FEUILLETON. Ruwe Huid Schrale Lippen* BIJVOEGSEL VAN DE Dinsdag 24 Maart 1925, Nd. 70. KUNST EN WETENSCHAPPEN. Provinciale Zeeuwse h Schoonheids- en Archaeologische commissie. Aan het door bovengenoemde com missi e aan Ged. Staten uitgebrachte jaarverslag over 1924, ontleenen wij het volgende: In de samenstelling der commissie kwam geen verandering, wel in de cor respondenten. In plaats van wijlen den heer J. J. F. van Zeijl, trad te Hulst op de heer F. P. Jos. Rouleau; te Westka- pelle nam mr, W. J. Woldringk van der Hoop en te Kruiningen de heer J. C. P. Jansen Verplanke het correspondent schap op zich. Op aesthetisch gebied bracht de com missie advies aan Ged. Staten uit op een viertal ingekomen verzoeken om onthef fing terzake van de verordening tot het weren van inbreuken op natuurschoon door reclame-middelen onder de ge meenten 's Heer Arendskerkc St. Philipsland en Ter Neuzen. Het ver heugde de commissie zeer, dat ook Ged. Staten van meening bleken te zijn, dat dispensatie dezer verordening slechts in bijzondere omstandigheden moet worden verleend, en dat Goes een verordening vaststelde tot het weren van ont sierende reclame, evenals Middelburg vroeger reeds deed en andere gemeen ten, ook zouden moeten 'doen. Hel was te laat om na de aanschrijving van Ged. Staten inzake het door Ge meentebesturen bij bouw van openbare gebouwen inwinnen van advies der com missie, nog te voorkomen, dat Ossenisse haar weinig fraai plan voor het nieuwe raadhuis deed uitvoeren. Wel kon v den geadviseerd bij den bouw vau een Geref. school te Rilland-Bath, waar wijziging der oorspronkelijke p1annen werd verkregen. Aan het gemeentebestuur van Goes werd advies gegeven over 59 verzoeken om bouwvergunning, tegen 33 in 1923; het waren 23 aanvragen tot verbouwing en 36 voor nieuwbouw. Van deze laatste konden 24 direct worden goedgekeurd, 9 onder voorwaarde, dat door de com missie gewenschte veranderingen wer den aangebracht, terwijl 3 bouwplannen moesten worden afgekeurd. Bij de her bouw plannen was het nog erger, hier konden er 13 van worden goedgekeurd, 6 alleen als veranderingen werden aan gebracht en 4 moesten direct worden afgekeurd. Geadviseerd werd voor wat betreft de gemeente St. Laurens een bouwver- bod te leggen op het terrein der schil derachtig gelegen ruïne te Brigdamme. Ged. Staten hebben het gemeente bestuur van St. Laurens geadviseerd zich nader met de commissie te verslaan, doch deze vernam niets, en acht overleg zeer noodig, gezien het aspect van het meerendeel der in 1924 onder die ge meente bij Brigdamme gebouwde huizen, waarvan slechts weinige aan redelijke eischen van welstand voldoen Ook wordt gewezen op de bemoei ingen der commissie in verband met de plannen tot een andere verbinding over de vest te Middelburg, bij de Koepoort. Door VALENTINE WILLIAMS. Geautoriseerde vertaling van W. E. PONT. 17.) HOOFDSTUK VIII. Dr. C u s t v i n. Het was eerst tegen diuerlijd dat ik dien avond gelegenheid had - kennis te maken met Dr. Custrin. De „Naomi' stoomde voort in den gloed van den prachligen zonsondergang en de warme glans van den wegstervenden dag streed met het zachte licht van de electrisclie kandelabres op de gedekte tafel toen ilc den salon binnenkwam. Gartli stelde mij voor aan den dokter. Hij was een kalm, vriendelijk jong man met haar als zwart satijn en een keurig verzorgden, kleinen zwarten knevel. Zijn handen en voeten waren klein en welge vormd e» hij zou bijna iets vrouwelijks gehad hebben, als zijn houding voor het overige niet zoo flink was geweest, zijn donkere oogen zoo stoutmoedig en zijn stem zoo aangenaam. De afstand tus- schen de oogen was niet heel