No. 64
168" Jaargang.
BI NNENL AN D.
Dinsdag 17 Maart 1925
BEH3SBB3HgHg3|
Bij dit nummer behoort een BijvoegseJ
DE DATUM DER VERKIEZINGEN.
De Ilaagsche redacteur der Maasb.
schrijft f-
Zooals men weet, moet volgens wette
lijk voorschrift de verkiezing voor de
Tweede Kamer plaats hebben binnen 45
dagen na de candidaatslelling, welke aan
den datum van 19 Mei is gebonden.
De uilarste datum voor de Kamerver
kiezing is dus 3 Juli.
In verband met de vele werkzaamhe
den, walke tusschen candidaatslelling en
verkiezing moeten geschieden, wordt de
datum voor de verkiezingen zoo laat mo
gelijk gesteld. Bovendien wordt voor den
verkiezingsdag de voorkeur gegeven aan
den "Woensdag, opdat met zoo weinig mo
gelijk hinder voor het onderwijs gebruik
kan worden gemaakt van schoollokalen
als stembureaux.
In verband met een en ander ligt
het, naar wij vernemen, in de bedoeling
der Regeering den datum van de ver
kiezingen te bepalen op Woensdag
1 J u I i.
BEREIDING VAN SERA EN VACCINS.
Ingediend is een wetsontwerp tot aan
vulling van de wet van 1 Juli 1865, re
gelende de uitoefening der artseuijbereid-
kunst, zooals die wet bij latere wetten is
gewijzigd.
De bedoeling is de ongecontroleerde
bereiding van sera en vaccins te voorko
men. Bedoeld zijn o.a. salvarsaan en
daarmede verwante arsecnpraeparstcn
De bereiding hiervan dient leu behoeve
van de volksgezondheid betrokken te
worden binnen de grenzen der artsenij-
bereidkunsl.
Bij algemeenen maatregel van bestuur
kunnen; le regelen worden gesteld voor
de bereiding, de deugdelijkheid, de bt>
waring, het vervoer en de aflevering van
de genoemde stoffen; 2e de invoer daar
van worden verboden of slechts voor
waardelijk worden toegestaan.
HET WETSONTWERP OP HET MID-
DELB. VOOBBER. H. O.
Naar het „Ilbld." verneemt, heeft de
Tweede Kamer aan de Commissie van
Rapporteurs verlof gegeven het Voor-
loopig Verslag over het laatste afdee-
lingsonderzoek van het onlwerp M. O. en
voorbereidend H. O. lot 15 Mei uit te
stellen. Dat beteekenl praetisch, dat het
ontwerp voor deze zitting van de baan
Uit Stad si) Provincie.
•Uit Middelburg.
Men verzoekt ons mede te deelen,
dat de loting voor de Brandweer a 1-
h i e t op Dinsdag a.s, des morgens te
10 uur plaats heeft in een der beneden
lokalen van het Stadhuis (ingang Helm).
o
Uit Vlissingen.
De onderzeeboot O 9, in aanbouw
op de werf der Kon. Mij. de Schelde te
Vlissingen voor het departement van
Marine, zal Zaterdagmiddag 1 April le
water worden gelaten.
Uit Wialcheren.
Zaterdagavond vergaderde de Ver-
eeniging het Groene Kruis te A r n e -
muiden, Uit het jaarverslag der se
cretaris bleek, dat het aantal leden nog
steeds vermeerdert en thans gestegen
is tot 411. Over 1924 bedroegen van
het Groene Kruis de inkomsten f 1616,21
aan uitgaven f 1550,72 alzoo een batig
slot van f 65.49. En die der T B. C.-
bestrijding bedroeg aan inkomsten f 665
en uitgaven f 675,32, alzoo een nadeelig
slot der T, B, C. van f 10,32.
Dhr. J. Langebeeke vroeg hce het
komt dat de vereeniging alhier zoo laag
staat wat subsidie van de Provinciale
Vereeniging betreft. Het bestuur zal
aan de Provinciale Vereenigmg vragen
hoe deze haar berekening maakt
Ter tafel kwam een voorstel van het
bestuur tot pensioenverzekering der ver
pleegster. Wel worden er zegels geplakt
volgens de wet, doch het bestuur had
gedacht om de verpleegster op 55-jari-
gen leeftijd een pensioen te verzekeren
van f 500 per jaar. Met de verpleegster
is hierover gesproken en deze is er
gaarne voor te vinden en zelfs bereid
hieraan bij te dragen. Overwogen is
waar men de verzekering zal sluiten.
