Donderdag 24 December 192B
No. 303.
168' Jaargang,
MIDDEL
OURANT.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen.
EERSTE BLAD.
OTMBNS DE KERSTDAGEN ZAL DE
MIDDELRIIULSCIIE COURANT
VRIJDAG EN ZATERDAG
NIET VERSCHIJNEN.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
ringen {2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
g e n 50 cent per regel,
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f2.10, elke regel meer
30 coat.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau, bezorgd zijn.
Postcheque en Gironummer 43255.
VOLKENBONDRECHTELIJKE
KERSTGEDACHTEN.
'We hadden graag voor dit nummer
vóór Kerstmis een sternmingsslukje ge
schreven, in verband met de nieuwe
fase waarin de vredesbevordering is ge
komen door de verdragen van Locarno.
Zoo'n stukje waarin we mooie woor
den zouden kunnen gebruiken over de
wegruiming van hindernissen voor de
toenadering der volken, in de stralen
van een doorbrekend nieuw licht
Maar het gaat niet!
Niet alleen voor .zoover de Mosoel-
kwestie de Kerststemming dempt.
En ook niet omdat er in de verdragen
van Locarno nog ernstige leemten zijn.
Het is óók omdat overeenkomsten als
van Locarno zoo verwarrend ingewik
keld zijn, dat men zich onmogelijk tol
een 'stemmingsartikel kan bepalen, wil
men ten minste een eerlijke poging doen
om uiteen te zetten, wat wèl en wat
niet 'bereikt werd.
We schrijven het mede aan die in
gewikkeldheid toe, dal van de merkwaar
dige warmte en geestdrift der naast be
trokkenen bij Locarno, betrekkelijk wei
nig is overgegaan op het groote publiek.
Heel waarschijnlijk heeft daar óók toe
bijgedragen de lange, lange reeks van.
conferenties, die sedert het sluiten van
den vrede telkens weer belegd werden
om> den toestand te verbeteren en die,
de een na den ander, teleurstelden.
iWaarom zou men nu ineens aan 't evan-
FE01LLETQH.
DE REISGENOOTE.
Roman vit het Froasch
van GUY CHANTEPLEURE.
Seantoriseerdo vertaling van W. H. O.
Het gansche gezicht van den heer Pa-
tain drukte zoo'n komische verbazing
mr, dat Phyllis hartelijk begon ,te lachen
en de kleine Vignol zich óp zijn lippen
moest bijten om 't ook niet te doen.
Wel verdraaid! Dat is toch al te
krast riep hij uit, Zoodra hij weer tot be
zinning was gekomen.... Die man Weigert
mg mee te nemen mij!... onverbiddelijk
wijst hij eiken passagier, die hem wordt
voorgesteld, af, zoodal ik er zelfs toe
kwam me ar te vragen of hij soms vreest
dat hem een ramp zal overkomenEn
die zelfde man besluit plotseling dat
kleine vrouwtje mee te nemen., zoo heel
gewoon, alsof 't gold per trein naar Nice
|e gaanIn elk ge val j Kerjean, je kunt
je er op beroemen een zonderlinge kerel
te aijn!
VIII.
De zon steeg hooger aan de kim, om
sluierd door een lichten nevel't Weer
was niet ongunstig wal mist misschien,
maar 't zou niet waaien en dat was 't
voornaamste.
De groote vogel wachtte op het uitge
strekte. verlaten weiland van Mirmar.
gelie van nog zoo'n conferentie moeten
golooven'? zoo wordt gevraagd.
Maar er kwam óók bij, dat men het
verdrag van Locarno moet bestudecren
om het te kunnen overzien.
Ook dat kan niet anders. Een geweld
daad, een doodslag, is de allereenvou
digste vorm van recht, ook al is 'l
onrecht. Toen de menschen het zoover
•gebracht- hadden dat ze gezamenlijk een
eind maakten aan de mogelijkheid, dat
de eeu den auder straffeloos doodsloeg,
begonnen ook de eerste wellen die
hoe langer hoe ingewikkelder wer
den. En precies zoo komt men tot zeer
ingewikkelde regelingen (internationale
wetten)als men den oorlog tracht te
voorkomen. In het Volkenbond-verdrag
was de regeling al ingewikkeld. Maat
na Locarno wordt de verhouding der
staten het nog veel meer.
Dat hoeft geen nadeel te zijn. Alleen
maakt het de populariseering moeilijk.
