salmiak-
No. 266.
Woensdag 11 November 1S2S
168° laargar.'
MIDDELBURG» COURANT.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
TAALZUIVERING.
Wij, Nederlanders, zijn in ons taalge
bruik allemaal zoo'n beetje verbuiten-
landsch t. Misschien hebben we een
smeurtje overgehouden uit Bourgondi
sche en Napoleontische overheersching
wat het Fransch betreft, hoewel we
in dat opzicht waarschijnlijk nog meer
te wijten hebben aan de zoo lang heer
tellende opvatting dat Fransch toch
eigenlijk het deftigste was. Maar voor
germanismen en anglicismen hebben we
zoo'n reden niet eens tot onze verdedi
ging De sport bracht er veel Engelsch
in, en waar het Duitsch mee binnen
'kwam, durven wc niet beslissen Mis
schien door de vele Duitsche boeken,
misschien door Duitsche reisjes. In
ieder geval is het er, en we letten er
bijna niet meer op, dat we spreken van
ansichten, begeesterd, billijk waar we
goedkoop bedoelen, daadkracht, door
snee (gcm.) eigendommelijk, maatgevend,
nieuwbouw, onderzeeër, enz. Dal is geen
Nederlandseh. Dat is verhollandscht
Duitsch
Maar waarom ook spreken en schrij
ven we kalmweg allerlei vreemde woor
den, terwijl we voor hetzelfde begrip
uitstekentic Nederlandsche woorden
hebben
Het doet ons altijd heel mal aan als
iemand (het schijnl speciaal een term
uit handelskringen te zijn) ons meldt,
dat hij a costi lcomt. Waarom is ge
affecteerd iets anders dan gekunsteld?
Ambitie iets anders dan eerzucht? Ana
loog iets anders dan overeenkomstig of
gelijkwaardig? Camoufleeren iels anders
dan vermommen?
Maar waarom zullen wc water naar
de zee dragen? Lees de advertenties
van een courant, lees een handelsbrief,
hoor een redevoering van een genees
kundige, of een pleidooi in een recht
zaal cu ge struikelt over de vreemde
woorden
We zullen niet aanbevolen alle
vreemde woorden te verbauuen. Er zijn
Ier die geen gelijkwaardig woord in het
Nederlandsch hebben voor helzeUde be
grip, bn er zijn er ook die al zoolang
hier burgerrecht bezitten, dat ze Ne
derlandsch zijn geworden.
Maar er zijn nog altijd zoo verbazend
veel andere, die geheel os*erbodig zijn.
We herbalen dal wc erkennen, zelf ei-
even goed schuldig aan te zijn. Het
gaal zoo vanzelf. Wie onze kolommen
doorleest, zal er ook wel van die insluip
sel.-; in kunnen aanwijzen Maar we ho
pen er loch zooveel mogelijk voor te
waken.
En wc geloovcn anderen in bun eigen
taalgebruik ook.
En daarom willen' we hier een bij
zondere aanbeveling schrijven voor een
nuttig boekje, dat door het Alg Ned.
.Verbond is uitgegeven, en waarvan nu
een vierde, vermeerderde druk is ver
schenen, n 1. „Taalzuivering", bevattend
een lijst van woorden en uitdrukkingen
ter vervanging van -ismen. Het is een
beschamend lange lijst. En nog bescha
mender is de lijst van de meest voor
komende germanismen
Het is een boekje, dat we op veler
schrijftafel wenschen, en dat bovendien
voorin nog eenige zeer nuttige opmer
kingen bevat omtrent zinsbouw, nuttig
voor de Tante Betjes, de Tante Doortjes,
de fnaffers, de fnuiters, de meer en
meesters, die wekelijks aan de kaak
gesteld worden door Charivarius.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag
Na de gisteren vermelde vergadering
van „Onze Vloot" was het te verwachten
dal de door de regeering beoogde split
sing der jVfarine er niet grif door zou
gaan. Toen gisteren in de Kamer licit
voorstel aan de orde kwam om de be-
grooling van Marine in de avondzittingen
le behandelen, kwam er van de zjjde van
den heer D ves sel h uij s verzot tegen
de haastige behandeling van een begroo
ting, waaraan die splilsiugskwestie is
vastgekoppeld. Hij wilde uitstel, lot 1
December De heer Nolens was het
daarmee eens.
