Lü
PHILIPS
ARGENTXA
LAMPEN
No. 24
Vrijdag 29 Januari 1926
Barest
I69c Jaargang.
MIDDELBUR6SCHE COURANT.
j dil nummer behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
BEZOEK VAN INDISCHE
VORSTELIJKE PERSOONLIJKHEDEN
AAN HET HOF.
H. M. de Koningin heeft gistermid
dag ten 4i/a ure met den Prins der Ne
derlanden audiëntie verleend aan Pan-
geran Ario Mataram, schoonzoon van den
Soesoehoean van Soerakarla, die verge
zeld was van zijn gemalin Kandjeng Ra-
toe Alit, oudste dochter van den Soesoe
hoean, en van zjjn zoon Raden Mas Ma-
ladhi.
Zooals hekend zijn deze Indische vor
stelijke personen naar Nederland geko
men om in opdracht van den Soesoe-
hoean van Soerakarta, Koningin en Prins
geluk te wenschen bij de herdenking van
het 25-jarig huwelijk van H. M. en Z.
K. U
De ontvangst had op plechtstatige
wijze plaats in de kleine balzaal in
het Noordeinde te 's-Gravenhage.
Alle Hofdignitarissen droegen het ce
remonieel tenue.
Pangeran Ario Mataram, die vergezeld
was van den oud-resident, den heer
Oudemans, optredende als zijn tolk,
droeg het hofcostuum genaamd Pradjoe-
ritan De prinses en de zoon van den
Pangeran waren in kostbare Javaansche
gewaden gekleed.
In een korte rede in het hoog-Ja-
▼aansch bracht Pangeran Ario Mataram
namens den Soesoehoean een groet aan
de Koningin over en de gelukwenschen
aan Kouingin en Prins bij gelegenheid
van de herdenking van hun zilveren hu
welijksfeest, waarna hij, mede uit naam
van den Soesoehoean als geschenk aan
het Koninklijk Echtpaar aanbood een
zeer fraai bewerkt zilveren theeservies
in een prachtig bewerkte cassette.
H. M. de Koningin antwoordde met
een kort woord op de toespraak en de
aanbieding van het geschenk.
Ten 5 ure werd met hetzelfde ceremo
nieel door Koningin eu Prins in audiën
tie ontvangen Pangeran Ario Soerjodinin-
grat, broeder van Z II. Ilamengkoe Boe-
wooo VIII, Sultan van Jogjakarta» die
vergezeld werd door den regent Ha-
den Toemenggioeng Poerbowinoto.
Deze Pangeran kwam H. M. en den
Prins namens den Sultan van Jogjakarta
voornoemd de gelukwenschen bij gele
genheid van hun zflveren huwëlijkfeest
overbrengen.
Pangeran Ario Soerjodiningrat bedien
de zich ,bij zijn toespraak tot de Ko
ningin, van de Nederlandsche taal en
bood namens den Sultan eenige kostbare
zilveren voorwerpen aan.
Ook zijn toespraak werd door onze
Koningin met een kort woord beant
woord.
Bij deze audiëntie was oud-resident
Oudemans ook weder tegenwoordig.
De Pangeran en de regent droegen ce-
remonieele Indische gewaden.
- Dus u meent, dat dezelfde ramp
Gelderland had kunnen treffen vóór de
ophooging van den Overlaat?
Daarvan ben ik vast overtuigd! Waa
neer vroeger zulk een storm zou hebben
gewoed over zulk een watervlakte, dan
zou het water evenals nu hoog ziju op
gezweept en tegen en over den dijk zijn
geworpen. De feiten hebben aangetoond,
dat de dijk niet bestand was tegetmoo'n
bovanmenschelijke krachtproef. Dat de
ramp is voorgevallen, na de ophooging
van den Beerschen Overlaat, Ls louter
toeval.
HENRI TER HALL.
Er heeft zich onder leiding yan mr.
Treub een commissie gevormd om Hen
ri ter Hall den 5den Febr. op zijn zes
tigsten geboortedag te huldigen.
