Zaterdag 1 Augustus 1925
FEÜILLETOR.
CORNS. HENNING
Ho. 178.
MIDDEL
188° Jaargang.
DURANT.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
singen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
g e n 50 cent "per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling,
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cént per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Postcheque en Gironummer 43255.
HET NIEUWE
MINISTERIE.
Voorloopig weten we alleen de namen
Een naam kin een programma zijn.
Maar zoodra meer dan één partij bij de
vorming van een ministerie betrokken is,
beteekent een naam veel minder. Dan
is het programma noodgedwongen een
compromis. We weten ook dat er eersl
een programma door den heer Coüjn
aan de drie rechtsche fracties is voor
gelegd (wat iels anders is dan aan de
drie oude coalitiepartijen). Maar de in
houd daarvan is alleen aan die drie frac
ties bekend gemaakt. Het groote publiek
zal moeten wachten tot de troonrede
op den derden Dinsdag in Septem
ber. Daarom is de door de S. D' A P.
op touw gezette beweging tegen den' heer
Colfjn als kabinetsformateur o. zeer
voorbarig en een slag in de lucht. Als ue
heer Galijn het alleen voor het zeggen
had gehad, zou het iels anders zijn ge
weest. Dan zou men hebben kunnen,
afgaan op hetgeen de heer Colijn bij de
verkiczingsactïe zei. Nu echter heeft
heeft hij moeten rekening houden mei' de
wensclien van de beide andere groepen.
En dat hij dat gedaan heeft, wordt waar
schijnlijk door de eenstemmige goed
keuring door de katholieke fractie.
Maar voor het oogenblik zegt op hel
voornaamste punt van de huidige poli
tiek, n.l. de bezuiniging, de naam var
den leider alleen nog niets. Want de
vraag hoe de staatsbemoeiingen zullen
moeten worden ingekrompen om de
staatsuitgaven te verminderen, zal door
de katholieken wel anders beantwoord
worden dan door den heer Colijn.
De naam van den heer v. Karnebeek
beteekent vermoedelijk een verdediging
van bet nieuwe verdrag met België. Dat
is e'en zwak punt geworden. Hoopt de
Minister erop dat de regeeringsmeerder-
heid niet zal durven beginnen met 't
verwerpen van een zoo belangrijk rc-
geeringsvoorstel We zullen daarvoor
moeten wachten totdat óf de Memorie
van Antwoord, öf de Troonrede voor
ons ligt,
liet optreden van den heer Schokking
als Minister van Justitie zegt zeer wei
nigvan zijn voornemens. Hij is theoloog,
was op verscheidene plaatsen predikant,
maar hij is óók doctor in de staatsweten
schappen. Als jurist heeft hij echter
zich te weinig op den voorgrond gesteld
dan dat men uit zijn eenigszins verras
sende plaatsing aan hel hoofd van dat
departement een conclusie zou mogen
trekken.
Hetzelfde geldt van den heer de Geer
op den post van Minister van Binuen-
landsche Zaken en Landbouw. Dat hij
in de administratieve kwesties van Biu-
nenlandsche Zaken thuis is, mag men
wel concludeeren na zijn lidmaatschap
van Ged. Staten van Z. Holland en na
zijn (burgemeesterschap van Arnhem.
Maar voor de minstens even belangrijke
verzorging van de afdeeling Landbouw
geeft zijn naam weinig aanwijzing van
oen richting. Zoover we wdlen beeft hij
geen rol in de landbouwwcreld gespeeld.
Ilij was bovenal bekend als financier.
Maar in dit ministerie-Colijn was daar
voor geen plaats meer open. Vermoede
lijk heeft men hem niet vborbij kunnen
gaan als een der knapste mannen der
Christelijk Historischen. Hij is trouwens
eersl al genoemd voor Justitie, maar
daarover zouden moeilijkheden zijn ge
rezen.
Wat de heer Lambooy voor Oorlog en
Marine zal beteekenen is al evenmin te
voorspellen als de beleekcnis van den
heer Bongaerts voor Waterstaat, 'l
brengt dit laatste in herinnering dat vol
gens de geruchten de heer Bongaerts in
de afgeloopen jaren veel invloed had op
Waterstaat en o. a. een rol zou heb
ben gespeeld bij de waterstaatswerken
.voor Limburg.
En nu nog twee belangrijke porte
feuilles.
