Maandag 17 Augustus 1925
No. 192
168' Jaargang.
3y dit nummer behoort een
BINNENLAND.
♦VOOR DE VERWOESTE GEBIEDEN*
Door den Rijksgebouwendienst zal de
leiding van den wederopbouw te Borcu-
lo in handen nemen, zal van heden at
een bouwbureau van dien dienst te Bor-
culo worden gevestigd; dat zal bestaan
uit den lieer Westerhoud, architect bij
den Rijksgebouwendienst, en vier tech
nische ambtenaren. Dit bouwbureau zal
zich uitsluitend belasten met de techni
sche leiding van den wederopbouw, het
ontwerpen van plannen, het verstrekken
van aanwijzingen e. d. De uitvoering van
de herstellingswerken zal echter zooveel
mogelijk dienen te geschieden door mid
del van particuliere bouwondernemers
en met gebruikmaking van de particu
liere werkkrachten, die te Borculo en
omgeving beschikbaar zijn. Zoo nöodig
zal los rijkspersoneel worden toegevoegd.
Met het inslaan en aanvoeren van de
voor den wederopbouw benoodigde ma
terialen wordt eveneens reeds Maandag
begonnen. Zooveel mogelijk herstellings
werken zullen tegelijkertijd worden on
dernomen om onbillijkheden te vermij
den.
Ter voorkoming en beslechting van
eventueele geschillen, die omtrenl de vol
gorde en den aard der werkzaamheden
zouden kunnen rijzen, heeft de minister
van binnenlandsche zaken een commis
sie benoemd, welke levens met de alge-
meene leiding van de werkzaamheden en
het toezicht op de besteding vaxi de voor
den opbouw beschikbare gelden zal be
last worden. De dageiijksche comptabele
regelingen zullen loo pen over den Rijks
gebouwendienst, onder coulröle van den
accountantsdienst der Rijksbelastingen.
De bedoeling van de regeering-is, dat
er getracht dient te worden den weder
opbouw zooveel mogelijk uit hel, uit
particuliere bijdragen te vormen fonds
van het Nationale Steuncomité te finan
cieren; mochten deze niet toereikend zijn
dan zal het rijk natuurlijk moeten bij
springen. Ter voorziening in de behoefte
aan kasgeld zal het rijk voorloopig spe
ciale credieten ter beschikking stellen.
De burgemeester van Borculo heeft
den minister van financiën verzocht het
daarheen te leiden, dat door toepassing
van de betrokken bepalingen, de inwo
ners van het stedelijk deel Van Borculo
(dus zWder de buurtschappen) zullen
worden vrijgesteld van betaling van per-
soneele belasting over het loopende be
lastingjaar, aangezien het voornaamste
belaslingobject is verdwenen.
We kunnen niet beginnen aan het op
nemen van de stroom van berichten van
oprichting van steuncomilé's en van col
lecten in alle deelen van het land.
Als bewijs van offervaardigheid kan
dienen dat d.e N.R. Crt. tot en met Zater
dag aan ingekomen giften kon verant
woorden f 84.855, en het Handelsblad
f 82.859.
H. M. de Koningin schonk f 10.000 aan
bet Steuncomité.
HET BOUWCONFLICT TE DEN HAAG
GEËINDIGD»
Na een conferentie tusschen vertegen
woordigers van de Bouwvakpatroons
organisaties en van de werknemersbon
den die dezer dagen te 's-Gravenhage
plaats had, en waarop overeenstemming
werd verkregen over de wijze, waarop
het conflict in.de bouwvakken zou kun-
neu worden beëindigd, ,is thans inder
daad door beide partijen besloten de sta
king en uitsluiting op te heffen.
Besloten is een oommissie in het leven
te roepen welke een tarievenregeiing zal
samen stellen, welke regeling gel
den tot 1 Maart 1926. Deze commissie
zal bestaan uit vijf patroons en vijf werk
nemers ,die zoo spoedig mogelijk door
beide partijen zullen worden aangewe
zen.
Naar de Courant verneemt ligt het in
het voornemen deze commissie reeds
binnen enkele dagen te doen bijeenko
men, om haar arbeid aan le vangen.
