No. 268.
Vpijdag 13 November 1925
168° Jaarganp.
üij dit nummer behoort een Bijvoegsel
DE VERWARDE
KLUWEN.
Iloe meer men over de politieke crisis
nadenkt, hoe ingewikkelder de toestand
er uit ziet.
De heer Nolens heeft "a&n hel stol
van zijn verklaring vóór de stemming
■woordelijk gezegd
.,In die omstandigheden zullen wij
bij aanneming van dit amendement
ernstig moeten overwegen of wij on
zen stem aan de begrooting van Uui-
tenlandsche Zaken kunnen geven.
Wij zullen ookVle vraag hebben
te beantwoorden of wij steun kunnen
verleenen aan. welk kabinet dan
ook voortgekomen uit groepen,
a a n welker medew e r king de
opheffing van dezen gczanlschapspost
zou zijn te wijten
Bij de stemming bleek toen dal alle
partijen tot die opheffing meewerkten,
behalve de anti-revolutionairen en katho
lieken.
Heeft de heer Nolens werkelijk be
doeld dat de Katholieken van al die an
deren niets meer willen weten?
Tol wie was eigenlijk die waar
schuwing gericht?
Zeker niet tol den Vrijheidsbond, die
steeds tegen dezen gezanlschapsposl was
Klaarblijkelijk was zij gericht lot de
Christelijk Historische» Iiu ten opzichte
van hen beleekende de waarschuwing
dan verbrekenwij de coalitie. Toch was.
liet ook al weer zonderling om nu een
draai van de Christelijk Historischen te
verwachten, die immers in '15 zicli noo-
de vereenigden met een tijdelijk gezant-
schap bij den Paus, en in '20 en in '23
zich bij amendementen van den heer
Lohmaii en Schokkiiig uitdrukkelijk
te gen ^de handhaving verklaarden
Of.. mikte de verklaring reeds over
deze crisis heen naar de sociaal Demo
craten en Vrijzinnig Democraten?
i)in zou zij reeds bij voorbaat afwijzen
een toekomstig samengaan der Katholie
ke» met die beide groepen (de democra-.
tische concentratie)
Er was ook wel reden voor een waar
schuwing .aan die beide fracties, immers
zij hebben bij vorige gelegenheden steeds
vóór het gezantschap gestemd; maar er
hadden in het afdeelingsverslag. blijkbaar
uit die groepen, reeds stemmen geklon
ken die de leuze verkondigden laat de
coalitie dat nu zelf maar uilmaken! Als
weerslag daarop is de vorige maand in
Katholieke bladen gewaarschuwd tegen
de gevolgen
De waarschuwing is echter niet ter
harte genomen. De Vrijz- cn Soo Demo
craten stemden vóór de opheffing. De
heer Marchant erkende openbjk liet doek
de coalitie in moeilijkheden le brengen.
Wc kunnen geen lof hebben voor deze
parlementaire strijdwijze. Wc houden niet
va» een stem. die niet bepaald wordt
door den aard van het vooi-slel, maar
door den wensch andere partijen te hin
deren. Dat is in den letterlijken zin van
het woord een p a v tij -politiek en dan
een van niet hoog karakter-
Maar als die heide groepen daarmee
op het oog hebben gehad een verbreking
der coalitie, om dan een gelegenheid te
krijgen voor de door hen gewen'Schte
democratische concentratie, dan hebben
zij niet voldoende gelet op de bovenaan
gehaalde woorden van den heer Nolens.
Want die stelde ook hen, Juist door de
stem vóór opheffing, buiten mogelijke
politieke samenwerking met de katho
lieken.
Met dat al is het uitzicht voor hel
parlementaire bewind somber.
De partijen links zijn al lang] onmachtig
een meerderheid te vorrneu. Ze zijn zelfs
geen aaneengesloten minderheid.
"De partijenen rechts hadden tenminste
mog een schijn van saanihoorigheid dooi
de coalitie, zoodat "hun verbond een
bruikbare vorm scheen voor het voeren
van het bewind. DpA is nu ook ,uit, eu
waarschijnlijk voor goed.
