hef aantal aanmeldingen niet onbelang
rijk toe, terwijl door de officieele erken
ning van de Middelbare Handelsdag-
school het eindexamen ongetwijfeld in
beteeken is is toegenomen, en verwacht
mag worden, dat van deze school een
steeds ruimer gebruik za! "wofden ge
maakt.
He Handelsavondschool telde begin '24
140 leerlingen tegen 138 begin 1023. Van
den aan de school verbonden vervolg
cursus slaagden 4 leerlingen voor het di
ploma Boekhouden Mercurius en 2 voor
het diploma Nodcrlandsche' Handelscor
respondentie. "De meeste leerlingen gaven
er echter de voorkeur aan, tot het vol
gende examen door te werken, wat ook
beter wordt' geacht. He nieuwe cursus
ving aan ract 130 leerlingen, togen 140 in
September 1923. Het aantal nieuwe leer
lingen was 29 tegen 13 in 1923 Opgemerkt
wordt, dat de school niet altijd de noo-
dige medewerking der patroons onder
vindt: sommige pre.vereeren privaatles,
omdat zij hun bediende dan minder kwijt
zijn. Zelfs is het. voorgekomen, dat pa
troons aan den directeur leerlingen der
avondschool vroegen, maar dat deze.
zoodra zij in betrekking waren, de school
verlieten Het bestuur meent dan ook
aanspraak te mogen maken op eenige
meerdere waardeering en medewerking.
Met groote waardeering wordt gewaagd
van den ijver cn toewijding van directeur
en leeraren en speciaal wordt <Je direc
teur genoemd, omdat in 1924 bij den aan
vang van den cursus de avondschool 15
jaar bestond, aan welker totstandkoming
de heer Kosten zoo krachtig heeft mede
gewerkt, en die tot dusverre zoo uitste
kend door hem wordt geleid Herinnerd
wordt aan het 40-jarig ondorwijs-jubileum
van den heer Kosten. Ook do concierge
bleef zijn taak met ijver en nauwgezet
heid vervullen. Ook ditmaal is er geen
aanleiding tot bijzondere opmerkingen
over de leerlingen; gedrag en ijver geven
over het algemeen roden tof tevreden
heid.
Grooten dank is de verceniging ver
schuldigd aan den Minister van Onder
wijs, die ondanks den eisch van bezuini
ging, de scholen te hulp kwam en daar
mede op sympathieke wijze blijk heeft
gegeven van zijn groote belangstelling
voor het Handelsonderwijs. Ook wordt
erkentelijkheid uitgesproken jegens den
inspecteur van het Handelsonderwijs, den
heer mr. J. H. Thiel, die bij vernieuwing
geloond heeft een krachtig pleitbezorger
voor de belangen der scholen te zijn
Het bestuur onderging geen verande
ring, doch wijlen dr. II Japikse, die in
1924 herkozen werd, nam op 31 De
cember wegens gezondheidsredenen ont
slag, en kort daarop overleed hij. In,
den heer dr. Japikse verloor het bestuur
uit zijn midden een man met een hel
der oordeel, aan wiens werkkracht, groo
te kunde en warme belangstelling voor
de handelsscholen gaarne een woord
van hulde wordt gewijd. Zijn nagedach
tenis zal bij het bestuur steeds in ge
zegend aandenken blijven Ook wordt
een woord van lof gebracht aan den
administrateur, den heer G W. Graaf-
huis. Nog wordt herinnerd aan de op
richting van den Bond van Besturen
van Handelsscholen, waarvan de pen
ningmeester der vereeniging, de heer
mr J. A. Fokker, voorzitter is, en welke
bond den strijd voor de belangen van
het handelsonderwijs op zich heeft ge
nomen. De Bond strijdt voor een wet
telijke regeling van het handelsonderwijs
en de bij dit onderwijs nog ontbrekende
wachtgeldregeling. Het bestuur is we
derom versterkt in de overtuiging, dat
ofschoon het handelsonderwijs nog niet
wettelijk is geregeld, het toch reeds een
"zoodanige beteekenisvolle plaats inneemt,
dat de nog niet verkregen rechten eer
lang zullen worden verleend. Nu de dag
school erkend is, is een wensch van het
bestuur vervuld met andere voortkomen
de uit het ernstig verlangen, de scholen
zooveel mogelijk dienstbaar te doen zijn
aan de_ belangen van den handel alsook
aan die harer leerlingen
Het jaarverslag werd goedgekeurd,
evenais de rekeningen van den penning
meester. den heer mr. Fokker. Die voor
de dagscholen geeft in ontvang en uit
gaaf aan f 66.905.44, zonder goed of
kwaad slot; die voor de Handelsavond
school een eindcijfer van f 16 464.91,
met een kwaad slot van f 364.90, tegen
f203.881/? over 1923.