En toen de lieer D u ij m aer in over
weging gaf alles wat op die splitsing
betrekking heeft, uit de begroeiing te
lichten, bleek de voorzitter daar veel
voor te voelen. Vandaag zou hij er na
dere mededeel ingen over doen
De vergoeding voor in beslag genomen
zeep van E G. Wentink le Alkmaar
waarover in de vorige zitting de stem
men staakten, werd nu met 47—34 stem
men opnieuw aan de regcering Ier on
derzoek teruggezonden
En .daarna ging de Kamer voort met
de algemeene begrootingsbcochouwingen
De heer liu t ger s van Rozen
burg (O H.) bestreed de meeuing van
de leden, die in Minister Colijn oen'
zwartkijker zien, die den finauciëelen
toestand te somber heeft voorgesteld In
tegendeel noemde deze spréker hem een
onverbeterlijken optimist. Een verbete
ring acht de beer Rutgers slechts moge
lijk door werkverruiming op initiatief
van particulieren, door verhooging van
den export waarvoor weer verlaging on
zer prijzen noodzakelijk is In haar loon
politiek en sociale politiek moet de re
gcering zich onthouden van maatregelen
die de ontplooiing van het bedrijfsleven
belemmeren. Voorts beval liij aan de Ver
dedigingsbelasting II ten deele af te
schaffen en de rest te gebruiken ter
dekking van_liet tekort van bet pensioen
fonds
De heer van g ij u prees de vele ge
zonde argumenten door Minister Colijn
in zijn miliioeuenrede aangevoerd. Maar
hij was het toch 'niet in alle opzichten
njet hem eens, cn in het bijzonder be
treurde hij het dat de Minister de schei
ding tusschcn gewoon en buitengewoon
niet tot alle departementen heeft door
getrokken. Voor de afschaffing van de
Verdedigingsbelasliug II was deze spre
ker niet geestdriftig Maar als slotsom
meende hij dat de Minister hel zijne heeft
gedaan om te bezuinigen
En hij eindigde met de veelzeggende
Woorden, dal de Minister slechts dan
zal slagen in het financieel herstel als
hij allen om zich heen wil verzamelen
die heil verwachten van het vrije ini
tiatief
De heer Heemskerk richtte zich
vooral tol andere partijen. De vooruil-
gang van de socialistische stemmen
schreef liij nièl toe aan liet socialist
Worden van velen, maar aan de ontwa
peningsleus en aan tegenzin tegen hel
beleid van Colijn Diens optreden als
premier achtte hij volkomen geoorloofd.
De ergernis links begreep hij niet. Ér
zijn inderdaad tegenstellingen in de chr
partijen, maar die tegenstellingen moe
ten krachtens het christelijk beginsel ver
zoend worden Voorts bestreed hij de be
wering van dgn lieer Drcsselhuijs dat
er slechts gekozen kan worden tusschcn
de liberale beginselen cn bet staats
socialisme - wal den heer Drcssel
huijs noopte tol de onderbreking, dal
hij hel had over de economische begin
selen Dal hij politieke beginselen zou
hebben bedoeld, noemde hij nonsens.
Aan het optreden van de heeren Ker
sten en v Lingbcck. achtte de heer
Heemskerk een gevaar verbonden.
Hij kon ze niet beschouwen als een ..ver
tuiend geweten", zooals de heer Al-
bardahem kwalificeerde.
De heer van Rap par d zei te wil
len aannemendat financiëeJe omstan
digheden de instelling van een afzonder
lijk departement van landbouw* thans
onmogelijk maakten, maar dan liad
men landbouw moeten onderbrengen bij
een economisch departement en niet bij
Binnen! Zaken
Avondzilliug.
De begrooting van Euilenl Zaken
Het kon niet anders of hel verdrag mei
België moest hierbij ter sprake komen
De heer D re s se 1 h u ij s zei niet tc be
grijpen waarom gewacht moet worden
op de onderhandelingen mei de garan-
deerende mogendheden van '39 De Mi
nister hult zich nog in geheinizmnighed.
