No. 258
Maandag 2 November 1925
168° Jaargan;.
W
DU nummer bestaat uit TWEE bladen.
EERSTE BLAD,
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
•iingen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
icent per week.
Advertent'iën worden berekend
oer regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
icent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
g e n 50 cent per regel. V
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
•opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
.ons Bureau bezorgd zijn.
Postcheque en Gironummer 43255-
BINNENLAND.
HET GEWESTELIJK PLAIN.
Zaterdag hebben de vereeniging van
Nederlandsclie Gemeenten en liet Ne-
derlandsch Instituut voor Volkshuisves
ting en Stedebouw een vergadering ge
houden in het Stedelijk Museum te Am
sterdam ter bespreking van hel rapporrt
uitgebracht door een commissie uit die
vereenigingen over het z.g. „gewestelijk
plan", n.l. hel samenwerken van ge
meenten. Vooral ten opzichte van uit
breidingsplannen bestrijding van het ver
nietigen van natuurschoon, ontginning
van woeste gronden ,hygiënische maatre
gelen, electriciteitysvoorzicning enz.
sHet debat leidde niet tot een conclu
sie.;- Het denkbeeld van samenwerking
vond geen bestrijding, maar wel werden
bezwaren geopperd tegen- den in het
rapport voorgesteldeu vorm, n.l. de in
stelling van gewestelijke raden, die bo
ven de gemeentebesturen zouden staan,
en zelfs soms boven het provinciaal
bestuur. Bepleit werd de gedachte de
gewestelijke plannen te doen vaststellen
door Ged. Staten.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
De heer W. Bosman heeft zich er
bezwaard door gevoeld, dat wij in ons
artikel over het raadsbesluit, betreffende
het verhaal van pensioenbijdrage van
toekomstige ambtenaren, de opmerking
maakten, dat hij bij het debat den in
druk maakte tegen het voorstel te zijn,
maar dat hij tenslotte vóór stemde. In
een daarover gevoerde correspondentie
deelde hij ons mee, wat hij in dat debat
gezegd heeft. Voor het hier besproken
punt is de hoofdzaak dat hij, toen hij
voor den tweeden keer het woord voer
de, besloot met de verklaring dat hij het
voorstel van B. en W. „bleef beschou
wen als een kapstok waaraan werke
lijke salarisherziening wordt opgehan
gen", De voorzitter interrumpeerde hier,
met een herhaling van zijn reeds ook te
voren uitgesproken verklaring dat dit
voorstel niet was het op de lange baan
schuiven van salarisherziening, maar eer.
eerste stap daarheen.
Om deze verklaring, zoo schrijft de
heer Bosman, was het mij te doen. „Den
heeren Portheine en Boasson verklaarde
ik toen direct, -dat ik vóór zou stem
men."
We deelen dit hier mee, maar moeten
erbij opmerken, dat wij het hadden over
den indruk dien de heer Bosman gaf
bij het debat. Wij konden daarbij
moeilijk rekening houden met een ge
zegde van den heer Bosman tot zijn bu
ren, waarvan de andere leden en ook
de verslaggevers niets hoorden. Wat hij
in het openbaar zei, ook in het hierbo
ven aangehaalde slotwoord, was een be
strijding van het hem „niet sympathieke"
voorstel. Dat hij, na de herhaling'
door den voorzitter van diens opmerking
over een eersten stap, van meening ver
anderde, is in het debat niet ge
bleken.
Naar wij vernemen is een tekort
ontdekt in de kas van hel kantongerecht
alhier en een onderzoek 'ingesteld,
waarbij bleek, dat in deze gedacht moet
worden aan verduistering door den amb
tenaar ter griffie.
Uit Vlissingen
Tot brugwachter van de schipbrug
te Vlissingen is benoemd de heer
B. J. J. de Jong, schipper van het vaar
tuig van den rijkswaterstaat te Middel
burg.
U it Walcheren.
Toen hedenmorgen de heer M te N.
St. Joosland met zijn auto achter
uitreed, is, hoewel hij daarbij signalen
gaf, de 9-jarige F. M. de V. onder de auto
gekomen, tengevolge waarvan liij ernstig
verwond werd. Na geneeskundige ver
zorging is hij naar het Gasthuis te Mid
delburg vervoerd.