Daar de heer J. Dronkers moesft af
treden aJs lid der commissie voor het
nazien der rekeningen, werd hem dank
gebracht en in zijn plaats benoemd de
heer L. Dekker.
Bij de bestuursverkiezing onderstreep
te de voorzitter nog eens de woorden
van het verslag ten opzichte van wijlen
dr. Japikse, waarna in diens plaats werd
benoemd de heer W. Berdenis van Ber-
lekom, met 20 stemmen tegen 3 op Mr.
Dusseldorp, 2 op dr v. d. Kamp en een
blanco.
Aan de beurt van aftreding was de
heer Herman Snijders, die werd herko
zen met 20 stemmen, tegen 2 op dr.
Burgersdijk, een op dr. v. d. Kamp en
'3 blanco.
De heer Van Berlekom dankte voor
het in hem gestelde vertrouwen, nam de
benoeming aan en werd door den voor
zitter geluk gewenscht, waarna deze de
vergadering sloot.
van Laer, en tot kapitein-luit. ter zee
<le luit. ter zee le kl. D. Scalongne;
is, met ingang van 30 Juni a.s. aan
den kapitein ter zee J. Tissot van Patot
op zijn verzoek, wegens langdurigen
dienst eervol ontslag verleend uit den
zeedienst, onder toekenning van levens
lang pensioen en met dankbetuiging voor
de door hem aan den lande bewezen
diensten;
is met 5 Juni j.3. de o.fficier van den
marinestoomvaartdienst 3e kl. 0. de
Vries bevorderd tot officier van den ma
rinestoomvaartdienst 2de kl
ernstige hoofdwonden. Haar toestand is
hopeloos. De compagnon had zich door
ophanging in de garage van het leven
beroofd.
Men neemt aan, dat de compagnon de
beide anderen om de een of and/ere re
den heeft aangevallen en zieh daarna
door gasvergiftiging van het leven heeft
trachten te berooven. Hierbij zou hij,
HIT DE RADIO-WERELD.
IX.
De balansversterker.
AFLOOP AANBESTEDINGEN.
Door het bestuur van het gast
huis te Goes, werd Donderdagmiddag
aanbesteed het sloopen van het bestaan
de» en het bouwen van eenf nieuw zieken-
huis le Goes. (Metsel en timmerwerk).
Er waren 26 biljetten. Inschrijvers wa
ren:
M. F. Goedemond, Goes, f66500; J. de
Kolt. Goes, f 6589Ó; P. E. Bocykcns,
Honlenisse, f 63500; W. J. v. Doezelaar
f 61000; P. F. Voel en P. F. de Wjaali
Honlenisse f 635000; W(. J v. Doezelaar
Goesy f 61490; J, J. A_ v. Velthoven, Zie-
rikzee, f 61400; J. Dekker Lzn Kloetinge
f 59760; II. Kosten, Wemeldingej f58000;
M. J. Scheffelaar Dzn., Bergen op "Zoom
f 57500; Gebr. W. en H. Sorée, Venlog,
f 56900; .J. L. Allewijn, Hoedekenskejr-
ke f 55250; Reij'nders en tCo.k, Fijnaart,
f54000; J. J. Krijger, Vlissingen f 53494;
C. den Hollander, Klundert, f 53100; fa.
T A. Molkies, Breda, f 53200; fa. J. M.
J. Schrijver en Zn., Goes, F 53120; P. J.
Wleijts, Bergen op Zoom f 53000; L.
Raaymakers, Wouw, f 52500; N.V. VA
Geel's aannemersbedr., Utrecht f 52180;
J W. v. d. Schoot, Tilburg, f 52100; J.
M. van Riet, Goes, f 51800; P. F. v.
Kaan, Bergen op Zoom 51600; C. Vie-
deler. Bergen op Zoom f 51074 en A.