Voorts deelt het blad nog medje dat
maatregelen getroffen zijn, opdat reeds
heden, het werk zal kunnen .worden
hervat.
DE OPGEZEGDE LEENINGEN.
De door het bestuur van de Nuts-
spaarbank opgezegde leeningen van de
gemeente Ameiden groot f 1500 li/* pet.
en f 1600 a 4Va pCt zijn door het ge
meentebestuur volledig afgelost, n.l, kapi
taal en intrest Van verschillende zijden
zijn, naar aan de N. R Crt. gemeld wordt
aan het gemeentebestuur van Ameide
aanbiedingen gedaan, louter tilt sympa
thie voor den burgemeester en het ka
pitaal is nu gefourneerd tegen 4 pet.
rente.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg
Voor de vierde, vanwege „Vreem
delingenverkeer" alhier te geven be
speling van den beiaard in den Abdij
toren op Donderdag 20 Augs. 1925, des
avonds van 9 tol 10 uur, door den heer
A. van Os, luidt "bet programma als
VOlgt
1. Gavotte, Ale t ter; 2. Op de JachJ.
Gurlitt; 3. Mignon (Menuet), A. Sartorio;
4, Rankende bloemen, Lemoine; 5. Pa
vane, Hackh; 6. In 't Groen, Czerny
7. Canzona, Jadassohn; 8. De Cavalier,
Gurlitt; 9. Retour de la chasse, A. Sar
torio; 10. Albumblad, Duvernoy; 11.
Rondo Villageois, Dennée, 12. Cause
rie, Duvernoy; 13. Sonatine Op. 76 No.
6, le deel, Schytté; 14 Maaiersfeestj
Gurlitt; 15 Ejnid (Gavotte) Schoenfeld..
Naar aanleiding van de overblijfse
len van menschelijke geraamten bij Ar-
nestein, schrijft een medewerker ons
nog het volgende,, wat in bijzonderhe
den bevestigt wat we Zaterdag reeds
schreven
De voltrekking van het vonnis van
hen, die tot den strop veroordeeld wa
ren, had plaats voor het stadhuis op
de groole markt, meestal ten aanschouwe
van een zeer groot publiek. De lijken
werden denzelfden dag nog weggenomen,
buiten de stad gebracht en hier weer
opgehangen „omme aldaer door de iu-
juriën der Lucht en het gevogelte des
Hemels le worden verleerd", zooals het
in de doodvonnissen luidde. Nu heeft
Middelburg achtereenvolgens minstens 3
galgenvelden gehad. Volgens Kesteloo (de
rekeningen van Middelburg) kocht de
stad in 1592 een stuk etdijk in „het
polderke in de Haaijman, genaarapf den
galgendijck". Volgens Walraven en Pol
derdijk (De kuststreek van 't Z. O. deel
van Walcheren) heeft Middelburg in 1601
de galg verplaatst (die dus op den voor
noemden dijk stond) naar de schor bij
het Oosthavenhoofd aan het eind der
Middelburgsche haven
In 1736 werd zij verplaatst naar een
driehoekige strook schor gronds, tegen
den buitendijk van het meer Zuidwaarts
liggende vaarwater de Welzinge Nog
altijd heel dit het galgenveld. Bij de be
dijking van het eerste deel van de Wel
zinge (Maarl 1846) is hierbij ook be
grepen dit galgenveld, dat ligt op de
grens van Rilt hem en Middelburg
De laatste personen, die er werden
opgehangen, zijn waarschijnlijk de 2 be
ruchte inbrekers geweest, Francis Mer-
tens en Jan Catoen (20 Sept. 1802). Oude
menscheu hebben vaak hooren spreken
over de bende van Jan Catoen.
Later zijn er nog menschen op de
Markt te Middelburg opgehangen. Jan
Baptist schijnt de laatste geweest te
zijn, doch hun lijken werden dadelijk
begraven.
