No. 50.
Zaterdag 28 Februari 1925
168'- Jaargang
DÏT NUMMER BESTAAT UIT
TWEE BLADEN.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar-
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
singen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
cent per regel.
Inge/.onden Mededeelin-
g e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f 2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven, dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Postcheque en Gironummer 43255.
BINNENLAND.
IN EN 031 DE HOOFDSTAD.
CXIX.
Opera-plannen.
Weeldebelasting en kleine nering
doenden.
Er zit „muziek" in de lucht. Ik zeg
zulks niet alleen met betrekking tot de
hier hangende opera-plannen, waarover
ik straks een en ander wensch aan te
teekenen, maar ik bedoel het ook in
overdrachtelijken- zin; ik wensch er mede
aan te duiden, dat er blijkbaar weer
meer opgewektheid in de hoofdstad
komt; dat allengs de dagen van durf
en aanpakken weder terugkeeren. DM
moeten we hebben in een stad als
Amsterdam; handel en nijverheid moeien
bloeien en wanneer zulks het geval is,
keert daarmede de~ lust bij degenen,,
die goede zaken doen en iets te missen
hebben, terugom dingen tot stand te
brengen, die de groole stad voor land
genoot en vreemdeling in aantrekkelijk
heid doen toenemen, waarvan ten slotte
ieder burger direct of indirect de vruch
ten plukt.
Dat zulks zoo is, blijkt uit een paar
feiten, die in de laatste dagen bekend
zijn geworden.
Hel. eene is dal genen, die er ver
ontwaardigd over waren en niet ge
heel ten onrechte dat de verwelko
ming der vliegers, die van Amsterdam
uit naar Indië gingcu, in de residentie
en niet in de hoofdstad zou plaats heb
ben, bevredigd zullen zijn door de gedane
mededeeliug, dat het wel degelijk in de
Töl
ONTVOERD
tlwv?
ROBERT LOOTS STEKENSON.
Geautoriseerde vertaling van
•T. C. L. B. PET.
51).
„Wel, jou vervloekt oud rund, hoe zou
ik hel anders weten?" riep AI an. „Iïosea-
son en ik zijn vennoolen, we doen sa
men zaken, „dus zie je Zélf dat je er niet
mee opschiet, als je liegt. En ik wil je
eerlijk zeggen, dat je als een dwaas
handelt, als je ©en man als den kapitein
zooveel vertelt van je eigen zaken. Maar
dat is gebeurd, en je zult ervoor bloeden.
En wat ik nu wil weten, is, hoeveel heb
je hem betaald?"
„Wat heeft hij jou verteld?" vroeg
mijn oom.
„Dat is mijn zaak", zei Alan.
„Wel", zei mijn oom, „hel kan me
niet schelen, wat hij zei, hij loog toch
de plechtige, volle waarheid is, dat ik
hem twintig pond gaf. Maar ik wil hcei
eerlijk met je zijn: bovendien zou hij nog
krijgen wat de jongen in Carolina op
bedoeling ligt het kloeke driemanschap
ook hier op schitterende wijze te ont
vangen. Het volledige programma van
de plannen, die er zijn, is nog niet
opgesteld, doch het is reedsgoed te
welen, dat men hier niet achter wil
blijven.
En daarnevens als tweede feit van
beleekcuis, van nog gróóter belcekchis,
omdat het niet een enkele huldigings
dag betreft, doch iets blijvends be
doelt de plannen, die bestaan tot de
stichting van een opera-gebouw.
De lezers van dit blad weten, dat ik
meer dan eens in mijn causerieën uit
deze stad wees op het gemis van een
goed opera-gebouw en van een goed
opera-gezelschap en steeds hoople, dat
Amsterdam nog eens in het bezit van
beide zou komen. Aan goede muziek
heeft men hier nooit gebrek gehad
Amsterdam heeft op dit gébied der
kunst een goede naam, dank zij het
Concertgebouw, dank zij Toonkunst, dank
zij de Wagner-verecniging en tal van
andefle muziek- en zangverecnigingen,
maar een goede opera, die toch
steeds de aantrekkelijkheid is voor de
gróóle massa, werd nog altijd gemist.
