a*. 90
HJIUtTOl
isimm
Niemeyers >-
ROOffiE SnjllABAK
Zaterdag J71 April 1926 j
«est.»'
169" Jaargassg*
Oit glimmer bestaat uit DRIE bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar-
icuA:
Op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg eo agentschap Vïie-
tótigen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
aent per week.
.Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
jent per regel.
Inge'zonden Mededeelin
den: 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
ran 17 regels f2.10, eéke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfdeo dag worden
Opgenomen, uiterlijk 12 UUR e« des
SATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Postcheque en Gironummer 43255-
INDISCHE KRONIEK.
XI.
Boiofte maakt schuld en ik dien den
rezer in deze Kronink dus het een en
ander te vertollen over het mondaine
Indische evenement bij uitnemendheid
de Races. Maar alvorens tot de schilde
ring der mondaine zijde van dit ver
maak over te gaan, eerst een enkele
bijzonderheid over den nuttigen en spor-
'lieven kant.
Tegenover de enkele renbaan, die in
Nederland met moeite in het leven wordt
gehouden telt alleen Java al negen ren-
vereenigingen die zich aaneen gesloten
(hebben tot de Javasche Ren- en Hard
draverij -VereenigingHet zijn die te Wel
tevreden, Bandoeng, Soekaboemi, Garoet,
Djocja, Solo, Semarang, Soerabaja en
Maiang. Zij houden elk jaar hun ren
nen e«i harddraverijen, sommige eens-,
andere twee of drie maal per jaar.
De banen varieeren van 1200 tot 1600
Meter en worden uitstekend onderhou
den. Ook telt men nog tal van minder
aanzienlijke renvereenigmgen, zooals te
Magelang, Karang-Anjar, Tasikmalaja,
©oz die wedloopen houden voor in-
iaadscfae paarden. De eerder genoemde
reovereenigingen werken voornamelijk
niet geïmporteerde paarden, voorname
lijk <ut Australië. In de rennen en dra
verijen rijden jockeys en heerrijders. On
der de jockeys vindt men Engelschen,
Australiërs, maar ook inlanders. In de
hindernis-rennen komen uitsluitend heer-
rijoers uit, wegens het onïbreken op
Jar* van jockeys, die daarin bedreven
zijn Het bedrijf der renvereenigingen
komt natuurlijk ten goede aan de kwa
liteit van het folcmateriaal, dat bij het
inluidsche paardenras dringend verbete
ring behoeft. Bovendien is de rijsport
»n ïndië een der meest geschikte tak
ken van sport voor den Europeaan en
de rensport, die het aanzijn heeft ge
schonken aan tal van burger-rijvereeni-
giugen en maneges, heeft lot de beoefe
ning daarvan het hare bijgedrageu.
Maar na deze zeer oppervlakkige uit
weiding wil ik overgaan tot een schil
dering van het evenement zelf
Weken tevoren reeds hebben de dames
alle huishoudelijke en andere proble
men op den achtergrond geschoven om
zich bezig te houden met dat eene al-
lesoverheerschende ,haar loilel(tenvoor
de Races! Want wat Longchamps, Au-
teuil, Ascot, Goodwood zijn voor Pacüj
zenaars en Londenaars, dat zijn óók
op modegebied de Races voor Indië.
