No. 156.
Maandag 6 Jnli 1925
lilDDELBURGSOH
168° Jaargang.
Bjj dit nummer behoort een Bijvoegsel.
B I NNENLAN D.
S>E MERKWAARDIGHEDEN ONZER
KIESWET.
:We lezen in de Courant:
Velen zullen zich verbaasd bebben, dat
de heer Abr. Staalman, voorkomende op
de lijst Staalman-Ter Hall van den Vrij
heidsbond, gekozen is vgrklaard, hoewel
de heer Ter Hall méér stemmen ver
kreeg.
De heer Ter Hall immers verkreeg
a-uim 25000 stemmen, dus ruim drie
vierde van den stemmjendeeler. De heer
Staalman kreeg ruim 14000 stemmen,
wat lang geen drie vierde van den kies-
deeler is en toch kreeg de heer Staal
man overeenkomstig de huidige ldeswet
den zetel toegewezen, terwijl de heer
Ter Ilall niet gekozen werd verklaard.
De oplossing van dit "raadsel moge
ihier volgen
De heer Staalman stond nummer 1 op
de lijst in 12 kiesdistricten, de heer Ter
Hall stond nummer 1 in 6 kiesdistric
ten. In de 12 kiesdistricten, waarin dhr.
Staalman nummer 1 stond, kreeg de
heer Ter Hall zeer veel stemmen, in 2
districten zelfs meer dan de heer Staal
man, hoewel hij nummer 2 stond. Doch
't totaal aantal stemmen op deze 12
lijsten, op den heer Ter Hall uitgebracht,
was niet drie vierde van den kiesdeeler
zoodat deze stemmen alle op den heer
Staalman overgingen. Daard.oor kreeg de
heer Staalman dus in totaal meer stem
men dan de heer Ter Hall,, zoodat de
eerste gekozen werd verklaard
Is het dus reeds een eigenaardig ge
val. dat, hoewel 25000 kiezers den heer
heer Ter Hall wenschteu, deze niet ge
kozen is verklaard, nog eigenaardiger is,
dal indien de heer Ter Hall in ac 12
districten, waarin de heer Staalman num
mer 1 stond, minder stemmen had ge
had, het totaal aantal stemmen van den
heer Staalman overeenkomstig ware ge
daald, zoodat dan de heer Ter Hall geko
zen was geweest. Laatstgenoemde is dus
niet gekozen, omdat er... Ie veel stemmen
op hem werden uitgebracht op de lijs
tten waarop hij ais nummer 2 voorkwam.
Eigënaardig is ook het feil. dat ju J918
op den lieer Ter Hall ruim 4000 stem
men werden uitgebracht. Toen werd hij
als nummer 1 op de lijst der Neutral©
Partij gekozen. Thans met .25000 stem-
ïnen niet.
HET VERDRAG TUSSCHEN NEDER
LAND EN BELGIË
Mr. J. Adriaanse, lid van de Prov.
Staten van Zeeland, heeft den voor
zitter van dat College er mede in kennis
gesteld, dat hij in de aanstaande zitting
idier Staten verlof zal vragen om de na
volgende vragen te mogen stellen aan
Ged. Staten
lo. Zijn Ged. Slalen bereid mede-
deeling te doen, of hun advies is ge
vraagd over het bij Koninklijke bood
schap van 28 April 1925 aan de Tweede
(Kamer aangeboden wetsontwerp tot goed
keuring van het op 3 April 1925 te
's-Gravcnhage tusschen de Ministers van
Buitenlandsche Zaken van Nederland en
Belgiëg esloten Verdrag tot herziening
van het Verdrag van 1839?
2q, Zoo ja, lean aan de Staten reeds
inededeeling van dit advies geschieden
of kunnen de Staten dit zoo spoedig mo
gelijk verwachten, zij het in geheime
zitting?
3o. Zoo geen dergelijk advies is ge-
gevraagd, zijn heeren Gedeputeerden niet
van oordeel, dat ten spoedigste legen dat
ook voor de belangen van de Provincie
Zeeland zoo gewichtig Verdrag, o. a
wat betreft eventueele belangrijke ge
volgen van de instelling van een scheids
gerecht, vanwege de Staten deze.r Pro
vincie dient te worden opgekomen?
