No. IS.
Dinsdag 19 Januari 1926
SHSr -
169* Jaargang
EEN IDYLLISCH
VOLK.
Werkelijk indrukwekkend is de reine
politieke kalmte, waarmee het Neder-
landschc volk nu al acht weken achter
een het gescharrel voor een nieuw mi
nisterie aanschouwt.
Er zijn nog redacteurs die uit plichts
gevoel zoo nu en dan zich opwerken tot
een artikel over dezen stand van zaken
Maar er zit weinig kleur of geur aan.
Ze weten er ook eigenlijk niets van, en ze
móeten wel vóórvoelen dat de meeste
lezers hun wijsheid zullen overslaan.
Speur maar eens om u heen! Wiè denkt
er aan de crisis? Wie praat er over' En
hóe praten de enkelen er over, die de
crisis nog aanroeren?
Wat een idyllisch vertrouwen! Wat
een weldadig aandoend verschil met vol
ken die in hartstochtelijke beroering ko
men over een minislercrisis! Wat een
heerlijke getuigenis van de bewustheid
dat de Heeren in den Haag dat wel in
orde zullen brengen
Houd u buiten staat en kerk
Vlijtig aan üw eigen werk.
Er zijn zwartkijkers die in. deze crisis
een zéér bedenkelijk symptoom zien van
een slepende kwaal, welke het parlemen
tarisme heeft aangetast, en zelfs dien
staatkundigen vorm van de Democratie
bedreigt.
Och kom! Zou hel?
Dan zou de Demos, het volk, dc alver
mogende levenswekker dier Democratie,
toch niet zoo berustend zijn. Dan zou die
immers oprijzen ter kloeke verdediging
van zijn rechten, ter handhaving van zijn
macht, belicliaama in het door hem ge
kozen Parlement!
Of
Ja, het klinkt bijna ongelooflijk.
Maar: zou het ook kunnen zijn dat die
rust geen uiting van vertrouwen isdat
het een berusting uit onverschilligheid
is, uit gebrek aan vertrouwen in de
mogelijkheid dat de politieke partijen op
normale wijze nog een regeering kunnen
vormen?
Als het waar is, dal ieder volk dc re
geering heeft die het verdient, is dan
voor liet Nedcrlandsche volk thans dc
beste regeering een extra-parlementair
kabinet, een ministerie dat niét be
rust op de uitspraak wélke dat volk een
half jaar geleden bij de verkiezing deed?
Bij die verkiezingen, en ook bij de vo
rige, was er al een wijd verbreide (on
verschilligheid len opzichte van den strijd
der politieke partijen. Breidde die zich
nog uit bij, en ook dóór de huidige cri
sis?
Dan wordt het inderdaad bedenkelijk,
want dan is die ruit niet rein en "heer
lijk. maar oen ui ling van dezélfde kwaal
die ook het Parlementarisme aantastte
Ban is hot geen idylle. Maar ziekte,
die lijkt op het begin van een afsterven
BINNENLAND.
«EN KATHOLIEK COMMUNIQUÉ.
ha een persbericht van de Katholieke
Kamerclub wordt medegedeeld, dat
Minister Colijn aan deze Kaïnerclub ge
waagd had or z;y zich in haar geheel kou
veroenigen met een voorstel Wé*
gens hel nationaal belang dat jgjnjUtéti
van buitenl. zaken ziet in ejpuyectó^êh-'
woordiging bij het YaUcaaQËfö diplo
matieke vertegenwoordigijagf;, atjjj^ar t~
handhaven, doch ander^üds. in Ka
mervotum van 11 No wpfttoep„AV-rrfoóvcri
le berusten, dat dda!j,ou4«frJgelden
voor de j a a rwcd.de» ei>\ kj; Ujjj ^,vj|goed i n g
van den a fzo nderlijk«>uaij'l,/'van dc
begrooting geschrap$bfefeVsffiB'maar dat
een gezant elders tevens bij 'het Vaticaan
zou worden geaWff*fïfcr{ftti»
