J. F. WU! ïl I. J.
UHN HOUTEH's
Mo. 242
Woensdag 14 October 192S
168° Jaargang.
IDDELBUR
OU RANT.
BN dit nummer behoort een Bijvoegsel.
kameroverzicht.
Tweede Kam.er.
Zitting van Dinsdag.
Gister begon de Tweede Kamer met
de behandeling der Bioscoopwet.
Dat is het derde ontwerp d,at aap de
Kamer wordt voorgelegd.
De beide vorige hebben steeds de lin
kerzijde tegen zich gehad omdat zij zich
niet vereenigen kan met da daarin op
genomen censuur, omdat de filmkeuring
ook voor volwassenen zou gelden.
liet eerste ontwerp werd verworpen
doordat met d,e linkerzij,do ook de Clir.'
HistoriSchen tegen slemden. Maai* die
deden het, omdat de Kamer (o. a. door
de stemmen der Katholieken) verworpen
had hun voorstel om naast de centrale
keuring ook een gemeentelijke keuring
in 'te voeren.
Toen is de regeering met een tweede
out werp gekomen, dat aan den wensch
der GJir. Historisehen tegemoet kwam
voor gemeenten beneden 20 000 zielen.
Maar dit ontwerp, hoewel het op voorstel
van den lieer Rutgers nog achter op de
agenda van de voorjaarszitting werd
gezet, is niet moer in behandeling ge
komen.
De nieuwe regeering heeft nu in-dat
ontwerp eenige ingrijpende wijzigingen
gebracht. Ze heeft o. a, de kwestie
der gemeentelijke regels zoo geformu
leerd, dat de gemeenteraad, onder goed
keuring aer regeering kan bepalen, dat
bioscoopvergunningen slechts verleend
worden met inachtneming van in de
verordening gestelde voorwaarden!
De bestrijding door links zal nu weer
allereerst gericht zijn tegen de gehand
haafde filmkeuring voor vahvassenen
De lieer Boon heeft een amende
ment ingediend om deze verplichte film
keuring voor volwassenen uit het ont
werp te lichten.
Voorts wordt door links, en wellicht
door sommigen rechts geoordeeld, dat
die 'nieuwe bepaling voor de gemeente
lijke regeling (art. 4) le vaag is. Zoo'n ge
meentelijke verordening kan dan wel
zóó veel bepalen, dat de bioscoop geen
bestaanskans heeft. Ook daarop zijn
reeds amendementen ingediend.
En eindelijk is van de zijde der be
staande gemeentelijke bioscoopcommis
sies dit bezwaar geopperd, dat de keu
ring op „geschiktheid" van films voor
bezoekers beueden 18 jaar veel te be
perkt is. Men wenscht een keuring voor
,jgescliiktheid" tot 14 jaar, en op „toe
laatbaarheid" van 14—18 jaar.
een gemeentelijke nakeuring nog toe
laatbaar achtte, doet vragen wat die an
dere katholieke leden daarvan zeggen,
die vroeger legen een am.-Tilanus in
dien geest stemden.
Het was nu ook weer de heer T i 1 a-
n n s die als woordvoerder der Ohr. His
torisehen optrad. Ook nu was hij van
oordeel dat gemeentelijke keuring te ver
kiezen is boven een centrale keuring.
Maar ten opzichte van art. 4 bepaalde
hij zich tot vragen aan den Minister over
de bedoeling.
Van links werden natuurlijk de be
zwaren legen de keuring voor volwas
senen-naar voren gebracht. Het geschied
de door de heeren Boon en Kleere-
koper.
En.de heer Mar chant wees nog op
het nog altijd bestaan van de macht van
den burgemeester yolgens art. 188 der
Gein. Wet, waardoor het oimoodig is
hem ia deze wet nog eens die macht te
geven. J
Minister de Geer is nog even aan
hel woord geweest, en zal lieden zijn ant
woord geven.
Lange Delft I 18 Middelburg.
WIJ BRENGEN U MODERNE
Najaar- en Winterstoffen
m BOOTRANDEN
ONZE SORTEERING
- GARNEER GALONS -
ia voor het as. seizoen enorm groot
Zie steeds onze etalages.
