht,
j Het koor en het orkest hebben, onder
leiding van den bóer Joli. IT. Garo een
mooieii klank ontwikkeld, die ten volle
rechtvaardigt dat men enkele vlekjes ver-
geel. Haydn heeft ietier der vier dceleu
besloten met een groot koor; die hebben
alle vier tot de meest indrukwekkende!