Het is veel makkelijker een groote me
nigte warm te maken voor een klin
kende leuze ontwapening, dan voor
een stel droge verdragsbepalingen, die.
trachten een oorlogskans zoo zeer
te beperken, dat een geleidelijke ont
wapening kan worden voorbereid.
Want men bedenke wel Locarno
heeft niet meer gedaan dan dal. En
dan nog voor een zeer beperkt stukje
der aarde: de Rijngrens en de Oostgrens
van Duilschlaud.
Nu kan men zeggen, dat daarnaast
de geest van Locarno iets buitenge
woons was. Terecht! Voor 't oogenblik
wellicht' nóg buitengewoner dati 'l ver
drag zelf. Eindelijk stonden de vroe
gere tegenstanders niet meer als vijanden
tegenover elkaar Voor. de eerste maal!
Maar die géést is wisselvallig. Ilij kan
veranderen door toedoen van anderen
bijv. door Turken of CtWneezeu, of Ma
rokkanen, of Russen! Hij kin zelfs ver-
andereu door een valutadaling, bijv van
de Fransche frank.
Maar dan hebben we toch als I) 1 ij-
vend resultaat het stukje papier met
de verdragsbepalingen
In het Volkenboudsvcrdrag van 1919
stonden de zaken zooAls er een geschil
ontslaat tusscheu twee leden, moeten
deze de zaak voor den Volkenbondsraad
brengen, die er een rapport met een
aanbeveling over uitbrengt. Is die aan
beveling niet eenstemmig vastgesteld (met
uitzondering van de partijen zelf) dan
blijven alle Bondsleden gerechtigd zcli
te doen wat ze voor handhaving van
recht en rechtvaardigheid noodig achten.
Dus óók oorlog voeren. En ook neutraal
blijven.
Wordt de aanbeveling wel eenstemmig
vastgesteld, dan verbinden de Bonds
leden zich niét lot oorlog over le gaan
tegen een partij die volgens die aanbe
veling handelt. En gaat een Bondslid,
in strijd met die verplichting, toch tot
een aanval op een Bondslid over, dan
wordt dit beschouwd als een oorlogs
daad tegen alle andere Bondsleden. En
die anderen zijn verplicht <1 adel ij k
alle handelsrelaties en alle verkeer mei
dal aanvallend Bondslid af te breken
Daarna maakt de Volkenbondsraad een
plan op voor aanwijzing van de land- en
zeemacht die ieder Bondslid moet al-
staan voor een gewapende macht, ten
einde de Bondsbeslissing le doen eer
biedigen door dat afvallige Bondslid.
De commentaren, in den loop van zes
jaren op die bepalingen gegeven, heb-
Met haar kleine hand raakte Pliylli:
den blanken vleugel aan, als om dien le
streelen.... Rustig stond ze te praten met
mijnheer Patain en den kleinen Vignol.
Plotseling viel haar een gedachlc in en
ze riep Kerjean toe, die bezig was Ca-
pelude aanwijzingen te geven g
Willem, we landen immers bij San
Pietro d'Orcino en daar zal de auto ons
wachten, niet waar? Maar gaan we dan
heen, aangezien mijnheer Patain ons toe
staat op behoorlijken afstand van Ajaccio
te blijven en ons te onltrekken aan de
manifestaties van de uitgelaten menigte?
Naai- Corté, denk ik, en naar Baslia.
O, Best!
Ze keek mijnheer Patain aan.
Ik vraag dat wegens mijn bagage,
verklaarde ze.Ik zou me anders niet
eens kunnen verkleeden en nu zal ik
Laurent zeggen dat hij dc bagage naar
Bastia zendt.
Enthousiast riep mijnheer Patain uit
Hoort u dal, mijnheer Kerjean..1
Dal vrouwtje is allermerkwaardigst.
ik geloof heusch, dat er zoo geen tweede
op de wereld bestaat!
