No. 27.
Dinsdag 2 Februari 1926
bnder-
rocgjev
den
fcchep
|n lijd
In wil
|n dag
kan
i dag
I bijna
fcomcit
i bij.
niet
jar be-
slem
Mltan
burger
■cdaan
■Iksgc-
eens
Br
iia-
J waar
■11 b.v.
pi l'OO'
bak-
lan-
dal
sverde
Hel
hobili-
liel te
lakker
lal de
■regee-
pesteld
orden
I vroe-
I (waar
be-
ge-
|g ko-
Jprden,
|pieve-
palin-
goec\
|naken
«Uger
ilaats-
169° Jaargang.
e, wal
■Jedee-
.sprak
in "de
i' vap
il, en
nierkl
ter ik
wezen
f- per
Vs nu
su dat
t punt
l deel
ïleres-
JpJing-
e ver
in tijde
a mei
doen
f sJib-
iijpo
cleci-
fwater
■teling
eek in
'eland,
van
ten en
nbtge-
amacr
ainaer
verga-
10UW-
1 hem
as ge-
s pol
een
liddeld
cM
comen-
oude
onzer
deel,
cende,
or liel
cli en
aan-
lioog-
heb-
de. 9e
ledijkl,
toen
degene
elk nut
se uwen
nimler
wel-
1
s
niet
jen. Al 'fj
Goes
an Dijk
Bij dit nummer behoort -
Bijvoegsel.
BINNENLAND.
DE S. D. A. P.
EN DE GELOOFSVRIJHEID.
De heer mr. Th. Heemskerk had ia
een 11 Jan. Ie Schiedam gehouden rede
o a. gezegd dat de sociaal-democraten
die om de geloofsvrijheid al heel weinig
geren, zich ook aan de geloofsvrijheid
der Protestanten minder zouden laten
gelegen liggen als de Roomschen het be
ginsel van geloofsvrijheid gingen ver
zaken.
De heer Albarda, de leider d,er S.D.A.
P. heeft toen in een open brief ge
vraagd naar de gronden voor die bewe
ring.
De heer Heemskerk heeft nu in de
Standaard uitvoerig geantwoord.
In het beginsel der Sociaal-democra
tische. arbeiderspartij ,zoo schrijft hij o.
a., is geen plaats voor het geloof; het is
tegen het geloof gekant.
Natuurlijk versta ik hier onder „ge
loof" het geloof in God. Die zich ons
heeft geopenbaard door Zijn Zoon en
jn Zijn Woord, en zekere aanwijzigingen
geeft omtrent liet recht, waarop de maat
schappij is gegrondvest^ dat de Overheid
als Zijn dienaresse heeft le eerbiedigen,
en, waar het verbasterd is, te corri-
geeren tot verzoening,, op de basis van
het recht der belangen 'van de groepen^
die in de Maatschappij een onmisbaar
organisme vormen en met eerbiediging
der geestelijke werkingen, die op de
eeuwigheid gericht ,als bederfwerend
zout ook in het maatschappelijk leven
werken.
De Sociaal-democratie staat, krach
tens haar beginsel, daarbuiten en daarte
genover. In haar .program geen woord
over geloof niets over geloofsvrijheid,
slechts eischen gericht op stoffelijke en
intelleciueele behoeften; van geestelijke
behoeften geen sprake.
En wal zij wil is juist het tegenovjejr
gestelde van wat voortvloeit uit het Chris
telijk geloof. Geen verzoening, maarldas-
senstrijd. Geen eerbiediging, met zuive
ring vangebreken, van het organisme
der Maatschappij, maar opzuigingdaar
van in den proletariselien staat, door
overbrenging der bedrijfsmiddelen van
particulieren in „maatschappelijk" bezit.
Geen staat op democratischen grondslag,
maar op den grondslag van één stand,
die strijden moet voor haar klassebelang.
De in het beginselprogramma der S.