Uil Zuid - Bere 1 ana
Te Schore had Vrijdag 3e heer
W. uit Waarde het ongeluk met zijn mo
tor, waarop een duorijder, te slippen,
ten gevolge waarvan hij kwam te vallen
Oorzaak was de vette straat, door het
bielenvervoer.De heer W. bekwam enke
le verwondingen aan hel hoofd terwijl de
duorijder zijn been geblesseerd was Na-
der vernemen wij dat de verwondingen
niet van ernstigen aard zijn.
- Een zoon van H. uit Schore wel
ke werkzaam is op de werf „Zeeland"
had het ongeluk van een in aanbouw
zijnd schip te vallen tengevolge waar
van hij bewusteloos weid opgenomen De
dokjer constateerde ernstige inwendige
kneuzingen, waarna hij naar zijn ouder
lijke woning is overgebracht.
UitZeeuwsch-Vlaanderen OD.
Vrijdag j.l. is door de politie te
Sas van Gent aangehouden en
in voorloopige hechtenis gesteld, zekere
v. d. M., dansleeraar te Sas van Gent.
die zich schuldig moet hebben gemaakt
aan oplichterij.
Te Sas van Gent verschijnt sedert
eenige maanden een z.g. „Zondagsblad
voor Zeeuwsch Vlaanderen", oftewel
een advertentieblad, aangevuld met Zon-
dagslectuur en welk blad gratis over
Zeeuwsch Vlaanderen wordt verspreid
De exploitatie van dit blad schijnt in
handen van een groep Belgische uitge
wekenen.
Door deze exploitanten nu is eenigen
tijd geleden in dienst genomen (uitslui
tend voor het aanbrengen van adverten
tiën betreffende België) bovengenoemde
v. d. M., die daartoe kantoor hield te
Gent, vanuit welke stad hij zijne bemoei
ingen betreffende België strekte.
Deze bemoeiingen werden loonend ge
maakt door een zekere percentage van
hel bedrag, dat hij han advertentiën aan
bracht.
In den loop der vorige week meldde
van d. M. zich bij den exploitant met een
groot aantal advertentiecontracten, in
totaal loopende over een bedrag van frs
25000. Het zonderlinge van het geval
was echter, dat de aanbrenger direct zijn
volle provisie eischte, een provisie, die
liep over eenige duizenden franken
Toen de exploitant hem duidelijk maak
te, dat hij niet direct het bedrag hem
kon geven, wierp v. d. M. op, dat
hij geld moest hebben. Deze eisch en
enkele andere bijkomstigheden gaf ech
ter den schijn, dat de zaak niet geheel
zuiver stond en waarom de exploitant
besloot eens informaties te gaan inwin
nen en daarna ook de politie te gaan
waarschuwen. Het vermoeden rees n.l.,
dat v. d. M. wel eenige contracten had
afgesloten, doch dat die merkelijk waren
opgevoerd wat betreft het aantal regels,
b.v. dat een contract van 1000 regels,
aangevuld was tot tien duizend regels
Bovendien werd vermoed, dat eenige
formulieren zonder meer, eigenhandig
door v. d. M. waren ingevuld en van
een valsche handteekening voorzien.
In afwachting van een definitief onder
zoek en van afdoening der zaak door
de politie is v. d. M. bij zijne terug
komst uit Gent en bij het verlaten van
het station door de olitie aangehouden
en in voorloopige bewaring gesteld.
De vergadering besloot voorts voor liet
volgend jaar wederom eeu solisleucon-
cours te ogauiseeren bij voldoende deel
name
Een voorslel-Cadzand om van ieder
aangesloten gezelschap een lid in liet
bestuur te benoemen werd aangenomen.
Nadat nog enkele huishoudelijke za-
keifr-waren besproken sloot de voorzitter
de heer I. de Brauwér van Aardenburg,
de vergadering
(Voor verder Stad en Provincie zie
men hel Tweede Blad).
KUNST EN WETENSCH APPEN.
I
ren 1775 studenten ingeschreven. idea \c
Het aantal eerste jaarsstudenlen Be-1 Naar
draagt dit jaar 242, onder wie 10 dames
In 1924 schreven 223 eerste jaars in.
waarvan 13 vrouwelijke
In totaal zijn er dit jaar 200 studenten
minder dan in 1924, hetgeen een belang
rijke afname beteekent Deze afname
moet evenwel niet worden gezocht in dit
jaar, daar het aantal nieuw aangekome
nen dal van 1924 overtreft
Vooral omstreeks 1919 en 1920 was er
een groote toeloop van studenten In de
volgende jaren nam deze sterk af, het
geen thans, na vijf jaar, op het eindcij
fer sterk tot uiting komt
In de bespreking van het werk
Ludmilla slaat als schrijfster opgegeven
Jo de Vries. Dit moet zijn Jo de Vos.
