I
PHILIPS
No. 84.
Vrijdag S Maart 1926
Afternoon Tea teer!
Degroote reputatie onzer natio^
*nale gloeilampeninduslrie is in
de geheele- u/ereld geuesligd door
ARGA.'AWATT EN
ARGENTALAMPEN
Zy gewen Cl
helder light #*JÜ8l
en gebruiken!
weinig! stroom!
BLYVEN *J!
OHOVERTROFF E N
SB
269° Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
8Jj dit nummer behoort een Bijvoegsel.
WACHT OP ONZE
DADEN.
Het woord dat Thorbecke eens uit
sprak, komt vanzelf naar boven bij de
vraag wat het zoo verrassend snel ge
vormde ministerie-De Geer beteekent. We
kennen nu alleen de namen der bewind
voerders. En de meeste hunner zijn nieu
we mannen in het Kamerleven, zoodat
hun naam nog geen programma aanduidt.
Zelfs de naam van den formateur, mr.
De Geer, geeft daarover nog geen na
dere aanwijzing. En dat is door de om
standigheden evenmin het geval bij mi
nister van Karnebeek. Het toeval wil dat
de twee belangrijke kwesties die in ver
band met de crisis naar voren werden
gebracht, beiden onder het departement
van den eenigen Minister zonder politieke
party-kleur vallen, n.I. hef gezantschap
bij den Paus, en het verdrag met België.
Over dat verdrag kan men op grond
van de elders in dit nummer vermelde
mededeeling van Minister v. d. Velde
verwachten, dat Minister van Karnebeek
zal komen niét met eea voorstel tot on
derhandelingen over een wijziging, maar
met een duideljjker omschrijving van
sommige bepalingen. We zijn inderdaad
zeer benieuwd of die nadere uitlegging
van den feitelijken inhoud van het ver
drag de bcteekenis zoo verandert, dat het
steeds groeiende verzet tegen den feitc-
lijken inhoud zal luwen. We vreezen er
voor.
En wat het gezantschap bij den Paus
betreft, kijken we nog in het duister.
Mr. Limburg wilde het behouden, maar
er geen kabinetskwestie van maken.
Daarop schijnt zijn poging te zijn vast-
geloopen. Wat is nü het plan, waarop
mr. De Geer wel een kabinet wist op tc
bouwen van grootendeels dezelfde per
sonen? Baseert hij zich op het Kamer
votum van November, dat do gelden voor
dit gezantschap weigerde? Of stelt hij
voor wèl een gezant te benoemen? Maakt
het kabinet van het een of 't ander een
kwestie van al of niet aanblijven? Of
staat of valt alleen'de Minister van Bui-
tenlandsche Zalceu met het voorstel dat
gedaan zal worden? Of laat ook deze de
beslissing geheel aan de Kamer over,
zoodat hij aanblijft, hoe het ook afloopt,
mits de Kamer de begrooting niet ver
werpt? Op al die vragen is nog geen ant
woord te _geven.
Ook het oordeel over het karakter
van het nieuwe kabinet in politiek op
zicht, hangt nog geheel in de lucht.
Men kan het echter op grond van de
samensteJling kenschetsen als een ge
mengd kabinet, want er zitten in:
twee. Ohr. Historischen, De Geer en
Slotemaker de Bruine;
twee anti-revolutionairen, Donner en
v. d. Vegte;
drie vrijzinnigen, Kan, v. Royen en
Koningsberger
één katholiek, Waszink,
één partijloozo, v. Karnebeek.
In hoever de katholieken mr. Waszink
zullen erkennen als een vertegenwoor
diger dei' katholieken, doet er in zoover
weinig toe, dat dit kabinet een extra
parlementair kabinet is, en dus niet op
de partijen-steunt.
Dat laatste maakt dè taak van de
nieuwe bewindslieden aanzienlijk moei
lijker dan voor ministers uit een parle
mentair kabinet, want zij hebben per
soonlijk hun programma van voorstellen
op te maken, zonder daarbij den steun
te hebben van een partij-uitspraak.
