IMtiptefe Split»!.
Ho. 37
Zaterdag 13 Februari 1926
169° Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
3Mt nummer bestaat uit TWEE bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
toot de andere gemeenten p. post i 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
adrtgen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën^ 30
sent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
•2,e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
§a aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
.ons Bureau bezorgd zijn.
Postcheque en Gironummer 43255.
VOORLICHTING BIJ
BEROEPSKEUZE.
La den gemeenteraad van Middelburg
is in (het begin dezer maand naar B.
en W. om prae—advies gezonden een
adres van de vereeniging voor Beroeps
keuze alhier, vragend om een subsidie
'fan f 300 voornamelijk bjedoeld om de
vereeniging in staat te stellen een loka
liteit te huren voor 'het houden van zit-
lingsavonden waar -ouders om advies
'kunnen komen vragen voor het beroep
dat zij voor hun kinderen zullen kiezen.
Het is te hopen dat B. en W. en
daarna ook de Gemeenteraad bereid zul
len wox*den gevonden de vereeniging
in een of anderen vorm le steunen. Het
is een nieuwe instelling, die inderdaad
len goede kan komen aan de gemeen
schap, door te bevorderen dat de ge
schikte persoon op de geschikte plaats
komt.
We spreken hier heel voorzichtig vai1
,Jbevorderen". "We geiooven dat terecht
gewaarschuwd wordt tegen te groote il
lusies op dit gebied. Immers is de
psychotechniek nog lang niet zoo ver
ontwikkeld, dat zij met een wetenschap
pelijke onfeilbaarheid voor ieder zou
kunnen aanwijzen voor welk beroep hij
of zij het meest geschikt is. En zelfs
al zou men bij benadering reeds de
jonge mensclien kunnen iudeelen naar
him geschiktheid voor verschillende be
roepen, dan zou dat dadelijk weer in de
war worden gestuurd door allerlei andere
factoren van groot gewicht: persoonlijke
neiging, gezinseischen die vaak eenvou
dig niet weg te nemen zijn zonder
zinsverarminge n ookde behoeften van
de maatschappij, die telkens wijzigen,
zoodat niet altijd evenveel personen van
een bepaald beroep noodig zijn, als een
psychotechnisch onderzoek daarvoor zou
door
Mrs. C. N. WILLIAMSON.
Ned. vertaling van ADA VAN ARKEL,
32)
„ik wou dal ik dat kon, als u het
me tmaar mogelijk maakte", antwoordde
de directeur.
Er 'bleef niets meer voor haar te zeg
gen ol' le doen over, en het hoofd bui
gende om haar tranen te verbergen,
verliet ze de kamer.
Lady Marsden had len slotte toch
gewonnen. Opeens werd liet haar duide
lijk, dal de oudere vróuw haar de vrien
delijkheid en voorkomendheid, waarmede
mr. Carrington haar behandeld had, niet
kon lvei\geven. Van het begin af aan, toen
toen !ze gedwongen was geweest plaats le
nemen in de coupé die lady Marsden
voor zichzelf en haar gezelschap had
ywillen reserveeren, had ze ongemoti
veerd een hekel aan haar gehad. De
vriendelijkheid van Carrington vóór haar
als zijn secretaresse en haai- bekendheid
met kapitein Derby hadden dat gevoel
versterkt, maar de climax was vandaag
gekomen met de uitnoodigiug van mr
aanwijzen. In die gevallen moet er wel
een andere keuze worden gedaan.
Maar zooals gezegd zoo ver zijn we
nog niet.