Langen tijd hebben de palen op het
galgenveld bij Welzinge gestaaa
Nu de dag van het jaarlijksch
Marklfeest, uitgaande van den Kooplie
den- en Marktkramersbond alhier, met
rasse schreden nadert, willen wij er nog
mei een enkel woord aan herinneren, dat
dit feest a.s. Donderdag plaats heeft en
dat de deelnemers aan den wedstrijd in
etaleeren en versiering van hunne la-a
men weer evenals vorige jaren hun beste
beentje willen voorzetten om aan de
Markt een feestelijk aanzien te geven. De
omwonenden op de Markt en aangren
zende straten zullen aan het geheel een
nog vroolijker aanzien kunnen geven door
het uitsteken der vlaggen. Hierdoor zul
len zij mede toonen te begrijpen, dat
het voor een zeer groot deel de markt
is, die het hier-Donderdags zoo gezellig
druk maakt, wat ook voor de winkelier
in dit stadsdeel geen windeieren legt
Trouwens, dal velen dit begrijpen,
blijkt reeds uit de medailles, die beschik
baar zijn gesteld
Verguld zilveren medailles zijn aange
boden door den heer H. Gastel, eigenaar
van den autobusdienst Middelburg-Veere,
door de vereeniging „Handelsbelang" en
door de Vereeniging lot bevordering van
het Vreemdelingenverkeer; zilveren me
dailles door den burgemeester, den heer
P. Dumon Tak, de vereeniging „De Han
ze", en den heer Gabriêlse; bronzen me
dailles door de vereeniging „Uil het Volk
—Voor het Volk", door de autobusonder
nemers de heeren Pag (er en Sturm,
Kraak en Steenman, Blanker!, van Liere,
en door den beer Dhr Uollhuijzen. De
vereeniging „E. M. M." zelve stelde een
zilveren kruis Ier beschikking.
Voorts zijn nog ten geschenke ontvan
gen of aangekocht acht luxe voorwor
pen, bestemd om als prijs te dienen.
- Vrijdagmiddag had in de St. Pie
terstraat alhier een aanrijding plaats
tusschen een wielrijdster en een even
eens op een rijwiel gezeten meisje. Laatst
genoemde bezeerde zich nog al en moest
per aulo huiswaarts worden gebracht.
iDe commissaris van politie verzoekt de
wielrijdster zich aan zijn lniVeau aan te
melden
Zondag a.s. geeft het Middelburgsch
Muziekkorps weder een uitvoering in de
Abdij alhier, des morgens le 8 uur.
Uit Vlissingen.
In het „Tijdschr. v. Econ. Georg.
heeft de heer C A. van Wocldercn, bur
gemeester van Vlissingen, een arti
kel geschreven over „de Vlissingsche
kusthaven."
Daarin wordt o.a. het volgende opge
merkt
Ware de gemeente Vlissingen kapitaal
krachtig gelijk Amsterdam en Rotterdam,
dan zou men, gegrond op de ervaring,
slechts de gevolgtrekking moeten maken,
dat ook de exploitatie van de nieuwe bui
tenhaven geheel in handen van de plaat
selijke overheid moet worden gelegd, om
dat aan haar de blijvend zakelijke behar
tiging der havcnbelangcn het beste toe
vertrouwd blijkt te ziju
Hel oulitleercn en exploiteercn van
een aan moderne eischen voldoende ha
ven eischt echter veel geld en gaat voor
loopig stellig boven de lïnancïeelc draag
kracht der gemeente Vlissingen Wij mee-
nen daarom, dat onder de tegenwoordige
omstandigheden voor de exploitatie van
de nieuwe Vlissingsche haven de oplos
sing zou kunnen worden gezocht in een
Naamlooze Vennootschapsvorm, waarvan
het dagelijksch bestuur en de directie dan
in elk geval te Vlissingen zouden moeten
zijn gevestigd. Aan deze N. V. zouden
moeten deelnemen het Rijk, dat de ha
ven inbrengt, de Provincie Zeeland, die
een belangrijke subsidie voor den haven-
bouw geeft, de gemeente Vlissingen, die
eveneens krachtig subsidieert en haar
„gesaneerd" binnenhavenbedrijf lean in
brengen eu ten slotte de Nederlandsche
Spoorwegen en eventueel ook de Kamer
van Koophandel der Zeouwsche Eilanden.