De Katholiek«jjfJ^£iercluh heeft ineen
12 Jan, gehouden Vergadering m. a. s.
besloten te antv%>óriX<ïirndal zij eenstem
mig van meenitfg'is ds#1
conslateerenfljB di'.t 'RW Kzantschap bij
don H. Stoel'1 priaeiilïoel gehandhaafd
wordt en er niet worden over
gegaan, het dp 'tThéïfch,
en voortsjjin'' de|jp>eronde2,sfel)ing dat
het kabinet als parlementair kabinet zal
aanblijven,
door haar ój>. dif oogenblik en in (de
gegeven oin^t^flTghéden met de op zich
p^wéhschle oplossing kan
;qan, mits de Christelijk
"Ércslem aan evenlueeie
[ring of teleurstelling zul-
de Visser, Seegcrs en liet pseudoniem
„Van Riel", de hoofdredacteur van „De
Tribune", de heer Alex. Wins, alsmede
een tvvintiglal partijgenooten, waarbij o.a.
de heer Brandstedcr. Zij eischten bij
monde van den voorzitter toegang tot
de vergadering.
De voorzitter der vergadering, de Rot
terdammer J. Hoogcarspel, deelde mede,
dat bet presidium met deze bijeenkomsj.
niets te maken heeft, maar vooral, dat
het presidium van de beleggers dezer
bijeenkomst niets Ie eischen heeft le
zoolang het presidium de oude afdeeling
Rotterdam der C. P. H. niet als zoodanig
heeft erkend; -2e zoolang de schorsing
van een aantal Rofterdanische partijge
nooten niet is opgeheven; 3e zoolang
hel presidium in gebreke blijft deu
jongslen brief juit Moskou le publicecren.
De heer "De Visser, bijgestaan door
de heeren Seegers en „Van Riel", poog
den nu over deze drie stellingen een
debat te beginnen.
De heer Hoogcarspel en zijn mede
opposanten sloten de deur van het ver
gaderlokaal, waardoor het presidium met
gevolg er buiten bleef.
Het Presidium noemt deze weigering
in de Tribune een geval van de meest
krasse fractie-vorming.
DE RIJKSMIDDELEN IN DEC. 1925.
De opbrengst van de Rijksmiddelen
(hoofdsom en opcenten) over de maand
December 1925 bedroeg f 39.215 036, te
gen f 32.454,172 over de maand Decem
ber 1924.
Het een twaalfde gedeelte der raming
over het geheele jaar bedraagt een som
ran f34.828.500,
Wij laten hieronder volgen de op
brengst over de twaalf maanden van
1925, vergeleken met die over de twaalf
maanden van 1924.
1925
19.600.842
26,156,256
95 026,177
18.030,186
12.766.081
42.351 868
2.521,648
47.367.210
2.032 775
12.555.542
9.894 415
18.894 534
97.106
6.486.195
24 351.558
22.257.013
45 1-19.357
44.449.476
995 263
967
1 191.495
3*487.808
Grondbel.
Pers. bel.
Ink. bel,
Div. en T.
Verm. bel.
Suiker
Wijn
Gedistill.
Zout
Bier
Geslacht
Tabak
Speelk.
Rijwiel bel,
Zegelr.
Registr.r.
Succ.r,
Invoerr.
Goud, zilv.
Essaailoon
Stat. recht
Domeinen
Staatsloterij
Jacht visch.
Loodsgeld
Mynrecht
Totaal t'iei'WO.ÏOO t437.226.-381
De opbMnflft ten bate van het Lee-
ningsfon^s '^SH gaven over Dec. 1925
een Opbrengst van f 9.458.966 tegen een
bedrag van f9.642.166 in Dec. 1924.
1924
17.988.990
24.341.304
96.286.819
15.118.886
12.229.081
38.1551216
2.339.M60
48*718.709
1.704.»107
8.980.007
9 586.620
16.530*114
107 007
5.300l031
18.749.568
23.226.592
48.456.749
35.745.9J5
.037
212
f,813
658.70^,663 093
^264.671
3.673.742
737 225
wijl de persoon van dr de Visser goede
verwachtingen wekte, en ook omdat nu
wordt aangestuurd op een extra-parlc-
mentair kabinet, hoewel er in beide Ka
mers een rechtsche meerderheid is,
waarop dus feitelijk alleen een rechtsch
kabinet past Hel had volgens dit blad
anders kunnen en moeten loopen. Maar
het acht het niet twijfelacliig, op wien
de verantwoordelijkheid rust.