Dc democratische concentratie is ook
zeer onwaarschijnlijk geworden.
Wat blijft dan over?
Een machteloos parlement, met, als
eenige mogelijkheid, een zakcnniinisteric.
dat dan lean regecren zonder zich le
storen aan parlcments meerderheid''
Of is er nojj een mogelijkheid op
een nationaal kabinet, op grond van ac-
tueele kwesties uil verschillende partijen
gevormd zooals de heer DrcsselhuijS
heeft bepleit?
passief vrouwenkiesrecht ligt ni t in hel
voornemen.
De burgerwachten, vrijwillige land
storm hieronder te verstaan de bij
zondere vrijwilligen; cn de politielroe
pen kunnen vooralsnog niet woMcn ge
mist.
/re meen mg van sommige leden, dal
de looncn bij de werkverschaffing over
het algemeen te laag zoutten. zijn, kan
niet worden onderschreven. Het is een
belang zoowel van "de maatschappij als
van de te werk gestelden zelf, dal een
gezonde prikkel om tol normaal werk le
rug te keeren, blijft bestaan, al moet an
derzijds hel loon uiteraard 'niet dalen
beneden wat voor het noodzakelijk le
vensonderhoud der betrokkenen onmis
baar is. Ook de grief .dat de arbeidstijd
te lang zou zijn, blijkt goeden grond te
missen.
Hel door 's ministers 'ambtsvoorgan
ger aangevangen overleg met de centrale
landbouworganisaties en andere licha
men over hel pachlvraagsluk is nog ifiet
geëindigd. Vanzelf zal daarbij ook 'de
vraag van de instelling van pachtcom-
issies onder het oog worden gezien.
Het bestrijden van het mond- en
klauwzeer door veterinaire .politiemaat
regelen alleen heeft tot heden niet bel
resultaat opgeleverd, dat er "blijkbaar
van verwacht werd. Toch kunnen deze
niet geheel gemist worden, olndat
zij op het oogenblik nog niet definitief
vervangen kunnen worden door een
meer afdoende bestrijdingsmethod,e. Ge
poogd wordt intusschen. de bestrijding te
gelijkertijd langs nieuwe banen te voe
ren n.l. door middel van immunisali".
Eenige gegronde hoop mag worden ge
koesterd dal wij staan aan fièt begin
een overgangsstadium inzake DeStrij-
ding van mond- en klauwzeer.
Ook de minister is. van meening, dal
van overheidswege de instandhoud jug cn
uitbreiding van onze bossehen zoo krach
tig mogelijk moet worde» bevorderd^ 'Het
ontwerp waarbij de inkomsten uit op
gaand hout hakhout daaronder niet
begrepen aait de inkomstenbelasting
191! worden onttrokken, kanlhans spoe
dig worden tegemoet gezien.
De minister is gaarne bereid met zijn
ambtsgenoot van Waterstaat in overleg
te treden om te verkrijgen dat bij velling
an hoornen in het belang van <fe ver
betering van liet verkeer, steeds zooveel
mogelijk rekening zal worden gehouden
met de instandhouding van het natuur
schoon.
Met betrekking lot de beschouwingen
omtrent de vlsscherijcn op do Zeeuw
se lie Stroomen en voornamelijk de
mosselvissclierij, waarbij er de aandacht
op wordt gevestigd dat de zorg voor dez-e
v'isschc rijen hoofdzakelijk gericht zou zijn
op het directe voordeel van de s'diiat-
lcist en niet op de belangen van de vis-
scbers, merkt de minister op, dal de
bemoeiingen van zij» departement 'met
de visscherij op de Zeeuwsche stroomeK
zich beperken tot dc publiekrechtelijke
regeling.
In het antwoord op 'de vraag oT liet
nader onderzoek voor de verhouding lus-
•schen beroepsvisschers en vischliandela-
ren reeds is afgeloopen, en zoo ja, lot
welke conclusie dat onderzoek dan heeft
geleid, kan worden medegedeeld, dat
bedoeld onderzoek in het bijzonder is in
gesteld ten aanzien van de slaatsvis-
scherijen, welke dit jaar verpacht zullen
worden
Uit Sist! en Piovincie.