Men weet hel er is een tijd geweest,
toen een Nederlandsche opera in dén
loenmaligen Parkschouwburg, onder di
rectie vim wijlen den heer De GrooL,
triumfen vierde Het zangmateriaal was
cr, maar dc inslelling was nooit zóó
financieel-krachtig, dat zij zich tot het
béste ontwikkelen kon. Later heeft men
na een tijdelijke inzinking nog een korte
periode van bloei gekend onder de
directie van den, ook al sedert eenige
jaren uit de rij der levenden wegge
nomen dirigent Van der Linden. Daar-
zijn nog verschillende pogingen be
proefd door anderen om een goed ope-
-gezelschap op de been te houden,
doch de goede bedoelingen leden ten
slotte alle schipbreuk tengevolge van
gemis aan een goed gebouw en dcug-
delijken financieelen grondslag; de nood
zakelijkheid zich steeds tevreden te
moeten stellen met gebouwen, die voor
de groole opera niet voldoende waren
ingericht, was wel een der hoofdredenen,
dat iets blijvends en degelijks op dit ge
bied Lot stand zou kunnen komen, hij
kans onmogelijk was.
Of het dan nu gelukken zal? Het zal
moeten blijken; de kansen zijn althans
groot. Komt cr nu werkelijk een opera
gebouw der hoofdstad waardig, dan zal
Amsterdam zulks zeker voor een goed
deel te danken hebben aan do „Waguer-
vereeniging". De opvoeringen vanwege
deze vereeniging zijn altijd iels heel
bijzonders voor de muzikale wereld van
Amsterdam geweest, maar de toegangs
prijzen, die men tot het bijwonen daar
van heffen moest, waren steeds buiten
gewoon hoog en moésten dat wel zijn,
wilde men een deel der kosten althans
kunnen dekken voor de meesleu was
het niet mogelijk die prijzen te betalen.
Maar bovendien was de Stadsschouwburg
voor de uitvoeringen onvoldoende; het
aantal beschikbare plaatsen was er te
gering en er waren bovendien nog vele
plaatsen onder, die uiel in trek waren,
omdat zij een onvoldoenden kijk op het
tooneel gaven. Zoo is het begrijpèlijk,
dat men nu in de Wagner-verecniging
plannen is gaan bespreken om een ope
ra-gebouw te doen verrijzen en het feit,
dal verwezenlijking dier plannen niet
onmogelijk schijnt, bewijst, dat er in
Amsterdam ook „muziek in de lucht
zit", dat de tijden geschikt schijnen
om het kapitaal voor een dergelijlod
onderneming bijeen Je brengen. Af
gaande op den klank van degelijke Am-
bracht, dat heel wat meer zou zijn, maar
niet uit mijn zak, zie je."
„Dank u, mr. Thomson. Dat .ïs meer
dan voldoende", zei de advocaat, naar
voren stappend, en toen zeer beleefd
„Goeden avond, mr. Balfour."
En „Goeden avond, oom Ebeuczer",
zei ik.
En „Het is een mooie nacht, mr. Bal
four" voegde Torrance toe.
Geen woord sprak mijn oom, geen
boe of ba, maar hij bleef zitten waar
hij zat, op de bovenste trede van de
stoep en staarde naar ons alsof hij in
steen was veranderd. Alan kaapte zijn
donderbus weg, en de advocaat trok hem
bij den arm van de stoep en bracht hem
naar dc keuken, waarheen wc allen volg
den, en zette hem neer in oen stoel naast
den haard, waarin geen vuur was, en al
leen een kaars brandde. Daar keken wij
hein allen aan, erg genietend van ons
succes, maar toch met ©en soort mede
lijden om zijn vernedering.