DE OVEKSTROOMING IN DE IÏEER-
SCIIE MAAS.
De hoofdingenieur ran den Pr-ov. Wa
terstaat in N. Brabant, de heer ir. J. Ker
semakers, heeft in een onderhoud met
een medewerker der „Maasb." tegenge
sproken dat de doorbraak bij Nederasselt
een gevolg zou zijn van ue Ln 1919 aan
gebrachte gedeeltelijke ophooging van
den Beerschen Overlaat. De opmetiugen
hebben aangetoond dat die verhooging
slechts een zeer kleine verhooging van
het Maaswater tengevolge had, zonder
practische beleekenis.
Hg schreef de dijkbreuk bij Nederas
selt in de eerste plaats toe aan den storm,
die woedde. Deze dijk heeft wel in do
allerongunstigste omstandigheden ver
keerd, die wij ons denken kunnen. Hij
had die heel breede watervlakte voor
Z*C^1 "i's^kte over den Neder-
asselschen en Overasseltschen uiter
waard, en toen die wateren werden opge
zweept door den vcrschrikkelijken storm,
kon de dijk hel niet Jioudeu.
Was het'water toen niet liooger
doordat het geen uitweg vinden kon over
den Beerschen Overlaat?
Wel wat hooger. Doch dat is nieu
beslissend voor de beoordeeling van de
ramp. Ik zal u enkele cijfers geven, De
dijkbreuk te Nederasselt had 'plaats op
31 December 1925, toen bij Grave, dal
aan den overkant van Nederasselt ligt,
de Maas een hoogte had bereikt van
10.99 M. -|- N.A.P. Derhalve en. liter
komt het op aan was te Grave ntog
niet bereikt de hoogst bekende water
stand. En wal u het meest interesseeren
zal ook was nog geenszins bereikt dc
hoogst bekende waterstand van vóór de
ophooging van tien Beerschen Overlaat.
Dat wordt door veel menschen, die over
de ramp praten, eenvoudig voorbijgezien
u op naam. enmèrk
(Ingez. Med.)
Uit Stad en Provincie.
üit Middelburg.
- De R. K. Middenstandsvereeniging
,/de Hanze" alhier heeft thans ook
haar enquete, gehouden onder leden d,er
vereeniging, aan Burg. en Wetli. toe
gezonden en daaruit blijkt dat ongeveer
75 pet. zich verklaarde voor algeheele.
sluiting der winkels op Zondag, terwijl'
de overige evenals tot nu toe de men
schen vrij zouden willen laten.
Bijna algemeen was men voor vrijheid
van sluitingsuur voor den Zaterdagavond
en dus ook tegen het vooi-stel om 9 uur
te bepalen.
Uit Walcheren.
Te N. en St. Joosland werd
Woensdagavond de jaarvergadjering
houden van het Zieken- en Pensioen
fonds. Qp 1 Januari 1926 bestond het
fonds uit 152 leden en 43 begunstigers.
I11 1925 was ontvangen f 1604.87 en
uitgegeven f 1693.74, alzoo een nadeelig
saldo van f 88.47. Het maatschappelijk
kapitaal bedroeg op 1 Januari 1926
f 3483.98i/a- Als leden der financieele
commissie werden herkozen de heeren
P. de Klerk en M. Joosse, en in de
plaats van den heer W. Wisse werd
kozen de heer C, M. Roozemoud. ATan
ziekengeld werd in 1925 uitgekeerd
f 1611 verdeeld over 41 gevallen.
Uit Zuid-Beveland.
Bij de aangifte van werkloozen te
Ierseke op de laatste vergadering van
de commissie, gaven zich ongeveer 50
man op, waarvan de kleinste helft niet'
geschikt is voor allerlei aan te wijzen
werk. De bedoeling is a.s. Maandag met
den steunarbeid te beginnen, o.a. met
het spitten van enkele boomgaarden in
Zoute. Men denkt dat het toegestane cre-
diet voor een 14 dagen toereikend zal zijn.