- Prof. dr. A J. Derkindereii direc
leur der rijksacademie van beeldende
lcunslen te Amsterdam, is hedenmorgen
overleden. Hij was een van de baanbre
kers in den lande ten opzichte van
groolc decoratieve muurschilderijen. Het
meest bekend is hij door de wandschil
deringen in het stadhuis van Den Bosch,
en door die in de Beurs te Amsterdam
Overseinen van h a u d s c h r i ft en
en foto's.
Men meldt uit Berlijn aan de N. R,
Courant
Te Karlsruhe is gisteren een monu
ment onthuld voor den ETuilschcu geleer
de Ilcinricli Hertz. Bij de onthulling
heeft dr. Schrocter, van de technische af-
deeling vaH de Telehmken Gesellschaft,
mededeelingen verstrekt over de resul
taten, die deze onderneming, ia samen
werking met den uitvinder dr. Karolus
uit Leipzig, lieeft bereikt bij het seinen
van handschriften en fotografieën. Deze
resultaten zijn van dien aard, dal reeds
een overzeesche dienst kan worden ge
organiseerd. Door de nieuwe uitvinding
van dr. Karolus lean men een Totografie
of een geschreven tekst van een omvang
van 10 bij 10 c.m in weinige seconden
tijds verzenden, terwijl b.v. de methode
van de Duitsclie geleerde, Petersen of
Ivorn een kwartier in beslag neeml.
Graaf Arco, de technische leider van
de Telefunken. heeft in Jbn interview
verklaard, dat de uitvinding zich in elk
opzicht onderscheidt van hetgeen reeds
op dit gebied is verwezenlijkt. Het be
langrijke van de uitvinding is de enorme
snelheid waarmede kan worden gewerkt,
terwijl bovendien de methode van dr.
Karolus vecel goedkooper is dan alle
vroeger ontdekte methoden. Nu hel fun-
dementeele principe is ontdekt, zal men
weldra voor het seinen nog slechts
deelen van seconden noodig hebben.
Dank zij het systeem van Karolus zal
de geadresseerde een telegram kunnen
ontvangen in het handschrift van dén
afzender, mn-ïr ook hcele documenten
zooals notarieele oorkonden, staatsver
dragen, bewijsstukken voor processen
enz. zullen in weinige seconden tijds over
den Oceaan kunnen worden geseind. Men
begrijpt wat deze uitvinding beteekent
voor de pers en voor het politiewezen.
De politie zal het portret van een gc-
zochten misdadiger in een minimum lijd
over de lieclc aarde kunnen verspreiden.
Deze ongekende snelheid waarmede hel
systeem van dr. Karolus functionneert
zal het seinen aanmerkelijk goedkooper
maken. Men zou een halve bladzijde
van een Berlijnsch dagblad in ieeu, minuut
tijds telegrafisch kunnen verzenden.
Graaf Arco meende in zijn interview
nog te kunnen voorspellen, dat binnen
enkele jaren een film per draad of /draad
loos naar elders zal kunnen worden ge
seind. Indien dus bijv. te Berlijn een film
vertoond wordt, zou men het weinige
oogenblikken later ook te Breslau of te
Keulen, maar ook tc New York en te
Peking kunnen bewonderen. Het copi-
;n van films wordt dientengevolge
overbodig, wat weer een buitengewone
bezuiniging voor de iilmindustrie kan be
teekenen.
an voer van suiker
bieten
De aanvoer van suikerbieten aan de
haven, voor verscheping naar de Coöp
Suikerfabriek Dinteloord te Stampersgat
is de laatste dagen vanwege hel prach
tige weder zoo enorm toegenomen, dal
er geen ligruimte meer over is. zoodat
de bietenaanvoer tjjdelijk stopgezet is
moeten worden.
Uit Zeeuwse h-V laanderen W. D.
Zondag vergaderde d<e bond
muziekgezelschappen in W. Zeeuwsch
Vlaanderen te Schoondijke.
Do vergadering was druk bezocht.
Onder de ingekomen stukken was eeu
dankbetuiging van den lieer Morks voor
de eer liem op ziju GOen jaardag bewen
zen.
Als plaats voor liet concours in 1926
waartoe de vergadering met groote meer
derheid besloot, werd Schoondjjkc aan
gewezen, welke vereeniging zich had op
gegeven in verband met een jubilleum.