groot en ook de stand van de neusvleugels deed mij vermoeden ik heb wel eenigen kijk op dergelijke dingen dat hij. zooals zijn De commissie adviseerde hel gemeente bestuur, een eenvoudige, goed ontwor pen brug aan te brengen. Inzake de behartiging van den oud heidkundige belangen, werd aan Middel burg, Zierikzee, Goes en Tholen ver zocht, een monumentenverorden.ng in het leven te roepen evenals te Vlissin- gen reeds bestond. Middelhui g en Zierik zee, gaven hieraan gevolg, de raad van Goes verwierp met de kleinst mogelijke meerderheid het voorstel van het Dag. Bestuur, lot vaststelling van een derge lijke verordening over te gaan. In 'holen meende het dagelijksch bestuur, dat voor die gemeente een dergelijke veroruening overbodig was, een meening, die de commissie niet kon deelen, Herinnerd wordt, dat naar aanleiding van den grooten brand die op 25 Sep tember de fraaie kerk te Burg'n m asch legde, door den Commissaris der Konin gin verzocht werd aan de gemeente raden, om bij verordening brandgevaar voor monumenten te voorkomen. In het verslag wordt vervolgens opge noemd welke historische zaken door den brand verloren gingen. Dit werd oor zaak, dat het hand-exemplaar van de voorloopige lijst der monumenten, en van het werk van mr. Bloijs van Tres long Prins, ingrijpende wijzigingen moes ten ondergaan. Bovendien werd de be schrijving der schilderijen van St. Maar tensdijk verrijkt door' de ontdekkingen, die het gevolg waren van de restauratie, en waardoor ten aanzien van enkele der voorgestelden een juister en nauwkeuri ger identificeering mogelijk was. De beschrijving der Ned. Herv, Kerk te Kloosterzande werd na de restauiatie bijgewerkt door den secretaris, die i: deze gemeente nog enkele aanvullingen van ondergeschikt belang wise op te sporen. De tentoonstelling van Zceuwsche kleederdrachten enz. te Middelburg gaf den secretaris gelegenheid de lijsi ten aanzien van schilderijen en gildenzilver te controleeren en vooral ten aanzien van het laatste eenige waardevolle aan winsten te boeken. De lijst der grafzerken en -monumen ten, waarin de veranderingen van Burgh werden aangeteekend, werd vermeer derd door de beschrijving van een 7-tal zerken van leden der familie de Clercq en van C. van der Lek uit het begin der 19de eeuw. Ook de opgave van mr. Prins ten aanzien van Scherpen'sse wer den evenals hjyl vorige door den heer C. Holleslelle gecontroleerd en verbe terd. De beschrijving van VLssingen werd, met medewerking van den heer H. G. van Grol aldaar bijgewerkt met de beschrijving van een tweetal zerken, afkomstig uit het voormalig Cavmelieien- klooster op de'Groote Markt aldaai en thans in het museum bewaard, en met de beschrijving van de eveneens daar aanwezige grafsteen van mr, Adriaan Steengracht, geboren 3 Februari 1720, overleden 3 December 1773, welke 2erk uit West Souburg afkomstig is. In Elle- woutsdijk werden drie oude zerken van onder de kerkbanken uitgehaald en bui ten tegen den muur gesteld, een ervan bleek volmaakt onleesbaar, eer> andere, van 1604, was ten aanzien van den uaam onduidelijk, terwijl de derde luidt als volgt: Hier leyt begraven Jan Joosten Braem van Ellewoutsdijk, sterf. en Anna Jans van Schoonhove, syne huysvrouw, sterf den XXVII (7 bre anno 90 en Cornelis Jan van Elle woutsdijk. Uit liet gebezigde lettertype is op te maken, dat de kerk vermoedelijk uit 1690 zal dateeren. Aan het kerkbestuur v/erd in overweging gegeven, deze zerk, hoe geschonden ook, binnen het kerkgebouw een veiliger bewa>mg te geven. Na een ter plaatse ingesteld on derzoek adviseerde de commissie zoo wel met het oog op het belang van het monument als rekening houdend