D.A P. voorkomende term „de arbeiders,
die tot bewustzijn van hunne laak in den
klassenstrijd zijn gekomen", wijst op ar
beiders, die in de oogen der sociaal
democratie niet tot dat bewustzijn zijn
gekomen, de R.K. en Protestantsch-Chr.
arbeiders, voorstanders van sociale wet
geving, met behoud van liet maatschap
pelijk organisme, die er nog lo© gebracht
moeten worden om hun beginsel te laten
varen, en dus tot bewustzijn gekomen^
Zich te laten inlijven voor den klassen
strijd op sociaal-democralisehea grond-
Slag.
Reeds hieruit blijkt, dat de sociaal-de
mocratie in beginsel staat tegenover het
geloof, en van de arbeiders verlangt, dat
zij in h un streven op openbaar terrein
tegen het Christelijk geloof zullen hande
len.
voor hel jaar 1926 wordt goedgekeurd
tot een bedrag van f 57 (3|3 aanslagen),
Op voorstel van B. en W. wordt besloten
de woning van het hoofd der school on
derhands te verlcoopen aan de Ver voor
Chr. L. O. voor de som van f 2800
Overeenkomstig het voorstel van B. en
W. wordt m. a. st besloten art. 4 der
verordeniug op de heffing van de plaat
selijke inkomstenbelasting te wijzigen-in
dien zin, dat de aftrek voor noodzakelijk
levensonderhoud voor gehuwden f 100
meer bedraagt dan voor ongehuwden
De aftrek zal dan zijn resp. f500 en
f 400 Voorts zullen van betaling van be
lasting vrijgesteld zijn personen beneden
den leeftijd van 16 jaar, mits niet in de
Rijksinkomstenbelasling aangeslagen
Op het verzoek van het 'bestuur der
Ver. voor Chr. L. O. om een voorschot
ad f 592 op de gemeentelijke vergoeding,
overeenkomstig art 101 der L O. wel
1920 ten behoeve der bijz school voor
het dienstjaar 1926 wordt goedgunstig
beschikt.
Tot lid van het Burg Armbesl wordt
a. st. benoemd de heer J. iBreel
Azn. (aftr.).
Op verzoek van den burgemeester zijn
alle leden bereid zitting le nemen in het
comité tol het inzamelen van geld voor
,den watersnood
Ten opzichte van de rondvraag merkt
de voorzitter op, dal de leden meermalen
daarvan gebruik maken tol het indienen
van voorstellen, Naar zijn meening ver
dient hel aanbeveling dal de leden te
dezer zake steeds zoo tijdig mogelijk B.
en W. daarvan schriftelijk verwittigen
Hij verzoekt den leden in voorkomende
gevallen daarmede rekening te houden
en zoo te willen medewerken om aan 's
raads besprekingen geen noodelooze uit
breiding te geven.
Vrijdagavond jl. vergaderde le N.
en St. J oo s 1 a nd de coöperatieve win-
kelvereeniging „Ons Belang", tot het hou
den van de gewone jaarlijksche bijeen
komst.
■Hel ledental bedroeg op 1 Januari '26
130. In 1925 werd ontvangen f23390 en
uitgegeven f 22700. Na de gewone af
schrijving kon een dividend worden uil-
gekeerd van 3 pet.
In de p laats van A. Bareman Werd als
lid der financieel© commissie gekozen
P. Poppe. Als bestuursleden wei-den her
kozen Jac. Spruit, H. Luitwieler en J. W.
Frilz als penningmeester.
De voorzitter Leunis Goedhartt had
wegens ongesteldheid zijn ontslag geno
men. In zijn plaats werd benoemd Jacob
Knuijt.
Door invoering der nieuwe coöperatie-
wet was het nooch'g het reglement te wij
zigen.
Uit Z u i d-B e v e 1 a n d.
De kommies G. Dubbeld te Nieuw
Namen is met ingang van 1 Febr. ver
plaatst naar H a n s w e e r t.
Uitgenoodigd door het comité voor
chr. Winterlezingen trad in de Ger. Kerk
Kapeiie-Biezelinge op ds. H.
Janssen uit den Haag mei het onderwerp
„Reiservaringen en indrukken bezoek
Ned. Indiê. Er was een talrijk gehoor. In
de collecte werd f 50 bestemd voor Hon
garije te overhandigen aan ds. Janssen.
