m
DERDE BLAD
Zaterdag 21 Nov. 1925, Ne. 275.
BINNENLAND.
rotterdam ek het verdrag met
belgië.
In de raadszitting van Rotterdam heeft
gisteren de burgemeester, in antwoord
op de algemecne begroolingsbeschouwin-
gcn o.a. het volgende gezegd;
Al mag het zeker een nationaal belan;
van grootc beteekenis worden geacht, dat
do betrekkingen tusschen Nederland en
België zijn van den meest vriendschappe-
lijken aard, al kan wellicht ter bevorde
ring van de goedé verslandhouding het
gewenscht zijn dat ol'fers worden ge
bracht. Men zal toch nimmer zoover mo
gen gaan dat offers worden gebracht,
die belangrijke schade toebrengen aan
onze nationale welvaart.
B. en W. van Rotterdam zijn ten aan
zien van het tractaat Nederland—België
van de openbaarmaking af van.oordeel
geweest, dat door uitvoering v;üi de in
bedoeld tractaat opgenomen bepalingen
betreffende den aanleg van kanalen aan
do nationale welvaart groole schade zou
worden toegebracht. Zij zijn tol dat oor
deel gekomen niet door overweging van
het engere plaatselijke belang, maar veel
eer van het landsbelang, dat betrokken
is bij de grootst mogelijke ontwikkeling
van Ncerlands eerste zeehaven.
Het college heeft daaraan uiting ge
geven.
In den tijd dat de leksl van h§t geslo
ten verdrag nog maar even bekend was.
toen de aangelegenheid nog niet die pu
blieke belangstelling genoot, waarop zij
Legenwoordig kan bogen, hebben B. cn
W. in een Kabinetschrijven aan den Mi
nis Ier van Buitcnlandscho Zaken ui ling
gegeven aan de groote teleurstelling cn
do ernstige bezorgdheid, die zij voor de
toekomst van Rotterdams haven hebben
gevoeld bij kennisneming van de artikelen
VI en VII van het verdrag. Ik heb per
soonlijk op 13 Mei van dit jaar bedoeld
schrijven gan den Minister ovei'handigd
cn toegelicht.
„Wanneer het kanaal Antwerpen—
Moerdijk", zoo wordt o.a. in dit schrijven
gezegd, nadat te voren op de nadeden
van de surtaxes d'entcpöl et d'originc
voor Rotterdam is gewezen, „zal zijn lot
stand gekomen en de Rijnscheepvaart
naar Antwerpen geen gebruik meer zal
behoeven te maken van de Zeeuwsche
stroomen en van het speciaal voor die
vaart gegraven Zuid-Bevel and sclie kanaal,
zal een groofer gedeelte der Rijnscheep
vaart voor de natuurlijke Rijnhaven, Rot
terdam, verloren gaan, te meer, waar hel
verdrag wel stipuleert cfat de vaart op
Antwerpen door genoemd kanaal niet
mag worden ojjderworpen aan belem
merende bepalingen, maar nalaat een
stelsel van eenzijdige bevoordceling, als
door een gratis-sleepdienst in het leven
wordt geroepen, uit te sluiten."
Sederl heeft liet college, hebben zijne
leden niet stil gezeten. Waar en wanneer
de gelegenheid zich daarvoor aanbood,
is niet nagelaten te wijzen op de ernstige
gevolgen die het tractaat, indien ongewij
zigd goedgekeurd, zou hebben. Ilc kan wel
de verzekering geven, dat op dien weg
zal worden voortgegaan en dat B. en W.
zoowel als college als individucel, niel
zullen nalaten om hunne bezwaren tegen
het verdrag te doen hooren.
Laat ik dit zoggen aan den raad hel
college blijft waakzaam
Nu kken voor ben gemeente
raad van vlissingen.
Ter voorziening in de vacature van
lid der commissie van toezicht op liet
M. O. ontslaan wegens verleend eervol
ontslag aan den heer H. J. Voorloop,
beveelt de commissie ter benoeming aan
de heeren ds. \V. A. B. ten Kale en
A. de Voogd, uit welke aanbeveling burg.
en weth. voorstellen de benoeming te
doen.