Toen de heer Aalberse optrad als
Minister van Arbeid, beleekende dat een
programma van werkzaamheden, want
liet was door zijn geschriften voldoende
bekend in welke richting hij zou stu
ren. Dal is ook gebeurd. Maarr nu zijn,
opvolger, de heer Kooien? We durven
daar niets over te voorspelen. Als voor
zitter van de Tweede Kamer heeft hij
nu reeds jarenlang lol de zwijgende le
den behoord, zoodat men weinig van
zijn persoonlijke denkbeelden kent En
zeker niet wat de arbeidsvraagstukken
betreft. Zal onder hem wellicht meer
aandacht worden gewijd aan de twee an
dere afdeelingen van zijn departement
handel en nijverheid? Dal zou wel in
overeenstemming zijn met de denkbeel
den van den premier Colijn.
Ten slotte Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen, toebedeeld aan den heer
Rutgers. We kunnen niet zeggen dat deze
benoeming veel goeds belooft voor het
openbaar onderwijs. De heer Rutgers
heeft zich in de Kamer een tè fel legen-
stander daarvan betoond, dan dat we
met veel vertrouweh zijn daden af wach
ten bij de reorganisatie van hel lager
onderwijs die door alle partijen onver
mijdelijk wordt geacht. En dit is zeker,
dat de afdeeling Kunsten bij hem ecu
minder vaderlijke bezorgdheid zal "in
den dan bij zijn voorganger. Men deukc
maar eens aan de houding van den lieer
Rutgers met zijn anti-revolutionaire frac-
tiegenooten bij de subsidievoorstellen op
Tooneel- en muziekgebied.
Voor Koloniën slaat nog een vraag-
teeken.
September zal dus de openbaring moe
ten geven van wat de namen nog niet
doen kennen. Het is bij deze kabinets
formatie trouwens in deze volgorde ge
gaan. eerst het programma, en toen de
personen. Die laatste waren dus onder
geschikt aan het eerste.
Nu zou het heel interessant zijn als we
daUdoor de drie rechtsche fracties goed
gekeurde programma ook konden lezen.
Practisch nul zou dat niet hebben, want
in de maanden tot September gebeurt
er tocli niets bijzonders op politiek ge
bied. Maar na de ervaring van '22 is
het te hopen dat het nu aanvaarde pro
gramma geen geheim onder-onsje
b 1 ij ft. Als het niet mogelijk is het vol
ledig in de troonrede te publiceeren,
dan mag dat toch wel op een andere
manier bekend worden De publieke
zaak dient publiek te worden behandeld.
En de vorming van een nieuw kabinet is
toch zeker wel zoo'n belangrijke pu
blieke zaak, dat de grondslagen waarop
het werd gevormd, aan het publiek mo
gen worden bekend gemaakt.
Al wafe het alleen maar om aan de
kiezers mee Ie deelen wat de zakelijke
resultaten van hun Stem|werk is ge
weest.
BINNEIH.AND.
UIT DE PERS.
D e a c t i e v an het N.VJV.
In de „Vrijheid" schrijft Joh. J. R.
het volgende over de zakelijke grond,
van liet optreden van Stenhuis en het N.
V. V.:
Het duidelijkste vinden wij dien grond
geformuleerd in een artikel door dpn
heer Sleuhuis aan de kwestie gewijd in
de aflevering van Augustus 1921 van het
maandblad van het N.V.V. „De Vakbewe
ging". Daarin verklaart de lieer Slen
huis, dat in het algemeen de practijk
deze is geworden, dal de machtsverhou
dingen zich zoodanig hebben ontwikkeld,
dat in het grootste deel der bedrijven
de vakvereenigingen in staat zijn, op
bet gebied der arbeidsvoorwaarden dat
gene te bereiken wat bij de huidige pro
ductie-opbrengst mogelijk is Daarom
moet volgens hem, de vakbeweging
streven naar verwezenlijking van een an
dere orde van zaken, de socialistische,
omdat dit het eenige middel is tot ver
hooging der productie en derhalve om
den arbeiders een ruimer bestaan to
verzekeren. Wij achten dc meening, dat
door medezeggenschap en socialisatie de
productie zal stijgen eeu illusie de heer
de Miranda-liceft zich in zijn brochure
„De klip, het ei en hel voer" trou
wens in den zelfden geest hierover uitge
laten). Maar het is duidelijk, dat wan
neer men er zóó over denkt als de heen
Slenhuis, inderdaad geen andere uitweg
openstaat dan de richting die hij wil
inslaan. Wanneer immers thans de vak
beweging, op enkele uitzonderingen na,
alles heeft bereikt wat voor de arbeiders
in onze maatschappij bereikbaar is, dan
staat de vakbeweging thans ook op het
doodc punt. dan is haar taak om het le
venspeil der arbeiders op te voeren fei
telijk afgeloopen. Van groote nieuwe ac-
ZONDERLINGE KAMERAOEN
Naar het Engelsch van
LEONARD MERRICK.