Soffers, Hoogerheide f 49898.
Laagste inschrijver was de fa. de
Bruijn en v. d. Weert, Goes f49417.
een groot geluidvolumen noodzakelijk
j wordt. Toch zal men voor groote zalen of
opcniuchtdemonstraties nog wel eens
'extra versterking wensch en; in den re
in een der vorige artikelen hebben gel echter komt men dan niet meer uit
wij den laag-frequentversterker bespro- nVet een derde traplaagfrequent. Scha
ken en vermeld dat men practisch met Kolt men twee versterkerlampen parallel,
niet meer dan twee lampen kan werken dan wordt de kwaliteit veel verbeterd;
zonder dat de kans op vervorming zeerhet is dan alsof we een tweemaal zoo
groot wordt Deze vervorming wordt iukrachtige lamp gebruiken. Een beter
de hand gewerkt door de transformato- schema is dat van den balansversterker,
ren, maar nog meer door de lampen 0f push-pullversterker. Wij willen voorop
zelve. Ook hebben wij beschreven hoe j stellen ,dat vervorming door den luid-
het gebruik van speciale lampen voor spreker uitgesloten moet zijn 1
VERSCHILLENDE BERICHTEN.
LEGER EN VLOOT.
Bij Kon. besluit zijn met inganjg
van 30 Juni a.s. bevoyderd tot kapitein
ter zee de kapitein-luit. ter zee N. J.
Sedert Dinsdagmiddag werd te Roo
sendaal een 4-j'arig kind van de familie A.
Svermist. Het kind had de bewaar
school te 12 uur verlaten en werd nadien
niet meer terug gezien. Den geheelen dag
en daarop volgenden nacht werd de stad
en omgeving afgezocht, echter zonder re
sultaat. Toen men daarna Woensdag
morgen in een vaartje ging dreggen, wertl
al spoedig het lijkje van de kleine op
gehaald.
Men meldt aan het Haagsche Aneta-
kantoor:
Het K L. M.-verkeersvliegtuig H-NABN
type Fokker F 3H, bestuurder De "Vos,
heeft Woensdagmiddag op weg van Am
sterdam naar Bremen en Hamburg, kort
na 2ijn vertrek een landing moeten ma
ken in den Haarlemmermeer, tengevolge
van het onklaar raken van den motoï.
Bij deze landing is het toestel op het
laatste gedeelte van zijn uitloop in een
sloot geraakt en daarbij licht bpschadigd.
Van de 4 .passagiers zijn kort daarop twee
met een ander toestel der K. L. M. naar
Hamburg vertrokken, terwijl de beide
anderen, van wie er een zijn bovenarm
had gekwetst, te laat voor het tweede
tqestel kwamen, en hun reis per trein
moesten doen.
Ongeveer tezelfder tijd moest een Hor
nier-vliegtuig van de Deutscher Aero*
Lloyd, met 5 passagiers op weg van
Amsterdam naar Berlijn, eveneens in de
Haarlemmermeer landen, ook tengevolge
van een motorstoring. Het toestel bleef
onbeschadigd en de reizigers liepen geen
letsel op.
Op de Beyghuizer papierfabriek is
de 27-jarige onlangs gehuwde arbeider
D., wonende te Wapenveld, fusschen
de wals geraakt en direct gedood.
Be 19-jarige schippersknecht S. H.
raakte gisterenvoormiddiK onder de ge
meente. Leiderdorp bij bel uitwerpen van
een tros bekneld in een lus, waardoor
zijn linkervoet bekneld geraakte tegen de
trap van het vaartuig, met het treurig
gevolg, dat de voet werd afgekneld. De
jongeman is ter verpleging opgenomen
in het St. Elisabethsgasthuis.
Op 960 meter diepte is te Lichten
voorde een steenkolenlaag van een meter
dikte aangeboord.
Bij een ongeluk met een Jan-ple-
zier-auto met 30 menschen uit York (Enge
land) zijn 7 lieden gedood en verscheide-
nen gekwetst. De auto stortte bij het af
dalen van een heuvel van een brug en
sloeg op de rotsen te pletter.
