No. 91
Maandag 19 April 1929
369° Jaargang
Si] dit nummer behoort een Bijvoegsel
DE ZIEKENHUISKWESTIE
TE VLISSINGEN.
Een deel der Vlissingers blijkt ver
ontwaardigd le zijn door het Vrijdag
met een zeer kleine meer der hied door
den gemeenteraad aangenomen besluit
tot bouw yan een nieuw ziekenhuis,
waarroor een crediet is verleend van
een half millioen. Reeds Zaterdagavond
verscheen in de VI. Crt. een oproep van-
heer J. C. Paap om hem door toe^
zending van een kaartje instemming te
betuigen met zijn plan om een comité
van verweer le vormen, dat een „vlam
mend protest zal richten tegen de er
gerlijke wijze waarop de meerderheid
van den Raad haar wil heeft opgelegd
aan de minderheid.
Als een, zij het ook niet betrokkenj
maar toch belangstellende buitenstaan
der moeten we zeggen, dat we de dis
cussies ett besluiten van de raadszit
ting van Vrijdag met verwondering ge
lezen nebben. W© werden van zelf her
innerd aan de uitspraak van een vroege-
ren burgemeester van Vlissingen, dat
het makkelijker is een Raad tot een uit
gave van een half millioen te brengen
dan lot uitgave van een half mille, om
dat de raadsleden dat laatste beter kun
nen overzien.
Meer dan dertig jaar is de kwestie
de kwestie van het gemeentelijk zieken
huis aan de orde. Tallooze plannen zijn
ontworpen en na nadere overweging tel
kens weer aangehouden. Nu was er weer
eeu plan, dat Zaterdag den lOden ge
publiceerd werd, en dat zes dagen later
aangenomen. "We kunnen begrijpen, dat
een deel der raadsleden verklaarde in
dien korten tijd zulk een omvangrijk
plan niet kunnen beoordeelen. Daarvoor
zijn zeker informaties elders noodig. Het
voorstel tot uitstel werd echter door de
meerderheid afgewezen om het buiten
gewoon zwakke motief dat het plan an
ders gevaar zou Ioopen door de le ver
wachten actie. Heel terecht zei de heer
Wesseling, dat een zaak die goed is,
ook nog goed is over drie maanden.
En nog curfeuser—was het dat toen»
men tot stemming over zou gaan, de
vraag moest worden gesteld waarover
men nu eigenlijk zou stemmen. Men had:
immers geen afgerond voorstel voor zich
Men had slechts een rapport. En toen
werd er in enkele minuien een voor
stel van geformuleerd om aan B. en W.
een crediet te geven van f 500.000 voor
een nieuw ziekenhuis. Dit werd aange
nomen met 10—8 stemmen en een ont
houding-
Dat de commissie van financiën en
ook de wethouder van financiën voor
uistei waren, legde voor de meerderheid
geen gewicht in de schaal. Het prestige
van die beide financiëele organen scheen
de meerderheid niet te injjponeeren.. Er
moest worden doorgetast onder het mo
tief: nu of nooit.
Maar als we ons dan herinneren, hoe
deze raad werd samengesteld, dan krijgt
die beslissing een zéér eigenaardig ka
rakter. Want bij de jongste raadsverkie
zingen werden op de lijst van den heer
Staverman, tegenstander van het zieken
huis', zooveel stemmen uitgebracht, dat zij'
recht had op vier zetels. Maar drie
dier zetels moesten toegewezen worden
aan andere partijen, omdat de yjst-Sla-
verman slechts één naam vermeldde.
Evenals later de zetel van den heer Sta
verman zelf, diie om andere reden moest
aftreden Telt de meening van dc kie
zers dier vier zetels niet meer mee?
Men zal zich echter ook herinneren
hoe toen reeds dadelijk bij de aanwijzing
van wethouders men tot een eindeloos
gescharrel kwam vóór men er drie had,
ook al weer om de ziekenhuiskweslie.