Geautoriseerde vertaling van Mej. E. H.
48)..
Hij voelde een gewetensluiaging, want
zijn laatste bezoek had hij in het voor
jaar afgelegd. Toen hij haar eeu eopie
van het werk zond, dat haar doodelijk
zou vervelen ,zooals hij wist beloofde hij
haar den volgenden Zondag bij haar te
komen.
Hij ging 's middags. Een Zwitsersche
jongen .die nu wel het allerlaatst in aan
merking zou komen om in de adverten
ties als „bediende" te worden genoemd,
deed hem open terwijl hij nog bezig
was zich in zijn jas te werken. Zijn
Engelsch was al even onverstaanbaar
als dat van zijn voorgangers en David
wist nog niet goed of zijn moeder thuis
was ,toen hij in den hall wachtte. Ze wa
ren klaar met eten, maar de etensluckt
hing er nog, het was niet waarschijnlijk,
dat ze uit zou zijn, dacht hij.
De Zwitser kwam haastig 'terug,
terwijl hij enkele vreemde lettergrepen
prevelde ging hij den bezoeker voor naar
den salon. Daar was niemand en dc
etenslucht hing er ook niet zoo zwaar.
Na enkele miuuten kwam Ownie binnen.
Haar haar was nog blond ,maar liet
blond van een middel .niet het blond
van haar jeugd, en onder die dwaze pa
rodie op het verleden ,leek haar ver
ouderd gezicht nog ouder. De jaren had
den haar gebreken tot caricaturen ge
maakt en haar bedrijf had er zjjn stem
pel op gedrukt. Ownie was een j*roote
zware vrouw," met eenlange bovenlip en
een ontevreden leelijken mond. Onder
het praten had ze den rusteloozen blik
en den werktuiglijken glimlach van de
pensionhoudster .die iederen dag, gedu
rende 'drie maaltijden zich inspant om
een luchtig gesprek gaande te hou
den, al afgeschilderd de voordeelen van
het stadsgedeelte, waar haar woning ge
legen is, terwijl ze infusschen met on
zekerheid let op het antwoord dat de
bediende krijgt die achter een stoel
vraagt of de gast van <ni of dat gerecht
soms nog iets gebruiken wil. Van het
jonge meisje dat eens in de schouw
burg-vestibule zoo zegevierend tegen haar
eigen beeltenis had geglimlacht, was
nictji over; in. plaats daarvan was al dc
zwaarwichtigheid van een menschenleef
tijd getreden. 7n '3e zware vrouw viel
slechts een gelijkenis waar te nemen
met het jonge meisje. De natuur had
die nagenoeg afgeworpen, al zag ze ook
niet zichzelve ,zooals ze was.
Alles wat Gij Uwen vrienden en kennissen geeft,
kunnen zij zelf ook koopen, behalve Uw portret.
Steeds nieuwe procédé's leveren U
ATELIERS VOOR MODERNE FOTOGRAFIE
Middelburg Vlissmgen Breda
(Ingez. Med.)
ties ter verbetering van het lot der ar
beiders kan voor haar geen sprake
meer zijn. Dat begrijpt de heer Stenhuis
hij gevoelt zichzelf in zijn rol van leider
der zuivere vakbeweging als vrijwel
overbodig. Als zoodanig is er geen toe
komst voor hem weggelegd. Zoo dringt
de macht der feiten, gelijk hij die in re-
volulioliairen waan interpreteert, hem
ertoe de vakbeweging te doen treden
op het tot dusver voor de S.DjA.Pl. ge
reserveerde politieke terrein ten einde
zoodoende haar een taak te geven, die
haar voor verder verloopen behoedt en
haar nieuwe geestdrift en werkkracht)
verleent en tevens de komst van de
socialistische toekomst te verhaasten. In
zekeren zin is er dus aan het optre
den van den heer Slenhuis een tragische
kant .Hij wordt naar den kant, dien hij
wil uitgaan, gedrongen doordien hij hel
derder dan de meesleu zijner partijge-
nooteu inziet dat de arbeiders thans
over het geheel het maximum hebben
bereikt, wat er voor hen bereikbaar is,
zoodat de vakbeweging hun positie on
mogelijk verder kan verbeteren. Ilij staat
dus voor de keus abdiceercn als vak-
vereenigingsleider of de komst van het
socialisme forceeren.
