No. 185
ZateMag 8 Augustus 1825
168" Jaargang.
MIDDELBURGSCHE COURANT.
dit nummer behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
BEWIJZEN VAN
NEDERLANDERSCHAP.
Naar aanleiding van de door den Mi
nister van Binnenl Zaken aangebrachte
wijzigingen in de bepalingen ten aanzien
van het bewijs van Nederlanderschap
stelde de Z. Koerier de vraag, of zij,
die reeds in 't (bezit zijn van een naliona-
liteitsbewijs, al of niet verplicht zijn dit
bewijs door een nieuw formulier te doen
vervangen?
Aan het blad blèek, uit een door Bel
gische autoriteiten verstrekte informatie,
dat de oude nationaliteüsbewijzen tot
nader order geldig blijven.
TWEE LEENINGEN VAN EEN
GEMEENTE OPGEZEGD
De gemeente Ameide is op 30 Juni j 1.
in gebreke gebleven, de rente te betalen
van een leening .groot f1500 a -D/g pet
en de aflossing van een leening, groot
f 1600 a '4i/s pel., beide aangegaan bij de
Nutsspaarbank Ameide—Meerkerk. In de
behandeling, die de directeuren der
Spaarbank te Ameide van den burge
meester dier gemeente ondervonden heb
ben, en in de wijze, waarop deze bur
gemeester zich over zijn overleden
ambtsvoorganger, die tevens voorzitter
van die spaarbank was, heeft uitgelaten,
hebben de directeuren "In hun verga
dering van 4 dezer aanleiding gevonden
beide leeningen, die (hans direct opzeg
baar zijn geworden, binnen 8 dagen in
hun geheel op te zeggen. (N. R. Crt.)
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
In hel, in het gemeenteverslag '24
opgenomen, jaarverslag van het bestuur
der Godshuizen, wordt omtrent liet Bur
gerweeshuis alhier bel volgende op
gemerkt
„Op 1 Januari 1924 waren 14 weezen
in deze inrichting opgenomen, welke alle
verpleegd werden voor rekening van het
Burgerlijk Armbestuur te Middelburg.
Bovendien werden buiten het Burger
weeshuis verpleegd:
een meisje in het gesticht lol opvoe
ding van achterlijken te Wagenborgen;
een jongen in het gesticht Zandbergen te
Amersfoort en een jongen in het gesticht
„Groot-Emans" te Ermelo. Een jongen
bezocht de kweekschool voor de Slee-
vaart te Amsterdam, 'twee waren werk
zaam als meubelmakerslccrling te Oost
burg; een van deze laatsten werd echter
in Mei wegens slapte in het bedrijf ont
slagen. In den loop van het jaar werden
twee jongens als inwonende arbeiders
geplaatst, resp. in een meubelmakers- en
in een timmermansbedrijf buiten deze
gemeente.
Wegens verpleging van weezen werd
ontvangen f6806.55i/2 (in 1923 f9768.53).
Hot aantal verpleegdagen bedroeg in
totaal 5169, in 1923 7008.
D,e voortdurende vermindering van het
aantal verpleegde weezen maakt het
waarschijnlijk, dat binnen afzienbaren tijd
de vraag zal moeten overwogen, of aan
het omvangrijke gebouw, dat nu reeds
gedeeltelijk ongebruikt staat, niet geheel
of ten deele een andere bestemming zal
moeten worden gegeven."
Uit Vlissingen.
Het aantal zeebaden te Vlissin
gen genomen van 1—7 Augustus is als
volgt:
Gewoon zeebad 1785 heeren, 1369 da
mes, gemengd bad 723 l^eeren en 59
dames.
o
Uit "Walcheren.
Te Domburg is een comité opge
richt, bestaande uit de heeren L. J. van
Voorthuijsen, burgemeester; dr. Vaandra
ger; P. J. Eloul, directeur zeebadinrich
ting; H J. Hak, Herv. predikant, en IT. J.
Eokina, rijksontvanger, met het doel gel
den in te zamelen voor hot huldeblijk
voor het 25-arig lijuwclijk van H. M. de
Koningin en den Prins.
Hel comité zal voor dal doel met bon
nen werken.
