BETER LICHT VOOR MIMDER GELft
PHILIPS
No. o.
Donderdag 7 Januari 1926
169° Jaargang.
SINNENLANO.
DE CIUSIS.
Dr. de Visser heeft zich gisternamid
dag opnieuw naar de Koningin bege
ven voor een conferentie.
Tn een artikel ,,uit parlementairen
kring" deelt het Centrum (r. k.) het
volgende mee:
In welken vorm dr. De Visser het
gezantschap wil handhaven -is niet be
kend. Wel wordt verwacht, dat, nu de
Katholieke ministers niet bereid bleken
om er toe mede te werken, dat jhr.
van Nispen lot Sevenaer zijn onlslag
zou krijgen, terwijl dan de gezant te
Bern tevens bij den H. Stoel geaccre
diteerd zou worden^ de oplossing ge
vonden zal worden, door jhr. van Nis
pen te Rome te lalen en hem te Wee-
nen te accrediteeren. De Kamer behoeft
dan op het votum van 11 November
niet terug le komen, daar de geschrap
te gelden dan niet noodig zijn.
Wel kan uien verwachten, dat er dan
een motie zal worden voorgesteld, waar
bij de Kamer ófwel deze combinatie af
keurt, ófwel zich uitdrukkelijk uitspreekt
voor de opheffing van het gezantschap
bij den H. Stoel De vraag is nu maar,
hoevele Christelijk Historische Kamerle
den bereid zullen worden gevonden om
dan tegen deze motie le stemmen. Want
wordt zij aangenomen, dan kan men
theoretisch wel volhouden, dat de Minis
ter van buitenlandsche Zaken haar rus
tig naast zich neer kan leggen, zonder
haar uit te voeren of er politieke conse
quenties aau te verbinden, maar prac-
tisch komt de zaak toch anders te staan.
Als de meerderheid wil doorzetten, volgE
een motie van afkeuring, 't Is begrij
pelijk, dat men dit niet wil riskeeren
en dat men eerst zekerheid wil hebben,
hoö het met deze zaak zal loopen. Dit
is de ware oorzaak, waarom de crisis
zoo lang duurt, zonder dat men iels
positiefs verneemt.
i Toch zou het geen verwondering be
hoeven te baren, wanneer binnen enkele
dagen dr. De Visser aan het einde van
zijn moeilijken en zeer delicaten arbeid
gekomen bleek. Mogê 'hel een goed ein
de zijn, al is hier zeker niet het spreek
woord van toepassing: eind goed al goedI
De coalitie heeft, om met dr. Kuyper
te spreken, een „deuk major" gekregen.
Daarmee valt ook voor de toekomst reke
ning te houden. Al gaat 't ook in de
politiek wel eens op, dat krakende wa
gens het langst loopen.
Uit^Stad enJProvincie.
Uit Middelburg.
Het is heden voor heel w#ielrijdend
Nederland een kritieke dag, want men
is begonnen met de controle op de nieu
we rijwielplaatjes. Hoe het elders is ge
gaan, weten wij niet, maar alhier zijn
heel wat personen, die nog verzuimd
hadden hun f 3 ten postkantore le of
feren, in handen der commiezen geval
len. Er volgde dan een verzoek mede
te gaan naar den ontvanger en had men
daar de keuze tusschen in beslagname
van hel rijwiel en proces-verbaal of het
onmiddellijk belalen van f 3 boete en dan
zoo spoedig mogelijk toch nog een plaatje
koopen.
Zij, die nog door de mazen van het net
heen kropen of nog niet gefietst hebben,
zijn dus gewaarschuwd.
Gisterenmiddag werd een vrachtauto
achteruit in de Kade alhier. Gelukkig
bleef het voorste deel op den kaaimuur
staan en liet achterste deel in het want
van een schip hangen. Met vereende
krachten kon het gevaarte weer geheel
op den wal worden gebracht. Was de
auto op het schip zelf gevallen, dan was
er groot gevAar geweest voor de vrouw
en de kinderen van den schipper, die
zich op liet dek bevonden.
's nachts naderde, hoe heviger 'Ie .torm
en regen opstaken. II©t was den mannen
onmogelijk op dc been te blijven. De
Avontuur steigerde zoo geweldig, dat zij
met den boeg op het voorschip van de
Johanna werd geworpen; de zettelboor-
den vlogen in splinters, en de verschan
sing werd geheel verbogen. Onder de
zwiepende regenvlagen werden reserve-
lceltingen en staaldraden gestoken, en
men had de voldoening dat, met gewel
dig werken der beide schepen, de Jo
hanna, langzaam achteruil van de schor
ren op de lager gelegen slikken kwam,
manocuvreeren werd met moeite
de Johanna in de vaargeul gebracht.
