TABAK
Maandag 8 Juni 1925
is
No. 132.
168° Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
BINNENLAND.
DE CO.lLMISSSIE-RlNK.
In een vervolg op de verslagen der
Staatscommissie van 1920 (voor advi
seering ten opzichte van Departements
bezuinigingen) is een uitvoerig over
zicht gegeven vau de aanleiding tot de
ontslag-aanvrage.
Herinnerd wordt daarin aan den "te
genstand, die de commissie ondervond
bij haar onderzoek aan het Hoofdbe
stuur van P. en T., doordat de Directeur-
generaal meende dat dit onderzoek dien
de te worden uitgesteld totdat het rap
port zou zijn ingekomen van de door
hem ingestelde commissie voor reorga
nisatie van den dienst van het Hoofdbe
stuur. De voorzitter van den Minister
raad vereenigde zich met die meening
De commissie, aan welke volle vrijheid
in de regeling van haar werkzaamheden
was aangezegd, bleef echter van oordeel
dat er geen reden was om van haar
plan af te wijken.
Ze stelde een onderzoek in, en richtte
naar aanleiding daarvan een schrijven
tot den Minister van Waterstaat. Deze
had inmiddels 30 Augs. aan de com
missie een kritiseerend schrijven gezon
den, dat reeds in het vorige verslag is
gepubliceerd, en dat aanleiding heeft ge
geven Lot veel kritiek in Kamer en pers.
De commissie publiceert thans het ant
woord dat zij gegeven heeft op de op
merkingen die de Minister iu zijn schrij
ven had gemaakt over het werk der com
missie.
Zooals men zich herinneren zal, achtte
de Minister het werk der commissie van
geringe waarde, niet doeltreffend en vaag.
Op het verweer der commissie heeft de
Minister niet geantwoord. Wel heeft hij
in de Mem. van Antw. inzake zijn be
grooting gemeld, niet op liet rapport der
commissie te zijn ingegaan omdat de
principieele kwestie overheerschend was
geworden.
Dat noopte de commissie in Dec. '24
er toe aan den voorzitter van den Mi
nisterraad de kwestie van haar methode
van arbeid principieel uiteen te zei ten.
Het duurde tot 3 Maart '25 eer de
regeering antwoordde. Ze betoogde o.a.
dat de regecring t.a.v. de bezuinigings
actie in haar geheel haar verantwoorde
lijkheid heeft en zich dus, indien de
actie van de op dit terrein werkzame
krachten in haar totaliteit blijkt niet be
vredigend te verloopen, niet kan onttrek
ken aan de overweging, hoe zij zicli daar
tegenover moet stellen.
De commissie meent uit dit schrijven
de bevestiging te 'hebben ontvangen van
haar vermoeden dat de Kegeering van de
doelmatigheid der tot dusver gevolgde
werkwijze niet meer overtuigd is. Zij
wenscht de commissie niet meer te be
schouwen als een geheel buiten de amb
telijke organisatie staand college, dat de
Regeering adviseert.
Daarom heeft de Oommissie ontslag ge
vraagd.
HULDIGING Mr. MARCHANT.
In verband met zijn 25-jarig Tweede
Kamerlidmaatschap is mr. H. P. Mer
chant Donderdagmiddag in „Belicvue te
Amsterdam gehuldigd. Vele bekend,© per
sonen uit de V. D. piarlij en de partijor
ganisaties waren aanwezig. De zaal was
met prachtige bloemstukken versierd.
Een lange rij van sprekers heeft den
jubileerenden politicus gehuldigd, en wel
allereerst mr. Alb. B. Gomperts, namens
het huldigingscomité.
Voorts de voorzitter van den V. D. B.
mr. Wv H. M. Werker; de heer Ketelaar
namens de Tweede Kamerfractie; Prof.
dr. van Embden namens die der Eerste
Kamer; mevrouw W. L. A. Ros-Vrijman
namens de vrouwen in de partij; Jac.
Welleman, burgemeester van Kr ab
be nd ijke; mr. S. J. L. van Aalten; mr.