Het lijdt geent wijfcl of Nederland bij dit
'verdrag aan den verliezcnden kant is,
maar spr. zal over de mérites daarvan
niet spreken Van veel beteekenis is de
wordingsgeschiedenis van dit verdrag,
maar daarvan heelt ons volk haast niets
vernomen Spr. begrijpt dat geheimhou
ding gemotiveerd kan zijn ia ons land,
maar die fase van onderhandeling is
coorbij en dus is hel gewenscht dat daar
over het volle licht zal worden ontsto
ken. Hij acht dit in hel belang van de
zaak zelf en voor ons volk van zeer
veel gewicht.
Ook de heer Lovink was er ver
baasd over dat het overleg met de mo
gendheden nog moet plaats hebben no
pens den vorm, waarin Jiet opheffen van
de verdragen van 1839 zal zijn vast te
leggen. Spr. begreep niet dat zoodanig
overleg nog noodig is en gaarne had hij
de tüededeeling in da motieven daarvoor
vernomen De minister mqge die mon
deling geven als dat mogelijk is.
De Mini'Sler antwoordde dat de
kwestie van het Belgische verdrag dient
tot verdere ontwikkeling te komen Ne
derland heeft recht op inlichtingen zoo
ruim mogelijk over deze aangelegenheid.
Het verdrag heeft geen verrassingen ge
bracht zooals velen mcencn. Spr. her
innert aan de onderhandelingen te Pa
rijs en de mededeel ingen die spr. heeft
gedaan vóór en na de besprekingen te
Parijs. Bij de Memorie vaji Antwoord zal
spr zoo uitvoerig mogelijk allo inlich
tingen geven die van belang zijn over
deze gansclie kwestie,
Tol slot de oprijziug van een poli
tieke crisis naar aanleiding van het
gezantschap bij den Paus
De heer K e v s t c n heeft een amende
ment ingediend tot opheffing
De lieer Nolens verklaarde bij aan
neming van dit amendement te moeten
overwegen of aan de begrooiing wel de
steun kan worde» verleend en zelfs of
hel Wei mogelijk is steun te verleenen
aan dit Kabinet, samengesteld uit „groe
pen, die .hun stem aan dit amendement
geven
De lieer Snocck Henkomans (C.
H.) verklaarde daarop dat de handhaving
van het gezantschap grievend voor zijn
fractie was, en dat hij zijn vrijheid wil
voorbehouden en vóór'het amendement'
zou stemmen De verantwoordelijkheid
oor een evenlueele verbreking
Ier coalitie zou rusten op hen di
bel gezantschap in 1920 hebben door
gedreven.
De heer Vliegen (s.d a.p.) legde toen
do belangrijke verklaring af. dat de soci
aal-democraten vóór het amendement
van den heer Kersten zullen stemmen.
Daarmee is vermoedelijk beslist dat
liet amendement zal worden aangenomen.
Heden heeft de stemming plaats
Dc beraadslaging
geschorst.
Heden meldt men ons dat het amen
dement-Kersten tol afschaffing van hel
gezantschap bij den Pausel jken Stoel is
aangenomen met 52 tegen 42 stem
men, legen stemden de anti-re vol uti-
onairen, de katholieken, en ae heer Arts
(It. K. Volkspartij).
Minister Colijn vroeg daarna schor
ing der beraadslagingen over
de staatsbejirooting.
Dc vergadering is gesloten,
We behoeven wel niet te betoogen dat.
in verband mei dc bovenstaande verkla
ringen van den heer Nolens en Snoeck
Henkemans deze crisis ver-sti'ekkcnde'
politieke gevolgen kan hebben
'Men zie onder Laatste Berichten).
IEKLAN 0.
EEN PAKHUIS EN FORENS.
Zooals we reeds kort meldde bevat
het Staatsblad no. 119 het Kon Besluit
van den 16den October, waarbij de Kroon
heeft vernietigd den aanslag van V ,1. v.
d. B. te Kloe tinge als forens in do
plaatselijke inkomsten belasting der ge
meente Goes.