Het is merkwaardig zooals de Vlissing-
sche gemeentepolitiek reeds sedert jaren
door de ziekenhuiskweslie beheérscht
wordt. En we durven voorspellen dat
na de weinig sympathieke wijze waarop
Vrijdag het voorstel is doorgedreven, dc
invloed nog niet is geëindigd.
Over het voorstel zelf zullen we ons
geen oordeel aanmatigenTegenover dc
becijfering in het rapport van B. en W.
zijn dadelijk in ingezonden stukken zoo
veel andere cijfers gesteld, dat een nicl-
deskund.ige naar meer licht vraagt.
Maar wel zal ieder onbevooroordeelde
de vraag stellen, of een gemeente, als
Vlissingen groot genoeg is voor twee
ziekenhuizen, dezelfde vraag die ook voor
Goes gesteld werd. In Middelburg hebben
"We er gelukkig maar éénj en hij de
zeer hooge eischen die aan een modern
ziekenhuis gesteld kunnen worden, heeft
dat allo moeite om de eindjes aan elkaar
te brengen. Nu weten we wel dat de
Vlissingsche Raad gemeend heeft als ver
tegenwoordiger van een gemengde bevol
king, niet te moeten óverga.an tot ee®
gesticht, en we erkennen ook dat er iets
te zeggen is voor die meening, maar
met dat al lioudt men de zeer oneconomi
sche regeling, dat men er voor hetzelfde
werk twee inrichtingen zou krijgen, ter
wijl één voldoende was. Zelfs zou men
het nóg economischer kunnen fantasee-
ren, want het onlhoudingsmolief van den
heer Berger (een centralisatie van de zie
kenverzorging voor heel Walcheren) is
in den grond door en door gezond. Alleen
vreezen we dat hetgeen reeds bestaat,
en do onderlinge naijver de uitvoering
van dat denkbeeld voorloopig onmoge
lijk zal maken .Blijkens mededeeling in
den Raad, is hel plan tot samenwerking
met Middelburg wel onderzocht, maar
mislukt.
Allereerst zal nu moeten worden afge
wacht wat het resultaat is van de op
touw gezette protestbeweging.
Volledigheidshalve willen we mjg ver
melden dat Vrijdag vóór het voorstel
stemden: 2 Soc. Dem., 2 soc partijleden,
2 Vrijz. Dem., 2 Vrijheidsb. en 2 Ohr.
Hist. En dat tegen stemden: 4 Anti Rev.,
2 Kath., 1 Vrijh. R., en 1 Chr. H. Terwijl
één soc. dem. zich onthield.
UIT NED. INDIË
KLEWANG-AANVAL IN ATJEH
Uit ICotaradja werd Zaterdag aan \ne-
ta gemeld:
Een klewang-aanval te Oedjong Poelo
in het landschap Kloëet, op dc mare
chaussee-brigade van luitenant Ratten
werd afgeslagen. De vijand had f) dooden.
Onzerzijds werden licht gewond luitenant
Balten, 3 marcchaussée's zwaar, 1 levens
gevaarlijk, 2 licht en 1 onbeduidend ge
wond.
STREIIGHQLT'S BIOSCOOP.
De film waar iedereen over spreekt:
EIN WALZERTRAUM,
naar de beroemde Operette van
OSCAR STRAUSS,
wordt om 7 en 9 uur precies vertoond.
ONS STRIJKJE speelt
ein tvalzertraum.
(Ingez. Med.)
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
We vestigen de aandacht op dc
publicatie in dit nummer inzake de af
stuiting van een gedeelte van den W.
Souburgschen weg van 19 April tot 1
Mei a s.
Gisterenmiddag is een muur van een
pakhuis aan den Beenhouwerssingel,
welk pakhuis men aan het afbreken is,
ingestort en lagen dc steenen o.a. over de
straat en tot in het water Gelukkig be
vond zich ter plaatse op hel oogenblik
der instorting niemand Men is direct be
gonnen met opruimen, omdat het puin
het verkeer over den Beenhouwerssin
gel belemmerde.
Uit Vlissingen.
De verkoop van dc Emmabloem
heeft te Vlissingen f 813 opgebracht.
Uit Walcheren.