Als deze vereeniging met haar voor
lichting aan ouders begint, dan zal zij
ook wel de ervaring op doen, dat haar
taak reeds dadelijk dit groote nut kan
hebben, dat zij den gezichtskring van
de ouders ten 'bpzichte van hel aantal
bruikbare beroepen verruimt. Het is in
derdaad betreurenswaard zoo beperkt
veel ouders in dat opzicht zijn. Ze dfijj-
ken allereerst aan het beroep van den
vader, komen soms heelemaal niet ver
der, of bepalen zich tot enke.le aanver
wante vakken. En als ze ervan spreken
hun jongen loopjongen te laten worden,
dan is het louter het toeval, dat dx$
toekomst van den jongen bepaalt
Daar zit nog diL aan vast: wie met
overleg bepaalt welk beroep zijn zoon
of dochter zaj kiezen, zal eerder dan
onverschilligen tot het besef komen, dat
een goed vakman ook lopgeleid moei wor
den. En zal daarvoor dan eerder iets
over hebben. Dat in weerwil van de vele
vakscholen die we thans overal in ons
land bezitten, nog altijd en zelfs in toe
nemende mate geklaagd wordt over het
gebrek aan geschoolde vakmenschen, is
«el niet alleen dihtraan te wijten (de
onbevredigende loonverhouding speelt
daar immers ook een rol bij) maar vindt
toch ook voor een deel zijn oorzaak in
onverschilligheid, of gebrek aan kennis
van de beroepen ,op het oogenblik dat
de keus gedaan moet worden.
Daarom kan een vereeniging die voor
lichting daarover geeft, al dadelijk een
goed werk doen. Voor sommige beroepen
is hel ook dat moeten we ook erken
nen vaak moeilijk voor een gewoon
mensch om den weg te vinden die daar
heen leidt. Zoo'n vereeniging beschikt
echter spoedig over de bronnen om
daarover ingelicht te worden. Eu vele
ouders zullen gebaat zijn als ze een
adres kennen waar ze dat te welen kun
nen komen. I
En dan daarnaast zal de vereeniging
bij het letten op de persoonlijkheid "van
de jongelui, van zelf tot de vraag komen
of hij of ,zij geschikt is voor dat pf dat
beroep. En dan zal ze ook wel tot een
bescheiden toepassing komen van de
middelen die de Psychotechriniek aan de
hand doet om de geschiktheid te bepa
len, Maar we herhalen, onfeilbaar zijn
die middelen nog niet, en het zou een
fout zijn om dat resultaat alleen tc la
ten beslissen zonder ook dn aanmerking
te nemen, wat er nog aanwezig mocht
zijn van andere factoren.
Daarvan is de behoefde der maat
schappij wel een van de voornaamste
Want ten slotte is voor iedereen de
overheerschende eisch, dat hij van zijn
beroep kan leven. En «1 mogen gezins
eischen (het voortbestaan van een zaak,
e.d.) zeker niet altijd den doorslag geven,
er zullen toch veel gevallen zijn waarin
daarmee rekening moét worden gehou
den. En een commissie of vereeniging die
zich geregeld met dat werk bezig houdt,
is allicht vindingrijker dan een .persoon
die zich zonder ervaring en zonder ken
nis van andere mogelijkheden in eens
voor zoo'n vraag gesteld ziel.
Er is dus werk genoeg voor de
eeniging, en we herhalen onze hoop dat
het gemeentebestuur deze instelling zal
steunen, die met een verrassende warmte
wórd aangepakt door een aantal belang-
stellenden die niet eens allen belangheb
benden waren
KERKNIEUWS.
- Daartoe uiige nood igd trad in de
Ger Kerk te K a p e 11 e op ds. F. den
Boefl van Kruiningen voor het comité
van Chr. Winterlezingen om te spreken
over „de zonden der Vaderen" („Spoken"
van Ibsen.)
- In een stampvolle kerk heeft ds. G.
H. ivüyper, vroeger le S cho o n d ij li e,
Woensdagavond afscheid genomen van
de Gerei kerk le Haarlem Hij hield een
predikatie over Jesaja 55 10 en 11,
Dr. Brinkman bracht hem daarna na
mens den kcrkcraad dank voor hetgeen
hij in deze S jaar voor Haarlem geweest
is en sprak de beste wenschen uit voor
zijn verdere werk te 's iGravenhage.
Ds. Brussaard voerde het woord na
mens de classis Haarlem en de naburige
kerken Bloemendaal cn Heemstede
ONDERWIJS.
De geschiedenis van bet
stoomwerktuig.
Woensdagavond hield de heer E. Vis-
scher een voordracht over: „De gesclile-
denis van het stoomwerktuig van af de
oudste tijden", voor de leerling-macliinis-
u ineen overvolle zaal.
