Woensdag 24 Juni 1925
No. 146
HB
168* Jaargang.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Toen is zij gaan schilderen by Bos-
sons, waar het bekende ongeval plaats
had, waarvan zij echter spoedig hersteld
zal zijn
Stemt Woensdag 1 Juli op
LIJST No. 26.
de candióaatlijst van den
VRIJHEIDSBOND
welke de volgende namen bevatt
1. Dresselhuijs, II. C., 's-Gravenhage.
:2. Weslerman, Joh., 's-Gravenhage.
3. Bierema, S. E. B., Usquert.
4. Eerdmans, B. D., Leiden.
5. Teenslra, E. M., 's-Gravenhage.
6. Roos, C. G., Vlaard'ingen.
7. Patlist, J. N., 's-Gravenhage.
8. van Slraaten van Nes, J. H., Bos-
üeoop.
9. van der Weijde, A., Zierikzee.
10. Kerberl, J. J., Monster.
Wijst uit deze candidaten één aan,
door het blokje bij zijn naam in te vul
len. Voorkeurstemmen kunnen van groe
ten invloed zijn bij het ontslaan van va
catures.
KAMEROVERZICHT.
Eerste Kamer.
Zitting van Dinsdag.
De vrijstelling van gemoedsbezwaar
den tegen het stemmen zal niet gelden
voor de verkiezingen van de volgende
•week. De Eerste Kamer heefL het wets
ontwerp verworpen.
Minister Ruijs is er niet gelukkig mee
geweest. De Tweede Kamer had al op
een belangrijk punt het voorstel gewij
zigd door verwerping van het artikel
waarbij aan den kiezer gelegenheid ge-
gegeven werd, ook nit de verkiezing zich
op gemoedsbezwaren te "beroepen. En
wat er nu overgebleven was, n.l. de mo
gelijkheid van vrijstelling na overleg
ging aan den burgemeester van een
verzoek op grond van „godsdienstige
overtuiging" achtten 24 van de 38 gister
aanwezige Eerste Kamerleden een onge-
wenschte regeling.
- De lieeren de Gijselaar en Rink
vonden dat men veel te ver gaat door
«en dergelijke vrijstelling. Men zou even
goed bezwaar kuunen maken om naar
het stadhuis te gaan om een kind aan
te geven. En de heer M e n d e 1 s meende
dat niet alleen godsdienstige bezwaren
zouden moeten worden aanvaard, zooals
ook bij den eed en bij den dienstplicht
is geschied.
De verdediging door den Minister
hielp niet. Met stemmen uit verschil
lende partijen werd het voorstel verwor
pen.
Verschillende wetsontwerpen gingen
zonder bespreking onder den voorzit
tershamer door. Eenige discussie werd
nog gevoerd bij de Surinaamsche begroo
ting die ten slotte z. li. st. werd aan
genomen.
BINNENLAND.
DE KON. FAMILIE TE CHAAIONIX.
Een correspondent van de „Petit Pa-
a-isien" vertelt dat de Koningin ten volle
geniet van haar streng incognito en van
haar rust. Eenvoudig gekleed ziet men
haar wandelen in het park van het ho-
,tel du Mont Blanc of door de liefelijke
stralen van Chamonix.
Van de Prinses schrijft hij, na herin
nerd te hebben, dat zij in Den Haag ern
stig moet werken, het volgende:
Nu ademt de prinses, groot robust
met verwonderende kijkers van zeld
zaam gentiaan blauw, de berglucht. Zij
heeft echter niets van wat men tegen
woordig bij jonge meisjes _nog al ziet.
De haren zijn niet k la garqomie, zelfs niet
h Ia Jeanne d'Arc gekapt. Springkrulle-
tjes vormend op het voorhoofd, valt de
bleek-gouden haardos op den hals saam
gebonden tot het taille op den rug neer
zooais bij de meisjes van voor den oor
log. Haar rokken zijn langer dan die
van menige eerbiedwaardige grootmoe
der en buitengewoon eenvoudig. Haar
manieren getuigen van denzelfden een
voud. Zij is aardig en lief en heele-
maal niet trotsch aldus luidt de uit
spraak van het land daar.