De afdeeling Domburg van dop
Volksbond heeft haar bibliotheek; die
vroeger ondergebracht was bij particu
lieren thans overgebracht in een eigen
gebouwtje. Zaterdagavond werd dit nieu
we huisje voor liet eerst in gebruik geno
men en 'de afd. Domburg mag er trolseh
op zijn, haar groolen boekenschat van
3000 boeken hier keurig in kasten te ziten
gerangschikt.
Met waardeering moeten worden ge
noemd mevr. Vaandrager en Mej. v. d.
Arend tc Domburg en mevr. Schuurman
te Middelburg, die lot het lol slandkomen
van dit gebouwtje hebben medegewerkt.
Zaterdagavond vergaderde de ver
eeniging het Groene Kruis te Arne-
m uiden.
De voorzitter, de heer J J. v. Doese
laar deelde mede dat de cursus voor
eerste hulp bij ongelukken welke door
17 deelnemers bezocht werd, als goed
geslaagd mag worden beschouwd.
Uit liet jaarverslag van den secretaris
bleek o.a. dat de vereeniging 409 leden
telt; dat de verplegingsartikelen 83 maal
zijn uitgereikt, dat dc wijkverpleegster
aan 118 personen liulp verleend heeft,
waarvan ,36 t. b. c.-lijders en Bl kraam
vrouwen. De huisbezoeken der wijkver
pleegster waren 4143 w. o. 837 bij t b.c.
en 549 bij verlossingen.
De inkomsten bedroegen van het
Groene Kruis f 1665.15, uitgaven
f1423 99; en van de Cb.c.-bestrijding in
komsten f714 en uitgaven f720.98.
De personen welke deelgenomen heb-
uit de kas der vereeniging te betalen.
De vraag of de kosten voor den a. s.
winter uit de kas te bekostigen zal in
een volgende vergadering worden
handeld.
Bij de rondvraag vroeg de heer M.
Vader of er voor de deelnemers aan den
cursus een verbandkist aangeschaft zal
orden. De voorziller antwoordde hier
op dat hij dit straks met het bestuur zal
bespr$k,en.
Den vorigen avond had in de openbare
school het examen plaats van de deelne
mers aan den cursus eerste hulp bij on
gelukken, afgenomen door dr. Weijl uit
Middelburg en dr. van der Bijl, Arnemui-
den. Alle deelnemers slaagden, zoodat
het diploma uitgereikt zal worden aan H.
Bliek, P. Boone, D. Goedhart, J. J. C.
d. Graaff, A. v. d. Gruiter, J, <1. Ha
mer, C. v. Ilemert, A. de Kam, H, de
Kam, J. Langcbeeke, J. Leeuhouts, J.
Meerman, C. Meertse, C. Mulder, M.
Siereveld, M. Vader, M. de Visser.
Aan het eind der les werd door dei
leerlingen aan hun leeraar, dr. y. d.
Bijl, een zilveren pollood aangeboden.
o
Uit Zuid-Be vel and.
Zaterdagnamiddag geraakte ie
K r u n n ge n de auto van den heer A.
de Visser in aanrijding met dit? van den
havenmeester van Hans weert met het
gevolg dat de laatste terecht kwam in
de sloot bij het ,„Hemmetje rond", ter
wijl de eerste eenige averij bekwam aan
spatbord en remmen. Met behulp van
een hijschtoestel, dat eerst gehaald moest
worden van Ilausweert, werd het voer
tuig te ongeveer acht uur op het droge
gebracht, waarna bleek dat de materieelc
schade belangrijk was.
Zaterdagvoormiddag had de boeren
knecht M. K. op de hofstede van den
heer van der Werff te Rilland, het
ongeluk om onder een twee-jarigen
hengst te geraken. Ilij werd zoodanig
getrapt, dat hij inwendig gekneusd werd
opgenomen en naar het ziekenhuis le
Bergen op Zoom werd vervoerd.
UitZeeuvvsc h-V laandaren 01).