Maandag 10 en Dinsdag 11 Augustus
a.s. van 2—5 en 8—9.30 uur en Woens
dag 12 Aug. van 2—5 uur, zal te Dom
burg een bazar worden gehouden, waai*
van de opbrengst naar men hoopt de
laatste (en grootel) bijdrage zal vormen
voor het Orgelfonds der Ilerv. Kerk te
Domburg.
Wie even vooruit mocht rondzien bjj
het gereedmaken van de localen in de
Zuidstraat, krijgt eerbied voor al Jiel
werk dal het Domburgsehe Dames-comité
mei vele medewerksters heeft bijeenge
bracht. Voor heel kleine en groote beur
zen is allerlei nuttigs en moois te. krij.
gen. Poppen in alleraardigste, ook nati
onale costuums, complete poppen-cos-
tuums in doos, groote verscheidenheid
ran mooie handwerken, ragfijn baby-
goed, warme wollen jasjes, thee en ca
cao, chocolade en bonbons, „babbelaars"
en „beukjes", limonade en versche eie
ren, boeken, platen, inkt, leerwerk, fraai
geciseleerd Banka-tin, prachtig beschil
derd cartonnagewerk en dito vazen, au,
wat niet al! Voor wie na den vermoeien-
den uitzoek- en kooparbcid wil rusten,
is er een gezellige thee in den tuin., on
der statige kaslanjeboomen, des avonds
met lampions verlicht.
Het comité hoopt nu maar oji heel veel
groote en kleine koopsters en koopers.
- Door den voorzitter van het hoofd
stembureau teyN. en St. Joosland
is de heer P. Dingemanse Az. tot lid van
den raad benoemd, als opvolger van den
heer N. J. Nelisse, die ontslag heeft ge
nomen wegens vertrek naar elders.
Uit Z u i d-B e ve la q d
In de Vrijdag geliouden raadsverga
dering te K a 11 c 11 d ij k c werd op aan
drang van Gcd. Staten, met hel Gasthuis-
bestuur te Goes een overeenkomst aan
gegaan lot gebruikmaken van de zieken
barak voor evonlueelc besmettelijke ziek
ten. Op het verzoek van de ziekenvereeni-
ging „Onderlinge Hulp" tot een bijdrage
voor event ueelc aanschaffing verplegings-
artikelen en tot staving der kas, wordt
besloten een jaarlijksche bijdrage te ver-
leenen van f 25 tot wederopzegging.
Het suppletoir kohier hondenbelasting
wordt opgemaakt lot een bedrag van
f4.50.
Voorts wordt besloten aan de vereeni-
ging „Eigen Erf" te Goes f 4256 toe te
staan tot aankoop van 1.21.60 I1.A. bouw
land voor aan diverse landarbeiders te
geven los land voor 75 jaar
De rekening 1924 van het alg. arm
bestuur wordt goedgekeurd, alsmede de
begrooting voor 1926.
De rekening 1924 der gemeente, nage
zien door een commsseii van onderzoek,
wordt voorloopig vastgesteld met in ont
vang op f39.90.94, uitgaaf f 36.770 07#,
goed slot f 3139.861/2- Alleen aan de li.
IT. B. S. Ie Goes werd f2887.59 betaald.
Uit Th o le n.
- Even buiten de kom der gemeeiitjes
Poortvliet reed auto No. 5 van de
firma Amstcli Poelscxtract te Roosen
daal, met gewone snelheid tegen een
boom, De auto werd over den weg ge
slingerd en kwam in een sloot terecht. De
chauffeur bleef in de auto zitten en werd
door toegeschoten hulp uit zijn benarde
positie verlost en binnengedragen in café
Tolrust, waar hij het bewustzijn verloor.
Geneeskundige hulp was spoedig ter
plaatse. De dokter kon geen letsel be
speuren. Men vermoedt, dat de chauffeur,
door een lijdelijke ongesteldheid bevan
gen, het stuur is kwijt geraakt.
DE GEMEENTEBEDRIJVEN.
Aan de in het gemeentelijk jaarverslag
1921 opgenomen verslagen van de ge
meentebedrijven ontleenen we de vol
gende bijzonderheden
Gasfabriek. - De balans en cle
bedrijfsrekening wijzen een netto-winst
aan van f 28.50i/2.