Maar omgekeerd hebben de partijen
in de Kamer hun houvast op het minis
terie voor een groot deel verloren. Een
votum dat een minister uit een parlemen
tair kabinet dadelijk zou dwingen heen
te gaan, kan een minister uit een Mlra-
parlemcntair kabinet nog volkomen vrij
heid late.ute blijven waar hij is. En deze
Kamer zal er wel niet meer toe leunnen
komen een algemeeue kabinetscrisis uit
te lokken, daar zij, de Kamer, getoond
heeft zelf niet in staat te wezen een
ministerie te vormen.
We hebben echter nu weer een regec-
ring. Daar kunnen We dankbaar voor zijn.
Als eenmaal de eerste hindernissen
van het gezantschap en het Belgische
verdrag zijn genomen, zal er gelegenheid
zijn om ook weer eens aandacht te wijden
aan andere kwesties die van gewicht zijn:
de reorganisatie van de staatsbemoei
ing met het oog op de nog«altijd dringend
noodige bezuiniging; de arbeidswet,»de
vereenvoudiging der sociale verzekering,
het verkeersvraagstuk, de reorganisatie
van het postbestuur (waarvoor we met
genoegen een ander de plaats zien in
nemen van den zoo eigenmachtigen hul
digen minister van Waterstaat), en dan
ook de landsverdediging.
Ook in dat opzicht geldt van dit mi
nisterie: wacht op onze daden.
BINNENLAND.
DE MINISTER VAN OORLDG.
Ter toelichting van het feit dat een
hoogleeraar te Delft als Minister van
Oorlog (en a.i. van Marine) optreedt, zij
gemeld, dat dé heer v. Royen oorspron
kelijk artillerie-officier was. Hij werd in
1900 bevorderd tot kapitein. Tn 1906*
is hij echter als hooglccraar te Dedft
benoemd, waar hij in de afdeeling werk
tuig- en scheepsbouwkundc de mechani
sche technologie onderwees
HET VERDRAG NEDERLAND— REI.GU-
Belgische Kamerdebat
ten.
Bij de debatteil over de begrooling
van buiitonlandsche zaken heeft thans
ook minister Van der Velde geantwoord.
Hij zei o. a. in antwoord, op sommige
opmerkingen, die gedurende dit debat
wérden gedaan, dat hij tevreden was
over de uitlating eergister van oud-minis
ter Franck in verband, met het Hol-
landsch-Belgisch Scheldeverdrag, name
lijk dat deze conventie wel degelijk voor-
doelen biedt aan de twee contracteeren-
de partijen.
Op de vragen van den front-afge
vaardigde Vos wenscht spreker echter
niet in te gaan, om de onderhandelingen
die op net o ogenblik over het Hollandse
Belgisch verdrag worden gevoerd niet le
belemmeren.
Die onderhandelingen, aldus Vander-
Velde, hebben geen betrekking op een
eventueele wijziging van het tractaat,
maar op een duidelijker omschrijving
van sommige bepalingen. Zoolang in Ne
derland de regeeringscrisis voortduurt,
die alle records van de Belgische crisis
sen Slaat, kan het verdrag niet geratifi
ceerd worden.
Hotel „Noordzeeboulevard".
A.s. Zondag "van halt 4 tot halt 6
te geven door liet
ALHAMBRA TRIO.
OnMed.)
Uit Stad en Provincie.
De minister van financiën maakt
bekend, dat ten behoeve van 's rijks
schatkist is ontvangen bij den inspec
teur der directe belastingen enz. te
Vlissingcn f 2400 wegens té Weinigbctaal-
de rijksinkomstenbelasling, Verdcdigfngs-
belasling II en gemeentelijke inkomsten
belasting over de belastingjaren '2,l-'22
tot en met '24-'25; als voren, r578.53
wegens te weinig betaalde rijksinkom
stenbelasling, Verdedigingsbelasling II en
gemeentelijke inkomstenbelasting over dé
belastingjaar '22-'23 tot en met '25-"26.
it Vlassingen.
Dinsdag 16 Maart a.s. bezoekt de
commissaris der Koningin de gemeente
VI i ss in gen.
