iio. 211
Piia®«®g 8 Septembsjp 1928
168" Jaargang.
MIDDELBUROSCHE COURANT.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
STUDIEREIS VOOll BEDIJKING.
In verband met belangrijke landaan-
winningswerken aan de Duilsche Noord
zeekust, heeft een commissie van Duil
sche hoofdambtenaren (ingenieurs) van
haar regeering een opdracht gekregen
een studiereis te maken naar Nederland
ten einde aldaar de Zuiderzeewerken en
de bedijkingswerken te bezoeken. Op
Vrijdagmiddag j.l. kwam deze commissie,
onder leiding van dr. W. Arnoldi, Mi-
nisterialdirector im Pr. Minister! um für
Laudwirtschaft, Domanen und Forsten,
hier in het land en bezichtigde dien dag
nog de kustverdediging van Walcheren.
Zaterdag werd bestemd voor een be
zoek aan de bedijkingswerken in hel Hel
legat (Oostelijk Zeeuwsch Vlaanderen) en
den in 1918 bedijkten Dijckmeesterpol-
der.
Na in liet hotel „Pays Bas" te Ter-
neuzen de commissie eerst te hebben
verwelkomd, hield de héér Ir. A. G. Ver
hoeven, ingenieur der Domeinen in Zee
land, een inleidende voordracht over de
landaanwinning in deze provincie en ver
volgens over de onder zijn directie in
uitvoering zijnde bedijkingswerken, waar
bij het plan en do uitvoering aan de
hand van verschillende teekeniugen uit
voerig werden toegelicht. Daarna wer
den door dezen ingenieur nog eenige
beschouwingen gehouden over de cultuur
op de in 1918 bedijkte gronden in don
Dijckmeestcrpolder.
Vervolgens besprak de heer ir. J. J.
van Leeuwen, hoofdingenieur van den
Provincialen Waterstaat in Zeeland, in
het algemeen de dijksVcrdediging, de dijk-
valien en oeverafschuivingeri, waarbij de
ze zijn mededeelingen door leekeningen
nader toelichtte en een duidelijk beeld
gaf van de moeilijkheden, welke bij de
kustverdediging in Zeeland zich voordoen.
Na deze voordrachten^ waarvan met
belangstelling kennis werd genomen, had
onder leiding van den heer ir. A. G.
Verhoeven het bezoek plaats aan de be
dijkingswerken.-in het Hellegat, die cloor
den aannemer Verwater te Made op
krachtige en voortvarende wijze worden
uitgevoerd. Ter plaatse kon de commissie
zich een beeld vormen van den aanleg
van dezen nieuwen zeedijk en van hel
vele grondwerk dat hier in korten tijd
is verricht.
Na deze bezichtiging werd nog een be
zoek gebracht aan den Dijckmeestcrpol
der. Hier verkreeg de commissie een
indruk van de groote veranderingen, die
pas bedijkte gronden in een tijdsverloop
van enkele jaren ondergaan.
Aan de excursie namen behalve ge
noemde ingenieurs nog deel de heeren
K. J. W. Bernet Kern pers, directeur der
registratie en domeinen in Zeeland en
"Westelijk Noord-Brabant: jhr. ir. 0. E. W.
van Panhuijs, directeur van het Rijks
bureau voor ontwatering, en H. de Groot,
ontvanger der. registratie en domeinen te
Hulst.
's Avonds vertrok de commissie naar
's Gravenhage, ten einde de volgende
dagen te besteden voor een bezoek aan
de Zuiderzeewerken en aan andere wer
ken in het Noordelijk gedeelte van ons
land-
stadsrechten schonk. Te twaalf uur viug
de lanooouwtcnloonslelling aan.
DE KONINGIN OP AMELAND.
NEDERLAND EN BELGIË.