Uit Stad en Provincie.
'Uit Middelburg.
Door hét bestuur der Vereeniging
tot bevordering van het Vreemdelingen
verkeer in Walcheren is aan de Minis
ters van Financiën en van Buitenland-
•sche Zaken het volgende adres gericht-.
Het zal aan Uwe Excellentie bekend
(zijn, dat ons schoone eiland zich mag
verheugen in een steeds stijgend bezoek
van vreemdelingen. Vooral op Donder
dag, wanneer hier de weekmarkt gehou
den wordt, is' het bezoek bijzonder groot.
In grooten getale komen zij, die in de
Belgische badplaatsen verblijf houden,
naar Middelburg.
Hoe langer hoe meer wordt daarvoor
gebruik gemaakt van auto's; de groote
toeheming van hun aantal levert evenwel
bezwaren op. Volgens de voorschriften
zijn zij onderworpen aan contróle, voor
zooveel1 den invoer en uitvoer van de
wagens aangaat, en aan controle van
de passen, voor zooveel de inzittenden
betreft.
Het is begrijpelijk, dat deze contróle
oponlhoud veroorzaakt. Al deze auto's
ten vorigen jare waren het er meer
malen meer dan twee honderd komen
op ongeveer hetzelfde uur aan de grens
en wensclien spoedig doorgelaten te
worden, teneinde in Breskens de boot
taiet te missen, welke de toeristen naar
Gissingen moet overbrengen.
In den iaatslen tijd was er nog een
moeilijkheid bijgekomen: de sluiting van
de wegen in Zeeland voor zware wagens,
welke alleen krachtens speciaal besluit
van Gedeputeerde Staten van Zeeland
kan worden opgeheven. Dankbaar er
kennen wij de medewerking van dit col
lege, dat den Burgemeester van Sluis
machtigde om vergunningen voor één
dag te geven.
Maar het bezwaar van de contróle
van wagens voor invoer en van passen
bleef beslaan. Alleerminst kan daarvan
een verwijl gemaakt worden aan de met
de controle belaste ambtenaren; hunne
gezindheid tot medewerking kan niet an
ders dan met lof worden vermeld Edoch,
het is eenvoudig ondoenlijk voor de daar
gestationneerde ambtenaren, om de over
stelpende hoeveelheid voertuigen in den
daarvoor geslelden tijd af te doen.
Evenwel dreigt het gevaar, dat de
toeristen zullen worden afgeschrikt, om
den tocht naar Walcheren te onderne
men, wanneer zij niet zeker zijn, dat zij
op tijd aan de boot te Breskens zullen
komen.
De vraag is nu bij ons gerezen, of
bezwaren niel kunnen worden on
dervangen, door aan een functionnaris
in België volmacht te geven tot het af
geven van een vergunning voor hel ma
ken van een dagtoer van eene plaats in
België naar Middelburg en terug,, op
vertoon' van welke volmacht de wagens
aan de grens zonder nader onderzoek
zouden kunnen passeeren. Zoodanige
volmacht zou bijv. den dag tevoren kun
nen worden aangevraagd.
Daardoor zou voor de vreemdelingen
het hezoek zeer worden vergemakkelijkt,
maar ook voor de Nederlandsche amb
tenaren de nu te zware taak belang
rijk worden verlicht.
Wellicht zou de Nederlandsche con
sul te Brugge, die, als wij ons niet ver
gissen, ook voor Ostende optreedt de
geschikte autoriteit kunnen zijn, om de
gewenschte bewijzen af te geven.
Wij vertrouwen, dat Uwe Excellentie
hel middel zal weten te vinden, om de
ontwikkelde bezwaren op te heffen.
- Vele honderden zijn gisterenochtend
in de vroegte weer opgegaan naar de
Ablij om te genieten van de tweede uit
voering van ons Middelburgsch Muziek
korps, dat weer een stemmingsvol pro
gramma had uitgezocht. Zij worden
steeds wijder vermaard, deze Abdij-con
certen, zij zijn bekend tot ver builen de
grenzen van Zeeland; waar in ons land
ook is zulk een omgeving voor deze mu
ziek te vinden-' Onder diepe stilte werden
een achttal nummers uiige voer d. Het
was een héérlijke Zomer-Zondagmorgen.
