No. 69.
Maandag 23 Maart 1925
168s Jaargang.
B$ dit nummer behoort een By voegsel
BINNENLAND.
UIT ZWITSERLAND TERUG.
H.M. de Koningin en Z.K.II. de Prins
zijn met den Parijschen sneltrein van
4.15 uur van hun verblijf in Zwitserland
Zaterdag in de residentie teiuggekcerd.
Het Koninklijk echtpaar werd op het
perron verwelkomd door prinses Juiiana.
D« vorstelijke familie, die in een open
au to plaats nam, werd bij het wegrijden
door een talrijke menigte hartelijk toe
gejuicht.
Op hun doorreis door België werden
H.M. de Koningin en Z.K.H. de Prins op
het Gare du Nord te Brussel begioet
door den Koning en de Koningin van
België, alsmede door Prins Leopold, met
wie zij zich langen tijd onderhielden.
Ook met den Nederlandschen gezant
en diens echtgenoote had de Koningin
een onderhoud. Daarna werd per extra-
treim de reis naar Den Haag voortgezet.
HET ZILVEREN HUWELIJKSFEEST
VAN HET KON. ECHTPAAR.
Te Utrecht zijn bijeen gekomen een
groot aantal afgevaardigden van Oranje
verenigingen in verband met het plan
tot een hulde-betuiging aai het Kon,
echtpaar ter gelegenheid van zijn zilve
ren huwelijksfeest. Op het stadhuis heeft
burgemeester Fockema Andreas bij een
officieele ontvangst een toespraak ge
houden, In de vergadering is medege
deeld, dat de Koningin zich bereid heeft
verklaard een huldeblijk te aanvuurden,
doch dit huldeblijk mag niet me', groote
geldelijke offers genaard gaan. Hei voor
nemen bestaat aan te bieden een groot
schilderij, voorstellende de Koningin, den
Prins en de Prinses, geschilderd dior een
onzer eerste schilders. De lijst za! geheel
gebeeldhouwd zijn en o.a. de wapens van
het Kon. echtpaar, het rijk en de pro
vincies vertoonen.' Een album zal de
namen der besturen der Oranjevereni
gingen bevatten.
De burgemeesters van Amsterdam en
Den Haag hebben hun medewerking toe
gezegd aan de plannen.
Uit Stad en Provincie.
lUit Middelburg.
De heden voor Middelburg
vastgestelde kiezerslijst bevat 10.662 kie
zers voor de 2de Kamer, 10.466 voor de
Prov. Staten cn 10.228 kiezers voor den
gemeenteraad. Het vorige jaar was het
aantal resp. 10.656. 10.440 en 10.248.
De heer Ir Cl P. Gilde, van hier
is naar de ,,Ing." meldt benoemd tol in
genieur bij de firma de Vries Kobbe en
Co. te Gorinchem.
- "Bij een in een cafó alhier tijdens
een dansavond Zaterdag ontstane ruzie
werd aekere B. met een scherp voorwerp
in den rug verwond, gelukkig niet ernstig.
De politie stelt een onderzoek naar den
<3ad«r in.
Uit Vlissingen.
Voen gistermiddag de electrische
Iraa», die le kwart voor 12 van Middel
burg was gekomen, te Vlissingen bij
de remise was, reed zij door, vermoe
delijk omdat een wagen moest worden
aangehaakt. Ken ongeveer 19-jarige juf
frouw uit Middelburg, die dit niet bleek
te hegrijpen stapte uit de nog in bewe
ging zijnde tram en deed dit tevens nog
in dc verkeerde richting. Hierdoor kwam
zij, die ran den motorwagen afkwam, te
wallen met het ongelukkige gevolg, dat
de tweede wagen ha ar over de rechfer-
arni ging. Door tc/egeschoten personen
werd de ongelukkige naar het St. Joseph
ziekenhuis gedragen, terwijl door an
der© omstanders voor onmiddelijke me
dische hulp werd gezorgd.
Al bestaat nog geen zekerheid dat tot
amputatie van den arm moet worden
'overgegaan, is het toch de vraag ol' dit
lichaamsdeel zal kunnen worden be
houden.
