KAHREL'S THEE
Mo. 171
Donderdag 23 Juli 1925
168° Jaargang.
as
8Jj dit nummer behoort een Bijvoegsel
BINNENLAND.
DE KWESTIE-TER HALL.
Het hoofdbestuur van den Vrijheids
bond zal binnenkort vergaderen. Dan zal
o.a. het bekenae verzoek van het Comité-
Tet Hall ter sprake komen, dat betrek
king heeft op de vraag, wien redelijker
wijze de zetel toekomt, welke met de
bijlijst van den Vrijheidsbond verwor
ven is.
De geruchten, welke dienaangaande de
xonde doen, dienen, zoo meldt „de Vrij
heid" zeer critisch te worden bekeken;
wat b.v. in „De Maasbode" te lezen
stond raakt kant noch wal.
(Gedoeld wordt hier op een bewering
in genoemd blad, volgens welke de heer
Staalman zou zijn aangezegd dat hij niet
meer de hoofdbestuursvergadering van
den Vrijheidsbond zou mogen bijwopen.)
Mr. P. Rink heeft in het Vaderl. nog
eens uiteengezet op welk© wettelijke be
palingen de verkiezing van den heer
Staalman berust. Hij wijst er daarbij ojsl.
op, dat men ook voor andere personen
die op verschillende lijsten stonden, de
stemmen niet bijeen telt, zooals nu voor
den heer Ter Hall wordt gedaan. Mr.
Rink betoogt dat de billijkheid en recht
vaardigheid van de gevolgde regeling
door niemand in twijfel kan worden ge
trokken.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Dat het gisteren warm was, behoe
ven we onze lezers niet als een nieuwtje
'te vertellen. Het was zoo benauwd warm
als we hel in jaren niet gekend hebben.
Eu hoewel do lucht steeds „werkllte'
kwam er niets van opkoeling. Zelfs dc
wind die 's avonds op stak, was warm,
Het onweer is echter elders wel los ge
broken ,n.l. in Engeland. Als gevolg
■daarvan hadden we vandaag een bedek
te lucht, en daardoor minder hitte.
Uit Vlissingen.
Bij de politie te Vlissingen is
aangifte gedaan dat een aldaar tijdelijk
vertoevend meisje dat gisteravond uit
«was gegaan niet is thuis gekomen. Ook
heden heen men niets van het meisje
vernomen. Do politie stelt een ernstig
•onderzoek in
Uit Walcheren.
Woensdagmiddag werd met de
Stoomtram Walcheren te Koudeker-
ke aangebracht een bierhandelaar M. uit
Vlissingen die met paard en wagen bij
„Plantlust", ooor het schrikken van liel
paara, van de Tram, met jleze in aan
raking was gekomen en van den wagen
gevallen waarbij hij vermoedelijk zijn
arm heeft gebroken. De man die veel
pijn leed werd door een. geneeskundige
voorloopig verbonden en per tram van 6
uur overgebracht naar het St. Joseph
ziekenhuis te Vlissingen.
Met een enkel woord zij heden ge
meld, dat het festival te Domburg gis
leren wèlgeslaagd is. Het was er zeer
"vol enzeer warm.
Uitvoeriger verslag in het volgend num
mer.
Besmettel ij ke ziekten.
Het aantal gevallen van besmettelijke
.ziekten over de week van 12 tot en met
18 Juli in oe prov. Zeeland bedroeg
Buiktyphus: Koewacht 1, Roodvonk.
Neuzen 1. Diphteritis: St. Jansteen 1.
(Voor verder Stad en Provincie zie
men het Bijvoegsel).
PROVINCIALE STATEN VAN ZEELAND
Hedenmorgen werd de Zomerzilting
heropend door den Commissaris der Ko
ningin jlir. mr. J. W. Quarles van Uf-
ford.
Nieuw lid.
■Van het nieuwe lid de heer C. de
Jonge werden de geloofsbrieven onder
zocht door eeu daartoe benoemde com
missie, waarna de heer de Jonge (looi
den griffier wordt binnengeleid en be
ledigd.
Afwc zige leden.
Medegedeeld wordt, dal afwezig zijn
•de heeren Vienings. Onderdijk, v. Waes-
berghe, v. Zuijen en Nieuwenhuijzenl,.
