ÜO. 222
Maandag 21 Septembei* 192$
188' Jaargang
OURANT.
BINNENLAND.
minister welter heden
verwacht.
De nieuwe Minister van Koloniën, de
heer Ch. J. I. >1, Welter is Zaterdag
met de „Grotius" te Genua aangekomen
vergezeld door den. heer E. A. Zeil inga.
Met den trein van halfnegen vertrok
ken de heeren naar Luzern. De reis naar
Nederland wordt vermoedelijk gedaan
over Duitscliland. De minister deukt he
den Maandagmiddag 5 uur 48 in Den
Haag aan te komen.
DEMONSTATIEF CONGRES VxlN
S. I). A. P. EN N. Vk Vl V.
Het driedaagsche Congres door deze
beide organisaties op touw gezet in Den
Haag is Zaterdagmiddag ingeleid met een
huldiging van mr. Tro-elstra.
Toen deze de vergaderingzaal in den
Dierentuin binneukwam daverde het ge
bouw van het applaus ,het gejuich en liet
gezang. Troelstra wandelde midden door
de zaal zichtbaar geroerd en rechts en
en links handen drukkend.
Achtereenvolgens werd Troelstra toe
gesproken door Schaper die hem zei dat
hij nu door de massa zou gehuldigd
worden ,door Vliegen, die hem ais poli
tiek leider, als poliliek kunstenaar, roem
de; door Friedrich Adler, die hem na
mens de Internationale toesprak, en door
Stenhuis, die het zich een trots en glorie
noemde aan Troelstra het ontwerp-Troel-
stra-oord te mogen overhandigen.
De heer Troelslra zei in zijn antwoord
oa. dat hij wel van terzijde van de
voorbereiding der stichting van- liet
Troelslra-oord iets had medegemaakt
Het zal aan zijn doel beantwoorden. Spr.
dankte het Vakverbond de gevers, voor
de hulde, spr. gebracht, maar gebracht
ook aan de verheffing der arbeidersklas
se met spr.'s liulp en hoopte dat menig
afgebeuld propagandist van S.D.A.P. en
vakbeweging er tot rust zal komen,daar
in het Troelslra-oord. Immers, hoevelen
van die propagandisten plegen roofbouw
ten koste van eigen lichaam. De rust kan
dan hel middel zijn den strijd met sterker
krachten en meer succes le voeren. Spr.
dankte nogmaals voor het hoogopgevatle
en kostbare geschenk
Zich tot zijn opvolger als voorzitter
van de Kamerfractie wendende, verklaart
spr. ,de keuze van den heer Albarda met
onverdeelde instemming te hebben ont
vangen. (Applaus). Spr. stelt hem den
eisch dat hij zichzelf gelijk zal blijven,
overtuigd dat hetgjeen aan hem nog
mocht ontbreken weldra aangevuld zal
worden. Spr. wensclile vergaderden en
den heer Albarda beiden geluk met de
gedane keuze.
Aclitervolgeus bracht de heer Troel
stra aan verschillende vrienden en mede
werkers dank. De beschouwingen over
den polilieken toestand van het oogenblik
liet hij rusten. Ze zullen opgenomen wor
den in een binnenkort te verschijnen bro-
ciiuren. Hij bepaalde zich nu lot een
opwekking om ten strijd van de demo
cratie te doen doordringen iu het be
drijfsleven ,en het kapitalisme aan te
tasten in zijn kern. Thans gaat het naar
de socialisatie.
's Avonds is er een groote fakkelop-
gehouden voor de woning van den heer
Troelstra. Het was een ontzaglijke lange
stoet met een aantal muziekkorpsen. Het
voorbij trekken voor het huis, waar mr.
Troelslra met zijn familie op het bal-
con stond, duurde meer dan een half
uur.
Het congres werd gister ingeleid door
een rede van den heer Albarda over de
politieke situatie, waarbij het in het bij
zonder het premierschap van den heer
Colijn, en het gedrag der Katholieke de
mocraten kritiseerde.