Voor anderen arbeid en steun houdt de
commissie zich nog beleefd aanbevolen
Donderdagavond, ongeveer 11 uur
ontdekte te R i 11 a n d-B a t h de land
bouwer W. F. v. G. dat op zijn hofstede
een onbekend persoon rondliep. Hij
waarschuwde zijn zoon, die den onbeken
de, welke voorgaf tot de Rijkspolitic te
beliooren, staande hield. Na eenige wor
steling wist hij echter op zijn rijwiel
te ontsnappen. Door het kordate oplre-
den van de zoons van J. V. G., die inmid
dels benevens de politie waren gewaar
schuwd, werd hij echter op den hoofd
weg, door dezen staande gehouden en ge
grepen en vervolgens aan den gemeente
veldwachter overgeleverd. De persoon
bleek te zijn zekere A. C. M., vroeger wo
nende te Woensdrecht, een zeer goede
bekende der politie. Hij werd voorloopig
opgeborgen en nader in verhoor geno
men
Uit Scho uwen-Duiveland.
- Door de vereeniging tot bestrijding
der Tuberculose te Kampen is tot huis-
bezoekster-enquêtrice benoemd mej. B
van Anrooij, thans als zóódanig werk
zaam te Zierikzee.
Uit Tholen.
- Tc Oud-Vossemeer heeft de po
litie met succes een onderzoek ingesteld
naar de ontvreemding van eenige belas
tingplaatjes van fietsen in een andere
gemeente, bij het ijsrijden, waarvan eeni
ge jongelui te dezer plaatse verdacht
werden. Ook is proces-verbaal opgemaakt
tegen eeu leurder, die eenige zakdoeken
in een winkel ontvreemdde
De te Stavenisse ten behoeve
der overstroomde streken langs de hui
zen gehouden collecte heeft opgebracht
een som van f618.45.
In de Dinsdag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad te St. A n -
n a I a n d, waarin afwezig waren de hee
ren D. Quakkëlaar door ambtsbezighe
den en C. M. Elenbaas door ongesteld
heid, deelde de voorzitter mede, dat B.
en W. van St, Maartensdijk hebben be
richt, dat de jaarwedde voor den Keu-
rings Veearts door Gcd. Staten voor on-
beperkten tijd was vastgesteld op 2750.
Van Ged. Staten was de mededeeling
ontvangen, dat voortaan de kosten van
verpleging van armlastige krankzinnigen
in het gesticht Vrederust zullen bedra
gen 850 plus 50 kleedgeld, en dat
door de gemeente over 1925 aan de
keuringsdienst voor waren in het gebied
Goes te veel is betaald 71.81.
Ter tafel werd gebracht de circulaire
van Ged. Staten, waarbij was gevoegd
het besluit van de Provinciale Staten in
zake van de Electrificatie van de Noor-
dergroep van Zeeland. Deze circulaire
werd nog niet in behandeling genomen,
maar tot later uitgesteld.
Voorgelegd werd de begrooting voor
1926 van den keuringsdienst voor waren
te Goes, welke in ontvang en uitgaaf
bedraagt de som van 69.000.
Overgelegd werd het verslag der volks
huisvesting in deze gemeente over 1925,
dat voor kennisgeving werd aangenomen.
In behandeling werd nu gebracht een
nieuwe verordening op de heffing van
kaai- en havengeld. Omdat besloten is
in een vroegere vergadering, om niet
over te gaan tot uitbreiding van het
haven-plateau, werd het billijk geacht
eenige tarieven te verminderen. Zoo zou
in 't vervolg bedragen het kaaigeld voor
aardappelen, ajuin, granen en peulvruch
ten en dergelijke 1 cent per 100 k.g.,
vroeger was dit D/a cent per H. L. Vlas
15 cent per 1000 K.G. (vr. 30 cent) Pulp
5 cent per 1000 k.g. (vr. 6 cent). Het
havengeld is nu gesteld, voor schepen
toebehoorende aan ingezetenen 5 cent
per ton. Neemt men in 't begin van 't
jaar een abonnement voor 6 reizen, is
men verder vrij Van 't betalen. Doet men
dit niet is men vrij na 8 reizen gedaan
te hebben. Afgezetenen betalen 8 cent
per ton, zoo het geen motorschip is, an
ders 10 cent per ton. Met a. s. werd
deze belasting verordening aangenomen.