(Ingez. Med.)
Uit Stad en Provincie.
Bij het debat gister is nog een ander
verzet gebleken, n.l. van hem, wien deze
wet lang niet ver genoeg gaal. De heer
Kersten acht keuring onmogelijk in
de praktijk, en haalde de filmvertooning
voor dc Clir. Oranje Vereen, te Deven
ter (waar o. a. cfe badscène werd ver
toond) aan als voorbeeld van de moei
lijkheid. En hij diende een nvolie in,
luidende
„De Kamer, van oordeel, dat het
kwaad der openbare bioscoopvoor
stellingen niet is weg te nemen door
keuring van de films en dies open
bare bioscoopvoorstellingen een ge
vaar zullen blijven voor het zedelijk
welzijn van ons volle, noodigt de
regeering uil voorstellen te doen,
die leiden lot een verbod van open
bare bioscoopvoorstellingen en gaat
over tot de orde van den dag."
Hij zal dus wel tegenstemmen met zijn
partijgenoot.
Of ds. Ling beek (Herv. Ger. St.p.)
dat ook zal doen? Het Is uil diens rede
(gister niet precies op te maken, al
heeft hij veel kwaads van de bioscoop
gezegd, die hij vergeleek met een Sa
tanskapel, .naast de Herk opgericht. Hoe
zal het dan gaan waav God zijn Kerk
niet bouwl? Daar wordt Satan's kapel
een kerk. En dat leidde hem tot de in
dit debat zonderling klinkende conclu
sie, dat de regeering, die door dit wetje
wil toonen een Christ, regeering te zijn,
dit slechts kan doen door de nationale
kerk, d. i. de Ned. Herv. ICerk, in
stand te houden.
Er is gelachen bij dat slot. Vermoe
delijk beleekent dit slot zakelijk-, dat de
spreker legen de wel is.
Maar hoe is het nu rechts gesteld
bij de Katholieken, die indertijd mee
hielpen de strenge amendementen van
'de Christ. Historisehen en Anti-Revo-
lutionnaircu te verwerpen?
Van de katholieken heeft gisteren de
heer B o m a n s het woord gevoerd, die
indertijd, samen met den heer Nolens,
het amendemcnt-Rutgers bestreed. Thans
betoogde hij dat het nieuwe art. 4 het
bestaan van een bioscoop door een
raadsbesluit onmogelijk kan maken. En
daar is hij niet voor to vinden. Komt
bevredigende verklaring
Uit Middelburg.
Met een enkel woord willen wij
nog even herinneren aan de morgen
avond te 8 u,ur in St. Joris belegde ver
gadering, uitgaande van hel Alg Nederl.
Verbond waarin de lieer J. J. Gemmel
zal spreken over: Onze Kolonie Surina
me.
Door eenige winkeliers-leden van
.„Handelsbelang" is het .volgende schrij
ven gericht tot het bestpur dier ver-,
eeniging.
Ondergeteekenden, allen winkeliers,
doen liierbjj het verzoek, een enqu,eto
in le stellen ho© de winkelstand slaat
tegenover liet vraagstuk der winkelslui
ting.
Liefst door referendum, daar een ver
gadering niet ajle leden omvat en dit
evenmin door een adres wordt bereikt.,
Ondergeteekenden zijn warme voor
standers van het behoud van den tegen-
woord igen toestand en gelooven dat de
wettelijke verplichting de eenige moge
lijke weg is om den tegenwoordigem
toestand le behouden.
Zeker hebben we nu toch ook plichten
tegenover de werknemende klasse en ge
nieten honderden gezinnen zoowel van
bedienden als va,n patroons van de vrije
avonduren, die liet huiselijk leven be<
vorderen.
De enkele weken waarin nu de win
kelsluiting vrij is, bewijzen wel dat het
geheele publiek in alle stauden, zich
heeft ingeleefd in de 8-uur sluiting.
Diit uur achten ondergeteekenden dan
ook de gre'ns.
Wij kunnen hieraan toevoegen dat het
Bestuur van Handelsbelang in een gister
avond gehouden vergadering besloLen
heeft een dergelijke enquole bij ham
leden in te stellen.
