No. 170.
Woensdag 22 Juli 1925
168° Jaargang.
COURANT.
dit nummer behoort een Bijvoegsel.
DE VIJANDIGE
TWEELINGEN
Pas zijn de verkiezingen achter den
rug, of de reeds vroeger aan 't licht ge-
Stomen tegenstelling lusschen ae S. D A.
P. en den naar meer macht slrevenden
vakbond, het N. V. V., openbaart zich
nog op sterker wijze.
Onlangs werd in het Volk meegedeeld,
dat het partijbestuur van de S. A. 1'.
eenstemmig had afgewezen een verzoek
van het bestuur van het N. V. V., om
•deel te nemen aan een in September Ie
houden congres waar zou worden vastge
steld een, programma van den arbeid".
Uit een toelichtend artikel van den
partijvoorzitter Vliegen in het Voile van
Maandag jl„ bleek welk een diepgaand
verschil van meening, en welk 'n macht
strijd achter dit bericht school.
Het is bekend dat Stenhuis, de voor
zitter van het N. V. V. streeft naar dlo
vorming van een ArbeidSparlij in den
geest van de Engelsche Labourpartij.
Het bovenbedoelde congres gaat ook in
die richting, want het daar vast te stellen
programma van den arbeid zou „de
eischen van onzë klasse" bevatten die
aan de regeering zouden worden aange
boden.
De S. D. A. P. blijkt van meening dat
-dit haar werlc is, want het is een stuk
politieke actie, naar de heer Vliegen be
toogt. Op dat politieke terrein is het
machtsorgaande sociaal democratische
Kamerfractie. En die behoeft zeker niet
van buitenaf steun in den verwarrenden
vorm van een programma waarop zij niet
gekozen is. Aan twee politieke partijen
is geen behoefte.
Inmiddels heeft de heer Stenhuis in
«en interview met de Telegraaf nog eens
zijn denkbeelden uiteengezet. Zij komen
-hierop neer, dat naast de S. D. A. P.
•en het N. V. V., die onafhankelijk blijven,
voortbestaan, zal worden gevormd een
Partij van den Arbeid, die een groot
ieel van de politieke actie der S. D. A.
overneemt. De stilstand in de
ifcialistische beweging, en de groei van
ie vakbeweging, dwingen naar de
meening van Stenhuis, de zaken van uit
een ander gezichtspunt le gaan bezien.
~'oor de maatschappelijke ontwikkeling
üöit! het N. V. V. zich er niet mee tevre
den stellen de bescheiden plaats van
voor, den oorlog weer in te nemen. Hel
•moet den politieken strijd voor ombouw
van liet productiesysteem meevoeren.
Ook hierop heeft Vliegen in ,,Het Volk"
van antwoord gediend. De S. D. A. P.
kan z. i. niet dulden dat liet N. V. V.
haar de wetten stelt op haar eigen ter
rein en zal zich niet laten terugdringen
tot een machtelopze propa'gandaclub, die
al haar propaganda-organende pers, dc
vergaderingen, de politieke verantwoor
dingen, de vertegenwoordiging in de In
ternationale, zal afslaan. Vliegen herbaalt
'.ijn kwalificatie van het plan van Sten-
luis als, onwijze gedachten".
'SVpor een buitenstaander, zonder dat
zich verder in bijzonderheden ver-
Jjpt, is het bestaan van dit geschil een
jirschijnsel dat hij met aaudacht gaxle-
iaat. Iedere groole partij krijgl tegelijk
met haar groei ook meer kiemen van
allerlei ziekten. De S. D. A. P. lieeft
er al verscheidene met succes doorge
maakt. Maar het ziet er toch wel na,ar
uit of de nu dreigende kwaal van ernsti-
gen aard is, want een belangrijke factor
is thans de machtskwestie. De door
den heer Stenhuis aangewezen stilstand
van den groei der sociale beweging en de
vooruitgang van de vakbeweging, zijn
naar wij meenen de gewichtigste sympto
men van het geheele geschil. Eeu derge
lijke opkomende macht laat zich niet zoo
gemakkelijk terugdringen.
