FEDllLETIN.
BIJVOEGSEL
f van db
Maandag 14 Dec. 1925, No. 294.
kerknieuws.
Door het kiescollege te Biggeker-
k e zijn tot ouderling der Ned. Herv. kerk
benoemd de hecren P. Janse, (aftr.), en
Jb. Janse in plaats van J. Marijs die
wegens zijn vergevorderden leeftijd zich
niet meer beschikbaar wilde stellen. Tot
diaken dhr. S. Leijnse in plaats van den
heer Jb. Janse voornoemd.
Bij de herstemming voor notabelen
bij de Ned. Herv. Gem, te Oud Vosse-
meer verkreeg de heer J. L. van Gor-
sel 49 stemmen en J. van den Houten
47 stemmen %zoodat eerst genoemde is
gekozen.
Ned, Herv. Kerk.
Aangenomen het beroep naai- Joure,
Westermeer en Dirkzwaag door ds. T.
Jonker te Biezelinge.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
- Voor de leden der Geschied- en Let
terkundige vereeniging .alhier sprak
gisterenavond in de kleine Concertzaal
Prof. dr. A. Eekhof, over George Eox en
de Kwakers.
Spr. begon met er op te wijzen, dat het
in Juli j.l. jjbo jaar geleden was„ djat
George Eox in Engeland werd geboren.
Hij, de mysticus, de practicus en de pro
feet, die opkwam voor een innerlijk
Christendom van de daad, en de hervor
mer op godsdienstig terrein, met zijn in
drukwekkende oogen, zijn slem als een
klok, die van zichzelf nog het beste por
tret heeft uitgegeven in zijn Journaal.
Spr. behandelt daarop de drie vragen
Wie was Eox Welke was zijn bood
schap? Wat is zijn beteekenis en die van
de kwakers geweest voor onzen tijd?
Eox ging gebogen onder den grooten
economischen nood van zijn tijd. Hij vond
verlossing in* dat innerlijk licht, dat bin
nen in ons woont Uitvoerig staat spr.
hierop stil bij Eox' leven en reizen, ook
zijn reis door Holland, loen hij zich toon
de e^n man van goede organisatie en
goed inzicht in handelszaken een man
van heel weinig woorden, gereserveerd,
matig, vol humor
Wat was zijn boodschajS? Hij verzette
zich tegen de prediking der puriteinen
Zijn leer werd, dal ieder mensch in zich
heeft, het licht van Christus, het zaad;
Gods; het licht, dat brandend moet wor
den gehouden, en het zaad dat tot groei
moet komen.
Wie dat bewaart, kan reeds hier lot
perfectie komen.
Deze gedachte heeft tot vele conse
quenties geleid het bepaalde zijn houding
tegenover den predikantenstand, want
ieder mensch, die dat innerlijk licht in
zich voelt, kan spreken, het leidde tot
eenvoud in hel dagelijksche leven. Waar
heid en oprechtheid zijn de stralen, van
dat innerlijk licht /Deze gedachte had
ook sociale beteekenisde Kwakers zijn
de eerste handelaren geweest met vaste
prijzen. Ze leidt tot de boodschap van
hel leereh wachten, tot het goddelijk licht
in alle problemen zich zal hebben door
gedrongen
Bij de beantwoording van de vraag
wat de Kwakers ons in dezen tijd te zeg
gen hebben, wees spr. o.a. op de Wood-
brookersarbeid en op het vele goede dooi
de Kwakers tijdens den oorlog en in
vredeslijd gedaan.
Amerika telt een 100.000 Kwakers, En
geland 20.000, terwijl er nog een 5 k 6000
verspreid zijn in Duitschland (Pyrmont)
en Frankrijk (Nimes). Hel zwijgen is nog
karakteristiek bij de godsdienstoefenin
gen. Spr. noemt de leer van de Kwakers
een warm-innerlijk Christendom, dat wel
dadig aandoet in deze wereld van zooveel
formalisme.
