flo. 228
Ma®25.*tag 23 Ssptssnb©!? 1&JS3
188° Jaargang
CO 1 HINT.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
belasting-inning hoor de
postkantoren.
Naar de Crt. meedeelt inzake het
openstellen van kantoren en hulpkanto
ren der posterijen voor het betalen van
belastingen, heeft de voorzitter van de
Commissie van organisatie aan zijn ambi-
•genooten in de overige directies mede
gedeeld, dat hoogstwaarschijnlijk deze
maatregel met ingang van 1 Jan. a.s. zal
worden ingevoerd, terwijl hij hun ver
zocht wel te willen berichten welke be
lastingkantoren ten gevolge daarvan zou
den kunnen worden opgeheven en of dan
alle zittingen van den ontvanger in de
buitengemeenten zouden kunnen verval
len.
De voorgestelde regeling zal ^gelden
voor de betalingen, verschuldigd op ont
vangkantoren, die in het rayon van het
hoofdpostkantoor zijn gelegen of die een
of meer jn dat rayon gelegen gemeenten
omvatten. De betalingen verschuldigd op
andere ontvangkantoren, zullen met ge
bruikmaking van den postcheque- en
girodienst worden verrekend
Indien deze regeling lol stand komt
zullen ,naar het oordeel der commissie,
de zittingen in de buitengemeenten als
regel overbodig worden, de belasting
schuldigen hebben dan immers dagelijks
gelegenheid om op het postkantoor van
hun woonplaats belastiug tc betalen.
fokker amerikaanscii burger.
Volgens liet AmeriJtaansche iucht-
vaarlblad „Aviation" zal de vliegtuig
bouwer A, H. G. Fokker, zich biunenr
korl voor goed in Amerika vesligert
om daar als directeur op te treden van
een nieuwe vliegtuigfabriek. Hij zou dan
zoo spoedig mogelijk Amerikaansch bur
ger worden.
Met zijn medewerkers en compagnons
de heeren Frank R Ford, George Dia
vies en Lorillard Spencer is de heer
Fokker eigenaar geworden van de Atlan
tic Aircraft Corporation in New-Yersey,
welke lot nu toe vliegtuigen e-d. voor
den Amerikaanschen luchtdienst fabri
ceerde. Er zal echter een geheel niéu-
•we fabriek gebouwd worden té Kansas
City; de maatschappij zal tevens als
agente optreden van de producten d|cr
Fokker-fabrieken in Nederland, en bo
vendien het totstandkomen van luchtlij
nen in Amerika bevorderen.
Het artikel wijst er ten slotte op dat
de heer Fokker in zijn werk in Holland
zeer beperkt werd door de jjeographi-
sche en politieke toestanden Van Ne
derland en Europa in 't algemeen en
tijdens zijn verblijf in Amerika tot de
overtuiging is gekomen, dat de ontwikke
lingsmogelijkheden van het vliegtuig in
de Verecnigde Staten onbegrenst zijn.
Vandaar dat hij zich thans voor goed in
'Amerika wil vestigen en zich als Ame
rikaansch burger wil laten naluralisee-
ren.
•uit de pers.
De Medische faculteit
der Vrije Universiteit.
De benoeming van Prof. Bouman,
hoogleeraar aan de Vrije JJniv'ersiteit,
tot opvolger van den grooten Winkler,
gaf de anti-revolutionaire Rotterdammer
aanleiding tot klachten, en dat niet al
leen, maar ook tot de bitse opmerking:
„Eerst ging Prof. Buylendijk naar Gro
ningen, thans schijnt Prof. Bouman vrij
heid te vinden naar Utrecht te gaan."
En dan wordt gesproken van de tragiek,
dat hetgeen*aan de Vrije Universiteit
met ontzaglijke offers is opgebouwd,
goeddeels wordt afgebroken door hen',
die haar het naast stonden; en van het
feit dat de Minister van Onderwijs in ons
Christelijk Kabinet meent aan de me
dische' faculteit haar ooilam te moeten
ontnemen.