In dit „gemengd-overheidsbedrijf" zou
de Raad vail Commissarissen moeten
worden samengesteld uit vertegenwoor
digers van bovengenoemde lichamen, ter
wijl aan de havendirectie een ruime be
voegdheid zou moeten worden toegekend.
Op deze Wijze zal het behartigen van de
verschillende belangen, die bij de haven
van Vlissingen zijn betrokken, zoo goed
mogelijk kunnen yorden verzekerd.
De collecte te Vlissingen, Za
terdag gehouden voor leniging van den
nood der slachtoffers van den wervel
storm bracht ongeveer f 2150 op.
Uit Walcheren.
- Op voorstel van het dagelijksch be
stuur der gemeente Koudekerke is
eeu commissie uit de raadsleden samen
gesteld tot verzameling van gelden voor
de door liet noodweer geteisterde stre
ken, die nog met enkele personen
zal worden aangevuld Van af Woensdag
zal door 6 4dÜc»i 't (JJpnd en door 10 leden
op het dorp met lijsten worden rondge
gaan.
Uit Th o ten.
In de Zaterdag gehouden vergade
ring van ingelanden van het waterschap
Stavenisse is vastgesteld de rekening
en verantwoording over het dienstjaar
1924—1925. De inkomsten hadden bedra
gen f 29.091.06 en de uitg. f 15.803.245,
zoodal de rekening sloot met een batig
slot van f 13.287.8D
o
Uit Zeeuwse h-V laanderen OD.
Zaterdag j.l. had te Terueuzen
een festival plaats, georganiseerd dooi
de vereeniging voor vreemdelingenver
keer „Terneuzen Vooruit" en het muziek
gezelschap „De Vereenigde Werklieden'
en de gemengde zangvereeniging „Ge
duld Overwint". Aan dit feest werd door
22 gezelschappen uit Zeeuwsch Vlaande
ren en Zuid-Beveland deelgenomen Twee
gezelschappen uit België zonden op het
laatste oogenblik bericht verhinderd te
zijn.
Des namiddags 2 uur waren de gezel
schappen tegenwoordig en werd de stoet
geformeerd, die door cenige straten der
stad troji. Tijdens den optocht werden
de afgevaardigden der vereeniging op het
stadhuis door bet gemeentebestuur ont
vangen, en door den burgemeester, den
heer Huizinga, verwelkomd. Door* hem
werden ook de herinncringsmedailles uit
gereikt.
Door den voorzitter van „Terneuzen
Vooruit, den heer Callenfel?, werd een
woord van dank gericht tot den burge
meester, voor de aan de gasten van "de
vereeniging bereide ontvangst, terwijl de
voorzitter van het muziekgezelschap van
Biervliet, de heer Kostense. namens de
gasten dankte voor het hier ondervon
den gastvrije onthaal.
Te "3 uur ringen de muziekuitvoe
ringen op de Markt en de zanguitvoerin
gen op het terrein achter de kazerne in
de Nieuwstraat aan.
Het weer werkte bijzonder mede en
wel mede tengevolge daarvan was het
vreemdelingeniïezoek ongekend groot. De
concerten hadden steeds het belangstel
lend oor eener groole menigte, terwijl er
op verschillende plaatsen der stad oen
gezellige stemming in werd gehouden
door de muziekgezelschappen, die spe
lende door de straten trokken
De premie voor het verst komend ge
zelschap is toegekend aan het zanggezel
schap van Wemeldiuge, die voor het
grootste muziekgezelschap aan „De Ver
eenigde Vrienden" van Sas van Gent en
die voor het mooiste vaaudel aan j,Ter-
neuzensch Mannenkoor". Voorts werden
nog verschillende geldpremies toegekend
De provinciale stoomhootdiensl had op
lijn Terneuzen—Hoedeken skerke
Hanswcert een bijzonder druk vervoer,
evenals de Zeeuwsch-Vlaamsche tram
zoowel In de richting IJzendijke als in
richting Zaamslag—Axel
Uit Zee u w s c h-VI a a ndere n W D
Tc G r o e d e is een comité ge
vormd, bestaande uit de dames mevt
II. R. F Waglho—Tiel, mevr. Schmidt,
mevr. C. J. Beuning—Freroerij Kalff,
mevr II. .T Sommer— Bikker en pastoor
II. J. F. Smet, tot verzameling van gel
den voor de door den storm geteisterde
Istreek in ons land
Een groot perk in het plantsoen te
Groede is reeds gerooid, ten einde
heden een begin te maken met het
bouwen van een vasle muziektent.