Zoodat men na een bangen nacht den
volgenden ochtend vanuit Ossendrecht
de angstige gezinnen der opvarenden kon
gerust stellen, 's Middags kwamen bei
de schepen op de reede van Bath.
UitZeeuwsc h'V laanderen OD.
Onder groote belangstelling had
Dinsdagmiddag te Axel de begrafenis
plaats van den heer P. de Putter, in
leven gemeente-ontvanger en emeritus
predikant bij de Geref. kerk. Het eerst
werd gesproken door ds. Post, Geref.
predikant aldaar, als ambtsbroeder. Hij
wees op de woorden uit den Tweedon
zendbrief van den Apostel Paulus aan
Thünothëus, hoofdstuk 4, vers 7, en
sprak over de worsteling van den over
ledene tegen de kwaal die zijn leven on
dermijnde en zijn idealen telkens deed
afbreken, zoodat het leven, waarvan hij
zooveel verwachting had, op niets uitliep.
Ondanks dat alles heeft hij het geloof be
houden en juicht thans voor Gods troon.
De burgemeester, de heer 'F Blok,
dankte namens het Dag. Bestuur en den
gemeenteraad, voor het geen wijlen de
heer De Putter als gemeente-ontvanger
voor de gemeente heeft gedaan. Sedert 1
Juli 1914 bekleedde hij dit ambt. met
onderbreking van 2 jaren, wegens ernsti
ge ongesteldheid.
In opdracht van de familie De Put'er-
Dregmans dankte ds.' Mulders van Ermc-
lo, als zwager van den overledene allen
die deelneming betuigden, ook het ge
meentebestuur en den raad voor zijne
aanwezigheid en voor den steun, die de
overledene in hen vond bij zijn ambt.
Naar aanleiding van "de. eerste regel van
Psalm 8S, ,,'k Zal eeuwig zingen van
Gods goedertierenheen", hield spr. oen
uitvoerig betoog, hoe dit alleen mogelijk
is, wanneer wc de genade Gods kennen,
wat volgens hem met den overledene liet
geval was. Spr. wees ook op den strijd,
die wijlen ds. De Putter*van jongs af te
gen zijn ziekte te strijden heeft gehad,
doch steeds dankbaar was voor- de ge
nade, dat hij God had mogen leeren ken
nen en ondanks den dood zou leven met
de verlosten.
(Bij deze begrafenis werd voor de
eerste maal gebruik gemaakt van hel
automatisch begraaftocstel. dat van ge
meentewege is aangeschaft en een goede
verbetering is, die tevens bijdraagt tot dc
plechtigheid eener-ter aarde bestelling.',
IIET ONGELUK BIJ THOLEN.
is niet voor uitvoering vatbaar, omdat
niemand de verantwoording zal willen
nemen met hem onbekende wagens op ten
af te rijden.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Uit Z uid-Beveiand.
In een ons gezonden meedieeling
worden uitvoerige bijzonderheden ge
meld over de moeilijkheden ondervon
den, door den heer F. Blok le Bat h, die
van de Bergings Mij. v. <f. Tak opdracht
had gekregen lot hel afbrengen van
het op de schorren bij Ossendrecht ge
raakte zeilschip „Johanna Elizabeth" gr.
120 ton, geladen met suikerbieten, schip
per J. Schouten.
Met het vaartuig „De Avontuur" van
schipper G. Maas uit Walsoorden en
met zeven mannen uit Bath voor het
overladen van de bieten, voer liij 30
Dec. naar het gestrande schip, in de
hoop het met het springtij van den vol
genden nacht af (e brengen.
De „Avontuur" kon ,tot op 10 Meier
van de Johanna komen. Eerst bij het
wassen van het water kwam men dichter
hjj, zoodat een deel der lad,ing kon wor
den overgebracht. Hoe meer 't springtij
Men schrijft ons
Hel is te begrijpen dat in breeden
kring het ongeluk bij Tholen ontsteltenis
heeft te weeg gebracht.
Over de oorzaken dient men te zwij
gen totdat het justitieel onderzoek heeft
plaats gehad en het rapport van den des
kundige is ingediend.