Notulen.
De notulen worden z. h. st. vast-
igesteld.
s De kOTtc dissel.
Ingekomen is nog een adres van land
bouwers uil Hulst om in te trekken hel
Statenbesluit van 15 Sept. '21 betref-
fende liet gebruik van den korten dissel
De v o o r z. deelt mede, dat op dien
datum nooit een Statenbesluit was geno
men. Spr. stelt voor het adres in handen
te stellen van Ged. Staten ter afdoening.
Aldus besloten.
Concessies
to ege lat* n.
Aan de orde is het (thans gewijzigd)
voorstel-Van Dixlioorn en Kosten, dat
luidt; ondei'geteekenden stellen voor
Ged. Sla,len bij de Kroon pogingen te
doen aanwenden tot opheffing en niet
meer verleeniug van concessies tot tol
heffing in deze provincie.
Onder herinnering aan hun voorstel
van 26 Juni jl. verklaren Ged. Staten
zich nogmaals bereid zooveel mogelijk
mede te werken tot afschaffing der nog
bestaande tollen, in den geest als in de
laatste jaren is geschied. Zoodra de ge
legenheid zich voordoet, hopen zij daar
toe voorstellen aan te kunnen bieden. In
afwachting daarvan meenen zij aan de
voorstellers in overweging te mogen ge
ven hun voorstel in te trekken.
De lieer v. Dixhoorn trekt thans zijn
voorstel in.
Leiden van heng
sten.
Aan de orde is het voorstel tot wijzi
ging van het reglement op de wegen en
voetpaden in Zeeland (leiden van heng
sten).
Naar aanleiding van opmerkingen in
de afdeelingen is 't Ged. Staten gebleken,
dat hun voorstel niet juist de bedoeling
weergeeft. Zij stellen daarom nu voor
het begin van art. 98 van hel regiement
op de wegen en voetpaden aldus, te
lezen;
1. Langs wegen mogen niet worden
geleid of vervoerd -
e) hengsten vaa meer dan twee jaar
oud, tenzij getuigd met een hoofdstel
dat voorzien is hetzy van een stang met
ketting of leidselhetzij van een touw en
een ketting onder langs de kin, van plus
m. '10 cM., waaraan het leidsel is beves
tigd, in welk geval de hengst aan den kop
moet worden geleid.
De heer Adrian use stelt voor te
rug Ie keeren tot de oude .uitdrukking
van Ged. Staten. Spr. wil in het voorstel
invoegen voor „aan den kop", het woord
,voor".
De heer Kosten zegt dat verschillen
de proces-verbalen zijn opgemaakt ver-
ieden jaar. Spreker vereenigt zich niet
met 'het voorstel, dat den hengsteniiou-
ders veel moeilijkheden zal verschaffen.
Spr. s telt voor in art. 9S een wijziging
te brengen en te bepalen dat de hengsten
getuigd moeien zijn mét een ijzer of sta,al
gebit.
De heer v. Dixhoorn brengt een
woord van hulde aan Ged. Stalen, dat
zij willen medewerken aan de veiligheid
en zal hel amendement-Kosten steunen,
dat hij nader verdedigt. Alle soorten van
gebitten worden dan ondervangen en
fedcr die de praktijk kent, kieze wat hij
voor gebit voor zijn hengst wenscht.
De heer Kodde vraagt of 't voor het
verkeer van den \veg geen gevaar op
levert.
De heer v. d. Putte zou geen be
zwaar hebben tegen het amendement-
Adc.ia.anse, en neemt dat over. Tegen
het amm,-Koster ontwikkelt spr. meer
dere bezwaren. Een slang met hefboo-
boomen was vroeger veel l© zwaar voor
jonge hengsten, vandaar zooveel proces
sen verbaal. Er staat in het voorstel een
trens van pl.m.\ 10 M„ dan is het gebit
voor een jonge hengst zoo dragelijk mo
gelijk. Het voorstel is daardoor zoo aan
nemelijk en eenvoudig als mogelijk is
Een ketting onder de kin lijkt spr.
gewenscht. Die kan niet gemist worden,
wat vele hengslenliouders ook vinden
Bovendien is het advies ingewonnen van
de Z. L. Af.; die had zelfs geen bezwaar
tegen een dubbele trens. Met het oog
op de veiligheid der wegen is dit voor
stel ook volkomen juist.