Op eigen verzoek is dhr. G. van
der Lecjicn, ontvanger der Invoerrechten
te Rilland-Bath, overgeplaatst met
ingang van 1 [Februari 1926. naar Dongen
(zulks in verband met de gezondheidstoe
stand van zijn echtgenoole) De heer \V.
Moerdijk is mei ingang van dien datum
van Ossendrechl naar Rilland Bath ge
plaatst.
(Ing. Med.)
3:-Uit Stad en Provincie.
Uit Vlissingen.
- De inzameling voor „Kinderzorg"
bracht te Vlissingen f 625;óp.
Uit Walcheren.
In den ouderdom van bijna 80
jaar is onder Domburg overleden
de gepensionneerdo wachtmeester der
marechaussee M. Boogerd. wiens laatste
standplaats was te Weslkapelle.
Maar hij was niet alleen daar maar oolc
op veel andere plaalsen in Walcheren
wél bekend als een zeer menscheiijk
voelend polilie-man, die dan ook bij de
bevolking in hoog aanzien stond
De„ gemeenteraad van Rit the m
werd Vrijdagmiddag door den voorzitter
geopend met de gebruikelijke Nieuw
jaarsrede
'Het kohier van de hondenbelasting
Uit Schouw em-D uiveland.
- Mej. B. van Anrooij, Jiujsbezoeksler-
cnquétricc te Zierikzee is door de
vereenigiug tot bestrijding der t b. e te
Kampen als zooodanig benoemd.
(Z. N.)
Uit Tholen.
Het lijk van een der slachtoffers
van de ramp op 29 Dec. aan het Veer bij
Tholen, mej. G. Fraucké, is tol op
heden nog niet gevonden Daar Ier plaat
se waar het ongeval plaats greep de Een
dracht zeer diep is en aldaar veel ijzer
en staaldraden op den bodem moeien lig
gen, vermoedl men, dat hel lijk aan een
dezer is blijven vasthaken. Tc meer ver
moed) men dat ,daar men ter plaatse
haar hoed en sjaal van den bodem heefl
opgedregd. (z. yj.).
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen O. D.
Naar uit Sas van Gent wordt ge-
gcmeld aan de Tern. Crt. sterven daar
in den laatsten tijd veel kallen. Sommige
eigenaars van gestorven katten hebben
het lijk laten onderzoeken, en daarbij is
^vergif in den maag geconstateerd Tol
nu toe is het echter niet gelukt om den
dader aan te wijzen.
Uit Zeeuwse h-V laanderen W
De collecte voor de slach(offers van
den watersnood bracht te Oostburg
in totaal op f 1581.55, w.o. f 12 70 van de
leerlingen der Rijkskweekschool. Van dit
bedrag wordl f 181.55 afgedragen aan
hel Prov Comité cn f 1400 aan hel Alge
meen Comité
Bovendien heeft de fancy-fair Zater
dagavond nelto nog f 775 voor het Algem
Comité opgebracht.
(Voor verder Slad en Provincie zie
men hel Bijvoegsel.)
STUKKEN VOOR DEN
GEMEENTERAAD VAN MIDDELBURG.
liet reeds Zaterdag door ons met een
enkel woord, als ingekomen bij den ge
meenteraad, vermelde adres van de Ver-
eeniging voor Beroepskeuze, meldl, dat
de vereeniging met ingaug van 1926
hare werkzaamheden denkt aan te van
gen; dal zij. niettegenstaande medewer
king van verschillende groepen van "inge
zetenen uit alle klassen cn tamelijk hoog
gestelde contributie, in de onmogelijkheid
verkeert, alle onkosten zelf te bekos
tigen, dat zij voornamelijk een zeergroot
deel harer contributies, zoo niet ge
heel, zou moeten besteden voor het hu
ren van geschikte lokaliteit voor het
houden van zitlingsavonden en commis
sievergaderingen; dat zij van meening is.
dat haar werken een zuiver gemeen
schapsbelang is: dat blijkens een bijge
voegde memorie van toelichting in vrijwel
alle gemeenten waar 'de overheid de
voorlichting bij beroepskeuze zelf niet
ler hand heeft genomen, subsidie of
lokaliteit wordt gegeven; dat zij beleefd
den raad verzoekt, de verceniging een
jaarlijksche subsidie uil de gemeentekas
van 1300 le verstrekken
Aan de memorie van toelichting onl-
leenen wij het volgende
Nu in de laatste jaren door de over
heid millioenen zijn besteed aan stcun-
'erleening, werkverschaffing en werkver
ruiming, cn de werkloosheid niet is af
genomen, integendeel, mede in verband
met den bevolkingsaanwas steeds groolcr
afmetingen heeft aangenomen, lig het
voor de hand. dat naar andere midde
len ter bestrijding moei worden uitge
zien.