Evenals vele vorige malen ondervon
den ook thans weer eenige personen de
gevolgen van een langen rit in den vroe
gen morgen wellicht zonder ontbijt.
De Middelburgsche Tentoonstel-
lingsvereeniging besloot in haar laatst
gehouden vergadering, de zesde jaar-
lijksche tentoonstelling van hoenders, wa
tervogels, konijnen, post- en sierduiven
te houden op 25 en 26 December 1925.
Secretaris penningmeeester dezer te
houden tentooustelliug is de heer W.
Joziasse, Jacob Calsstraat 87, alhier.
Uit Vlissingen
Burg. en Weth. van Vlissingen
doen een voorstel aan. den gemeenteraad
tot het converteeren van eenige leenin
gen tot leeningen met een lager rente-
type.
Voor conversie komen in aanmerking
a. de geldieening groot f250.000 van
1920, rentende 7 pel., per resto nog groot
f 210.000. Ir^ de voorwaarden dezer lee-
ning komt echter de bepaling voor, dat
van het recht ter vervroegde gedeelte
lijke of geheèlc aflossing vóór 1 Januari
1926 geen gebruik zal worden gemaakt
Dit behoeft e.chter geen bezwaar te zijn
om thans reeds jot conversie te beslui
ten. Er kan dan bedongen worden dat
de storting der gelden op 2 Januari 1926
moet geschieden. Burg. en Weth. stellen
voor deze leening te converteeren op
zoo voordeelig mogelijke voorwaarden,
doch tegen een maximum-rente van 5J/<?
pet. bij den parikoers.
b. de geldieening, groot f650.000, van
1925, rentende 6 pet, per resto nog groot
f 650.000. Deze leening werd aangegaan bij
raadsbesluit van 12 Januari 1925. Bij deze
leening is echter bepaald dat, mocht de
I gemeente van het recht tol vervroegde
gedeeltelijke of geheel© aflossing ge-
bruik maken, vóórdat van den looptijd
der leening vijf jaren zijn verstreken,
zij van het bedrag dier aflossing 1 pet
vergoeding zal betalen. Burg. en Weth.
meenen dat deze bepaling geen motief
mag zijn, niet lot conversie over te gaan.
Het eerste jaar zal uit den aard der
zaak geen voordeel verkregen worden.
Immers, dan zou de nieuwe leening ge
plaatst moeten worden tegen een rente
van minder dan) 5 pet. bij den parikoers,
hetgeen natuurlijk uitgesloten is Wan
neer echter een rente bedongen kan wor
den van 5>/i pet. bij den parikoers of
5 pet. bij een koers van 98 petmeenen
B. en W. dat conversie zeker in het be
lang der gemeente is.
c. de geldieening groot f360.000 van
1919, rentende 5i/° pet., per resto. nog
groot f 300.000 (na de aflossing van per
1 Juli 1925).
Uit liet bovenstaande blijkt dat con
versie dezer leening thans wellicht nog
niet mogelijk zal zijn. lntusschen stellen'
B en W. voor deze leening te conver
teeren op zoo voordeelig mogelijke voor
waarden, doch tegen een maximum rente
van 5i/.i pet. bij den parikoers of 5 pet
bij een koers van 98 pet., mits op onder-
handscbe schuldbekentenis, terwijl, mocht
het noodzakelijk blijken te zijn obligaties
uit te geven, de rente niet hooger dan
5 pet. bij den parikoers mag zijn.
Ten slotte meenen B. en W. dat de
aflossing kan geschieden op dezelfde wij
ze, waarop zij thans geregeld is.
Zaterdag is te Vlissingen onder
groote belangstelling ter aarde besteld
het stoffelijk overschot van den heer P.