De meeste schrijvers, die zich met dó
De meeste schrijvers, die zich met die
geschiedenis van het stoomwerktuig be
zighoudeu, zoo ving spreker aan, zoeken
ten onrechte verband lusschen de erva
ring van de kracht van den waterdamp,
die den ouden reeds in vroeger tijd be
kend was, en de ontwikkeling van het
stoomwerktuig. Wij kunnen b.v. bij de
Grieken geen enkel verband vindien lus-
schen de hen bekendie feilen en het langs
systematische wijze opbouwen ecner ma
chine, gebaseerd op het fundament der
toegepaste natuur- en werktuigkunde.
Men drong niet door tot de oorzaken,
maar verdiepte zich in dichterlijke en
wijsgeerige bespiegelingen.
Deze bespiegelingen werkten als een
rem op een stelselmatig onderzoek.
Daarom moeten wij ook de draaiende
bol van Heron (een wijsgeer uit Alexan
dria 120 j. v. Chr.) meer als een natuur
kundige aardigheid Iwischouwen.
Uit zijn handschrift over dit toestel
blijkt duidelijk, dat |iij de geaardheid
van den wSlerdamp piel begreep.
De scholastische wijsbegeerte der
Grieken heeft eeuwen lang iedere juiste
ontwikkeling tegengehouden.
Zelfs de hedendaagsclie natuurweten
schap, steunende op waarneming en op
de wiskundige behandeling der waag
stukken, bestond in de 17 eeuw nog
nauwelijks in hare beginselen.
In het jaar 1629 gaf Joh. Branca, de
bouwmeester van de kerk te Loretto,
een boek „Do werktuigen uit" uil.
Hierin vindt men o. m. een beschrij
ving om door middel van damp uit een
buis op een schoepenrad geblazen, dit
in draaiende beweging le brengen.
Zoo is ook aan Markies van Worcester
de eer van de uilvinder der le stoomma
chine ten onrechte gegeven. Genoem
de heer geeft in 1663, een werk uit, \v.
onder meer een geschut beschreven
wordt, dat door waterdamp in staat is
geweldige explosies tc veroorzaken. In
dit werk wórdt echter met geen enkel
woord gerept over stoom, maai- in te
gendeel beschouwt hij evenals zijn tijd-
genooten de uil hel water uitgedreven
lucht voor de drijvende kracht.
Wel kende men toen de zwaarte van
de lucht. Torricelli is hiervan de ont
dekker. Een opdracht in 1613 van den
groothertog te Florence was de geluk
kige aanleiding hiertoe. Ilij moest n 1.
hel waagstuk oplossen om door middel
van een pomp liet water door een buis
hooger dan 10 M op te voeren.
Door proeven met de kwikbarometer
op een berg en aan den voet hiervan,
kwam bij lot de ontdekking van den
luchtdruk Voor de ontwikkeling van de
stoommachine was dit een Schrede voor-
'aarls. Al deed men deze schoorvoe
tend en werden er allerlei grappen op
deze ontdekking toegepast Z. a. o.m
door Otto von Geriehe, burgemeester
van Maagdenburgmet zijn ons allen
welbekende „Maagdenburger halve bol
len" of zijn „Luchtcilinder". Men doorzag
echter wel de groote bcleckenis van den
luchtdruk en trachtte daarom het lucht
ledig maken van bollen of cilinders langs
eenvoudigeu weg lot stand te brengen.
d(an Dyonisius Papin gelukt dit. Als
leerling van Huygens en later Robert
Boyle «eet hij eerst veel wetenschap
te verzamelen en ofschoon hij niet veel
voorspoed heefl in zijn leven, gelukt het
hem ten slotte een belangrijke uitvinding
te doen. Hij ontdekt n.l. door afkoeling
van den sloom een luchtledig in den
cilinder. Hij bouwt een machine, waar
mede "hij door atmosferischen druk las
ten weel op le heffen Door hen is dus
de eerste atmosferische stoommachine
uilgevonden.