Uit Zuid-Beveland.
Maandag vergaderde de Baad te
Krabbend ij k e. Afwezig wegens ziek
te de wethouder Krijger. Op het verzoek
van de Ver. Handelsonderwijs te Goes om
verhoogde subsidie, werd afwijzend be
schikt. Het voorstel lol het sluiten van
ecu rekening-courant en depositoreke
ning met de Bank van Ned. Gemeenten,
wordt m .a. st. aangenomen. In behan
deling kwam de begrooling 1926. Beslo
ten werd om een of twee onderwijzers
op wachtgeld te plaatsen, en daarvoor
le wachten tot na 16 December in ver
band met het aantal leerlingen op de
openbare school.- De behandeling van de
diverse posten gaf weinig aanleiding tot
discusies, zoodat de begrooting spoedig
was afgehandeld. De begrooling sluit met
een eindcijfer van f77457.82 met f 1468.56
voor onvoorziene uitgaven en een saldo
over 1925 van f2025.32ya. Bij de rond
vraag vestigde dc heer Lagendijk nog een
en ander op den bouw van de nieuwe
huizen in de Julianaslraat.
Uit Zeeuwse h-V Laander en OD.
Het Tweede Kamerlid Brast heefl
den minister van financiën de volgende
vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat de
huurders van den Dijckïneeslerpolder te
IIoek (Zeeland) wegens den te hoogen
pachtprijs financieel slechte jaren ge
maakt hebben?
Is de minister bereid om, na hel be
ëindigen van de loopende huurjaren,
welke zijn verstreken met het ootbloolen
der schoof 1926, ter tegemoetkoming van
zware geleden verliezen, aan dezelfde
pachters, en tegen billijken prijs, den-
zelfden grond uit de hand 'te verhuren?
Uit Zeeuws c h-V laanderen W. D.
De heer J. van der Male le Groe
de is benoemd tot kommies 2e klasse te
Roosendaal.
Met de Staatscrt van 13 Oct. zijn
verzonden afdrukken van de statuten be
treffende Hel Wit-Gele Kruis. R. K. Ver-
eeniging voor volksgezondheid en zieken
verpleging in de parochiën en gemeenten
IJzendijke, Biervliet en Hoofdplaat, ge
vestigd te IJ z e n d ij k e.
(Voor verder Stad en Provincie zie
men het Bijvoegsel).
^"•nfableöen,
voor zangets
(Ingez. Med.)
KUNST EN 'WETENSCHAPPEN.
Mevrouw N. C HopmanKwast
heeft het boek „The Iüngford School"
van Cissy van Marxveld bewerkt alsi
operette, welke in dit seizoen le Amster
dam en elders zal worden opgevoerd.
(Hbl.)
KER5ENBOHBOH5
Deze bonbons zijn geuulö mei
gaue, rijpe meikersen op fijne
Fransche cognac. De chocolafle
is gemaakt uit prachtige Ulest-
Inöische Cacaoboonen en uer-
u/erkt met öe uuerelöberoemöe
Uan Houten's Cacaoboter. Deze
samenstelling, zoowel als öe
langflurige, intense bemerking
öer chocolaöe uerklaren, öat öeze
bonbons zijn:
EETER DHn FINQERE.
50 CEHTS PER 0N5
(Ingez. Med.)
Gisterenavond reed op den Veer-
schen Singel alhier een auto, waarvan
de vooruit door den hevigen regen zeer
beslagen was, tegen een wagen met ga-
lanteriën aan. De autobestuurder was
bereid de aangerichte schade te vergoe
den.
Uit Vlissingen.
Vrijdagavond werd le Vlissin
gen een vergadering gehouden van.de
scheepsofficieren der Stoomvaart-Maat
schappij „Zeeland" waarop ook de voor
zitter en de secretaris van de Centrale
van Koopvajrdij-Officieren, benevens dc
beide vertegenwoordigers der scheeps
officierenorganisaties aanwezig waren.
