KWAÏW§^
Reepera mei €2ajl@aia
Ho. 88
Maandag 12 April 1926
169' Jaargang
MDDELBURRSCHE COURANT.
BINNENLAND.
MlCfUEL AWUAENSZOON W.
RUYTER,
Behalve het Hoofdbestuur van 'de Kon.
Nod. Ver. „Onze Vloob", 'heeft ook het be
stuur van groep Nederland van het Al
gemeen Nederlandscli 'Verbond besloten
29 April, den dag waarop 250 jaar gele
den iVfichiel de Ruyter is gestorven, een
krans te leggen bij zijn graftombe in de
Nieuwe Kerk te Amsterdam.
DE GIETEN VOOR OEN WATERSNOOD
Bij de Algemeene 'vereenigde commis
sie ter leniging van rampen door waters
nood in Nederland is, na de 50ste verant
woording, in totaal f 4,049,629 ingeko-
UÏT DE PERS.
De doorvaart van Bel-
gische oorlogsschepen
over de W. Scheld e.
In een beschouwing in de N. R. Crt.
van J. W. Vlielander Hein wordt de
hierboven genoemde kwestie besproken
in verband met de raadselachtige opmer-
kmg in de Mem. van Toel. tot het Ned.-
Belg. verdrag: dat de bepaling die de
vrije doorvaart van oorlogsschepen over
de W. Schelde uitsluit, niets regelt no
pens de doorvaart van Belgische oor
logsschepen.
De schrijver betoogt, in strijd met
andere opvattingen, dat de mogelijkheid
vooor België tot aanbouw vau een Bel»
gische oorlogsmarine niet geschapen
wordt door de opheffing van het ver
bod om van Antwerpen een oorlogs-
haven te maken
Toen in 1839 de Zuidelijke Neder
landen een zelfstandig koninkrijk werden,
bleef het in 1815 afgekondigde verbod
voor Antwerpen, oorlogshaven te zijn,
bestaan, hetgeen echter door geen der
contracleerende staten- zóó is opgevat,
dat België in Antwerpen geen oorlogs
schepen mocht hebben Want, zij dit
feit dan ook weinig bekend, België heeft
van 1831 tot 1862"efcn oorlogsmarinc
gehad, en Belgische oorlogsbodems voe
ren van Antwerpen uit geregeld over
de Schelde, zonder dat daarvoor ver
gunning werd gevraagd of kennis werd
gegeven aan de Nederlandsche regee
ring. De schrijver heeft nog de
namen der oorlogsbrikken ,,Duc de
Brabant'' en de „Louise Marie" gevon
den. Dit laatste schip moet de Fran-
sche vloot nog hulp verleend hebben
in een gevecht bij Itio Nunez.
In 1863 werd in België de oorlogs
marine afgeschaft; er bleven slechts een
paar schepen over voor uitoefening van
het politietoezicht op de visscherij op
de Noordzee, schepen, die ook in andere
landeu niet onderworpen zijn aan de
bepalingen of besluiten, die voor oor
logsschepen gelden
.Vervolgens zet de schrijver uiteen, dat
de toegang of het verblijf van vreemde
oorlogsschepen niet internationaal zijn
overeengekomen, maar geregeld worden
door den oeverstaat naar eigen inzicht.
Be regelingen loopen dan ook zeer
uiteen.
In Nederland bestonden tot 1895
geen beperkende bepalingen nopens de
toelating van vreemde oorlogsschepen
noch voor onze nationale wateren in
het algemeen, noch voor de Schelde
in het bijzonder. Vandaar dat tot 1863
toe de Belgische oorlogsschepen zich vrij
op de Schelde bewogen (zie boven) zon
der kennisgeving of vergunning van
Nederland.
De aanleidende oorzaak, dat in dezen
toestand een verandering werd aange
bracht was de volgende:
Deu 4den Juli 1888 arriveerde de
Fransche Aviso „La Mouette" komende
van Antwerpen over de Wester Schelde
te Vlissingen. Zij vertrok nog denzelfden
avond via Middelburg binnendoor naar
Hellevoetsluis, vervolgens naar Rotter
dam, Amsterdam en Den Helder.