Belga seint uit Genève:
Aan het einde van de gisterenmiddag
gehouden vergadering van de Volken
bondszitting hebben de heeren Vander-
Velde en van Karnebeek zich lang en
zeer vriendschappelijk met elkander on
derhouden. Waarschijnlijk zal Vander-
Velde vóór zijn vertrek nog eeu ont
moeting met van Karnebeek hebben. De
twee staatslieden zullen zich dan waar
schijnlijk bezig houden met de Neder
landsch-Belgische" betrekkingen.
Op" een open boerenwagen met een
paar zitbanken, waarover opgevulde
kocienhuidcn waren gelegd en die be
spannen was met een mak oud paard,
is de Koninklijke Familie gisteren van de
stoomboot „Waddenzee" naar den wal
gereden over den pier, waar het water
telkens overheen spoelde door den ster
ken wind Het gevolg nam plaats in een
op dezelfden i
gen. Aan het eind van do pier stonden
(auto's, maar de Koningin bleef in den
wagen zitten, en reed zoo naar het
versierde Nes, waar in het WaterstaatS-
huis even gerust werd. De bevolking
ontving haar zeer geestdriftig.
Vervolgens werd een wandeling ge
maakt naar het Raadhuis, waar de bur
gemeester een toespraak hield.
In haar antwoord zei de Koningin dat
de Amelanders ook heden nog den naain
van onverschrokken zeevaarders weten
hoog te houden, als wakkere redders.
Daar waar gevaar voor hun kameraden
ter zee dreigt, ontzien zij hun leven niet
waar het geldt het leven van hun raede-
menschen in veiligheid le brengen. In
den strijd tegen diezelfde zee tegelijk on
ze vijand en onze bondgenoot, hebben
zij blijk gegeven steeds vooraan te staan,
getuige de reeds tot stand gekomen zee
wering op het westelijk gedeelte van het
eiland.
Na eigen aanschouwing ben ik er des
te meer van overtuigd dat de bevolking
van Ameland de moeilijkheden en ge
varen welke de natuurlijke gesteldheid
van het eiland haar in den weg legt, ook
in de toekomst zegevierend liet hoofd
zal weten te bieden, om haar dierbaar
eiland den steeds toenemenden bloei le
verzekeren, dien ik het zoo gaarne en
van harte toewensch.
Daarna werd per auto een rondrit
•er het eiland gemaakt, langs de vier
dorpen. Het "weer was slecht. Voortdu
rend regende het.
In Hollum stond de reddingboot nr. 9
van de Zuid-Hollandsche Redding Maat
schappij opgesteld en de Koningin liet
den schipper Ilarmen Dirk Visser, die
90 menschen heeft gered, bij zich ko
men. Daar was ook de oud-schipper
Jacob Visser, die aan de redding! van niet
minder dan een 200 mcnschenlevens
heeft meegewerkt.
Op den zeedijk van liet waterschap
te Grieën, ontving de Koningin inlich
tingen van den dijkgraaf mr. D van Wei-
deren baron Rengers. Irï hel hotel de
Zwaan le Hollum werd de thee gebruikt.
Ook het graf der Gamminga's te Ballum
werd bezichtigd.
Om half zëven was de Koninklijke
familie terug in het Water^taatshuis,
waar de nacht werd doorgebracht.
De eilanders genoten vau een vuur
werk, dat ook door den Prins en het
)lg werd bijgewoond,
e Koningin is voornemens lieden,
Dinsdagochtend, in dcnzclfden open
boerenwagen die haar van de boot over
de pier naar het eiland heeft gebracht,
een tocht over het eiland naar het bree-
de strand te maken.
Te één uur vertrekt de Kon. familie
met de „Waddenzee", te twee uur ver
wacht men haar te Holwerd terug, van
waar over Ferwerd en Stiens naar
Lee warden gereden wordt. De Koningin,
de Prins en de Prinses zullen daar ver
blijf houden in de woning van den Com
missaris der Koningin op het Hofplein.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg
Het programma van de zevende
bespeling van den beiaard in den Abdij
toren alhier, uitgaande van de Ver
eeniging tot bevordering van hel Vreem
delingenverkeer in Walcheren le Mid
delburg, op Woensdag a sdes avonds
van half negen lot half lien uur door
den heer A. van Ós. luidt als volgt
1 .Feestmarsch, Op. 20, J. Morks
Morceaux fantasliqucs, Op. 1791, J. Morksj
iufilrichten"hoóiwa"^ Marsch ia G, A. van Os, 4. Feesl-reien
- Op. 223, J. Morks; 5. Fcslival-marsch.