't Was alleen maar voor den vorm
dat hij zich geroepen achlle nog 'hel
een en ander in te brengen tegen dc
buitensporigheid van zijn ingenieur, want
eigenlijk geraaide hij er door in vervoe
ring en vond zijn romantische fantasie
ueze oplossing zeer aantrekkelijk.'t
Was ol de glans van de toekomstige
overwinning van den Patainmotor reeds
op zijn gelaat stond te lezen. hij was
beu er den glans af geredeneerd. De
algemeene opinie is nu zelfs, dat ook
wanneer de Volkenbondsraad een staat
als den aanvaller zou hebben aangewe
zen, toch 8e andere stalen vrij zijn in
hun oordeel of zij die ineening in eer
en geweien deelen. En dat zij dan
kunnen doen en laten wat ze willen
,En bovendien laat do zeer groote
kans op niet-eenstemmigheid nog een
rüirrje gaping over voor een zelf door
den. Volkenhond toegelaten oorlog
Toen kwam het vorig jaar het Pro
tocol van Genève, Dat niet werd aan
vaard. Het had willen brengen een
volstrekt oorlogsverbod bij eenstemmig
heid van den Raad; een arbitrage in
tweede instantie bij niet-eenstemmigheid;
en dan tegelijkertijd een voorschrift tot
wapenstilstand. Wie dezen wapenstil
stand verbrak, zou beschouwd worden
als dc aanvaller. En dan kwam de ma
chinerie van een gewapende Volken
bondsactie in beweging met behulp van
leger en vloot van de andere Volken
bondsleden.
Maar dc sprong bleek nog te groot
oor dit oogenlilik Engeland wilde niet,
voornamelijk onder drang van zijn zelf-
beslurende kolonies, die de Britsche zee
macht niet reeds vooraf wilden binden
door zoo'n algemeene verplichting; en
ook onidat noch Duitschland, noch Rus
land, noch de Vereen. Staten lid zijn
van den Volkenbond En ook verschei
dene vroegere neutralen waren schuw
van die ver-gaande verplichtingen voor
alle denkbare loekomstgevalleii Hei aan
genomen voorstel werd niet uitgevoerd.
En nu is Locarno gekomen, als een
regelrecht uitvloeisel van het door Stre-
semann geformuleerde, lofwaardig aan
bod aan de Geallieerden om door een
onderling waarborgverdrag aan West- en
Middeu-Europa de zoo noodigé rust Ie
hergeven.
Wat is nu het merkwaardige dat in
Locarno vastgesteld werd9 We zullen
trachten té droge verdragswoorden te
vermijden.
Ten eerste zal Duilsclilfind toegelaten
worden tot den Volkenbond, en dan
een vasten zetel krijgen pn den Raad.
En Duitschland heeft de Aanzegging ge
kregen, dal ten opzichte van een even-
tueele Volkenbondsactie rekening zal ge
houden worden met zijn militaire po
sitie en geografische ligging, wanneer
de vraag komt of bijv. een Fransch leger
door Duitschland móet trekken bij een
Volkenbonasaclie in het Oosten. Dat daar
nog haken zonder oogeu in zitten, heeft
men in Locamo inel de beste bedoe
lingen, maar welbewust weggedoezeld
vanwege den verzoeningsgeest.
Ten tweede is aan de Rijngrens en
aan de Oostgrens van Duitschland als
blijvend aangenomen de grensregeling
van het oogenblik Oorlog tot wijziging
dier grenzen is uitgesloten Echter
is voor de Oostgrens nog de mogelijk
heid opengelaten voor een andere grens
regeling door een accoord met Polen
of door Volkenbondsbemiddeling.
Voorts zullen alle geschillen op vreed-
V
Oberlahnstein
Voor huishoudelijk gebruik bizonder aan
bevolen in heele Literschroefflesscheu.
Inltoudspr. 32 c.
(Ingez. Med.)
vol vertrouwen, verrukt en als in eeu
roes.
'Opnieuw was Kerjean in beslag ge
nomen door een bespreking met Capc-
lude, maai- spoedig daarop ging hij naar
Phyl en vroeg:
Ben je klaar, Phyleke^
Zijn slem klonk vast; men zou bijna
hebben kunnen zeggen streng.Niet
de geringste ontroering bleek uil zijn
mannelijk gelaat, dal door de zwarte
hoofdbedekking omsloten was, als dat
van een ridder uit de middeleeuwen in
een maliënkolder.
Ik ben klaar, zei Phyleke.
Ilij lilde haar in zijn armen op om
haar op de goed ingesloten zitplaats
neer te zetten, die in de lichte en stevige
constructie van den Palain-ééndekker,
vóór den piloot, voor den passagier werd
ingericht Hij sprak niet lot haar
alleen hield hij haar een oogenblik vast
legen zijn borst gedrukt.Toen zette
liij haar zachtjes op de zitplaats neer,
pakte haai- in zijn pelsjas ea gespte een
ceintuur om haar middel vast, waardoor
de plooien van haar kleeren werden
bijeengehouden. Ilaar kleine voeten had
ze netjes op 't bankje over elkaar ge
kruist. Ze liet Kerjean voor haar
zorgen en keek hem roet haar glimla
chende, vreugdestralende oogen aan.