Uit de naar aanleiding van deze aange
legenheid ontstane geciachtenwisseling is
ten laatste het K.B. van 1893 Staatsblad
no 46 ontstaan, waarbij ouder meer vooV
de Schelde bepaald werd,, dal oorlogs
schepen w e 1 zonder vergunning liet zee
gat mogen binnenloopen, doch n iet de
binnenwaleren mogen bevaren, derhalve
niet verder dan de reed.e van Vlissingen.
Bij K.B. 'vau 1909 Staatsblad no. 35
werd dit besluit gewijzigd ,doch het regi-
gime van de Wester-Schelde bleef daar
in hetzelfde.
Op heden geldt dus d« regel, dat geen
enkel vreemd 'oorlogsschip zonder spe
ciale vergunning van de Nederlandsche
regeering, resp. de autoriteit ter plaat
se, die lia,ar vertegenwoordigt, d-e Wes
ter Schelde beoosten de reede vau Vlis-
Vlissiugen mag opvaren. Evenmin natuur
lijk mag een oorlogsschip, komende uit
België de Oostgrens passeeren, de Schel
de afvaren, zonder bovengenoemde ver
gunning.
Hoe nu de zonderlinge clausule in de
Toelichtende Memorie van liet verdrag
van 3 April in verband met de hiervoor
genoemde feiten te verklaren?
Do schrijver noemt het avamieinelyk,
dat de Belgische onderhandelaars ei
op gewezen zouden hebben ,dat in vroe
ger jaren do Belgische oorlogssche
pen vrij verkeer hadden over de Wes
ter Schelde, feidelijk tot 1893; dat zij
toen ter tijde tegen het K.B van 1893
niet geprotesteerd hadden, omdat reeds
van 1863 af de Militaire Marine was
afgeschaft; verder dat, ware die afschaf
fing niet geschied, zij zondefr twijfel in
reeds de Nederlandsche Regeering
wezen zouden hebben op de bezwaren
van dat Kon. besluit voor België.
Nu heeft België wederom een oor
logsmarine, en daarohi wellicht zou het
van Nederland wenschen, het Verbod
zóó le redigceren, dat de Belgische vloot
hare oude bewegingsvrijheid terugkrijgt
De Nederlandsche onderhandelaars
zouden vermoedelijk voor deze redenee
ring iets gevoeld hebben en beloofd, dat
hier nog naaer over zou worden ge
sproken. Zij hebben gemeend, zulks te
gemakkelijker te kunnen toezeggen, orn
aat "het voor Nederland slechts zou
gaan, een verandering in het Koninkl.
besluit van 1909 te maken ten faveure
van een buurman, en niet inhield het
afwijken van een regel, die internatio-
naalrechtelijk geldt.
Maar, aannemende, dat dit werkelijk
de gedachtengang der onderhandelaars
is geweest, dan vraagt men zich af,
waarom deze zaak dan niet direct bij
het -Iractaal geregeld, en waarom dit
uitgesteld tot later?
Daarop laat de schrijver de volgende
mededeeling volgen
Zijn deze uit Belgische bron verkregen
informaties juist, en er is voor schrij
ver dezes geen reden lot twijfel dan
heeft in het tractat van 19191920 oor
spronkelijk gestajui: „De hoogc partijen
van het verdrag zijn overeengekomen om
door den Raad van den Volkenbond te
doen regelen hel regime voor het door-
aren van Belgische oorlogsschepen doof
dc Nederlandsche wateren."
„Nu blijkt, zoo voegt dc heer Vlielan
der Hein cr aan toe, dal dit artikel in
liet verdrag van 1925 geschrapt is, komt
de veel besproken clausule in de Toe
lichtende Memorie in een ander licht.
Het is begrijpelijk, dal België op deze
clausule geslaan heeft, waardoor dc kans
om later toch nog tot een afzonderlijke
regeling voor Belgische oorlogsschepen
le komen, behouden bleef.