Als een dier middelen kan beschouwd
worden ce voorlichting bij de beroeps
keuze. Als we zien, dal aan den eenen
kant het leger der ongeschoolde arbei
ders regelmatig grootcr wordt, terwijl
aan den anderen kant vrij regelmatig
vraag is naar goed geschoolde vaklieden,
dan ligt hel voor de hand en geheel in de
lijn der overheid die pogingen te steu
nen. woIkc in deze toestanden een ver-
belering kunnen bx-engeu
In verschillende plaatsen is van pa-
ticuliere of gemeentelijke zijde een Bu
reau van Beroepskeuze ingesteld, eerst
genoemde veelal met gemeentelijke sub
sidie of gratis lokaliteit
Het bestuur meent, dat het na kennis
neming van het vorenstaande wel geen
nader betoog behoeft, dal het werken
der vereeniging een zuiver gemeen
schapsbelang is. en dringt met klem aan
het verzoek in tc willigen
Van het ook kort vermelde en uit
voerige adres van P W. ICruze aan den
raad zij nog vermeld, dat adressant er
op wijst dat er oen te bespeuren ani
mositeit moet bestaan hebben ton op
zichte van hem, ten eerste door hel
nimmer ter inzage geven van klachten,
schriftelijk of mondeling, ten 2e door
het verstrekken van onjuiste inlichtingen
aan den Minister, waardoor deze. op
die onjuiste gegevens een oordeel heeft
uilgesproken; ten derde door de samen
werking van den Directeur en liet Be
stuur der Arbeidsbeurs, waarbij zij adr.
van verduistering beschuldigden, en hij
gevraagd heeft een justitioneel onder
zoek le doen instellen, waarbij blijken
zal dat de Directeur of het Bestuur
der Arb Beurs meer van deze gelden
eten. en ten vierde, dat weth. Önder-
dijlc heeft verklaard bij Ged Stalen, le
gen ontslag te zijn geweest
KERKNIEUWS.
Begrafenis van d r J de Moor
Onder zeer groole belangstelling heeft
gisteren (e Utrecht dc teraardebestelling
plaals gehad van het stoffelijk overschot
van dr J. C. de Moor, in leven predikant
bij de Gereformeerde kerken aldaar, en
te Assen op de synode plotseling over
leden, Bij een samenkomst iu de Zuider-
Rerk waren o.a. aanwezig lal van per
sonen betrokken bij de Vrije Universiteit
het moderanen der Synode, vertegen
woordigers van Geref. Kerken, en ook
Minister Colijn. Gesproken werd door dr.
R. E. van Arkel, ds. J. 0. Rullmann,
beiden van Utrecht, ds. IC. Fernliout uit
Vreeland, prof. dr. T. W. Grosheide, rec
tor der Vrije Universiteit, en dr K Dijk
uit 's-Gravcnhage.
Op de begraafplaats was een groqte
menigle aanwezig waaronder ook <le bui
gemeester van Utrecht. Daar werd nog
een kort woord gesproken door ds. van
Arkel en ds. L Smilde uil Maastricht.
Dr. Geelkerken naar Assen
Men ineldl aan de „Telg." uit Assen,
dat het moderamen der Generale Synode
een schrijven gezonden heefl aan dr J. G
Geelkerken, waarin deze hem verzoekt
er met zijn bezigheden rekening mede te
willen houden, dat het niet onmogelijk is,
dal hij deze week zal verzocht worden
naar Assen te komen.