Bij den Raad van Arbeid kost het f 126
per jaar en bij Eigen Hulp in den Haag
zou het f 114 per jaar kosten, waarvan
dan de verpleegster 5 pCt. pensioenbij
drage zal betalen, zoodat het dan voor
de vereeniging jaarlijks f 61 zal bedragen
plus de zegels welke geplakt worden.
Na nog eenige besprekingen hieromtrent
waarbij dhr. F. Bliek de vraag naar vo
ren bracht of het ook billijk is, dat de
zuster hierin bijdraagt, op welke vraag
de voorzitter antwoordde, dat de ver
pleegster zulks gaarne doet, werd be
sloten bij Eigen Hulp te verzeke'en, te
meer daar die ook afkoopsom geeft.
Bij de rondvraag vroeg dhr. Lange
beeke om bij eventueele lezingen, zoo
als die van Dr. Hoorweg, deze alleen
uit te schrijven voor de leden der ver
eeniging. De voorzitter zeide, dat dit
ook zijn tegenzijde heeft.
o
Uit Zuid-Beveland.
Vrijdagavond hield de afd. 's H.
Arendskerke van de vereeniging
Het Groene Kruis haar jaarvergadering.
Uit de rekening van den penningmeester
die door de vergadering werd goedge
keurd, bleek, dat de ontvangsten hadden
bedragen f 1591. 15, de uitgaven f 787.29,
zoodat er 'n batig saldo was van f 803.86.
Uit het jaarverslag van den Diaconessen-
arbeid bleek, dat 256 maal hulp was ver
leend, 114 belangstellende bezoeken wa
ren afgelegd en 87 bezoeken waren ge
bracht aan t, b. c.-patiënten. Tot afge
vaardigde naar de vergaderingen van de
Groene Kruisvereenigingen en naar de
Provinciale Zeeuwsche Vereeniging tot
bestrijding van t. b. c., werd benoemd
de heer M. Molden tot zijn plaatsvervan
ger ds. J. de Voogd. Op yoorstel van het
bestuur werd besloten vooralsnog niet tot
aanschafing van een tooverlantaarn over
te gaan, daar er bij gebrek aan electrisch
of gaslicht geen goede lichtbron is. Daar
na hield de voorzitter, dr. van Iwaarden,
een causerie over de malaria en haar be
strijding en las hij een stukje voor dat tot
opschrift droeg „De Zeeuwsche koorts
van Jacob Cats",
o
EJit Z e e u w s c h-V 1 a a o dér e n W. D
Men meldt ons uit B r e s k e, n s
Onlangs is door de Kamers van Koop
handel in onze provincie aan den Mi
nister con request gericht, behelzende
het verzoek om toe te staan, dat schepen,
welke uil België of Frankrijk loomen, niet
alleen te. Balh, maar ook te Hanswoert
kunnen worden ingeklaard Dit verno
men hebbende, hebben een 80-tal schip
pers, welke Bath passeerden, geteekend
op een lijst, welke een verzoek inhield
aan den Minister om niet toe te staan,
dal schepen uit België en Frankrijk ko
mend, elders konden worden ingeklaard
dan te Bath Later is echter gebleken,
dat deze 80 schippers in 't geheel geen
belang in deze zaak hadden, maar alleen
geteekend hebben om een zeker persoon
ter wille te zijn. Verschillende Kamers
van Koophandel hebhen op het request
der schippers geagiteerd Op de Zaterdag
te Breskens gehouden vergadering
van de afd. „schuttevaer" is eveneens be
sloten den Minister een verzoek in te
dienen om het request der Kamers van
Koophandel, om Ilansweert eveneens oen
inklaringshaven te maken, te steunen.
Dit laatste verzoek is geteekend door cir
ca 100 personen.
malen konden getuigen naar aanleiding
van vroeger, door hem hier gegeven
roordrachtavonden, is het begrijpelijk dat
wij in 't bijzonder de aandacht hierop
vestigen.
