No. 138.
Maandag 15 Juni 1926
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
VAN EEN
VERKIEZINGSPLAAT.
De opmerkingen in ons vorig nummer
over een verkiezingsplaat van den Vrijz.
Dem. Bond hebben den voorzitter van
den gister hier gehouden Landdag' dier
partij aanleiding gegeven tot de opmer
king dat het ons bekend moest zijn, dat
deze plaat door de afdeeling niet offici
eel is verspreid.
Neen, dat was ons niet bekend. En
dat doet er ook niets toe. We bemerken
echter uil die opmerking met belangstel
ling, dat die plaat, hoewel zij aan het
hoofd met groote letters het kenmerk
draagt: „Vrijzinn. Democ. Bond", ver
loochend wordt door de Zeeuwsche par-
tijgenooten. We hebben haar besproken
omdat ze aan de redactie van ons blad
werd toegezonden, met den naam van
een bekend Vrijz. Democraat in Amster
dam als afzender. En omdat ze réden
gaf tot enkele opmerkingen van alge-
meenen aard. Maar dat beteekent zeker
niet dat we alle ons gezonden verkie
zingsplaten zullen bespreken. En nog
minder dat we zullen beginnen met een
bespreking van de platen die nu reeds
op verschillende aanplakborden en mu
ren hangen. We zullen dan ook niet vol
doen aan de door dien voorzitter lot ons
gerichte uitnoodiging om nu ook de wèl
door de afdeeling verspreide plaat te
bespreken. Hoe wij over de leus van na
tionale ontwapening denken, hebben we
waarlijk niet onder den korenmaat gesto
ken.
En of er op een plaat van den Vrij
heidsbond wellicht een. afbeelding staat
die ook al eens op een andere plaat
heeft geslaan, laat ons zoo koud als een
biet. We hebben op geen van beide pla
ten gelet, en het heeft met onze op
merkingen van Zaterdag niets te maken
BINHEMLAND.
UIT DE PERS.
Waar België mede re
kent.
Men schrijft aan het Handelsblad
Volgens de „Neptune" van Antwer
pen, heeft de Belgische generale staf in
de laatste helft van Mei j.l. een groote
oefeningsreis gehouden in de buurt van
Hasselt.
De daarbij gehouden oefening geeft het
beeld, dat de Belgische legerleiding zich
van een toekomstigen oorlog maakt, als
het bezet gebied ontruimd zal zijn.
Aan de oefening toch lag de veronder
stelling ten grondslag, dat de vijand zijn
legers aan weerszijden van den Rijn ver
zamelt en wel met de noordelijkste leger
groep in de streek van Bocholt, Gelden^
München-Giadbach cn Düsseldorff.
Daartegenover trekken twee Belgische
legers samen tusschen de Schelde bene
den Antwerpen en dfe Maas beneden
Maastricht; verder Zuidelijk zijn andere,
blijkbaar Fransche legers gedacht.
De Belgische legeïs moeien het kanaal
Antwerpen—Turnhout—NeerpeltNeer
haren bezetten, terwijl het zuidelijk aan
sluitend leger krachtig de Maaslinie moet
vasthouden ten zuiden van Neerharen.
In deze Maaslinie is een vak van 2
K.M., dat op ons grondgebied is
ge 1 e ge nf
Voorts maakt volgens de veronderstel
ling, het geheele Belgische leger (16 di
visies) front tegen onze zuidelijke gren
zen, terwijl de Belgische generale staf
blijkbaar rekent op een aanval van de
vijandelijke noordelijke legers.
Tusschen beide legers bevindt zich Ne-
derlandsch grondgebied, Noordbrabant
en Limburg dat in dezen gedachlen-J
gang onherroepelijk het t o o n e e 1
reeds van den eersten s t rijd
zou worden.... Dit ware Rechts te
voorkomen indien de partij aan vvre de
grensschending wordt toegedacht, te vo
ren er van overtuigd is, bij grensover
schrijding een krachtig Nederlandsch
veldleger tegenover zich te vinden.