VOOR DE SLACHTOFFERS VAN IIET
NOODWEER.
Voor de slachtoffers van het nood
weer is nog ingekomen bij den penning
meester van het Provinciaal Watersnood
Comilé ir^Zeeland, van
F. F. f20, fam. 0. f5, C. M. van S.
f 2.50. M. J B. f2.50, J, B. f 1, F. Jf S.
f10, N. N. f20, Mej. O. S. f10, M. A.
d. L. f50, mr. L f25, G. eu W fa,
G f2,50, K f10, Wi. F. S. f10, mej. V.
D. f 2.50, Zuster v. S. f 5.
Voor het plaatselijk comité is binnen
gekomen bij mevr Boasson-Sanders
0 B. f 100, E. B. f25, Z. M f2,50. D
R M f10, M H. B Zn f100, id. C'i fó;
bij Ch. Boasson:
Mr. v. D. f25, M. H. B. f25, Z. M
f.30, R. M. f2,60.
bij den heer Pielerse; N. 0. JB. f2.
DE BIOSCOPEN.
Flora
Harry Peel, de man zonder zenuwen
Een ingewikkelde, hoogst sensationecle
geschiedenis, welke goed wordt gespeeld
Zooals gewoonlijk, verricht Peet weer
een aantal van zijn verbazingwekkende
toeren. In de scène met de luchtballon
doorleeft uien menig angstig oogenblik.
Als tweede hoofdfilm gaat „Spaansch
Bloed", naar een novelle van Gautier
\Hierin krijgen we interessante looneeltjes
met de Spaansche stierenvechterswereld
te zien. Een romantische geschiedenis
van liefde en haat. Het overige program
ma is goed verzorgd.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Op ongeveer een half uur afstauds
an 't galgenveld in W e 1 z i n g e is bij
het graven voor het ophoogen van den
zeedijk van den Schorerpolder (het laat
ste deel van 't oude vaarwater de Wel
zinge) grond afgegraven van de voorge
legen schor.. Daarbij zijn gevonden 2
gave, oude Zeeuwschc zilveren munten
resp. met de jaartallen 1694 en 1713.
Stukloopen
van de huid eu voeteD. Door
zitten hij Wieirijden, Schrijnen
eu Smelten der huid verzacht
eu geneest meu niet
30-60.90 et. PUROL
(lag Med.)
vader van dit slachtoffer den wensch,
dat „de moordenaar zijn straf niet zal
ontgaan eu hij steeds het visioen van
zijn daad voor oogen zal hebben
Ofschoon een zeer uitgebreid onder
zoek werd ingesteld, mocht het de po
litie niet gelukken den dader van deze
misdaad te vinden en ook een later
door hel in leven gebleven slachtoffer
le Rotterdam aangewezen persoon bleek
niet de dader te zijn.
Wel v. erd een strafvervolging inge
steld tegen den geneesheer, die mej B.
heeft behandeld en hem ten laste ge
legd, dat hij door verkeerde behandeling
haar niet in hel leven heeft gehouden
Deze medicus, intusschen overleden,
werd vrijgesproken.
Thans schijnt, naar wij vernemen,
meer licht in deze zaak te zullen komen
en heeft men na 6 jaar den dader gevon
den De 33-jarige werkman A. F I. uit
Middelburg, die in voor-arrest zit voor
aanranding van een meisje te Souburg
poging tot doodslag op dit kind,
moet namelijk bekend hebben 6 jaar
geleden de beide meisjes te Vlissingen
te hebben gestoken De mogelijkheid,
dat ook deze misdaad niet ongestraft
zal blijven, is dus groot
o
De' nie(-stfmmers
Door de Politie te Westkapello
zijn op last van den Burgemeester een
62 personen opgeroepen om zich le ver
antwoorden voor den Kantonrechter te
Middelburg, omdat zij zich niet op de
op 1 Juli 1925 gehouden stemming ter
verkiezing van leden van de Tweede. Ka
mer (er uitoefening van hun kiesrecht
hebben aangemeld.