mei den buitengewoon slechten toestand, waarin de toren verkeert, uil de prov. kas een bijdrage te bevorderen v. d. restauratie vau den toren le Kruiningen. Deze toren opgetrokken van baksteen mei zand- naam .ook uitwees waarschijnlijk van Joodsche afkomst was. Tijdens liet ge sprek kwam ik le weten dal hij geboren was op Mauritius, opgevoed in Kaap stad, cn dal hij gepromoveerd was aan hel King's Gotllgc Hospitaal in Londen. Het bureau van Garth te New-York had hem blijkbaar opgepikt in Colon waar hij een studie maakte van de wijze waar op kolonel Goethals daar tie gele koorts en malaria bestreed. Lawless en Maclcay, de hoofdmaehinisl, een kernachtige Schol ,die zijn mond al leen open cïeed om een ruwheid te zeg gen of om er elen eil drinken in tc doen verdwijnen, alen met ons. Garth plaatste mij naast Marjorie die er aller liefst uitzag in een avondjapon van witte kant. „Zet de twee oorlogsveteranen naast elkaar!" commandeerde do millionnair. „Mijn uieiske hier", legde hij mij uit, „heeft een auto bestuurd aan het front Zij heeft ook de militaire medaille ge kregen." „Daddy toch!1' vermaande Marjorie cn een warme blos kleurde haar wangen, „Ilc zou nooit mijn toestemming' ge geven bobben," voegde Garth er bij, „maar zjiji ilioofl er m|ij niet eens om ge vraagd!" „Mijn beste oudje," zei hel meisje, „U maakt mij belachelijk, als U zooveel ophef maakt van mijn kleine onbeduiden de expedilietjes achler het front, ter wijl ik er zeker van ben, dat dr. Cus steenen boekblokken en welkes bene dengedeelte vierkant, en bovenste deel achtkant is van vorm, is rijk versierd met natuursteen en een der beiang- ijkste kerktorens van Zeeland De toe stand van het monument echter is, met name aan de Zuidelijke en Westelijke zijde, bijzonder slecht. Het verheugde de commissie chin aolc zeer, dat de steun werd verleend en het behoud van het fraaie gebouw verzekerd is. Anders was liet gesteld met de Ned. Herv. Kerk le Ritthem. Wel bleek bij een ingesteld onderzoek de toestand van liet dank zoowel als van de steunberen tamelijk slecht, en steekt de verwaar loosde kerk tegenover een keurig ge- restaureerden toren ongunstig af, doch Waar het gebouw geen bijzondere bouw kundige waarde heeft en van een sub sidie van het lijk, noodzakelijke oor- waarde voor het welslagen eenci res tauratie, voorhands geen sprake is, meende de commissie te moeten advi- seeren, een beslissing over de subsidie aanvrage op te schorten,- lotdat op ver leening van een bijdrage door het Rijk kon worden gerekend Aldus werd door de Staten besloten. Van veel belang daarentegen bleek na onderzoek ter plaatse de Ned. Herv. Kerk te ÏJzen- dijke. Deze kerk, in 1612 gebouwd en in den loop der 17e eeuw lot haar legen- Woordigen vorm, n.l. een kerk van drie traveeën met sluiting aan beide einden door drie zijden van een achthoek, door Scbastiaan de Roy uitgebreid, is een be koorlijk specimen der niet ove talrijk voorkomende, zuiver Protesten Ische kerken. Zij ontleent haar belang, behalve door haar juiste verhoudingen, aan het goed geproportioneerde achtkanten hou- ten torentje, dat het spits toeloopend dak bekroont. De stijlen van dit toren tje bleken voorziening ten zeerste noo dig te hebben, terwijl ook verbetering der bedakking geen overdaad le achten is. De commissie meende dan ook te mogen adviseeren, een provinciale bij drage aan de voorgenomen restauratie te bevorderen. Een beslissing was op hel eind van het jaar nog niet genomen. Daar de Ned. Herv, Kerk le Axel van geen bijzonder belang bleek te zijn, meende dc commissie zich niet le be hoeven le bemoeien met de voorge nomen verbouwing van die kerk. Het jaar 1924 