Het gemeentebestuur van Goes, bad ter
motiveering van den aanslag de leilelijke
omstandigheden van het geval als volgt
omschreven
„dal W|. J. v. d. IS. is directeur der
Naamlooze Vennootschap „Zeeuwsche
Fruitteelt Maatschappij"; dal de gemel
de maatschappij op hel grondgebied dei-
gemeente Goes bezit een schuur of ^pak
huis, dienende tot liet bewaren," sor-
teeren, verpakken en verzenden van haie
producten en bet uitvoeren van andere
orders, het bergen van werktuigen en
hulpmiddelen voor het bedrijf benoodigd
cn hel stallen der in hel bedrijf le werk
gesteld wordende paarden, een en an
der door of onder toezicht van een werk
meester, voorwerker, of baas, die nu
cn dan ook eenige Administratieve werk
zaamheden in hel pakhuis verricht; dal
deze werkmeester, voorwerker of bass
evenwel het bedrijf geenszins zelfstandig
leidt, doch daarbij geheel de instructies
te volgen heeft van \V| .T. v d. B.. onder
wiens leidiug, volgens wiens aan wijzi
gingen 'en onder wiens verantwoorde
lijkheid alle werkzaamheden in het pak
huis worden verricht; dal mitsdien W J.
v. d. B. geacht moet worden op meer dan
'90 dagen van het jaar tc Goes over een
vaste inrichting zooals een kantoor, win
kel of werkplaats tol persoonlijke uit
oefening van een betrekking, beroep of
bedrijf de beschikking te hebben
Ged. Staten hebben den eanslag ver
nietigd. En daarop is dc gemeente in be
roep gegaan bij dc kroon.
Deze heeft thans echter ook den aan
slag vernietigd, daarbij overwegend
dat blijkens dc overgelegde embtsbe-
riclilcn W ,.T. v d. B. is Directeur van
de Naamlooze Vennootschap „Zeeuwsche
Fruitteelt Maatschappij";
dal hij als zoodanig te Goes op meer
dan 90 dagen van hot belastingjaar 1023
1921 de beschikking heeft gehad '.ver
hel in die gemeente gelegen pakhuis
toebehoorende aan de kweekerij der ven
nootschap
dat echter, wat er ook zij van de stel
ling van liet gemeentebestuur van Goe:
dat alle werkzaamheden in dat pakhuis
werden verricht onder verantwoordelijk
i heid van den aangeslagene, daarmede
niet is gesteld, veel minder bewezen,
dat deze tol taak had persoonlijk eenige
technische of administratieve werkzaam
heid in dal pakhuis te verrichten;
dat dit laatste ook niet is al te leiden
uit de stelling van het gemeentebestuur
van Goes, dat de werkzaamheden in het
pakhuis werden verricht onder leiding
en volgens aan wijzigingen van den aan
geslagene, omds.t voor de directe leiding
van de werkzaamheden een werkmeesle
voorwerker of baas aanwezig was, zoodat
de leiding en de aanwijzingen die de aan
geslagene gaf seclits van algemcenen aard
behoefden te zijn;
dat mitsdien moet worden aangeno
men. dat hel te Goes aanwezige pakhuis
niet bestemd was tot persoonlijke uit
oefening door den aangeslagene van zijn
voormelde betrekking;
dat derhalve, nu in het beroepschrift
niet is gesteld, dat \Y( .1 v <1 B op iirioejr
dan 90 dagen van het belastingjaar 1923
1921 in dc'gemeente Goes .iauw vu is
geweest, de aangeslagene over dat be
lastingjaar niet krachtens art 244a, sub
3o, der gemeentewet in die gemce ïte be
lastingplichtig is, zoodat de opgelegde
aanslag terecht door Gedeputeerde Stalen
is vernietigd."
EEN ZONDERLING SALARISKWESTIE.
Ter toelichting van ecu te Bergen op
Zoom loopend verhaal, volgens hetwelk
de directeur der Avondnijverheidsschool
een deel van het genoten salaris moest
terugbetalen, meldt de Avondster het
volgende
Deze ambtenaar had vóór 5 jaar een
traktement van f 1800, hetwelk in 1920
bij raadsbesluit werd verhoogd tot
f 2300. Dit raadsbesluit werd door Ged.