IN EN OM 1)E HOOFDSTAD.
CXLI.
Na-ar aautcidins; van 'I planlsr.enlje in
den pul.
In de groote luinzaai van het Ste
delijk Museum is door degenen, die de
„Historische tentoonstelling vau Amster
dam" hebben ingericht, bijeengebracht
een verzameling gekleurde platen, die
ieder op zichzelf een brokje geschie
denis van deze stad zijn Vreemdelingen
uit builen- en binnenland zullen er mis
schien langs wandelen, na hier en daar
eens wat nauwkeuriger bekeken te heb
ben de een of andere afbeelding, die
hun „wel aardig toescheen maar ze
zullen er toch wel niet doorbrengen
het grootste deel van den tijd, dien zij
voor het bezichtigen der tentoonstelling
bestemd hadden Volbloed Amsterdam
mers echter, die diep voelen voor hun
stad, zullen er zeker geruimen tijd toeven
en ik kan mij levendig voorstellen, dat
de ouderen van dagen, degenen, die
Amsterdam hebben zien groeien, ver
anderen op elk gebied, gedurende de
laatste dertig, veertig jaren, hier telkens
getroffen worden door een afbeelding,
die hun in herinnering brengt hoè het
was in de dagen toen zij knaap en jon
geling waren Ja, voor de geboren Am
sterdammers is deze topografische zaal
op het oogenblik misschien wel de be
langrijkste van de geheele tentoonstelling
„daar ligt de geschiedenis als 't
ware voor het grijpen."
Volgende geslachten zullen dan ver
moedelijk ook belangstellend kijken naar
(afbeeldingen van lielgeen nu hel heden
is en het is te hopen dat zij Amsterdam
i,dan ook zullen leeren kennen uit der-
t gelijke gekleurde, met zorg afgewerkte
I afbeeldingen, die zoo duidelijk sprekeu
I cii niel alleen uit onze photo-afbeeldin-
i gen, die wel is waar „niet liegen", maar
j door hun kleurloosheid niet zoo tot
jons spreken.
Tóch zijn er onder al die platen een
aantal, die ook veel tc zeggen hebben lol
den uiet-Aiusterdannner ik bedoel die,
welke den Dam betreffen Zij zijn op
deze tentoonstelling in grooten getale
te zien, niet alleen in deze topografische
'(zaal, doch ook in vele andere, cn het
I is zelfs misschien te betreuren, dat men
niet alles en alles, wat den Dam be
treft, lil één enkele zaal bijeen heeft
gebracht Ik geloof bepaald, dat men
succes zou hebben, indieu men na afloop
dezer historische tentoonstelling nog
eens een na-tcnloonstcllinkje zou hou
den, uitsluitend betrekking hebbende op
Dam te Amsterdam, omdat stad-
landgenoot dan nog véél meer dan
nu het geval is, zouden beseffen, welk
een voorname plaats die Dam inneemt
in de geschiedenis niet alleen van Am
sterdam zelf, maar van het geheele va
derland. En dat na-teulqonstellinkjo zou
nu te meer „inslaan", omdat, zooals ge
reeds in uw dagblad gelezen zult heb
ben, de gemeenteraad dezer dagen we
der een nieuw „hoofdstuk" aan de ge
schiedenis van onzen Dam heeft toege
voegd, door hel besluit te nemen den
berucht geworden poel op het Dam-
terrein thans lieusch te gaan dempen.
Dal is thans Iièt feit, waarover geheel
Amsterdam spreekt en deze laatste daad
van den Raad vóór hij een week of
wat met vacantie ging, is er eeu, die
later zeker ook weder in beeld zal
worden gebracht Want, volgens hetgeen
door den wethouder der Publieke Wer
ken is gezegd, zal men de resultaten van
het de vorige week genomen besluit
reeds over eeu paar waauden voor
oogen hebben.
De pul zal worden gedempt, of beter
gezegd, zij zal worden drooggelegd en
herschapen in een oase te midden van
al die "lang niet aïle voor het oog aan
trekkelijke gebouwen, die thans den Dam
vormen 'l Heeft wel heel lang geduurd
voor hel zóó ver gekomen is, want vijf
tien jaren lang ongeveer heeft men daar
dien allesbehalve mooien toestand ge
kend, doch eindelijk zal men toch wat
Tegenover haar lag liet blanketsel op
de wangen er niet zoo dik bovenop, wa
ren de rimpels niet zoo diep. Geverfd, ge-
blanket en al zeer weinig opgewekt zal
ze in een stoel en geeuwde met wijd
open mond, met dc banden in den schoot
„Ik dacht jdal je nooit weer kwam",
zei ze.