De prinses is zeer sportief evenals
haar moeder, die een eerste Idas ama
zone is. Beiden volbrengen flinke moei
lijke klimpartijen. Men zag haar op den
gletschor van Bossous, te Argentières op
de vlakte van Aiguille in de bergengle
van de Diosaz zoowel op het muildier
als te voet en dat gedurende verschei
dene uren.
De Koningin bediende zich aldus ver
telde een getuige den correspondent, van
een ijshouweel, die haar door den bur
gemeester en den gemeenteraad van
Chamonix geschonken was en welke zij
•wilde behouden.
Vrees geen examen
want er is een Middel dat u geheel be
vrijdt van Zenuwachtigheid, een MiiJcJel
dat u Kalm maakt en Kalm houdt, ter
wijl uw Geest Holder blijit. Mijnfr&rdt's
Zenuwtabletten wetenschappelijk sa
mengesteld en onschadelijk, genezen u
vau uw Zenuwachtigheid. Glazen buisje
75 ct Bij Apoth. en Drogisten.
(Ingez. Med.
Uit Stad en Provincie.
U it Vlissingen
Gistermiddag sloeg in de hall van
het station te Vlissingen een paard
op hol. Het beest holde het perron op;
door eenige personen werd het dier
spoedig tot stilstaan gebracht. Persoon
lijke ongelukken kwamen niet voor.
Uit Walcheren.
In de raadsvergadering van O. en
W. Souburg op Donderdag a.s., zal
o.m. de benoeming van een secretaris-
penningmeester van het Burgerlijk Arm
bestuur plaats vinden. Op de aanbeveling
zijn geplaatst: no. 1 'J. 0. Gabriëlse; no.
2. W. Antheunisse.
Gisteravond heeft te Souburg
de Vrijz. Kiesvoreeniging een vergade
ring gehouden. Tot bestuursleden wer
den gekozen de heeren J. Goedbloed,
M. Faasse en C. Hollhuijzen. Besloten
werd den leden aan te bevelen bij de
Kamerverldezingen op de .Vrijz. Dem.
lijst te stemmen.
- Door de gemeentepolitie van Sou
burg is aan den afgetreden burgemees
ter, den heer P. S. Buteux, ter herinne
ring aangeboden hun foto in fraaie lijst.
Uit Z u i cl - B evel a nd
- Te S chore geraakte bij het uit-
wijken voor een niet voor de landbouw
tentoonstelling bestemde artikelen bela
den wagen een luxe auto (II 36139) in
de stool. Voornamelijk is dit ougeluk
te wijten aan den regenval, waardoor de
zijkanlwegcn zeer zacht zijn geworden.
Met behulp van een bok bracht men na
ruim drie uur hel voertuig op den kant
Uit Zeeuwseh-Vlaandèren O. D.
Het gemeentebestuur van Philip
pine lieell naai- aanleiding van de be
palingen in het verdrag met België be
treffende de visschers van Bouchaute,
een adres gericht lot den Minister van
Builenlandsche Zaken, waarin het er op
wijst:
dat door het toestaan van het lossen
van mosselen in de Bouchautehaven, de
mosselvisschers en -handelaren eon on
gelijke concurrentie zullen krijgen, door
dat
1. er in de Bouchautehaven pl.m. 1
uur vroeger kan worden gelost dan in
de haven alhier;
2e. voor hef vervoer aldaar, in plaats
van langs de gewone heerbaan geen tol
gelden moeten worden betaald, wat een
rechlstreeksch nadeel voor de gemeente
be teekent;
3e. dat de toekomst verdere schade,
lüerdoor aangebracht, liog nader zal lee-
ren kennen. Vroeger bij het lossen op
Bouchautehaven (zonder toestemming)
werd reeds groote schade ondervonden,
waarvoor niet direct de motieven zijn
op te sommen, redenen waarom dan Van
hoogerhaud gelast werd specialen politie
dienst te doent ot het tegengaan van dal
lossen;
dat door voormelden maatregel ook hel
verkeer in do. gemeente zal verminderen,
wat natuurlijk ook nadeel medebrengt,
dat het hier gaa( om de belangen van
twee, zegge 2 Bouchaulsche mossdkwee-
k e r t j e s (de overige Bouchautsche vis