Uit Walcheren.
Dinsdagavond had te Souburg
op het jaarpad een ernstig ongeluk
plaats. Twee fietsrijders reden zoo kort
achter elkander dal do achterste met
den voorste in aanraking kwam en daar
door op het jaagpad viel, juist op liet
oogenblik dat een motorfiets passeer
de, waardoor de fietsrijder werd gegre
pen en ernstig gewond werd. Per auto
werd hij naar zijn woning te Middelburg
vervoerd, vanwaar hij gistermorgen naar
het gasthuis gebracht werd. Den
torrijder treft in deze geen schuld, deze
gaf tijdig signalen en remde zoo snél
d,at hij over Zijn motor heen op den
dijk terecht kwam, en er gelukkig met'
slechts eenigc ontvellingen afkwam. De
motor werd beschadigd. VI. Crt
Woensdagavond hield le N. en St.
Joosland de meisjeveveeniging Dor-
leas'" en de jongeliugsvereeniging .,1.lictor
et Emergo'" aldaar gezamenlijk hun 3e
jaarvergadering welke als gewoon een
eenigzins feestelijk karakter droeg Het
vereenigingslokaal was vol. Het program
ma bevatte niet minder dan een 20-tal
punten. Deze bestonden om. in het zin
gen van verschillende liederen door de
M. V., door de J. V., en door beiden
samen. Mej. de Visser bracht hel jaar
verslag uit der M. V. waaruit o.a. bleek
dat 93 stuks klceiliug waren uitgegeven
en dat het ledental is toegenomen en
thans bedraagt 15. De heer J. de Visser
bracht op dè, zijn gewone leuke, manier
het jaarverslag uit der J. V dichtvorm.
Verschillende leden der J. V. en ook
een lid der M. V. brachten voordrachten
in proza en poëzie ten gehoore, ter
wijl door enkele leden der J. V. een
samenspraak werd gehouden. De aan
wezigen kregen ook tc hooren een sa
menspel van orgel en viool door een
tweetal leden der M. V.
Van verschillende zustervereenigingen
in Walcheren waren een of meer afge
vaardigden aanwezig.
Aan het eind van deze jaarvergadering
sprak ds. van Garderen een slotwoord.
Onder buitengewone belangstelling
had Donderdag, te Veerede begrafenis
plaats van den heer M. J. van Beveren,
rijkstonnenlegger. Aan de groeve werd
achtereenvolgens het woord gevoerd door
de heeren de Haes, Directeur van het
Loodswezen te Vlissingen, v. Maren Bentz
van den Berg, Oud-Inspecteur generaal,
Buys Ballot, Burgemeester, H. de Zeeuw,
namens Kerkvoogden en als Oud-IIoofd
der school, IC. Dekker als vriend en dr,
Weyland als Predikant, allen hem hul
digend om zijn verdiensten in de ver"
Schillende functies, door hem bekleed
De oudste zoon dankte voor de eer,
zijn vader bewezen. Een twintigtal kran
sen dekten de kist.
o
Uit Z uid-Beveland.
De voordracht voor gemeente-veld
wachter te 's - Gr avenpolder be
staat uil de heeren- E. J. Gelok, agent
van politie te Goes; W. Heijboer, agent
van politie te Zierikzee en J. M. Barond-
se, marechaussee te Oostburg.
1-
üit Tholen.
Te Oud-Vossemecr ging een
paard voor een rijtuig gespannen op hol,
verschrokken van een passeerend motor
rijwiel, het rijtuig werd grootendeels ver
nield en de inzittenden, de eigenares en
de voerman, bekwamen verwondingen,
gelukkig niet van zeer ernstige» aard.
Dinsdag kwam de raad van Poort
vliet in vergadering bijeen.
De behandeling van de circulaire van
Ged. Staten inzake de electrificatie van
de Noordgroep werd 'ol later uitgesteld.