De groote vraag bij de Kwakers is
Kan ik op het compas van het innerlijk
licht veilig varen? Ook Fox erkende de
gevaren, ook hij moest iets objectiefs
hebben, waaraan hij de zuiverheid van
zijn innerlijk licht kon toetsen
Hij meende dat men dit toetsen
kon aan de overtuiging, dat het licht,
zoo het tot God is, steeds leidt lot oot
moed en eenvoud; al het andere tot
roemzucht en uiterlijk vertoon. Voorts
door geduld te oefenen, te wachten, met
helderheid van zinnen; maar het voor
naamste is wel dat het innerlijk licht
leiden moet tol een moraal en zuiver
leven.
Spr vergeleek len slotte de leer van
Eox en van Bunvan, die elkaar vooral
aanvullen. Wiant het licht zonder de regu-
feerende norm der waarheid, loopt ten
slolte op een chaos uit.
De Kwakers hebben'het recht, aldus
eindigde spreker, zich den naam toe te
eigenen van vrienden der waarheid.
Tentoonstelling schil-
aer ij en R. Kimpe.
In het werk van den laatsten tijd dat
deze schilder thans geëxposeerd heeft in
het Schilderijenmuseum alhier, is, ver
geleken bij het tentoongestelde werk van
het vorig jaar, een verderen voortgang
waar te nemen in het weergeven, niét
van wat dc realiteit te zien geeft, maar
van wat dc schilder zelf daaruit als het
meest boeiende naar voren tracht te
brengen. Reeds enkele schilderijen ver
leden jaar wezen in die richting, naast
andere waarin de werkelijkheid tot een
sprookjesstemming was verdiept. Nu is
die romantiek er niet meer; en vindt
men in de diepst doorwerkte schilderijen
een sterk streven naar vereenvoudiging
om enkele factoren fe krachtiger te
doen uitkomen.
Men versta ons wel- er zijn ook doe
ken, die zich nauw aan de natuur aan
sluiten- bijv het stadhuis te Veere (22),
de kerktoren te Veere (24), de Beenhou
werssingel (25), het groote sneeuwland
schap e. a. En die hebben de bekoring
van de stemming der werkelijkheid.
Waarom hij dan op andere doeken
diezelfde onderwerpen weergeeft inkleu
ren en in een tegenstelling, die in de
werkelijkheid wel nooit zóó gezien wor
den? Och, ieder heeft het zelf wel eens
bij ervaring, dat hij aan een stadsbeeld
of een landschap een nermnenng De-
hïela, (Be, als hij er later terug "kwam,
niet bleek le kloppen op de werkelijk
heid. Het beeld was in zijn geest ver
anderd, vaak vermooid naar eigen voor
liefde voor sommige onderdeelen.
Datzelfde verschijnsel kan bij een
.schilder veel sterlier werken. Niet al
leen in de herinnering, maar ook dade
lijk. En dan krijgt men een verklaring
ervan dat de man die de kerk in Veere
zoo reëel kan afbeelden als in het doek
rechts van den ingang, van diezelfde kerk
een visioeuair beeld in blanke droome-
righeid maakte, als op de triptiek links
te zien is.
In andere schilderijen komen weer
andere factoren sterker naar voren, zoo
bijv, de tegenstelling van het vale van
de kleurvlakken van muren en daken,
tegenover het merkwaardige blauw van
deuren en vensterluiken, zooals in de
twee schilderijen links. Of wel hel
wordt een ingewikkeld maar toch harmo
nisch opbouwsel van vlakken en vlakjes^
zooals in de Kuiperspoorl.
Er zit een gevaar in die werkwijze.
Wie de atmosfeer van de werkelijkheid
DE REISQEHOOTE.
Roman wit het Fransch
van GUY CHANTEPLEURE.
Geautoriseerd© vertaling ran W. H. O.
81).
- W«.e weet, dacht hij, of niet die ge
lijkenis, welke ik nooit zonder een ge
voel van onbehaaghjiüieid en tegenzin
kon constaLeeren, juist datgene was wat
me in Colette aantrok wat ik in haar
lief had vroeger!
Vroeger' Thans wilde hij die niet on
der woorden le brengen en toch zoo-
ontroerende gelijkenis vergeten cu zich
losmaken...
V.