Naar aanleiding van het ongeval zij
nog eens speciaal op het verkeerde uit
stappen uit ©.en rijdende tram en het
verkeerde van liet uitstappen iu ver
keerd© richting in het algemeen.
Het ongeval had gisteren voorkomen
geworden, als de betrokken dame geluis
terd had naar de waarschuwing van den
conducteur.
Er wordt nog te weinig aandacht ge
schonken aan hol voorschrift uitstappen
mei de linkerhand aan de link-
s«he handgreep, ziende naar
fom.
Pakt men de rechtschc handgreep
met d© rechtsche hand vast, dan komt
men lo staan ziende naar achteren en.
he»ft de tram dan ook slechts een snel-
Jtekl van de helft van die van een voet
ganger, dan moet meu onvermijdelijk val
len, daar men zich op die manier niet
in evenwicht kan houden.
In 1921 besloot de raad van Vlis
singen aan het R.K. Kerk- en school
bestuur grond te verkoopen voor f 10
pejr M-' ten einde daarop een nieuwe
jongensschool t© bouwen onder voorwaar
de dat dieu grond binnen 3 jaar moest
zijn bebouwd voor dat doel en anders
om niet aan cle gemeente moest worden
teruggegeven. Tntusschen had door over
leg tusschen gemeentebestuur en school
bestuur de vestiging 'der school plaats
in de verbouwde voormalige centrale
keuken. In Juli 1924 besloot nu de raad
den eerst bedoelden grond terug le koo-
pen tegen f 10 per M'. Dit besluit nu
werd door de Ged. Staten, van Zee
land niet goedgekeurd, op grond o. a.
dat zij een precedent vreesden. De raad
ging in beroep van dit besluit en thans
heeft de Kroon beslist, dat afwijking
van de voorwaarden zeer billijk was in
dit geval, en werd het raadsbesluit als
nog goedgekeurd.
Op de r eede te Vlissingen is
aan boord van het Engelsche stoomschip
„Lapaz" een officier in hel ruim geval
len. De man is inwendig gewond, aan
wal gebracht eu per brancard uaar hel
St. Joseph ziekenhuis vervoerd.
Bij het te water laten van liet Mo
torschip „Indrapoera" te Vlissingen
heeft Zaterdag ten gevolge van walerver-
plaalsing een verzakking aan den Pepers-
dijk plaats gehad.
Door de politie le Vlissingen is
op verzoek van den vader een 19 jarig
meisje uit Middelburg, dal te Vlissingen
bals bezocht aangehouden en onder hel
ouderlijk gezag teruggebracht.
o
XIit Wialcfier e n
In verband met de besprekingen op
de laatst gehouden ledenvergadering,
heeft het besLuur der anti-revolutionaire
kiesvereeniging Je St. Laurens zich
gewend tot den lieer mr. A. A. de Veer
als leider der A. R. partij in de Provincie
Zeeland, met het verzoek de belangen
van den landbouw bij de behandeling
van het Regeeringsvoorslel inzake de af
schaffing van den zomertijd, in de Eerste
Kamer der Stalen-Genevaal ernstig 'te
willen bepleiten. Waar de provincie Zee-
laud voor het overgrootc deel een land
bouwstreek is en derhalve hel grootste
belang heeft bij afschaffing van den zo
mertijd, verzoekt het bestuur den heer
De Veer zijn slem te willen geven aan
bovengenoemd Regeeringsvoorslel; be
sluit dit ter kennis te brengen van de
pers 'en noodigt de kiesvereenigingen in
Zeeland uit aan dit adres adhaesie te
willen betuigen.
Uit Zuid-Beveland.
Zaterdagmiddag maakte de 16-jarige
J. J. B. uit Goes aan boord van zijn
vaders schip „Hoop op Welvaren", lig
gende aan den Haringvliet Z.z. le Am
sterdam, den motor in beweging, waar
bij een luchtketel ontplofte. De jongen,
welke zicli alleen in de machinekamer
bevond, kreeg ernstige wonden in hel
gelaat, iïij werd aanstonds naar het zie
kenhuis vervoerd. Hoewel men den aard
der verwondingen nog niet met zekerheid
kon vaststellen, wordl voor het verlies
zijner oogen gevreesd.