A. C. Josephus Jitta, namens de Haagsche
raadsfractie; mr. P. J. Oud, namens de
redactie van „De Vrijzinnig Democraat;
mr. dr. A. M. Joekes, namens „De Op
bouw"; mevr. dr. Aletta Jacobs, voor
de Ver. vau Staatsburgeressen in Ne
derland, en nog eenige andere sprekers
en spreeksters. Marijke (mej. 0. S. de
Groot) hield een toespraak in Noord-Hol-
landsch dialect.
Mr. Marehant dankte voor de vele be
wijzen van waardcering.
DE ZIJPENDAAL.
De directie dei" 'N.V. Nederlandsche
Kunstzijdefabriek heeft aan B en W. van
Arnhem medegedeeld, dal zij van gravin
von der Goltz het landgoed Zïjpendaal
gekocht heeft, ongeveer in den omvang,
welke was aangenomen bij de laatste
onderhandelingen tusschen de eigenares
se en het gemeentebestuur, die tot grond
slag strekten aan hef op| 2 Maart j.l. ver
worpen voorstel van B. en W.
De directie heeft aan deze mededee-
ling toegevoegd, dat zij bet landgoed met
(Vervolg).
Higgelaar'8
MERK No. 2.
Deze soort onderscheidt
zich vooral, dank zij dc bijzon
dere samenstelling, boven an
dere tabakken in denzelfden
prijs, door het z.g. tegenhou
den in de pijp waardoor U
naast een' lekkere vlotbran-
dende tabak verkrijgt, dat U
niet elk oogenblik opnieuw be
hoeft te sloppen en daardoor
bovendien veel tabak ver
bruikt.
(Zie volgende annonce.)
(Ingez. Mod.)
uitzondering van de daarop staande ge
bouwen en van dc bouwlanden aan de
gemeente kosteloos in bruikleen wil af
staan om te dienen voor openbaai- park.
De koop is geschied onder de ook aan
de gemeente destijds gestelde voorwaar
de, dat het kasteel met de onmiddellijke
omgeving levenslang in huur zal blijven
bij de tegenwoordige bewoonster baro
nesse Bransen van de Zijp—Bolilen. Dit
deel van het park zal dan ook voorshands
niet "in bruikleen kunnen worden gege
ven.
Ingevolge de bij den koop gemaakte
bedingen zal het Oostelijk deel van het
landgoed, verreweg het grootste gedeelte
van hel geheele bruildcen uitmakend,
reeds 1 Juli voor het publiek worden
opengesteld, terwijl dit met het Zuid-
Oostelijk deel (nabij de Teerplaats) 1 Oc
tober n.s. zal geschieden.
B. en W. hebben mei groole dank
baarheid en ingenomenheid liet schille
rend aanbod vernomen, waardoor het be
houd van het prachtige landgoed en de
openstelling daarvan voor ingezetenen en
vreemdelingen verzekerd is. Zij zijn over
tuigd, dat ook deze het ten zeerste waar-
deeren zullen dat deze onderneming op
zoo onbekrompen wijze wil bijdragen lol
de aantrekkelijkheid van de gemeente,
waar de hoofdzetel van haar bedrijf go-
vesligd is.
Uit Stad en Provincie.
Verplaatst met 1 Juni de kommie-
zen 2e kl. L. v. d. Vate van IJzendijke
naar Brouwershaven, en [T. M. v. d.'PlasL
sche van Nispen naar 's Ileerenhoek;
met G Juni de kommies le kl. P. Smit
van Kapelle naar Wemeldinge. Met tG
Juni de kommiczen 2e ld. P. Keller van
IJzendijke naar Roosendaal, P. v.
Kleunen van Hulst naar Zierikzee.
Uit Middelburg.
Iu het jongste nummer van „Ons
Nederland", officieel orgaan van de A.
N. V. voor VreenKTefrngverkeer is door
II J. G. Hartman een artikel gepubli
ceerd over „Middelburg, de Markt, ring-
rijderijen en nog wat." Het bespreekt liet
bezoek van vreemdelingen op <len markt
dag, maar voornamelijk de ringrijderijen
en den te Middelburg op het Abdjj plein
jaarlijks gehouden kamp van de Walcher-
sche ringrijders. Van de bijgevoegde, zeer
geslaagde foto's, geeft het eerste oen
beeld van den optocht van ringrijders,
als zij de Markt passeeren; twee kiekjes
geven het levendige tafereel weer op
het Abdijplein, en het vierde vertoont
Piet Brasser uit Vrouwepolder te paard,
met den beker van de Koningin in de
hand, door hem in 1921 voor de derde
maal gewonnen.