Den volgenden dag moest mevrouw
Kerjean door den president van 't ge1
rechtshof worden ontvangen en hem
haar verzoek om echtsphciding aanbie
den. De heer Grandier kwam zijn cliënte
in de rue Lisbonne afhalen, om haar
naar 'l Paleis van Justitie te vergezellen.
Toen Phyllis thuis kwam, zag Jacque
line dat ze had gehuild, maar ze durf
de mets te vragen. Phyllis sloeg haar
armen om haar heen en snikte.
Wal een zenuwachtige toestand,
fluisterde ze, en dan al die leelijke din
gen die ik heb gezegd
Maar kindlief, heb je leelijke diu-
uit zijn beeld bant, neemt ook de ver
zachting weg, die deze sfeer geeft. En
de kleurtegenslelling wordt dan spoedig
hard. Dat puren van enkele overheev-
schende factoren lukt ook niet altijd.
Een doek als dat van den regenboog is
zwak, en in verschillende landschappen,
waarin de leekening nog steeds geheel
aan de realiteit vast zit, is het groen tè
overheerschend van één tint, dan dat
het daarmede in overeenstemming kan
zijn.
Behangsel Museum
Met de gedachte aan het véle oude
monslermatenaal op hei gebied van be
hangsel en wanddecoratie, dal bij vak
lieden en anderen op zolders en ih ver
gaten hoeken ligt, en gebeel als waarde
loos werd beschouwd, heeft de firma
A. Rooseboom, groothandel te Amster
dam. het plan opgevat een yerza-
meling aan le leggen van behangselpa
pieren e.i wanddecoraties uit vroeger
tijdejj^ Zij heeft zich voorloopig mei dc
leiding belast, in samenwerking met een
technisch ontwikkeld vakman; cr is een
geschikte lokaliteit voor gevonden, en
ieder die dergelijk oud materiaal in zijn
bezit heeft, kan dit opzenden aan ge
noemde firma, Prinsengracht 516, Am
sterdam.
.,L ach e u wordt r ij k",
door Joh. Kahane. Üifcg.
P. N. van Kampen Zn.
Verwonderlijk, dat dit een Eiiigelsch
boek is. Er wordt hierin door een jonge
dame met zeer ón-Engclsche vrijmoedig
heid gesproken over sexueete dingen-
en ook hetgeen vau jonggezellengenoe-
gens in Parijs verteld wordt, is gewoon
lijk niet in een Engelscli boek te vinden.
Maar aardig is hel. Er komen wel on
mogelijke situaties in voor, waarvan
sommige verbazen omdat ze niet eens
noodig lijken voor dezen schrijver, maar
de tegenstellingen die hij schiep, de zeer
menschkundige kenschetsing van perso
nen en toestanden en vooral de levendige
en vaak geestige dialogen maken dit boek
tot onderhoudende lectuur. Een vroolijk
geteekende omslag doet het vanzelf de
aandacht trekken
„Levend D o o d", door
Luigi Pirandello. Uitg.
Em. Querido.
Dat Italiaanschc smaak anders is dan
de algemeene smaak hier, blijkt wel
heel duidelijk uit dezen roman van den
gevierden tooneelschrijver. Een Neder-
landsche schrijver zou er niet over den
ken een roman te maken van een man,
die een poosje zich gestorven doet wa
nen, omdat men in een drenkeling hem
heeft meenen te herkennen. En als hij
het deed, zou hij het "heel anders doen.
De geschiedenis van de ervaringen van
dien man heeft ons maar matig kunnen
boeien. Ze was ons zeer onbelangrijk
Maar de manier, waarop het verteld
wordt, is heel bijzonder Overal prikt
een scherp sarkasme door den kwasi-
eenvoudigen verteltrant heen. En dat zal
nog meer gewaardeerd worden door hen
die het Italiaansche familieleven kennen,
zooals de Italianen zelf.
Kerstnummer
van „De Pr i n s".
Met een kleurigen omslag van een
Hollandsch stadsgrachtje verscheen een
Kerstnummer van ,,De Prins", dat in zijn
platen Winlerstemming van L. Hoeve
naar en de Nicuwmarkl van L Landré
een paar goede kleurprenlen gaf, zij het
ook, dal het eerste wal zoetelijk is Het
beste van dit nummer wordt gevormd
door den tekst, schetsen van Anna
Spoor—Dc Savornin Lobman, Eline v.