Het Volk betoogt dat ook thans de
Katholieken feitelijk het weder-optreden
van het eenige nu mogelijke coalitie
kabinet, n.l. van een kabinel-CoIijn heb
ben verworpen, z.oodat de katholieke
partij verantwoordelijk wordt voor het
oplreden van een niet-parlementair ka
binet. Die parlij is daarmee het remblok
geworden voor het optreden van een ac
tieve regeering. Zij heeft hel lot van het
parlementair stelsel voor den naasten tijd
in handen.
De N. It o 11 e r d. 0 r t. vindt het maar
goed dat de tweede poging van dr de
Visser mislukt is Zulk oen herleefd ka-
binet-Colijn zou zich zeker niet „zelf
standig" hebben kunnen noemcu. Dat dr.
de Visser nu noodgedrongen een extra
parlementair kabinet tracht te vormen
moet voor een oud-gediende en overtuigd
christelijke politiek man een hard gelag
zijn, daar deze oplossing de beteekeuis
zal hebben van een prijsgeving van de
'erkiczingsoverwinning door de rechtsche
partijen, een verklaring van onmacht om
de verkiezingsvoorspiegelingen te verwe
zenlijken, een waarschuwing voor een
volgende verkiezing „Wat wij oo*k voor
praatjes verkoopen, op ons valt niet meer
tc rekenen
DE DUITSCIIE EX-KROONPRINS,
Van Wieriagen schrijft men aan de
N. R. Crl., dal onjuist is het bericht van
De Telegraaf, dal de gewezen Duitsche
kroonprins het voornemen zou hebben,
in liet laatst van deze maand een bezoek
te brengen aan ons land. Het is Iniet
uitgesloten, dal hij in den loop van dit
jaar in Nederland zal komen en dan ook
aan zijn vroegere woonplaats een bezoek
zal brengen, maar hieromtrent bestaat
thans nog niet de minste,, zekerheid En
in geen geval zal dep eventueel bezoek
nog deze maandr plaats vindep
WH"'-1
zelf niet
worden
Historische^
moties van) aft
len onthouden!
-;V;U
i"
BIJ DE' fcOMMUMSTIIN.
Zondag hcoft de oppositie tegen de
huidige-, leidiiig der Communistische Par
tij HollMn^cvAmstei-dam vergaderd Er
waren 8J£.j>c*soncn aanwezig.
Enkele Oógcnblikken voor den aanvang
^rgAdérmg, zoo deelt Het Volk mee,
verscheen and den ingang van de ver
gaderzaal hol volledige presidium van
w L. p. H. te weten de heeren Louis
UIT DE PERS.
De derde mislukking
Het bericht dat de poging van dr. de
Visser tot samenstelling van een z,g.
zelfstandig kabinet uit de rechterzijde
(met weder-optreden van de demissionai
re Ministers) mislukt is, wordt in ver
schillende bladen besproken
De Standaard zegt, dal volgens zijn
inlichtingen, er grond is tot dc veronder
stelling, dat de aanvankelijk aan den for
mateur gezonden antwoorden op zijn uil-
noodiging aan de negen zittende Minis
ters, niet gelijkluidend waren, wal we!
verband zal hebben gehouden met ver
schil van inzichl aangaande de levens
vatbaarheid van het Kabinet op déh ge-1
dachten grondslag. Dat de formateur en
de zittende Ministers len slotte dichter
bij elkaar zijn gekomen, blijkt wel hieruit,
dat de demissionaire Ministers voeling
zochten hij lnm fracties, d w z op ver
kenning uitgingen om de sterkte van het
ijs te onderzoeken Dal zij ten slotte aan'
dr. de Visser bericht zouden, dal zij aan
zijn uilnoodiging geen gevolg konden ge
ven, zal wel, niet builen het resultaat
van dat onderzoek zijn omgegaan Hel
blad is er niet rouwig om, dat het zibo
liep Voor rechtsche samenwcrldng is
noodig overeenstemming, juist bij de op
lossing van punten van geschil, en zeker
heid voor het kabinet van den steun der
krachten bij aanvallen. Kan dit nu niet
verkregen worden, dan is het beste dat
men het bewind aan anderen overlaat.