„Kom, kom, mr. Ebenezer", zei de ad
vocaat, „u moet niet terneergeslagen zijn,
want ik "beloof u, dat we gemakkelijke
voorwaarden zullen maken. Geef ons in-
lusschen den sleutel van den kelder, dan
zal Torrance ons een flesch van uw va
ders wijn halen, ter eere van de gebeur
tenis."
Toen wendde hij zich tot mij en nam
me bij de hand. „Mr. David", zei hij,.„ik
sterdamsche namen, die ik in verband
hiermede heb hooren noemen, staan de
kansen voor de oprichting van een
opera-gebouw er goed voor, te meer
ook, omdat men er ten stadhuize blijk
baar zeer sympathiek tegenover staat,
dóór ook wel overtuigd is, dal een goed
opera-gebouw niet alleen de aantrekke
lijkheid van Amsterdam zéér zou ver-
hoogen, doch zich schitterend zou aan
sluiten aan hetgeen deze stad reeds
in licl Concertgebouw bezit. Beide in
stellingen zouden elkander prachtig kun
nen aanvullen.
Ook over de plaats, waar eventueel
de nieuwe inslclliug verrijzen zou, schijnt
niet veel moeilijkheid te bestaan. Het
terrein, nu nog door de IJsclub inge
nomen, is er als 't ware. voor „geknipt",
wauueer men daarvoor een ander en
grooter terrein zal gevonden hebben,
wanl om hel Rijksmuseum gaal zich
langzamerhand alles, wat de „groot©
kunst" betreft, concentreeren.
Laten wij hopen, dat dc geheelc zaak
nu binnen korten tijd in orde komt
de definitieve plannen voor den
bouw van den nieuwen kunsttempel bin
nen afzienbaren lijd uitgewerkt zullen
kunnen worden. En is de nieuwe opera
er dan eenmaal, dan zal zulks weder
aan den middenstand, met name hotel
houders en winkeliers, ten goede komen
door vermeerderend vreemdelingenbe-
zoek. Nu hoort men deze klagen en
dal zal in uw woonplaats even goed het
geval zijn over de plannen, die men
te Den Haag heeft „uitgebroed" met be
trekking tot een weeldebelasting; 'de ne
ringdoenden beweren, dal zulk een be4
lasting wéder hun ten nadeele zal
wezen, want daL het publiek zooveel le
minder zal gaan koopen en verteren.
Wal ik zoo vrij ben te betwijfelen,
mils men natuurlijk een wet van dién
aard zal weten le maken, die zoo logisch
mogelijk in elkaar zit, wat tot lieden niet
in alle opzichten het geval schijnt, om
dat niet duidelijk genoeg is omschreven,
wét werkelijk onder de weelde moei
worden verstaan. Dal er evenwel in
onze dagen veel is, waarop dc fiscus
een kleine belasting kan leggen, omdat
het zaken bclrefl, die beslist overbo
dig zijn, valt moeilijk te ontlcennétp.
Ik kan mij niet voorstellen, dat de
neringdoenden, die dergelijke weeldeza-
ken verkoopen of „leveren", door dc
nieuwe belasting erg gedeerd zullen
worden. Wanneer men b v. Zondags ziel,
hoe druk bezocht groole dansgelegen
heden zijn ia het Gooi, grootendeels door
Amsterdammers, die er met hun auto's
heen kwamen en kennis neemt van dc
hooge tarieven, die in deze inrichtingen
'oor consumptie-artikelen worden ge
vraagd, dan is het niet aan le nemen,
dal de oudernemers dezer inrichtin
gen schade zullen lijden door het weg
blijven der danslusligen. Zij, die hel er
voor over hebben „zoo ver van huis te
halen wal lekker is", zullen niet wegblij
ven om een weelde-belasling van 10 pCt.
op hun vertering.