Het Vaderland stelt naar aanleiding
daarvan in het licht, dat die z.g. me
dische faculteit de Vrije Universiteit uit
slechts twee hoogleeraren bestond, en
geen enkele rector zelfs daarnaast. Als
men nu weet dat de faculteit der ge
neeskunde aan de gemeentelijke univer
siteit te Amsterdam 16 boogleeraren in
de geneeskunde telt, kan men zich be
hoorlijk rekenschap geven van het feit,
dat die geneeskundige faculteit aan de
Vrije Universiteit er slechts eene
naam was.
Wanneer dus de H.H. Buytendijk
Bouman, onverdachte Calvinisten, ver
trekken uit den kring van hen waarin
dit proces wèl plaats greep, naar dien
waarin het niet plaats heeft gevonden,
is daar maar ééne verklaring voor te
geven. En wel deze, dat zij begrepen
hebben in eene faculteit met twee hoog
leeraren niet het minste nut voor de
Vrije Universiteit al te werpen.
Minister Rutgers heeft, en door de
plaats waarop hij zit, kon niemand het
duidelijker doen dan hij, aan de Vrije
Universiteit goed willen laten voelen,
dat het voor haar veel te hoog gemikt
is, om er ook eene faculteit van de zoo
genaamde exacte wetenschappen op na
te houden. Dat het blad, waaraan hij
zoolang verbonden was, hem deswegens
verwijt, dat hij als Excellentie de Vrije
Universiteit haar ooilam ontnam, is al
bijzonder onbillijk. En de nieuw opge
treden minister van Onderwijs zal weinig
vermoed hebben, dat nog geen twee
maanden na de aanvaarding van zijn
ambt, zijn lijfblad tegen hem zou op
treden als Nathan tegen David deed, om
hetgeen hij misdaan had aan Uriah den
Hethiet. Het geval leert ook weer, hoe
zeer Dr. Kuyper het in 1904 mis had,
toen hij bij de verdediging van zijne
Hooger-Onderwijswet, speciaal tegen
den aanval, dat eene universiteit met
drie faculteiten, op den naam daarvan
toch eigenlijk geene aanspraak kan ma
ken, zich verweerde met het argument,
dat eene universiteit als elke andere in
stelling op den groei gemaakt kan wor
den, er in toestemmende, dat ook naar
zijne overtuiging eene volwassen .uni
versiteit vijf faculteiten moest hebben.
En er bijvoegende, dit alsjeblieft niet te
vergeten, dat, wanneer de Vrije Univer
siteit bij drie faculteiten bleef, en niet
binnen een afzienbaren tijd uitgi-oeide,
zoodat ze ook de overige faculteiten for
meerde, zij dan zou toonen niet door
den echten drang van het geheel van
wetenschap te worden bewogen. Hij
hoopte, dat dit zou kunnen geschieden
op min kostbare wijze door het instellen
van bijzondere leestoelen, maar die hope
is ijdel gebleken, de H.H. Buytendijk en
Bouman hebben daarop thans afdoende
antwoord gegeven.
Uit Staö en Prov'mis.
Uit Middelburg.
Het zag er vroolijk uit in de Streug1-
liolt bioscope alhier Zaterdagmiddag,
met al dat jouge goed. De hier gevesy
tigde Grand Bazar Francais, beter be
kend als Fransclie Bazaar had er een
Idnderbioscopevoorslelltng georganiseerd.
Eu de jongelui schenen zich daar bést
lnee te amuseerenwat hebben ze gé-
lachen om den jongen held die den
strijd met de kannibalen (in zijn verbeel
ding) beeft aangebonden; wellicht is Zon
dag in de boekenkast van do oudci-e
broers Karl May weer eens opgezocht,
liet Japansche sprookje Hanki Panki
werd door kinderen gespeeld, alsof 't
groote menschen waren
Op verzoek van den commissaris
van politie alhier is te 's-Gravenhage
een man aangehouden, verdacht van dief
stal in een volkslogement alhier. De
aangehoudene werd naar hier overge
bracht en na opgemaakt proces-verbaal
aan de justitie voorgeleid.