schers zijn slechts zaadvisschers) en de
belangen van een gansche gemeente. Het
hoofdbestaan toch dezer gemeente berust
op de niossclvisscherij en handel (de
al bier wonende visschers zijn tevens han
delaren, en de handelaren zullen mogelijk
door gemelde bepalingen verplicht wor
den zich in hel buitenland le vestigen;
dat verder het toelaten van Belgische
visschers op de Ooslerschelde^, niet al
leen groote nadeelige gevolgen zal hebben
oor de visschers dezer gemeente, maar
ook voor die van Bruinisse, Ierseke, en
andere visschersplaatsen in deze pro-
viucic
redenen waarom adressante zich tol
Uwe Excellentie wendt met het beleefd
verzoek, alsnog in bedoeld tractaat ge
melde bepalingen te doen vervallen
Naar het Laatste Nieuws (Brussel)
meldt, worden Zuiddorpe, Koewacht,
Overslag, St Jansstccn en andere dor
pen aan de Nederlandse he grens
de laatste weken onveilig gemaakt door
een bende dieven, die alles meesleuren
wat niet te heel of te zwaar is vlas, kip
pen, scheikundig mest, waschgoed, enz.
Uit hot onderzoek is gebleken, dat
de dieven van België zich verstaan met
deze van Nederland Wanneer er in
België gestolen wordt, dan wordt de
buit in Nederland aan den man gebracht,
in België wordt het goed verkocht, dat
in Nederland wordt gestolen.
De politie van Nederland werd van
deze bevindingen op de hoogte gebracht
en hield een oog in 't zeil
Zij zagen op zeker oogenblik een vier
tal kerels, met zakken geladen, aange
stapt komen. Zoodra dez.e kerels de po
litie zagen opdagen, smeten zij hun buit
weg en vluchtten ijlings weg. De politie
fnaande hen aan te blijven staan en zich
over le geven, doch de dieven snelden
verder Vuurschoten werden eerst in de
lucht en daarna in de richting van de
vluchtenden gelost.
Verondersteld wordt, dat er twee de
zer achtervolgden moeten gekwetst 2ijn,
daar er twee bloedsporen werden ont
dekt, die in de velden verloren gingen.
De buit door de bandieten achtergela
ten, bestond uil half nat waschgoed en
kleedingstukken.
Uil Zeeuwse h-V laanderen W. D.
Bij de Maandag te Oostburg ge
houden veulenkcuring werden een paar
paarden, die naar het aangewezen terrein
werden gebracht, nabij het wissel op
den weg naar Draaibrug, wal schichtig,
met het gevolg dat zij door de juist pas-
seerende tram werden gegrepen, waar
door beide dieren, eigendom van den
landbouwer P. J. L. te Aardenburg,
zwaar gekneusd werden. Gelukkig moes
ten de dieren niet worden afgemaakt en
konden zij gestald worden bij den heer
P. J. de M. aldaar, alwaar een der die
ren is gestorven.
REDE MINISTER COLIJN.
Gisterenavond sprak de minisler van
financiën, de heer Golijn in de overvolle
Noorderkerk alhier vanwege de hier
gevestigde afdeeling der Anti-Revolu-
lionnaire partij.
Tevoren tijdeus het binnenkomen zong
de gemeente staande liet Wilhelmus, Zij
zullen het niet hebben en het Wien
Neerland s bloed.
Minisler Colijn werd bij zijn binnen
komen mei applaus begroet.
De bijeenkomst werd ingeleid door
r. A. de Veer, die verzocht te zingen
Ps. 68:1.
Daarna ging mr. oe Veer voor in ge
bed. Mr. de Veer zeidc dat liet weden-
oorzaak was van de samenkomst niet hui
ten, doch in do kerk Spr. dankte tién
kerkeraad voor de ter beschikking stel
ling van het kerkgebouw. Dat minis
ter Colijn ook in Middelburg zal spre
ken is voor de anti-revolulionnairen een
groote vreugde. Geen naam is op zoove-
ler lippen als die van minister Colijn,
voor goed gerucht zoowel als vóór
kwaad gerucht.