BIN N E H t. k M
MEMORIE VAN ANTWOORD VAN
BINNENL. ZAKEN.
.Aan de memorie van aiftwoord wofdt
het vdlgende outleend- Grondwetsherzie
ning lot afschaffing van het actief en
DE WATERWEGEN VAN IIET NEDER-
LANCiSCIfRELGfSCH VERDRAG.
In hel Novembernummer van het Tijd
schrift voor Economische Geograpliie le
vert de heer C. Wiskerke over boven
staand onderwerp een beschouwing,
■aarin hij tot de volgende conclusie
komt:
le. dat het Verdrag uiel uiterste wel
willendheid tegemoet komt aan zekere
nadeelen van dc geografische ligging van
België in het algemeen en van Antwer
pen in het bijzonder
dat aan de organen van beheer
en arbitrage in zake het Sclieldevraag-
stuk' een macht is toegekend, die een
gevaar opleveren kan voor de waterstaat
kundige veiligheid van Zeeland.
3e. dal behalve de tegemoetkoming in
de geografische bezwaren van België
door Nederland ook nog financiëele of
fers gebracht worden, die in wezen niets
anders zijn dan een bevordering van,
het concurrentievermogen van Belgische
havensteden ten koste van dc Nederland-
schc.
4e. dal het Verdrag, naast de talrijke
concessies, die Nederland brengt, een
zeker gebrek aan reciprociteit vertoont,
ook* daar waar het principe der weder-
keurigheid aan België slechts geringe of
fers zou kosten.
5e. dat de grootte van ons aandeel
in tal van financicelc verplichtingen
schuil gaat in een vaste clausule („nader
verstaan") wat in de toekomst een bron
van oneenigheid kan vormen.
Uit Middelburg
Op verzoek herinneren wij er de
aangeslotenen bij het electriscli net aan
dal Zondag a s van S tot 12 uur des
morgens geen stroom kan worden gele
verd.
Woensdagavond werd alhier een
vergadering gehouden, uitgaande van het
„Comité tot oprichting oener Christelijke
Middciistimdsvereeniging
De vergadering welke tamelijk goed
bezocht was, werd Moor den lieer J Bo-
lier met gebed geopend, na hel lezen
van een gedeelte uit Psalm 101
Nadat allen, en inzonderheid den spre
ker welkom waren, gcheelcn en in het
kort liet doel dezer vergadering was be
sproken, kreeg dc heer L Attema uil
Hilversum, lid van den Middenstands
raad. gelegenheid zijn referaat te houden
getiteld „Voor den bloei van den Mid
denstand" Spr liet" duidelijk uitkomen,
de sociale en economische taak van den
Middenstand, waarbij aangetoond, werd
wal hierin de roeping is van den chris
ten Wil dc Middenstand zijn plaaK be
houden dien hij van God ontvangen heeft,
dan is liet een eisch niet alleen voor
hem zelf, maar ook voor de maatschap -
waarvan hij deel uitmaakt, dat hij
zich goed organiseert, en daar wij chris
tenen te allen tijde rekejicii moeten met
het feit der zonde, wat de oorzaak is,
ook van alle maatschappelijke ellende,
kunnen wij deze taak niet volvoeren zon
der de liulpe Gods, waarom wij Hem
oolc in onze organisatie moeten erkennen
Verder werd aangetoond het nut van
organisatie, niet alleen plaatselijk, maar
ook nationaal. Hiermede in verband
werd ook hel voordeel van den Middcn-
standsraad aangetoond
Op deze schitterende rede volgde een
aangename bespreking Slaande de ver
gadering werden 25 leden geboekt, zoo
dal de Christelijke Middeuslaiidsvcreeni-
ging alhier is opgericht.
Omtrent een rijwiel zijn inlichtingen
te hekomen ten bureelc van politie,
-alhier.
xi
Uil Zuid-Be vól a ml.