Op 98, J. Morks; 6. Zeeuwsch Volkslied.
J. Morks; 7. Marsch in F, A. van Os.
HET SCHEIDSGERECHT BIJ DE
NEDERLANBSCIIE SPOORWiEGf.N.
Naar de Tel. verneemt, heeft dr. J.
Th de Visser, zich bereid verklaard, in
de plaats van den heer De Geer liet
voorzitterschap te aanvaarden van het
scheidsgerecht bij de Nederlandsche
Spoorwegen. Evenwel heeft de heer Do
Visser te kennen gegeven, het op prijs
te zullen stellen, indien de vergaderingen
van het scheidsgerecht in Den Haag; wor
den gehouden.
EEN MOTIE VAN IIET „ALG. NE DE RL.
VERBOND."
Naar „Neerlandia" meldt, werd te Den
Haag op een vergadering van het hoofd
bestuur vau het „Algemeen. Ncderlandsch
Verbond" de volgende molié aangeno
men
„Het hoofdbestuur is van oordeel, dat
het verdrag tusschen Nederland en Bel
gië vau 3 April 1925 door zijn groote
eenzijdigheid een zeer groot gevaar vormt
voor de eenheid van den Nederlandschen
Stam en acht dat Verdrag daarom in zijn
tegenwoordigen vorm onaannemelijk."
„Het Laatste Nieuws" van Brussel
meent dat liet hoofdbestuur van hel A
N. V. glad verkeerd handelt, wanneer het
zich op een dergelijke wijze uitlaat over
een vraagstuk, waarvan de behandeling
feitelijk buiten zijn bevoegdheid valt.
HERDENKINGSFEESTEN TE SNEFK.
Heden beginnen de feesten te Sneek
ter herdenking van het feit dat Keizer
Karei V 400 jaar geleden aan Sneek de
HET BINDEND TARIEF DER
BOEKDRUKKERS.
De oproep voor de tweede, 10 dezer
te Utrecht te houden vergadering van
boekdrukkerspatroons tegen het bindend
minimumtarief, is onderteekend door een
60-tal drukkerijen. De oproep voor de
eerste vergadering droeg slechts de on-
derteekening van twaalf drukkerijen.
Uit Walcheren.
Op het strand van Vrouwenpol-
d e r, genaamd „De Schans", is aange
spoeld een in zee in vergevorderden
staat van ontbinding verkeerend lijk van
een onbekend manspersoon
Uit Zuid-Bcveland.
De collecte gehouden te 's Heer
Are n ds kerke ten bate der slacht
offers van de stormramp op 10 Augustus
j 1. heeft opgebracht f 1360.30, welk be
drag aan het Provinciaal Watersnood-
Comité in Zeeland is overgemaakt.
'Men meldt ons uit R i 11 a n d-B a t li
Op de gehouden aanbesteding door het
bestuur van den Reijgersbergschenpolder
betreffende het verleggen van den op
rit bij den Separatiedijk, was laagste in
schrijver de heer W. van de Linde, aan
nemer te Kattendijke, voor f1478, aan
wien het werk is gegund.
Eindelijk zal dus deze gevaarlijke bocht
worden verbeterd. Daar genoemd punt
aan den Separaliedijk ligt in den ver
keersweg met Noord-Brabant, zal het
rkecr daar ter plaatse, wat de veilig
heid betreft, zeker zeer veel verbeteren.
Door den zeer scherpen bocht gebeur
den daar den laatsten tijd steeds min of
meer ernstige ongel ukken.
o—
Uit S c li o u we n-D u i vc 1 a nd.