Wc kunnen melden dat hij hier hoopl
le komen met werken van van Dcyssel,
Jan Prins, De Meester, Fabricius, Tsje-
chow, cn met hetslot van Büchner's
„Danton".
Gisterenavond deelde op de repe-
tUie^er zaugvereeniging „Tot Oefening
en Uitspanning" de voorzitter mede, dat
voor het op 26 Mei (groote repetitie 25
Mei) te geven concert, waarop de ,.Elias"
zal worden uitgevoerd, als solisten zijn
geengageerd mevr. Jo van IJzeren-Vmeeut
sopraan; mejuffr. Frieda Boot, alt; de
heeren Tjakfco Kuiper, tenor; Thom.
Denijs, Bas. Nog deelde spr mede, dat
de operette, die begin Juni zal worden
opgevoerd ten bate van het vleugelfonds,
getiteld is „De Tooverring".
ONDERWIJS.
- Bij beschikking van den minister
van Binncnlandsche Zaken en Landbouw
is, te beginnen met den cursus 1925—'26,
het schoolgeld voor de leerlingen der
middelbare koloniale landbouwschool le
Deventer verhoogd lot f80 per school
jaar.
- De heer K. ter Laan, lid van de
Tweede Kamer, heeft aan den minister
van onderwijs, kunsten en wetenschapt-
pen de volgende vragen gesteld
Is het juist, dat leerlingen van kweek
scholen voor onderwijzers, die reeds in
het bezit zijn van de akte van bekwaam
heid in de vrije en orde-oefeningen dex
gymnastiek, bij het eindexamen der
kweekscholen opnieuw examen moeten
afleggen in hetzelfde tvak9
Zoo ja, wil de minister dan overwegen,
of er in dit geval geen reden is lot vrij
stelling?
o
Een K at h. leerstoel aan de
Leidsche Universiteit.
In het gisteren verschenen Staatsblad
no. 54 is opgenomen een Kon. besluit
van den 2den Maart 1925, tot aanwijzing,
overeenkomstig artikel 70 der Ilooger
Onderwijswet, van de Sint Radboud-Slicli-
ting, gevestigd te Utrecht, als bevoegd om
bij de faculteit der Ietteren en wijsbe
geerte aan de Rijksuniversiteit te Leiden
een bijzonderen leerstoel te vestigen
Wij brengen in herinnering, dat op
heden, Dinsdagavond, te Hilversum voor
den microfoon van den ifilverstimschen
Draadloozen Omroep, hel debat tusschen
dr. van der Mijle en den heer Braat over
de voor- en nadeelen van den zomertijd,
zal plaats hebben.
Met ingang van 1 Mei a.s zijn op
grond van het wachtgeldenbesluit 1922,
16 commiezen-titulair en 2 adjunct-corn-»
miezen bij den post- en telegraafdienst
eervol ontslagen.
In de openslellingsuren van het te
lefoonstation te Zonnemaire zal met
ingang van 1 April a.s. een wijziging wor
den gebracht als volgt.
Openstelling op werkdagen 8.30 m.
11 m.. 2 a —4.30 a. en 6 a. 7a.
Heden wordt Sir Sefton Bracker. de
vice-luchtmaarschalk te Croydon terug
verwacht van zijn reis naar Brilsch-In-
dië, die hij heen en terug geheel per
vliegtuig heeft afgelegd Alan Cobham,
de stuurman van Branckcrs vliegtuig zal
dan 18,000 mijl op één reis gevlogen
hebben. Daarbij heeft hij alleen verle
den week Donderdag een kleinen legen-
slag gehad, toen hij wegens sneeuwstorm
in het Zwarte Woud moest dalen.
De Loodsrechten.
De Belgische Hoogc Raad van Marine
heeft zich uitgesproken ten gunste vau
een voorloopige verhooging der loods
rechten (Msb.)
o
D e vlucht naar den Belgischen
Congo
Zondagmorgen is op het ministerie van
Nationale Verdediging le Brussel een te
legram gedateerd 13 Maart 1.1 ontvangen
meldende dat volgens een bericht uil
Banghi '1 vliegtuig „Marie-José," waarme
de de Belgische aviateur Thieffry den
vlucht Brussel-JJelgische Congo onder
men heeft, door de overslroomingen
het Tsaadmeer verdwaald is, waardoor
hij genoodzaakt was langs de Chari-rivier
tusschen Fort Lamy cn Fort Archam-
baull, die pl.m 600 KAI. van elkaar ver
wijderd liggen, le landen. Het vliegtuig
bekwam bij de landing geen schade
(Telegr.)