Behalve den motor is ook een gedeelte
van het dek vernield,terwijl een vat
olie is stukgeslagen.
Zondagmorgen werd hel schip te Goes
de haven binnengesleept.
In de Vrijdag gehouden vergadering
van den Raad der gemeente Hoede-
kenskerke deelde de voorzitter mede
dat door Ged. Staten was goedgekeurd
het besluit genomen in de voorgaande
vergadering om het proces contra het
hoofd dei- schooi inzake uitbetaling
hoofdschap vervolgonderwijs verder in
der miune te schikken.
Aan het R. K. Schoolbestuur werd in
gevolge artikel 101 dor lager onderwijs
wet voor 1925 een voorschot verleend ad
f 1825.82 betaalbaar in -l gelijke ter
mijnen.
De leden van de stembureaus voor de
a.s. stemming voor leden van de
Kamer werden benoemd.
Een rooilijn werd vastgesteld voor
woningbouw aan het Donkere Weegje
Na uitvoerige discussie werd met 4
tegen 3 stemmen besloten aan de land-
arbeidersverceniging „Eigen Erf" een
crediet van f6401.30 toe te staan aflos
baar in 75 jaar voor aankoop' vain 1.89.26
H.A. bouwgrond.
Op' voörstel van den heer Jobs. Boone
werd daarbij nog de bepaling opgenomen
dat zoo de gemeente op eenig tijdstip een
gedeelte van deze grond zou noodig krij
gen voor het maken van een weg aldaar
in verband met de te verwachten woning
bouw in die omgeving, de vereeniging
„Eigen Erf" verplicht zal zijn de daar
voor benoodigde strook grond tegen in
koopsprijs aan de gemeente af le staan.
Dc voorzitter deelde mede dal hel
wegnemen van de gevaarlijke bocht bij
de hofstede bewoond door den heer D.
B. v Kruijssen de gemeente op ongeveer
f 900 komt te staan.
Voorts werd nog besloten, zulks op
hroorslel van dhr. Jobs. Boone, om aan de
lste Kamer een telegram te, zenden hou
dende verzoek tot aanneming van het
^wetsontwerp tot intrekking van den
zqmerlijd, waarna dc vergadering werd
gesloten.
Vrijdagmiddag hield de gemeente
raad te W o 1 f a a r t s d ij k een open
bare vergadering waarbij alle leden aan
wezig waren.
Ingekomen is een schrijven van den
lieer Drenlh, dal-hij zijn benoeming als
hoofd der openb. lagere school te Oud-
Sabbinge aanneemt.
Aan den heer C. van Nieiiwenhuize
werd op zijn verzoek ontslag verleend
als lid der schaltiiigscommissie voor de
rijksinkoinstenbelasliiig. In zijn plaats
werd benoemd de lieer D. G. Kloet. Het
bedrag der uit te keeren gelden aan de
bijzondere school volgens art. 101, voor
1925 werd vastgesteld op 1' 427.80. Op
verzoek werd aan bovengenoemde school
een voorschot over 1925 verleend van
f700.
Op dc verzoeken van dé heeren J.
Kalleinein. A. Schuit en P. Koeman Hz.
tot het verstrekken van de gemeentK-
bouwpremie voor hun nieuw gebouwde
woningen werd toewijzend beschikt. Dat
punt lokte echter nog eenige bespre
kingen uit, cn wel in het bijzonder de
aanvrage van den heer Kallemein, waar
bij de heer Noteboom zeide, dat er
volgens het vroeger genomen raadsbe
sluit inzake het verleeneu van bouw pre
mie n, zich telkens moeilijkheden voor
doen met beirekking op hel al of niet
verlecnen dier premie Spr. stelde dau
ook voor om hel vroeger genomen be
sluit door een nieuw raadsbesluit met
ruimere opvattingen te vervangen, zoo-
noodig mei terugwerkende kracht. De
voorz. erkende ook de moeilijkheden wel
ke dit besluit met zich brengt; en wel
door de enge bepalingen welke in 't be
sluit zijn vastgelegd. M. a. st. werd be
sloten aan B. cn IV. op te dragen eon
nieuwe regeling te ontwerpen. Aan den
heer Noleboom werd verzocht B. en W.
in deze van voorlichling le willen die
nen.