Na inleidingen resp. van G. J. A. Smit
Jr., A. H. Gerhard, en S. de la Bella,
werden resoluties aangenomen iuzzake
medezeggenschap en bedrijfsorganisaties,
over onderwijs, en over de 18 urige
werkweek.
Heden \verd na een rede van K. ter
Laan een motie aangenomen vóór natio
nale onlwabening.
het A. N .V., waarbij in principe wordt
uilgesproken te komen lol:
het stichten van een financieel admi
nistratief onafhankelijk C. N. O. P. ;Co-
milé van Neutraal Overheidspersoneel)
en C. O. H. (Comité van organisaties van
Handarbeiders)
en besluit:
lo. het bestuur van het Verbond van
hoofdarbeiders uit te noodigen bespre
kingen le voeren ,om te komen tot een
drie-vleugelsysleem (arbeiders, hoofdar
beiders ,en ambtenaren);
2o. tot het instellen van een commis
sie die op korten termijn in elk
geval vóór 1 November a.s. voorstel
len zal formuleeren betreffende de uit
werking van de genomen besluiten en
deze voorstellen te Lehandelen in de nog
dit jaar le houden algemeene vergade
ring."
Uit Stad en Provincie.
Uil Middelburg.
- Het is zeker een goed besluit ge
weest om de laatste uitvoering van het
Middelburgsch Muziekkorps in de Abdij
dit maaLjiiet des morgens doch van 12
tot I te üoen plaats hebben. Daardoor
was het gisteren weer veel drukked in We.
.Abdij dan de laatste keeren het geval
was, ook het aantal genomen Zitplaatsen
was veel grooter. Onder de aanwezigen
waren ook wqpr vel»? personen uil Vlis
singen en andere plaatsen in de om
geving, zoodat blijkt, dal deze uit
voeringen door honderden nog steeds op
prijs worden gesteld. Ook bij dit laatste
concert onder leiding van den heer Joh.
H. Caro, heeft het korps zich uitstekend
van zijn taak gekweten en zeker mag een
woord van dank en lof aan den heer
Caro, die dit jaar de leiding belangloos
op zich nam nu de heer Morks verhin
derd was dit te doen, nïel achterwege
blijven.
- ;Hel Middelburgsche muziekkorps
geeft /"Vrijdag a.s weder een muziekuit
voering op liet Molenwater.
Op verzoek van een medicus is
verleden week de 71-jarige H, wonende
aan den Penninghoelcsingel alhier, die
in ongelooflijk vuilen toestand verkeer
de, door de politie naar het gasthuis
vervoerd; daar is H. thans overleden.
Hel huis is vanwege de gemeentereini
ging op krachtige wijze ontsmet.
- Door de politie a 1 li i e r is verleden
week op heeterdaad betrapt de 21-jarige
J. S., die van een wagen steenkolen, die
hij moest vervoeren, een zak aan den
Blauwendijk in een bosckje plaatste, wel
ke zak dan later werd weggehaald. Het
bleek, dat op die wijze reeds meer
steenkolen niet op de juiste plaats wa
ken terecht gekomen. Proces-verbaal is
reorganisatie alg. nederl.
Vakverbond.
Op 18 en li dezer heeft het Alg. Ned.
Vakverbond e« buitengewoon huishou
delijk congres t Utrecht gehouden, ter
bespreking van fel voorstel tol opheffing
van het Verboid.
Aanwezig war-u 22 aangesloten orga
nisaties met een'edental van 2128*7, be
nevens vertegenwoordigers van verschil
lende besluurderJjonden en belangstel
lende leden. Sleclfc 2 organisaties met
339 leden ontbrak^.
Na langdurige bqprekingen werd met
algemeene stemmerihet volgende voor
stel aangenomen:
,,Het congres besijit, op voorstel van
den C. B« P. T. T. lit reconstructie van
De politie alhier heeft een uit
het Huis van Bewaring ontslagen Duitsch
meisje aangehouden, die hier geen be
staan meer heeft. Zij is heden over de
grens gebracht.
Door de politie a 1 h i e r is een man
aangehouden, die nog 15 dagen hechtenis
moest ondergaan en deswege gesigna
leerd stond.