KERKNIEUWS.
Uitgenoodigd door het bestuur van
den Ring „Goes" van het Nederl. Jonge
lingsverbond, hebben de leiders van de
Knapen-Vereenigingen in Zuid-Beve
land Vrijdagavond een vergadering ge
houden met het ringbesluur. In deze ver
gadering werd o.a. besloten een leiders
kring te vormen, welke zal staan onder
voorzitterschap van ds. Kamsteeg, die
zitting heeft voor de Prov, Commissie.
Verder hebben in het bestuur zitting de
heeren M. Schipper Mz. van 's II. Hen
drikskinderen cn J. van de Krecke van
Goes voor het ringbesluur; fen de heeren
R. de Kok van Goes en H. Kricnse Lokker
van Wemeldinge, aangewezen door de
leiders.
Zondag deed ds. P. van Hoven, van
Meliskerke, zijn intree bij de Geref.
Kerk te Honselersdijk, naar aanleiding
van Hebr. 3 verjS 1 en 3.
Ned. He r v. Kerk.
Beroepen te Serooskerlce, cand. A. Son-
ueveld, te Pijnacker.
Geref. Kerk.
Aangenomen het beroep naar Axel
door ds J. S. Post te Oudega.
Beroepen te Werkendam, ds. P. van
Dijk te Zaamslag.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
LANDBOUW.
Op Vrijdag j.I. hield de Coöpera
tieve Boerenleenbank te ^rneraui-
d e n, onder voorzitterschap van dhr.
I. Cornelisse, haar 2e algemeene verga
dering. Blijkens de rekening in 1924 is
ontvangen aan spaargeld f 48702.96'/» in
loopende rekeningen f 39319,79, terwijl is
uitbetaald aan spaargelden f 30829,23 in
loopende rekeningen f 42005.95 en aan
voorschotten f 1950.
Op 31 December was de bank schuldig
aan spaarders f38921,02 aan rekening-
couranthouders f8421.99, terwiil de bank
op dien datum een tegoed had aan uit
staande voorschotten van f 5450.We
gens in rekening-courant verstrekte gel
den f6291.75. De deposito bij de Coöp,
Centrale Raiffeisenbank f3296011. De
winst over 1924 bedroeg f 23.6Swelk
bedrag werd afgeschreven op de no{
openstaande oprichtingskosten ad. f 9'
en 68l/j cent. De rente voor inlagen
bleef op 3.60 pCt. en die voor voor
schotten op 5.50 pCt. bepaald. Het eind
cijfer der rekening bedroeg f 140727,59'/»
en dat der balans f 47366,69'/». Uitge
geven waren 47 spaarboekjes en 19
Rekening-courantboekjes. Herkozen wer
den als bestuursleden dhr. L. Puiipe, als
lid van den raad van toezicht, dhr. J.
J. C. van der Graaff en plaatsvervan
gende bestuursleden de heeren A. Cor
nelisse en M. Vader.
We lezen in hel Br. Laatste Nieuws
uil de C 1 i n g e
In de stallen, van den slaat aan de Ne-
derlandsche grens, is onder de Holland
sche melkkoeien oen gevaarlijke ziekte
uilgebroken. De veekooplieden ondergaan
veel schade.
De veearts neemt de vereischte maat-
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE.
Albert Vogel, de declamator, die
onlangs bij zijn 25-jarig jubileum als zoo
danig een huldiging van kunstenaarszijde
ontving, die wel zijn zeer groote ver
diensten op dat gebied in het licht stelde,
komt Donderdag a.s. hier terstede
in den Schouwburg. En na de groote
waardeering waarvan wij reeds meer-
Nu in vele plaatsen de Zondags
bestelling bij de posterijen is afgeschaft,
dient men er wel aan te denken, dat in
vele gevallen het opplakken van strooi;
jes met „Op Zondag bestellen" geen
succes kan hebben. Het is hier deze
week reeds voorgekomen, dat brieven
▼oorzien van die aanwijzing eerst Maan-j ten verleiden,
dagmorgen werden bezorgd.