En een feit is het dat de S. D. A. P.
thans de saambindende kracht mist van
een groole figuur als mr. Troelstra. De
nieuwe leiders moeten nog toouen wat
zij mans zijn. En hebben in ieder geval
nog niet Troelstra's prestige.
Heeft diens terugtreden wellicht de
remmen die de oppositie in bedwang
hielden, losser gemaakt?
Uit Stad en Provincie.
Oit Middelburg.
Het programma voor dc tweede,
door Vreemdelingenverkeer georgani
seerde bespeling van den Beiaard in
■den Abdijloren te Middelburg op
Donderdag 23 Juli, des avonds van
9 tot 10 uur ,door den heer A. van Os,
Iuidt als volgt:
I. 1. Menuet le Sonate Beethoven; 2.
iclierzo 2e Sonate Beethoven; 3. Walsen
uit Op. 39, Brahms; 4. Scherzo 3e So
nate, Beethoven; 5. Allegretto 6e Sonate,
Beethoven; 6 Thema met Variaties uit
Op. 21 I, Brahms7. Menuet 7e So
nate, Beethoven; 8. Allegretto 11e So
nate, Beethoven; 9. Hongaarsch Thema
met Variaties, uit Op. 21 II, Brahm
10. Menuet 11e-Sonate, Beethoven.
x
Uit Vlissingen.
Gisterenmiddag werd op de Alge-
meene Begraafplaats te Vlissingen
ter aarde besteld hel stoffelijk overschot
van wijlen den heer C. Dommisse C.M.zn.
De baar werd grafwaarts gedragéh
door familieleden van den overledene
en nadat de kist in het graf was neerge
laten, trad de heer C. A. van Woelderen
naar voren om als voorzitter van den
Kunstkring liet Zuiden hulde te brengen
aan de nagedachtenis van den man, die
ofschoon amateur zich ver wist op Ae
werken in muziek en schilderkunst Voor
hetgeen de overledene voor den Kunst
kring heeft gedaan brengt spr. hem dank.
Als een geschiedschrijver over Vlissingen
schrijft zal hij den heer Dommisse als
een harde werker voor Vlissingen noe
men.
Vervolgens sprak ds. W. A. B. ten
Kate als huisvriend en dhr. C. P. I. Dom-
- misse, burgemeester van Maassluis, als
neef en wezen beide op de goede eigen
schappen van hem ,die men thans naar
zijn laatste rustplaats bracht.
Ten slotte dankte de heer H. Loois,
een zwager van den overledene, allen,
die gekomen waren om een iaalstcn
groet aan den betreurden doode te bren
gen en vooral de sprekers.
Uit Wialcheren.
Maandagavond reden twee wiel
rijders nabij den Abeele op het fiets
pad langs het kanaal eenigszins onzacht
tegen, elkaar, als gevolg waarvan een
dame in het kanaal tuimelde. Sjioedig
was zij weer op het droge en bleek geen
ernstige kwetsuren te hebben opgeioopen.
Alleen de fietsen waren beschadigd.
(Vliss. Crt.)
Uit Zuid-Beveland.
Bij het karweidorschen op het land
in den Zuid Bathpolder gebeurde
gistermiddag een ernstig ongeluk. Door
het Iasspringen van een stuk ijzer van de
dorsch trommel der dorschmachine werd
van dén werkman J. K., die! op de machi
ne stond om in te steken, een zijner
beenen verbrijzeld. Hij werd naar 't zie
kenhuis te B. op Zoom overgebracht. Of
schoon de kwetsuren van ernstigen aard
zijn, is- volgens deskundige verklaring
de kans op herstel gelukkig grool.
Oit Schouwen-Duireland.
In de Dinsdag gehouden raads
vergadering te Zierikzee werd, na
afhandeling van verschillende ingeko
men stukken, aangeboden de gemeen-
terekeuing dienst 1924, welke in handen
werd gesteld van een commissie, be
staande uit dc lieeren Van Schelven,
Van der Kwast en Lunenberg.