Wat kost het toch een moeite een
Nederlander te leeren zich aan de re
gelen van het verkeer te houden. Het
blijkt nu weer bij de bestratingswerken
in dc Noordstraat alhier. Duidelijk
daar met borden aangegeven „rechts hou
den" en op andere „doorloopen". Het is
echter verbazingwekkend hoe vele toch
nog het linker padje gebruiken per 'rij
wiel of te voet, terwijl zij vreeselijk i
wijtend kijken als men hen op dit abuis
attent maakt.
Woensdagavond heeft het eerste
Abonnementsconcert van het Middel-
burgsch Muziekkorps in den Schutters-
hoftuin plaats, onder leiding van den
heer Joh. H. Oaro Het programma luidt
als volgt 1. Marchc des Sports, A. Bosc,
2. Ouverture de I'opéretlc „La fille du
tambour Major", J. Offenbach, 3. Thürin
ger BI urnen, Walzer, 0. Ernest i, 4. Suite-
Ballet, Frz. Popy a. Entrée-Mazurka, b
Pizzicati, c Valse Lente, d. Largo, e.
Presto-Final; 5. Triumplimarsch en Vrc-
deshyinne (Koraal), J. Morks; 6. Gebed
uit het Oratorium „Mozes", R,ossini;
7. a. Humoresque, A. Dvorak; b. Gavotte
no 2. D. Popper; 8. Fantasie uil de opera
Paljas, R Leoncavallo.
Uit Vlissingen.
Het eerste concert op den Boulevard
te V1 i s s i n ge n, gisterenavond gegeven
door „Ons Genoegen" werd door een zeer
groot aantal personen bijgewoond, ook
door velen uit Middelburg, die per tram
er reden meerdere extra trammen
bus of rijwiel naar dc badplaats waren
getrokken.
Uit Walcheren.
Naar aanleiding van het door het
Fanfarenkorps van N. en St. .Too s-
land behaalde succes, n.l. het ontvan
gen van den wisselbeker op 1 Juni te
Goes, werd den heer P Meliefste, direc
teur van het korps, Vrijdagavond door
dc muzikanten een serenade gebracht.
De heer C. M. Roozemond, voorzitter
wenschle den heer Meliefste geluk met
het behaalde succes, herinnerde aan de
liefde, de toewijdiug en i^en ijver die
hij steeds beloond voor de muziek en
overhandigde hem uamens besluur en
muzikanten als blijk van erkentelijkheid,
een zilveren remontoir horloge met ins
criptie. De directeur betuigde voor deze
attentie zijn hartelijken dank. Na nog
een paar nummers geblazen te hebben
werd nog een muzikale wandeling door
de gemeente gemaakt. Een en ander
bracht veel menschcn op de been.
Uit Z ui a-B e vela n d
Men meldt ons uit W c m e 1 d i n g e
Het gezelschap „De Friezen", zangkoor
„De Straatzangers", afdeeling van liet Al
gemeen Nederlandsch Verbond le Leeuw
arden, kwam Vrijdagvoöniiiddag j.l. met
een tiental auto s a la file, de lommer
rijke lindeboomen Dorpsstraat te We
meldinge üigeredeiij (jammer dal ze
niet met de voorname zwierig-ranke beu
gel- en lcrompancelen sjeczen vervoerd
werden. Waar alsdan, met nog meerder
schittering den beheer sell ten rijkdom der
Friesche landarislocralie tot uitbeelding
zou zijn gekomen), om volgens bet door
het besluur vau V. V. V. tc Goes voorop
gesteld plan hel voorgenomen bezoek aan
die gemeente, eerstens door B. en
officieel len stadliuize le worden ontvan
gen en verwelkomd le worden.