Wie van de twee contractanten vier
jaar later bezwaar heeft gemaakt legen
bovenstaande zinsnede is ons niet be
kend. liet vertrouwen in den Raad van
den Volkenbond is er in die vier jaar
blijkbaar niet grooter op geworden
01' is het, dat de, Nederlandsche on
derhandelaars le elfder ure hebben in
gezien, dal het alleen Neerlands recht
eu plicht is, toe te stemmen of te wei
geren iiï eigen nationaal belang?
Hel is te hopen 1"
CONTROLE
is noodig in alle zaken en is eerst
"an goed, als zij voortdurend dooi een
deskundig persoon wordt uitgeoefend.
De beroemde
KING-PEPERMUNT
staat voortdurend onder controle van
het laboratorium Dr. VAN IIAMEL
ROOS HARMENS, adviseurs van
het Huis van II M. de Koningin.
In ieder tablet moet voluit staan
KING Extra Strong.
Uit Stad so Provincie.
Uit Middelburg.
In de busjes op talrijke plaatsen
binnen onze gemeente en bij tal vau
particulieren geplaatst en waarvan dc
inhoud ten goede koml aau de vereeni-
ging tot bestrijding der tuberculose ;C1
h i e r, is iu het eerste kwartaal Van dit
jaar gestort totaal f 230.44. Waar voor de
bestrijding der tuberculose zeer veel geld
noodig is, worden deze busjes zeer in
de aandacht van het publiek aanbevolen
volen.
Moge ook de collecte met dc Ennna.-
faioem Qp Woensdag en Donderdag n.s,
een groot bedrag in onze kas doen
vioeien.
Naar aanleiding van liet bericht, dal
men sedert enkele weken te Middel
burg begonnen is met 'n stelselmatige
bestrijding van de raltenplaag met bc
hulp van ratin-ratimin, schrijft het Tijd-
sclir. v. Soc. Hygiëne:
„Zij, die 't Haagsche rattendrama heb
ben gevolgd, zullen wel eenigszins ver
baasd staan, dat in dezen tijd een tweede
gemeente begint met deze campagne
Middelburg moet evenwel wat extra wor
den in het oog gehouden, daar in het be
richt onder meer staat „achter een win
kelpand in de Segeerstraat zal liet middel
ook door den ontsmeltingsdienst worden
aangewend." Te voren wordt gesproken
van consumptieartikelen- Wellicht, dat
w<?"\ius hier te doen hebben met eene
kans, een parthyphus-epidemietje in Mid
delburg te zien ontstaan
De Gezondheidscommissie zij op haar
hoede'"
Zooals wij verleden week meldden,
zou Zaterdag en Zondag gelegenheid be
staan plantjes aan te vragen voor de uit
jaar door het bestuur van „JJit het Volk
-Voor het Volk" weer in eere herstelde
FioraJiatenloonslelling Tot ons getioegen
kunnen wij medeeien, dat gebleken is.
dat dit doen herleven van een instelling,
die vroeger gedurende tal van jaren aan
velen groot genot verschafte, goed is
gezien. Reeds Zaterdag stond spoedig vast.
dat er een loop van aanvragers was en
Zondag bleef dit aanhouden, zoodat ten
slotte kon worden vastgesteld dat door
284 personen in totaal 1248 stekjes wa
ren aangevraagd. Gekozen kon worden
tusschen de volgende soorten Fuchsia;
Hanggeranium Pelargonium peltatuni);
Geranium Pelargonium zonale); Witte
Margeriet, Begonia semperflorensen
Tradescantia
Achter de uitgereikte biljetten, die te
vens kwitanties waren, staat een hand
leiding voor de verzorging der planten
en verder enkele inlichtingen over aen
vrcedzamen strijd.