In de Woensdagavo>ïd .te Goes ge
houden vergadering der Economische
Spijskokerij, voorz. de lieer T. van Heel,
brachl.de scct -penningmeester, de beer
T. Eabcrij de Jonge, rekening cn verant
woording uit
Op 20 December werd met de uitdee-
lingen. begonnen en wel met 150 porties
aan 55 hoorden van gezinnen welk getal
door aanvragen werd uitgebreid niet
100 porties aan 22 .gezinnen en dus op
250 porties, aan 77 gezinnen, waarmede
•d voortgegaan tot cn met 28 Maant
In totaal zijn uitgereikt 10000 porties
warme voedzame spijs tegenover 11 ".70
ïjortics in hel vorig dienstjaar. De re
kening over 1924 '25 wijst aan in onlv
f 1027.82._ uitgaaf f1595 791/2, góed slot
f 32.021/2-
Wegens uitbreiding der stad werd de
commissie uitgebreid met de hoeren J.
Donner Jr cn J. M. Broekslra de vaca
ture wegeiH overlijden van den lieer W
Slicger, werd door den heer G Grijscn
vervuld
De rekening, nagezien door het dag
bestuur der gemeente werd hierna goed
gekeurd
Te IC ape lie lis een comité -ge
vormd lot hel organlsccrcn van een ba
zar. te houden bij de opeuing van de
nieuwe te bouwen bewaarschool. Me
dewerking is toegezegd van de Hervorm
de- en Ger. Meisjesvereenigiugen aldaar.
Het doel van dezen bazar'is gelden bij
ecu te verzamelen lol stichting van een
doelmatig gebouw. Verder is cr groot e
behoefte aan passende leermiddelen.
x
Uit T li o 1 e n.
Tot gemeente-veldwachter le Lepel
straat (gemeeul'e Halsteren) is beno mul -
de heer H. Keij van Tholen.
x
Uil Z e a u w h c h-v 1 a a a d e re u O. U-
Op de vragen van den lieer Braai
betreffende de pachtprijzen, in den Dijck-
mecsterpolder te Hin k, heeft minister
Cojijn geantwoord, dat bel hem bekend
is dat de huurders van gronden in den
Dijckineeslerpoldcr wegens door hen Ijjj
openbare verpachting uitgeloofde liooge
pachtprijzen, financieel slechte jaren
hebben gemaakt.
De minister meent echter hieraan niet
tegemoet te mogen komen door aan de
tegenwoordige pachters met liet ontbloo-
ten der schoor 1926 tegen billijke huur-
sommen hun pereeelen weder uit de-
hand te verhuren In overeenstemming
met hetgeen hij bij de behandeling van
hoofdstuk VIIB dor Staalsbegrooling voor
1924 heeft gezegd, wordt 111. de veiling
der hicrbedoelde gronden tlnms voorbe
reid.
billijke pachtsomvermindering over liet
laatste huurjaar aan de pachters te ver
leenen
Benoemd tol klerk bij de i legist ra tic-
te Hulst dc lieer L. Lindeman te Breda
Uil Zeeuwse h-V 1 a a n d e r e 11 W. D.
Dezer dagen bid dc laudlvuwer I
C. de Z. te Zuidzanoe. terwijl bij aan
een benzinemotor manipuleerde om el
zen vlugger te laten draaien, bel ongeluk
dal zijn halsdas dusdanig met den drijf
riem 111 verbinding kwam waardoor hij
zelf werd medegevoerd cn ten slotte nu t
zijn hoofd tegen het vliegwiel honsile
Het gevolg hiervan was, dat hij twee
hoofdwonden opliep van vrij ernstige»
aard. Geneeskundige hulp moest worden
ingeroepen.
EEN HULDIGING.
Hedenmiddag had, hij het standbeeld
van Mich fel Adriaans/.. dc Ruijler le
Vlissingcn Gen bijzondere plechtig
heid plaats
Tégen half één kwamen daar in op
tocht met huil vaandel aan de bestuurs
leden. leden" en honoraire Leden van
hel Ulrechlschc studenten gezelschap
Zeeland, bij wie zich ook de burge
meester van Vlissiugen had gevoegd
Het bestuur van hel gezelschap be
slaat uit dc heeren II L. L. van 'Hoogen-
huijze, praeses, jhr. J. D. van Karue-
beek, abaclis, G W A. de Veer, vicurus
01 jhr. L. P. D>. Op ten Noort.