Het saldocijfer was de laatste jaren-
in 1919 -1- f 4300.88
in 1920 -f f43.568.01
in 1921 - f20.609.37
in 1922 f 8717.11
in 1923 f 3147.75
in 1924 -f- f 28.50
In het algemeen overzicht wor^lt ge
zegd, dat in aanmerking nemende den
gasprijs het resultaat over 1924 niet on
gunstig kan worden genoemd
De gasprijs bedroeg 12 cent per Ms
voor de eerste 250 M® van liet jaarver
bruik, voor het meerdere 10 cent per JM3,
voor gas ever den muntmeter was de
prijs 1 cent per M® liooger.
De totale gasomzet steeg van 1772126
MP in 1923 tot 18S2178 in 1924, alzoo
een vermeerdering van 110052 of 6,2
pet.
De grootste verbruiker nam af 452470
M® tegenover 371234 M® in 1923; van de
verbruiks'vermecrdering ad 110052 M®
komt dus 81236 M® voor rekening van
één verbruiker en 28816 M® voor re
kening van de overige verbruikers.
Dank zij het uitwisselen en contro
leeren der meiers blijft het cijfert van lie't
gasverlies steeds dalende, het bedroeg
over 1921 162516 Mi®, 1922 116395 M®,
1923 76259 Ms 192P42138 M®
Bij de beoordeeling van deze cijfers
bedenke men ,dat bot gas dat verloren
gaat door miswijzing van de meters bij
de verbruikers, niet tegen kostprijs maar
tegen den verkoopprijs berekend moet
worden; met de maatregelen lot vermin
dering van het gasverlies blijkt dan een
beduidend voordeel behaald te zijn.
De opbrengst van het kooiteer was
alleszins bevredigend zij bedroeg over
1922 f 731,52; over 1923 f8336,55, over
192-1 f9001,65.
Geheel anders is dit mol de opbrengst
van het ammoniakwater, over 1923 was
hiervan geen opbrengst te boeken om
reden de gehecle productie als waarde
loos in het stadsriool werd afgevoerd.
Over 1924 had de aflevering plaats en
werd, inplaats van iets te ontvangen,
f421.81 aau-Hiet ammoniakwater ten koste
gelegd.
De tweemaandelijksche meteropneming,
die in 1922 werd ingevoerd, ontmoette
tof op heden nog geen enkel bezwaar
De in 1922 in gebruik genomen machi
nes 'voor hel tellen en inrojjen van
muntstukken, werken nog steeds tol volle
tevredenheid.
Proeven werden genomen met boek
houdmachines voor het schrijven der vcr-
bruikskwïtanties en de verbruiksregis-
ters, deze proeven konden over 1924
nog niel lot een definitief voorstel leiden.
fn het gemiddeld gebruik van gas over
den muntmeter trad een kleine ver
betering op, dit vond zijn oorzaak daarin
dat vele van de slechte, verbruikers kwa
men te vervallen, het aantal geplaatste
muntgasmeters daalde van 2045 op 31
December 1923 tot 1946 op 31 December
1924.
De in 1923 gereed gekomen ovens, als
mede de nieuw geplaatste machines en
toestellen, bleven tot volle tevredenheid
werken.
Duinwaterleiding.
De rekening Sluit met een netto-winst
an f 1090.47V2- i
I11 de voorafgaande jaren had dat be
drijf steeds een nadeelig saldo:
in 1920 f20 519.23
in 1921 f 6 68S.20
in 1922 f 25.247.391/3
in 1923 f 6.737.301/2
in 1924 -f- f 1 090.471/2
In liet volgend overzicht wordt dit
resultaat over '24 een alleszins bevre
digend slot genoemd, gezien het feit, dat
de waterleiding immer met een verlies
afsloot.
De totale hoeveelheid opgepompt wa
ter verminderde van 633971 M® in 1923
tot 570828 M® in 1921, alzoo een ver
mindering van 63146 Ms of 10 pet,, ter
wijl het aanlal aansluitingen sleeg van
3879 op 31 December 1923 tot" 3962
op 31 December 1924. De vermindering
van de hoeveelheid opgepompt water
vindt haar oorzaak in de. reparatie van
een belangrijk lek in het buizennet
Het grootste gedeelte der uitstaande
vatermeters werd weggenomen en daal
de hierdoor het aantal aansluitingen per
watermeter van 481 op 31 December
1923 tot 142 op 31 December 1924.