Ter overdenking aan „onlwapenaars"
en aan hen .die het Nederlandsche veld
leger het noodige willen onthouden.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
De firma Helder alhier etaleert
goed geslaagde vergrootingen van de por-
Iretten van den heer Jan Morks, als tam
boertje van het Dordtsche Schutterij
muziekkorps cn als directeur van het
Middelburgsch Muziekkorps, zulks in ver
band met het o'O-jarig jubileum van den
heer Morks op heden.
Gisterenavond liepen op de Rottcr-
damsche Kade alhier een clubje jon
gemannen, die in brooddronkenheid een
anderen jongeman het lastig maakten.
Het liep ten slotte uit op mishandeling
door een der brooddronkenen, die dooi
de politie in arrest werd gesteld voor
een nader onderzoek.
Vrijdagavond te 8 uur geeft het Mid
delburgsch Muziekkorps weder een uit
voering op het Molenwater alhier,
U it Vlissiagen
Zaterdagavond kwam een jongen
van 13 jaar, die te Vlis sinten bij
het Roeiershoofd aan het zwemmen was,
met zijn hoofd op een sjeen terecht,
toen hij wilde duiken. Do jongen zonk
in de diepte weg, doch werd door per
soneel van het loodswezen boven ge
bracht. "Een kwartier lang werd vergeefs
getracht de levensgeesten weder oj> te
wekken.
Een visscher weigerde zijn boot te ge
ven voor het reddingswerk. Ofschoon hij
later zeide, dit gedaan te hebben, omdat
de jongens meermalen onnoodig om hulp
roepen, stelt de politie een nader onder
zoek in.
Uit Wialcheren.
Door de politie te Koiïdekerke
is aangehouden en voorloopig in bewa
ring gesteld W. V., 21 jaar, boerenknecht,
verdacht van inbraak. Een gedeelte van
het geld was besteed voor het betalen
van oude schulden en een lot der paar-
denloterij.
o
Uit Zuid-Beveland.
In de Zaterdag gehouden vergade
ring van den Raad van 's H. A rend s-
kerke was met kennisgeving afwezig de
heer W. S. de Vlieger. Medegedeeld werd
o.a. dal de K. N. A. 0. f 25 zal bijdragen
in de plaatsing van waarschuwingsbor
den aan Eindewege en dat de voorjaars-
scliouw zal beginnen 15 Jnni a.s.
Het percentage van do gemeentelijke
inkomstenbelasting 1925—'26 werd evenais,
dat voor het vorige dienstjaar op 1,2 be
paald. Op het verzoek van de yereeiiiging
van landbouwers te Nieuwdorp om ver
breeding havendjjk Zuid-Kraaijert, werd
uustig beschikt, de kosten worden ge
raamd op f1542. Aan B. en Wi. werd op-
jedrag^n het werlc spoedig te laten uit
voeren. Aan het bestuur der bijzondere
lagere school te Nieuwdorp werd over
1923 als slottermijn voor de gemeentelijke
vergoeding, bedoeld in art. 101 der L. O.
wel 1920, oen bedrag toegestaan van
f 220.30. Aan heizelfde bestuur werd voor
hetzelfde art. een voorschot voor 1925
toegestaan van f 898 en aan hel bestuur
van de R. K. Bijz. lagere school te Noord
Kraaijert een bedrag van f 382.
Nadat de voorzitter in geheime zitting
eenige vertrouwelijke mededcelingen had
gedaan omtrent het verzoek van de bewo
ners van het stationsvoetpad te 's Heer
Arendskerke om.uitweg, werd in open
bare zitting machtiging verleend op den
ingeslagen weg voort le gaan.
Bij de rondvraag vestigde de heer
Schipper op de beschadiging van de mu
ziektent en verzocht daarop meer toe
zicht. De voorzitter zeide dit toe.
Zaterdagmorgen viel de timmerman
J. S. te K ape lie met een ladder, die
was geplaatst tegen een huis. Ernstig
gekneusd werd de man opgenomen en
per auto vervoerd naar zijn woning.
Zaterdagavond trad te Rilland-
Ba l h als spreker op voor de afdeeling
van den Vrijz. Dera. Bond in het café
.Land- en Scheldezichl", dc heer Jac.