Üp het verzoek van den heer G. v.
d. Kreeke, oud-hoofd der openbare
school le Oud-Sabbinge, om uitbetaling
voor het hoofdschap vervolgonderwijs,
werd na eenige bespreking gunstig be
schikt le meer nu in een andere ge
meente de Ilooge Baad heelt beslist,
dat die .hoofden hierop aanspraak kunnen
maken eu do minister van onderwijs
reeds bepaald heeft dat deze uitkeerin-
gen aan de gemeente zullen worden ver
goed.
Besloten werd aau de hoofden een som
van f 250 uit te keeren, en wel aan den
heer G. van de Kreeke f 160 en den
heer P. van de Linde hoofd van den
cursus le Oostkerke f 90.
De gemeenlebcgrootïng over 1924 werd
gewijzigd en de post onvoorziene uil-
gavcu met f764.41 verhoogd, daar deze
over genoemd dienstjaar geheel was inge
teerd.
Door B. en IV. werd den raad aange
boden eenontwerpteekening van 't even
tueel aan te Icoopen nieuwe bouwterrein
Moohveg-^Papcweg le maken. M. a. st
werd besloten B. en W. opdracht te ge
ven zich in verbinding le stellen met den
eigenaar van genoemd terrein. B. en
\V. stelden voor aan Ged. Stalen te
verzoeken het terrein, dat voor woning-
houw aangekocht, maar nog niet in
gebruik 'is, uit le mogen geven voor
f 1.30 per M-, daar geen koopkracht blijkt
blijkt le zijn voor den grond die volgens
vaststelling van een vroeger genomen
raadsbesluit verkrijgbaar was voor f 1.70
per AP. liet voorsiet B. en W. met.a. st.
aangenomen. Er is Ihans nog voor pl.m.
lien woningen bouwterrein disponibel
zoodat er voorloopig, gezieu het verloop
dat het bouwen van woonhuizen ge
nomen heeft, nog ongeveer voor twee
pauden ruimte is
Hierna sluiting.
Zaterdagavond trad voor het Nuts-
departemenl le IC r a b b e n d ij k e op de
heer Willem van Capelien, voordracht
kunstenaar. Vóór dc pauze droeg hij op
indrukwekkende wijze voor „Jidius Cae
sar", looneelspel van Shakespeare. Na
de pauze gaf hij „De Railenvanger van
Hameln". Dit gedicht met zijn luim eu
ernst viel zeer in den smaak. Als toegift
gaf hij een sichets van Heyermans „De
Droom".
Vrijdagavond irad in dc dicht be
zette zaal van den heer Hoeman te Ril
land voor de afd Volksonderwijs op de
heer Poldermans ran 's Gravenpolder met
een voordracht van „Het leelijke grauwe
Eqd" en „Bram wil trouwen".
Door den voorzitter der vereeniging
werd dc spreker namens allen oplechte
dank gebracht voor het genolene.
o
Jit Zee uw sch-V laander en W. D.
In het lokaal der Vrije Erang. Gem.
te O a d z a n d trad Vrijdagavond als spre
ker op de heer J. Iluizinga, burgemees
ter van Terneuzen, met het onderwerp
„De Christelijke Geheelonthouding". De
vergadering, die slechts door een 40-tal
belangstellenden was bezocht, werd met
gebed geopend door ds. II. J. de Meijere
van Cadzand. In zijn rede schetste de
heer Huizinga de ellende door den drank
teweeg gebracht, toonde met cijfers den
omvang van het kwaad aan en wees op
het gewenschte van organisatie bij de
bestrijding dezer volkszonde. Dat er naast
f5600 inrichtingen, waarin in ons land
het Evangelie verkondigd wordt, ruim
49 500 localitciten zijn, waarin of een
vergunning voor den verkoop van ster
ken drank of een verlof is gevestigd,
jtooals spr. mededeelde, geeft wel le den
ken. Aau het eind der vergadering, die
met dankzegging door ds de Meijere
werd gesloten, werd gelegenheid gege
ven om met den spreker van gedachte
le wisselen, waarvan door benige per
sonen werd gebruik gemaakt Een plaat
selijke afd der Nat. Chr. Geheeionth.
vereeniging, waarvan de vergadering uil-
ging en waartoe 7 leden noodig zijn, werd
niet opgericht.