Stalen goedgekeurd
Door den gemeente-secretaris werd
echter vergeten dc noodige formaliteiten
te verrichten met het betreffende De
partement om dit nieuwe salaris te
bevestigen Men spreekt zelfs, dat het
betreffende departement de verhooging
niet goedkeurde, maar die niet-goedkcu-
•ing door hel Departement werd niet
bekend bij de personen die. hol weten
moesten.
Nu komt raeu bij bet nazien van
allerlei op dil Departement op de
hoogte, dat die ambtenaar gedurende 5
jaar f 700 per jaar le veel genoot Hel
schrijft aan liet Gemeentebestuur: geef
mij die gelden terug En liet Gemeente
bestuur zegt ook aan dien ambtenaar
geef mij die f 3500 terug
INGEMAAKTE, MET I ITGEVO: It,)E
SNI.ÏBOOMÏN.
Van wei-ingelichte zijde sclirijfl men
aan de N R. Crt.
Het bericht in uw blad over een uil-
koering, welke vanwege de N U. M.
aan de groentenzoulcrs ,die in 1918 snij-
boonen hebben ingemaakt, zal geschie
den, is juist ,doch dient volledigheids
halve te worden aangevuld met hel vol
gende
De vereenigingen van groenlcnzoulers
zouden na herhaaldelijk te hebben ge
confereerd met dc in de crisistijden ge-
■ormde regceringscommissies, bij wizij
steeds werden afgewezen, eindelijk be
sloten hebben, zoowel legen dc regee
ring al> legen de N, U M. een proces
aan le binden. De laatste heeft dit ech
ter weten le voorkomen door dc vcrmel-
U'itkeering van f2 per vat voor le
stellen aan dc zouters, van wie echter
de meesten inmiddels zijn gefailleerd of
onmachtig bevonden de aan hen d.oor
banken en particulieren voorgeschoten
gei len terug le betalen De N. U. \R,
beeft indertijd de waarde van de valen
snijboonen, waarvan er voor 15 mil
lion» gulden in Nederland is i ïgomaakl
geworden, geschat op f 108 per vat cn
bedong een zeker percentage aan winst
voor zich, als er uitvoer zou komen.
De uiivoerpermissic kwam eerst een hal f
jaar na het sluiten van den vrede, cn
toen waren snijboonen nergens meer
noodig.
I-Iel gevolg was, dal v rreweg de mees
te vaten snijboonen op de mestvaalt Zijn
terecht gekomen.
DE AMBTENAREN B. ST. TE EDE.
Ged. Staten van Gelderland hebben
het raadsbesluit betreffende opheffing
van de betrekking van ambtenaar van
den burgerlijken stand voor de vol-
Irekking der kosteloozc huwelijken goed
gekeurd. Door dit besluit is de heer Van
Hunnik te Eede tevens ontslagen en is er
dus 'n eind gemaakt aan deze zaak. Zooals
men weet was deze ambtenaar, tevens
raadslid reeds eerder door den raad
ontslagen wegens zijn gedrag tegenover
den raad, toen hij beschuldigd werd
van aannemen van een fooi in die be
trekking. Dit raadsbesluit hadden Ged.
Staten en de Kroon niet goedgekeurd.
(N. TD Crt.)
DE STIUJD TEGEN DE SPREEUWEN.
Op last van den Commissaris der Ko
ningin in Noora-Brabanl, zoo mcldl de
Avondster, zijn verscheidene vergunnin
gen kruchlens art. 9 der Vogelwei, door
burgemeesters van 'gemeenlen, gelegen
nabij den Bieschbosch, ingetrokken
moeten worden Deze vergunningen ga
ven belanghebbenden bevoegdheid tot het
verjagen, schieten, do oden en vervoe
ren van spreeuwen in rietvelden
Zeer vele belanghebbenden hebben
daarop bij adres aan den Commissaris
der Koniugin aangetoond de buitenge
woon groole nadoelen door het neer
strijken van spreeuwen in duur gepach
te rietvelden aangebracht, tevens mede-
dcelende, dat spreeuwen niet duurzaam
te verdrijven zijn. dan door schieten,
waarbij enkele dooden vallen moeten
Adressanten kregen daarop (en ant
woord. dal het dooden van spreeuwen
in strijd is met hel algemeen belang.