In een kleine stad in Florida heeft
men het dak van een hotel ingericht als
dansgelegenheid. Als bijzonderheid moge
vermeld worden, dat bij regenachtig weer
een electrische machine een rolscherm
over het dak zal aanbrengen, zoodat de
dansers niet gestoord worden. Het ge
wicht der installatie bedraagt 45 ton; een
motor van 7i/& P.K. is voldoende om het
groote scherm in beweging te brengen.
In een klein hotel in een voor
stad van Londen is gistermorgen de 60-
jarige eigenaar van het hotel, alsmede
zijn compagnon, dood gevonden. De
vrouw van den eigenaar vond men met
naar men gelooft, gestoord zijn, waarna
hij zich heeft opgehangen. (Teg.)
Aneta meldt- Een koelie heeft den
administrateur van de Palembangsche
koffieonderneming Pasoemah, den heer
Lambermon, met een pisoblati (mes) ver
moord. De dader heeft bekend. De aan
leiding was een steenworp, om den koelie
tot den arbeid aan te sporen.
nog goed helpen. Men bedenke echter
dat de groote condensatoren niet wegge
laten kunuen worden, zij zijn beslist
noodzakelijk!
Ingszondsft Stakksn.
Fig. 1 geeft het schakelschema van
zoo'n balansversterker. De transformator
T. i. de ingangstransformator, heeft zoo
als elke normale laagfrequenttransfor-
mator een normale primaire wikkeling p.
Er zijn echter een tweetal secundaire
wikkelingen S 1 en S 2 op aangebracht,
die in het midden met elkaar verbonden
zijn en met één draad uitgevoerd- "De
secundaire wikkelingen hebben dus maar
drie aansluitklemmen. Eigenlijk hebben
we dus twee transformatoren, die ver-
eenigd zijn tot één enkelen transforma
tor^ de primaire windingen hebben zij ge
meen. We kunnen nu verder zeggen,
dat elke secundaire wikkeling zijn span
ningsvariaties aan een eigen lamp geeft:
er zijn dus twee lampen noodig. Hier
voor kiezen we natuurlijk die versterker
lampen, welke de sterkste geluiden kun
nen vervverken( B 406). Beide lampen
branden op eenzelfde accu, qn hebben
elk afzonderlijk een regel weerstand W.
Het batterijtje rsp. zorgt voor de be-
noodigde negatieve roosterspanning (ca.
8 volt bij de B 406-lamp), terwijl beide
lampen oolc een gemeenschappelijke
hoogspanningsbatterij hsp. van ca. 100
volt hebben.
Plaatstroom en plaatstroomvariaties
zijn voor beide lampen in tegengestelde
richting; om den luidspreker te laten
werken hebben we dus een transformator
Tu (uitgangstransformator) noodig, nu
met twee primaire wikkelingen p 1 en
P 2.
De wikkelingsricbting van p 1 en p 2
zijn zoodanig gekozendat beide plaat-
stroomen in dezelfde richting de secun
daire "wikkeling S beïnvloeden; sluiten we
op S den luidspreker aan, dan zal deze
de gelüiden door beid,e lampen gelijk
versterkt weergeven.
Door deze schakeling nu is men in
staat zeer krachtige geluiden zuiver en
onvervormd te versterken en weer te
geven.
Gebruikt men een drielampstoestel en
plaatst men daarachter een balansve-
sterker ,dan zal men ook werkelijk ver
wonderd zijn door d© hooge mate van
zuiverheid. Zelf hebben wij de proef
nomen met een balansversterker en een
normale traplaagfrequent achter een drie
lampstoestel (1 hoog, 1 det en Haag).
De resultaten wezen direct uit, dat de
balansversterker verreweg 'te verkie
was boven een éénlampsversterker. Bo
vendien kan een balansversterker reel
meer verwerken dan een gewone ver
sterker.
Gewoonlijk kan men met voordeel den
luidspreker aansluiten aan de punten a
en b en niet aan de secundaire S. Vindt
men dan het timbre van het geluid wat
to hoog, dan zal een klein condensator-
tje van 0,00025 M.F. parallel over S ge
schakeld, een prachtig diep timbre geven.
Een ieder, die proeven doet met geluid
versterking, kunnen wij deze methode
in het volste vertrouwen aanbevelen.
De Secanode of plaatstroom-
gelijkrichter.