Newcomen gelukte het in 1705 deze
machine te verbeteren door den 5toom
in een afzonderlijk toestel te vormen cn
met zijn machine weet hij 10 a 12
slagen per minuut te verkrijgen Hij ver
beterde deze machine belangrijk door
.automatisch de kranen le openen on tc
sluiten. Ofschoon het brandstofverbruik
van de machine zeer groot was, bleel
zij pl.m 60 jaar in gebruik
Itfi het jaar 1763 ontdekte Black»
hoogleeraar te Glasgow, de leer der soor
telijke warmte. James Walt een assistent
van Black, kreeg een opdracht om een
Newcomesche machine le herstellen
Terwijl hij hiermede bezig is, ontdekt
hij hieraan vele fouten en past belang
rijke verbeteringen toe Zoo voorziet
hij do machine van een condensor en
(Ingez. Med.)
luchtpomp, waardoor de sloom niet meer
gecondenseerd «ordt in den cilinder.
Hij voorziet den cilindermantel van
een houten bekleeding tegen afkoeling
en maakt de machine geheel afhankelijk
van den sloom.
In 1769 verkreeg Wall octrooi op zijn
machine Lenige jaren later sticht hij
een groote fabriek te Birmingham De
door hem vervaardigde machines wer
den niet verkocht, maar hij schonk ze
«'Cg aan wie ze wilden hebben Ilij vor
derde alleen van den mijneigenaar een
derde deel van het jaarlijksche bedrag
dat aan brandstol' was bespaard. In som
mige mijnen beliep dit pl.m. f 30.000 per
jaar. Men kan Walt gerust onder de
grootste uilvinders rangschikken.
Zijn schuif kast. regulateur, zijn pa-
ralellogram aan de zuigerstang «oor de
rechllijvige beweging van deze. bewijzen
zijn groote vindingrijkheid
Zijn ketelvorm was een koffer en nog
onvolmaakt, maar omdat de druk in den
ketel nog laag was, had hij hiervan geen
sloornis Ofschoon hij met de uiJzei-
tingsthcoric van den sloom bekend «-as.
heeft hij deze theorie op zijn machines
I weinig toegepast Met Watt «ordt hel
le tijdperk in de geschiedenis van het
Carrington om in zijn auto uit te gaan
als zijn en lady Viola's gelijke. Dat had
baar op een ander standpunt gesteld.
Ze was nu niet langer alleen maar de
secretaresse, ze was ook de vriendin
en lady Marsden had voor niets terug-
gedeinsa om haar kwijt te raken.
In zekeren zin was de vijandschap van
een vrouw van de wereld legen een een
voudig machinesclirijfslertje een compli
ment, maar Sheila was niel in de stem
ming om dc zaak uit dat oogpunt le be
schouwen. Ze was diep ongelukkig, hevig
vernederd en durfde de toekomst niet
onder de oogen zien
Mr. McKitintm was zoo hoffelijk ge
weest haar toe te staan haar ontslag te
vragen, maai- het was bijna even erg als
of ze na één proefweek in het Glenlorly-
holel was ontslagen, want na al wal er
gebeurd was zou de directeur haar zeker
geen onverdeeld gunstig getuigschrift ge
ven. Morgen zou hij waarschijnlijk naar
hel agentschap schrijveu en zeggen dat
juffrouw Douglas niet voldaan had en
vragen iemand anders in haar plaats le
willen sturen.
Wat een tegenstelling met haar hoog
gespannen verwachtingen en de bemoedi
gende opinie, die juffrouw Grown over
haar haar bekwaamheden had gehad.
Het is waar, men had haar gezegd, dat
ze'te jong iwas, maar ze was van plan ge
weest te toonen, idat die ineening een .ver
gissing was. O, ze had zoo haar best
(Ingez. Med.)
willen doen en ze geloofde, dal ze slaag
de. Ze had zich zoo dapper gehouden als
ze kon, ondanks alle vreemde en akelige
ondervindingen, in dc hoop het succes
te behalen, waarnaar ze streefde, en nu
was dit haar belooning voor alles
Al deze gedachten gingdn haar door
liet hoofd, toen ze dc kamer van mr.
McKinnon verliet Ze liep met gebogen
hoofd in de hoop niemand te zullen
zien die ze kende en snelde de hall
door. die nu bijna leeg was. daar men
zich voor het diner aan het kleeden.was.