De controle over de aangesloten per-
ceelen wordt krachtig voortgezet.
Het duurzaam vastleggen der duinen
bleek zeer urgent te zijn; er werd een
aanvang gemaakt met het aanleggen van
een kweekveld tot het uitzetten van een
jarige dennen en het nemen van een
proef met het uitzaaien van „dennenzasd
"Waar de proef zeer goed slaagde, zal
het volgend jaar op grooter schaal wor
den overgegaan met het uilzetteu van
dennen in de duinen.
Het bleek noodzakelijk met alle geoor
loofde middelen de konijnen te verdel
gen.
Electrisch Bedrijf. Het winst
cijfer over de laatste jaren bedroeg:
J. Walleboordse, OranjepJein A167 van
Koudekerke J de Blaey en gezin, Mar-
nixpl. f. 15 van Hoek II. Bliek, N. Ylis-
singsche weg C 145 van Arnemuiden. P
de Bruijne en gezin, Abeele G 226, van
Schoondijke. Mcj. C. Theune, Tuindorp
D 42 van den Haag. Mcj. P. Kerkhovc,
Oranjeplein A 175 van Middelburg.
Vertrokken
II. A. A. Blommcrs en gezin Vliss
str. E 3 naar Roosendaal. J. J. Broerse
en gezin, de Beckerslr. E 21 naar Vlis
singen. C. J. van den Heuvel v. Turai-
houlslr. E 48 naar Indië. J G. Keim.
Middelb. str. A 279 naar Vlissingen J. J
Francooys, v Teijlingenstr B 222 naar
Rotterdam. C. de Haas, Bermwcg B 3
naar Zeist, H. P. Minderhout, Vliss. str.
B 174 naar Eindhoven.
KERKNIEUWS.
Woensdag herdacht ds. C. W-rnr-
denburg te Bruinisse den dag waar
op hij 25 jaar geleden zijn intrede deed
in de N. H. Kerk. Door de Kerkvoogdij
werd hem namens de gemeente een ge
schenk aangeboden, 's Middags kwamen
zeer velen hem gelukwenschen. 's Avonds
hield de jubilaris in de Kerk een her
denkingsrede. Daarna voerden het
woord de heer J. v. Rhee namens den
Kerkeraad ,dr. Weeda namens den Ring
van predikanten, ds. v. d. Linde en bur
gemeester S. Ilage.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
1920 r 3.611.051/-
in 1921 f 4.146.131/2
in 1922 f 2.525.79
in 1923 f 11.242.68
in 1921 f27.713.77
Storingen van ernstigen aard traden
noch in het kabelnet, noch in de trans-
formatorenstalions op Wel bleek ten
tijde van de zwaarste belasting aan liet
einde van hel jaar, door de snelle toe
name van het electricileitsverbruik het,
kabelnet te zeer belast te zijn, waardoor
merkbare spanningsafval plaatselijk was
te constateeren.
De opbrengst van den stroom ver
meerderde met f 27766,771/» tegenover
een verhoogden inkoop van f 8518,71.
Er werden in totaal verkocht 8S21S6
Iv.W'JU, tegenover 715.289 in 1923, alzoo
een vermeerdering van 166.879 K.W.U. of
231/3 pet.
De maximale belasting steeg van
484,092 K. W tot 536,072 K. W. of
9,7 pet.
De reserve bedroeg per 31 December
1923 11817S,521/2' Hier koimt bij de1 winst
over 1924 f27713,77, zoodat de reserve
per 31 December 1924 bedroeg
f 45892,291/2.
BEVOLKING.
In de laatste helft van de maand
Juli zijn in de gemeente
O. EN \V\. SOUBURG.
Ingekomen
A. W. van Olmen en gezin, v.
Teijlingen str. B 236 van Vlissingen. A.
Haarlsen, Kanaajlstr. A 07 van Dordrecht.
Schouwburg
Vlindertje
Een ernstig stuk wordt evengoed in
een kermisweek gewaardeerd als een
vroolijk stuk. Dat is bekend genoeg.
En het gisteravond dflor hol Hofslad-
tooneel gegeven ..Vlindertje" had ook
weer een stampvolle zaal getrokken.