Hel schieten van die vogels levert niet
het geweuschle resultaat op, aangezien
toch niet alle. vogels gedood worden,
en dc overgeblevene, wegens de kracht
der massa, toch steeds weer naar de
ude plaats terugkomen Het eenige
middel, om de schade te voorkomen, is
het zich neerzetten van den troep ge
durende eenige maanden le beletten; dit
kan bereikt worden door te schieten
met los kruit Hiervoor is geen vvrgun-
g noodig, doch men behoort in het
bezit te zijn van een bijzondere mach
tiging tol liet voorhanden hebben van
een vuurwapen in dc rietvelden, af te
geven door het hoofd van plaatselijke
politie der woonplaats, alsmede van een.
door dozen afgegeven geleide-biljet voor
bet vervoer van hel wapen van de wo
ning naar de rietvelden
MifnlaaFdt's
tabletten. Rond Model. Bij Verkoudheid
aangenaam en geneeskrachtig. Flacons
40 en 00 cent. By Apoiti. en Drogisten
-(Ingez. Med.)
Uil Stad en frwnuie.
Dit Zuia-Beveiana
- In de Maandag te E4 1 e w o u l s -
d ij k gehouden raadsvergadering waarbij
alle leden tegenwoordig waren werd na
kennisneming van stukken de gemcenlc-
begrooting voor 1926 brhnndeld en
vastgesteld in ontvang en uitgaaf lol een
gelijk bedrag van f24325.57 wat den ge
wonen dienst en T 22.02 wal den ltapi-
laaldicnst betreft
Bij dc behandeling der posten van uil-
uitgaaf. werd na een opmerking besloten
de som wafrtegen dc meubelen van het
raadhuis, legen brandschade zijn verze
kerd van f 1000 te verhooge» lot 2000
guklen, terwijl op een vraag van hel lid
I). Zoeter werd medegedeeld, dal re
kening is gehouden met dc mogelijkheid
dal in. hel komende jaar. de inkomsten
wegens havenrechten door den aanleg
van den spoorweg. 'Aanmerkelijk min
der zullen zijn.
Tol leden van het burgerlijk armbe
stuur werden benoemd ten eerste in
de vacature Van'den heer E. A van der
Bent. oud-Burgemeester, die zich voor
een herbenoeming niet meer beschik
baar had gesteld, de heer J E. Sluij'ers
burgemeester, bij herstemming, mei drie
stemnjen terwijl in de vacature A
SmallcgsJige. na drie stemmingen werd
benoemd de heer Joh. Verheijke Voor
de vacature van der Beul. luidde de
aanbeveling 1' de Dreu en F. Bakker;
voor de vacature A. Smatlegange de af
tredende Smallegange en .1 H. Klooster
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W D
Maandagavond 1.1. kwam de werk
man A la Gassc tc Itetrancliemenl
van -,-f de Wjclifigensluis langs den ka
naaldijk huiswaarts. Door gladheid viel
hij van den dijk en kwam Aoodanig op
zijn schouder ie vallen, dal liet sleutel
been is gebroken.
kerknieuws.
Vanwege de Middelburgschc afdee-
ling der Vrijdenkers vereeniging „De Da
geraad" sprak gisterenavond m de bo
venzaal der sociëteit „De Vergenoeging"
alliicr de heer N. navors over Ileefl
de slang gesproken?
Spr. wees er op. dat de kwestie of
de slang, die in den Hof van Eden vol
gens Genesis 3. werkelijk gesproken heeft,
van hel hoogste belang is. omdat, wan
neer dc vraag ontkennend beantwoord
wordt, ook de waarheid van al 't andere,
dal in den bijbel staal, moet worden tos-
gelalen: de vraag is dan of dc bijbel Gods
woord is of niet Spr. wees in dit ver-