Uit Vlissingen.
In de weck van Zaterdag 12 tol
en met Vrijdag 18 September werden tc
Vlissingen in het gewone bad ge
nomen 238 zeebaden, waarvan 119 door
dames en 117 door heeren en iu het
volksbad 85, waarvan 24 door dames en
41 door heeren.
Zaterdag is op de reede van Vlis
singen een timmerman aan boord van
het Belgische stoomschip „Woïhandel"
in het ruim gevallen. De man, die naar
het St. Joseph Ziekenhuis werd overge
bracht, is in den nacht van Zaterdag op
Zondag aldaar overleden zonder bij ken
nis te zijn gekomen.
Bij de opening der Schelde-lcntoon-
stelling te Antwerpen is o.a. het woord
gevoerd door den C. A. van Woelderen.
burgemeester van V1 i s s i n g e n en ge
wezen op de goede verstandhouding tus-
schen België en Nederland daarbij uit
sprekende de beste wenschcn voor het
welslagen der tentoonstelling.
Uit "Wialcheren
Men schrijft ons uit R i 11 h e m
Toen de heer A. Cevaal Wz. op
bouwland bij zijn hof stéde „Nieuwe I'
ve" bezig was met het planten van
boonstokken, deed hij een griezelige
vondst. Na eenige steken grond uitge-
jgraven te hebben, 6 4 7 c.M. diep, ont
dekte hij overblijfselen van een men-
schelijk geraamte, waarvan vooral de
dijbeenderen en een deel van den sche
del met tanden, benevens enkele an
dere beenderen nog vrij gaaf waren. Het
lichaam lag, zooals vroeger altijd, met
't hoofd naar het Westen en de voeten
dus naar het Oosten Toen men eenige
Meters verder weer een put wilde ma
ken, stootte men op een fondament.
Verleden jaar werd bij 't rooien van
hout aan den slootkant van hetzelfde
stuk 'land ook een geraamte van een
mensch gevonden, in dezelfde houding,
jZpodat blijkbaar liet land eertijds een
*ItcrkIiof moet zijn geweest. Eenige on
derzoekingen dienaangaande hebben 't
volgende aan 't licht gebracht.
Nieuwerve, nog een afzonderlijke am
bachtsheerlijkheid zijnde onder Ritthem,
had in de middeleeuwen, behalve een
vrouwenklooster ook een daarbij behoo-
rende kerk, niettegenstaande 3 4 mi
nuien verder op 't dorp Ritthem ook
een kerk stond. In 't jaar 1290 lezen
wij reeds van een geslacht van Nieuw
erve.
De kerk van Nieuwerve was gewijd
aan de heilige maagd Maria. 'Volgens 't
register op de parochiën, altaren, vica-
riëneu de bedienaars, zooals die voor
komen in de iniddeleeuwsche rekenin
gen van den officiaal des aartsdiakens
van den Utrechtschen Dom, was in 1405
pastoor Petri de Steyn. Hij'heeft nog 11
opvolgers gehad- De laatste was Nicolao
Gisleni, die in 1554 werd geinstitucerd.
't Gebeurde echter menigmaal, dat een
vacature eenige jaren duurde, omdat de
parochie arm was en de geestelijke voor
namelijk moest leven van 'tgeen de in
gezetenen voor de kerk opbrachten 't
Genoemde vrouwenklooster was niet rijk
(en is in de eerste helft der 16e eeuw
afgebroken. De kerk bleef nog eenigen
tijd bestaan. In het jaar 1560 werd ech
ter de parochie Nieuwerve, evenals de
nabij gelegen parochie Welzïnge, als
zijnde le klein, opgeheven "en beide
werden gevoegd bij de parochie Ritthem
Toch bleven de oude namen beslaan,
ook zelfs na de hervorming sprak en
schreef men van de kerkelijke of bur
gerlijke gemeente Ritthem met Wel singe'
en Nieuwerve.