De burgemeester, de beer Wabeke,
heette allen hartelijk welkom en schetste
welgekozen woorden, hoe de Slan-
Fries naast den sloeren ronden Zeeuw,
onverholen hun gevoel van eigenwaarde
en zelfbewustheid tot uiting brengen, ge
tuige hun lokale eigendommelijkc natio
nale waarde in hun costuuins, him ze
den en gewoonten. Hij wenschte dal het
nationaal saamhoorighcidsgevoel, dat met
erkenning van wederzijdsche genoemde
verscheidenheden, steeds en bij vernieu-
•ing moge bewaard blijven als een on
deelbare eenheid. Het besef, te zijn één
volk, één ziel, één geest, moge onder
alle omstandigheden verlevendigd blijven
Spr. hoople dan ook, steunend op een
aauhaling uil Vondel's dichtwerken „de
liefde lol ons land is ieder aangeboren",
dat zij van Zeeland, en in het bijzonder
van Wemeldinge, met voldoening mogen
gemeten van zijn bekoorlijks idyllische
plekjes en van zijn mooie vergezichten
van den zich aldaar bevindenden heuvel
top en als een ideëel "bezit de meest
aangename (herinnering moge medene-
men en bewaren.
De heer P. Oosterbaan, wnd. voorzitter
van Y V. Vdankte met een enkel woord
B. en W. voor dc ontvangst, en den bur
gemeester ook „als bestuurslid van ge
noemde V. V. V voor al hel werk steeds
aan de vereeniging, bij alle mogelijke
gelegenheden verricht.
De hoer Waringa, voorzitter van het
gezelschap, beantwoordde de rede van
den heer Wabeke en noemde het een
groot voorrecht en een eer, dal het ge
meentebestuur hun koor, dat ook op be
staansrecht aanspraak heeft, ontvangen
heeft. Ijjpr. gaf de verzekering, dat het
bezoek aan Wemeldinge's schoonste land
ouwen in voortdurende aangename her
innering zal bewaard worden.
De heer Y. Schuitmaker, schrijver
o a. van „Fryske Trou", bet openlucht
gebarenspel, bracht daarna in een kern
achtige speech, echter in dc „water en
melk Fryske lael", dc verzekering, dat
zoowel in het koude Noorden als iu hel
warme Zuiden de hartslag even warm
klopt voor onze aanhankelijkheid aan ons
Nederland en dat men zekerlijk elkander
trouw belovende een ondeelbare natie
vormen onder de souvereiniteit van onze
geliefde Oranje-vorstin.
De Friezen brachten daarna burge
meester Wabeke en het gemeentebestuur
slaande een driemaal „lloogt", waarna
ze weder in de ixuto's plaats namen en
na een rondrit door de gemeente, door
den burgemeester en zijn familie een
pic-nic aangeboden werden. Den in dien
tuin gelegen beroemden vliedberg beste
gen, galmden over Wemeldinge dc bezie
lende klanken van het gezongen „Zecuw-
sche Yoikslied" en het „Fryske Folks-
liet." Het vertrek geschiedde door een
haag belangstellenden.
Voor de C. II. Kiesver. te Kapel
le trad op dhr. mr. H. v. d. Beke Callcu-
fels uit Middelburg. Nadat de spr. was
ingeleid door den heer J. v Wingen be
gon Mr. v. <1. Beke Callenfels met bespre
king van het C. II. verkiezingsmanifest;
antwoord gevende, op de vraag waarom
C. II. om vervolgens zijn gehoor te be
palen bij het onderscheid rechts of links
en wat deze groepen onderscheiden en
Wat de C. H. onderscheiden bij de rech
terzijde.
Enkele vragen door leden der ver
eeniging werden door den spreker be
antwoord. De opkomst was niet groot.
Vrijdag vergaderde de gemeenteraad
van I e r s e k c Afwezig de heer Scheel©
Ingekomen was een verzoek van de in
woners der lilde Scholte, om woonwa
genbewoners hun verblijf aan het eind
dier straat le ontzeggen. Naar aanleiding
van dit verzoek vroeg de voorzitter den
raad of men hel dag. bestuur beter ter
rein aan kau wijzen. Dit kan dan nader
aan dc orde komen.
Het verslag der vleeschkeuringscoin-
missie geeft als inkomsten f 5816.50, uitga
ven f5615.30, hetwelk werd goedgekeurd.
Aan mej. Bal werd als gemcenlevrocd-
vrouw tegen 1 Juli a.s. op de meest eer
volle wijze ontslag verleend. Sollicitanten
voor geiucenlevroedvrouw zijn bereids
opgeroepen. De pensioengrondslag van 't
nieuwe hoofd van school I is vastgesteld
op f 3312, voor gemeente-opzichter op
f650.