Ingekomen was hel bericht van het
gemeentebestuur van 'St. Maartensdijk,
dat de jaarwedde van den keuringsvee
arts, hoofd van dienst, voor onbepaalden
lijd was vast gesteld op f 2750. De keur-
loonen hebben bedragen f 4625.50; het
aandeel van Poortvliet in de jaarwedde
bedraagt f336,75; voor deze gemeente
is er een batig saldo van fill 77. Het
beredeneerd verslag van hetgeen met be-'
trekking Ier Inzage neergelegdeven
eens het verslag van den toestand der
gemeente over 1925. De aanvraag van
het bestuur der bijzondere school om
de gemeentelijke, vergoeding ex art. 101
der wet op het L. O tot een bedrag van
1 681.065 voor 66 leerlingen werd inge
willigd. Een voorschot op die vergoeding
over 1926 ad f 500 werd verleend.
De pensioensgrondslag van den gewe
zen ontvanger van het weezeu-armbe-
stuur, den heer W J. Boogaarf, werd
met ingang van 1 Januari 1923 vastge
steld op f 669.
Bij de rondvraag vroeg de heer Van
der Male om een tapverbod naar aanlei
ding van vermeende onregelmatigheden
aan de kom der gehieente. De voorzitter
zei, dat hem totaal niets bekend was
van onbehoorlijkheden en moet het al
waar zijn, wat de heer Van der Male
te berde bracht, lipt toch niet aan
ging voor één enkel sporadisch geval een
dergelijken maatregel te troffen. (Het is
uwen verslaggever gebleken, dat de heer
Van der -Male verkeerd moet ingelicht
geweest zijn).
De heer Carels informeert, of de
grond langs de huizen aan de kade te
Strijenham gemeente- dan wél polder-
grond is. De voorzitter zegt, dal het
laatste het geval is en dat hij den
toestand aldaar in de vergadering van
het polderbestuur zal ter sprake bren
gen.
Uit Zeeuw scb Vlaanderen O D.
Donderdagmiddag kreeg de autobus
van M .de Keijz'er, welke een geregelden
dienst onderhoudt van Axel op Ter-
neuzen, nabij Axel een defect aan "de
stuurinrichting. De chauffeur had de te
genwoordigheid van geest om spoedig le
remmen, zoodat 't rijtuig, dal "n kalm
gangetje had, in zeer vertraagden gang
den provincialen weg afrolde en in de sloot
terecht kwam. Ook had hij intusschen
de passagiers gewaarschuwd, een 8-tal
personen, waaronder eenige scholieren,
die daardoor bedacht waren op den val.
Dank zij alzoo het technisch optreden
van den chauffeur, kwamen deze met dén
schrik vrij, en ook de auto had zoo goed
als geen averij.
Uit Zee o wsch-Vla anderen W. D.
Met ingang van heden is de wacht
meester der Kon. marechaussée G. de
Bruin te Sluis overgeplaatst naar Apel
doorn.
met edel gas gevulde
5 9ooo Nede.rla.nd.5che Arbeiders
VOOR DE SLACHTOFFERS VAN DEN
WATERSNOOD.
Bij den Penningmeester van het Pro
vinciaal Watersnood Comité in Zeeland
is nog ontvangen voor de schadelijdendeu
door den watersnood in genoemde pro- I
vincie
Aandeel collecte IJzendijkc f94 70, id.
Kapelle f 170.id. Biervliet f 100 -
id. Middelburg f500 id. Tholen f215;
id. Boschkapelle f130.B te A.
f100.—N. N. re.-; K. f5.-, J. v,
d. H. fl.—
KERKNIEUWS
Ds. A. Graves van Willenswaard
hoopt Zondag a's. van de Ned. Herv.
Gem. te O. en W. S o u b u r g. afscheid
te nemen en Zondag 14 dezer zijn intrede
te Rhenen te doen na bevestiging door
ds. P. van Willenswaard te Krimpen
a. d. IJssel. (De Z.)
o
GereC Kerk.
Beroepen te Haamstede H. J. Ivo uwe-
hoven, candidaat te Leiden.
Nieuwe aanvraag tot toe l.a ting
van Ds. Netelenbos?