De rekening van het Burgerlijk Arm
bestuur, dienst '1924, werd goedgekeurd
in ontvang en uitgaaf op f 17.044.72
Besloten werd tot toetreding als lid
van hel plaatselijk comité voor het Tn-
terualionaal Congres voor Beiaardkunst
met tentoonstelling en den beiaardier,
den heer S. KJimmerban, te verzoeken
de in Augustus te houden tentoonstelling
te bezoeken.
Afwijzend werd beschikt op een ver
zoek van K. Holm, tot het cementen
van een woning in de Schuttershol-
atraat.
De verordening tot verhaal der in-
koppsom voor pensioen werd in dien
zin gewijzigd, dat voor Vi gelezen
wordt 1/2.
Het voorstel tot omzetting van de
Muloscliool in een schöol voor O. L. en
U. L. O., werd van de agenda afge
voerd tot nader onderzoek.
Een voorstel der bezuinigingscommis
sie, om de salarissen van de gemeente
ambtenaren boven de f 2000 met een
zeker bedrag te verminderen en van de
salarissen beneden de f 2000 5 pCt
pensioenstorting te vorderen, werd ver
worpen en het voorstel van B. en W„
le. te besluiten om de 6 pCt. leening ad
f 106.450, in 1922 aangegaan met het
Algemeen Besluurspensioenfonds, pro
reslo groot f 101.450, af te lossen en
daartoe een bedrag van f 168.500 (no
minaal) van hel Grootboek der 2V» pCL
W. S. te verkoopen; en 2o. bij vaca
tures na te gaan of, en zoo ja, welke
herziening in de wedden, voor de vaca
tures vastgesteld, gewenscht zijn, werd
aangenomen.
Toen Maandag de werkman R, le
Bruinisse van zijn werk naar huis
reed, kwam hij met zijn fiets tusschen de
rails terecht, met het gevolg dat hij
kwam te vallen en een pols brak.
Uit Zeeuwseh-Vlaan'derenOD.
Dezer dagen is de Koninklijke be
slissing gevallen in het geding der ge
meente Hulst betreffende het onder
houden van den weg Hulst—Belgische
grens (Kapellebrug). Die weg was in
onderhoud bij de gemeente Hulst over
de geheele lengte, waarvoor dan de
gemeente Hulst het recht van tolheffing
op dien weg had.
De gemeente Hulst vroeg toen wijzi
ging van den ligger, wat 'den onderhouds
plicht betreft, aan de betrokken ge
meenten Clinge en St. Jansteen. Na af
wijzing van dit verzoek ging de gemeente
Hulst in beroep bij Ged. Staten, die
er eveneens afwijzend op beschikten
Hulst heeft toen vernietiging van die
beslissing gevraagd aan de Kroon Bij de
behandeling der zaak eenïgen tijd gele
den, voor den Raad van State, trad als
gemachtigde voor Hulst op mr. A. J. v.
d Weel te Middelburg; voor Ged. Stalen
trad op mr. B. D. H.. Tellegen.
Volgens de Ihans gevallen beslissing
zal het onderhoud worden opgedragen
aan de gemeenten Hulst, St. Jansleen cn
Clinge, voor zooveel die weg in. ieder
dier gemeenten is gelegen
Het blad Zelandia teekent hierbij aan:
Aangezien de opbrengst van de tol
heffing de laatste jareu zeer miniem was,
cn de weg slecbls voor een zeer klein
gedeelte op het gebied der gemeente
JIulst ligt, zoodat deze gemeente niet veel
belang in den weg. stelde, liet hel onder
houd "van dezen belangrijken vcrbiml.ngs-
weg veel te wensehcn over, hetgeen nu
misschien wel zal verbeteren
Wie zijn schoenen
niet eert,
Is de Erdal
niet weerd
Spaart Uw schoenen
(Ing. Med.)
KERKNIEUWS.
,jAanpakken" nog niet over
bodig!
(Ingezonden).