Hij verontschuldigde zich door druk
wcrlc: „En ik oen buiten geweest sinds
ik u zag. Hoe gaat het u, moedor?"
,Nu niet om op te bluffen; de Hitte is,
ontzettend vermoeiend geweest hè? Ik
zou ook graag eens een verandering heb
ber gehad.... Ik ben nog niet eens in de
gelegenheid geweest om je boek in te Idj-
keu. Ik kan ook niet lang achtereen le
zen, dat vergt te veel inspanning van
mijn oogen, ik moet weer een nieuwen
bril nemen. Nu, maak je er een fortuin
mee?"
,,'t Gaat uitstekend van de hand, voor
poëzie. Ja, ik zal er heel wat mee ver
dienen, hoe vreemd dit ook klinken mo
ge. Als u nu verandering noodig heeft,
waarom gaat u dan .niet eens een paai"
weken naar Brighton? Ik," hij was er
verlegen ouder, „kan u liet geld geven".
„O dal is het niet," lichtte ze toe
andermaal geeuwend. „Ik kan hier niet
weggaan. Wie zal op 't huis passen, als
ik er niet ben. Je bent verschrikkelijk
verbonden, als je geen huishoudster
hebt. En al heb je er een, dan kan je
nog maar niet zoo gaan en alles aan
haar overlaten! Maai" stel je voor, dat
jij nu geld missen kunt! Dat heb je aan
mij te danken, David; die bekwaamheid!
komt van mijn kant. Je vader's stem heb
je niel geërfd, als je nu niet geschreveu
had, zou ik niet hebben geweten, wat Je
had moeten doen!"
Dat wist hij pok niet, zijn leven zou
hem ondragelijk' zijn geweest, als hij niet
geschreven had. Hij keek over haar
heen, met d walenden blik en knikte.
„Hebt u het huis vol?" vroeg hij.
„Tamelijk wel. Het zijn meest alle
nieuwe gasten, Amerikanen en menschen
die maar voor een paar weken komen,
de anderen keeren op het eind van de
maand eerst terug. Er is een ander
pension geopend, hier om den hoek;
ze laten er den heelen avond in iedere
kamer hel gas volop branden.
„Bij wijze van advertentie?"
„Ja dom hè? 's Avonds gaan er toch
niet genoeg mensclien voorbij, om dal
er uit te halen. Het is hier niet aan het
strand. Wil je een kop thee of ietjs an
ders?"
„Neen danlc u."
„Je kunt het gerust krijgen hoor. Ik
verlang zelf naar een kop thee; liet zal
mij wat opkwikkeo. Ik was juist van plan
eeu dutje te aoen. toen de bediende me
zei, dat je daar was."
„Dat spijt me." Hij schelde:. ,Was
ik d an maar op een anderen lijd geko
men."
„O, hel geelt niets. Er is toch altijd
wal voor mij te doen. 4,Je hebt zeker
niets gehoord van Vivian?"
„Lk hoor nooit iets van hem. Het is
nu al bijna een jaar geleden, dat ik hem
zag. Wat voert hij uit?"
„Hij heeft een uitstekend baantje. Hij
is bij het vorige gezelschap weggegaan,
op hel einde van de tournee, je wist toch
wol dat hij op tournee was met een too-
neelgezelschap nietwaar? Nu is hij op
een plaats gevestigd, veel aangenamer
voor hem, dan dat hij steeds reizen moet,
een groote verbetering, in ieder opzicht".
liet wekte haar geheel op, dat beetje
gebluf op Vivian.
„Niet veel jongelui van zijn leeftijd
krijgen zoo iets, t is een heel verant
woordelijke positie om zaakwaarnemeud
directeur van een schouwburg te wezen.
En dan is er voor het heeJe jaar een vast
salaris aan verbonden, iedere week kan
hij rekenen op zooveel. Dat is een voor
deel, waar jij niet op rekenen kunt hè?
Het eene jaar zal je eens heel goed
af zijn ,cn het volgende om zoo te
zeggen niets hebben. Schrijveu is ma
wisselvallig, je weet nooit waar je aan
toe bent."
„Ik zal mijn weg wel vinden", zei
David goedig.
„O, ja", gaf ze toe. „Het is waarlijk
verwonderlijk, aal je zoo heeleniaal op
je zelf hebt kunnen staan. En 't is
prettig, dat er van je boek gesproken