Uit Walcheren,
Nu de electrificatie der gemeente
St. -Laurens nog steeds op zich
laat wachten en niet te voorzien is, dat
in den a.s. winter stroom zal worden
geleverd, beeft de kerkeraad getracht,
de nieuwe Gereformeerde kerk toch
electrisch verlicht te krijgen. Zij is in
deze pogingen geslaagd; door cfen heer
Wolders te Middelburg, zal worden zorg
gedragen voor eene tijdelijke installatie
voor electrisch licht.
Het plaatselijk comité, dat zich te
St. Laurens gevormd heeft voor
het inzamelen van gelden voor de door
de stormramp geteisterde streken, is
omgezet in een Permanent Comité, waar
door het mogelijk zal zijn in voorkomen
de gevallen spoediger de noodige werk
zaamheden ter hand te nemen. Dit co
mité zal zich ook belasten met het bij
eenbrengen van gelden voor het zilveren
huwelijksfeest van het Koninklijk echt
paar.
In de Vrijdagmiddag j.l. gehouden
vergadering van den raad der gemeente
Vrouwe polder waren alle leden te
genwoordig.
De voorzitter deelde mede, dat van
Ged. Staten bericht was ingekomen,' dat
de. beslissing op het besluit tot ophef
fing van de openbare lagere school in
de aid. Gapinge door hen was ver
daagd; dat de Prov. Stalen afwijzend
hebben beschikt op het verzoek van
den raad om een verhoogde subsidie
in de kosten van de restauratie van den
toren in de afd. Gapinge, alsmede dat
bij hun college geen bezwaren bestaan
tegen de door den raad voorgestelde wij
ziging der grenzen tusschen Vrouwepol
der en St. Laurens, welke mcdedeelingen,
alsmede de sedert de vorige vergadering
ingekomen stukken voor kennisgeving
werden aangenomen.
De door de gezondheidscommissie, ge
zeteld tc Veere, voor het jaar 1926 in-
gezonden begrooting, aanwijzend in ont
vang en uilgaaf een bedrag van f 1600,
alsmede de door het genicesdcbesluur
van Oostkapelle ingezonden begrooting
voor 1926 van den vee- en vlceschkeu-
ringsdienst Oostkapelle, aanwijzende in
ontvang en uitgaaf I 5633, werden mede
a. st. voor kennisgeving aangenomen.
Op advies van de commissie, belast
met hel ngzien der rekening over 1924
en de begrooting voor 1926 van hel Burg
Armbestuur, werd voornoemde rekening
vastgesteld in ontv. op f 635.72. in uitg.
f 634.14$ en de begrooting goedgekeurd
op een eindcijfer van f 124.07$
Daarna werd op voorstel van B. en W.
in. a. s besloten tot goedkeuring van de
door de Gezondheids-Commissie gezeteld
te Veere ingezonden rekening over het
jaar 1921 aanwijzende in ontvang f 1400
in uitgaaf f3672.60.
Op voorstel van B. en \Y werd m a.
s. besloten adhaesie te betuigen aan liet
bekende adres van Zoetcrwoude tot af
schaffing van den Zomertijd
M. a. s. werd besloten tol goedkeuring
van het door B. en W.i opgemaakte ko
hier van de iiondebelastiug voor 1925.
Daarna werd op voorstel van B en
W. m, a s. besloten aan mej. M, C
Brandes, onderwijzeres aan de openbare
lagere school in de afd. Vrouwepolder
mei ingang van 1 Januari 1926 atszoo-
danig eervol ontslag te verlecnen, op
grond dat het aantal leerlingen dier
school zoodanig is gedaald, dal geen aan
spraak op behoud van eene onderwij
zeres kan worden gemaakt.
Vervolgens werd op voorstel van B.
en W, m a s. besloten de over hef jaar
1921 ingevolge artikel 101 der L O. Wet
1920 aan hel Bestuur der Bijzondere La
gere School in de afd. Gapinge uil tc
keeren vergoeding vast te stellen op
f 623.30.