De heer v. Dixhoorn betoogt, dat
de heer Kosten en sm\ niet minder de
veiligheid op het oogTiebben Spr. wijst
er op, dat niet alle hengsten met alleen
een trens loopen. Soms is ook nog een
bout noodig. Altijd loopt men bij dit
voorstel nog gevaar; dat is bij liet amen
dement-Kosten volkomen ondervangen
De heer v, d. Putte zegt, dat die
bout misschien voor een enkel paard
noodig is, dat kan geen bezwaar zijn.
De redactie van Ged. Staten komt ove
rigens aan alle bezwaren tegemoet
Voor een wagen heeft men in elk
geval noodig de slang met een hefboom
Het am.-Kosten wordt verworpen met
27 tegen 10 st. Het voorstel wordt z. h.
st. goedgekeurd.
Subsidie Toren
Kruiningen
Aan de orde is het voorstel af te
'wijzen het verzoek van den gemeente
raad van Kruiningen lot het verleenen
van een aanvullingsbijdrage van f 1000
I
in de kosten van het herstel van. den to
ren aldaar.
Z. h. sl. goedgekeurd.
To rciu G apingn
Aan de orde is het voorstel tot afwij
zing van liel verzoek van den raad der
gemeente Vrouwepoldel* om een aanvul
lingsbijdrage in de herslelkoslen van den
toren te Gapinge.
Z- h. st: goedgekeurd.
Rechtsgeding
aanvaring
Aan de orde is het' voorstel tot het
voeren van een rechtsgeding inzake de
aanvaring tusschen eén hoogaars van
J. F. de Pauw le Breskens en het s.s:
Zeeland.
De heer Moei ker- zegt. dat de vis-
schers in den regel niet lot de welgestel-
den behooren. Spr. had gaarne een
minnelijke schikking gezien. Ged. Staten
hebben geantwoord, dat voor eiken dag
stil liggen een schadevergoeding van
f 150 wordt geëischt. Is dit wel juist?
Dan zou dit een mooi inkomen zijn Spr.
heeft echter wel gehoord dat visscliers
te Breskens jaren maken van f 6000;
dan zou spr. een procedure jammer
vinden.
Dc heer W a 11 i e n betoogt, dat f 150
per week bedoeld is. Dal bedrag wordt
nog gedeeld door vier en is voor den
itijd gunstig voor de visscliers. Inderdaad
zal deze persoon, mocht hij het proces
verliezen, in minder gunstige condities
komen. Spr. vraagt of de vorige di
recteur gepoogd heeft een minnelijke
schikking te krijgen. Spr. maant tot
voorzichtigheid in het steeds machtsmid
delen gebruiken. Is er geen reden eerst
te beginnen met een minnelijke schikking
te treffen? later kan dan nog een pro
cedure worden gebruikt Spr. vertrouwt,
dat Ged. Staten met zijn wensch reke
ning zullen houden.
De heer v. Rompu zegt, dat de
practijk op de W. Schelde is, dat de
provincie eeu lichaam is, dat wel mak
kelijk en spoedig de schade zal betalen.
Daar moet men aan denken. Sommigen
zouden zich zelfs wel daarom willen
laten aanvaren. Deze persoon was niet
de eenige die de haven uitvoer; andereu
speelden 'I klaar. Hij heeft de aanvaring
aangebracht. Spr. zou het bejammeren
als Ged,, Stalen werden gebonden hun
recht niet te zoekend-
De directeur is tot de conclusie ge
komen, dat de „Zeeland" tolaal ge.cn
schuld heelt Volgens dezen directeur
zou hij f2252 schadevergoeding per week
in hel geheel vragen. Spr. heeft zich
afgevraagd of dit bedrag waar is, en
meent, dat Ged, Staten ook tegenover
het personeel verplicht zijn deze zaak op
de voorgestelde manier uit te werken
De heer M o e 1 k e r heeft vernomen,
dat de visscher zeer arm is Ilij wenscht,
dat de man toch een gedeelte vergoed
krijgt. Spr. doel in dien geest een voor
stel voor een schadevergoeding van
f300.