Welleman, burgemeester van Krabben-
dijke, mei hel onderwerpt „De aanstaan
de verkiezingen".
De voorzitter, de heer Dronkers, sloot
de zeer druk bezochte vergadering met
dank aan allen voor de opkomst en aan
den spreker voor zijn rede.
U iet Zeeuwse h-V laanderenOD.
Zaterdagnamiddag kwam de raad
der gemeente Sas van Gent in open
bare zitting bijeen. Afwezig was de heer
Marquinie. Me)t .5 legen 1 stem (van den
heer Verschaffcl) werd aangenomen het
voorstel lot vaststelling van het bedrag
der gemeentelijke vergoeding, bedoeld in
art. 101 der L.CDwet 1920 over 1923 voor
de bijz. lagere scholen
- Dc rekeningen van het Burgerlijk Arm
bestuur in dc gemeente, alsmede die der
Gezondheidscommissie te Neuzen, beide
over 1924. werden mot alg. st. vastgesteld
Het voorstel tot vaststelling eener veror
dening lot beveiling van het verkeer in
autobussen de z.g. wilde diensten werd
aangenomen.
Vastgesteld werd een veroi-dening tot
het tegengaan van rooken door
jeugdige personen, waarbij de leef
tijdsgrens op 13 jaar werd gesteld. Beslo
ten werd tot aankoop en ruiling van
grond voor aanleg van straten over te
gaan-
Aangenomen werd het voorstel van B.
en W. lot het aangaan van een geldlee-
ning, groot f6000 tot dekking van meer
dere kosten voor den aanleg van straten
stoepen en riolen. De leening zal worden
aangegaan pari, rentende ten hoogste
5i/o. pet., terwijl de jaarlijksche atlossing
f 150 zal bedragen, zoodat de .leening 40
jaar zal loopen.
Ingewilligd 1 werd een verzoekschrift
van J. Schroder om gemeentegrond in
erfpacht aan den Wesidam en om afwij
king van art. 7 der bouwverordening.
Nadat bij de rondvraag het inlusschen
vermaard geworden sinlelpad in de Zand
straat nog eens ter sprake werd gebracht
eii waarbij de meeningen dor lieeren
.warrens en Stubbe sterk uiteenliepen,
sloot de voorzitter de vergadering.
.(Voor verder Stad en Provincie zie
men het Bijvoegsel).
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Stukgeioopen Voeten
verzacht en geneest men met PUROL
(lag. Med.J
TENTOONSTELLING
VAN NIJVERHEID EN HANDEL
TE GOES.
Voor Goes met zijn centrale ligging
schijnt een tentoonstelling op het gebied
van nijverheidheid en handel wel een
succes te moeten worden.
Niet minder dan 106 firma's, w. o. 54
Goesche hebben in de ruime zalen van
het Schuttershof, en daarbuiten voor hun
stands een plaatsje gevonden.
In de tooneclzaal domineert een reus
achtige stand, voorstellende een kerkto
ren, vau de fa. Albers, „wapen" marga
rine Voorts vindt men daar den scliil-
derachtigen stand van de fa,. A. en
L. G. Witte, welke ook verleden jaar
met hun keurigen stand een groot suc
ces hadden. Het is niet doenlijk alle
stands' een beurt te geven, enl wij moeten
ons dan ook beperken tot een alge-
meenen indruk.
In de groote zaal hebben vele ilol-
landsche firma's hun teuten of liever
„stands" opgeslagen; hoewel nog niet
alles gereed was, maakte- tiet geheel een j
keurigen indruk Als bijzonderheid ver
melden wij den stand van A. Cohen le
Amsterdam, welke een collectie schit
terend Turksch handborduurwerk ex
poseert, en het geslepen glaswerk, wa
penramen e. a. van Toon Berg te
Dordrecht. Voorts vele oude bekenden
welke we ook op de tentoonstelling te
onze stede zagen, en twee Middelburg-
sche exposanten, welke te Goes den
naam van onze stad hoog houden, 111
Mej C. Guyot, bloemen cn planten, en
dhr. L. v. Sparrenlak, schrijfmacines
en kantoormeubelen
Hoewel binnendeurs alle ruimte is
benut (zelfs het balkon in de toonecl
zaal is door stands bezet) heeft men in
den tuin een tentoonstellingsgebouw Van
circa 300 M2 grootte opgeslagen, waar
ongeveer ,een 16 lal exposanten onder
dak zijn gebracht. Voorts in de galerij,
welke een front van 60 M. heeft, en een
diepte vau 4 M. beslaat Ook hier is
alle beschikbare ruimte door stands in
genomen.