Tot leden der Commissie beiast met
het nazien der rekeningen over de jaren
1922 tot en met 1924, ingezonden door
het bestuur der vereeniging voor lager
onderwijs op Geref. grondslag gevestigd
le Gapinge werden benoemd de heeren
L. Maas, C. Langebeeke en L. Dingeman-
se Lzn. Jr.
Op een verzoek van voornoemd school
bestuur om gelden beschikbaar te stel
len voor de aanschaffing van buitenge
wone leermiddelen, werd m. a. s. beslo
ten de gevraagde gekten toe le staan.
Daarna werd op voorstel van B en Wi.
m. a. s, besloten tot aanschaffing vin
eenig meubilair voor de gemeentekamer
in de afd. Vrouwepolder.
Bij de rondvraag vestigde de heer
Dobbelaar de aandacht van B. en W
op de afvoering van liet water van dé zij
kanten van den Gapingsclien straatweg
waarop dc voorzitter dc heer Dobbelaar
van antwoord diende
Zaterdagmiddag is op het strand te
Zoutelande aangespoeld 't lijk van
'n manspersoon, lang plm. 1,60 AL, waar
aan een linnen hemd, aan de linkervoet
een lederen rijgschoen, waarover een
blauwe cheviot pantalon hing, om de
lendenen over het bloote lichaam be
vond zich een gevlochten lederen gordel
met ijzeren gesp. Op de rechteronder-
arm was een gedeelte van tatoueering
zichtbaar in rood, groen en zwarte kleu
ren, waarin op. een gebogen bandje voor
kwamen de letters D.o.r.e.s. Na den ge
wonen lijkschouw is het wegens verre-
gaanden staat van ontbinding op last
van den burgemeester in de duinen be
graven.
Uit Noor d-B e v eland.
Op Zaterdag 26September was
het 50 jaar geleden, dat W. L, v. d.
Heijde, Stroodorp tc Wissenkerke,
in dienst kwam bij de familie Van Nieu
wenhuijzen, landbouwers in de Spiering-
polder.
De tegenwoordige „baas", de heer M.
C. van Nieuwenhuijzen Joh.z., wenschte
dit feit niet ongemerkt te laten voorbij
gaan en op zijn initiatief werd op dien
datum aan den jubilaris een herinnerings
medaille, geslagen op den stempel der
Mij. Tot nut van 't Algemeen, en een
keurig diploma (cal. A. Maas te Kori-
gene) uitgereikt door den voorzitter van
en namens 't dept. Noord-Beveland, me
de vertegenwoordigd door dokter Fret.
Aanwezig was ook Burgemeester Ver
horst, die namens 't gemeentebestuur
den jubilaris gelukwenschtc. De heer M.
C. van Nieuwenhuijzen sprak den ruim
70-jarigen arbeider namens de familie
toe.
TTt Schouwe n-Du i v 1 a n d.
Blijkens het in het jongste nummer
van de Z. N. opgenomen verslag van d'e
Maandag j.i. gehouden alg. vergadering
van het Waterschapsbestuur van Schou
wen werd z. h. s. besloten tot hel coit-
verleeren der 51/2 en 6 pet, leeningen
aangegaan voor het stoomgemaal in het
district Koudekerke, samen groot 300 000
gulden in één leeuing van 4$" petbij een
koers van 95 pet.
Na een besloten vergadering werd bij
de herziening der s'alarisverordeuing met
19—3 stemmen besloten de jaarwedde
van den ingenieur met f 500 te vermin
deren en werd met 22 3 st een voorstel
Steur aangenomen 0111 liet salaris van
den commies te laten zoo als liet is In
1930 zal de verordening weer herzien
worden.
Bij de herziening der pensioenveror-
dening werd met 14 legen 9 sle. aan
genomen een voorstel v. d. Bout om 3
pet. voor eigen pensioen te heffen en 2
pet. voor weduwenpensioen.