Zaterdagavond ontdekten kom-
iniezen bij de belastingen dat men onder
de gemeente Sas van Gent pogingen
deed om een rund vanuit België fraude
leus ons land binnen te voeren. Na aan
roeping en het tossen van waarschuwings
schoten sloegen dc smokkelaars op dei
viucht en verdwenen in het veld zonder
tc zijn herkend, het rund in handen van
de belastingambtenaren latende, die het
dier naai- den Burgemeester ter plaatse
hebben overgebracht.
Uit Zeeuwse h-V laauderen W. D.
- Zaterdag is de metselaar W V
Sluis van een dak gevallen Hij
bekwam een schedelbreuk werd over
gebracht naar het ziekenhuis te Ooslburg
waar hij aan dc gevolgen is overleden.
(Voor verder Stad en Provincie zie
en het Bijvoegsel.)
KERKNIEUWS.
Wij brengen In herinnering dat de
iT Bloed-processie te Brugge is vastge
steld op Maandag 3 Mei a s.
Geref. Kerk.
Bedankt voor hel beroep naar Haam
stede, door cand. J. F. de Gier, te Waar
der (Z. H.)
ben aan den cursus eerste hulp bij on
contract voor de gemeentelijke zieken-1 gevallen moeien fl.50 storten. Na eenige
verpleging mei het Katholieke Bf. Jozef-1 besprekingen werd m. a. st. besloten dit
DE ELECTRIFICATIE VAN NOORD
EN MIDDENGROEP.
Reeds in verschillende betrokken ge
meenteraadsvergaderingen werd melding
gemaakt van het inkomen van fle circu
laire van Ged. Staten betreffende de ga
rantie verzoeken der electrificatife.
Na de N. R. Crt. weet mee te deden
zijn de hoofelcmcnten daarin:
een jaargarantic, overeenkomende met
ongeveer 1' 25 per aansluitbaar perceel
in kommen der dorpen; wélke perceelen
als aausluitbaar zullen worden be
schouwd, wovat in onderling overleg
vastgesteld; hel definitieve bedrag der
garantie wordt door Gedeputeerden de
finitief vastgesteld; .de garantie wordt
voor 10 jaren gegeven van den dag der
stroomlevering af, voor straatverlichtinj
zal moeten worden gegarandeeixl naai
de maatstaf van f 0 10 per inwoner.
Het zal allereerst noodig zijn, to be
palen, hoeveel aansluitbare perceelen in
de kommen aanwezig zijn Zoo zullen
electrificatiegebieden, ringen, ontstaan,
welke T electriciteitsbcdrijf zal verbinden
ter voorziening van in de ringen aan te
leggen distributienetten; buiten die ringen
kuunen uit den aard der zaak perceelen
gelegen zijn, alleenstaande boerderijen.
b.v., waarvoor eveneens aansluitiu:
wenscht wordt. Over deze aangelegen
heden en wat daarmede samenhangt, zul
len Gedeputeerden gaarne met de ge
meentebesturen onderhandelen.
Verzocht wordt, deze aangelegenheid
in een vergadering van den raad ter tafel
te brengen en een beslissing van den
raad te bevorderen, waarbij in beginsel
tot electrificatie van de gemeente beslo
ten wordt
De prijs per kilowattuur voor licht zal
45 cent bedragen, voor kracht en vcr-
warmingsdoeleinden zal het varieeren
25 tot 16 cent.
De directeur der P. Z E, M. is be-
i reid, lusschcn 19 en 30 dezer met de ge
HOE HET GEBE03DE
(Historisch)
Op zekeren dag in 'tjaar 1924 kwum
een reiziger in pepermunt in een
provinciestad van ons land en stapte
een grooten winkel binnen. Op zijn
vraag aan den winkelier, of hij peper
munt verkocht, was het antwoord
„Pepermunt kijk ik met mijn hakken
nog niet aan" Dit antwoord was niet
erg hoopvol voor hem, die offerte in
dit artikel kwam maken. Er was ech
ter een lichtpunt: de reiziger bood
King Pepermunt aan. Er volgdeeen
keuren, een proeven en een
kleine order. Voor de laatste maal
zou de winkelier een proef nemen.