Wanneer de In-ave, zwoegende huisva
der is adergelaten ten behoeve van
vrouw en dochters, eindelijk breekt de
avond vóór den eersten Racedag aan,
waarop het hem misschien vergund is
om geholpen door vrouwe Fortuna zijn
portemonnaie weer ietwat te spekken
Op dien vóór-jyvond immers worden de
zoogenaamde „Lotteries'' gehouden, dat
is de veiling der winstkansen van de
paarden, die de volgende dagen in het
strijaperk zullen treden. Hoe dat precies
in zijn werk gaat, op welke technische
wijze daar wordt bepaald, wie enkele
honaerden of duizenden rijker of ar
mer zal worden, zal ik den lezer maar
niet uitleggen. Zij, die zich aan dat in
gewikkeld hazard wagen, dienen op de
hoogte te zijn van de individueele ca
paciteiten der diverse rossen en mins
tens één jockey tot vriend te hebben, in
staal om waardevolle „tips" te geven,
Den volgenden ochtend om half ne
gen beginnen de rennen, te Weltevre
den althans bijna immer bijgewoond door
den gouverneur-generaal met gevolg, die
ook steeds een gouden of zilveren beker
beschikbaar stelt Ook de Sultans van
Djocja en Solo, diverse vereenigingen
en vooraanstaande sportfiguren stellen
gewoonlijk trofeeën ter beschikking, wel
ke fraaiigheden op de officieele tribune
Ier bezichtiging prijken.
De komst van den gouverneur-gene
raal wordt aangekondigd door trompet
signalen, waarop het bestuur der ren-
vereeniging Zijne Excellentie plechtig be
groet en hem verder in de officieele
loge, waar lal van fraai uitgedoste dames
wachten op de eer van een minzaam
Landvoogdelijk woord, tracht bezig te
houden met sportieven kout, het schouw
spel op de renbaan en een ijskoud glas
champagne Inlusschen heeft zich 't niet
officieele deel der tribunes eveneens ge
vuld met een bonte en zeer mondaine
menigte. Men steekt over en weer be
zoeken af, geniet van ververschingen,
drinkt champagne (bij deze gelegenheid
meer dan ooit de nationale drank,'1),
klinkt op eikaars veine hij den lolalisa-
tor of bij de „sweep-slakes", praat,
lacht, flirt, criliseert toiletten en situa
ties, wisselt de laatste nieuwtjes en
maakt af en toe een wandeling over
het groene grasveld, lusschen tribunes
en renbaan, de allergunstigste plek om
te zien en om gezien te worden. Nu en
dan komt er een beleefde golf van in
teresse over de menigte, namelijk wan
neer op de renbaan de paarden starten
voor een nieuwen ren Dan is er voor
een aantal minuten belangstelling voor
de hippische sport, maar eigenlijk nog
veel meer voor den uitslag, als dc paar
den voortjagen naar dc „finish" Want
dames en heeren nemen ijverig deel
aan den totalisalor, en het is eigenlijk
meer de belangstelling of hel paard,
waarop men gezet heeft, ook inderdaad
geld zal opbrengen, die de aandacht
gespannen houdt Is de eerstaankomei
langs den eindpaal gejaagd, dan klinken
ontelbare uitroepen van vreugde, wor
den er ontelbare zuchten van teleur
stelling geslaakt, en een stroom van
De Hof der Leugenen.
Naar het Engelsch
▼au JUSTUS MILE FOSMAN.
Door J. S.
25).
Zgn eenige bezorgdheid scheen haar
en haar gezondheid te gelden
„Ja, wat dat betreft." zei Mac Kensie
-kun je gerust zijn. Ik verwacht .geen.'
ernstige gevolgen; ze Schijnt inderdaad
sterk genoeg te zijn geworden om dien
grooten schok te leunnen verdragen. Ze
's Mleen hevig verontwaardigd over het
kwaad, dat haai- aangedaan is. Die toorn
echter, die gekwetste trots maken haar
veel meer bestand, zij geven een goed'
tegenwicht tegenover droefheid, en dat
zal haar ^uisl vgpr opnieuw ziek zijn be
hoeden
Denis ging weer zitten.
.)Dftt is de hoofdzaak," zei hij droog.
,Als zij er maar door komt en het goed
te boven komt, is de zaak ln orde. Do
rostdé rest is niets."
Sr werd op de deur geklopt en prins
Karei van Novodnia kwam binnen. Hij
had een ietwat aarzelende en beschroom
de houding en keek ons een voor een
gelukkigen dringt langzaam naar de lo
ketten van den totalisalor om de winst
op te strijken en vervolgens na raad
pleging van programma's en andere hip
pische documenten opnieuw een kans te
wagen.