Het is nu reeds cenigc jaren geleden
dat de vereeniging „Aanpakken" werd
opgericht, met het bescheiden doel een
milliocn gulden bijeen te brengen, te-
einde alle predikanlslraktementen in de
Hervormde kerk op minstens f 1600 te
brengen. Men weet dat het miilioen nog
niet bijeen is, wél ruim zes ton. waarvan
de renten jaarlijks aan 't Synodale fonds,
ter verbetering der schraalste predikants-
traktementen worden uitgekeerd, zijnde
in 1924 f 30.000.
Nu dreigt „Aanpakken" in het vergeet
boek te raken en dat zou jammer zijn.
Want er zijn nog altijd gemeenten die
het traktement niet op het vereischtc
minimum, thans door de Synode gesteld
'kunnen brengen, en die worden in zoo n
geval zooveel mogelijk door de Synode
geholpen.
Er zijn ook lal van gemeenten beneden
de 100 zielen in Limburg en Brabant die
buiten de regeling van den raad van
beheer vallen. Toch zijn ook daar predi
kanten noodig en ook de predikanten
dezer voorposten van het Protestantisme
moeten kunnen leven. Zij zijn uiteraard
op de Synodale hulp aangewezen en
„Aanpakken", dat de inkomsten van het
vroeger al zeer „schrale" fonds voor de
predikantstraktementen heeft verdubbeld
heeft ook hier groote beteekenis.
Wie dus „Aanpakken" steunt, werkt
mede dat ook in Limburg en Brabant hel
Protestantisme blijft en zijn getuigenis
doet hooren
Werkt mee, ook om arme gemeenten
te helpen, die zelf al hun uiterste kracht
inspanden, Ik raad allen, die onze kerk
een goed hart toedragen, om lid te
worden voor minstens f 1.— per jaar.
Legaten zijn ook zeer welkom.
De naam van onzen penningmeester is
Wc van Oevcren te Wol (aartsdijk (Z).
Maar ook ondergefeekende kan TT helpen!
Ds. 0. HELLE RIS LAMBERS,
Jorwerd (Fr)
Geref. Gem.
Beroepen te Grand Rapids (Mich. N.
Amerika) (2e maal) ds. B. van Neerbos,
te Tcrneuzen.
KUNST EN WETENSCHAPPEN
Een schilder ij voor de
Koningin.
De, ,Java-Bode" verneemt, dal de beken
de Hollandsche kunstschilder en etser
M. A. Bauer binnenkort op uinoodiging
van het Indisch Comité tot aanbieding
van een huldeblijk ter gelegenheid van
het 25-jarig huwelijksfeest van Koningin
Wilhelmina —naar Indiö zal komen, ten
einde daar in opdracht van genoemd j
comité een schilderij te vervaardigen
dat namens Indió II M. de Koningin
op jhaar zilveren bruiloft ware aan te
l.iïden.
ONDERWIJS.
Geslaagd aan de Nijmeegsche Huis
houdschool voor liet diploma huishoud
kundige, mej. S. 11. J. Leijdensdorff, al
hier
Geslaagd, te Rotterdam voor het exa
men hoofdakte, de heer D. Jonk te Sta
ven is se, vroeger alhier woonachtig.
Geslaagd le Leiden voor diploma
kanloorstenograaf, de heer W C. Roose
te O. en W. Souburg.
Geslaagd te Rotterdam voor het exa
men nuttige handwerken de dames J. M.
C. Dorst Ivortgene, H. v. d,- Linde en
J. van d,e Linde, B i ez e 1 i n ge en J. Si-
Heinkenszand.
Bij hel te 's-Gravenhage gehouden
examen voor onderwijzeres in mantel-,
costuum- en lingerievak, slaagde mej
M. Heestermans te Oud-Vossemeer
Op de voordracht voor hoofd
eener O. L. school te Breskcns zijn
geplaatst de lieeren.: C. C. J. de Pree
te Breskens. J. J. Kaan te Lekkerkerk
en H. Th. de Meijer te Sas van Gent.
(VI. Crt.)