Overeenkomstig het desbetreffende
verzoek van de stoomvaart Mij. „Zee
land" stellen Burg. cn weth. voor den
termijn van 5 jaar waarvoor met ingang
van 1 September j.l., een stuk grond
tusschen do eerste en tweede binnenha
ven met de Jiclft van een Joods aan haar
werd verhuurd te verlengen tot 8 jaar.
Voor het ophalen van de privaatton-
nen bij inwoners, wier perceelen op het
riool kunnen worden aangesloten, maar
die dit nog niel zijn, stellen Burg en
weth. voor het eerste half jaar 192t3
een rclribulie van f 10 per perceel voor,
onder bepaling, dal zij, die niet ju eens
kunnen betalen, dit over enkele jaren
zullen kunnen doen. Burg. en Weth. heb
ben er de betrokkenenen op gewtezen,
dat hoe meer personen hun perceelen.
k Een welkom en rwfftq qndhaê
tft KerstmisvcrpdMMg mm
Shampoon
met don Zwarten Hop.
Onhoud 6pakjes Prys ft 1.20,
nwoMNTjwHi kcxwaajkoc» biblnO
Voor Nederland en Koloniën:
C. F. VAN DIJL Zoon, Dordrecht.
(Ingez.. Med.)
voor de dan nog overblijvfend.cn.
Burg cn Weih. stellen voor afwijzend
te beschikken op liet verzoek van 9 be
woners van de Paul Kruger- cn de Ver
kuyl Quakkclaarslraat om de voor hun
bewoonde gemeenlewoningen van elec-
Irisch licht te voorzien ,daar er in die
woningen reeds gas voor verlichting aan
wezig is. Wel kunnen adressanten even
als ook reeds andere bewoners van ge-
meentewoningen, toestemming krijgen op
eigen kosten electrisch licht te laten
aanleggen.
Burg. en Weill, stellen den raad voor
regenton van hel Gasthuis le machtigen
a.t verzorgde voor eigen rekening op
te nemen L. van den Driest le Oost
en West Souburg.
Naar aanleiding van hel Adres van de
Patroonsvereeniging Bouwkring Vlissin-
gen houdende, verzoek alsnog met hare
noodzakelijke wenschen rekening te wil
len houden door de gelegenheid voor
de patroons te openen de werken voor
dc gemeente door hen, heizij bij aanbe
steding or op andere wijze, le doen uil-,
voeren, zeggen Burg. cn Weth. dal sedert
jaren de gewoonte beslaat om groole en
kleine werken, welke een object van
aanbesteding vormen aan le besteden en
dus niet in eigen beheer uit le voeren.
Zij geven daarvan verschillende voor
beelden. Aangaande de „werkverruiming'
verwijzen Burg. en Weth. naar de aangc-
boden begrooling 1926, waarin als uit le
voeren buitengewone werken zijn opge
nomen het doen aanleggen van riolen cn
het afbreken der Eugelsche kaai cn hol
leggen van eene glooiing, terwijl onlangs
besloten werd verschillende werken door
middel van werkverschaffing uit te voe
ren Burg. en Weth. stellen voor in bo-
venstaanden zin aan adressante le ant
woorden. In verband met de plannen tot
aanleg van een rijwielpad van Vlissiogen
(Zwanenburg) naai- Zoulelande welk pad
ongeveer 1.30 M. breed zal Worden, wij
zen Burg. en Weth. er op, dat door r
leg van dit pad een interessant gedeelte
van Walcheren, dat wegen mist, gedeelte
lijk uit zijn isolement zal worden opgehe
ven, hetgeen in het algemeen van belang
is voor hel verkeer cn voor hel toerisme.