Stuwe, Anna van GochKaulbach e. a.,
een praatje van W.alch over tooneelge-
schiedenis; wetenswaardige artikels over
dc zeven wonderen der oudheid, over al
chemisten en over scholen in vroeger
tijd. Voorts mooie foto's naar natuurop
namen, zangstukkeu enz.
DE INDRAPOEIU.
Heden zal het hierboven afgebeelde
motorschip „Indrapoera" de werf van De
Schelde veria len, waar hel gebouwd
werd voor rekening van de Stoomv. Mij.
„Rotterdamsche Lloyd"
In Januari zullen de proeflochlen
plaats hebben.
Het leek ons zeker de moeite waard
om door dit beeld nog eens duidelijker
te doen voeten, welke bijzondere dingen
gemaakt worden door deze Zeeuwsche
■nijverheidsonderneming, wier reusachtige
kraan zoo beschermend over het schip
uitsteekt.
Zaterdagavond hebben velen uit deze
omgeving, uit Vlissingen, uit Middelburg,
en uit Walcheren, zich van het bijzon
dere van dit vaartuig kunneiï overtuigen
De Directie der Schelde had een aantal
uilncodigingen rondgezonden om lus-
schen 8 cn 10 uur het schip te komen
bezichtigen. En aan die uitnoodiging ga
ven velen gehoor, met hun dames.
Het was een merkwaardig gezicht, dat
groote vaartuig in de avondduisternis
aan de Dokkade te zien liggen, hóóg
boven de Kade oprijzend, en in volle
verlichting van alle dekken en hutten.
De genoodigden hadden gelegenheid om
een langen rondgang door het schip te
maken, door de gangen langs de ka
juiten, door de eetzalen, de conversatie
zalen, door de bakkerij, de kombuis, en
ook door de machinekamer.
We zullen niet trachten na dezen
vluchtigen rondgang aan een beschrij
ving te beginnen. We hebben trouwens
21 Maart bij het le water laten een uit
voerige mededeeling over de bijzonder-
gen gezegd? en je was nog wel zoo hang,
dal jé niet hoos genoeg op Willem zou
schijnen I
Erg bedroefd verleide ze wat er was
gebeurd
Jacqueline. 'I ging voortdurend om
die brieven..., ik heb er met den pre
sident over getwist... O, als je dien
ouden, defligeu heer eens had gehoord
„Is vergeven niel 'l schoonste,, 't no
belste, wat een vrouw kan doen, mevr.?
Wat kunl u uwen echtgenoot verwij
len?... Die brieven, welke inderdaad
tamelijk afdoende zijn Maar wat dan
nog'' Een oude geschiedenis een wel
is waar zeer onvoegzaam terugkeeren
tot 'l verleden. Is dat verleden dan zoó
geweest, om u, zoo jong nog, dermate
hardvochtig le maken? Een gewone ver
leiding, een slechts ziunelijke passie voor
een vrouw, die En toen hijen
toen ik me zinnen van die afschuwelijke
brieven herinnerde. Jacqueline, had ik
'1 wel willen uitschreeuwenIk viel
den president in de eed© en zed hem
„Mijnheer de president u hebt gemak
kelijk praten... omdat uraan bent..!
en er daarom niets van begrijpt!..,.
Maar ik ben vrouwen zal mijn
echtgenoot die brieven nooit vergeven,
nooit, nooit, noodt!" O, ik behoefde me
niel ongerust te maken, om niet oprecht
te schijnenIk was '1 wel degelijk...
op dal oogenblik!... En ik weet niet wat
ik nog meer heb gezegd vreeselijkte
dingen, die niet eens rechtvaardig wa
lleden gepubliceerd We willen nu slechts
kort in herinnering brengen dal het een
vaartuig is va» 10 500 reg ton bruto in
houd. dal cr eerste klas hutten zijn
voor 141 passagiers, voor 184 passagiers
tweede klasse, en voor 68 passagiers
derde klasse; terwijl een troepenverblijf
plaats biedt voor 70 man
Maar we willen opmerken wat
blijkens de gezegden, die we om .ons
heen opvingen, een algeineene gedachte
was, dat zoowel de tweede klasse
als de eerste klasse zijn afgewerkt met
een nauwkeurigheid, die het volmaakte
nadert. De betimmering, de meubels, de
vloerbekleeding, alles getuigde van een
grooie toewijding in de afwerking, van
zeer practisch besef van het gerief, en
ook van voornamen smaak. "Want hoe
rijk de eerste klasse salons zijn ingericht,
men heeft hier iedere schijn van over
lading weten te vermijden Het blijft
deftig. Maar toch gezellig.