Te eer, nu dr. de Visser zal jiogeih eeiu
extra-parlementair kabinet le bezorgen
dat met de rechterzijde op voet van
vriendschap verkeeren zal.
Hel Centrum (Kath.) spreekt van
een gevoel van teleurstelling, allereerst
rr7rr-
0U Stfij iProvincie.
doajhfd r 5t Walchere"
Door den burgemeester van Se-
rooskerke (Wwerd aan een com
missie, bestaande uit acht personen, op
gedragen gelden in le zamelen in de
gemeente tol leniging van den nood in
de door den watersnood geteisterde stre
ken. Besloten werd 't in beide kerken a.s.
Zondag te laten afkondigen, en Maandag
d.a.v mei ljjsten een rondgang door dc
gemeente le houden.
Te Domburg is op initiatief van
den bui'gemecsler een Comité gevormd
ter leniging van deu nood van de slacht
offers van den watersnood. Het beslaat
uit de heeren L. J. van Voorthuijscn, (bur
gemeester, voorzitter; A. Frauckc, lid van
den gemeenteraad; ds. II J. Hak, Herv.
predikant en dr. B. Vaandrager, gemeen
te-arts. Een tiende van de opbrengst der
collecte is bestemd voor Zeeland
Zondagavond is te Me lis kerke
overleden op 68-jarigen leeftijd de heer
W Wisse Kz., oud-wethouder dezer ge
meente. De overledene is een lange reeks
van jaren lid van den gemeenteraad en
wethouder geweest, tevens is hij vele
jaren lid van hel Burgerlijk Armbestuur
geweest. Bij de verkiezingen in 1923 heeft
hij zich om gezondheidsredenen terug
moeten trekken (De Z.)
Daartoe uitgenoodigd door de ver-
eeniging „Het Groene Kruis" le N. c n
St. Jo o s I a n d is Vrijdagavond in dc
oude school door den heer A. J. de
Wcerd, geneesheer in die gemeente, de
eerste les gegeven van een door hem te
houden cursus voor -Ecrslc hulp bij
ongelukken".
Ruim twintig personen nemen aan de
zen cursus deel waaronder enkele dames
Uit 'Z u i d-B e v e 1 a n d
Gedurende hel jaar 1925 hebben
zich le Goes voorgedaan 7 gevallen
van besmettelijke ziekte, nl. 5 gevallen
van roodvonk. geval van typhus en 1
geval van diphlherilis.
In de Maandag' gehouden vergade
ring van deu raad der gemeente H o c-
dekenskerke werd o a. medegedeeld
dat de opbrengst van de haven over 1925
heeft bedragen f7889.44. Tol lid van het
Burg. Armbesluur werd benoemd de heer
P. J. Verburg met 6 stemmen tegen 1 op,
den heer D de Rcgt. De pensioensgrond
slagen voor het onderwijzend personeel
en gem. veldwachter werden ingevolge
art 150 1ste lid der Pensioenwet 1922
(Staatsblad 240) vastgesteld Op voorstel
van B en W. zal de z g Zandput lot.
Dec 1925 in pacht geweest hij de er
ven M Wesfdorp, hij inschrijving op
nieuw worden verpacht.
Aan de landarbcidcrsvcreenig'mg Eigen
Erf werd een voorschot toegekend ad
f 2800, aflosbaar in 30 jaar, voor het bou
wen van een plaatsjij voor C. de Jong,
thans nog tc Baarland woonachtig
Het primitief kohier hondenbelasting
1926 werd vastgesteld op f185, verdeeld
over 93 contribuabelen
Met 4 tegen 3 stemmen werd afwijzend
beschikt op een verzoek van den beurt
schipper G. van den Berge om zijn ha
vengeld bij abonnement voor 1926 van
f 50 op f 40 te brengen
De pensioensgrondslagen van den lieer
J. de Reij, belast geweest met het geven
van herhalings- en vervolgonderwijs wer
den vastgesteld.
Bij de rondvraag door den voorzitter
hesprak de heer Boone het van gemeen
tewege kosteloos voorzien van de hulp
van een lijkdienaar bij het begraven van
on vermogenden De heer M. Walraven
besprak den slechten waterafvoer voor
de woning van B. Boudens, waarna de
zitting in een vergadering met gesloten
deuren overging.