Verlengd werd de vrijstelling vaststel
ling voorschriften art. 3 Woningwet, be
nevens een af- en overschrijving der be-
grooling van het Burg, Armbestuur.
Voorts was ingekomen een verordening
houdende voorschriften voor motorrij
tuigen, bestemd voor liet vervoer van
reizigers tegen vergoeding. Aangenomen
met 9—1 stem (tegen de heer Ph, Bom).
Voorts waren ingekomen eenige voor
stellen van den heer J Ossewaardo, o.a.
een voorstel tot verbetering van het ter
rein achter school I, rioleering slooten
Kerkhoekstraat. In de memorie van toe
lichting dreigde voorsteller dal als dit
niet aangenomen zou worden, hij zich
wenden zou tot auloriteileu, o.a. de con
sulaten van Iersekschc oesterafnemeris,
om te wijzen op de slechte beslaande
binnendijken te Ierseke. De voorsteller
noemde dit „de slok achter de deur
Weth. van Es noemde voorstellers me
thode zeer onsympathiek en zou het niet
in behandeling nemen. De voorz. merkte
op dat deze voorstellen reeds lang in be
handeling en in studie zijn genomen
Eerstdaags zal het geld vrij komen. De
heer Ph. Bom zeide ook eenige opmer
kingen te willen maken o.a. over inge
komen stukken in het plaatselijk blad
enz. Satvrisch en ironisch behandelde de
heer Ph. Bom verder de methode van (den
heer Ossewaarde en wees op het idyl
lische dal dan 1e Ierseke zal komen. Spr.
sleMc daarom voor om het te renvoy-
eereti naar B. en W. of voor kennisgeving
aan le nemen. Ook weth Bom kon zich
mei <le voorstellen wel vereenigen en
daarom was hij reeds lang bij B. en W.
daarvoor geweest; er was trouwens nie
mand tegen, maar ook spr achtte dat
het smakelijke van de spijze door de
vieze schotel waarin het opgediend wordt
onsmakelijk en ongenietbaar wordt. De
voorz. zegt er niet veei van te zullen
zeggen, maar alleen dit op te willen
merken, dat de methode van dreigemen
ten van den hoer Ossewaarde gemeen
en laag is. Spr. zal zich daar evenwel
nimmer iels van aantrekken; bajonet
noch slok achter de deur maken hem
hang. De voorsleden van den heer Osse
waarde werden met 9 stemmen voor ken
nisgeving aangenomen. De heer Osse
waarde bleef builen stemming.
Zaterdagavond sprak tc Ierselce
voor de afdeeling van den Yrijzinnig-
Democratischcn Bond in een door een
100-tal personen bijgewoonde openbare
vergadering, de lieer mr. J. Adriaanse,
lid der Prov. Staten van Zeeland, over
„Tusschen Kersten en Wijnkoop".
De keuze van dezen titel verklaarde
spr door er op tc wijzen, dat ook in den
polilieken cirkel de uitersten elkaar ra
ken. Zoowel de mannen van de richting
Kersten als die van de richting Wijnkoop,
willen door dwang hun beginselen aan
andere opdringen. Als voorbeelden noem
de spreker eenerzijds o,a. Zoutelande met
zijn Zondagssluiling van rafé's en ander
zijds Rusland, waar de sovjets nog stren
ger regeeren dan de mannen van het
Czarisme.
Spr behandelde in het kort verschil
lende programmapunten der V. D., o.a.
liet hij het licht schijnen op den eisch
van gelijke kans op ontwikkeling voor
allen, ook het verschil niet de Soc. Dein.,
wat vooral in hun aanmoediging van den
klassenstrijd tot uiting komt, werd uiteen
gezet; yjr. betoogde dat reeds het ge
voel van naastenliefde iederen werkgever
moet doen begrijpen zijn werknemers zoo
goed mogelijk te betalen. Dc verslechte
ring van het onderwijs, de belastingpoli-
liek der huidige regeering werden aan
kritiek onderworpen en gewezen werd
op de groole onderlinge verschillen bij
de rechlsclie partijen.