Binnen een vier of vijf weken zal per
advertentie bekena worden gemaakt op
welke dagen en uren de plantjes in dc
kweekerij van den heer Noske kunnen
orden afgehaald Daarna kan ieder
trachten de kinderen Flora's zoo goed
mogelijk te doen opgroeien en zal in
September eene tentoonstelling ervan
worden gehouden.
Aan deze tentoonstelling werken ook
mode de Vcreeniging voor Volkstuinen
,„Kweeklust waarvan de leden door
hen gekweekte groenten, fruit eu bloe
men zullen kunnen inzenden, en de Ver-
eeniging voor school- Ai werktuinen, diie
ook de kinderen bloemen zal doen kwee-
ken voor de tentoonstelling.
Het mag zeker een gelukkig leeken
worden genoemd, dat zoo veie personen
aan dezen wedstrijd willen deelnemen en
liefde looncn voor de natuur.
- Reeds eenige malen is ons bij ge
ruchte medegedeeld, dat de vierde Ten-'
toonsielling van Handel en Nijverheid
alhier welke was aangekondigd, niet
zou doorgaan. Bij informatie bij de com
missie voor die tentoonstelling, vernamen
wij steeds daarvan niets bekend was,
tot wij thans kunnen melden, dal de ten
toonstelling zal doorgaan en worden ge
houden van Donderdag 6 Mei lot en met
Zaterdag 15 Mei in het Schuttershof.
Wel kunnen wij cr aan toevoegen, dat
in de zalen nog enkele standen open
zijn, maar daartegenover staal dal nog
met enkele firma's over groolei ruimten
wordt onderhandeld, zoodat zij, die door
welke omstandigheid ook nog wachtten
met zich op le geven, dit alsnog kunnen
doen aau het secretariaat in het Schut
tershof
De commissie werkt thans ook haar
plannen tot het zorgen voor goede at
tracties uit, zoodat bij goed weer Mid
delburg weer ecu 10 tal dagen zal kun
nen genieten van tentoonsteilingsdagen,
die ook vorige jaren aan velen een ge-
passie afleiding gaven.
x
Uit Vlissingen.
Hel ouder Laatste Berichten Zater
dag opgenomen bericht betreffende liet
vcrmenigvuldigingscijfer voor den H. O.
van het jaar 1926 1927 te Vlissingen
is minder juist geweest, een drukfout
deed ons 1.39 melden, dit moet zijn 1.34
Wij voegden daaraan toe, dat het cij
fer vau 1925 1926 1 41 was, dat is ver
leden ja(ar wel zoo voorgesteld door B
en W doch de raad bepaalde het ook
toen op 1.34.
B. en W. voegen aan hun voorstel toe,
dat aan den dienst 1926 uil de opbrengst
van het belastingjaar 1925- 1926 ten
goede komt een bedrag van f 210.600. Op
de begroeting 1926 is uitgetrokken aan
plaatselijke inkomstenbelasting f 488 000
zoodat door het belastingjaar 1926—'27
nog 1" 277.500 moet worden gedekt. Vol
gens de rckeningsvoorschriften moei het
volle bedrag dan worden bepaald op
3/2 maal f277.500 of 1416.250. Volgens op
gaaf der Rijksbelastingadministraliie zal
over 1926'27 bij een factor van t 31
aan gemeentelijke inkomstenbelasting
naar raming op de kohieren gebracht
worden ongeveer f 460.000, welke som
te verminderen is met f 15000, voor ont
heffingen. oninbare posten enz waar
door blijf! f 115 000, zoodat 1 31 voldoen
de wordt geachl.
UITKNIPPEN EN BEWARENI
Inzenders van 250 Sterretjes
geknipt uit de achterzijde der 5 CtSEt©
Kwatta Reep-etiketten onwan.ei,
gratis en franco
1 PRIMA VERZILVERD VULPOTLOOD
merk „Marquise", Ifet beste Fransohe Vulpotlood winkelwaarde f3.—
DEZE RECLAME LOOPT TOT t AUGUSTUS 1S26
Inzendingen met opgaaf van) juist adres aan
KWATTA - BREDA Afdeehng RECLAME
KWATTA SOLDAATJES blijven ALTIJD geldig.