Dat ook de wandeling door de enorme
machinekamer met haar vier. vijf plat
forms voor velen een nieuwe ervaring
was, bleek wel uit de opmerkingen. Het
is daar ook zoo iets héél anders in een
dergelijk met olie gestookt schip, dan de
machinekamer in een stoomschip
Zooals we in Maart reeSs meldden,
wordt hel schip voortgestuwd door twee
Schelde-Sulzer scheepsdieselmotoren, met
een normaal vermogen van gezamenlijk
7000 As-P.K. bij ongeveer 85 omw. per
minuut.
In de eerste klasse salon werden de
bezoekers begroet door de directeuren
der „Schelde" Daar werd door Javaan-
sche bedienden thee rondgediend
RECHTSZAKEN.
Bij afrest van den Hoogen Raad
der Nederlanden d.d. 7 December 1925,
is vernietigd het vonnis van den kanton
rechter te Goes van 23 October 1925,
doch alleen voor zoover daarbij is be
paald dat de boete bij gebreke van be
taling zal worden vervangen door hech
tenis gedurende 25 dagen, gewezen contra
J. L., 67 jaar, autobusondernemer te
H a n s w e e r t, waarbij deze werd ver
oordeeld tot f25 boete subs. 25 d. h. Op
nieuw rechtdoende werd bepaald dat de
boete bij gebreke van betaling en verbaal
zal worden vervangen door hechtenis ge
durende 25 dagen. Voor het overige werd
het beroep verworpen.
Overschrijding maximum
snelheid.
Vrijdag werd ter openbare terechtzit
ting van de Rechtbank te Middelburg
behandeld de zaak tegen rar. W. H. E.
Baron v. V. v. V., 43 jaar, burgemeester
van Gorsel, appellant van een vonnis van
den kantonrechter te Middelburg, waarbij
hij wegens overtreding van de l'olitie-
renwant Willem die Ihuis geen lief
de vond, had toch zeer zeker wel 't
recht, die elders le zoekent... O, ik
had dien president wel willen slaan!
Zag hij er erg beleedigd uit? vroeg
Jacqueline, die, in weerwil van alles,
niet kon nalaten te glimlachen.
Neen, hij zei dat hij bevel zou
geven, om Maandag de beide echtgenoo-
len voor zich te doen verschijnen, ten
einde te trachten een verzoening tot
stand le brengen.en dat mijn „verkla
ringen' hem 't beste deden hoopen....
"t Beste! Hoe kon de man zoo iets doms
zeggen!
Jacqueline dacht, dat 't misschien nog
niet zoo dom was, als men wel zou
denken.
- En verder. Jacqueline, weet ik dat
hij tol mijnheer Grandier zei wel niet
officieel, want ze zijn kennissen „Die
kleine mevrouw lverjean is nog een echt
kindWal haar man betreft, ik ken
hem nielmaar wat drommel, wat 'n
ezel, om zoo'n schal van een vrouwtje te
bedriegen!".. Dat heeft hij van Wil
lem gezegden van alles heeft dat me
't meest gehinderd, ja van alles!!...
Phyllis was weer begnonen le huilen
en Jaqueline kalmeerde haar. door lief
kozingen, zooals men dat een land doet.
„Als ik Willem zei, dachl' ze, dal dat
arme, kleine ding hom liefheeften
wel veel meer dan hij denkt, weet ik
niel wal hij zou gevoelenen vooral
niel hoe de afloop zou zijn van den!
rerordening op de maximum-snelheid
voor de gemeente N. en St. Joosland
op 2 Juli 1.1. werd veroordeeld tot een
hechtenis van één dag voorwaardelijk
met één jaar proeftijd.