Op deze vergadering bleek de wensch
der scheepsofficieren om in verband mei
de zeer geringe promotiekansen een bij
zondere gageregeling voor de „Zeeland"
in te voeren en wei-d besloten het be
stuur der Centrale van Koopvftardij-Of
ficieren te verzoeken al het mogelijke in
het werk te stellen, om aan de bestaande
KERKNIEUWS.
Voor de Clir. Jongemannen Ycr-
eeniging alhier hoopt Zondag 25 Oct.
te spreken, des avonds 6 uur in de
Nieuwe ICerk ds. G. P. de Vey Mestdagh
van Rotterdam over -het onderwerp
„Grondslag en Werkwijze van het Ned.
Jongelingsverbond." Mevr. Kuiler-Nonhe-
bel hoopt l© zingen terwijl de heer van
Os ook zijn medewerking ais organist
heeft toegezegd.
Ds. de Vey Mestdagh hoopt 's morgens»
to preeken in de Koorkerk.
Door wijlen M. A. Dielcman P.z.,
onlaugs te Axel overleden, is gelega
teerd, vrij van sueccessierechten aan de
Geref. Kerk van .Axel f 2000; aan de Dia,-
conie van die kerk f 3000; aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam f 500 en aan
de Theol. School te Kampen f 500.
i (Stand.).
Geref Gem.
Op het tweetal te Vlaardingcti komt
voor ds. M. Hofman te Krabbendijke.
hierover
van den Minister, dan kan hij zijn stem I grieven tegemoet te doen komen,
niet aan het ontwerp geven. Dat hij
De kwestie-Geelkerken.
In de gisteren gehouden vergadering
van do classis Amsterdam der Geref.
Kerken is behandeld het gevraagde ad
vies van d© hoojjleeraren aan de "Vrije»
Universiteit te Amsterdam en de Theol.
school te Kampen.
In "dat advies verklaren die' lioog-<
leeraren o.a. dat ook h.i. de antwoorden
van dr. Geelkerken op de hem gestelde
vragen bedenkelijke uitlatingen bevat
ten;
dat naar hun oordeel iemand die de
historiciteit van het verhaal In Genesis
2 en 3 aantast, in strijd komt met de
'Heilige Schrift en de Belijdenis;
dat zij de classis adviseeren om de
vragen, die aan dr. J. G. Geelkerke(h
gesteld zijn, dato 8 Juli 1.1., hem opnieuw
voor te leggen; maar uiL de eerste vraag
té laten vervallen „Genesis 1', aangezien
de bewuste preek-„coupure" daar,op geen
betrekking had;
dat in geval dr. J. G. Geelkerken in
gebreke bïijït deze vragen te beantwoor
den of naar het gevoelen van dc classis
onvoldoende antwoorden geeft, zij de
classis aanraden, afgezien van de voor-
loopige maatregelen, welke deze meent
te moeten nemen, zich wegens het ge
wicht der zaak tot de particuliere sy
node te wenden met het verzoek ten
spoedigste e^n vervroegde generale sy
node te doen bijeenkomen, teneinde over
deze zaak in haar geheel een beslissing
te nemen.
Op voorstel vau de commissie besloot
de classis
le. in dc eerste vraag Ln plaats van de
woorden „Genesis 1, 2 en 3" te lezen
„Genesis 2 en 3";
2e aan dr. J. G. Geelkerken, als hij,
gehoor gevende aan de tot hem gerichte
citatie, voor de vergadering verschijnt,
dezelfde vragen voor te leggen, zooals
dio zijn vastgesteld Ln dc vergadering
van den 8slen Juli 1.1., behoudens de
sub 1 genoemde wijziging.
Dr. "Geelkerken is echter niet ver
schenen. In een door liem geschreven
brief zegt hij niet aan de citatie te zul
len voldoen, omdat de classis geen recht
heeft hem te cileeren; omdat de reden
van de citatie niet is medegedeeld, omdat
hem nog niet zijn meegedeeld de gron
den van het over hem uitgesproken af
keurend oordeelen omdat over dit ern
stige probleem een mondelinge onder
vraging onprofijtelijk is.