Men kenl op de Indische renbanen
geen bookmakers, maar wel de zooge
naamde „sweep-stakes", die eigenlijk veel
onschuldiger zijn Zulk een „sweep
stake" geschiedt als volgt. Een coupon
boekje bevat honderd loten, genum
merd van één tot en met honderd.
Deze loten worden voor vijf of wel tien
gulden per stuk verkocht Is het boekje
uitverkocht, dan wordt getrokken door
middel van genummerde houten balle
tjes, die in flescli vormigc manden zijn
opgeborgen. Er zijn vier prijzen, resp.
van tweehonderd, honderdlwintig, tach
tig en veertig gulden Na uitbetaling de
zer prijzen blijft er dus voor den on
dernemer, gewoonlijk de ren vereeniging
zelf, nog een zoet winstje over Heeft
de lrekking plaats gehad, dan worden
terstond de loten uit een nieuw boekje
verkocht. De boekjes zijn gemerkt A, B,
C, enz en het gebeurt niet zelden, dat
men op zoo op één en denzelfden och
tend enkele malen het alfabet doorloopt.
De animo is dan ook meestal zeergroot,
want hel Indische publiek in al zijn
lagen is bijzonder gok-lustig. Zoo kan
men op dc tribunes en staanplaatsen
voor hel iulandsche publiek eveneens
doorloopend de hartstochtelijkste gok-
tooneeltjes aanschouwen,*al gaat het hier
dan ook maar met kwartjes, dubbel
tjes en centen
De Races duren gewoonlijk twee da
gen Dan ligl alle zakenleven stil. De
Beurs heeft vacantie, de kantoren zijn
gesloten en in hotels en sociëteiten heb
ben aderlci extra-festiviteiten plaats,
waaronder het officieele Race-bal een
voorname plaats inneemt Maar voor
velen heeft toch ook weer in dc socië
teit het spel de voornaamste aantrek
kingskracht Het gebruik wil namelijk,
dat op deze avonden roulette wordt ge
speeld, terwijl er in de speelzalen bac-
caral-lafels zijn aangericht, en dat beide
spelen bij wijze van uitzondering op
deze avonden, behalve voor leden der
socieleil, en der renvereeniging, ook toe
gankelijk zijn voor the man in the street.
En van deze emancipatie profileeren de
Chineesjes, die wel de grootste ras-spe
lers zijn, die tsr op de wereld bestaan.
Deze wettig gesanctioneerde gelegen
heid om op grootsche wijze hun speel
zucht bol te vieren, laten zij zich niet
ontgaan en men aanschouwt op zulke
dagen in de diverse socieleilen, bijzon
derlijk tc .Malang en Solo, waar de rijke
suiker Chineezen wonen, homerische par
tijen op het groene laken der speeltafels
Waarlijk, men behoeft niet naar Deau-
ville of Trouvillc of Biarrilz te gaan
om fortuinen Je verspelen of te zien
verspelen in een paar zetten. Aan de
Indische baccaratlafels wordt dan ge
werkt met tienduizenden en honderd
duizenden en bekend is het geval van
den rijken Chinees, die zonder met de
oogen ~le knippen, te Solo op één avond
twee mfllioen HollanUsche guldens ver
loor
Behoe\en dus de bedragen niet onder
te doen voor wat er in groole Euro-
peesche casino's op dal gebied wordt
vertoond, de entourage en het milieu
en de spelers zijn niet comme il faut
Aan de roulettetafels zitten de „heeren"
nog al eens met den hoed in den nek en
hun jasje en kraag wijd openhangend,
wordt ér een zeer stevig glas gedron
ken en tusschen twee mises met de vin
gers pouimcs frites uit het bakje ge
graaid.
aan, als om te zien, wat wij wel zeggen
zouden.
Hij werd niet bepaald vriendelijk ont
vangen. Het gezicht van Von Alldorf
stond koel en hard Mac Kensie keek
boos en ik deed, of ik hem in het geheel
niet zag. Alleen Denis stond op en sprak
tot hem met zijn gewone hoffelijkheid,
alsof er niels was gebeurd.