BUiTENLAHD.
C o o 1 i d g c's u i t n o o d i g i n g.
Nauwelijks is hel protocol door Enge
land om hals gebracht, of Cooiidge (reedt
op met zijn uitnoodigmgen voor een ont
wapeningsconferentie in Amerika, die wel
nog niet officieel ontvangen, doch eer
lang te verwachten zijn
ln Engeland acht men 't oogenblik
verkeerd gekozen en niet geheel on
terecht. Juist nu er een pact in plaats
van hel pact van Genève in de maaki s,
acht men l daar beter te wachten lot dat
een regeling, al was 't maar oen voor
loopige regeling klaar zal zijn. Daar
is natuurlijk alles voor te zeggen. Met
hoeveel meer succes zou ei dan le Was
hington gewerkt kunnnen worden, als
de Staten juist een verbond hadden had
den gesloten hetzij een pact van zeven.
helzieen pact van vijf.
liet is de vraag, nu het protocol van
dc haan is, of Frankrijk, dat in Briand
zoo'n warm verdediger van het protocol
had, nu iels voor hewapeningsverroinde-
ring zal voelen, zoolang haar veiügheids-
kweMie niet behoorlijk vast staat. Men
begrijpt hiermee weer het verband met
de Duitsche ontwapening en de Keulache
zone
Japan stelt, zooals bekend, voorwaar
den 't Ziel met leede oogen het Singa
pore-plan aan. Waarlijk men vraagt zich
af, wat Cooiidge van een ontwapenings
conferentie verwacht, nu W at voor daad
werkelijk succes; iets anders dan groote
woorden, en twijfelachtige besluiten
Ramsay Mac. D o n a 1 d e n
het protocol.
Mac. Donald heeft zich boos gemaakt
over Chamberlain's rede le Genève Be
grijpelijk Want al was ook hij niet met
alles eens. de labourregeering heeft toch
't schoone moment verleden jaar te Ge
nève mee beleefd, dat tol het protocol be
sloten werd Thans wierp hij de conser
vatieve régeering voor de voeten, dat
deze het protocol heeft verworpen, om
dat de arbeiderspartij 't had aanvaèrd.
Chamberlain heelt geen oogenb ik be
grepen, welk e m groote kwestie het do
cument behandelde is h<~t vernietigend
oordcel van den ex-premier. Hij gelooft
dan ook, dat geen enkel dominion
Chamberlain's garanliepacl zal anvar-
den.
Hevige stemming wordt er gemaakt
onder d© Labours. De debatten zullen
dan ook ongelwijfell gepeperd worden.
NIEUWE PARIJSCHE CONFERENTIE.
Cha mb erlainen II errio 1.
Zooals steeds na den oorlog de ge
woonte is geworden, is de Engelsche mi
nister van buitenlandsche zaken op zijn
terugreis te Parijs uitgestapt, om te con-
Tereei-eu met zijn collega Ilerriot, waar-
bi., de twee vertegenwoordigers van de
bij de Duitsche voorstellen betrokken C).
Europeesche landen Benesj en Skynskij
de beraadslagingen deel hebben ge
nomen
Over het onderhoud het volgende
officieele bulletin uitgegeven
In den loop van het onderhoud, dal
twee uur geduurd heeft, hebben beide
ministers de gedachlenwisseling van voor
dc bijeenkomst van Genève over ver
schillende vraagstukken van buitenland
sche politiek, en met name over de vei
ligheid voortgezet, mei het vaste doel
om in volkomen harmonie tot een oplos
te komen, welke voor beide landen
arnnemelijk is. Het onderhoud heeft de
voornaamste punten van behandelde
agstulcken duidelijk naar voren ge
bracht. De onderhandelingen zullen langs
diplomalieken weg worden voortgezet op
dezelfde vriendschappelijke wijze en in
verbinding met de andere geallieerden."