Tevens werd een schrijven tot den ker-
keraad van Amsterdam-Zuid gericht,
waarin deze verzochl werd, aan zijn afge
vaardigden de notulenboeken van de ja
ren 3923, '24 en '25 mede le geven en Ier
beschikking der Generale Synode le stel
len, terwijl nadrukkelijk verzekerd werd,
dal zij slechts mei betrekking tot de zaak
Marinus zouden worden ingezien
Door deze -tneer dan beleefde wijze
waarop men dr Geelkerken reeds voor
bereid! op een. mogelijke invitatie, heeft
de Gen Synode dus blijkbaar het
zooals een bekend predikant hel uitdruk
te middeleeuwsche „citeeren" van de
classis Amsterdam, veroordeeld. Naar het
blad verneemt, zal dr. Geelkerken dan
ook aan de vriendelijke uitnoodiging ter
stond gehoor geven.
Geref. Kerk.
Beroepen te Tholen S. J Koster can
didaal te Terneuzen.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Het Cape l-kwart et.
Morgen speelt het Capet-kwartet in
Middelburg. In een bespreking van
een te Rotterdam gegeven concert roemt
de N. R. Crt. het spel in warme termen
Ten opzichte van twee kwartetten van
Beethoven (op 18 no 6 en op 59 no. 3,
die" met nog een derde kwartet van Beet
hoven ook hier zullen worden gespeeld'
schreef het blad
„Het was een lust te hooren hoe su
bliem eenvoudig en klaar al de wisselen
de stemmingen dezer muziek, die ten
slotte uitmonden in de alles overwinnen
de humor e ener c gr. t finale, door dit
viertal kunstenaars vertolkt werden. Hier
werd hel voJmaakle in dezen kunstvorm
nagenoeg bereikt.
t
Welk boek?
De Nederlandsche Uitgeversbond deelt
mede dal de stemming over de vraag
welk boek in 1925, in de Nederlandsche
taal verschenen, het meest in den smaak
iel, aan de volgende vier hoeken de
meeste stommen werden toegekend
en M. Scharten-Antink „Het eeuwi
ge Licht" (563); Jo van Ammers-Küllor
„De Opslandigen" (394), Herman Hcijer-
mans „Vuurvlindertje" (353), Is. Querido,
„Mooie Karei" (197).
Verder verkregen len minsle 50 stem
men de volgende boeken Nico van Such-
telcn „Eva's Jeugd" (196), Herman do
Man „Hel wassende water" (99), van
Genderen Storl ..Kleine Inez" (80), Ja
cob Wasserman „Christiaan Wahnschnffe
(70): A. M. de Jong. „Het Verraad" (66):
Top Naef, „Voorbijgangers" (58) Anker
Larsen. „De steen der wijzen" (51).
De deelneming aan de prijsvraag was
zeer groot, meer dan dubbel zoo groot
als het vorige jaar
De terugkeer der Karalcorum-
r e i z i ge r s.
De lieer en mevr. Visser—Hooft, wier
ervaringen op de tweede ICarakorum-
expedilie door zeer velen met aandacht
zijn gevolgd in de interessante reisbrie
ven van den heer Visser in verschillen
de groole bladen, zijn Zondagmorgen per
s.s „Pr inses Juliana" le Amsterdam te
ruggekeerd.
Te IJmuiden waren reeds velen aan
boord gegaan om hen te verwelkomen,
a. familie-leden en voorts hel oud-
Kamerlid mej mr E. C v. Dorp, eenige
bestuursleden van de Ned. Alpenvereeni-
jing en ir. J S Schippers voor het co
mlté lol regeling der lezingen over dc
expeditie. Te Southampton iiad generaal
Cockerill het echtpaar begroet namens
de Royal Geographical Society.
Te Amsterdam waren nog veel meer
belangstellenden aanwezig die liet echt
paar, hartelijk toejuichten. Dit begaf ziel)
mei hun familieleden naar de gereed
staande auto's ,cne hen naar het sta
tion voerden voor de reis naar Den
Haag.