De heer v. Rompu zegt, .dat men
Ged Stalen en het personeeP met dit
voorstel in een groote impasse brengt.
De heer W a 11 i e n protesteert tegen
de verdachtmaking, dat visschers zich
zouden willen laten aanvaren om schade
vergoeding le krijgen. Dat is bij den lieer
De Pauw zeker niet het gevai
De heer v Dixhoorn neemt aan,
dat alle recht bij het personeel is. Hij
huivert echter voor een procedure en
zal met hel voorstel-Moelker meegaan
Het voorstel-Moelker wordt verwor
pen met 32 tegen 5 stemmen.
Het voorstel van Ged. Staten wordt
aangenomen. (De heer v. Dixhoorn te
gen).
Lecning veerboot
Aan de orde is het voorstel tot het
ter leen verstrekken van ongeveer
f 60.000 aan de veerschippers I. v. d
Voorde le Wolfaartsdijkscheveer en G
Schippers te Korlgene voor den bouw
van een boot voor den veerdienst tus
schen Ivortgene en Wolfaartsd. Veer.
Naar aanleiding van de behandeling in
de afdeelingen, melden Ged. Staten, voor
nemens te zijn een scheepsverband op
het schip le nomen.
De heer O verhof kan zich vereeni
gen met het voorstel van Ged. Staten.
Spr acht het 't beste, dat de Provincie
dezen dienst zelf in eigen beheer neemt
Het besluit over deze zaak is eigenlijk
al gevallen, doch spr. wijst er op, dat
de bediening niet moet zijn, als op het
oogcnblik'is. Want die laat veel te wen-
scheu over.
Het veer staat in een kwade reuk.
Er zijn wel degelijk klachten geweest
Is daar onderzoek naar gedaan? Men
laat soms personen een overtocht beta
len, zonder dat men een plaatsbewijs
geeft. Waar blijven we dan met onze
controle? Spr. dringt aan op een gron
dig onderzoek naar de bediening
Het voorstel wordt z. h. st. aange
nomen.
Subs, au tob. die.nst
Tholen.
Aan de orde is het voorstel om af le
wijzen liet verzoek van W. Klippel te
Oud-Vossemeer om subsidie voor een
autobusdieust tusschen St. Annaland,
Oud Vossemeer en Tholen.
Z. h. st. goedgekeurd.
Subs, autob. dienst
T h o1e n—S t a v e n i s s e
Aau de orde is het voorstel tot hel
aannemen voor kennisgeving van de
adressen van P. C. Hoge Iz. te St. Maar
tensdijk betreffende verleeuing van sub
sidie aan J. C. Krijger voor ziju autobus,
dienst Stavenisse—Tholen,
Z. li. st. goedgekeurd.
Schadeloostelling
AutomobieL
Aan de orde is het voorstel om af te
wijzen het verzoek van J. de Dreu le
Goes om schadeloosstelling wegens het
op 25 Jan. '25 te water raken van zijn
automobiel bij het vervoer met een boot
van den Provincialen Stoombooldiensl op
de Wesler-Schclde op het traject Bres
kens—Vlissingen.
Ged Stalen hebben alsnog dit voor
stel ingediend
Onder overlegging van het exploit,
houdende dagvaarding door J. de Dreu
le Goes ter zake van het op 22 Jau 1925
te water raken van ziju automobiel bij
het vervoer met een boot van den Prov.
Stoombooldiensl op de W. Schelde op
het traject Breskens-Vlissingen, stellen
Ged. Slaten voor, volgens art. 135 der
Provinciale wet Ie beslissen, dat de
Provincie hel rechtsgeding zal voeren
Zooals reeds uit het voorstel van 8
Mei j.l. zal zijn gebleken, zijn Ged. SL
van meening, dat de heer De Dreu rech
tens geen aanspraak op vergoeding kan
maken. Ook de door hen geraadpleeg
de rechtskundig# is die meening toege
daan.
De zaak wordt eerst besproken in
geheime zitting, op voorstel van den
heer Adriaanse.