Plotseling, toen ze een van de vele gan
gen insloeg, bolste ze legen iemand op,
die juist de trap aftavam, die zij wilde
opgaan. „Pardon" zoi ze haastig en keek
onwillekeurig op.
Deze gang was half verlicht, maar
aan de voet van den trap siLond een bron
zen beeld in wapenrusting, dat een lamp
vasthield en hel licht van die lamp viel
vol op het gezicht van den persoon legen
«•ie ze was aangeloopcn. Met oen lichte
kreet deinsde Sheila terug, want hel ge
laat «'as hetzelfde dat zij in haar kanier:
Jiad gezien, in dc glans van liet geheim
zinnige maanlicht.
Een seconde keken dc oogen, de lè
schitterende oogen, in de haren met een
scherpen en eigenaardig doordringenden,
bijna verschrikten blik. Toen boog de
lange man vluchtig, mompelde iets in
antwoord op haar excuus cn ging voorbij.
Sheila stond stil, half en half geneigd
hem le volgen, maar het toch niet dur
vend, want er was geen twijfel aan ol' (lil
een man van vleesch en bloed, en 1
geen geest. Hij was modern gekleed en
rdween niet als of hij door de muur
gleed, maar wandelde rustig, al was het
wal vlug, de gang door.
De trekken geleken evenveel als vroi
ger op die van kapitein Derby, maar nu
ze d ie hij beter liclil gezien had, moest
Sheila zichzelf bekennen, dal het moei
lijk aan te nemen was, dat deze man een
vermomming droeg. De korte puntbaard
leek absoluut cclil cn het gezicht was
veel ouder dat dal van 'kapitein 1 lorbv
„Wie kan het zijn vroeg zij zieli I
af. .JsMiet een gast uit het hotel? Dan u's
het al heel merkwaardig, dat ik zijn ge
zicht iiooil eerder heb gezien bijna on
mogelijk. Toch moet hij al eenigen lijd in
huis zijn geweest of dicht erbij, want hel
is bijna een «-eek geleden dat hij uil do
muur in mijn kamer kwam. Nu ik hem
weer gezien heb want hij moet de
zelfde zijn, ik kan me niet vergissen
wordt die verschijning nog geheimzin
niger. Ik moet er achter komen wie het
is."
Langzaam ging het meisje naar baai-
eigen kamer, zich afvragende hoe zc
dat zou klaarspelen, nu ze niet langer top
vriendschappeiijken voet was met mr.
McKinnon en baar eigenaardige vriend
schap met mr. Munro aan zijn eind was
gekomen. Plotseling dacht ze echter aan
juffrou« Ritchie, de huishoudster. Mis
schien zou de oude vrouw. als zo den
man beschreef zc was niel van plan
over de vreemde ontmoeting le. spreken
wel welen of er zulk een gast iu hel
hotel verblijf hield
Ze keerde daarom terug cn ging naai
de kamer van de huishoudster, die ze al
een of twee keer bezocht had
Juffromv Ritchie was daar cn daar ze
vail hel ongeluk gehoord had moest Shei
la haar eerst alles ervan vertellen vóór
zc over ecu ander onderwerp kon be
ginnen De oude huishoudster verbeelde
zich inderdaad dat Sheila alleen naar hüSr
kamer was gekomen om haar alle bij-
zondei-lieiden te konien vertellen. Sheila
maalde dit op uil do naive dankbetui
gingen van juffromv Ritchie en ze vond
liet niet noodig haar gevoelens le kwél-
een door haar die overtuiging le. ont
nemen Hel meisje sprak haar daarom
niet tegen, maar zei alleen ,,A propos,
ik ontmoette daar juist in de hall een
man van middelbaren leeftijd met een
korte grijzende baard, eigenaardig schit
terende oogen en die sprekend op kapi
tein. Derby leek. Ik had hem nog nooit
gezien en ik zou wel eens \Villen welen
of hij in hel hotel logeert. Kunt u uil
de beschrijving opmaken wie het is?"
Juffrouw Ritchie keek verwonderd eu
schudde hel hoofd. „Dat kan ik heuscli
niet, juffrouw. „Er zjjn zooveel heeren
in het hotel mei een korte grijzende