„Ga zitten, sir," zei hij. „Dr. Mac
Kensie heeft ons juist verteld, dal u oen
onderhoud hebt gehad met prinses Elea
nor Onze taak is dus zoo ongeveer
afgeloopen." 0
De Prins zakte in een stoel neer eli zijn
oogen dwaalden hel vertrek rond, onzen
blik vermijdend Hij had al heel weinig
van een man die zijn vrouw was komen
opeischen na maanden van haar geschei
den te zijn geweest. Integendeel, hij
scheen in hooge mate neerslachtig. Een
tijdlang zat hij stil. Niemand van orois
vond het de moeite waard, iets te zeggen
Ten slotte scheen de zwijgende vijande
lijkheid om hem heen hem te prikkelen
Hij keek verstoord Mac Kensie.
„U schijnt niet erg toe te juichen, wat
ik gedaan heb, zeide hij.
^_D© Schot viel op hem aan als ©en
getergde leeuw
Toe te juichen?" brulde hij, „toe te
juichen, zegt u? Ik vertel n, dat het
Aan de baccaratlafels is de aanblik
nog zonderlinger. Daar zit blank en geel
dooreen, rijke administrateurs, die met
hun tantièmes in den zak van de bergen
zijn gekomen, handelslui, ambtenaren,en
dikke, vette Chineezen op sloffen en in
smoezige pyama-jasjes, die in groole,
glimmende luxe-auto's zijn opgedoken uit
de sloppen en vunzige stegen, waar hun
woonhuizen staan Zij hebben plaats
genomen aan de baccaratlafels met on
verstoorbare gelaten, dragend een vuil
valiesje of city bag in hun zwaar be
ringde, maar niel al te zindelijke handen.
En eenmaal gezeten en de onvermij
delijke sigaar of sigaret aangestoken,
hebben zij het valies tusschen hun knieën
gekneld en geopend, en is het tot den
rand gevuld gebleken met dikke bundels
bankbiljetten, kleurige lappen van de
Javasche Bank van honderd, tweehon
derd, driehonderd en van duizend, tesa-
men misschien wel ettelijke tonnen En
daar spelen zij dan met wïen het tegen
hun onverstoorbaarheid of bun veine kan
bolwerken een avond en een nacht en
nog den nieuwen dag erbij, als 't moet
en weer een nieuwen avond en nacht,
totdat de speciale gastvrijheid der so
ciëteit gelijk met het einde der Races
weer tot het verleden behoort, en de
spelers opslaan, sommigen rijk gewor
den, anderen arm.
lntusschcn vinden de dames en hee
ren, die zich niel bij de speeltafels op-
houden, genoeg verpoozing in de sou
per- en danszalen. Daar geeft een talrijk
en uitgebreid publiek, hitte ten spijt,
zich over aan de genoegens van foxlrotl
en shimmie Daar vinden sportliefheb
bers en hun dames, van overal op Java
voor het evenement overgekomen, el
kaar lerug: daar worden oude banden
versterkt en nieuwe aangeknoopt, totdal
dc nieuwe dag van de nieuwe week een
eind maakt aan de feestvreugde en de
tropische zon opgaat over zeer veel kat
terige lieden. D B.
LANDBOUW.
In de Woensdag j.l. gehouden ver
gadering der Landbouwvereeniging te N.
en SI J o o s 1 an d werd o.m tot be
stuurslid gekozen de heer M Joosse, die
door het besftuur tot penningmeester
werd gfttozen, in de vacature, ontstaan
door het bedanken van den heer Ja,n
Baas, die deze betrekking ruim 29 jaar
heeft vervuld.