Maandag zijn, meldt hel Hdbl.,
onder geleide naar Genua vertrokken
de éérste zes beneficianten van hel
Tonds, dat na de rede van den heer
Delerding in de Induslrieele Club le
Amsterdam in den afgeloopen winter
is opgericht. Met de vrachtboot „De
Kedoe" zullen zc de reis maken
X
R. H. B. S. te Bergen op Zoom
Bevorderd van de le naar de 2e
klasse; Da Odiuk, St. Annaland. Van
de 2e naar de 3e kl Joh. Dronkers en
Ja. Dronkers, Poortvliet, W. van
den Berg en J. v. d. Maas, T holen.
Ca. Tazelaar. St. M a a r l e n s d ij k. Van
de 3e naar de 4e kl W Griep. Ril-
Jand J. Hage. Sclverpenisse; J.
v. d. Velde, Tholen. J. Visser, Hoo-
gerheide Van de 4e naar de 5e ld
H. Schlüter, J. Bal, Tholen, Ca. Ta
zelaar, St. Maartensdijk. J. Bogaard,
St. Annaland.
Toegelaten lot de le kl.: A Mol, Ril
land; J. Gocdegeburen en II Slager,
St. Annaland; C. Hendrikse, Tho
len. Tot de 3c kl Ma. Ceiise. Tholen,
en J. Rakhorsl. Ter neuzen.
Examen Mulo.
Geslaagd le Breda voor het diploma
A, de dames M. M. Alberts, F. J. de
Baare, C H den Blijker, M. C. M. Brak
man. J. M. Cannegieter ,L. Dronkers,
C. A. M. Folder, A. van Ilolthuijsen, P.
de Jonge, H. Kraak, P. J. "Roth, E. L.
Troll, allen leerl. van school G Meis
jesschool) alhier. C. Mallliijsen al
hier; R. Schroevers. Arnernuiden;
E. M. E. Mulder. F C. v. d. Peijl en
T. Roos, allen te Vlissingen.
RECHTZAKEN.
De krijgsraad in Den Bosch heeft
gisteren de dienstplichtigen soldaat J. M.
uit Slochteren (12 reg. inf) wegens dienst
weigering veroordeeld tol 10 maanden
gevangenisstraf met ontslag uit den
dienst.
Tegen de dienstplichtigen soldaten F.
W. uit Hoofdplaat, W. D. uit Vlis
singen en A G, uit 's-H eer A r e 11 d s'
kerke alle drie van het 3e reg. lcust-
artillerie te Vlissingen, die straf hebbende
om den tijd te dooden een jonge spreeuw
mei een der vleugels aan. een bajonet
staken en het dier boven een gasvlam
hielden, waardoor de spreeuw levend
verbrandde werd wegens dierenmishan-
verbrandde, werd wegens dierenmishan-
Arr. Rechtbank Middelburg?
Door de rechtbank werden gisteren
nog de volgende uitspraken gedaan:
Verduistering M. B., 52 j„ metselaar.
Slapeloosheid
als gevolg van de warmte of van over
spanning voorkomt men door het gebruik
van Mijnhaidl's Zenuw luiheden. Buisje
75 ct,
(Ingez. Med.)
le Vlissingen, 1 maanden gevangenisstraf
voorwaardelijk proeftijd 3 j., met de bij
zondere voorwaarde om f 250.131/2 bin
nen 1 jaar te lie talen aan de benadeelde
•ereenigiug mei" wekeiijksche termijn van
f 5.
diefstal. L. II. B„ 35 j., slager te Vlis
singen, 3 m. gevangenisstraf.
B Ü1TENLAM D.
HET DLTTSCHE ANTWOORD.
Het anLwoord, van Ouitschland aan
Frankrijk op Briandjs nota, Maandag aan
dp regeeringen te Parijs en Londen over
handigd is thans ook gepubliceerd.
Een motie ^d,ie heel mooi schijnt, ©n
zoo bij eerste lezing een voortreffelijke
indruk zal maken, wat dan ookj zooals
wij gisteren meld,den, is geschied.