Een voorstel-Groede om dit concours'
op Hemelvaartsdag te houden vond geew
meerderheid. Dit concours zat „plaats
.hebben begin Augustus.
ONDERWIJS.
Geslaagd te Delft voor hel prop
examen van werktuigkundig ingenieur.
de heer J. P. M. van Waes, te West-
do r p e.
De*Technische Hoogeschool Frede-
riciana te Karlsruhe, heeft bij gelegen
heid van de herdenking van haar 100-
jarig bestaan op 29 October de waardig
heid van doctor ingenieur honoris causa
verleend aan ir. H. Worlman, directeur-
generaal der Zuiderzeewerken, die het
Koninklijk Instituul van Ingenieurs bij
de herdenking vertegenwoordigde.
Het aantal studenten te Delft.
Het aantal ingeschreven studenten aan
de Technische Hoogeschool te Delft be
draagt dit jaar 1575. Het vorige jaar wa-
Igezet
.i.,Dc Crt." verneemt, is echter
het prGWdraaien Zaterdag te circa 5 uur
n.m. beëindigd, daar de turbines van de
„Sumatra" de proelnemingen zeer goed
hebben doorstaan en er geen redeu is,
hiermede nog langer door te gaan.
Zeer waarschijnlijk zal de oorlogsbo
dem dan ook niel Donderdag a s., zooals
oorspronkelijk was bepaald, doch reeds
Woensdagmorgen in hel Juliauadok der
Amstcrd. Droogdok Mij worden opgeno
men, waar hij nog eens zal worden nage
zien en hel zich onder water bevindende
jcdeelle zal worden geschilderd
De belangstelling is thans gericht op
deu proeftocht op de Noordzee, met na-
Ier land
LANDBOUW
Groote
m'SLEEKSWEZEN, POST SN
TELEGRAFIE.
Te Vlissingen is binnen gesldept
het Noorsche stoomschip Santiago met
een tros in de schroef.
Later is het schip naar Rotterdam ver
trokken om aldaar den tros te doen ver
wijderen.
Door de afdeeling Vlissi ngen
an den Cenlralen Boud van personeel
der P. T. T., is een motie aangenomen^
waarin de meening wordt uitgesproken,
dat de elkaar opvolgende verslechterin
gen, de positie der rijksambtenaren zoo
zeer liecll teruggebracht, dat een kleine
herziening van liet bezoldigingsbesluit ten
bate van enkele groepen hierin nim
mer de gewenschle verbetering kan be
oogen.
De aldeeling besloot daarom er bij
liet hoofdbestuur op aan te dringen, dat
alles in het werk wordt gesteld om
alsnog een extra uilkeering over 1925
aan allen 1e doen plaats hebben
Door Plicht tot Recht" weer
i n het Postaal Overleg
Naar de Stand." uit betrouwbare
bron verneemt, heeft de Dir.-Generaal
der Posterijen de vertegenwoordigers van
den Ned. Bond van Chr. P. T. T. pers.
,Door Plicht tot Recht", de heeren J.
Mennes en A. Fcenstra uitgenuodigd om
de eerstvolgende vergadering der
Oommissie van Overleg voor liet dienst
vak van P. en T. als deskundigen zit
ting te nemen.
Door afscheiding van het C N. V kon
deze organisatie den laatsten lijd nit
deelnemen aan het overleg.
Voorschriften ten aanzien va
opkooperij te wateren venter
op de rivieren
Hel Stbl no. 420 bevat het Kon. be
sluit van 16 dezer tot vaststelling van
een algemecnen maatregel van bestuur
als bedoeld iu artikel 437 quater
het Wetboek van Strafrecht betreffende
de bestrijding van de begunstiging van
misdrijven op bepaalde watergebieden
Dit besluit is van toepassing (en aan
zien van de vojgende vier watergebieden,
o a. de Oude Maas. hel Mnllegat,
Dordtsche Kil, het Hollandsch Diep, hel
Volkerak, liet Zijpe. het Mastgat, de Koe
ten de Oosterschelde. .liet Kanaal door
Zuid-Beveland, de Wcstersclielde en het
kanaal van Terneuzeu.
Royal 3 ci
rPF
C\0 v,eiv
•QC lW
Imperial 21/, ct.
SPORT.
Voetbal.
Te Middelburg hadden gisteren twee
wedstrijden voor de derde klasse van
den N. V. B plaats. Stavast won met
t van Walcheren en Zeelandia met
3 -2 van Goes.