De Z. N. vult het bericht omtrent
de kwestie-de Broelcert, nog aan met de
mcedecling, dal Ged. Staten van Zeeland,
gelet op art. 20, derde lid der Gemeente
wet ,en na oen lieer de Broekert le heb
ben gehoord, geenc termen aanwezig
achten, om hem van zijn lidmaatschap
van den Raad vervallen te verklaren.
De heer J b. Steur te E Hem eet
reed Vrijdagnamiddag j.l. omstreeks 1
um' van de school te Ellemeet huis
waarts met zijn nieuwe auto. Op den
Schelpweg ter hoogte der hofstede van
de Witte, waar hel uitzicht slecht is, be
vond hijzich plotseling tegenover een
boerenwagen en een hveede auto. Door
krachtig remmen wist hij een botsing
te voorkomen, doch kon niet verhin
deren, dat zijn auto achteruit de vaart
in ging. De heer Sleur wist zich le red
den en kwam met kleine kwetsuren vrij.
Des avonds was men nog bezig met
hijschwerktuig^n om de auto op het
droge te brengen. (Z. N.)
Uit Tholen.
Door den commissaris der Konin
gin is benoemd lot zetter voor 's Rijks
directe belastingen in de gemeente S t a-
venisse, de lieer A. Stoutjesdijlc, ter
vervanging van den heer J. Gaakeer. die
overleden is.
UitZeeuwsc h-V IaanderenOD.
Dinsdag 15 September a s. bezoekt
de Commissaris der Koningin de gemeen
ten Oostburg en Aardenburg.
Zondagmiddag werden te Bres-
kens bij de hofstede van den heer Be-
cu voorbijgangers gealarmeerd door he
vig geschreeuw van varkens, gepaard
gaande met angstgeroep van een meisje
Ter hulp snellende, bemerkte men, dat
een 6-jarig meisje, met haar ouders op
bezoek en voor tijdverdrijf in den. boom
gaard bloemen plukkende, door in dien
boomgaard loopende varkens, die geen
kinderen gewoon waren, was aangeval
len. Men bevrijdde het kind en liet bleet
dal haar kleertjes geheel vernield waren
en zij beten in den rug bekomen had.
Vertrouwt dus geen kinderen bij var
kens. (T. Crt.)
De motorboot „Vertrouwen" is'" Za
terdagmorgen, op weg naar Brcskens
door de Westenwind op de Breskensche
plaat gedrongen, daar de schroef steeds
boven water sloeg. Door liet hevige
stooten sloeg het schip lek, waardoor
de lading, tevens ook door het over
slaand waler, nat werd. Het gebeurde
werd van daaruit waargenomen, waarop
een 4tal motorbolters ter assistentie uit
voeren. Dezen is hel gelukt de „Vertrou
wen" af te sleepen cn behouden in de
haven te brengen. Terstond werd met
het lossen van de lading aangevangen.
Het onderste deel was verreweg nat.
(T. Crt.)
Toen gisteren iemand aan de woning
van S. le Oostburg kwam, wiens
vrouw alleen thuis was, kreeg deze geen
gehoor De woning betredende, bespeur
de hij daar een sterke gaslucht. In de
kamer komende, ontdekte hij vrouw S.
zittende aan de tafel, en die door gas-
verslikking bleek te zijn overleden De
gasleiding bleek open te staan
Zware Overiioeken
in Wol, Chenille en Wol
DOEKEN met
Avonddoekjes
in Witte Zijde en zwarte
Wo'.
Chenille Avonddoekjes
in groote verscheidenheid
vunat 12^ Ct
Fa. H. L HEÜDRIKSE,
GRAVENSTRAAT - MIDDELBURG.
Koopt Uw doelc bij ods,
dan is U aanmerkelijk
goeilkooper uit, dan bij
ieder ander ndres.
Doet Uw voordeel en
vraagt prijs.