ONDERWIJS
De afdeel ing Walcheren der Vereeni
ging van Ohr. onderwijzers hield Zater
dagmiddag in de Ohr. Kweekschool le
Middelburg een algemeene vergade
ring. Tot afgevaardigde naar de voorver
gadering te Ulrecht werd benoemd de
Talrijk
zijn de flspirin vervalschingen! De
goede naam wordt aldus misbruikt
en tot voordeel van de namaak pre
paraten uitgebuit. Wie geplaagd wordt
door
boofd-of kiespijn, rheumatiek, lenden
pijn, jicht, verkoudheid, neuralgie, enz.
die gebruike de echte
Aspirin-'
tabletten
'Het beste bewijs voor
un goede kwaliteit is
e verspreiding over
de geheele wereld. De
origineele verpakking
met den oranje band
garandeert U het
(Ingez. Med.,
heer I van Noppen.
De heer A. Janse van Biggckerke sprak
over Ninivé's val.
Namens een commissie, beslaande uit
den inspecteur van het L. O. cn de heide
directeuren der Kweekscholen, werd me
degedeeld dat bij genoegzame deelneming
prof Gunning dezen winter le Middel
burg zal spreken over Beroepskeuze Alle
aanwezige leden waren bereid die ver
gadering bij te wonen Aan hen werd ver
zocht aan die spreekbeurt publiciteit tc
geven
Dr. A J, Hoorweg, distr. tub. arts, hield
daarna zijn laatste lezing over de t. b. c
als volksziekte in verbant! mcl de school,
aan de hand van lichtbeelden Eenige
vragen werden door den spreker beant
woord
Dc voordracht voor hoofd van
school! I te Bres kens is als volg! sa
mengesteld C. C J de Pree. onderwijzer,
Breskens D. Hoek, ouderwijzer Schie
dam A. J PJatteeuw, onderwijzer, Eethen
N. B.
- Dc Minister van Financiën brengt
Ier kennis van de ambtenaren die heit
aangaat, dal in de maand Mei of Juni 7926
te 's-Gravenhage zal worden afgenomen
hel verlicht examen voor ontvanger, dat
vergelijkend is en wel voor 6 plaatsen,
beslaande hel examen uit een onderzoek
naar de bedrevenheid in hel beheer van
een klein ontvangkantoor der directe be
lastingen, invoerrechten en accijnzen.
De verzoekschriften om toelating tot
dat examen moeten vóór 1 Maart 1926
bij het Departement van Financiën zijn
ingekomen
x
De Z Afrikaanse he studenten
De plotselinge terugkeer van het gezel
schap Z Afrikaansche studenten naar
Engeland mei afzien vau de plaunen
voor een bezoek aan Duitschland en
Zwitserland slaat in verband met liet
feil dat een hunner pokken heeft gekre
gen. Verscheidene personen die met hen
in aanraking zijn geweest hebben zich
laten inenten.
RFCHTZAKEN
Voor het gerechtshof le 's-Herlogen-
bosch heeft gisteren tcrechl gestaan J
J. S caféhouder le Veulo, beklaagd op
11 Mei 1925 le Venlo opzettelijk, -op
G. II Collin in zijn café een revolver-
schol le hebben gelost, waardoor dc
grootc slagader in diens linkerbeen werd
getroffen en C aan inwendige verbloe
ding is overleden De rechtbank te Roer
mond had hem lot 8 maanden veroor
deeld Bckldie behalve caféhouder ook
sigarenmaker is en niet ongunstig bekend
klant, is op 3 Jan., loon de jKoningan Vcji-
lo bezocht, uit een vletje, waarin hij H
M. gevolgd was, gesprongen en heeft dc
Koningin gesmeekt ter wille van zijn
vrouw en 4 kinderen hem genade te
verleenen.
Uil de getuigenverklaring ter zitting
van'het hof bleek, dat bekt. uilersl zo-
nuwacJilig was geweest. Hij was Collin,
die oroniten was, naar den keel gevlogen.
Bekl. heefl C toen He deur uitgezet en
toen deze een ruit stuksloeg en weer wil
de binnenkomen, heefl bekl een revolver
uit het buffet genomen cn daarmee op
C. geschoten. Alles heeft 'zich in enkele
minuien afgespeeld.
vDe ad vocaal-generaal achltc liet eenige
excuus voor bekl zijn zenuwachtigheid
en vroeg spr. bevestiging van het Roer-
mondsche vonnis.
De verdediger vraagt onlslag van