A. Jongepier, oud-hoofdopzichter hij ge
meentewerken aldaar. Verschillende
bloemstukken dekten de baar Het pe-
heele personeel van Gem. werken was
tegenwoordig, Namens het college van
B. en W. werd hét woord gevoerd door
den heer P. Landsman, wethouder, die
de verdiensten van den overledene Ion
opzichte van de gemeente, in het licht
stelde. Namens het personeel van Gem.
werken sprak de heer C. Ouwehand, di
recteur. Spr. heraacht den ohtslapene
ook namens den oud-wethouder den heer
J. G. van Niftrik De zwager van den
overledene den heer W. P. Callibei- te
Middelburg, bracht dank voor de be
toonde belangstelling gn de' gesproken
woorden.
o-ié-
TJ i t Walcheren.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag, omstreeks 12 uur gelulde het de
Bijks- en Gemeentepolitie aan de grens
der gemeente St. Laurens aan te hou
den zekere H. en K. wonende te Middel
burg, die onder hun kleedcren een vijf
en twintigtal gestolen kuikens vervoer
den, waarvan zij de herkomst niet kon
den aantoonen. Na plaats gehad heb
bend onderzoek is gebleken, dat de
pïuimveefokker Heijnsdijk, wonende in
den Gapingeschen weg, kuikens ver
miste. Hij herkende de gestolene als zijn
eigendom. Genoemde personen zijn voor
geleid aan den Officier van Justitie te
Middelburg. Daar er den laatsten lijd
meerdere kuikendiefstallen voorkwamen,
zal hier vermoedelijk een goede vangst
zijn gedaan.
Uit Zuid-Beveland.
- Bij I(on. besluit is benoemd met
ingang van 16 Juli lot burgemeester
der gemeente Ellewoutsdijk de heer
J. Jansen Eijken Sluijlers.
- Een gezelschap Noord-Bevelanders
had Zaterdag een autobus gehuurd om
daarmee le rijden naar de vergadering
te St. Maartensdijk van den Z. Polder
en Walerschapsbond Toen deze auto
bus, in een rij van eenige andere daar
heen rijdende auto's bij W.oens-
d r e c h l had moeten wachten bij den
overweg van den spoorweg en even had
stilgehouden om een der uitgestapte pas
sagiers weer op le nemen, had de chauf
feur juist weer den motor op de eerste
versnelling gezet, toen de motor stil
bleef staan. De chauffeur sprong uit
den wagen om den motor aan de voor
zijde weer aan den gang te brengen,
maar vergat dat hij die nog op de eerste
versnelling had staan. Dadelijk na hel
aanzetten reed de autobus vooruit, den
dijk af. Zij stuitte even op een paaltje
waardoor voorkomen werd dat de bus
omviel, maar rechtstandig reed hel ge
vaarte toen naar beneden, tol schrik der
aanwezigen. Enkele der inzittenden
sprongen er uit, maar anderen gingen
mee. Wonder boven wonder is hel on
geval tamelijk goed afgeloopen Het voer
tuig kwam op zijn kop terecht. Alle rui
ten sprongen en daardoor Werden "drie
der inzittenden bloedend verwond meest
aan het gelaat. De wonden bleken, echter
niet ernstig en na verbonden tel zijn, kon
den zij dan ook met hun reisgenooten.
zij het ook met eenige vertraging, de reis
naar St. Maartensdijk voortzetten. Aan
den maaltijd werd nog door het be
stuurslid, den lieer P. Dumon Tak uit'
Middelburg een speciale gelukwensch Lol
hen gericht voor hun behoud, waarmee
allen instemden.
«it aiholoc.
Op hel eiland Thoien zijn bij
de Kamerverkiezing in het geheel 6398
geldige stemmen uitgebracht, waarvan
óp de lijst-Kersten niet minder dan 2315
stemmen, alzoo ruim 35 pCl.
o
Dit Zee uwsch-Y] a anderen W. D.
Onder groote belangstelling, zoo
wel van de zijde der ingezetenen dez«r
gemeente, als van zijn collega's werd
Vrijdagmiddag ter algemeene begraaf
plaats te Cadzand aan den schoot
der aarde toevertrouwd het stoffelijk
overschot van 1. A. Lauret, in leven
wachtmeester bij de marechaussee te
Westkapelle, na een langdurige ziekte
een dezer dagen te Amsterdam over
leden.