Verder wijzen zij er op, dat tot aan dc
gemeentegrens bij Zwanenburg reeds een
verharde weg in werkverschaffing is ge
reed gekomen. liet rijwielpad zal de ver
binding van Vlissingen met de dorpen
langs de kust tol Domburg toe verbe
teren. waardoor de mooie duinstreek
langs de westkust van Wialcheren voor de
inwoners van Vlissingen veel gemakke
lijker toegankelijk zal worden, belgeen
ook voor de Vlissingsche badgasleu een
groote aantrekkelijkheid zal vormen, het
tol slandkomen van het pad zal daardoor
ook den bloei van de badplaats helpen
bevorderen. Voor wie uit de naburige ge
meenten voor arbeid of bezigheden per
fiets naar Vlissingen gaat, wordt de af
stand 6 K.M. verkort. Het verkeer over
de smalle bochtige omwegen, over Big-
gekerke en Koüdckerke zal bovendien
worden ontlast, terwijl het niel denkbeel
dige autogevaar op die wegen voor fiets
rijders vervalt. De totale kosten worden
door de Wegencommissie van den A.
N. W, B geraamd op I' 10.300; deze
bond wil 10 tot 15 pel. der aanlegkoslen
betalen en de Kon. Mij de Schelde 500
gulden Dc gemeenten Koiidekei-Jce, Blg-
gekerkc, Zoutelande, cn Weslkapelto
zegden reeds subsidies loc, en verwacht
mag worden dat ook het Departement
van Oorlog f 1000 zal bijdragen. Burg
cij Weth. stellen voor 15 pel. det kosten
tol een maximum van f1515 voor re-
keh'ing der gemeente Vlissingen le
nemen.
gemeenteraad van souburg.
Gisteren vergaderde de gemeenteraad
van Souburg.
Voorzitter de burigemecsler jhr. van
Doorn.
No l' til cn.
Z. h. sl goedgekeurd.
Ingekomen S t u k k e n.
Een schrijven van A. Adrlaaüse, be
treffende diens uilkcering door het bur
gerlijk armbestuur, waarvan hij niets'
meer krijgt. Hij verzocht den raad hem
le helpen.
De voorz. deelt mede, dat hij ft0.75
.krijgt o. a. van de invaliditeitswet. Het
B. A. meende toen do uitlceering in
Ie moeten hoüden.
De heer de Priester vraagt om
advies uit te brengen van het B. A. in de
volgende zitting.
Ilel schrijven wordt in handen gesteld,1
gestold van het B. A.
arbeid over den gemeentelijken steun
voor woninngbouw, wordl voor kennis-
kennisgeving aangenomen.
Eveneens het IC. B. waarbij het ma.
aantal vergunningen voor den verkoop
van sterken drank in liet klein wordl
gesteld op 12.
Eveneens de dankbetuiging der feest
commissie voor de ondervonden mede
werking bij de installatie van den burge
meester.
De voorz. deelt mede dal B. cn W<
een conferentie hebben gehad belref-
efnde hel ponlveer aan de Abeele ajiel
den boofd-ingenieur-directour. Dc minisi-
ter zou willen, dat de gemeente hel voor
minder geld doel; dal veergeld gelieven
werd. Voorloopig werd overeengekomen,
dat de gemeente van het rijk zou krijgen
f 750, en vrijgesteld zou worden om veer
geld le heffen. De onderhandelingen ^jjn
echter nog gaande. Voorloopig is
man aangesteld die gratis het werk
verricht. Spr. hoopt dal de raad!
naderhand in bewilligen zal dpi hern iels
wordt uitbetaald.
B no em i nge n.
Tol ambtenaar van den burgerlijken
stand wordl benoemd, jhr. II. A. v:
Doorn burgemeester.
Lid Schatting
commissie.
De heer de Priester zegt, dal de
benoeming uitgesteld was tol'de nieuwe
burgemeester er was. Er waren echter
stemmen opgegaan dal daarom niel dc
nieuwe burgemeester benoemd hoefde
to worden, omdat die van buitenaf
gekomen kon zijn cn dus nog niel
zoo goed in den toestand zou zitten
De heer 0 ij s o u w acht de voordracht
van B. en W. niet gelukkig, betoogt dat
een lid der schallingscomnnssic wel voor
zijn laak berekend moei wezen en goed
op de boogie moet zijn van de algenieene
toestanden.
Do voorz. zegt niel gebrand te zijn
om lid le worden der schatlingscommis-
sie.