De kerk te Nieuwerve is blijkbaar,
evenals die van ^-Yelsingetijdens de
Spaansche tröeÜelen afgebrokoif
Het stuk bouwlaud, waar de men-
schengeraamten gevonden zijn en dat
tegen aan den straatweg ligt, is dus een
oud kerkhof en de fondamenten zijn
die van een kerk. Het een en ander da
teert üit de 15e en 16e eeuw. zoodat de
jeraamten bijna 400 jaar oud kunnen
zijn. Het plan is om le onderzoeken,
hoe ver de fondamenten zich onder den
Uil Zuid-Beveland.
Toen de motorrijder IC. uit
Kruiningen in snelle vaart langs den
Kanaalweg reed kwam hij bij Schore
te vallen. Bewusteloos werd hij van onder
zijn rijwiel gehaald Hij bekwam enkele
vrij ernstige verwondingen,
De heer Zoetewei te II answeert
heeft dezeu zomer verschillende tochten
tact zijn autobus naar Brussel onder
nomen en kon door zijn goede kennis
an de merkwaardigheden aldaar uitste
kend voor gids dienen voor de '20 tot
30 personen, die hij medenamBij dep
twintigten tocht lieeft de heer Zoetewei
een bezoek gebracht aan burgemeester
Max op het stadhuis en hein daar als
herinnering een schilderij, voorstellende
28 meisjes in Zeeuwsch cosluum, aan
geboden.
,Het Laatste Nieuws" waaraan het bo
venstaande is ontleend, noemt het een
middel tot toenadering tusschen Belgep
en Nederlanders.
In het Laatste Nieuws (Brussel)
komt een geestdriftig verslag voor van
een autotocht door een 60-tal leden van.
den Vlaamschen Toeristen Bond met 3
gewone auto's, en 2 groote bussen ge
maakt door Z." Beveland. Ze werden le
Kruiningeu ontvangen door twee be
stuursleden van de V.V.V. de heer Geijse'
en Verner, en te 's Ileerenlioek door dr.
Folmer, den voorzitter. In Ierseke be
zochten ze onder leiding yap. den heer v.
de Peel de oesterputten.
Uit Schouwen-Duive 1 and.
In de Zaterdag te Zie r i k z e e
gehouden vergadering van den gemeen
teraad werd het schrijven van de ge
meente Zoeterwoude om adhaesie-belui-
ging aan liaar adres aan de regeering tol
afschaffing van den zomertijd, voor ken
nisgeving aangenomen.
De heer I. de Broekert verzocht ont
slag als lid der gascommissie, op grond
dat bedoelde commissie het met zijn l'i-
nantieële plannen niet eens is. Hel ont
slag werd eervol verleend, en benoemd
werd de heer J. v. d. Kwast, die evenwel
deze benoeming in beraad wenscht te
houden.
/Aan de hand van een schrijven van
Gedep. Staten werd besloten het te vcr-
koopen kapitaal van het Grootboek der
2y2 pet. N. W: S. te verminderen met
f 2500.
Goedgevonden werd een voorstel B.
en W. tot subsidie-verleening van f 70
voor een jaar aan dc commissie tot ver
betering van het verkeer Schouwen en
Duiveland met Roosendaal.
Een verzoek van de vereeniging tot
bevordering van de verkrijging van on
roerend goed door landarbeiders „Schou
wen en Duiveland tol een bijdrage ad
P/a cis per inwoner per jaar, over een
tijdvak van 30 jaar werd van de hand
gewezen en goed gevonden een voorstel
B en W. om, bij aldien de gemeenten,
Zonnemaire en Nieuwerkerk bereid zijn
de helft van de benoodigde som te be
talen ,den raad in overweging te geven
het dan nog resteerende bedrag ponds
ponds gewijze met de overige gemeenten
te betalen.
Het verzoek tot vrijstelling vak j wel
L. O. 1920 werd aangenomcn) onder voor
waarde ,dat de gemeente in eeuf volgende?
vergadering met plannen en een kosten-
bereking komt voor het inrichten van
een gymnastiekschool aan school A.
Goedgekeurd werd de verkoop van
een stukje grond aan het Herv. Diac.
Verplegingshuis.