Thans schrijven wij 1926 en als de
reiziger den winkel binnenstapt klinkt
het steeds: „Hoeveel krijg ik gewoon
lijk? en verder: „Eind dezer maand
(of begin volgende maand) maar af
zenden"
„Het kan verkeeren", zei Brederode.
Zooals men weet is deze King-Peper-
munt in de meeste goede zaken te
koop. Men lette er op, dal in ieder
tablet moet staan
KING Extra Strong.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
(Ingez. Med.)
Wij herinneren aan dc uitvoering
van de zangvereeniging „Hosanna", die
ouder leiding van den heer Jan Kuiler.
Woensdagavond üi <le Doneert- en Ge
hoorzaal Handel's Samson" ten gehoore
zal brengen.
Te Amsterdam is overleden mr.
E. Posthumus Meyjes, directeur der
Kasvereeniging, aan wiens krachligen
strijd tegen het afbreken van oude gevels
de oprichting van de Vereen 1 lend riek de
Keyser te danken is.
De restauratie der kerk te
B u r h.
Het herstel, onder leiding van archi
tect Joh. Hoogenboom, van de in Sept.
'24 verbrande kerk te Burgh, nadert
thans de voltooing. Binnenkort zal de
kerk weer in gebruik kunnen worden ge
nomen.
De toren, zoo schrijft men aan de N.
R.Crt.. oorspronkelijk ongeleed, hetgeen
hem een niet te miskennen stijfheid ver
leende, is thans door het aanbrengen van
twee waterlijsten in drie geledingen ver
deeld en heeft hierdoor aan elegantie
gewonnen. De vooruitspringende omgang
is afgebroken en vervangen door een lijst
als aan de kerk, met daarboven een ge
metseld kopstuk en achtkante houten
spits. Ook de nissen zijn van waterdor
pels voorzien. De drie ingangspoorten,
met spreuken op de architraaf, zijn ge
restaureerd, terwijl onder den omgang
van den hoofdingang een rond raampje
is aangebracht.
Moeilijker was het herstel van de kerk,
daar deze zooveel meer had geleden. Een
nieuw dak en houten bekoepeling zijn
aangebracht in plaats van het door den
brand vernielde tongewelf. Een eenvou
dig ameublement en een omgaande lam-
brizeering zijn aangebracht; de opstelling
der banken en van de preekstoel is onge
veer dezelfde gebleven als vóór den
brand. In den Oostelijken gevel prijkt
een gebrandschilderd venster, vervaar
digd door den glasschider Schillings. Van
:1e vijf grafmonumenten der familie De
Huybert is op advies van de Rijkscom
missie voor de Monumentenzorg de graf
tafel van Anna Maria Velters (die met
Mr, Anthonie de Huybert was gehuwd),
die door het vuur bijna geheel xvas ver
nietigd opgeruimd. Het grafmonument
voor Pieter de Huybert, in 1697 vervaar
digd door J. Blommendaal, wordt onder
toezicht van dezelfde commissie door
een bekwaam pralctizijn zorgvuldig her
steld.
In den toren is ter vervanging van de
versmolten klok, die in 1759 was gego
ten door de Middelburgsche klokken
gieters Michael Everhari en Pieter van
Belzen, een nieuwe klok aangebracht
Do zaak Verheyen geregeld.
Aueta meldt d.d. 17 April uil Soera-
ba ja- De ruzie der tooneelspelers is bij
gelegd, Anton Verheven is van Batavia
i te Soerabaja teruggekeerd met de be
doeling, tc protesleeren tegen zijn fail
lissement. Hij willigde de eischen van
Laroche in en betaalde de artisten uit,
waardoor het faillissement heden werd
opgeheven. Hubert Laroche zet met een
deel van den troep het tournée voort.
De Standaardmolens in
.Zeeuwsch-Vlaaderen.