ONDERWIJS.
Geslaagd voor hel examen hoofdon
derwijzer de lieer A A. Leenhouts. leer-
aar Fransch M O. aan de school van 't
weeshuis te Steenbergen, afkomstig uit
Oo s tburg.
RECHTZAKEN.
Door C. R., scharenslijper te Zie-
r i k z e e is hooger beroep aangeleekend
tegen het vonnis van den Politierechter
te Middelburg vfa,u| \4P.aigustus j.l. waar
bij hij ter zake van mishandeling is ver
oordeeld tot 3 weken gevangenisstraf.
Voor het Hof te Leeuwarden is be
vestiging gevraagd van het vonnis der
Groningsche rechtbank, waarbij de 26-
jarige kantoorbediende H. B. K. te Rot
terdam, op 30 April j.l. is veroordeeld
lot 3 jaar gevangenisstraf wegens oplich
ting der manufacluren-firma Rosl Muller
en Cof le Groningen voor een> bedrag van
plm. f 1200.
De moord le Vlissingen in 1919.
Zooals velen onzer lezers zicli nog
zullen herinneren, worden in den avond
van Zondag 31 Augustus 1919, resp in
de Paul Krugerslraal en de Schelde-
sli'aat le ongeveer 9 uur twee meisjes
door een onbekend manspersoon aan
gerand en door hem met een mes ge
stoken Hel eerstbedoelde meisje genas
vrij spoedig, maar het tweede, mej Dina
jBurgmcijer, overleed op 5 September aan
de bekomen wonde. Bij de ter aarde-
bestelling op Maandag 8 Sept. uitte de
LANDBOUW.
Wij ontvingen het programma der
door de Mij tot bevordering van ooft-
en tuinbouw in Zeeuwsch Vlaanderen
W. D. georganiseerde tentoonstelling van
bloemen, ooft, groenten, tuinbouwwerk-
tuigen enz te houden ie Breskens
op 12, 13 en li Sept. a.s
De tentoonstelling wordl Zaterdag 12
Sepl (na de ontvangst op het Raad
huis) te drie uur geopend voor genoo-
digden en leden met hun dames Van af
5 uur toegang ook voor niet-leden
- Zondag is dc tentoonstelling te 12
uur toegankelijk voor léden, le een uur
voor niet-leden.
Maandag, van 10—5 uur.
Aan deze tentoonstelling zijn ook fees
telijkheden verbonden, te welen een
schilderijententoonstelling, die Vrijdag 11
Sept geopend zal worden. Zaterdag 12
Sept. een étalagewedstrijd, daarna Ja-
pansch vuurwerk en een muziekuitvoe
ring op het Marktplein Ook zal de ge-
hieente electrisch geïllumineerd worden,
aangeboden door N V. Van Melle's Conf.
Works
Zondag 13 Sept. zullen op het ten
toonstellingsterrein twee muziekuitvoe
ringen worden gegeven en 's avonds op
de Markt ook een muziekuitvoering, ge
volgd door vuurwerk
Voor Maandag 14 Sepl den laatsten
dag. staal op hel program volksspelen
voor kinderen eu volwassenen, optocht
van praalwagens; zes uur des avonds
sluiting der tentoonstelling De rij der
feeslelijkheden wordl gesloten met een
zinnebeeldige» lichlstoel. voorgesteld
door 140 personen.
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE,
Een eervolle vermelding.
Door den Directeur-Generaal der Pos
terijen eu Telegrafie is het volgende bij
dienstorder ter kennis van het personeel
gebracht
„De adjuncl-commies bij den P. en T.
dieust R G. B. J. Timmer te Arnhem
(postkantoor"1 en de kantoorbediende le
kl. W Raayen te Doesburg, beiden tijd.
werkzaam te Borculo, zijn er ondanks
.bijzondere moeilijkheden in geslaagd, om
in den nacht van den Hen Augustus, el-