Voor de reserve 2de klasse speeldle
Middelburg II-Zeelandia II gelijk 2—2.
Te Vlissingen had een ontmoeting
plaats tusschen Vlissingen II en een
veleranenclftal. uitslag 1—3.
Aan de „Crt." ontleenen wij nog de
volgende uilslagen uit afdeeling IV, le
klasse
N O.A DEindhoven 10; Willielmina
-B.V.V.' 2—0; N.AjC -W illem II 2 2.
2e klasse Alliance—D O.S.Ki.0. 13.
Reserve le klasse X A.C. IIWillem II
(2/ 51; Helmond IIEindhoven If 1
0; B.V.V. II—X.O.'AÜ II 2-3; P.SV
II—Wilhelmina II 1—2
Reserve 2e klasse D.O.S.K|.0. IIAl
liance II 24.
Z. V. B.
le klasse Middelburg IIIDelo I 2
—3.
2e klasse: Stavast II—Middelburg 5 7—"
3; Vliss. Boys—Zeelandia III 41, Vlisss
v III—Middelburg IV 1—1; Walcheren
II—Z. Beveland II 4-2.
LEGER EN VLOOT
Binnenkort zal in de legeroi'd/ers
een Kon. besluit worden opgenomen,
waarbij, met ingang van 1 Nov j.l. de
Kon. besluiten zijn ingetrokken .volgens
welk een student in de medicijnen kan
worden toegelaten tot do vrijwillige ver
bintenis als adspirant-reservoofficicr van
gezondheid. Voortaan zal elk jaar een
bepaald aantal dienstplichtige studenten
in de medicijnen voor opleiding lot re
serve-officier van gezondheid worden be
stemd.
Officier van den marinesloomvaarl-
dienst le ld. W. G. M. Brouwer, ge
plaatst bij de technische afdeeling van
's Rijkswerf le Hellevoetsluis, wordt ge
detacheerd bij een fabriek voor torpedo-
materieel nabij Toulon.
De kruiser „Sumatra"
Zooals men weet. zou het proefdraaien
van den kruiser „Sumatra", waarmede
men Donderdag j.l. is begonnen, een
week lang drie uren per dag wor-
v bitóCHILLENDE BERICHTEN.
Op eenige vragen van liel raadslid
J ter Laan te Rotterdam, over den
strijd tegen de Rotterdamsclie roofho-
len. antwoordden B en Wdat bijzon
dere maatregelen zullen worden over
wogen. welke uit den aard der zaak niet
voor publicatie vatbaar zijn. Vervolging
van dc woekerende krotbazen, op grond
van de Strafwet of de Huurcommissiewet
zal, voor zoover zulks mogelijk is, voorts
bevorderd worden. Hel is de bedoeling
van B. en W., om met de voorbereiding
van voorstellen tot onbewoonbaarverkla
ring van woningen, die daarvoor krach
tens de Woningwet in aanmerking ko
men, krachtig voort te gaan en daarbij
de mogelijkheid van straal- of wijksge-
wijze toepassing van dit instituut ernstig
onder de oogen te zien.
- Zaterdagmiddag wilde de 20-jarige
opperman J v. S in de Paul Kruier-
straat te Rotterdam van terzijde op een
in beweging zijnde groote vrachtauto
springen, waarop reeds eenige mannen
zaten. De man sprong mis, viel en kreeg
het linker-achtcrwiel over de borstkas
die ingedrukt werd Hij werd naar het
ziekenhuis aau den Ooolsingel vervoerd,
maar bleek hij aankomst aldaar reeds
le zijn overleden.
)r W. C. A. baron van Vredea-
burcli te Den Haqg heeft ter herinnering
aan zijn le Boeoapest overleden echl-
genoote een fonds van f 15 000 geslicht
voor de oprichting van een instituul voor
kinderbescherming De president van den
Hongaarschen Kinderbeschermiugsbond,
aartshertog Albrecht. heeft dit fonds
dankbaar aanvaard
In den afgeloopen nacht bevonden
zich te half één in dc Rabenhauptstraat
te Groningen twee marechaussées in
burger, in gezelschap van Iwee meis
jes Deze wilden naar huis. hetgeen niet
naar genoegen was van de begeleiders.
Toevallig passeerden twee broers van
een der meisjes. Zij bemoeiden zich met
het geval, waarop de 23-jarige raare-
chaussée D. Z. zijn revolver trok en