- In The Fruitgrower van 15 April
komt een beschrijving voor van „The
Fruit Industry of Zeeland", naar aanlei
ding van het Paaschbezoek door een ge
zelschap Engelsche kweekers aan onze
provincie gebracht Een bladzijde met
een 13-lal kiekjes van dezen tocht is
er bij gevoegd. In den tekst wordt in
hel bijzonder een beschrijving gegeven
van wal op Zuid-Beveland werd waar
genomen op het gebied van fruitkwee-
kerij
ONDERWIJS.
vepheUgbaar ooor cookers oar>
fhescbe heerenbaal en eenige andere soorten
l/raagt Uwen ujtnheHer unih» sporten
(txo tiua/kn cm redïgtuen op den/raa/e wfgaiK
flagez. Mud.)
heusch uw schuld niet is, dat prinses
Eleanor nog leeft U hebt alles gedaan,
wat u maar mogelijk was om mijn hande
ling en de moeite, die al deze heeren
hier genomen hebben, nutteloos te ma
ken Eerst komt u hier, zonder iemand
l© waarschuwen en ofschoon wij u di
rect uitleggen op welke wijze wij d©
vrouw, die u terwijl ze in doodsgevaar
verkeerde, verlaten hebt, voor krankzin
nigheid wilde bewaren, springt li hier als
een gek het raam uit. door een kinder-
^achtyje ijverzucht gedreven. Ge tracht
,ecn edel mensch, die zijn tijd eu moeit©
geeft in uw belang en dat van uw vrouw,
uil dankbaarheid te vermoorden, en dat
gij zelf nog leeft hebt ge alleen te danken
aan de edelmoedigheid van dezen man,
die uw leven spaarde. Ik verzeker u,
dat ik het niet gedaan zou hebben. Ten
slotte dringt ge zonder vragen mijn huis
binnen, en gooit ruw weg zonder voor
bereiding, uw vrouw de waarheid maar
naar het hoofd. Of haar dat niet nood
lottig had kunnen zjjn, daarvan 'trekt
u zich natuurlijk niets aan Uw gedrag
toejuichen? Wees dankbaar, dat ik me
zelf zoo ver beheerscli, dat ik u niet l©
lijf gat"
D© Prins zag er uit, of hij barsten zou,
„Kolonel Von Altdorf," zei bij, „wilt u
dezen heer er aan herinneren, met wien
Het lg eschiede nisonderwijs op
del a gere school
De Haagsche wethouder van onderwijs
dr. W. W vap 'der Meulen, heeft Don
derdag met een korte rede geïnstalleerd
een commissie, welke door B en W
is benoemd om hun van advies te dienen
over de inrichting van het geschiedenis
onderwijs ,ln hel bijzonder op de lagere
school. De wethouder wees er daarbij op,
dat B. en W. wenschen overwogen te
zien ,hoe dit onderwijs naar aard en
inhoud eventueel veranderd dient te wor
den om hel dienstbaar te maken aan het
opwekkeu van waren hislorischen zin.
Hij verslaat daaronder dat men nTet al
leen personen en gebeurtenissen leert
zieu, maar vooral ook een beeld tracht
le ven van den lijd, waarin die jpcr-
sonen leefden en die gebeurtenissen zich
afspeelden. Ook de vraag, in hoeverre
feiten welke krachtens zekere traditie
nu eenmaal onderwezen en geleerd wor
den, inderdaad nog belangrijk zijn voor
dezen tijd behoort onder de oogen te
worden gezien De gemeente VGraven-
hage, rijk aan overblijfselen uil het
verleden, leent zich er uitnemend toe
om, uitgaande van wat als onmiddellijk
gegeven nog aanwezig is. een zekere
voorstelling te wekken van liet verleden
en een begrip daarvan achter te laten.
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ.
Nationale B a n K v e r n i g i u g.