Ingekomen is nog een schrijven van
mr. A. H. Kuipers, dat deze dagvaar
ding alleen is gedaan om te voorkomen,
dal de wettelijke termijn voor schade-
aanspreking vooroij ging.
Na heropening blijken do lieeren Nieu-
weuhuijzeu, v. Zuijen en Vienings lei-
vergadering te zijn verschenen.
De heer Adriaanse zal stemmen voor
hel voorstel van Ged. Staten. Spr. vraagt
of zij minnelijke 'schikking in overwe
ging zullen nemen.
Het voorstel wordt z. h. st. aangeno
men. Het voorstel voor eeu rechtsgeding
wordt z. li. st. aangenomen.
Electricatie mid
dengroep.
Aan de orde is het voorstel van Ged.
Stalen: om de volgende beginselen vast le
stellen
t. lo. voor de eleclrificatie van W a 1-
cheren is slroominkoop van de cen
trale der Sociélé Anonyme de meest eco
nomische vvoorzieningswijze;
2o. Deze eleclrificatie geschiedt door
tusschenkomst der gemeente Middelburg,
als het bestuur dier gemenle dc voor
gaarden aanvaardt, door Ged. Staten
te verbinden aan een als dan aan die ge
meente te verleenen concessie;
3o. Wordt deze overeenstemming tus
schen hel gemeentebestuur van Middel
burg en Ged. Stalen niet verkregen dan
geschiedt de eleclrificatie van Wal
cheren door de V. Z. E. M. met le
vering in detail
'lo. Voor de eleclrificatie der Bovelan-
den is slroominkoop van de P.N.E.Mij. de
meest economische vQorzieningswijze.
5o. Deze eleclrificatie geschiedt door
de P. Z.)E. Mij. met levering in detail, en
heeft niet plaats zonder nader te bepa
len garantie van de zijde der meest be
langhebbenden.
B. Aan Ged. Staten op te dragen zoo
spoedig mogelijk volledige voorstellen te
doen.
Af dee lings ver slag.
In alle afdeelingen gaven verschillende
leden le kennen, d at zij met meer sym
pathie tegenover de voorstellen van Ged.
Slaten zouden staan, wanneer zij meer
vertrouwen hadden in de leiding d©r P
Z.E4M. Door ingekomen rapporten is dat
er niet op verbeterd. Overigens zijn er
al zooveel verschillende voorstellen
geweest, dat, naar velen voorkomt, de
beslissing niet gemakkelijk wordt. Leeken
moeten wel in de cijfers gaan dolen. In
dit opzicht maakt het rapport Beekman-
Lohr. een gunstige uitzondering. Daar
in komen ook enkele stellig© conclusies,
b.v. den verkoop „en detail". Sommige
leden vinden dat aanbevelenswaardig,
omdat dan gemeentebesturen kunnen
worden uitgeschakeld; andere meenen
dat dit voor gemeenteu met gasfabrieken
b.v. ongewenscht z ou blijken. Zoo wordt
ook een gelijk larief door sommige aan
bevelenswaardig, door andere onaan
vaardbaar geacht.
In alle afdeelingen worden bezwaren
geuit tegen de leiding van het bedrijf
Volgens sommigen blijkt steeds duidelijker
dat de directeur, hoewel technisch goed
onderlegd, niet voor zijn taak berekend
blijkt.
Ook komt in alle afdeelingen de vraag
naar voren, of een gedeelte van de mid-
DE BÉSTE
Verkrijgbaar voor engros en detail hij;
de firma Gebr STEENLANI). Station
straat MIDDELBURG.
(Ing. Med.)
dengroep niet kan worden voorzien van
Z. Vlaanderen uil, te meer, nu het rap
port Beekman-I ohr zegt. dat dit geen
technische moeilijkheden meebrengt
Overigens wordt in de afdeelingen het
rapporl-Beekmau—Lhor aau critici; on
derworpen. Scherp gesteld zijn de vragen
van Ged. Staten, maar de antwoorden
zijn vaag en in de ruimte. Dit geldt zoo
wel voor hel hooge Itolcnverbruik, het
vraagstuk van motoreu, dc gaskwestie
van Sluiskil uit, als het geringe debiet
in Z. Vlaanderen en het nict-aansluilen
der groot-industrie, zoomede de over
name. van het bedrijf le Neuzen.