De versiering van den tuin is nog
niet geheel gereed, hoewel met koorts
achtige haast wordt gewerkt; wij zagen
de Oostersche stad onder onze oogen
groeien. ILn den vijver spuit van een
kunstmatig, met bloemen cn planten ver
sierd eilandje, een fontein haai" 'stralen
omhoog. Naast de muziektent, eveneens
versierd vinden wij een champagne bar
'an de fa Witte, welke ongetwijfeld
veel aftrek zal vinden Evenals do groote
dansvloer, welke door oranje-lampjes
feestelijk verlicht zal worden.
Vermeld moeten nog worden een schil
derijen-expositie, te nezichligen k 110 et
en een stand van M. T. van Muyen, In
dische kunstnijverheid.
Van het programma vermelden wij)
nog dal de tentoonstelling heden le 1
uur officieel geopend wordt. Verschillen
de muziekvereenigingen uit geheel Zee
land zullen het muzikale gedeeilc behar
tigen, terwijl eiken avond na 10 uur ge
legenheid tol dansen zal zijn. Het zang-
concours op Woensdag 19 Juni, dat wij
reeds kort meldden, is georganiseerd
door den Zeeuwschen Zangcrsbond
„Zang Veredelt De laatste tentoonstel
lingsdag, zal voor een builengowonc
feestverlichting worden zorg gedragen.
KERKNIEUWS.
- Ds. P van Vliet te Wemeldinge
hoopt Zondag, den 12den Juli a.s. af
scheid te nemen van de Evangelische
gemeente te Wemeldinge en Zondag den
2den Augustus d.a.v. zijn intrede te doen
te 'Amsterdam na bevestigd te zijn door
ds. W. D. Linthout van Dordrecht.
Een 50-jarig jubileum.
Het is heden voor een onzer stadge-
nooten een dag van groote beleekenis,
wij bedoelen voor den heer Jan Morks,
directeur van het Middelburgsche Mu
ziekkorps, die den dag herdenkt, waarop
bij voor 50 jaar als jongen van 9 jaar
werd benoemd tot muzikantje bij het
Dordrechtsche Schutterijmuziekkorps.
Toen kort daarvoor dit muziekkorps
een uitvoering gaf, ontbrak de man, die
den triangel moest bespelen. De direc
teur, de heer Carel Bouman, zag onder
de aanwezigen ook den kleinen Jan en
kennende diens muzikalen aanleg, liet
hij den musicus in den dop roepen. Of
schoon schoorvoetend kwam Jan naar
de tent en speelde het eerste mede in
den toen zeer bekenden wals „An den
Schonen Blauen Donau". Zooals gezegd
op 15 Juni deed Jan zijn intrede als aan
gesteld muzikant en bespeelde achter
eenvolgens den kleinen trommel, het ca
rillon, de timpani (pauken) en de saxo
phone. In zijn geboorteplaats was de
heer Morks verder nog clarinettis{ bij de
orkestvereenigmg onder leiding van Wil
lem Kies en ook gedurende geruimen tijd
leeraar aan de muziekschool der afd.
Dordrecht van de Maatschappij tot be
vordering der toonkunst.