Degenen, die kwaad gerucht van den
minisler hoorden, moesten dan maar1
eens hier komen, en naar huis gaand
overleggen, of dat kwaad gerucht wal
juist is.
Spr heette minister Colijn zeer wel
kom. U zei, aldus spr. vanmiddag ik ben
niet koppig,*tfoch spr, gelooft dat de mi
nister op het punt der financiën in orde
brengen zeer koppig is (Applaus).
Minister Colijn ;met applaus begroet
toen hij op den kansel trad) ving zijn
rede aan' Ilulpe van God verkregen heb
bende staan wij op dozen dag. Laten wij
daaruit kracht pullen We hebben be
hoefte die kracht niet aan ons zelf te
onlteenen. Heel wat stormen hebben om
ons hoofd gewoed; niet alleen om het
mijne, ook om hel uwe Waretv wij alleen
aangewezen op ons zelf, dan oudzen wij
zeker tekort gekomen zijn in den arbeid,
die wij te verrichten hebben.
De arbeid in de afgeloopen jaren ver
richt is niet een arbeid, die spr. alleen
verricht heeft maai- gezamenlijk, Spr.
wees op de verkiezingscampagne van
1922, hoe ook over Nederland een ge
vaar dreigde, dat in omringende landen
al werkelijkheid was. In vele landen
om ons heen, was men door ziekte van
het geldwezen aan den ondergang ge
bracht. In de eerste plaats zijn 't toen
de anti-revolutionnairén geweest, die den
vinger waarschuwend ophievenzoo "kan
en zoo mag 1 niet langer
Zooals in een particulier huishouden,
zoo is oolc in een slaatsliuishouden de
regel steeds aanwezig, 'dat men niet
meer uitgeven kan dan men heeft. Tegen
dien regel had ook Nederland vóór J922
zwaar gezondigd. De Njederlandsche staat
heeft van 1911 talrijke millioenen per
jaar meer uitgegeven, dan men over te
beschikken had Dat zou in een par
ticulier huishouden allang misgeloopen
zijn. De slaat echter kan 't heel lang
ulihouden, die kan heel lang geldleenen,
Dal deed men dan ook veel.
Terwijl de schuld vóór den oorlog
1000 millioen bedroeg, bedroeg die eeni
ge jaren 3000 mil. Op dien weg voort
gaande moest 't mis gaan. Daartegen zijn
wij opgetreden. Men mocht dan ook vin
ons verwachten, dat wij na de verkiezing
in denzelfden geest zouden voortgaan.
Een der oorzaken der verwijdering
lusschen volk en parlement is hierin te
zoeken, dat er geen overeenstemming is
tusschen woord en daad. Dikwijls is
de daad na de verkiezing anders dan de
woorden er voor.
Men moet in de verkiezingscampagne
geen woord zeggen wat men na de stem
bus niet verwezenlijken kan.
Aldus moet spr.'s optreden als minis
ter van financiën worden beoordeeld.
Spr. heeft steeds gewaarschuwd, in'17
en '22, en toen hij in 1923 aan het
stuur zat, was hij 't niet alleen aan zich
zich zelf, maar aan de anti-revolulionnai
ren verplicht, Üat hij het woord gespro
ken vóór de stembus, daarna niet zou
herroepen.
Spr. wijst op de waardevermindering
van het geld in andere landen. Er zijn er
die denken dat de huishouding van den
staat alleen moest in orde gebracht in
het belang der rijken. Dat is niet waar.