De lieer Melis zegt dat wij nu toch
een burgemeester uit de buurl hebben,
die bovendien, den toestand heeft ieeren
kennen in oen andere gemeente. Spr.
zou er voor voelen dal de burgemeester
voorzitter der schattlngscommissie werd.
Hij gelooft dal wij een burgemeester
hebben gekregen die de laak kan worden
toevertrouwd.
Do heer J o b s e meent ook, dat
iemand, die van buiten komt, toch niel
zoo goed op de hoogte is van de Sou-
burgsche toestanden, onverschillig waar
hij vandaan koml.
De heer Suurmond zegl dat de
schatting toch altijd op een nader onder
zoek berust. Niemand, die het zoo kan
zeggen. Dan is er geen bezwaar den bur
gemeester tc benoemen.
Do heer de Priester meent dat in
do eerste plaats leden locli moeien zijn
menschen die op de hoogte zijn met dc
toestanden hier. Hij beveelt aan de voor
dracht terug te nemen.
De heer Arend se wijst op de werk
wijze der schatlingscommissie.
De voorz. acht hel 1 beste hel punt
nog eens aan le houden tol de volgende
vergadering.
De heer A r e n d s c slelt voor het niel
in te trekken.
Dit voorstel wordl verworpen met op
2 na algemeene stemmen. Vóór dc heeren
Melis en Arendse.
S c h o o 1 v e r z u i m.
Tot lid der commissie tot wering van
schoolverzuim wordl benoemd de hee
G. de Ru.
Comm. v. To ez. L. O,
Tot lid der commissie van toezicht
op het lager onderwijs wordt benoemd
de lieer G. de Ru.
Verzoek subsidie
Het comité voor de Chr. wijkverpleging
vraagt een subsidie. B. en \V. stellen voor
f600 te geven, ingaande 1 Jan. e.k.
De voorz. beveelt het voorstel zeer
aan, wordl de subsidie niet verleend
dan vervalt do wijkverpleging.
De heer Janssen sympalhieseert mol
hel doel der verpleging, doch verwon
dert het dat voorgesteld is met 1 Januari
eerst subsidie te verleencn, lerwijl ge
vraagd is van af 1 Oct. 1925. Spr. vraagt
of men verplicht is lid tc zijn van de Chr.
wijkverpleging om hulp te krijgen Hoe
stellen B. en W. zich het comité van ad
vies voor?
Do voorz. zegt dat B. en W. den
ingang van 1 Jan genoemd hebben, om-
dal op de loopendc bcgrooting daarvoor
geen post meer te vinden zou zijn we
gens liet vergevorderd jaar.
Het plan bestaat alle zieken behulp
zaam le zjjn zonder onderscheid van ge
zindte. Lidmaatschap is niet noodig. Een
raadslid zaj in het comité van advies
zitting hebben.
De heer Janssen zon willen, dat er
een comité uit don raad benoemd wordl.
hetzij van 2 of 3 personen, die de in
komsten en uilgaven nagaat Nu toege
zegd is dal ieder geholpen wordt, slell
spr. Voor de subsidie le verteenen met
terugwerkende kracht lot 1 Oct. 1925.
De heer Oijsouw zegt ook dat hulp
verleend wordt, zonder op gezindte te
lellen.
Dc heer M a r ij s zegt dat de wijkzuster
naar ieder gaal waar ze gezonden wordt
Spr. steunt Jiet voorstel-Jnlasseii
Do voorz zegt dat als de raad zich
rfilspréckl voor terugwerkende la-aclit, er
nog wel een poslje te vinden zou zijn
De lieer Suurmond betoogt, als de
vereeniging zich zou kunnen behelpen met
een subsidie vanaf 1 Jan. hem hel voor
stel van 13. en W. beter lijkt. Üe ver(
eenigiug zal haar ledental wel zien uit te
Het poortje van de Gasthuiskerk.
Zooals wc onlangs meedeelden heeft
de Kerkeraad der Gereb Kerk alhier on
der bepaalde voorwaarden aan Nehalen-
nia verlof gegeven het hierboven afge
beelde poortje le doen reslaureeiren.