De heer Morks, die aanvankelijk in za
ken was en daarnaast de muziek be
oefende, voelde zich steeds meer tot het
laatste aangetrokken, en wijdde zich ten
slotte ook alleen daaraan. Zijn wensch
ging uit naar de handteering van het
dirigeerstokje en»aan dien wensch werd
voldaan, toen met ingang van 1 April
1891 werd benoemd tot directeur van
het Middelburgsch Schutterij-Muziek
korps. Wat hij als zoodanig gepresteerd
heeft, behoeven wij haast voor onze le
zers niet uiteen te zetten. Ieder weet
hoe hoog hij het korps heeft opgevoerd
en welke goede naam hij het heeft ge
geven, ook buiten onze stad. Hoe dikwijls
hoorden wij het korps niet roemen door
personen van buiten Middelburg, die hier
een concert er van bijwoonden. Dat
reeds spoedig werd erkend wat de heer
Morks presteerde, ook van hooger hand,
bleek in 1894 toen hij bij 't bezoek van
de beide Koninginnen, werd benoemd
tot tweede luitenant, in welke functie hij
gehandhaafd bleef tot de opheffing der
schutterij en de oprichting van het Mid
delburgsch Muziekkorps.
Den jubilaris herdenkend, kunnen wij
niet blijven stilstaan bij zijn leiding van
het korps, want ook op andere wijze
heeft de heer Morks zich een goed musi
cus getoond en wij noemen dan in de
eerste plaats zijn vele composities. Een
der bekendste is wel de in 1912 bekroon
de Concert-ouverture, die a.o. door het
Amsterdamsche Orkestgebouw-orkest en
het Philharmonisch orkest te Berlijn met'
groot succes is uitgevoerd. Maar popu
lair is de heer Morks geworden door
zijn verschillende marschen, waarbij de
medewerking van kinderen bij de uit
voering werd ingeroepen, we doelen op
de Kleppermarsch, de Trommelmarsch
en de Trompetine marsch, waarvan voor
al de eerste in tal van plaatsen in bin
nen- en buitenland is uitgevoerd. Ook
dienen in dit verband te worden ge
noemd de Zeeuwsche Reien, en dan de
verschillende door den heer Morks op
woorden van Zeeuwsche dichters, ge
maakte muziek, waarvan zeker het best
in het geheugen voortleven het „Zeeuw
sche Volkslied" en „Zeeuwen en Oranje"
beide van den heer Poldermans.
Terugkeerende tot het werk in onze
stad, mogen wij ook niet vergeten het
door den heer Morks ook met zulk een
groote toewijding bekleede ambt van
Carillonist van den Langen Jan, terwijl
ook dient herinnerd te worden aan het
gedurende eenige jaren bekleeden van
de betrekking van organist in de Nieuwe
Kerk en zijn werk voor ons blad als
muziekresecent.
Dat op vele plaatsen de muzikale ca
paciteiten van den heer Morks ten volle
erkend worden, blijkt uit de talrijke uit-
noodigingen, die hem bereikten en nog
bereiken, om deel uit te maken van
jury's bij muziekconcoursen. Helaas laat
de toestand van zijn oogen niet toe dit
thans nog aan te nemen en dit is ook de
reden, dat een openlijke huldiging wordt
uitgesteld tot 6 October, den dag, waarop
de heer Morks 60 jaar wordt. Toch zal
liet hem ook zeker heden niet aan blij
ken van belangstelling en waardeering
ontbreken.
Het huis van N i c o 1 a a s Beets
Te Utrecht is Vrijdagmiddag de veiling
gehouden van het woonhuis van Nicolaas
Beets, in de Boolhslraat 6, met bijbehoo-
ronde terreinen. Daar zien bij den afslag
geen gegadigden meer opdeden werd het
woonhuis toegewezen aan den heer A.
Diks q q. voor f 29.000 en de twee jier-
ceelen bouwgrond, grenzend aan het
woonhuis, bij afslag voor te zamen
f24.100 aan den heer A. Wiesman. zoo
dat woonhuis met bijbehoorende terrei
nen te zamen f53.100 opbrachten.
De Ned. verneemt dat beide koopers
voor de (wee eerste-hypotheekhouders
optraden, en dat er op het gebouw meb
terreinen een hypotheek slaat van
f 63.000 ,zoodat een en ander in handen
van de hypotheekhouders zal overgaan.
Mej. C. Aaruoutsc, onderwijzeres
aan de Chr. school le Domburg, is als
zoodanig benoemd tc Harlingeu.
Voor het eindexamen van het Gym-1
nasium te Roosendaal (U.K. Lyceum) zijn
geslaagd voor diploma A mej. A. Ai
C. Voerman te Philippine en de liee
ren A. W. A. van de Bilt te Terne u-
z e n en A P. M, Plasschaert te G r a a u w
Eindexamen utym nasium.