De kapitalisten iil andere lauden hebben
eerder voordeel gedaan met den slech
ten toestand, doch de intellectueelen en
arbeiders, die voelden den nadeeligen
invloed vau de waardevermindering
Die klasse in de maatschappij zou ook
iu Nederland de gevolgen hebben onder-
onden van de waardevermindering, die
weer liet gevolg was van hel niet in orde
zijn van het slaatsliuishouden
Daarom moest het schip van staat an
ders worden bestuurd. En in den diep-
slen grond zijn hel de anü-revolutionai-
geweest, die dit hebben gedaan
Waarom? Omdat alleen/een partijleider,
die niet elke 5 minuten moet omziem
oT de partij hem wel volgt, alleen zoo een
in slaat is den arbeid tot een goed einde
te brengen. Spr. wist, dat hij altijd op
de anti-revolutionairen kon rekenen bij
zijn arbeid (applaus).
Spr zegt daarmee niets ten nadeele
van anderen, die hem daarbij hebben
gesteuud. Hij is dankbaar voor dien
steun, doch als men thans er op staat
zijn deel te hebben nan den lof, laat men
dan ook deelnemen aan de vele blaam
n het afgeloopen jaar!"
Spr. zal niet ingaan op de wijze waarop
die arbeid verricht is geworden Slechts
een enkel woord
De slaalsschuJd is thans 53 millioen,
gulden lager dan toen hij als minister;
optrad.
n wat het herstel van het financieel
evenwicht betreft er was 114 .millioen
te dekken, en dat is gedekt, niet door
een of andere looverformule, doch door
harde en pijnlijke maatregelen; zoo is
het overal gegaan, als in Oostenrijk en
Duitschlaud en op "t oogenblik in Frank
rijk. Daar moot men nog beginnen, met
wat hier reeds gedaan is Daarvoor was
uoodig, dat het Xcd. volk nog eens met
34 millioen per jaar moest worden be
last en de uilgaven met 80 millioen moes
ten worden verlaagd. Die maatregelen
grepen diep in, doch waren noodzakelijk,
om een zee van ellende af te wenden
Er is daarop criliek uitgeoefend. Dat
kon worden verwacht. De criliek der
tegenstanders heeft zich hierin opgelost,
dat deze criliek zich bepaalt, dat het tc
snel is geschied. Niet in één jaar moest
het. Doch welke verdiensten zouden daar
in gelegen hebben? Alleen wanneer men
in het tweede en derde jaar met andere
maatregelen had Vunnen komen. Anders
is het beter in één jaar.
Was de begrooling van 1925 niet slui
tend te maken geweest, dan was het on
mogelijk om die van 1926 sluitend te ma
ken. Zooveel tegenslagen hebben zich
voorgedaan. En wij mogen niet meer te-
rugkeeren tot allerlei tekorten. Hol gal
moet dicht blijven. (Applaus).
De criliek van medestanders verdient
meer aandacht. Er zijn geestverwanten
geweest, die zich afvragen of al die in
spanning niet te veel do. stoffelijke fae-
loren op den voorgrond stelden en niet
het geestelijke op den achtergrond ge
raakte
De achtergrond dezer stoffelijke aap-
gelegenheid is echter een volstrekt gees
telijke.
Was Duitschland niet tijdens de
inflatie bij oud en jong volkomen bè-
hccrscht dooi- de stoffelijke vraag; wat
is een mark waard
Men hield zich nergens anders mee
bezig. Dit was de eenige gedachte. Meent
men dnt een volk onder die omstandig
heden geestelijk leven kan? Is het niet
de plicht der overheid om hot volk tegen
die ramp te bewaren? Is dal Mammon-
dienst? Is dat geen zorgen dat dc over
heid het volk bewaren wil voor den gru-
welijken stroom van materialisme, die elk
geestelijk leven vermoord?
Alleen de overheid, die de waarde van
hel geestelijk leven in een volk beseft,
is in staat om rampen van een volk af
te koeren.
De anti-revolutionaire partij heeft hier
in in haar beginsel op haar schoonst ge
schitterd (Applaus).
Er zijn echter ook verlangens geweest,
die wjj niet in staal zijn geweest te ver
vullen. Er waren in 1922 op het verkie-
zingsprogram allerlei wenschen, die. nog
niet in vervulling waren gegaan. De
■ruchl daarvau is tot heden zeer gering.
Op sommige punten zijn wetsontwerpen
ingediend, doch tot afhandeling is men
niet gekomen. Ook zijn er punten, die
niel eens tot een wetsontwerp konden
komen.