Aan den pachter van een stukje ge
meentegrond, D. de Vos, werd op zijn
verzoek een schade vergoeding toegekend
van f 20, voor liet uit de pacht nemen
van dien grond en aan Jac. Schawls voor
waterschade f 25, terwijl de pachtsom
van L. Uijl werd verminderd tot' f 125.
Onder waardeerende woorden voor de
bewezen diensten, werd aan den heer s
de Graal' eervol outslag verleend als
hoofd der school voor L. en M. U. L. O
Tot lid der commissie v'an toezicht op
het Lager onderwijs werd benoemd de
heer T. J. Sikkens.
Om praeadvies werd gesteld in han
den van B. en W. een schrijven van den
heer P. D. de Vos, waarin het ver
zoek om aan de nieuwe stadswijken die
benaming te geven ,die ze vroeger heb
ben gehad of die namen van personen,
die zich vroeger ten opzichte van de
gemeente verdienstelijk hebben gemaakt.
Bij de rondvraag deelde de voorzitter
mede, dat het college \au B en W. op
audiëntie is geweest bij den Minister
van Onderwijs naar aanleiding van een
in de maand Augustus ontvangen sclirij-
van van dat Ministerie om den bouw van
de Kweekschool stop te zetten, Naar
aanleiding van deze audiëntie meende
spr. te Jtunnen zeggen, dat helj ergste niet
zal gebeuren en dc minister zicli bereid
verklaarde deze zaak nog eens ampel
te zullen overwegen.
Hierna sluiting.
IIET ZESTIG JARIG BESTAAN' DER
R, H. B. S. TE MIDDELBURG.
Zaterdagmorgen elf uur verzamelden
zich op het Molenwater alhier enkele
leden der réuni-commissie, leeraren met
hunne dames, leeraresseu en leerlingen
der R. H. B. S. voor den öp het feest
programma aangekondigden tocht naar
Domimrg, die wegens hel ongunstig we
der van verleden week lot Zaterdag was
uitgesteld.
De meesten per fiets, andoren per
autobus, ondernamen, begunstigd door.
goed weder onder leiding van de heeren
W. de Graaf en N. L. Willink den tocht
die het eerst ging naar den Oranjezon.
Te half een kwamen allen aldaar aan,
en werd gezamenlijk onder het lommer
rijke geboomte koffie gedronken.
Daarna vervolgden velen hun tocht
per fiets naar Domburg, Terwijl een deel
van het gezelschap over Berkenbosch en
Westhove naar Domburg wandelde,
waarbij het Septcmberzonuelje een wel
kome kameraad was.
Aangekomen in het Badpaviljoen wei
den door de goede zorgen van leeraren
en leeraresseu ververschingen aangebo
den waarna een dansje werd gedaan in
de keurig versierde zaal.
Ongeveer 5 omr vcrzamelenden dé fiet
sers zich op het terras, waar de heer
Wf v d. Putte leerling der R. H. B. S
hel woord voerde om namens alle leer
lingen de heeren Herman Snijders en
L A. van der Harst dank te zeggen, voor
een hun op Oranjezon aangeboden aan
gename verrassing.
Beide heeren dankten wederkeerig
voor het genot, dal de leerlingen den
ouderen van het gezelschap hadden
verschaft tijdens den gezelligcn tocht,
waarna onder een „leve den Directeur,
leve de R. II. B- S. de terugtocht naar
Middelburg werd aanvaard.
KAMER VAN KOOPHANDEL VOOR DE
ZEEUWSCHE EILANDEN TE
MIDDELBURG.
(Vervolg)
Het bureau had voorgesteld, ook het
adres inzake de handelsstatistiek van de
Kamer van Koophandel le Rotterdam
voor kennisgeving aan te nemen.
De heer Jeronimus zegt, dat het
statistiekreeht 4 millioen opbrengt en als
de statistiek noodig is, dan moest men
ook zorgen 'Hat zij goed is. Nu is het
EENVOUD
ÉÉN FOUT
Eenvo'ud is het
kenmerk van het ware.