(Ingez. Med.)
VOOR DE SLACHTOFFERS VAN IIET
NOODWEER.
Sedert de vorige opgave is nog inge
komen bij den penningmeester van het
Provinciaal Watersnood Comité in Zee
land, van:
Collecte Domburg f1140 45, collecte
Burgli f 243.58; collecte Ouwerkerk
f301.50, de meisjes van het Bad-Ilotel
te Domburg f 10; collecte Wcmeldinge
(nagekomen giften) f10, P. B. V. te S.
en M W. B. te Z. t"10, collecte Domburg
(nagekomen gift) f194; collecte Sluis
f500; collecte "Xissc f284 70, collecte Ei
kerzee f222.14; collecte N. eu St Joos-
land f552.75; N. N. f2; collecte IJzendijke
'20 90.
Het Provinciaal Watersnood Comité in
Zeeland zond als tweede remise van de
bij dat Comité ingekomen giften en op
brengsten van collectes in Zeeland een
bedrag vau f 20 000 aan het Nationaal
Steuncomité Stormramp Aug 1925.
Bij het plaatselijk comité kwam nog in
van de firma D'huij f2.50, en van de
firma Baurdoux onder letter P. W. f4
en D.'de V. fö.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt voor het beroep naar Rans-
dorp—Schellingwoude door ds. W. Reus,
te Westkapelle.
Op het drietal te Joure komt voor
ds. Tj. Jonker te Biezelinge.
G e r e fKerk,
Tweetal te St. Laurens: A. Koning,
cand. te Nieuwerbrug, en J. Maaskant,
cand. te Rijsoord.
Beroepen te De Lier, ds. W. Moene te
Oostburg.
Geref. Gem.
Beroepen le Nieuw-Beijerlaild ds. G.
II Kersten te' Ierseke.
Oh r. Geref. Kerk.
Op het tweetal le 's Gravenhage komt
voor ds. S. van der Molen te Zierikzee.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
(Hollandsehe hulde aan eeu
Belgisch minister.
Volgens de „Independance Beige" zou
de vereeniging „Rembrandt" uit Am
sterdam, die schilders en beeldhouwers
omvat, aan den Belgischen minister van
kunsten en wetenschappen, den heer
Huysmans, een telegram hebben gezon
den, om hem te felicitecren met de ver
schillende initiatieven, die hij op kunst
gebied heeft genomen, o. m. het ver-
hoogen der bedragen voor de studie
beurzen, voor den prix de Rome, enz
Het telegram zou verder zeggen, dat
België daarmede een edele les geeft
Nederland, waar de regeering zich nog
steeds aan het ongelukkige principe
houdt, dat kunst geen staatszaak is
Het telegram zou besluiten met de
woorden, dat Huysmans iemand is, waar
op .de wereld trotsch mag zijn.
Het Brusselsche orgaan voegt aan deze
medcdecling toe, dat de Amsteidamsche
artisten wel wat vlug van stapel loopen.
(Msb.)
„Het geslacht der
S a n t i 1-J an o s'door
Joost Mcndcs. W. L.
en' J. Brusse's t'itg. Mij.
Kort geleden is ook het derde boek
verschenen van het zevende deel - 's We
relds daverende wedloop" We krijgen
daarin eerst het vervolg van het in vo
gelvlucht j*cziciie beeld van de ontwik
keling der arbeidersbeweging in Amster
dam, nu genaderd lot het bereiken van
het succes door de georganiseerde macht,
en in liet tweede gedeelte de verdere
ontwikkeling van Ko, den schrijver.
Het is met dit deel als met alle vorigfc.