Mede waren aanwezig de hoeren jhr
E. N. de Brauw, vertegenwoordiger van
den Seualus Veteranorun van het
Ulrechtscb Studenten corps, J .1 van
IJzeren, president van de Utrcchtscbe
studentensociëteit P.H.R.Men H. F. C
Ilardenberg, vertegenwoordiger van het
gezelschap „Gelria
Toen allen zich tegenover het stand
beeld hadden opgesteld, nam de heer
Van II o o ge u h u ij z e tu-t woord, en
zeidc, dat het 12 jaar geleden is. dal
dc vereeniging Zeeland Michiel de Ruijler
jecerd heeft en dat het zeker niet goed
ou zijn, om nu dc 'opvolgers der toen
malige leden, 11a 12 jaar weer in Zee
land vergaderen, dit voorbeeld van toen
niet le volgen. Spr. zeide vorder o. a.,
dat de studenten niet mede doen met
hen, die zich houden aan de spreuk
Ubi bene ibi patri3 waar ik hel goed
heb, daar is rnijn vaderland). Zij willen
hulde brengen aan het land waar zij zijn
geboren, of waar hun voorvaderen werk-
4en om' hel groot le maken en meencn j beidslichl Het
dit niet beter le kunnen doen dan dooi
den man le eereu, die daaraan zulk een
groot aandeel had, die bekend was niet
alleen in Zeeland, niet alleen in Neder
land, maar ook verre builen dc grenzen.
Danl? brengt spr. aan allen, die geko
men zijn om deze plechtigheid bij te
wonen en speciaal aan den burgemeester
cn aan den vertegenwoordiger van den
Senaal.
Hierna legde spr. een groeten krans,
op de linten waarvan staal .Provinciaal
Utrcchtsch Studentengezelschap Zeeland"
13 November 1925' bij liet standbeeld
-*eer.
Dc burgemeester, dc heer C v.
Woelde ren ze'ide, dat plechtigheden
als deze "hierop "deze plaats meer terug
komen omdat het hier geldt een man die
zooveel voor Nederland heeft gel laan.
doel steeds symphaliek aan. maar vooral
als het geschiedt door een gezelschap
Zeeuwen Spr hoopt, dal do studenten
bijgebracht wordt, aan Zeeland ten goede
zal komen.
Dc heer Van Woelilcrcn dankte voor
de gebrachte hulde
Ten slolte voerde de heer j h r. E. M.
de Brauw hel woord namens den se
naal en Tvees ook zijnerzijds op het
verkrijgbaar voor engros eu detail A
firma Gebr. STLENLAND Stuif a-
MIRDKI.Ui ICG.
(Ing Med i
lenschap van mevr. de wed. II. .1 Rik-
kers—Lubbers. Een bedrag van circa
f300 000 aan legalen zal door dit kerk
bestuur worden verdeeld
Over Christus *en de sociale nóodvn
van onzen lijd sprak gisterenavond in
de Bogardzaal ah i e r ds. Ten Kate van
Vlissiugen.
Spr. begon mei er op te wijzen, dal
de beteckenis van "Christus voor de so
ciale nooden van onzen tijd, eerst een
kwestie werd in de latere jaren, 't Ging
vroeger slechts om het drama der verlos
sing Er kwam toen een soort breuk,
eencvzijds de Christus tier overleving,
en anderzijds de Christus voor de be
hoefte van onzen lijd Spr. meent, dat
het de laak van nu is le wijzen op wat
Jezus Christus gegeven hceli voor de
sociale nooden van het lieden Hij zal
de Christus behandelen t o. vt drie or
ganisaties het gvziu, de omgawgskvin-
gen, waarmee wij in aanraking komen
en de industrieel' organisatie van oö-
ren Cijd; drie poffers van onze samen
leving
Hel gezinsl ven wordt door socialisten
en communisten scherp aangcvaUeu als
een hinderpaal om te komen lot een so
cialistische» hei slaat Jezus echter
hecht aan het gezinsleven zeer groote
belcekenSs; hij verheerlijkt 'l eerder.