Naar de „Teg.'" verneemt zou ds
Netelenbos, die, gelijk men zich her
innert, destijds op dogmatische gronden
uil de Gercf. Kerk werd gezet, het voor
nemen hebben, opnieuw toelating tol de
kerk te vragen, indien de Synode mocht
besluiten, dr. Geelkerken te handhaven.
Door ds. Netelenbos, die heden hier
vertoefde en die wij zelf er naar konden
vragen, werd dit bericht pertinent tegen
gesproken.
RECHTZAKEN.
Het O. M. bij de rechtbank te
Breda veroordeelde A. P. de R., den man
die zich uitgaf voor den broer van hel'
Kamerlid "Braat, wegens oplichting over
eenkomstig den eisch tot zes maatftfen
gevangenisstraf.
Voor het gereclitsof te Arnhem
heeft terecht gestaan II. ,T. ten K. te
Dalfsen, die door de rechtbank te Zwolle
was veroordeeld tot 1 jaar gevangenis
straf, wegens moord. De zaak werd
met gesloten deuren behandeld. De ad
vocaat-generaal vroeg bevestiging van 't
vonnis.
M. W., brievenbesteller le Nijme
gen, die verschillende diefstallen uit
poststukken hadt gepleegd, is door het
Ingez. Med
gerechtshof te Arnhem tol 1 jaar ge-
Avangenisstral' met aftrek van de voor-
loopige hechtenis veroordeeld, met be
vestiging van hel vonnis dpr rechtbank.
Verduistering.
Voor de vierde kamer der rechtbank
le Amsterdam heeft zich te verantwoor
den gehad de 40-jarige E. L., procuratie
houder bij de N. V. Maatschappij tot
exploitatie van de Nederlandsche Plan
tenboter fabriek er van beschuldigd in
1924 en 1925 en daarvoor op verschillen
de tijdstippen f50.000 ten nadeel® der
N. V. te hebben verduisterd.
Verdachte bekende de malversaties te
hebben gepleegd. Hij verkreeg hel geld
door bons aan de kas uit te geven, waar
voor hem dan bedragen werden uitbe
taald. Als het tweemaandelyksch accoun
tantsonderzoek in aantocht was, zorgde
hij, dat het geld aangezuiverd was. Van
verschillende middelen heeft hij zich be
diend: valsche belastingbiljetten, ver-
valschle rekeningen etc.
Het O. M. achtte door de bekentenis
van verdachte het wettig en overtuigend
bewijs geleverd.
Hel feit is niet gepleegd, omdat de
verdachte door nood er toe werd 'gedre
ven, maar hel geld is verbrast. Derhalve
eischt het O. M. wegens verduistering,
meermalen gepleegd, gevangenisstraf
voor den lijd van één jaar.
De raadsman oordeelde dal geen ver
duistering, maar oplichting en valschheid
in geschrifte is gepleegd. Hij roept de
clementie der rechtbank in.
x
Moord te Groningen.
De rechtbank te Groningen veroor
deelde gister den 18-jarigen H. K va-
reusgezel, wegens moord op deu 19-jari-
geu J. Onstwedder, wonende aan boord
zijner ouders te Groningen, in den nacht
van 1 op 2 Januari j.l. iu het Soep-
huisslraalje aid,aar lot twee jaar gevan
genisstraf met aftrek van preventief.
De eisch was drie jaren.
Dood door schuld.
Voor de rechtbank te Groningen heeft
gisteren terecht gestaan de 44-jarige J.
J .8. te Groningen. Bekl. heeft op 17 Oc
tober 1925, toen hij, terwijl het mot
regende, met zijn auto over den rijks
straatweg Groningen - Assen reed. niet
gestopt. Het gevolg was dat zijn auto in
botsing kwam mei een kar, welke door
twee jongens werd voortgeduwd. Een
hunner werd legen den grond gesmakt
en kreeg een groote huidwonde. De an
der brak 6 ribben, terwij! zijn longen en
lever werden gekwetst. Hij is aan de ge
volgen daarvan overleden.
Bekl. beweerde, dat hij door het ver-