Eéo fout zouden onze C.RE.S. ECO-
N0MIE SCHOENEN (waarbij onder de
lederen binnenzool een geheel onder
werk van prima rubber is aangebracht)
volgens ïommige schoen win keliere en
-reparateurs hebben, n.l. dat zij te solide
zouden zijn. Zij willen ze daarom niet
verkoopen. Wij zijn in onzen eenvoud
trotsch op deze eene fout.
Inlichtingen C. R..E. S.-ECONOMIE
SCHOENFABRIEKEN Heveadorp (Geld.)
(Ing. Med.)
betalen van het recht voor vele zakeiï
funest Spr. zou willeu, dal het bu
reau de zaken nog eens onderzocht
De voorzitter zegt. dat het moei
lijk zal zijn Rotterdam in haar uitvoe
rig onderzoek te volgen. Er wordt trou-
'wens geen adhacsie gevraagd en men kan
yolstaan met Rotterdam dankbaar lo
zijn voor haar arbeid.
De heer Jeronimus zou willen
overwegen of verlaging van het statis
tiekreeht niet gewenscht is
Dc voorzitter zegt, dat men dan
een commissie ad hoe zou kunnen be
noemen.
Aan een adres van de Kamer te Nij
megen inzake het ontworpen Duitsche
tarief van invoerrechten voor fruit en
groenten heeft het bureau reeds spoeds
halve adhaesie betuigd, maar intusschen
is het larief reeds tot stand gekomen.
Het adres van den Bond van Bcdrijfs-
autohouders, inzake het niet afgeven van
triptieken voor vrachtauto's wilde het
bureau ook voor kennisgeving aannemen.
De heer Jeronimus meent, dat de
kwestie wel degelijk van belang is voor
sommige deelen van Oostelijk Zuid Bc-
veland, waarvan uit meermalen vracht
auto's naar België gaan Spr. zou vól
len, dat het bureau nog een nader on
derzoek instelde.
De voorzitter zegt, dal na het
gesprokene van den heer Jeronimus het
bureau voorstelt wel adhaesie te be
tuigen.
De heer Massee gelooft niet. dat
het veel zal helpen; België en Frankrijk
geven geen triptieken voor vracht
auto's af.
De heer Jeronimus zegt, dat dit
juist het onbillijke is, want Nederland
doet het wel.
L h. st. wordt besloten adhaesie te
betuigen.
De overige ingekomen stukken werden
overeenkomstig de voorstellen van het
bureau voor kennisgeving aangenomen.
Kamer van Ivooph.
ïe tonden.
Aangenomen werd het voorstel tot
aansluiting als lid bij de Kamer le Lou
den, nadat aan den heer Jeronimus
op diens vraag gezegd was, dat de inge
schrevenen bij het Handelsregister geen
recht verkrijgen door die aansluiting,
maar dat via het bureau en buitenland-
schc kamers reeds meermalen inlichtin
gen voor ingeschrevenen zijn ingewon
nen.
De heer Jeronimus wenschte ge
acht te worden tegen hel voorstel te
hebben gestemd.
Afschaffing pasvisa
Aangenomen werd het voorstel om
adhaesie te betuigen aan de adressen
van de Kamers te Hengelo en te Heer
len, inzake het afschaffen van de pas
visa voor Duitschland.
Begrooting 1926.
Bij de behandeling van de be groot ing
voor 1926, nam de heer Jeronimus
het woord en wilde zich op het stand-
■punt plaatseu, dat de Kamers nuttig zijn
voor handel en nijverheid, doch nog zoo
juist op weg naar de vergadering, werd
door een ingeschrevene gevraagd wat
hebben wij toch eigenlijk aan die Ka
mer, Men wijst er op, dat sommige Ka
mers over veel geld beschikken en dat
♦dit tot verkwisting leidt, waarvan echter
hier geen sprake is. Er is in de Kamer
reeds meer gesproken over de wensche-
lijkheid, dat de jaarlijksche bijdragen
verlaagd worden en spr. komt dan ook
:tot het voorstel op de begrooting een
uitgaafpost uit te trekken, luidende „tes-