Als zijn verdediger trad op mr. de
Jong, advocaat en procureur te Zulphen.
Beklaagde, door den President onder
vraagd, zegt zich te zullen laten ver
dedigen in verband met het verwijt, dal
hem ter terechtzitting van het Kan
tongerecht ten aanzien van de houding
welke hij als burgemeester, Hulp-Offi
cier van Justitie, in deze zaak zou heb
ben aangenomen, is gemaakt.
De Griffier doel daarop voorlezing van
het destijds tegen beklaagde door de po
litie opgemaakt proces-verbaal, waaruit
blijkt, dat beklaagde destijds in de ge
meente. Nieuw- en St. Joosland, alwaar
de verordening op de maximum-snelheid
20 K M. per uur aangeeft, mét een snel
heid van 45 KM. per uur heeft gereden.
Als getuige in deze zaak wordt ge
hoord dc- gemeen te-veldwachter Boek
hout van N. en Si. Joosland, die zegt de
snelheid van beklaagdes auto met een
goed loopende chronometer in de hand
strijd, die hij misschien dan nog legen
zich zelf zou voeren... Maar wel weel*
ik, dat als ik Phyllis een enkel woord
zou zeggen, dat haar zou kunnen doen
gelooven, dat haar man haar liefhcefl,
zij een kwartier later in zijn armen zou
zijn.Maar dat woord sprak Jacqueline
niet. Had hij Phyllis wel lief'' Besliste ze
kerheid had ze hieromtrent nietWil
lem had volstrekt niet bekend, dal hij
haar liefhad
Ook dacht ze „Phyllis zal zich wel
troostenz.e zal Willem vergeten; den
andere heeft ze ook wel vergeten
En loen begon ze zich zelf wijs le
maken dat 't voor de carrière, de toe
komst en de schoonheid van Kerjeans
leven beter was, dat hij ongetrouwd en
vrij bleef.
Gedurende de tweede helft dier week
dacht Jacqueline, terwijl Phyllis zich ze
nuwachtig bezorgd maakte over het voor
de ..verzoening" wederom verschijnen
voor den president op Maandag van de
volgende week, steeds aan 't bericht,
dat ze van Wiliem verwachtte, en waar
uil ze ongetwijfeld den dag zou ver
nemen, waarop de Patain-eendekker met
piloot en passagier op zou stijgen om
naar Corsica te gaaji.
Jacquele wist dal Willem aan haar
geen ijdele beloften, waarmede men de
bezorgdheid in slaap wiegl van vrouwen
die zich spoedig ongerust maken, had'
kunnen doen, en dat hij, haar beloofd
hebbende, haar omtrent iïjn plannen
in te lichten, haar ook eerlijk op de
hoogte zou houden; ook wist ze, aange
zien zc had beloofd Phyllis in onwetend
heid te laten wat betreft de gevaarlijke
vlucht .dal Willem op haar volkomen
stilzwijgendheid rekende en dat hij ook
alle reden had, daarop rekenen...
Jacqueline Albin was een van die vrou
wen. die zelfs haar hevigste ongerustheid
zou weten te verbergen ,om aan haar ge
geven woord getrouw le blijven.
Ze zorgde er voor dat de brieven,
die ze kreeg, baar niet in bijzijn van
Phyllis werden gegeven, want ze was
altijd bang dat, lioe volkomen beschei
den haar jonge vriendin ook was, een
snelle blik aan deze 't bekende hand
schrift zou verraden. Om te vermijden
dat Phyllis iets zou vermoeden van het
geen haar moest verborgen worden ge
houden of zelfs zich in 't hoofd zou
halen, dat er iets voor haar geheim
werd gehouden, moest Jacqueline di
plomatiek te werk gaan en zorgen han-
digen sluw te zijn.... Ze was bang we
gens de stoutmoedigheid van Willem en
het overmatig verfrouwen van mijnheer
Patain. Die vlucht van 250 kilometer
over de Middellandsche Zee konder de
mogelijkheid van eenige hulp. scheen
haar onvoorzichtigdwaas!
(Wordt vervolgd.)