Hij richtte eenige-korte raadgevingen tot
haar, liet haar haar autobril opzetten en
verzekerde dat alles goed zou gaan als ze
rich "kalm en flink hield en als ze niet
bang was
zame wijze beslecht worden rechtsge
schillen voor het Perm. Hof van Intern
Justitie; geschillen van anderen aard
éérst door een verzoeningscommissie en
anders voor den Volkenbond. Dat daar
onder ook vallen dc mogelijk nog rij
zende geschillen over uitlegging van '1
Verdrag van Versailles, is een geweldige
vooruitgang, want die werden lot nu toe
„eenzijdig door de Geallieerden uitge
maakt.
En om te zorgen dat alles zoo zal
gaan, hebben de onderteekenaars der
verdragen: Duitschland, Frankrijk, En
geland, België, Italië, Polen en Tsjecho-
Slowakije zich verbonden tot een waar
borg. Het is daarmee echter anders ge
steld aan den Rijn, dan in 't Oosten.
Aan den Rijn is de waarborg tame
lijk ver-reikend. Zoodra de Volkenbonds
raad heeft uitgemaakt dat een der par
tijen door een ulet-geprovoceerden aan-
valsdaad (oen nog voor veel uitleggingen
vatbaar begrip!) een schending van de
afspraken heeft begaan, dan komen de
anderen den aangevallene te hulp. Hier
blijft echter nog een vrijheid van eigen
oordcel over, als dc Volkenbondsraad!
niet eenstemmig is. Dan staat men nog
voor dezelfde droeve mogelijkheden als
volgens het Volkenbondsverdrag.
Voor de Oostgrenzen van Duitschland
is er ook een waarborg. Maar nog minder
volkomen Engeland en Italië vallen daar
weg als bijzondere garant. En de toestand
wordt daar beheerscht door de reeds
bestaande verdragen tusscheu Frankrijk.
Polen en Tsjecho Slowakije Deze beide
laatsten zullen 'Frankrijk moeten bij
springen als het door Duitschland on
rechtmatig wordt aangevallen Maar ze
kunnen zich binnen de grenzen van het
Volkenbondsrecht houden, (evenals bijv.
Nederland, wanneer Duitschland wordt
aangevallen door Frankrijk. En Frank
rijk koint wel die twee te hulp als
ze door Duitschland worden aangeval
len. Maar heeft geen extra-verplichtin
gen als bijv. Polen een aanval doet op
Duitschland
Hel is dus werkelijk voor iederen
staat weer een afzonderlijke uitrekenarij
om vast te stellen, wat hij in een of
ander geval bchoort te doen.
Maar de verdragen van Locarno heb
ben dan toch deze verbetering gebracht
dat d*e ondertcelcenaars zich voor deze
speciale gevallen sterker gebonden heb
ben dan door het .Volkenbondsverdrag,
was geschied.
En daar die oudertcekcnaars juist de
genen waren tusschen wie in West en
Midden Europa dc sterkste wrijving be
staat, is dal veel gewonnen, ook al
vergeten we niet dat deze overeenkom-
komslen mede mogelijk werden doordal
de economische malaise letterlijk al deze
staten wel dwingt tol den wensch naar
langdurige vrede
Maar het is ook duidelijk, dat dit
slechts een begin is Want er zijn tien
tallen van kwesties buiten de speciale
gevallen; er zijn nog tientallen van sta
ten die niet onderteckenden, en voor wie
dus slechts de le vaag gebleken bepa
lingen van het Volkenbondsverdrag géi
den; en er zijn nog belangrijke staten,
die zich niets van den Volkenbond aan
trekken, zooals Rusland.
Rusland voorspelt zelfs in de toe
komst een oorlog ais gevolg van Lo
carno. Hef lijkt ons wat él te zwart
gekeken, om er geloof aan te hechten.
Voor die staten, welke wel bij deii
Ik zal alles doen, wat je zegt
en jij moet nu ook moed en vertrouwen
hebben, fluisterde ze.
Zachtjes antwoordde hij
Bid God, dat Hij ons beschermt!*
Phyleke!. moed en vertrouwen, o, die
heb ik nu wel!