Dit poortje is de ingang, in <1Lange
Delft, van het nu door de Geref. kerk ge
bruikte kerkgebouw, dal zelf Achter de
Abuizen van de slraat staat, en dat eens
de kapel was van hel daar gelegen Sinlc
Barbara Gasthuis. Zeker is hel, dat deze
stichting reeds in 1129 op di? plaats
stond; maar dr. D. Schoutc. die in het
„Archief 1916" van hel Zeeuwsch Ge
nootschap der Wetenschappen een zeer
interessante studie over de geschiedenis
van dit Gasthuis schreef, meent dal hel
toen reeds eenige eeuwen oud was.
Het gebouwen-complex zoo schreef dr
Schoutc o.a., bevond zich op den hoek
gevormd door de Lange Delfl en de
Nieuwstraal mei de zware boogvormige
hoofdpoort uitkomende in <ie Lange Delfl.
mei de kleine achterpoort ,de doods-
poorte" in de Neuwstra.'i 'De laalst ge
noemde poort is daar nog aanwezig toe
gang gevend tot een open terrein, waar
bouwmaterialen worden opgeslagen
„Wij kunnen, zoo schreef hij verder,
ons nu nog wel eeuigermate voorstellen
hoe het Gasthuis daar lag de Kapel, bo
ven bet geheel uitstekend, eii van e-n
kleinen toren voorzien, daar aan gebouwd
verschillende onregelmatige zalen cn bij
gebouwen, de ramen weinig in „antal
en zeer hoog geplaatst, de vloeren van
groote steenen, plavuizen; tusschen de
zalen eenige binnenplaatsen met gras
en boomen, voor en naast het geslicht
een sioot, een open riool eigenlijk, te
genover den hoofdingang overbrugd niel
een houten bruggetje."
Dat Gasthuis heeft in de middel
eeuwen dienst gedaan als passantenhuis,
proveniershuis en ziekenhuis; hel heeft
een droevige, maar nuttige rol vervuld
bij hel beleg van Middelburg in 1572
'73, evenals in 1604 bij den veldtocht
De heer J a n ssen gelooft dal als
er geholpen wordt van hooger hand, de
contributies eerder zullen dalen.
De heer Job se is legen hel verleencn
van subsidié, niel omdat hel doel der a
eeniging hem niel sympathiek is. Doch '1
is verkeerd, dat een verecnigiug, die
zich niet bedruipen kan maar bij de ge
meente aanklopt
Spr. heeft zich afgevraagd of dc sub
sidie niet te hoog is, als het wat minder
was dan was hij er misschien wel voor
geweesl. II ijlieeft er in een conferentie
met de vereeniging op gewezen of niel
nog meer door particulieren steun kan
worden gekregen. Spr is over T alge
meen legen het subsidieeren van vjareeni-
gingen. Dat draait hel particulier ini
tiatief de nek om.
Spr. vindt 't bovendien niet goed, dal
iemand, die 'l goed betalen kan ook gra
tis verpleegd wordt.
De heer Cysouw zegl dal dc subsi
die verminderd kunnen worden als de
contributies meerder worden.
De heer K o d d c verecnigt zich met
hel voorstel van B, en Wi. de subsidie in
te lalen gaan mejt 1 Jan. e.k.
•""De heer La sou sympathiseert met
het 'doel, doch heeft bezwaar legen het
woordje „Christelijk".
De heer d e P r i e s l e r vindt de naam
Christelijk een kwestie van een 'woord,
nu de vereeniging zieken van alle gezind
ten helpt. Spr. dringt op een goede verte
genwoordiging aan van den raad in hot
comité van advies. Laten B en Wi. dil
onderzoeken.
De heer Melis wijsl er op, dat vele,
denken als ze lid van hel Groene
Kruis zijn, dat ze ook van de Chr. wijk
verpleging lid te zijn. Dal wordt nogal
eens verward.
Het ledental zal wel zoo toenemen
dal de subsidie zal kunnen verminderen.