Uitvoerig werd gesproken over eon
voorstel van het D. B. inzake het heffen
van een dijkgeschot vau gebouwde eigen
dommen. De voorzitter motiveerde het
nemen van zulks een besluit om van
Ged. St, een beslissing van goed- of af
keuring uit te lokken waarbij dan levens
door dat college motieven moeten wor
den opgegeven. Op voorstel van den heer
Gast wordt besloten dat door het ge
bouwd één tiende zal belaatd worden
van dc som die het ongebouwde betaalt
Het dijkgeschot voor '26 wordt vastge
steld op bet zelfde bedrag als bel vorig
jaar.
De bemaling van het OssebevanJ
waarover de ingenieur een rapport had
uitgebracht, wordt na bespreking aan
gehouden lot de begrooting
x-
Uit Zeeuwseh-Yhanderen W. D.
Zaterdagavond is tijdens een kort
onweder de bliksem geslagen in een wo
ning te C ad zand. zonder echter brand,
te veroorzaken. De lamp, beneveus een
spiegel en andere voorwerpen werden
vernield.
ter herdenking van
ir. iiogerh'aard.
In hel jongste nummer van de In
genieur" wordt door Ir. J. M. W. van
Elzelingen een van groote waardeering
getuigend herdenkingsartikel gewijd aan
den 16 Mei j.l. overleden oud-hoofdin
genieur van den Provincialen Waterstaat
in Zeeland M. B. G Ilogorwaard.
Herinnerd wordt door hem aan de
instelling in 1882 van een afzouderlijken
waterstaalsdienst voor Zeeland, waarvan
de heer Hogerwaard de leider werd, en
bleef lot 1907. Heeds dadelijk na zijn op
treden toog hij van het eerste stuk van
zijn „oeververdediging in Zeeland
I11 den ioop van 20 jaar liet hij ach
tereenvolgens elf verhandelingen het
licht zien, waarin hij voor de geheele
ZeeiiwscJie kust de geschiedenis van kust
en stroom verhaalde, en tevens de wijze
van verdediging van den onderzeeschen
•ever vastlegde ln den strijd door IIo-
;erwaard gevoerd voor de handhaving
van hel stelsel van de vaste punten voor
de oeververdediging is hij overwinnaar
gebleven. In de eerste jaren van zijn
verblijf heelt hij daarvoor geen dank
geoogst. Op niet openlijke wijze dwars
boomde men zijn plannen voor verbete
ring van de kust der calamiteuze polders.
Maar tegen een man van het gezag dat
Hogerwaard in Zeeuwschen kring en
daarbuiten genoot, was op den duur de
strijd niet vol te houden.
Zijn doel heeft gezegevierd en zijn
werk blijft voor Zeeland van onvergan
kelijke waarde.
,jBetreuren zullen veien4 zoo eindigt
de schrijver ,dat Hogerwaard dp latere
levensjaren»in afzondering heeft jgeloefd.
Maar zij die hem meer nabij zijn ge
komen, weten wel de oorzaak die hem
heeft gedreven in een eenzaam afge
zonderd leven, dat met liet klimmen'der
jaren allengs tot volstrekte afzondering
leidde Hogerwaard is heengegaan, aan
ons de herinnering aan een bijzondere
persoonlijkheid latend.'"
What is in a name
^CONOMIE ^eH f;ia"vaa
Zeidon zal
men echter
rubber-artike
len vinden,
waarbij de
naam zoo ten voile beantwoordt aan
het doel en do strekking als bij de
rubbe1 hakken, -zolen en -tips,
voorzien van liet merk ECONOMIE.
ECONOMIE in naam,
ECONOMIE in daad!!!
(Ing. Med.)
M A. Sanders. Braamstraat B 39, van
Middelburg.
Vertrokken
A' van der Wel en gezin, Nieuwslraat
B 59 naar Rotterdam - Weef L. de
Wiilc-Theune. N. Vliss weg C 182 naar
Middelburg. - Wed. P Melis-Bosschaart
(Berniweg B 4) haar Roosendaal E.
Verhoert. Middelb straat A 231 naar Ber
gen op "Zoom. Q L. W. Th. Voehel, De
Deckerstraat E 29 naar Amsterdam. Mej.