was ook ten aanzien van Zeeland weinig gunstig vooi de molens, De eenige wip- of kokermolen in deze provincie, n.l. die onder Noord- welle, werd ondanks de door de com missie gedane poging tot behoud, afge broken. Deze molensoorl verschilt hierin Van het verwante type van den stan- daardmolen, dat hierbij het werk zich in het draaibare bovengedeelte bevindt, terwijl bij den wipmolen een belangrijk onderdeel van hot mechanisme in het vaste onderstuk gevonden wordt. De wipmolen le Noordwelle bewaarde op een der balken het jaartal 1762, doch dateerde ongetwijfeld uit de zeventiende eeuw. Deze laatste wipmolen werd voor het verdwijnen, op last van de commis sie, -gefotografeerd. Ook onder de standaardmole.es, in Zeeland, vooral in Zeeuwsch-Vlaandcren nog bewaard, waar twee derde der Zeeuwsclie standaardraolens worden aangetroffen, vielen slachtoffers. De molens tc Biervliet, Stoppeldijk en Groenendijk, zijn wegens bouwvalligheid ten doode opgeschreven. Vooral ten aan zien van den laatste is dit te betreuren. Naar de molenaar mededeelde, was deze molen oorspronkelijk oliemolen, doch in 1781 korenmolen geworden. Daarop zal dan slaan hetgeen dat op een dei bal ken binnenin gesneden is: Deze mole begonnen le malen D 8 M 7 D 1781, C. Braam, hetgeen wel op te lossen zal zijn dis de achtste maand, zevende dag dus 7 Augustus 1781. Inwendig werden nog tal van andere inscripties aangetroffen, die werden genoteerd. Ook de steenen ko renmolen op 'f Vlissingsche bolwerk te Middelburg, die in 1736 is gebouwd in 1755 is hernieuwd, loopt gevaar te worden ontmanteld, hetgeen met hel oog purolm Doos 90 - 60-30 ct. l PUROL 8lJApoth.enDroglst«n (Ingez. Med.) stille omgang l e A in s l e r- dam. Hel aantal deelnemers aan dezen om gang van Zondagnacht wordt op ongeveer 36 000 geschat, waarvan de helft van bui ten Amsterdam. Uit alle deelen van hel land, met autobussen zelfs uit de buurt van Nijme gen. waren deelnemers gekomen, en een onafzienbare rnenschenrnassa vormde den stoel. Zooals altijd waren op tal van plaatsen langs den weg, dien de deelnemers volg den, brandende kaarsen voor dc vensier gezel. Irin cn Majoor Okewood honderdmaal meer van den oorlog gezien hebben dan ikt" „lk ben nooit ergens anders geweest dan aan hel front in de Kaap/' zei de dokter ,,De Oosl-Afrikaanscbe veldtocht heeft ons zóó bezig gehouden, dal nie mand gemist kon worden." „En ik", was mijn antwoord, „ben na den slag aan «le Sominc nooit in Frankrijk teruggeweest!" 0 Was U gewond?" vroeg Garth. „Erg?" vroeg Marjorie in antwoord op mijn bevestigenden hoofdknik. „Niet om veel drukte van le maken, antwoordde ik. „Toen ik uil liet hos pitaal kwam, ben ik bij hel Informatie, departement geweest." „Iloe geweldig interessant'" riep liet meisje uil „Was liet niet ontzettend op windend! ..Hot was (och niet het front", antwoordde ik. Na hel diner was ilc op het dek alleen met Mai-jorie Garth. De wijde, donkere hemel flonkerde van sterren. Een breede streep geelachtig licht scheen door de ramen van den rooksalon, waar de an deren zalen le praten ónder het genot van hun koffie Boven ons op de brug teekende zich de zwarte gestalte van den stuurman af. Wij liepen zwijgend op en neer. lk voor mij was geheel oiuler den indruk van de majesteit van 'den tropennacht op zee. ..Hel Informatie-departement," vroeg op de ligging bijzonder te betreuren zou zijn. Mogen de volgende jaren minder ver woesting aan richten onder de Zeeuw sclie molens!, aldus eindigt het verslag. KERKNIEUWS. LANDBOUW. R c e h l s k u n d i g b u r e. a n Maandag is in een vergadering in het Lnndbouwhuis te Goes definitief opge ■ichl een rechtskundig bureau