Herriot heeft daarop Chamberlain
naai' den trein gebracht en dat afscheid
was natuurlijk heel zichtbaar, heel har-
lelijk
Uil dat officieel bericht blijkt, dat
het ontworpen veiligheidspact van vijf
or zeven bij de besprekingen de hoofd
schotel is geweest. Alle andere actueele
onderwerpen- de toclredingskwestie, die
eigenlijk vrijwel in Genève opgelost is,
dc onlwapeningscontrole, waarvan men
maar niets meer hoort, en dc Keulsche
kwestie, die de laatste twee maanden
op zich zelf blauw-blauw wordt gelaten,
zijn op het tweede plan gekomen, en
hoewel van hel nieuwe pact los gehou
den is er wel degelijk samenhang, heeft
dc ontwikkeling van 't een invloed op 't
ander. Vandaar dal die zaken allen zijn
stopgezet, naar 't lijkt.
En over dat Pact, zijn nu de twee ver
schilpunten Engeland wil slechts een
Pact van vijf Frankrijk, Italië, Duitsch-
land, België en Engeland; Frankrijk wil
er Polen en Tsjecïio-Slowakijc ook bij.
of eigenlijk Polen en de kleine Entente.
Een beslissing hebben de heeren nog
niet gevonden blijkbaar; doch „er wordt
aan gewerkt". Misschien dat wij .bij het
debat in het Lagerhuis over Chamber
lain's redevoering te Genève meer te
weten zullen komen. Wellicht zal hij
I zich tot een of andere verklaring
DE TAALREGELING IN EUPEN.
Het „Algemeen Vlaamsch Verbond"
heeft lot den Minister van Binncnland
sche Zaken volgend schrijven gericht in
verband met de te bepalen taalregeling
in de kantons Eupen-Ma lmedv en 8t
Vitb
„Wij hebben de eer uwe bijzondere
aandacht le vestigen op het feit, dat in
de memorie van toelichting tot het -wets
ontwerp betreffende het statuut van de
kantons Eupcn-Malmcdy en St. Vith, uit
het oog verloren werd dat het kanton
Eupen vroeger deel uitmaakte van het
graafschap Limburg, waar de Nederland-
sche taal de officieele taal was tot bij
het uitbreken van de Fransche revolutie.
Zoo het kanton Eupen en verschillende
andere gemeenten, die tot het Neder-
landsch spraakgebied behooren, aan een
werduitschingspolitiek onderworpen wer
den, kan dit geen reden zijn opdat thans,
in bedoeld gewest, de Nederlandsche taal
door de Belgische Regeering zon gene
geerd worden.
Krachtens artikelen 96 tot 100 van be
doeld oorspronkelijk wetsonlwerp kan 't
Fransch overal in deze gebieden, binneu
afzienbaren tijd. dc officieele taal wor
den.
Nergens in het wetsontwerp is er spra
ke van de Nederlandsche taal, behalve
in hel le lid van artikel 105. waarbij be
paald wordt dat nevens Fransch-Duitsche
kennisgevingen, ook nog een Nederland
sche tekst zal mogen slaan Deze schik
king zou voor gevolg hebben dat indien
Fransch-Duitsche kennisgevingen moge
lijk zijn te Malmedy, Nederlandsch-Duit-
sche onmogelijk zijn te Eupen.
Voor de Vlamingen is het onduldbaar
dat hun taal in een oorspronkelijk Ne-
dcrlandsch spraakgebied, tegenover het
Fransch en het Duitsch achter gesteld
worde.
Wij vertrouwen dan ook. Mijnheer de
Minister dat de gewenschte wijzigingen
het ingediend wetsontwerp zullen
worden toegebracht, die aan dc Neder
landsche laai het recht zullen laten we
dervaren. dat haar zoowel geschiedkun
dig als billijksheidslialve toekomt
DE TREINVERBINDING TUSSCHEN
ITALIË EN ZWITSERLAND.
Kort voor het uitbreken van den oorlog
hadden reeds besprekingen plaats tus
schen Zwitserland en Italië over de mo
gelijkheid van hel tol stand brengen,vau
een spoorwegverbinding tusschen Italië
Oost-Zwitserland en Beieren door het
boren van een tunnel onder de Ooste
lijke Alpen Er werden destijds tweo
I plannen opgemaakt, één voor een tunnel