(Ingez. Med.)
In de Verordening regelende het be
heer van het Vlissingsch studiefonds
wordt bepaald, dat de gelden van hel
fonds moeten worden belegd bij de Nuts-
spaarbank Thans is het fondsn,og slechts
f 646.55 groot, maar dit zal steeds meer
Worden en dan leidt dc bepaling tot ren
teverlies, daarom stellen B. eu W. voor
nader te bepalen, dat do belegging ook
kan geschieden in schuldbrieven ten laste
van den staat, eener provincie of eencr
gemeente, welke bewaard zullen wor
den in de brandvrije kluis der gemeente
onder beheer van B. en Wi.
in overeenstemming met de wettelijke
bepalingen stellen B. en \Vi voor, voor
vakonderwijzers of vakondcrwijzeressen
otfer 1921 uit te keeren aan de Bijz
school der Verceniging tot Chr, Onderwijs
f 360.18, aan die der Vlissingsche school-
reeniging f35121, aau die aan do
Kasteelstraat op Gerof grondslag 360.18
gulden: aan "de R. K meisjesschool aan
de Breestraal f360.18; aan de 11. K
school voor U. L. O. aan de Glacisstraat
f 101.70; en aan de Bijz. scliool voor
,Chr,U.L O. aau dc Wagenaars!r. 709.36
gulden.
Burg. eu Weth. stellen voor ongeveer
■100 vierk. meter gemeentegrond aau don
Koningsweg te verhuuren aau de firma
W. Anker en Zoon voor f 120 per jaar
Uit het uittreksel da,l wij Zaterdag
opnamen uit het ziokenhuisrapporl te
Vlissingen, zou kunnen worden ge
lezen, dal reeds direct gerekend is met
een afzonderlijk gebouw voor t. b. c.-
paliënten. Dit is niet zoo, er is gerekend
met mogelijke latere uitbreiding, zoodat
b.v. voor een afzonderlijk gebouw voor
t. b. c -patiënten plaats is gereserveerd.
Het rapport komt als punt één voor
op de agenda voor de raadsvergadering
can a s. Vrijdag.
Te Vlissingen is Zajerdag oen
collecte gehouden ter leniging van den
nood in de Vecnen De opbrengst is voov-
loopig f 700.
- De polilie te Vlissingen Irecdl
Ihans ook met groole kracht op tegen
overtredingen vap de verkeersregelen en
heefl tal van processen-verbaal opge
maakt.
o
Uit Walcheren.
Op 81-jarigen jeeflijd is op haar
landgoed T er Ilooge, Koudck e r k e,
overleden mevr, W, J de Brurjn, don-
'ore W. A.'Graaf van Lynden, die in
haar omgeving en ook te Middelburg bij
velen in dankbare herinnering zal blijven
om haar weldadigheid.
In de verjja.deriug van de Vrijzinnige
Kies vcreeniging tc O. en W. .Souburg
word de heer Marijs tot bestuurslid her
kozen en gekozen als zoodanig de heeren
La. Soe en Hildernisse.
Besproken werd de wenschelijkheid
van aansluiting bij den Vrijz.-Dem. Bond.
In ceu volgende vergadering zal daar
over een beslissing worden genomen.
Nog werd besproken de waterleiding
kwestie en gewezen op de groole kosten
aan de aansluiting verbonden.
bedrijf, van 4000 kub. M. inhoud, legen
een koste van f 65.000, op te dragen,
aan Jonker en Stans te Hendrik-Ido-
Ambacht, en te plaatsen aan hel eind
der Pieter Jasperstraal, op het terrein
nu in gebruik bij de gemeentereiniging,
een voorstel van B. en W. om te vol
doen aan het verzoek van A. M. Ver
dook en 7 ctpdcreu aan den Kloetingschen
Weg om tegemoetkoming in de kosten
van demping en rioleering van een ge-
deelle sloot langs den weg. welke sloot
indertijd door hen gedempt wa,s, maar
door den Walerstoat opnieuw gedolven,
toen zij weigerden een rioleering a.an je
brengen. Als tegemoetkoming zou
sloot van gemeentewege worden gebag
gerd eu gedempt, voor rekening van do
adressanten zouden dan blijven de riool
buizen met putten.