Men schrijft aan de N R.Crt.:
Zeeuwsch-Vlaanderen was tot voor
kort, en is het ondanks de geleden ver
liezen betrekkelijk nog, een echt stan-
daardmolenland. Niet minder dan twee
derde van alle in Zeeland nog aanwezige
voorbeelden van dit molentype, het oud
ste, worden hier aangetroffen; hun totale
aantal bedroeg 25. Vor eenige jaren ech
ter werden de beide standaardmolens te
IJzendijke afgebroken, en ook de laatste
dezer molens, die de wallen van Aarden
burg verlevendigden, werd onlangs we
gens ouderdomsgebreken opgeruimd. De
standaardmolen te Stoppeldijk onderging
hetzelfde lot, die te Biervliet in de
buurtschap Nieuwlandsche molen, ziet er
zoo bouwvallig uit, dat hem wel geen
lang leven meer beschoren zal zijn. Ook
die te Hontenisse, in de buurtschap Groe
nendijk, wordt ernstig bedreigd, daar de
eigenaar een door een motor gedreven
fabriekje er naast heeft laten bouwen en
den molenberg als bouwterrein wil ge
bruiken. De Vereeniging „De Holland-
sche Molen" doet pogingen tot behoud
van dezen molen, oorspronkelijk een
oliemolen, doch sinds 1781 meelmolen.
Lukt het hier niet, dan moge men er in
slagen, vóór het te laat is, elders in
Zeeuwsch-Vlaanderen een vertegenwoor
diger van dit molentype ter plaatse door
aankoop of anderszins te behouden.
Schilde i-ij en lenloon-
L. Heyraans.
Van hel, velerlei gebied betreffende
werk van onzen stadgenoot L. lleymans
heeft hij voor zijn deze week m het
Kunstmuseum in liet Schuttershof ge
houden' tentoonstelling, vooral de por
tretten uitgekozen Die zijn liet talrijkst,
en ook hel beste.
Ontegenzeggelijk heeft de heer Hey-
mans een groote gave om een gelijke
nis te treffen Voor hen die de perso-
nnen kennen zat er geen oogenblik twij
fel bestaan. En bovendien is in menig
portret ook een goede typeer ing van
den persoon waar te nemen Wat aan
den linkerwand hangt zal daardoor van
zelf veel, en verdiende aandacht trek
ken. Maar niet voor alle stukken in ge
lijke mate. Waai- er kleuren bij komen is
de indruk zwakker doordat in kleur en
materie van 't vleesch en van t gelaat
het soepele van de werkelijkheid niet
voldoende tot zijn recht is gekomen Ook
de twee groote vrouwenportretten in ge
kleurd krijt of pastel missen zachtheid.
Als wc herhalen dat ze allen als por
tret uitstekend zijn, dan geldt dal dan
ook vooral van de geteckende portret
ten, o.a. het zelfportret.
Dat iemand die zoo personen weet
weer te geven, ook in de rechts han-
jende straattypen verdienstelijk werk
leverde, spreekt van zelf. Een daar
van, de jonge zigeuner met zijn flauwe
melacholieke oogen, geeft ook weer meer
dan een portret; het is een goede karak
teriseering van de persoonlijkheid.
Behalve die portretten en typen han
gen er eenige bloemstukken, waarvan in
het bijzonder de tulpen mogen genoemd
worden om de materie vim bloemen
en van de pot (beter dan de rhodonden-
drons); en voorts eenige stadgsgezichten.
Merkwaardig is liet dat de stemming-van
autiek-stadsbrokje in het Simpelhuis-
straatje zooveel sterker spreekt in het
schilderij met sneeuw, dan in dc teeke-
ning van datzelfde onderwerp met zon.
Goed is ook de sfeer in liet kaadje met
avondstemming.
De tentoonstelling blijft tot en met
Zondag a.s. geopend.
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERU.
Faillissementen.
De rechtbank alhier heeft lieden fail
liet verklaard G. L Mabesoone. koopmau
te IJ z e n d ij k e met benoeming van den
heer nir. J \V Zijlstra tot rechter-com-
missaris en van den heer mr V J. van
der Weel te Middelburg tot curator.
Wer k ver in i nder in g aan de
in ij nen.
Uit goede bron verneemt Yaz Dias,
dat op de Domaniale mijn reeds aan on-