Wel mag dit geconstateerd worden
Hel Tholensche veer is een der gevaar
lijkste, zoo niet het gevaarlijkste veei
dat in Nederland bestaat. Wei is waar
zijn de dammen door de goede zorgen
van liet gemeentebestuur in de laalsle
jaren zeer verbeterd, doch de hellingen
zijn enorm stijl en de veerdam vaak zeer
glad.
lo. Het is zeer de vraag of de rc
van de auto's die geregeld passeeren,
wel voldoende in orde zijn voor dergelijke
hellingen.
2o. Het toezicht o_p de auto's in liet
algemeen en eveneens op de bekwaam
heid der bestuurders, laat alles te wen-
schen over. Als men ziet wat voor mate
riaal passeert, wat voor bestuurders op
en af rijden, dan konden ongelukken niet
uitblijven en zijn deze dan ook niet uil-
gebleven.
3o. Hel op- en afrijden van het Tho
lensche veer eischt veel kalmte, goed
maleriaal en veel routine.
4o. Het Gemeentebestuur van Tholen
moet bij Politieverordening vaststellen
dat het verboden is in de autobussen
plaats te nemen.
5o. Het gemeentebestuur moet op on
regelmatige tijden door een deskundige
(die zijn er in Tholen te vinden) het ma
leriaal der autobussen controleeren, en
wie zijn zaken niet in orde heeft, wordt
niet overgezet.
Als deze zaait voor het Gerecht is
weest, zal hierop nader worden terug
gekomen.
De goed gemeende raad om een be
i kwaam chauffeur aan het veer te zetten.
C h o p i n-a vond van
Dirk Sehafer.
Hel waarlijk buitengewone van Scha-
Jcr's spel is wel bovenal gelegen in de
spanning die hij voortdurend in zijn voor
dracht weet te houden. In die voor
dracht is voor hem de gevoelige stem
ming alles. Daarom heeft iedere noot
bij hein muzikaal iets te zeggen. En zijn
.rusten" óók. We gelooven dat er weinig
pianisten zijn die liet Largo van de gis
terenavond door Sehafer vertolkte So
nate (op. 58) zoo merkwaardig langzaam
zouden kunnen spelen als hij. Dc mees
ten zouden hot ook niet dórven. Want
zij zouden bij zoo'n gerekt tempo er niét
dc stemming in kunnen houden, die
Sehafer zoo prachtig volhield. En als
voorbeeld van die spanning in de stem
ming kan evengoed een tegenovergestelde
uiting genomen worden, zooals de op
wekkende kracht van de finale van die
sonate. Ja, dat was krachtig, en geen
oogenblik luidruchtig, hetzelfde wal
ook gezegd kan worden van dc indruk
wekkende etudes, vooral van dc tweede,
waarin het geluidsvolume steeds door
zichtig bleef, steeds-door iets te zeggen
had.
Voor zoo'n bezielde voordracht is al
lereerst noodig een persoonlijkheid. Dat
daarvoor ook noodig is een enorme tech
niek, is iets wat men bij Schilfer bijna
zou vergeten omdat zijn spel zoo geheel
en al vrij is van bravour. Men wordt er
nog hel meest aan herinnerd bij dc fijne
nuanceeringen waarmee hij de opeenvol
gende accoorden laat spreken, of waar
mee hij een melodie kan doen zingen.
Want flmveelig-zacht weet hij de toet
sen aan le slaan.
We zullen ons er maar niet in ver
diepen welk een muzikaal gevoel er
voor noodig is, om zoo de klanken legen
elkaar af te wegen. We hebben als'
toehoorders alleen te vragen naar het
resultaat, eu dal is: voordracht en nog
eens; voordracht
Het spreekt van zelf, dat een noc
turne bij hem een innige stemmings
uiting wordt. Toen zij geëindigd was,
werkte de stemming nog eenigen tijd
bij de toehoorders door. Het duurde
poos vóór aarzelend het applaus
los kwam. Bij dc Berceuse hetzelfde.
Heel mooi van diep-weemoedige stem
ming was de Mazurka fop. 17 no. 1).
En waarlijk schitterend was de Valse
brillante: en romantisch warm was de
Polonaise (op 17).
Hel zeer talrijke publiek was zeer
geestdriftig. Dc ware ovatie aan hel
slot noopte den speler dan ook tol een
toegift.
Het heeft lang geduurd voor wij Seha
fer ook in onze Concertzaal hoorden.