Ongeveer een jaar geleden bracht een
Nqderlandsche firma een apparaatje in
den handel, dat 'Stroom van een wissel
stroomnet gelijk richt en bruikbaar maakt
als plaatstroombron voor een radio-ont
vanger. Dit apparaatje heet secanode,
en deze naam is thans algemeen gewer
den. Daar het zeer goed de moeite loont
zelf zoo'n secanode te bouwen, geven
wij er hier een schema en beschrijving
van.
Figuur 2 geeft het schema van de seca
node. Een transformator T 1, die aange
sloten wordt op hef lichtnef (110 of 220
volt) en die bovendien voorzien is van
een secundaire wikkeling met een mid-
denaftakking, transformeert de netspan
ning omlaag tot ca. 4 volt en bekrachtigt
daarmee den gloeidraad van een normale
onlvanglamp. Deze lamp kan helderbran
dend of van het miniwatt-type zijn; in
ieder geval moet de gloeidraad een flin-
ken stroom nemen en mag de plaatstroom
niet te zwak zijn. Een weerstand Wi kan
de gloeidraadspanning naar willekeur re
gelen.
De transformator T 2 geeft een span
ning van ca. 200 volt; deze Wisselspan
ning dient als plaatspanning voor de
lamp. In den plaafkring zat echter een
onderbroken gelijkstroom vloeien, daar
de 'lamp slechts in één richting den
stroom doorlaat (gelijkrichting).
Gebruikten we zonder meer deze on
derbroken gelijkstroomstooten voor onzen
ontvanger, dan zouden we niets anders
dan een oorverdoovend gebrom hooren.
We hebben dus nog een inricht.ng noo
dig, die de onderbroken stroomstooten
omzet in een meer gelijkmatigen gelijk
stroom die inrichting is de afvlakinrich-
ting. Zij bestaat uit een tweetal groote
condensatoren elk van 4 microfarad, en
4 M.F., die ook uit twee parallel gescha
kelde condensatoren elk van 2 M.F. kun
nen bestaan, zijn onontbeerlijk en dienen
500 volt zonder doorslaan te verdragen.
Hierop komt dus veel aan. De smoorspoel
5 bevat een tweetal gelijke wikkelingen;
de inwendige weerstand moet niet te
hoog zijn, terwijl het aantal windingen
niet te gering mag zijn. Zeer geschikt zijn
hiervoor, evenals voor T 1 en T 2, de
Fransche Ferrix transformatoren. Zij zijn
haast overal verkrijgbaar, en zijn niet
duur.
Bij een dergelijke secanode kan men
rekenen op maximaal 10—12 milliampères
plaatstroom. Dit is voldoende voor een
drielampsontvanger. Voor een vierlamps-
ontvanger heeft men een tweetal gelïjk-
richterlampen noodig; deze geven 20—25
milliampères. De lampen worden dan pa
rallel geschakeld. Heeft men een 220 volts
lichtnet in huis, dan kan men zonder den
transformator T 2 werken; een paar ze
keringen zijn dan echfer noodzakelijk. Bo
vendien mag min gloeidraad niet geaarc
zijn, daar anders kans bestaat op kort
sluiting. Een transformator is dus uit een
oogpunt van veiligheid altijd te verkie
zen.
Vaak wordt tusschen aarde en min
secanode nog een condensator van( 2 M.F.
geplaatst. In gevallen waarin lichtnet-
ARBEIDSTIJD DER POLITIE.
Hooggeachte Redacteur
Terwijl ik hedenavond, in de Midd.
Crt van 10 Juni 1925, 2e blad, het
hoofdartikel las over„Rcsultaten
van Overheidsdwang", in hoofd
zaak den zin„over arbeid ineen
w e v e r ij of m ij n en den arbeid
een po 1 i t ie-a ge n l, herinnerde
ik mij ook hoe U toen den arbeid van
een politie-agent naar voren bracht. Ilc
meen in het hoofdartikel der Midd. Crt.
van 30 Maart 1922?
Mijnheer dc Redacteur, U schrijft, dat
U toen een bestrijding kreeg le hooren
en dal de erkenning van het bestaan
van een verschil U kwalijk werd ge
nomen. Niets is minder waar dan dat,
althans bij ons zat zoo iets niet voor.