De classis keurde deze weigering af,
maar besloot vooralsnog geen verdere
maatregelen te nemen, en de particulie
re synode van Noord-Holland, die 14
October 1925 (heden) samen komt,
verzoeken het daarheen te leiden, dat ten
spoedigste een generale synode zal bij
eenkomen om over de zaak van dr. Geel
kerken in haar geheel tc beslissen Voorts
dr. Geelkerken ernstig te vermanen, dat
hij niet verder door publicaties de pu
blieke opinie bewerkt, wat tot eenzijdige
en volslagen voorlichting aanleiding gaf.
Afzonderlijk werd betreurd dat de ker-
keraad der Geref Kerk vau Amsterdam
Zuid (die waar dr. Geelkerken predikant
geen afkeuring heeft uitgesproken
over diens houding in zijn publicaties.
De „Telegrmeldt nog dat de afge
vaardigden van Amsterdam-Zuid niet op
de vergadering der classis aanwezig wa
ren.
Een der ouderlingen van Amsterdam-
Zuid verklaarde daarop, dal de convoca
tie voor de classis door den kerkeraad
pas Vrijdagavond was ontvangen, terwijl
er Donderdagavond kerkeraadsvergadc-
ring is, zoodat dus de liérkeraad, daar hij
niet meer bijeen had kunnen komen,
geen afgevaardigden had kunnen zenden.
Door dit kerkeraadslid werd cc. nog
op gewezen, dat de andere kerkeraden
wel op lijd een convocatie hadden gekre
gen, zoodal liet bericht dus blijkbaar
was achtergehouden.
ONDERWIJS.
Bij Kon. besluit is, met ingang van
1 Januari, aan mej. H. S. Albcrge, vroe
ger alhier, op haar verzoek, eervol
ontslag verleend als lecrares aan dc R.
H B. S. tc Tiel.
Geslaagd aan de Theologische school
voor hel cand. examen de heer M. B.
van 't Veer ,tc G o e s.
De lieer J. Smit, le Oudeland e)
benoemd lot hoofd der Chr. school te
Waver (gem. Ouder Amslfel), heeft naar
„de Zeeuw" meldt voor die benoeming
bedankt.
Medische hoo ge school en
H. B S. te Malang.
Aneta meldt
De regeering is voornemens, bij sup-
pletoire begrooting gelden aan te vra
gen voor de oprichtingskosten van een
H. B. S. te Malang en f 10.000 voor de
voorbereiding voor de oprichting van een
medische hoogeschool.
HANDEL, NIJVERHEID EN
VJSSCHER1J
Jubileum van Melle.
We ontvingen nog de volgende mede-
deeling
Den 9den October was Bres kens
in vlaggelooi. omdat de N. V. Van Melle's
Confectionery Works haar 25-jarig be
staan vierde Een zeventigtal buitenge
woon fraaie bloemstukken gaven blijk
van de belangstelling welke dc firma
mocht ondervinden. Onder deze spande
dal, door de gemeente Brcskeus aange
boden, de kroon Verder werden den di
rectie fraaie cadeaux aangeboden een
door den heer Jules de Visschcr le Gent
vervaardigde prachtige vaas, gedragen
door een sierlijke zuil op voetstuk van
Cararisch marmer, de vaas gevuld mot
prachtige planten, een en ander van het
personeel; een fraai tegeltableau, ver
vaardigd door de fa Heystec tc Amster
dam, van de reizigers, van arbeiders
en vertegenwoordigers te samen een
fraaie oorkonde, vervaardigd door de
Hofcaligraphen, Gcbr. Grevensluk tc
Amsterdameen fraaie klok van commis
sarissen en aandeelhouders, benevens
nog verschillende cadeaux van vrienden,
waaronder bijzondere vermelding ver
dient het portret van den directeur-op
richter, vervaardigd door mej. Lizzy An-
singh te Amsterdam.
1 In de met planten en groen versierde
zoodat hij dus onder protest niet verte-bioscoop was liet personeel samenge-
genwoordigd was. Volgens de kerkelijke stroomd om de drie directeuren geluk
bepalingen is de classisvergadering on-te wenschen. Door verschillende perso-
wellig. I011 wer(l het w°ord gevoerd. O.a. werd!