voor den landbouw, mol aanvankelijk 22 leden. De Z L M. nam het initiatief lot de op ioid ing hiervan. ITot hoofdbestuur der Z. I. M benoemt voor/, en sccr Ovcri tens is hot een zelfstandig lichaam, op welks statuien de kon. goedkeuring zal worden aangevraagd. Bestuursleden zijn de hecren D ,T. Does. Ternetien; \V. Ko ning. Rilland; 1 I.eenhouls. Relran- chomenl. en S J. Gast, Duivendijke RECHTZAKEN. Naar het Laatste Nieuws Brussel meldt zijn tijdens het onderzoek in dp zaak van de reeds om verschillende mis daden veroordeelde bende van St Jan steen nog belangrijke feiten aan het licht gekomen, in het hijzonder wat betreft den diefstal te Solzate Na een langdurig verhoor van de veroordeelden is Ihnns een nieuw onderzoek begonnen Dc jury le Kassei heeft den 20- jarigen mijnwerker G die de beide zoons van /ijn buurvrouw bij dc bruiloft van baar broer had doodgeschoten, veroor deeld tol 12 jaar tuchthuisstraf en 10 jaar eerverlies. o Kantongerecht te Middelburg. Door liet kantongerecht te Middel burg zijn veroordeeld wegens bet als opkooper «icnig voorwerp koo- pen van een hem onbekend persoon J P Middelburg, tot f 10 b s 10 d. li een persoon beneden 16 jaar dienst laten doen ter zake van den verkoop van ste kon drank in hei klein voor gebruik elders dan ter plaatse van verkoop J l Vlissingcn. tol 1'10 li s 10 d h fietsen zonder licht 1' PSerooskerke. L Vlissingcn. W M (Jrijpskerke. allen lot f 5 b s ,5 d. li le passingen op een weg binnen de bebouwde kom dor gemeente gelegen, op een vervoermiddel door een hond getrokken, zitten ,T. A Koudekcr- ke, tol-f3 h s 3 «1 h wateren builen de bakken II A. A. B.. Middelburg, tot f.3 I> s 3 d. h o Poging lol «I o o d s 1 a g op z ij n in c i s j e. Voor hel Gerechtshof le 's-llerlogcn- boseh heeft Maandag terecht gestaan B. J T uil Blerick, beklaagd op 11 Sopt Marjorie plotseling. ..dal is immers «le Geheime Dienst?" „Ja", stemde ik toe. „U deed er zoo bescheiden over aan tafel," merkte zij op. Ik haalde de schouders op. en ant woordde „Ik constateerde niet meer dau de eenvoudige waarheid. In de gevechlslinie, denlc daar eens aan. rekenen wc dat op vijf mcnschenlevens er één verloren gaat cn drie maanden was de gemiddelde lijd dal een pelotonscommandant hel le hield!" Maar I maakt locti den indruk," ging het meisje voort, van iemand, die op plaatsen is geweest .waar hel heel loc- ging Als ik U zoo zie. zou ik nicl zeggen, dal U écu kalm of gemakkelijk leven heeft gehad. Zooals't mijne bijvoorbeeld Soms denk ilc wel eens. dat alleen man nen, die een bozig leven hebben zooals u, welen hoe ze hel leven moeten aan grijpen Kunt V zich mij voorstellen in een plotselinge moeilijkheid bijvoorbeeld ..Ja zei ik ,11c geloof, dal ik dat wel kan. U heeft een moedigen blik: juf frouw Garth. Ik geloof, dat meh het tem perament van de mcnschen, net als van paarden naar de oogen kan beoordeelcn Zij sehude hel hoofd en lachte. •„Wat leert dit soort leven iemand nu? Dit mooie «schip. 4io goedgeoefende zee lui, de keurige bediening, die Daddy's geld ons kan verschaffen? Hoort U eens hel geeft niets, of U mij al vleit met mijn lü2: met «le bedoeling haar le dooden twee revolver schoten gelost le hebben op zijn meisje M. II. M., die een schamp schot bekwam en aan de hand gewond werd. liet meisje vertelde voor liet Hof dat zij de verkeering had uitgemaakt om dat bekl. haar had voorgespiegeld' dat hij mijnopzichter was, wat niet waar was. Bekt erkende dat het meisje de verkce- riiU; had verbroken. Jlij was ziek gewor den en toen had bet meisje hem voor tering- en zenuwlijder uitgescholden en zelf' zijn portret de oogen uitgebrand. Bekl. zeidc spijt