Zij is verd.eeld in drie hoofdstukken,
die elk met een zeer heugeuswaardige
verklaring beginnen, zoo dat men denkt,
wij zijn er.
Het eerste hoofdstuk b.v. begint rond
uit le zeggen, dal het initiatief der Duit-
sche regeering geen verandering brengt
van bestaande verdragen, doch vanzelf
sprekend wordt 't overigens geacht, dat
niet voor immer de mogelijkheid moet
worden uitgesloten beslaande verdragen
te zijner tijd langs den weg van vriend
schappelijke overeenkomst aan dé ver
anderde omstandigheden aan te passen.
De nota verklaart ,dat liet juist is, dat
de Diytsche memorie de sluiting van het
verdrag niet afhankelijk stelt van een
wijziging van de geldende verdragsbepa
lingen inzake de militaire bézetting van
Duitsch gebied. De regeering meent ech
ter ,dat het tol stand komen van het
waarborgverdrag een zoo belangrrijk no
vum zal vormen ,dat 'het niet zonder te
rugslag zal blijven op de toestanden in
het bezette gebied en op het vraagstuk
van de bezetting.
De regeering staat blijkbaar op liet
Overigens zeer logisch standpunt, dat
wanneer stalen met elkaar een verdrag
van eeuwigen vrede sluiten, de eene
staat den anderen niet ook zelfs voor het
kleinste gedeelte bezet moet houden.,
Maar dan komt 't toch daarop neer, dat
Duitschland eigenlijk wel degelijk een
verandering van het verdrag van Ver
sailles wil. als hel garantiepact tot stand
komt. Want dit verdrag spreekt van oen
bezetting van de tweede zone van den
Rijn voor nogj 5 jaar, van de derde voor
nog tien.
Het tweede hoofdstuk behandelt
zeer breedvoerig de scheidsrechterlijke
en garanlicverdragen, de uitzonderingsge
vallen enz. Frankrijk wil hetzelfde ga
rantiesysteem voor het Westen ook voor
het Oosten doen gelden. Het zil, naar
men weet, aan Polen vast door 'n ver
drag, Engeland voorziet in de toekomst
groote moeilijkheden met de Duitsch O.
grenzen, en trok zich terug. Duitschland,
zegt thans tot Frankrijk, dal een bondge
noot niet tegelijkertijd garant mag zijn.
Allerlei ingewikkelde bewijsvoering komt
ook hier weer op neer. dat Duitschland
er niet aan denkt de O. grenzen zoo te
beschouwen als die in bel Westen.
Men is geneigd, daaruit te concludee-
reu, dal de zaak ook in dit opzicht niet
veel veranderd is, cn een strijdpunt met
Frankrijk blijven zal.
De nola roert dan de uitzonderings
gevallen aan. door de geallieerde regee
ringen voorzien, waarin een gewapend
optreden van den eenen staat legen den
ander geoorloofd zal zijn en spreekt <Je
meening uit .dat de briefwisseling tus
schen de Fransche en Engelsche regee-
riug slechts zoo verstaan kan worden,
dat in deze gevallen, naar de meening
der geallieerde regeeringen, een gewa
pend optreden kan volgen zonder eenige
voorafgaande objectieve gebeurtenis. De
nota vermoed,t, dat, zoo het geval zich
voordeed, de beslissing over het geoor
loofde van represailles in zake vergoe
dingsverplichtingen voorbehouden blijft
aan het eenzijdig oordeel der geallieer
den. Hierdoor zou den geallieerden bij
verdrag bet recht worden ingeruimd,
zonder voorafgaand otyectief onderzoek
gewapenderhand tegenover Duitschland
op te treden, zoodra zij meenen* dat
Duitschland inbreuk heeft gemaakt op de
bepalingen over de demilitarisatie van
het Rijnland. De rijksregcering spreekt
de hoop uit, dat haar bezorgdheid op
deze punten door de geallieerde regee
ringen zal jvunnen worden weggenomen.
Het derde hoofdstuk behandelt dp>
Duilsche intrede in den Volkenbond en
wijst er op dat de bezwaren, die vau