I11 dc kringen waarmee wij in aanra
king komen gelden steeds dc problemen
van rijkdom en armoede.
Jezus steil zich niet tegenover privaat
bezit .zooals tegenwoordig dikwijls wordt
gezegd Hij bedoel; echter dat men bezit
moet beschouwen Ms toevertrouwde "ta
lenten; wordt mm er een slaaf van, dan
is 't zaak er volkomen moe le breken.
Jezus eischic niet een absolulcn afstand
van alle bezit. Met aanhaling van plaatsen
uil den Bijbel toont spr aan, dat bij dc
discipelen ook wél degelijk bezit was.
Hij ziel den rijkdom in óc.uwig
geve 11 van een aafmoes
kent hij geen groote plaats toe, maar
evenmin verzette Hij zich tegen uitge
ven van geld voor andere dan voor nut
tige doeleinden, b.v. wanneer het gold
voor scïïbonriciif en geluk. Jezus was
niet minder radicaal dan welke soéïaal-
hervormer van dezen Tijd Alles xvift
hel koninkrijk Gods bevordert keurt Hij
goed; wal dal tegengaat verzet Hij zich
tegen.
Zoo ook in het bedrijfsleven zijn Gods
normen normatief Ook in het bedrijfsle
ven moet alles aan Gods macht onderge
schikt zijn. Daarom verzet Christus'geest
zich tegen een langen arbeidsdag, legen
zwai'cn kinderarbeid, legen het llcrreu-
hausensvslecm, dat dc arbeiders alleen
maar oplegt, niets overlegt. De oplossing
der sociale kwestie wil spr niet be
handelen Persoonlijk meent spr., dat
ais de prikkel lol winst weggaat, cr geen
voorziening te wachten is voor de be
hoeften dor menseliheid.
Dc taak van den Christen ligt in het
bestrijden van het sociaal onchristelijke.
Jezus begint met den enkelen mensch.
Hij hoeft nimmer gearbeid volgens een
vast sociaal systeem, maar benaderde de
dingen van binnen uit
Spr. eindigde met Paulus woord
naai en wees ook zijiieizijus op nei "o—
belangwekkende dezer huldiging, om te Christus zal als Koning heerschen. Wij
eindigen met het verzoek hel Wilhel-
us le zingen
Hieraan werd door alle aanwezigen
voldaan en 'klonken de eerste couplet-
zien nog weinig van Christus' Koning
schap Doch is de afschaffing der sla
vernij al niet een teeken van de komst
an Zijn Koningschap? Werden oorlogen
ten van hel Wilhelmus van af de rotonde j vroeger niet beschouwd als er bij be
over dc stad Na nog een omwandeling 1 hoorend, cn vullen die (hans niel ieder-
rond het standbeeld was de plechtigheid j oen met ontzetting?
Laat ons allen arbeiden voor de komst
afgeloopen.
WiMlehfiattdzn-WinkhDcektt
(Ingez. Med.)
KERKNIEUWS.
Naar het „N. v, h. "N." verneemt
is hel kerkbestuur van St. Joseph te Gro-
Wcl echter overweegt de minister een Iningen universeel erfgenaam in de nala-
I van Zijn Koninkrijk!
j Bij de Woensdag gehouden slem-
I tuing voor de verkiezing van 3 leden van
hel kiescollege dor Ncd. Ilcrv. Kerk le
Kruiniugen zijn de 3 aftredende Joden
M. 'A. Franqoys, W Blok en J. Poleij Hz
herkozen.
Tengevolge 'van de periodieke aftre
ding van D. Duindam en Job Sinlve had
een verkiezing plants van twee nolabelen
J) Duindam bcdsilktc, Job 'Sinke werd
herkozen. De stemming voor dc vacature
Duindam bleet' onbeslist. Herstemming
pioet nu plaats hebben lusschen A ,T.
Lindcnbcrgh en A. Dek Jz.
x
Te Oud-Vosscmcer is, 11a
het besluit van hel kerkbestuur der Ned.
Ilcrv. gemeente lol opnieuw aansluiten
bij den Raad van Beheer, de zaak zoo
1 ver gevorderd, dat men over Team gaan tot