De heer Job se gelooft dal niet. 1-Iij
blijft bij zijn standpunt
Dc heer Suurmon d is voor de sub-
tegen Sluis,, het heeft na den overgang
der slad zijn laak voortgezet als pro-
tcslanlsch ziekenhuis, naar het beste
welen der chirurgen van dien lijd, hel
heeft verschillende reorganisaties onder
gaan in den Franschen lijd en daarna,
maar hel bleek in den loop der ncgeiV
tiende eeuw steeds minder geschikt voor
hel verplegen van zieken overeenkomstig
de nieuwe begrippen. Dank zij vooral
de geschriften van dr. A. A. Fokker
entfr. J C. de Man, die met hun inzichten
in hygiëne hun tijdgenooten ver vóór
waren, is in 1857 besloten tot bouw van
een nieuw Gasthuis op hel Noordpoort-
plein. En toen dit gebouw, dat er nu
nog is, in 1866 was voltooid, is het
oude Gasthuis onder sloopers hand ge
vallen, behalve de kapel, thans Gerefor-
meerde Kerk.
Velen zullen zich ook nog wel den
'zwarten geteerden muur herinneren die
in de Lange Delfl de plaats van hel
Gasthuis aanduidde, totdat in hel eind
der vorige eeuw daar eenige woonhuizen
werden gebouwd.
Maai- de hier afgebeelde hoofdingang
der kerk, welke ingang buiten hel kerk
gebouw is uilgeoouwd, bleef nog, tus
schen de huizen door, zijn plaats aan de
Lange Delft handhaven En menig tourisl
bleef bij hel drentelen door de straal,
plotseling voor dat deurtje staan, verrast
door liet bijzondere.dat nog daarin zicht
baar was, in weerwil van sommige ver
minkingen (o a. de onthoofding van hol
beeld op den middenstijl) en den dikken
laag verf De mooie lijnen trokken echter
dadelijk de aandacht
Nchalennia heeft een goede gedachte
gehad toen zij het plan opvatte tol res-
I aura tie van dil poorlje.
Wal wc op dc bovenstaande afbeelding
zien, is slechts het onderste deel De
sleenen stijlen die men aan weerszijden
van hel deurkozijn naar hoven ziet gaan,
komen, hooger op snmgu in een ronden
boog. boven een modern venster
ten, dal de vereeniging ook pogingen
blijft aanwenden voor meer particulieren
steun
De heer d c Priester bepleit terug
werkende kracht lol 1 Oei
Hel voorstel-Janssen wordt verworpen
met 6 tegen 5 stemmen.
Het voorstel van B en \Y f 600 met
1 Jan wordt aangenomen mei 10 legen
1 stem. Tegen de heer Jobse
B e w aarschool o n d e r-
w ij s
Aan de orde is de verordening op liet
bewaarschoolonderwijs en dc instructie
voor hoofd- en hulppersoneel
De heer d e P r i e s t e r gaat do voor
geschiedenis der samenstelling \vn dc
verordening na Een grool gedeelte der
verordening, die door dc commissie van
toezicht a h. w. opnieuw is samengesteld
na eerst een ontwerp' van B. en \Y. lo
hebben gekregen is thans overgenomen
door B en \Y Spr. juicht dat toe. De
commissie van toezicht heeft blij kb .ar
juist gezien in veel opzichten.
Het voorbereidend onderwijs moot zoo
goed mogelijk zijn, cn niel een liewaar-
plaatsjc voor de kinderen.
Bij de artikels gewijze behandeling
worden nog diverse bezwaren naar voren
gébracht tegen de redactie 'door den beer
de Priester en wordt op diens voorstel
de naam bewaarschoolonderwijs gewij
zigd in voorbereidend onderwijs; voorts
wordl de middag-schooltijd half 2 lot
half 4.
De leeftijd van 4 jaar werd gewijzigd
in 3'/i' jaar en de termijn van toelating
1 April en 1 Oct.
De verplichting der ouders om hij
verhindering der kinderen kennis le ge
ven aan hel hoofd werd uit de veror
dening gelicht. Opgenomen wordt, dal
van de drie helpsters er 2 16 jaar moe
ien zijn, de 3de 14-jaar. De traclemen-
len worden vastgesteld voor het hoofd
op f 1400 's jaars. Voor de helpsters
f 4per week met 6 ccnjaarl. verhoo-
PrieslerY