ZEEUWSCHE WEEK TE
ROTTERDAM.
De N. R. Crt. meldt:
Oris Huis heeft met zijn Zeeuwsche
week een bij uitstek goeden greep ge
daan, Zaterdagavond is dat ondubbel
zinnig gebleken. Het is immers voor Rot
terdam al een zeldzaam sue-es, de
groote Doelezaal vol te krijgen, en ter
ecre van de Zuid-Bevelanders was zij
Zaterdagavond zoo vol, dat er nog heel
wat plaatsen te kort kwamen.
Terecht dan ook verheugde de direc
teur van Ons Huis de heer De Koe, zich
in zijn openingswoord in bijzondere mate
over deze opkomst. Hij gaf voorts uiting
aan zijn blijdschap, dat de herr G.
Houtekamer uit Kloetinge bij Goes zich
bereid had verklaard, met zijn bekende
gezelschap, de Zuid-Bevelanders, een
demonstratie te komen geven van het
Zeeuwsche volksleven, een folkloris
tische demonstratie, waarin zich uit
spreekt het eigenaardige, waardoor het
Zeeuwsche leven zich kenmerkt, Wat
u te zien en te hooren zult krijgen, al
dus de heer De Koe, wil niet beoor
deeld worden zooals men kunst beoor
deelt. Hij deelde voorts mede, dat de
heer Houtekamer 1000 afbeeldingen van
zijn gezelschap had meegebracht, die in
de zaal verkocht werden en waaraan
voor de door het lot begunstigden, ver
rassingen verbonden waren. Ten slotte
sprak hij den wensch uit, dat niemand
zou verzuimen, ook van ds rest der
.Zeeuwsche'week en van de interessante
tentoonstelling in Ons Huis kennis te
nemen.
Welaan, kunst of geen kunst, het was
alles bekoorlijk en het had zijn eigen
schoonheid, de zang en het typische dia
lect, de klecdcrdracht, de oude boeren
dansen, liet gebarenspel, de voordracht
en de reidansen. Over gebrek aan succes
hadden de Zuid-Bevelanders met hun
stevigen leider zeker niet te klagen. Er
was ook ditmaal warme belangstelling
en groot enthousiasme.
De film die de oude volksgebruiken te
zien gaf, zorgde voor een afwisseling,
even leerrijk en aangenaam als de ge
heele avond was.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
De oudd bewoners van
Schouwen.
Aan dc meeste belangstellenden in dc
archeologie van ons gewest was het van
hooren zeggen bekend dat dhr J A. Hu-
breehtse le Burgh door ijverig cn zorg
vuldig onderzoek van zijn omgeving er
in geslaagd was, een zeer merkwaardige
verzameling aan te leggen van overblijf
selen, getuigend van dc bewoning van
West Schouwen in den eersten tijd on
zer jaartelling tol de achtste eeuw:
scherven, hroözen voorwerpjes, enz.
Maar de meesten licbhcn die verzame
ling niet gezien, en de heer Ilubrechtse
had er nog nooit een voordracht over
gchoudeu.
Eenige dier belangstellenden hier
ter slede hebl>en daarom Zaterdag
avond den heer Ilubrechtse gevraagd om
voor een klein aanlal genoodigden van
wie men interesse voor dit ondei-werp
kan veronderstellen, een voordracht te
honden over zijn archeologische onder
zoekingen. Deze bijeenkomst had plaats
in de regentenkamer van het Gasthuis,
waar men een episcoop ter beschikking
had om de foto's op een doek te pro-
jecleercn.