Mede werd aan de orde gesteld een
nieuwe verordening op de Begrafenis-
rechten en dit recht nu gesteld voor kin
deren beneden het jaar op 3.20 voor
die van 112 jaar 3.85 van 1216
jaar 5.45 voor personen van 16 jaar
en ouder 6.80. Deze verordening werd
mede met a. s. aangenomen
Aan D. Goedegebuure werd met in
gang van 15 Februari a.s. eervol ontslag
verleend als onderhouder van de Be
graafplaats en vervolgens aangewezen
tot Grafdelver tevens belast met hei
bovenbedoeld onderhoud, de gemeente
werkman D. Hage, wiens salaris daar
door van f 800 op 900 werd gebracht.
Metalg. st. werd besloten aan P.
van den Boogaart voor zijn motor-
veerdienst op Anna Jacoba Polder en
Zijpe, tot weder opzeggens een subsidie
te geven van 175. Nog werd goed
gevonden in 1926 over te gaan tot ver
betering aan den oprit naar den Ooste-
lijken Achterweg, waarvan de kosten ge
rekend worden te zullen bedragen f 3600
Uit Zoeuwsch- Vlaanderen O D
Te Axel is door liet comité, dat
door huisbezoek geld inzamelde voor de
slachtoffers van den watersnood, aan ba
ten gecollecteerd f 2440. Met verschillende
kleed ingstukken, die beschikbaar waren
gesteld en reeds zijn opgezonden, kan
men, wel zeggen, dat Axel een kleine
f 2500 als steun heeft bijgedragen. Be-
slolen is orn "20 pet. der opbrengst op te
zenden aan hot Zecuwsch Comité en de
rest aan het Nationaal Comité.
Uit Zee u w s c h-V 1 a a n d er en W D.
De collecte gehouden langs de hui
zen te Sluis voor de slachtoffers van
den watersnood heeft ruim f900 opge
bracht.
De Generale Synode der Gere f.
Kerken
De berichtgever van het Handelsblad
te Assen blijkt een onjuiste mededeeling
te hebben gemeld over dc omstandighe
den, waaronder de tragische dood van
dr. De Moor plaats had.
Hij werd onwel nièl op de commissie-
ergadering, maar toen hij daarvan te
ruggekeerd was in bet huis van ziju
gastheer. Hij is toen naar bed gebracht,
viel spoedig in slaap, eu is zonder tot
bewustzijn te komen om middernacht
overleden. Mevr. De Moor, die op tele
grafisch bericht naar Assen was geroe
pen en daar 10.15 aankwam, heeft hem
slechts bewusteloos aangetroffen.
De Synode heeft aan het Handelsblad
een protest-telegram gezonden, waarin
ook wordt tegengesproken dat er hef
tige tooneelen 111 de commissie zouden
hebben plaats gehad. Die bewering
wordt „absoluut leugenachtig' genoemd.
De Synode verklaart: dat in bedoelde
commissievergadering geen oogehblik de
broederlijke stemming werd verstoord,
veel minder een scherp dispuut ont
stond; dal dr. De Moor over hel gansche
verloop der discussies onmiddellijk na
de vergadering zijn groote voldoening
uitsprak; dat hij in opgewekte stem
ming het kerkgobouw verliet en dat dus
elke gedachte van cenig verband tus
schen den geest op genoemde vergade
ring en de ongesteldheid, welke dr. De
Moor in zijn logies overviel, volstrekt
uitgesloten is,
KERKNIEUWS.