- In een door den burgemeester ge
leide bijeenkomst te Ril 1 and-Bath is
een watersnood-comilé opgericht, dat de
volgende week een collecte zal houden 1
Secr -penningmeester is W. Griep
Uit Tb o len.
Te Oud -Vosse meer herdacht
Maandag 18 Januari het echtpaar P.
SmitC. van Sorge zijn 65 jarige huwe
lijksfeest, er was zeer veel belangstelling
De man is 87, de vrouw 89 jaar. heiden
zeer kras, alleen de vrouw reeds lang
doof. Geen wonder, dat zoo'n zeldzaam
voorkomend feest hijzonder de aandrfrht
Irolc. t .imq
Uit Z e c u w s e b-V 1 a a nde r e p_0. D
- Te Axel is f&ïléfschap
van den heer E. .Blok. can commissie ge
vormd, welke.,zich bcjasjpeefT'mét bef
inzamelen van gel<len>é.(Ier de urge rij
ten beh°evó vjijp dé slachtoffers van den
watersnood.
KERKNIEUWS.
Tol ouderling der Geref. Kerk te
Goes, in de vacature, voortdurend door
het bedanken van den heer G. Eelchardt.
is gekozen de heer J. J. Oranje 'De 7.
Tot president kerkvoogd bij de Ned
Herv kerk te H e i n k e n s z a n d is ge
kozen in de plaats van den heer C> Nijsse
Gz. dhr J Dekker
Naar hef weekblad der Ned. Herv.
Kerk mededeelt, lieeft wijlen moj, F. E.
Blindenhach (e Aarden burg classis
IJzendijke) overleden, de volgende le
gaten vermaaktaan de kerkvoogdij der
Ned. Herv. gem aldaar het woonhuis
niet een gedeelte van den tuin, cn aan
de diaconie dier gemeente ten "behoeve
van haar bewaarschool f 5000. alles vrij
van successierechten
Geref. Gein.
Op het tweetal te Nieuw-Beijcrland
komt voor ds. A. Verhagen le Middelburg
KUNST EN WETENSCH APPEN.
is *>eeu iand ter wereld
waar U de ftspirin-tabletten „fóoyei*
niet krijgen kunt. Deze verbreiding,
welke zeker wel door heel weinig
pro due len geëvenaard wordt, hebben
de fis vin-tabletten „fóoyev.1- te
danken aan hun onovertroffen pijn
stillende werking Dat was evenwei
tevens de aanleiding tot het ontstaan
van zoovele vervalschingen.
Garantie voor de echtheid der
geeft U slechts de
origineele verpak
king met den
oranje band en
het Bayer-kruis.
Prijs 75 cis.
- De Weensche Kiraslleuloonstellinp
lot en met Donderdag in de kleine bo
venzaal van de Soc De Vergenoeging
alhier geopend, teil een dertigtal
schilderijen, een aantal ef.seu en eenige
houtsneden Dc kwaliteit is uiteenloo-
penci Er is een mooi fjordgezicht (in
den trant van dat in ons Museum\ en
er zijn eenige landschappen die treffen
door de fraaie lichteffecten Ook een
liggende vrouwenfiguur verdient aan
dacht. Van de etsen noemen wc in het
bijzonder die van Atncgger De verzeke
ring, dat de prijzen zeer Jaag zijn, komt
inderdaad uit
Vrijdag 15 Januari sprak voor ..de
Winterclub" te Domburg de heer J.
C. E. baron van Lynden over „de Staat
en Wijwat ethiek, wat critielc, wat
politiek."
„Wij", d. w z u en ik en ieder Neder
lander en - de Slaat, d. i de algemeeno.
verbinaing waarin wij leven, die met en
door ons geworden is en die ten slotle
dus ook is: wij zelf.