Wat dc heer Ilubrechtse daar ver-
^ptéeA^tiêr zxzrz
OUQO,NG^SO/CH AUPoiAH-GtpiZiElfJt
A.J.P BITTERKOEhJES'PUDDlHG
(Ingez. ModA
Da geheele wereld staat
thans in het teeken van
-CONOMÏE W|j
u dan ook
heusch geen
hak'* uk wij
U adviseren
Laat U door
Uw schoeHtna'
leer Ecooj-
i ile Robber-
bekkenzetten
beBÜst elk ander merk I
(Ingez. Med.)
telde en vertoonde was interessant door
hot resultaat en door de wijze waarop
dit verkregen werd 'i'en dceie heeft
hij die dingen gevonden op dezelfde wijze
waarop te Domburg Romeinsche en Fran
kische oudheden aan hel licht zijn ge
komen n 1 door dat tengevolge van het
'erplaalscn der duinen de resten vau
oude nederzettingen voor den dag kwa
men aan het strand
Ten deele echter vond hij zc ook mid
den in het daar zoo uitgebreide duinge
bied, op plaatsen waar styifgaten liet
zand tijdelijk deed verwaaien zoodat de
oude ondergrond bloot kwam.
In beide gevallen waren de resten
an de oude nederzettingen overdekt met
•en hunnislaag. die zoodra zij aan den
dag kwam, door wind en zand verbrok
kelde en verstoof. En dan lag de grond
open, precies zooals de oude bewoners
hem verlaten hadden Totdat verdere
•rstuiving hem weer bedekte. Maar dank
zij de waakzaamheid en speurzin van
den heer Ilubrechtse heelt hij op het
de oogenhlik de plekken gefotogra
feerd en uil de overblijfselen verza
meld wal er te verzamelen was.
En dit was veel. Talloos zijn de scher
ven oud aardewerk, die zulk een trouw
hulpmiddel zijn bij de dateering. Daar
onder zijii er die mei eenvoudige inker
ingen zijn versierd, doch zacht gebak-
ken zijn, en daardoor getuigden van
oud-Germaansclie afkomst Anderen, har
der gebakken, en weer met andere ver
sieringen spreken vail laat-Gormaanschcn
en Romeinschen tijd Weer andere nog
harder, doch eenvoudiger van versiering,
dateeren uit Merovingischen en Franki-
schen tijd Rij de Germaansche overblijf
selen zijn nog veel vuursteen-werktui
gen gevonden, maar weinig brons, hoe
wel er ook een enkele speld of arm
bandje werd aangetroffen. Daarentegen
leverden de Mcrovingischc en Frankische
overblijfselen tal van spelden en gespen
en broches, waaronder er waren die bij
zonder rijk bewerkt zijn, sommige met
kunstige dicrenmotieven
Merkwaardig vooral is de wijze waar
op de z.g. standsporen van oude woningen
bloot komen, fit dc zandvlakte komt ge
leidelijk voor den dag een zwart heuvel
tje dal de oude vuurplaats blijkt te zijn
die midden in de woning was gelegen.
Scherven van oud-aardewerk eu been
deren (veelal gekloofd om er het merg
uil te halen) vindt men daar meestal in.
Waait het zand nog verder weg, dan
komen daar om heen dc rechte lijnen
voor den dag, waar eens de balken heb
ben gelogen, waarop de wanden heb
ben gerust. De vorm dier lijnen, met
rechte hoeken, geeft onmiskenbaar den
platten grond vim een woning aan, zon
der (usschenmuren. De substantie van de
daar liggende aarde wijst meestal op
brand vermoedelijk gevolg der Noor
man-invallen m den Erankischen tijd. Fn
waarschijnlijk zijn ook die roerige lijden
dc verklaring van het vinden van zoo
veel gave achtergelaten sieraden.
Op eenigen afstand van de woning
komt gewoonlijk een afval-hoop aan 't
licht massa's scherven, en ook gebroken
sieraden.
Ilcl aantal woningreslcn is zoo groot,
dal dc heer' Ilubrechtse tot ee» veel
.slcrker bevolking concludeerde, da» me©
gewooulijk wel aanneemt voor «Uoa tijd.