Te Oud-Vos se me er is aan den
heer C. Kievit, eervol ontslagen voorlezer
in de Ned Herv, Kerk gedurende 42
jaren, als dankbare herinnering aan trou
we plichtsbetrachting, een leuningstoel
geschonken.
GEMEENTERAAD VAN VLISSINGEN.
De hedenmiddag gehouden, eerste ver
gadering van den gemeenteraad van Vlis-
singen werd door den burgemeester, dpn
heer C. A. van'Woelderen, geopend
met een rede, waarin hij de leden zijn
beste wenschen aanbood en de hoop uit
sprak, dat de raad in 1926 voor droef
verlies, zooals in het afgeloopen
jaar door het overlijden van den hoog
geachten wethouder Landsman, bespaard
moge blijven.
Wanneer men bedenkt, dat groole dee-
len van ons land iu het afgeloopen j&ar
door een zeer ernstigen stormramp en
watersnood zijn getroffen,a<lan mag men
eigen nooden niet te veel op den voor
grond stelten. Ook zou het ondankbaar
zijn, hoofdzakelijke te klagen over de
malaise, die in 1925 heerschte en die
vooral de bouwvakken en den winkel-
tand getroffen heeft, nu de havenver-
betering met kracht wordt voortgezet en
in 1926 aan nieuwe havenwerken voor
bijna f 1.6 millioen zal worden verwerkt
Dal is echter pas een begin en men mag
nu vóór alles niet in de fout van 1873
vervallen, door te verwachten, dat thans
maar vanzelf de internationale scheep
vaart van de Vlissingsche haven zal gaan
gebruik maken, integendeel de uiterste
krachtsinspanning wordt nu vereischt. En
levens past de weinig kapitaalkrachtige
Vlissingers bescheidenheid, zelfstandig
kunnen zij groote dingen niet lot stand
brengen, zoodat elkeen, die het ,goed
met Vlissingen meent, onvermoeid moet
trachten groot kapitaal naar Vlissingen
to trekken en invloedrijke relaties voor
Vlissingen te interesseeren. Inmiddels is
reeds in Januari 1927 de haven gereed
als bunkerstation, en zal men er zich
over verbazen, welk een bedrijvigheid
dat dan reeds dadelijk zal kunnen geven,
waarbij niet te vergeten valt, dat elk
schip, dat Vlissingen aanloopt, aan ge-
meentenaren voordeel brengt.
De bevolking bedroeg op 1 Januari j.l.
21.601 zielen, zoodat liet aantal inwoners
met 199 is verminderd. Voor dezen terug
gang beslaat echter een bijzondere reden
n I. hel vertrek van o.a. 61 Belgische
loodsengezinnen, omvattende 265 perso
nen. Ook het vertrek van personeel van
marine, landmacht en spoorwegwerk-
plaalsen is in het afgeloopen jaar pas
ten volle verdisconteerd. De. reserve in
de naburige' gemeente, die nu nog 928
betalende forensen omval, heeft de ver-]
liezen gedeeltelijk aangevuld. 'De Belgi
sche bevolking telt nu nog slechts 8S0
zielen
De gemcentefinanciëu hadden in het
afgeloopen jaar voortdurend de bijzon
dere aandacht en eischlen groote voor
zichtigheid. Overal is zooveel mogelijk
bi zu;n'g-l e 1 dc gemeenleorganisalie inge
krompen, door de uitgaven zoo slerl;
mogelijk le beperken, kon het vermenig
vuldigingscijfer worden gehandhaafd.
Dit laatste was mogelijk, niettegen
staande het belastbaar inkomen van ruhu
f 8.5 millioen van het vorige belastingjaar,
daalde tot ruim f7.4 millioen. De gewo-!
ne dienst van 1924 sloot met een voordee-
lig saldo groot f154 000, dat naar den/
dienst 1926 is overgebracht, doch waarvan
op den post „Onvoorziene Uitgaven" een
som van f 70.000 gereserveerd is voor den
dienst 1927. Lecningcn werden aangegaan
tegen 5 en 41/? pet. ter aflossing van lee
ningen met rentetypen ad Si/», 7 ien< 6-pct,
De woningnood heegscht te Vlissingen
niet meer. voorstellen tot het onbewoon
baar verklaren van enkele perceelen zul-
en bedrijf geven
hel ideale licht.