Maar we gelooyen niet, dat het bevre
digd heeft Daarvoor was het te slap.
Het is een tooneclsluk, getrokken uil
•en roman, en draagt daarvan de slech
te kenmerken. Zooals nu bijv. op het
looneel de ongelukken zich in het laat
ste bedrijf opeenstapelden, was lachwek
kend inplaals van indrukwekkend
Maar ook de inhoud bevredigt niet
Den roman van Borel kennen we niet.
Maar dit looncelstuk heeft al heel wei
nig geraamte, want zijn figuren staan niet
stevig overeind-
Dal men dit „Haagsche zedenspel"
op hel looneel heeft gebracht, geschied
de blijkbaar alleen lerwille van één rol
die van Elly, hel Vlindertje, het jonge
meisje, dat 11a een periode op een
vrome kostschool, in het Haagsche mon
daine leven terug komt en daar al heel
spoedig in de wuftheid opgaat
Een door haar bewonderden held,
met wien zij zich verlooft, blijkt een
boemelaar die haar slechts om haar
geld nam. En haar vader, die niets dan
lieve dingen voor haar doet, moet in
eens vluchten wegens een zedeschandaaL
Na zulke ervaringen heeft Vlindertje
geen moed meer om verder te leven,
en verdrinkt zich.
Van zoo iets kan zeer, zeker een loo
ncelstuk gemaakt worden. Maar de be
werker zat vast aan den roman, die nu
eenmaal geleidelijker en aannemelijker
de ontgoocheling kon voorbereiden dan
het tooneelstuk het deed. Maar boven-
schijnt die roman weinig pittigs te be
vatten van het Haagsche mondaine le
ven. Er kwam tenminste heel weinig
van op de planken als entourage.
Het was alleen naar het Vlindertje dat
we zagen en hoorden, als een teer
poppetje, waarin mevr. Annie v. d. Lugt
Melserl—Van Ees zich wist te meta-
mortoseeren, met een bewonderenswaar
dig e acleerkunst Dit was inderdaad als
spel weer een buitengewone praestatie,
in houding, in slem eu in kleine geba
ren. De haar geschonken bloemen wa
ren wèl verdiend.
Voor de overige spelers was niet veel
eer te behalen met de uitbeelding van de
hun gegeven figuren Anton Roemer als
Van laats was uitstekend als de goedige
vader, die zijn dochtertje in alles toe
geeft. Maar 'liet is zijn schuld niet, dal
de andere persoonlijkheid in hem. de
man van hel zedenschandaal, zoo wei
nig aannemelijk werd gemaakt.
En hetzelfde geldt ook van den held-
boemelaar Maurice. Je hoort wel ler-
loops dat hij slecht is, maar in een
looncelstuk wil de toeschouwer dat ook
zelf waarnemen. Jacques Reule maakte
ervan wat errvau te maken was.
Trouwens alle spelers waren goed en
hel samenspel was zoo vlot als men dat
bij dit gezelschap maar verwachten kan.
Hedenavond sluit de 'kermisweek in
den Schouwburg met een blijspel ^Een
dag soldaat."
De restauratie van li e t s t a d-
h u i s c Middelburg.
In het in druk verschenen jaarverslag,
1924 der gemeente Middelburg wordt me
degedeeld, dal de restauratie van het
Voor kinderen die in hun Kollen
groei zijn, is het een maatregel
wan voorzorg hen de Pink Pillen
te deen nemen.
Nu en dan eenigen lijd de Pink Pillen
te doen gebruiken door kinderen die in
hun vollen groei zijn, is de nuttigste
voorzorgsmaatregel dien men nomen kan.