Zaterdag had iu hel Scliullerslvh te
Goes de jaarlijkschc algemeeue verga
dering plaats van do v.oioeuiging Figen
Erf Sedert de oprichting van do vcr
eeniging zijn of zullen worden gesticht
30 landarbeidersplaatsjes terwijl aan 36
pachters iu totaal 9.10.96 HA. bouw -
land in pacht is uitgegeven
In Zeeland werden defiuitier gestv'chl
28 plaatsjes tolaal in Nederland 2209
terwijl in onze provincie tolaal 85.06 19
IIA bouwland als los land in pacht
wordt uitgegeven in Nederland totaal
115,89,32 H A
De door den Secretaris-penningmeester
den heer M de Loozo, uigebrachle ver
slagen worden goedgekeurd. De verceni
ging staal er finanlieel ni'eL ongunstig
voor.
Bij do daarop volgende bestuursverkie
zing werden met bijna algemeene slem-
men tot bestuurslid herkozen de heeren
Const. Stevens le Goes en J. W'eslerweole
te 's-Ilcerenhoek, terwijl in de vaca
ture ontslaan door het bedanken van den
heer van Iwaarden gekozen werd de hoor
W. Westdorp tc Heinkcuszand.
De heer D. W,. Lindcubergh dankte
daarna don lieer Stevens namens do vcr
eeniging voor alles wat hij voor doste
deed. Hij hoopte dat het hem gegeven
mag zijn nog vele jaren als voorzitter op
te treden.
In de Vrijdag le B o r s s e 1 e gehou
den raadszitting werdjen de ingekomen
geloofsbrieven van den heer P. Warren,
aangewezen als opvolger van den heer J.
Leys, die als raadslid bedankte, in or
de bevonden en werd tot zijn toelating
besloten. De vergadering besloot een bij-
drage van f 10 te geven aan het comité
„Mobilisalickas Zuid-Beveland Aan Go-
I deputeerde Staten zal een verzoekschrift
worden gezonden om toestemming voor
den verkoop va,n 209 hoornen, slaande
gedeeltelijk op het dorpsplein, ten deele
op verschillende dijken.
o
Uit Tholen.
j Te N i e u w-V o s öi e e r herdacht
J de krasse oud landbouwer P. Sw ago ma
kers Zondag 11 April onder groole be
langstelling zijn lOOstcn geboortedag Tal
van betrekkingen vervulde de heer Swa-
geuiakers, o.ni. was hij in 1917, dus op
91-jarigen leeftijd, nog wethouder.
Uit Z u i d-B e v e 1 a n d.
Yoor de Donderdag tc houden
raadsvergadering van Goes slaa t o a. op
de agenda
Een voorstel om voor f27.287 van hot;
burgerlijk armbestuur over tc uemen zijn
eigendommen, gelegen in bouwplan Ilf.
en daarvoor een 5 pet. geldlecnlng tot dit j
bedrag met het armbestuur aan le gaan.
af lo lossen in 75 jaar, J
een voorstel tot hot doen bouwen va,n
een derden gashouder voor lwt gemeente-
Uit Zeeuwse h-V 1 a a n d e r e n Y," D.
Vrijdagavond gaf liet Schoondijksche
meisjeskoor onder leiding van Mesr. i.e-
maireDens dirigente) en mevr Sc!i >lle
(begeleiding) een uitvoering le 'W a I o r-
1 and kerk je voor een bom-voJ dub-
bel-iokaal van de school.
Voor de pauze kreeg men verschillende
liederen van het koor lc hooren die zeer
in de smaak van het publiek vielen. Ver
der zong mevr LemaireDens drie
mooie liederen van Rcné de Clercq Iwee