Groote waarde heelt het ter kenschetsing
van het heroïsche in die arbeidersbewe
ging, maar hinderlijk blijft de bekrompen
heid waarmee alle andersdenkenden met
een vloed van schimpscheuten worden
gehoond Zooals trouwens het heele ver
haal door, een vormocienden vloed van
adjulieven iederen zin overlaadt. We ge-
loovcn dat dit overdadige in hetgeen
Joosl Mcndes van dit alles te zeggen
heeft, zal beletten dal deze cvdus veel
lezers krijgt. Tien doelen lang beschrij-
iiigcn is le veel, hoe raak ook tie criti-
sche opmerkingen vaak zijn
Want ook in liet persoonlijke element
dat aan deze serie een doorloopende lijn
heet Te geven, n!. de geschiedenis van
Ko met zijn fantastische omgeving, ver
drinkt het persoonlijke in de eeuwige
beschrijvingen.
„M e r ij n l j e G ij z eh 's
Jeugd", door A M de
Jong. Het Verraad.
Uitg. Em. Querido
Dat is een boek om iioog te prijzen.
De schrijver wil hier blijkbaar nog meer
verhalen op laten volgen van de ervarin
gen van Merijntje Als hij dat in den
zelfden geest doel, belooft liet een mooie
cyclus tc worden.
Het is in de 'laatste jaren een veel
gekozen schrijver sonde rwerp de we
reld le bezien door kinderoogen. Maar
de wijze waarop De Jong dit doet. is wel
heel bijzonder
Merijntje is een goed willend en ijverig
denkend dorpsjongetje, dat door een toe
val een warme vriendschap sluil mot een
beruchten strooper En dit boek vertelt
■an deze eerste kennismaking van
Merijntje „met hel brandende leven der
grote mensen, waarin hij als een argeloze
vlinder rondgefladderd en zo wreed de
tere vlerken had geschroeid
Prachlig en vaak zeer geestig is hel
zuivere naïeve denken van dit jongetje
geteelcend, „zo 'elder as kloar woater",
getuigt de pastoor er van. Boeiend is het
kinderlijk gepraat weergegeven, en merk
waardig overtuigend is in de gebeurtenis
sen en in de vlot (en in dialect) geschre
ven gesprekken tegelijkertijd een sterk-
levend beeld gegeven van den strooper
en van den ouden pastoor Verrassend
origineel zijn sommige dier gesprekken.
Maar het zou den schrijver niet mo
gelijk zijn geweest zoo overtuigend te ver
tellen als hij niet heel nauwlettend het
dorpsleven had waargenomen Allerlei le
vendige trekjes geven een krachtige re
aliteit aan zijn verhaalt
En bovendien nog boeit liet door den
zuiveren en knappen opzet. Toen we in
dertijd van dezen schrijver den roman
cyclus „Hei Evangelie van den haat"
lazen, werden we daarin (naast de waar
deering van veel goeds) gehinderd door
een le veel in allerlei opzichten, dat te
sterk liet voelen waarom hol zóó be
dacht was. Hierin niets van dien aard.
Dc ontwikkeling gaat geleidelijk naar het
zeer tragisch slot. dal wel schrijnend is,
maar heel logisch voortvloeit uit de te
genstelling van die jeugdreinheid en dat
uwe grootenicnsclien-gedoe.
Enkele andere episoden doen vermoe
den dat het aaiiknoopingspunten zijn voor
een vervolg. We zijn ér zeer benieuwd
naar.
ONDERWIJS.
Geslaagd le Fredcriksoord voor het
-diploma „Bloementeelt 0. P. Broerse van
Serooskerke (W) thans te Geldrop.
LANDBOUW.
Er werd indertijd medegedeeld,
dat de hoofdassistent-pluimveeconsulent,
evenals in 1924, pogingen zou aanwenden
om eenige wagons slachtkippen naar
Duitschland af te zetten Eenige weken
geleden bleken er moeilijkheden ontstaan
te zijn over de verzending, waarna door
den secretaris van V. P. Z. werd gemeld,
omdat er nu toch reeds over geschreven
was, dat deze moeilijkheden bestond in
hel voorkomen van hoenderpest in een
andere provincie, maar dal de mogelijk
heid niet was uitgesloten, dat nog een
goed resultaat was le krijgen. Nu is be-