De prijzen van
PHI LIPS
Ar gent a en Arga
lampen zijn bijna
gelijk-De drool e
vo ordeel en der laat
ste vindingen op
Ifchl-fechmadta gebied
verkrijgt U met
PHILIPS MELKWITTE
ARGENTA-LAMPEN
die Uw ooóen be
schermen en Üw stroom-
rekening kag houden.
PHILIPS
k^ooo Arbeiders Eindhoven
Me<l.)
len den raad binnenkort bereiken.
Door toetreding der Scheldekas met
1050 werklieden, steeg het aantal volgens
hel werkloosheidsbesluit 1917 aangesloten
werkloozenkassen tot 34 met 1935 leden.
Ingeschreven waren 423 werkzoekenden
op 31 December tegen 252 een jaar ite
oren. Óp 31 December j.l. waren 50
werkloozen te werk gesteld, sindsdien
is hun aantal belangrijkmangegrocid. Er
■rd voor werkverschmung uitgegeven
f 19.806.45. waarvan het rijk 25 pet. bij
draagt. Na enkele werken opgenoemd tq
hebben, die in werkverschaffing zijn uit
gevoerd, deelde spr. mede, dat de aanleg
van een rijwielpad van Zwanenburg naar
Zoutelande financieel is verzekerd, er is
reeds meer dan 50 pet. aan subsidies ver
leend. een vereeniging „Rijwielpad Wal
cheren" zal binnenkort worden opgericht
en een gedeelte van het rijwielpad kan
door de gemeente in werk verschaffing
worden aangelegd, a!s de betrokken auto
riteiten hun medewerking tot het aanleg
gen van het rijwielpad zullen willen ver
teenen.
Het combineeren van de éischen van
do drie partijen, de gemeenten Middel
burg cn Vlissingen en de SI. Mij. „Zee
land" voor den bouw van een gemeen
schappelijk abattoir eischt veel geduld,
een ontwerp met rentabiliteitsberekening,
dal, naar burg. en weth. hopen, de ge-
wenschte oplossing zal brengen, is dezer
dagen gereed gekomen
Spr. noemde vervolgens enkele in 1925
genomen raadsbesluiten.
Do zeevaartschool werd in tolaal door
286 leerlingen bezocht, van de 114 ver
schillende examinandi behaalden er ruim
63 pet. een diploma, hel aantal leerlingen
van dc Koninklijke Paketvaarlmaatschap-
pij zal xvorden verdubbeld.
Het stedelijk museum wordt1 na dc re
organisatie geregeld door de leerlingen
dor scholen onder deskundige leiding be
zocht.
De schoolarts bezocht 1149 kinderen,
onder wie 354 van het voorbereidend;
Jager onderwijs; 72 kiudercn werden ge-
noleerd voor uitzending naai* vacantie-
kolonies. Dc gezondheidstoestand was ook
in het afgeloopen jaar weer zeer gunstig.
Epidemièn kwamen nïe? voor Het ge
meentelijk ziekenhuisvraagstuk en de
splitsing van de verpleging van oiulcn van
dagen en zieken is nu na langdurige
voorbereiding eindelijk op hel eerste plan
geraakt, binnenkort zal den raad een
uitvoerige uiteenzetting bereiken. Plan
nen tot reorganisatie van den gemeente
lijken geneeskundigen dienst zijn iu voor
bereiding.
Op de pfclïlie is belangrijk bezuinigd,
het systeem van wijkagenten voldoet in
de praktijk bijzonder goed. Do vrijwillige
brandweer en de politie verrichtten veel
goed preventief werk, waardoor in 1925
slechts 15 kleinere en groolere binnen
branden en 26 .schoorsteenbranden heb
ben plaats gehad.
Het afgeloopen jaar is voor het ge-