Algemeen is men van oordeel, dat
meer propaganda voor het bedrijf moet
gevoerd worden. Groote teleurstelling
wordt erover uitgesproken, dal de ver
houding tusschen commissarissen en di
rectie zoo onaangenaam blijkt te zijn. In
één afdeeling wil men eeu comité-gene
raal, waarin de heeren Streefkerk. Beek
man en Lhor zouden toegelaten wor
den. Het zou den directeur eens goed
moeten worden beteekend, dat een an
dere richting moet uitgegaan worden
In twee afdeelingen wordt er ver
wondering over uitgesproken, dat nu
opeens van Brabant uit de zaak het
goedkoopst zou zijn. Een lid meent be
paald, aat dit niet te controlceren is
De conimissie-Welleman, voor wier
werk meerderen waardeering uitspreken,
heeft in haar eerste rapport offerte van
Brabant en Vlissingen overgelegd, maar
deze zijn nooit bij dc stukken gevoegd.
Ook van de jongste offerte van Brabant
Av orden geen dolailcijfers verstrekt, zoo
dat door niemand eenige vergelijking
kan worden gemaakt. Velen geven te
kennen, zich hun stem voor le bchou-
hij een eventueel concreet voorstel,
ook al zullen ze nu aau de voorgestelde
beginselbesluiten hun slem niet onthou
den Meerdere leden wijzen er op, dat
de belastingen de toegestane maxima
hebben bereikt en vragen waar het geld
vandaan zou moeten komen. Vooral Ged
Staten leggen dan den klemtoon op do
vooraf le stellen garantie, wal risico
en koslcn voor de provincie zou uit
sluiten.
Door een lid in een der afdeelingen
wordt liet een fout geacht, dat de di
rectie der PZ.E.M de adviseur is van
Ged. Staten. De directeur vecht voor zijn
ideaal alle electrificalie ouder de P. Z.
E. M., cu daarom zijn zijn adviezen niet
objectief
'Door sommige leden wordt aangedron
gen op intrekking van hel bekende be
sluit \an 1917. Anderen willen daar niet
aan, maar vragen wel verandering in de
leiding van de P Z.E.M. Hel denkbeeld
wordt geopperd om een eonimercieelen
directeur aan het bedrijf toe te voegen.
In alle afdeelingen verdedigden Ged
Staten de voorgestelde beginselbesluiten.
Zij geven een duidelijke richting aan
en volgens de hun voorgelegde bereke
ningen geven zij de meeste kans van
slagen, meer dan de voorstellen der
commissie-Welleman Zij ontkennen niet,
dat de verhouding tusschen commissaris-
teil en directie niet zeer aangenaam is,
maar dat moet nu niet al le overdreven
worden voorgesteld. Enkele leden van
Ged. Stalen geven le kennen, dat ook
zij lang geaarzeld hebben met hun be
slissing, maar de berekeningen, die hun
;zijn voorgelegd, hebben hun overtuiging
thans gevestigd, en zij bevelen de voorge
stelde conclusies warm aan. Ook moet
men den gang van zaken in Z. Vlaan
deren niet slechter voorstellen, dan hij
(is. liet onaangename treedt spoediger
naar buiten dan behaalde successen
Toegezegd wordt dat naar de mogelijk
heid v an een kabel door de Schelde een
nader onderzoek zal worden ingesteld.
Ook zal hunnerzijds streng de hand wor
den gehouden aan de garantie. Zonder
deze zuflen ze aan geen enkel plan uit
voering geven.
"Wal de concessie aan Middelburg be
treft, zal er in de voorwaarden dc verze
kering moeten liggen, dat veilig kan wor
den aangenomen, dal ieder plaatsje op
Walcheren zal worden gécleclrificeerd.
Op de vraag van een lid, of 't waar
is, dat met het aanbrengen van «hang
en sluitwerk aan de Centrale te West-
dorpe royaal is omgesprongen en of 't
waar is, dat de geplaatste machines
minder goed zijn, wordt van dc zijde van
Ged Staten geantwoord, dat dit hun niet
bekend is. Mochten bij den bouw der
Centrale fouten zijn begaan ,dan komen
deze op rekening van Prof. I'eidmann,