Maar datgene wat U toen schreef over
den politie-arbeid, werd U kwalijk ge
nomen, n.l. dit: „dat een agent van
politie niets deed dan kuie-
r e n". "Wij hebben toen getracht om
aan le Loonen een leek kent geen
politie-arbeid dat een agent van
politie wel meer deed dan
kuieren, zoo echt kuieren en
kuieren zonder ander doel
Uw bedoeling in Uw hoofdartikel van
10 Juni j.l. is alleen maar, om te wijzen
op de gevolgen die de Arbeidswet heeft
gehad voor sommige bedrijven; welnu.
Geachte Redacteur, o.g. zijn bedoeling
is enkel maar om het bovenaangehaalde
eens in herinnering te brengen en te
wijzen op het groote verschil dor om
schrijving van den arbeid en de op
vatting bij het lezend publiek in Uw
artikel van 303'22 en dat van
10—6—'25.
U beleefd dankend voor de verleende
plaatsruimte,
Hoogachtend,
Uw dw. dn.
M.
Middelburg, 10 Juni 1925
(We staan verbaasd over de stellig
heid, waarmee de inzender een besliste
onjuistheid beweert.
In dat hoofdartikel van 30 Maart '22,
dat hij blijkbaar niet eens meer her
lezen heeft, wordt het woord „kuieren"
nérgens gebruikt. We schreven dat ar
tikel naar aanleiding van het wetsvoor
stel van "Minister Aalberse om de 45-
urige arbeidsweek voor fabrieken en
'werkplaatsen te veranderen in eèn 48-
urige week. En daar in deze gemeentet
de in '19 ingevoerde acht-urendag voor
de gemeente-poli tie een som van ruim
f 12,000 had gekost voor twaalf nieuwe
agenten, vroegen we, or het, bij een-
verruiming van den duur van fabrieks
arbeid, niet noodig was ook na te gaan
of de politiedienst hier te kort was.
Daartegen is toen de bovenstaande
inzender als secretaris van de afd. Mid
delburg van den Bond van Politieper
soneel opgekomen. Maar ook in dat
schrijven staat geen woord, dat lijkt
op een bestrijding van het verwijt van
kuieren".
Maar wel gebeurde iets anders. In het
onderschrift op dat stuk haalden wij
uit een rede van den Haagschen bur
gemeester, het hoofd der politie aldaar,
de volgende woorden aan
„Een man die 8 uur lang met hamer
of bijl aan den arbeid is geweest,
heeft wat inspannender gewerkt dan
een agent, die zijn straatronde heeft
gemaakt, en in negen van de tien
keer terugkeert zonder iets andera
te hebben gedaan dan kuieren."
Het was dus het hoofd der Haagsche
politie, die dat woord kuieren gebruikte.
En déartegen is de inzender toen in
ons blad van 13 April opgekomen in een
tweede stuk.
De tegenstelling, die de inzender dus
meent te hebben gevonden tusschen ons
hoofdartikel van 30 Maart '22, en dat
van Woensdag, is abuis.
Bij de Woensdag door ons aangeroer
de, indertijd ondervonden bestrijding
dachten wc trouwens aan eenige par
ticuliere gesprekken.
Red.)
BIJEN-ZWERMEN.
Mijnheer de Redacteur!
Nu weer de tijd van bijenzwermen is
aangebroken, zou ik de menschen die
met een zwerm in tuin of elders kennis
maken, willen waarschuwen, n.l'. doe
niets dan een imker waarschuwen.
De bijen vliegen, indien ze niet worden
gestoord, kalm op een grooten tros, en
wat vele menschen niet weten, ze ste
ken ni,et als ze zwermen, omdat ze hun
honjgblaasje vol hebben, on dan liever
het' Achterlichaam niet krommen.
Dat niet-steken geldt natuurlijk alleen
als ze niet worden geplaagd; want yvat
te zeggen van lui die een bijenzwerm
met petroleum behandelen of er een wa
terstraal op richten, ja er met stokken in
gaan wroeten. Heuscb, haal even een im
ker en 't is verwonderlijk hoe gauw hij
ze Reeft opgeborgen en dus voor leeken
onschadelijk heeft gemaakt.
Mijn dank vpor de plaatsing,
met jmkersgroet,
F. P. DE MEIJER.
een smoorspoel S. De condensatoren van gebrom hinderlijk blijft, kan deze remedie
Electrische Drukkerij G. Wi den Boer,
Middelburg.