Aan het jaarverslag over 1925 der Na
tionale Bankvereeniging ontlceuieu wij bet
navolgende
Het afgeloopen jaar 1925 kenmerkte
zich door een daling in den rentestand
ecnerzijds. anderzijds door levendigheid
in het effecten-bedrijf Beide lactoreu,
welke in onze rente- en provjsie-wïa>t
tot uitdrukking komen, in aanmerking ne
mende, achten wij de resultaten van ons
bedrijf in hel afgeloopen boekjaar l>e-
vredigend. Het aantal onzer vestigingen
met inbegrip van correspondentschappen
en geregelde zitdagen, bedraagt thans
177
Het debiteuren-cijfer daalde in het af
geloopen jaar wederom, terwijl het aan
tal der debiteuren bleef slijgen
Het totaal der door derden ons toe
vertrouwde gelden vermeerderde in het
afgeloopen jaar. Ook het aantal per
sonen. hetwelk van onze safe-inrichtingen
gebruik maakt, blijft bij voortduring eene
stijging aantoonen. Van onze giro-af-
deelïng werd dit jaar wederom een druk
gebruik gemaakt
Ook het afgeloopen jaar hebben wij
geen credielpromessen in herdisconto ge
geven, terwijl wij bovendien gedurende
het gehecle boekjaar een belangrijk te
goed onderhielden bij dc Rotterdamsche
Bankvereeniging
Na eene nauwkeurige revisie van onze
debiteuren achten wij deze in aanmer-
hij spreekt.
Von Altdorf ging in de houding staan
en salueerde
„Sir Gavin", zei hij koel, „de gehoor
zaaraheid aan mijn meester verplicht mij
u te waarschuwen, dat uw taal van
brek aan eerbied voor Zijne Hoogheid
getuigt."
De vorm van de waarschuwing en <l<
toon waarop hij ze uitte, maakten, dal
ze eer een blaam voor den Prins, dan
voor Mac Kensie inhield. Het was vol
komen duidelijk aau wiens zijde zijn
sympathie was en den Prins keek naar
den grond.
„Ik heb met uw Balkanvorstelijkheid
niets te maken," zei de Schot „Ik ben
een Britsch onderaan; ik sla als man
tegen man tegenover u, "Karei van No
vo nida, ik zeg u nog eens, dal u alles hebt
gedaan wat in uw vermogen was, om to
verijdelen wat ik en deze andere heeren
in uw dienst en te uwen behoeve hebben
gedaan. Ik vertel u. dat u niet hel recht
hebt, zonder mijn toestemming mijn huis
binnen te dringen, en een mijner patiën
ten in gevaar te brengen ze moge dan
uw vrouw zijn of niet. Het is bovendien
dom en onbehoorlijk in te grijpen in mijn
methode van behandeling, vooral als liet
een zoo ernstige patient betreft Ook wij
zouden haar de waarheid hebben gezegd.
maar langzaam en zeer voorzichtig om
haar zooveel mogelijk te sparen. U hebt
haar waarlijk niet gespaard' Ik sta niet
in voor de gevolgen U kunt tx'otsch zijn
op uw werk!"
De vorst van Novodnia richtte zicb
weer op.
„Laat dat zoo zijn, sir zei hij met
een zekere waardigheid, die mij trof. „U
'steekt uw meening niet onder stoelen
of banken en het is duidelijk genoeg,
dat de andere liceren hel (mol u cogs zijn.
En ik moet erkennen li "heeft gelijk Al
leen, ik kon het niet langer dragen."
Hij keek van den een naar den ander,
alsof hij zocht naar een goedkeuring
of naar een sprankje sympathie.
„Ik verzeker u op mijn woord," ging
hij verder, „dat ik, toen ik van morgen
de •Avenue de l'Observaliore verliet, er
niet San dacht om mijn vrouw le gaan
bezoeken He was van plan hier te komen
als gewoonlijk. Het was een plotselinge
aandrang, zoo sterk, dat ik er geen weer
stand aan kon bieden. Ik heb hier ge
wacht tot ik geen kracht meer over had.
lederen dag weer aan werd ik zoet ge
houden mei beloften. Ik heb mezelf nooit
dichter bij het gra,f gezien, dan toen ik
in Parijs kwam en moest zien, dat een
ajidere man mijn plaats innam en bezig
was mijn vrouws liefde te winnen. Neen