L de Nooijer, Kanaalstraat B 10 naar
Goes. ,T Joziasse, Papegaaicnbui^j C
33 naar Middelburg. M Klaassen. N.
Vliss. weg C 164 naar Rotterdam. Mej
A M. Job. ICauaalslraal B 15 naar Am
sterdam. Th. A Werkman en gezin,
Braartistraat B 41 naar Terneuzen
Mej A. Leijnse. Vliss. straat B 350 naar
Rotterdam P. Langedijk en gezin. N.
Vliss. weg C 181 naar VlisSliigen.
KERKNIEUWS.
Woensdag 14 October zal do lieer
J C. D Itosciun Abbing uit Arnhem in
de Bogardzaal voor de Chr. Jongeman
nen Vereeniging spreken over „Een en
ander over hedendaagsche dichters en
schrijvers"
Voor bijzonderheden verwijzen wij
naar de advertentie in ons nummer van
Zaterdag
I (Jeref. Eerk.
Aangenomen het beroep naar St.
Laurens door A. Koning candidaat te
Nieuwerbrug.
Geref. Gem
Tweetal te Aaglekerke (alphab.) ds.
J. Fraanje te Barneveld en ds. B van
Neerbos te Terneuzen.
Bedankt voor het beroep naar Kals ma -
zo, N Am.) door ds. M. Hofman, le
Krabbendijke,
voor de Slachtoffers van hei-
noodweer.
Sedert de vorige opgave is ingekomen
bij den Penningmeester van het Provin
ciaal Watersnood Comité in Zeeland,
van: collecte Noordwelle f 155.95; col
lect e Tholen (nagekomen gift) f 2.40;
collecte Eiiemeet f 106.40; Werklieden-
vereenigingen te's Heer Arendskerke
f52.10; M. M. f5.collecte Yerseke
f999,135; collecte Grijpskerke (nageko
men gift) f 2.50; collecte Koudekerke
(nagekomen giften) f 21.50; collecte Sas
van Gent f876.75; Th. D. te Biervliet
f5.collecte Boschkapelle f 112.50.
bevolking.
In de eerste helft der maand Septem
ber zijn in de gemeente
o. en w souburg
I ngeko men:
J. vau der Maas en gezin. Tuindorp
D 67 van Kruiningen. Mej. L dc Rijke,
Kanaalstraat A 58v, van Middelburg.
Mej W. Megatik, Nieuwslraat B 59, van
Amsterdam. 0. Bosschaart en gezin
Bermweg B 4, van Vlissingcn Mej
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Men verzoekt ons le melden, dat
de lezing, die ds. J. B Netelenbos zal
houden voor de Geschied- en Letterkun
dige vereeniging, niet zal plaats hebben
op Vrijdag 16 .doch op Vrijdag 30 Octo
ber.
onderwijs
Ter aanvulling op ons bericht van
Zaterdag betreffende het slagen voor
het examen t.b.c.-huisbezoekster, dient
nog vermeld, dat de zusters Koole en
van Exel slaagden voor het practisch
examen en dé andere dames voor the
oretisch en practisch. Alle dames zijn
leerlingen van den cursus van de Prov.
Ver. tot bestrijding der tb-c.
Vrijdagavond werd in School
I te Yerseke een vergadering
gehouden van de Vereeniging V.
O. L. O., ingeleid door den voorzitter,
den heer Klaassesz. Tot bestuurslid der
bewaarschool werd benoemd dhr. D. van
Boven, van de Ver. V. O. L. O. mej.
Westdorp. De heer Welleman van Krab
bendijke sprak een progagandistisch
woord voor goed volksonderwijs. De
heer Maas van Schore gaf, door èén
groot aantal lichtbeelden verduidelijkt,
een uitvoerige beschrijving van de in
richting en werking van een moderne
ingerichte suikerfabriek. De vergadering
was bezocht door ruim 100 leden.
Geslaagd aan de Universiteit le
Amsterdam voor het candidaatsexamea