Door een aanwezig Soc, Dem werd
gevraagd hoe de Vrijz. Dem. mcenen te
geraken tot een verbetering der loonen,
als er bijv. nog bestaan van f 12 of f13
per week.
De spreker antwoordde hierop, dat hij
reeds in zijn rede deze lage loonen heeft
afgekeurd en zette nu in den breedo
uiteen, 'dat het de plicht der overheid
is door goede salarieering het voorbeeld
le geven aan particuliere werkgevers, op
dat ook deze dc looustandaard moeien
verhoogen. Waar de debater het sociali-
salierapport naar voren had gebracht,
wees spr. er op, dat de S. D A R.
in dit rapport is blijven steken en ook die
partij niet don afdoenden weg weet aan
te wijzen om te komen lot .datgene, wat
alle goede demoeraten voorstaan.
Een tweetal geestverwanten van den
spreker, wonende tc Ierseke. de heeren
lïage en Ossewaarde, lichtten ook hun
nerzijds nog enkele Vrjjz. Dem. wenschen
en opvattingen toe, waarna de heer v. d.
Peijl, voorzitter der afdeeling, de. verga
dering besloot met dank aan den spreker
en de andere heeren, die hot woord
voerden cn ook aan de aanwezigen voor
hun opkomst in groolcn getale.
Uit Zeeuwse h-V 1 a a n d e r e n W. D.
Zondagvoormiddag le ca. 11 ure
is in de 'Nieuwcrkcrkschc kreek bij
Breskensde 22-jarige D uit Schoon-
dijke, onderwijzer tc Walerlandkerkje
Verdronken Enkele andere jongens pro
beerden nog hem tc helpen, doch
moesten met hel oog op cigenbehoud
loslaten. Direct na bet ongeval ging de
politie aan het dreggen terwijl nog een
5 tal van de beste Bressiaansche zwem
mers ongeveer een half uur zonder eenig
resultaat doken. Te ongeveer 1 Uur nam.
werd eindelijk liet lijk opgehaald Dit on
geval is des le tragischer daar de moeder
ongeveer 3 maanden geleden een zoon
door ziekte verloor.
'Ingez Med
PROV. ZËEUWSCHE VEREENIGING^
,,IIET GROENE KRUIS."
Uit een uitvoerig verslag in de Zierz.
N. van Vrijdagavond zien we dat Dinsdag
de bovengenoemde Vereeniging haar ai-
gemeene vergadering heeft gehouden te
Zierikzee. (Daar wij geen kennisgeving
van die vergadering hadden gekregen,
bijv. door het toezenden van een be
schrijvingsbrief. zooals andere vereeni-
gingen doen, konden wij natuurlijk geen
maatregelen noemen om er verslag van
te geven. Red. M. Crt.)
We melden nu kort de voornaamste
besluiten.
Als plaals waar de volgende alge-
meene vergaderbig zal worden gehouden,
werd Vlissingen aangewezen
Dc periodiek aftredende hoofdbe
stuursleden, de heeren I'lugge, Gicben en
Nieuwenhuijze, werden z h s. herkozen
verklaard. In de plaals van den lieer
Risseeuw, die bedankt had, werd tot lid
van het hoofdbestuur verkozen de heer
II. G. Fraser to Oostburg.
Besloten werd een brochure ter pro-
pageeriug van het Groene Kruis-idée
rond te zenden, opdat men meer alge
meen overtuigd worde, dal dc belangën
van het Groene Kruis de belangen van
hel gansche volk raken.
Zuigelingensterfte.
Door dr. J. M. Maren Beulz v d.
Berg, Middelburg, en dr. Carslens uit
Utrecht werd gesproken over de zuige
lingensterfte in Zeeland
Bij de daarna gehouden besprekingjen
over de wijze van oprichting van een
vereeniging tot bestrijding der zuige
lingensterfte in Zeeland, werden ver
schillende niecningcn hierover tcn beste
gegeven. Dr. Carstens gaf den raad, uit
naam van het Groene Kruis bij de pro
vincie medewerking te verzoeken, om in
gemeen overleg vertegenwoordigers bij
een te roepen tot samenstelling eener
commissie, die een semi-officïêel karak
ter moet dragen Aldus werd besloten en
de commissie den naam gegeven vatt