Aan het geopende graf herdachten
overste Thomson en luitenant Van der
Hoek, zijn onmiddellijke chef, den ge
storvene als een voorbeeldig en plichts
getrouw raeusch en als een uitstekend
kameraad, terwijl Ds. de Puy, wijzende
op het broze en snelvergankelijke leven,
levens namens de familie voor de be
loonde belangstelling dank bracht
Twee mooie kransen dekten de haar,
die door collega's werd gedragen, een.
van de Vereeniging der Kon. Marechaus
sée, een van de manschappen uit 'het
district Vlissingen.
Vrijdagmiddag brak er een hevige
brand uit in de landbouwschunr van
den landbouwer I. Verplanke te Hoofd
plaat. De brand liet ifich ernstig
aanzien en er werd gevreesd, dat,
behalve de schuur, ook het woon
huis een prooi der vlammen zou worden
Door krachtig optreden der brandweer
werd erger voorkomen. De schuur waar
in zich bevonden wagens en landbouw
gereedschappen, brandde geheel af. Oor
zaak onbekend; verzekering dekt de
schade.
NEDERL. MIJ. TOT BEVORDERING
DER GENEESKUNST.
In de Sociëteit „St Joris" te Middel
burg had Zondagavond namens hel
district, do ontvangst plaats van het
hoofdbestuur en afgevaardigden. Dit ge
schiedde door den voorzitter van de onl-
vangstcommissie, dr. L. Weijl te Middel
burg. die na een welkomstwoord wees
op de belangrijke agenda welke de ver
gadering wacht Hij kon met genoegen
wijzen op liet feit dat de algemeene ver
gadering liet bewijs is van de eenheid
der Maatschappij tot bevordering der Ge
neeskunst, welke eenheid juist het te
genovergestelde is van het dagelijksche
leven, waar als twee dokters bij elkaar
zijn. zij hel nooit met elkander eens zijn.
Dr. Weijl begroette met groote instem
ming het voorstel om door eene wijziging
van hel reglement het mogelijk ie maken
dal Prof. Burger te Amsterdam nog één
jaar voorzitter blijft.
Hij eindigde zijn toespraak met de me-
dedeeling, dat de ontvangst-commissie
alles in het werk heeft gesteld, om het
den leden gedurende de congresdagen
zoo gezellig mogelijk te maken
Hierna nam Prof Burger, voorzitter
der Mij. het woord, die ia herinnering
bracht, dat liet de vierde maal is dat
de Mij. hare algemeene vergadering le
Middelburg houdt, n.l. inl85i, 1885, 1900
toen de Kring Walcheren stond respect
onder leiding van de heeren dr. Fokker,
dr. v Berlekom en dr. Bolle, en thans.
Hij bracht ilr Weijl dank voor zijn
openingswoord en kon evenals in 1900
conslateeren dat hel district alles in het
werk heeft gesteld, het den- leden zoo
aangenaam mogelijk te maken. Dal deze
vergadering wordt gehouden in deze
mooie provincie met de oude Zeeuwsche
kleederdracht, stelde hij op hoogeu prijs.
Hij eindigde met een woord van dank
aan de Zeeuwsche afdeeling voor de
hartelijke ontvangst en stelde een dronk
in op district V van de Maatschappij lot
bevordering der Geneeskunst en meer
speciaal op dc afdeeling Walcheren
Hiermede was de algemeene verga
dering officieus geopend verklaard.
In de hedenochtend gehouden alg. ver
gadering kon de voorzitter welkom hee-
ten de heer mr. Iietaert Peerbolte als
vertegenwoordiger van den Minister van
A., den Commissaris der Koningin in
Zeeland, en den burgemeester van Mid
delburg.
Vervolgens hield de voorzitter een met
humor gekruide rede over het verleden,
hel heden en de toekomst der genees
kunst.
Op het Woensdag a.s. alhier le
geven kerkconccrt zat de heer Wuge-
"naar o.a. spelen een suite van vijf oud-.
Nederlandsche' instrumentaalstukken door
hem voor oreol bewerkt. En voorts twee
deelen uit net eerste orgelconcert van
Mendelssohn, twee werken van Bach en
eenige kleine stukken
De heer Caro zal zich oj> de alt doen
hooren in een air van Bach, een adagio
van Mendelssohn, en in werken van Saint
Saöns en Guilmant.