Na een avond als gister is er wellicht
kans dat hij nog eens hier komt. Wc
hebben hem gisteravond als Chopin-spe-
ler kunnen bewonderen liet is echter
bekend, dat hij in zijn veelzijdigheid
ook werken van anderen door zijn voor
dracht weet le bezielen. We hopen ook
dat nog eens hier te kunnen hooren.
ONDERWIJS.
Geslaagd voor het Mercurius-diplo
ma boekhouden le Utrecht, de heer J J
Snoep, alhier.
Avondwerk zal Ct minder rl. mlJA,,c.
moeien,indien het verricht wordt ElnDtlOVtN
by bet z.acbte witte licht van
PHILIPS ARGENTA LAMPEN
9000
die Clw oopen beschermer» en NFnFRLAND5CHE
Cw stroomre-kemngr Ia3.g hooiden arbeiders
(ïng. Med.)
Benoemd tot lijdelijk onderwijzer
aan de Chr. School te Spui bij Ter-
neuzen, de heer G. Theunissen van
Manen te Utrecht.
De R ij ks dag normaalschool te
Zierikzee.
In een der lokalen van de oude am
bachtsschool te Zierikzee had Woens
dagmiddag de plechtige overdracht plaats
aan hel Rijk van hel tot Rijksdagnor
maalschool ingerichte gebouw in hel bij
zijn van de gemeenteraadsleden, den heer
Abelcven, inspecteur van het L. O. te
Goes, directeur en leeraren der school,
leerlingen en genoodigden.
De but'gemccs le r, mr. A.
Fokker van Crayesteyn van Rengerslcer-
ke, herinnerde aan de lijdensgeschiedenis
dezer school en memoreerde het besluit
van den raad in April 1925, waarbij een
gebouw, waarin dc nieuwe Kweekschool
zou worden gevestigd, beschikbaar werd
gesteld. Herinnerend aan al datgene wat
in den loop der jaren Zierikzee ontno
men is, dacht de raad, dat thans een
goede gelegenheid werd geboden om de
geleden verliezen aan le vullen, en stapte
over de financieele bezwaren heen. De
beurzeD, ter beschikking gesteld van de
leerlingen der Kweekschool, zouden
goeddeels ten goede komen aan enkele
burgers dezer gemeente.
kwestie van de aanbesteding en goed
keuring van het concept-contract en her
innerde verder aan het schrijven van
den inmiddels nieuwen minister van on
derwijs, die berichtte, dal voorloopig van
de inrichting van een kweekschool was
afgezien.
B. en W. dézer gemeente zijn toen in
Den Haag dc belangen van Zierikzee
gaan bepleiten, maar een kweekschool
kwam er niet, wel een Rijksdagnormaal
school, die men aanvaardde, al had men
niet wat men verwacht had. Alle hoop
is evenwel nog niet vervlogen!
In verband met dit alles wees de
burgemeester op den duren plicht van
directeur, leeraren en leerlingen, om
deze school lot een modelschool te ma
ken, opdat men in Den Haag overtuigd
worde, van het nut van een kweekschool
voor deze streek.
Met den wensch, dat het aan het
personeel gegeven moge zijn deze school
tot groote hoogte op te voeren, eindigde
de burgemeester onder applaus zijn
rede.
De heer Abeleven, inspecteur van
het L. O. te Goes, voerde daarna het
woord. Als vertegenwoordiger van het
Rijkschoolloezicht dankte hij het voor
de wijze waarop alles is gedaan om
gebouw in orde te brengen en den raad
voor de royale wijze, waarop de gelden
zijn beschikbaar gesteld.
Den gemeentebouwmeester, den heer
Houdkamp, danlcle hij voor de voortref
felijke wijze waarop het nieuwe ge
bouw is uitgevoerd en dat een sieraad
is voor deze stad.
Den directeur en leeraren wenschle
hij geluk met dit .gebouw, waarbij hij
tevens de hoop uitsprak, dat zij met
liefde en toewijding zullen arbeiden om
deze school tot grooten bloei tc brengen.
Zich tot de leerlingen richtend, hoopte
hij, dat zij door hun studie zullen be
wijzen, dat ook zij deze verandering op
hoogen prijs stellen.
Met den wensch, dat deze school zal
mogen bloeien tot het welzijn der jeugd
en tot welzijn der gemeente Zierikzee,
einde de inspecteur zijn rede.
Ten slotte was het woord aan den
directeur der school, den heer J.