Alvorens zijn plaats in het vliegtuig
in te nemen, ging hij naar mijnheer
Patain. Onverwacht omhelsde deze hem.
hij was zeer bewogen
Tol riens, mijnheer Kerjean, zei
hij overluid. U bent dc eer en
dc voorspoed van het huis Patain
geweest en u bent hel nog. Ik
stel er prijs op dit tlians nogmaals
tot u le zeggenMaar ik wil u
nog wal anders zeggen en wel in
bijzijn van allen, die bij uw vertrek
tegenwoordig zijn en in hel bijzonder
in het bijzijn van dat dappere, kleine
vrouwtje, dat met u meegaat. Als
u in Levallois zult lerugkeeren, Tier-
inner u dan wel daL 't zal zijn als
mijn associé met den motor als aan
deel. Later regelen we dat wel
verder. En thans.goed succes!
Kerjean drukte de hand van den
„grooten patroon"' of hij die wilde
kraken. Zijn gelaal stond helder
Dank udank u!meer kon
hij niet zeggen.
Vlug klom hij in 'l vliegtuig en nam
zijn plaats in; Phyleke draaide zich om,
om hem nog eens aan te zien en hij
gaf haar over haar schouder een hand
en hun vingers omstrengelden elkaar een
(Ing. Med.)
Volkenbond liooren, maar niet onder
teekeuden (dus ook voor Nederland) blijft
dus nog de mogelijkheid van neutrali
teit open. Zelfs ook in de speciale geval
len van het verdrag van Locarno En
daarmede de nooQzaak om zelf aller
eerst voor 8e handhaving daarvan Ie
waken Wat o. i. al dadelijk de kracht
'ontneemt aau.de ontijdige leuze van
nationale ontwapening.
Maar toch is de kans op beperking der
bewapening ook door Locarno ver
groot. In Februari a.s. zal daarover op
een nieuwe algemeene conferentie te
Genève worden gesproken, „'/(gelfs zijn
daartoe ook Rusland en de Ver Stalen
uitgenoodigd Dal Rusland zal komen,
is zeer twijfelachtig. En dal verkleint
de kansen op succes, le meer omdat bij
een conflict aan Duitschlund's Oostgren
zen Rusland een direct-belangliebbende
zou zijn, zooals het dat ook is bij allo
Aziatische kwesties.
'En hoe zal 't nu verder kuuuen gaan?
Zal men trachten de Locarnosche me
thode toe le passeu op andere groote
geschillen op onze aarde? Vermoedelijk
wel. Meii zal dan noodwendig ervaren,
dat liet vaak niet makkelijk zal zijn.
Maai' dal lijkt nu toch de weg.
Het Protocol van Genève bleek on-
onaauneembaar door de algemeenheid,
die verborg hoè ver men zich verbond.
De methode van Locarno is aanne
melijker, om'dat ze de stalen gelegen
heid geeft vooraf 'te overzien waartoe
ze zich verbinden.
Moge langs dien weg een toestand
geschapen worden, waarin oorlog hoogst-
onwaarschijnlijk wordt, om te beginnen in
Europa En daarna ook elders
Hoest-Keelpijn ^pÉL
Anga-bonbonsB^
Doos 60*90ct
Bij Apoth.en Drogisten. 4
(Ingez Med.)
oogenblik.
Toen maakte bij zich voor het ver
trek gereed Op- de horizontale stang
vóór liem waren de toerenteller. de
hoogtemeter de kaart en het kompas
opgesteld Dc mecaniciens zetten de
schroef in beweging en er kwam eee
geluid als bij een ontploffing. de
motor sloeg aan. De schroef wen
telde met liet geraas als van ecu storm.
het heele toestel dreunde cu de
mecaniciens hielden l met alle kracht
vast om het niet van zijn plaats tc la
ten gaan.
Nog een oogenblik werd er ge
wacht en toen hief Kerjean zijn smal
le hand op
Los. riep hij
Dan rolt liet toestel vrij van de ban
den. die zijn ons-luimigheid schenen te
hinderen, vlug en stootend vooruil, tiet
rollen wordt oen glijdën met nauwelijks
aanraken van den grond en zachtjes,
nauwelijks merkbaar, maakt het zich van
de aarde vrij eu stijgten .stijgtHet
is een vogel, die met uitgeslagen vleugels
wegvliegL en schuin de wijde bres m
de roode rotsen passeert, waar men de
zee kan zien spiegelen en waar liet ruwe
silhouet der steeneiken zicli nog don
kerder tegen den helderen hemel aftee
ken l.
(Wordt vervolgd.)