Dan is hel vooral zaak den rijkdiom
van het bloed steeds te hernieuwen en
Ie onderhouden. Ilel bloed geeft aan de
organen de voedingstoffen waaraan zij
behoefte hebben 0111 goed te kunnen wer
ken en waardoor die der kinderen zich
moeten ontwikkelen. Ook dc zenuwen
vinden in het bloed hun voeding. Als het
bloed arm wordt, kwijnen de organen en
kunnen zich niet ontwikkelen, zij gaan
soms achteruit; en de zwakte tast tevens
hel zenuwstelsel aan. Het .gevolg daar
van is dat zich gevaarlijke storingen
voordoen die een langdurige uitwerking
op den algemeenen gezondheidstoestand
kunnen hebben. Dc Pink Pillen zijn daar
tegen een middel van voorzorg. Het is
een onomstoolelijke waarheid dat de
Pink Pillen hel bloed en het zenuw
stelsel op buitengewoon krachtdadige wij
ze herstellen. Als zoodanig bezitten de
Pink Pillen een ideale uitwerking in ge
vallen van bloedarmoede neurasthenie,
algemeene verzwakking, maagpijnen,
hoofdpijn ,zenuwuilpulling en storingen
door den groei en den kritieken leeftijd
veroorzaakt.
De prijs der Pink Pillen bedraagt f 2.75
dc flacon, f 9.— de zes flacons. Zij wor
den verkocht in het Hoofddepot Jacob
Marispleju 23 te Amsterdam. Eisch dit
adres en de Hollandschc gebruiksaanwij
zing. De Pink Pillen zijn ook te verltrjj-
gen bij alle goede apothekers en dro
gisten, o.a. bij PAUL VAN SLUIS en
N. V. v.h. 0. A. SCHULTE en Co
(Ingez. Med.)
Raadhuis in '(hoofdzaak omvatte den
Choertoron, gelegen op den hoek van
den voorgeve! (Marktzijde) en rechterzij
gevel (Noordslraal).
Nadat in het einde van 1923 de drie
eerste vakkeu van den toren, welke uit
5 vakken bestaat, gereed waren geko-
is met het zelfde personeel regel
matig en op dezelfde wijze aan de over
blijvende doorgewerkt
Bij het inspeclceren van het vierde
en vijfde vak bleek, dal, behalve ver
schillende sleenstukken van nisomlijstin
gen e dde twee baldakijns geheel ver
nieuwd moesten worden, aangezien deze
in een zoodanigen staal van verval wa
ren geraakt, dat bijwerken niet meer
mogelijk was
Een en ander is geschied voor een deel
in het gemeentelijk atelier en voor een
deel Ier plaatse, op den steiger
De bekroningen van den vijfden en
zesden steunbeer, zijn voor een deel kun
nen blijven bestaan: door het bijwerken
an enkele gedeelten zijn deze weer in
een behoorlijken staat gebracht kunnen
worden.
De goollijst van den toren werd, waar
het beslist noodig was, vernieuwd of bij
gewerkt. voorts Is deze zoovee! mogelijk
ontdaan van een zwarten aanslag
Nog moest een der spuwers wegens
zijn zeer desolaten toestand vernieuwd
worden
Deze nieuwe spuwer werd op het ge
meentelijk atelier gemodelcerd en gehakt
overleg met Prof. A. M. W. Odé
te Delft ontworpen.
Tevoren is echter de figuur van Maxi-
miliaan uit de eerste nis genomen en in
de tweede nis. de juiste plaats volgens
historische rangschikking, ondergebracht.
Twee oude beelden, oorspronkelijk af
komstig van den voorgevel, werden tij
delijk ter vulling in twee der overige
nissen geplaatst, in afwachting van twee
nieuw te maken figuren
Eindelijk is het ondergedeelte van den
toren, waarvan vroeger reeds een be
langrijk deel was gerestaureerd, opnieuw
opgehakt, en zijn de voegen uitgehakt en
aangestreken op zoodanige wijze, dat een
en ander meer levendigheid en soepel
heid vertoont en de kleur en oppervlakte
behandeling eenigszius overeenstemming
met het laatst gerestaureerde werk heb
ben verkregen
Nadat ook de rest van den steiger was
verwijderd, kan gezegd worden, dat de
restauratie van den (boortoren voorloo
pig in hoofdzaak is voltooid
LANDBOUW,
Zuid-Afrikaanse he Landbou
wers in Zeeland.
Gisterenavond kwamen met de mail
boot de? Maatschappij Zeeland te V1 i s-
singen aan 30 Zuid-Afrikaansche land
bouwers die werden opgewacht door mr.
'II. C. Obreen secretaris van dc commis
sie voor den Ned. Zuid Afrikaanschen
handel,, vertegenwoordiger van het comi
té van ontvangst.
Direct werd per touringcar naar het