van zijn «laad te hebben De Vdvocaat-Generaal eischte bevestiging n het vonnis der Rechtbank te Roer mond waarbij bekl. was veroordeeld tot 3 jaar gevangenisstraf. VERSCHILLENDE BERICHTEN. In de proeffabriek der Philips gloeilampenfabrieken te Eindhoven is Maandagmiddag door hel springen van een metalenhuis een der assistenten, de 19-jarige P C zeer ernstig gewond Hij is eenige uren daarna aan de bekomen verwonding bezweken. X R. Crt Maandag is aan II. M. dc Koningin hel oorste kievitsei aangeboden door den heer M van Lith te 's-Gravenhage Donderdagmiddag heeft te Rotter dam een brutale poging tot kinderroof plaats gehad, zoo meldt de Telg. De 5-jarige G. H., die op straat aan het spelen was, werd plotseling doei een man, die op de fiets zat, gegrepen. De man reed daarna in volle vaart weg. Voorbijgangers achtervolgden hem en brachten hem lot staan. Gebleken is, dat de man minder eerbare bedoelingen met het kind heeft gehad. Hij is ter be schikking van de zedenpolitie gesteld. Op den Middenweg le Nieuwer- Amstel, slipte een luxe-auto waardoor de wagen omsloeg. Dc heer R„ uit Haar lem, bekwam ernstige inwendige kwet suren. De bestuurder kreeg lichte ver wondingen door de glasscherven De auto werd zeer beschadigd. Zaterdag j.l is vanwege don ge neeskundigen dienst naar het Wilhel- minagasthuis te Amsterdam vervoerd, een man. die als bestuurder van een hand kar in de Jacob van Lenncpstraal in aanrijding geweest was met een auto, en daarbij eenige ontvellingen liad bekomen terwijl jiij over inwendige pijnen klaagde. Bedoelde man is Zondag in het gasthuis overleden. Te Xunspeel is liet paard van den lompenkoopman J op hol geslagen. J. viel van den wagen en werd zwaar ge won*; opgenomen Het knechtje dat ook op den wagen zat. kroeg een zware hoofdwonde Hel .paard word later tot stilstand gebracht. Op «ton weg Roermond—Horn is Zondag «lo heer II. P. met z.ijn fiets in botsing gekomen mot een motorfiets. Hij* werd met oen gebroken been en oen levensgevaarlijke schedel fractuur naai' hot hospitaal te Roermond overgebracht. IIcl lijk van den heer Ch. de B. directeur van de afdeelingsbank te Poer- woredjo. die voortvluchtig was. en in wiens kas een tekort was ondekl. is aan bol Zuiderstrand te Kcdoo gevonden. Een postcommies (c Palembang heeft 1' 20,000 verduisterd door middel van gefingeerde telegrafische postwissels De .man is gearresteerd. moedigen blik Geld maakt een geweldi gen scheidsmuur tusscheu mijn leven en ieder werkelijk belangwekkend gebeu ren! lk zal tot hel eind toe altijd voor zichtig in watten verpakt blijven!" „Wat een vreemd persoontje is UI" riep ik uil „Jonge meisjes van Uw leef tijd met Uw positie en Uw.,.. Uw...* aantrekkelijkheden vinden in den regel geen tijd om le filosofeeren l' moest Uw jeugd genieten inplaats van over liet le ven te peinzen. Ik wil niet onbescheiden zijn- maar. is U ongelukkig?" Wij waren blijven stilstaan bij de ver schansing, zóó dicht stonden wij naast elkander, dat ik de aanraking van haar warme, jonge lichaam tegen mijn arm voelde Zij wendde zich om en keek mjj aan. Weer vond ik, dat dit jonge meisje het mooiste, meest onbedorven schepseltje was dat ik ooit had ontmoet. „Ik ben maar ééns volkomen gelukkig geweest..' antwoordde zij met iets van weemoed, „en dat was, toen ik in Frank rijk bij liet front werkte. Ik hield van het avontuurlijke, de spanning, de prettige kameraadschap niet alleen tusschen vrouwen onderling, maar ook tusschen mannen cn vrouwen. Geld was toen niet het één-en-al Ik was daar een individu met eigen persoonlijkheid, mijn eigen vrienden. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1925 | | pagina 5