Spr. zegt. dal dit niet een kwestie
is van de laatste twee 'jaren, doch een
grief in het algemeen,, dat de a r. partij
in de samenwerking met andere partijen
niet alles ter vervulling kan brengen.
Daarvoor moet gezorgd, dal bij het
openen der stembus spr nog 50 anti-
revolutionnairen achter zich heeft. Dan
gaat alles in vervulling, docli lot nog
toe moest er worden samengewerkt
Ons wordt verweten, dat wij aan den
Leiband van Rome loopen. Sommige R.
K. bladen spreken echter van de dicta
tuur van Colijn Geen van beide is waar.
1' a. v. het vraagstuk van samenwer-
i king met andere politieke partijen kan
men nooit 100 pCt. krijgen.
Er zijn ook andere grieven geuit legen
de a. r partij. Sommigen hebben gezegd,
dal de a. r. partij haar beginsel ver
zaakte, omdat ze niet geheel hield aan
artikel 36 van onze geloofsbelijdenis:
handhaving van het ware en uitroeiing
van Tiet valsche geloof
Wanneer men van de a r partij ver
langt, dal zij op geestelijk terrein de
overheidsmacht aanlegt om partij le kie
zen in den lcerkelijkcn strijd, dan wordt
die verwachting niel beantwoord. Want
de "S. r partij meent, dat 1 niet de
wereldlijke overheid is. die zich be
moeien moet met den kerkdijken strijd
En van spr. is niet te verwachten, dat
hij op dien weg ook één schrede zet.
Er worden ook klachten geuit in ver
band met de Olympiade. Waarom be
greep spr. niel. Als men een klacht
Legen "hem had geuit, dat hij er zich
niet tegen verzet had, was dat iets
anders. Spr. heeft echter zich niet te
gen de subsidie der Olympiade verzet,
want het stond bij hem vast, dat die in
Nederland zou worden gehouden, met
of zonder steun van den staat Dat laatste
is gebeurd Maar met steun kon de
voorwaarde eraan worden verbonden, nl
het niet spelen op Zondag.
Die voorwaarde was spr, een gelde
lijk offer waard. (Applaus). Spr. besreep
overigens best, dat de a. r. Kamerleden
tegen de subsidie hadden gestemd; hij
had als Kamerlid zeker desgelijks ge
daan
Consolidatie en voltooiing van den
arbeid is het eerste, wat de a. r. partij
lot plicht heeft. We willen niet terug
naar de periode van het verleden. Wij
wenschen ons te lioudeu aan het budget
en kunnen er dus niel aau denken de
genomen maatregelen weer ongedaan to
maken.
Eveutueele fouten zullen worden her
steld. Wij hebben nog maar de eerste
letter van hel alfabel gezet; de toe
stand is echter nog niet gezond. Ons
volk is veel le zwaar belasl, dal zal
men zeker in de toekomst merken. Wij
zijn gelukkig nog niet zoover, dat het
Neo Malthusianisme het gevolg heeft:
vermindering van de bevolking. Doch
als wij daarvoor dankbaar zijn, dan
moeten wij ook de consequenties aan
vaarden. Dan moet ook alles komen,
wat die aanwas der bevolking noodig
heeft.
Maar daarnaast wenscht dc partij haar
program lot uitvoer te brengen op meer
geestelijk terrein.
Er is in onzen lijd een onrust, een
najagen van allerlei. Temidden daarvan
is er één vast punt, dat moet men
grijpen, ook op het terrein van het
staatkundig leven.
Ons volksleven bloeit en groeit op
Christelijken bodem. Alleen hij, die het
oog gericht heeft op het onverander
lijke in den Kosmos, alleen hij kan ook
op staatkundig gebied volgen een rechte
lijn, doch dan moet hij steun hebben
van allen, die hetzelfde beginsel zijn
toegedaan. (Applaus).
Mr. De Veer dankte den Minister
voor diens rede, waarna de aanwezigen
den spreker staande „Dat 's Heeren ze
gen op U daal", toezongen.
Minister Colijn eindigde met dankge
bed.