Bij het voortgezet examen voor diplo
ma B staagde Zaterdagmiddag dc lieer
J. van Siuijs al hie 1*. Alle cundidaten
behaalden dus het einddiploma.
Voor A slaagde niet E. II. doch C-.
J. Haarlsen.
LANDBOUW.
- Morgen wordt tc Z i e r i k z e e de
paardenfokdag voor Schouwen on Dui-
veland gehouden. Er zijn ruinx 200 in
schrijvingen.
Voor de medio September te Bres-
kens le houden tentoonstelling van
Ooft- en Tuinbouw worden reeds voor
bereidende maatregelen getroffen. Het
Spuipiein, hetwelk het tentoonstellings
terrein zal worden, is reeds ten deele af
gezet.
Deze tentoonstelling belooft een groot
succes te zullen worden Door verschil
lende Kamer- en Statenleden zijn reeds
prijzen en medailles beschikbaar gesteld
(wo een geldprijs van jlir. mr. De Mu-
rall), eveneens door de vereenigingen
Avicultura cn de Vefeeniging tol bevor
dering der Pluimveeteelt in Z Vlaande
ren, le Oostburg.
De landbouwtentoonstelling
1 e Krui'aïingen.
Steeds meer tcckent zich af, dat de ge
stelde verwachtingen voor de Landbouw
tentoonstelling op 25 Juni tc Kruiningcn
te houden, overtroffen zullen worden.
Do toegezegde inzendingen op verschil
lend terrein, zijn schitterend. De paar
den zullen natuurlijk uitsteken boven an
dere diersoorten, doch ook van deze is
een zeer bevredigend aantal opgegeven.
Er is laugs allen kant getracht een beeld
te geven van de streek eu dat wel over
de gansclxe linie. Naast landbouwindus
trie en vereenigingsleven, ook werken
op sociaal terrein. Wat electriciteit voor
de boerderij waard is, zal mede gedemon
streerd wordeu, terwijl men ook zal kun
nen zien, ïxoe deze kracht voor huishou
delijke doeleinden is aan te wenden.
Huishoud- en landbouwonderwijs zullen
doen zien, hoe dit voor ons toekomstig
geslacht onmisbaar moet worden geacht.
Zelfs onze waterstaat blijft niet weg Alles
bij elkander zal er heel veel le zien zijn
en le leeren vallen.
De animo voor den rijtoer is groot.
Niet minder dan 350 personen zullen er
aan deelnemen Er wordt getracht de
route op kaart te brengen, zoodal de
deelnemers zelf zich gemakkelijk zullen
kunnen oriênteeren. Duizenden bezoe
kers worden verwacht cn met het oog
daarop zal het gewenscht zijn, dat niet
iedereen uitstelt tot den middag, want
dan zouden de tenten wel eens overvol
kunnen zijn.
Den golieelen dag zal alles worden op
geluisterd door passende muziek. Vier
fanfaregezelschappcn zullen om beurt
concerten geven. Kruiningen slaan druk
ke dagen, te wachten.
RECHTZAKEN.
Aan de justitie alhier is Zaterdag
voorgeleid zekere E. L. 40 jaar. commis
sionair wouende te Stoppeldijk ver
dacht van valschheid in geschrifte cn op
lichting gepleegd te Terneuzen in Maart
1925 Na verhoor is voornoemde per
soon overgebracht naar het huis van. Be
waring alhierP
Voor dc rechtbank le Winschoten is
2 jaren gevangenisstraf geêischt legen
H. B„ 29 jaar, caféhouder te Veendam,
terzake van valschheid in geschrifte en
gebruikmaking ervan.
De dubbele moord tc W'ychen.
J. van Munster, die, j.l. Donderdag
door het gerechtshof te Arnhem werd
veroordeeld tol levenslange gevangenis
straf wegens den tweevoudigen moord
te Wychen .heeft tegen dat vonnis cas
satie aangeteekend. Hy bjjjfl nog steeds
alle schuld ontkennen.