Waarom, vraagt spreker, is tegenwoor
dig de belangstelling in dien, uil ons
geworden staat zoo gering; waarom zoo
uitsluitend a'fbrekend-critisch Waarom
is het gevoelen van zoo menigeen: 't gaal
jammerlijk, maar 'I zal mijn tijd wel
duren
Hel besef is verminderd, dat de slaat
(Ingez Med..
een deel van ons zelf is, het gezonde be
grip, dat wij door actieve belangstelling
in den staat ons eigen belang naast dal
van onzen mederaensch dienen
Niet ieder kan en behoeft, gelukkig!
staatsman of .staatsbeambte te zijn; wel
moet ieder zich bewust zijn van zijn
verantwoordelijkheid voor den staat
Wat in deu Nederlander is verloren
gegaan^-s^-.-G-eloo 1'. niet het een of
ander dogmatisch geloof, maar geloof
in déh ruimsten zin: geloof in God, in
zijn land, in zijn stad, in zijn gezin en
niet liet minst in zichzelf. En daarmee
dreigt verloren te gaan wat de Neder
lander uit onze geschiedeuis, uit onze
groote eeuw, wèl bezat karakter, karak
ter-zelf van het Nedcrlandsche volk.
„Quclques années suffisenl pour civi-
Jiser 1'inieJJigence d'uu peuple, il faul
des siècles pour civilisev sou caraclèrc",
zegt Gustavo Lc Bon in. Hier et Demain.
Dal dit kostbaar bezit van ons volk
wordt bedreigd is een gevaar, het weer
te helpen versterken is de taak van ieder
Nederlander, van welke gezindte, van
welken kring ook, het is zijn taak tegen
over zichzelf, tegenover zijn gezin, i*
zijn school, in zyn kerk en niet minder
in zijn fabriek, in zijn bureau
Crrtiek op den slaat is critlek op ons
zelf. aan ons dc verbetering, hetzij recht
streeks of indirect, maar in ieder geval
door een actief besef van verantwoor
ding tegenover ons volk.
Hoe democratisch de tijden er tegen
woordig uit mogen zien, het besef leider
te kunnen en te moeten zijn, mag in hen,
die door hun persoonlijkheid, karakter
en ontwikkeling, leiding kunnen geven,
niet verloren gaan. Want. zoo de demo
cratie toekomst üeeft, dan toch zeker
niet die democratie welke nivelleert naar
oncier toe, maar wel die, welke de mas
sa van Jjet volk tracht te brengen op
hooger peil.
Een verschijnsel in 't bijzonder door
spreker en dooi' velen met hem opge
merkt. is de leruggaang van belangstel
ling cn aandeel in het staatsbestuur in
die leringen, aie men. zonder politieke
bijbedoeling, die der „liberale Nederlan
ders"' kan noemen. Onder hen dus die,
somtijds in, meermalen ook builen de
politieke middenpartijen slaand noch tot
uiterst rechts, noch tot uiterst links be-
hooren en tol wie ongetwijfeld voor een
groot deel zij gerekend kunnen worden,
in wier familie hel adtief deelnemen in
het bestuur van land, gewest, stad of
dorp. traditie is. Wat is hiervan de oor
zaak? Een der oorzaken althans, zoo
meent spreker, is de tegenwoordige op"
vatting omtrent de staatstaak en dc uit
voering daarvan, een opvatting die ons
parlement er toe brengt van al te nabij
invloed le willen oefenen op dc uit
voering van dc staatstaak, opgedragen
aan ministers en ambtenaren. Schiet de-
geen, Wien deze uitvoering is opgedragen
te kort, men grïjpe in, maar men belem-
mere niet hen in de vrije uitoefening van
hun ambt, die competent zijn gebleken.
Deze belemmering, gelijk spreker aan
de hand van voorbeelden betoogt, be
staat; ze verklaart althans voor een aeel,
het zich terugtrekken van zoovelen the
competentzijn, gelijk ze in hun werk
kring, hetzij als ambtenaar, hetzij als par
ticulier, hebben getoond
Na nog een kort woord over het Uni
versitair onderwijs, dat zich, gedeeltelijk
ouder invloed van politieke Belangen die
(c veel hel scheidende, te weinig het
vcreenigende zien, dreigl te particulari-
seeren op een wijze die én financieel én
wetenschappelijk bezorgdheid moet wek
ken, eindigde spreker met den wenscli,
aal hij zijn hoorders mocht hebben ge
prikkeld om zelf over de verschijnselen