Hetzelfde programma zal worden uitge
voerd op een Donderdag in Goes te ge-
gen kerkconcert.
Dc laatste opdracht aan prol.
Yeth.
Naar de „Telgverneemt. Jyid prof.
dr. Jan Veth kort voor zijn dood de
vereerendc opdracht gekregen, 0111 een
portret van de Koninklijke fimilie te
schilderen.
DE ZEEUWSCH-VLAAMSCHE
WATERLEIDING.
Men bericht ons dat wederom een
gemeente is toegetreden, namelijk Os-
senisse.
1 Verwacht wordt dat spoedig nog meer
dere gemeenten volgen zutlen, waarin
men zal overgaan tol oprichting der N V.
Het is 8e hopen dat de nog niet' aange
sloten gemeenten het nut en gemak van
een watervoorziening spoedig zullen in
zien, daar, indien men zou willen aan
sluiten als eenmaal de waterleiding be
staat, dit niet anders zou kuimcn ge
schieden, dan onder veel bezwarendcr
voorwaarden ,en de tijd zal leeren dal
op den duur toch alle gemeenten..zullen
willen aansluiten.
KERKNIEUWS.
Nadat ds. S J. Hartjes des voor-
inidd. was bevestigd door ds. Ji de Visser
uit Middelburg met een tekst uit Hande
lingen 3 vs 6, deed hij des namiddags
zijn uitrede hij de Ned. Herv. Kerk te
R i 11 a n d-B a l h met de woorden uit
Maltheus 9 vs 37 en 38. Zoowel des voor
als des namiddags was het kerkgebouw
stampvol. Verscheidene ringpredikanten
waren tegenwoordig Namens dezen werd
ds. Hartjes toegesproken door den consu
lent ds. Dekker uit Krabbendijke.
Te Sluis zal, zooals wij reeds
meldden, een nieuwe R. IC. Kerk verrij
zen, waartoe de thans bestaande zal
worden afgebroken. Voor het houden der
godsdienstoefeningen zal op de Vee
markt een noodkerk worden gebouwd.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
ONDERWIJS.
- Geslaagd te Delft voor 't ingenieurs-
examen voor werktuigkundig ingenieur
de heeren P II. Wijtman (met lof) al
hier en J. U. Auer. Ie Vlissingen.
Geslaagd lo Botterdam voor het
examen acte L. O. mej J A Cysouw,
alhier en de heer C. v. d. Reepe,
Heinkenszand
Eindexamen R H. B. S.
Voor het eindexamen der R H B S.
te Zie rik zee slaagden J. L. 0. Boo-
gerd, P. C. Appels. J M. Bal, C. Hooger-
heide, D D. Jumolet, G. Vorstheuvel,
L A. Brand. J. van Sfaalen, R. 0 Con-
standse. Afgewezen geen. (Msb.)
RECHTZAKEN.
Bij Kon. besluit zijn aangewezen
in de enkelvoudige kamer voor de behan
deling van burgerlijke kinderzaken, te
vens belast met dc behandeling van kin
derzaken van de arr rechtbank te M i d-
delburg tot lid mr G T. baron fhoe
Schwarlzenberg en Hohenlansberg, tot
plaatsvervangend lid mr P J. van Por
tel en mr. J. W. Zijlstra is herbenoemd
tot kantourechler-plaatsvervanger in kan
ton Z i e r i k z e e de heer T J. Silckens.
LANDBOUW.
- Te O u d-V ossemeer werd Vrij
dagavond keuring van geiten gehouden
door de heereri Svtcma te Middelburg
en Vcrsluys te Scrooskcrke; 18 dieren
waren aanwezig, waarvan 9 in het Plaat
selijk en 1 in het Prov, Stamboek werden
opgenomen. De kwaliteit der geiten ver
betert steeds
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ.
Het Noorsche s.s. „Eidsfos" dat
alhier een lading hout heeft gelost is
Zaterdag naar Hamburg vertrokke
Werkloosheid
Als werkloos stonden Zaterdag inge
schreven. 1 drukker, 1 boekbinder, 2
grondwerkers. 2 loodgieters, 8 opperlie-