H. Pik, die in de eerste plaats aan de
reorganisatieplannen in 1923 herinner
de en voorts aan de lijdensgeschiedenis
der totstandkoming dezer school, die voor
kweekschool werd gebouwd, maar dezen
veel begeerden titel niet kreeg, over welk
besluit spr. zijn groote teleurstelling uit
sprak Evenwel moest spr. met dank
baarheid releveeren de welwillende wijze
waarop de tegenwoordige minister van
onderwijs aan vele wenschen, dc dag
normaalschool betreffend, is tegemoet
gekomen. We missen, aldus spr., wel
den naam kweekschool, maar we hebben
het kweekschoolprogramma en wal de
bevoegdheden van hel onderwijzend per
soneel betreft, behoeft deze school voor
geen enkele kweekschool onder le doen.
ter van Onderwijs in zijn antwoord op
de vragen tan den heer Boon de fi
nancieel e kant der zaak het motief zijn,
waarop hij zijn besluit tot opschorting
van dc omzetting der school te Zierik
zee grondde, thans zou dat niet meer
overeenkomstig deu feitelijke» toestand
zijn. Ook niet invoering van liet vak
handenarbeid zullen de kosten van een
kweekschool lager zijn dan die van de
tegenwoordige dagnormaalschool Fen
omzetting zou thans een bezuiniging zijn.
Aan schoolgelden zou n.L ongeveer f 1000
inkomen, lerwijl aan belooningen mo
menlecl f 1100 zijn le besparen. ^OokJ
een bedrag van ongeveer f 200 vóorj*
een examencommissie zou niet be hoe
ven uitgegeven le worden, zoodat
zijn minst een kweekschool 2 a
gulden goedkooper zou zijn dan
dagnormaalschool. Spr. hoopte, dal IJ. -
Minister, na ernstige overweging van dRc.
feit, de consequentie van zijn standpijp
zal willen aanvaarden en Zierikzee
zal laten wedervaren!
HET IIOOGE WATER.
Alleen mist deze school het jus promo-
venai, dat de kweekscholen wel hebben
en dit is van groote beteekenis, want
het examen voor eigen leeraren is voor
de examinandi veel gemakkelijker dan
een examen voor vreemden
De financieele zijde van de zaak voor
het Rijk ging spr niet stilzwijgend voor-
Spreker schetste daarna uitvoerig del bij. Kon nog in Nov. j 1. voor den Minis-
Maas en Wiaal.
In Alphen, waar men op last van
den dijkgraaf een uitlaat van den Maas
dijk heeft gemaakt stroomt het water met
een verval van 80 c.M. weg. Vermoedelijk
zal hierdoor daling ontstaan.
Gisteravond werd uit Wychen ge
meld Thans is de brug klaar Men
vlucht uit deze streek naar Nijmegen De
bewoners, die 't diepst in het water zit
ten werden door niariuevletten wegge
haald, er is gebrek aan veevoeder Er
zijn hier verschillende individuen, die
van de gelegenheid profiteeren am hun
slag te slaan. Een strenge bewaking is
ingesteld
Uit Gennep wordt gemeld, dat liet
water aldaar langzaam zakt. De Spon-
straat is $veer droog, zoodat hel reizigers
verkeer eu postvervoer kan plaats vin
den over Goch en Cleve
Het postvervoer ondervindt vertraging.
Het departement van Mari
ne deell mede. dal er van een
ongeval dat bij Oef feit zou
h e b b c n plaats gevonden, nets
bekend i s.
Uil Nijmegen wordt gisterenmiddag,
gemeld, dal de Waar aldaar 20 c.M. val
had Een deel van Beck is weer droog.
De kerk van B a 1 g o ij vertoont een
scheur in het prieslcrchoor. doch er
dreigt geen oogenblikkelijk gevaar. De
treinenloop Nijmegen Cuijck zal morgen,
weer hersteld worden. Te Nijmegen zijn
op hel oogenblik 5 5 000 vluchtelingen.
Gistermiddag vernam V I>. uit D reu-
el, dat hel water daar nog 5 c.M. is
gewassen en dat de doorlaat nog werkt
over 150 M.
Uit M a a s t r i c h I wordt hedenmor
gen geseind dat de Maas blijft vallen.
Uit Ze ven aar wordt gemeld dat
daar de val nu goed waarneembaar is.
De Rijn is ongeveer 1 M. gevallen Ook
het Waalwatcr valt.
Uil Harlingen. Alhier is gevormd
een comité tot huisvesting van eenige
vluchtelingen uit hel overstroomde ge
bied. Heden wordt een 30-lal vluchte
lingen hier verwacht.
De Minister van Oorlog bezocht te