Neen, dan beslaat er meer reden me
delijden le hebben met dié winkeliers in
de hoofdstad, die het hoofdzakelijk van
den avond-verkoop moeten hebben en
die door het herroepen van de him
eerst door den Raad verleende dispen
satie, welke hun toestond 's avonds na
het officiecle sluitingsuur vatl achten
een paar uur open le blijven, leelijlc
gedupeerd zijn.
Ilc schroom niet te zeggen, dat ik
behoor tot degenen, die de geheele
verordening op de winkelsluiting een
onbillijkheid achten. Niet dat ik de lij
den terug zou wenschen, toen het win
kelpersoneel vaak onverantwoordelijk
lang moest arbeiden, geenszins, doch
de Arbeidswet, de achturen-dag, had
zulks kunnen voorkomen. Maar waarom
een winkelier, die met twee of drie ploe
gen werkt, zijn winkel niet mag open
houden, zoo lang het hem goed dunkt,
is mij nog altijd niet helder.
Ge weel dal dc kleinere winkeliersv
die van avond-klanten moeten leven,
reeds danig geprotesteerd hebben tegen
het herroepen der hun toegestane dis
pensatie en de zaak is nog lang niet
uit. Maar in deze geschiedenis heeft het
mij zeer verbaasd, dat het protest tegen
die dispensatie juist gekomen is van de
winkeliers, die daaronder niet vielen en
die beweerd hebben, dal zij door het
feit, dat sommigen vergunning gekregen
hadden 's avonds na aéht uur te mogen
•koopen, schade leden. Het is moei
lijk zicli voor le stellen, dat zulks in
derdaad het geval is geweest.
De winkeliers, die liet van den avond
verkoop moeten hebben, zetelen uit den
aard der zaak in die stadsgedeelten waar
de werklieden en kleine burgers wonen,
die eerst laat in den avond kunnen gaan
koopen en is het dan wel aan le nemen
dat zij, door die avond-klanten te hel
pen, werkelijk érnstige schade berok
kenen aan de heler gesitueerde winke
liers in hun buurt ol aan dc nering
doenden. die hun bedrijf uitoefenen in
het hart der stad? 't Is bijna ïrict te
denken Maar hoe het ook zij, de thans
ingetrokken dispensatie is voor die klei
ne neringdoenden inderdaad een strop;
zij zijn niét de winkeliers, die weelde
artikelen verlcoopen, maar dc menschen,
die niet met betaald winkelpersoneel
werken, doch zelf hun klanten bedie
nen, bijgestaan door hun huisgenooten
en die door de winkelsluitingsverorde
ning tegen hun wil beschermdworden.
De kwestie is nog niet uitgevochten,
want door de Regecring is nog niet
beslist of er een middel is waardoor de
moeilijkheid, waarin deze neringdoen
den verkeeren, uit den weg kan worden
geruimd, zonder dal hel beginsel van
gedwongen winkelsluiting zal worden
aangetast Zoo heel gemakkelijk is liet
zeker niet, daar er altijd, wanneer men
men dat beginsel blijft aanhangen, legen-
strijdigheid van belangen zal blijven be
staan Dat echter iets gedaan zal moé
ten worden om een categorie van nijvere,
zich vaak met moeile staande houdende
burgers, voor ondergang te behoeden,
lijkt echter vanzelfsprekend en recht
vaardig.
SINI SANA.
PItOV. ZEEUWSCIIE VEREENIG NG
TOT BESTRIJDING DEK T. B« C.
Na een korte pauze en de komst val
meer belangstellenden, was hel woord
aan den heer dr. Vos, die zou spreken
over „Wat kunnen wij voor onze tuber
culoselijders doen.Spr. zeide het te
willen hebben over de perspcctieve t b c.
bestrijding en wees er eerst op, dat in
1923 in Nederland aan t. b c. stierven
7528 personen, van wïe 5682 aan lonj
t. b. cbi Zeeland was dit rosp. 323 en
167 en in dc volkrijkste gemeente, Vlis-
singen, 19 en 13 Oj> 10.000 inwoners
sLierven in Nederland aan t. b. c. 10,6,
bi Zeeland 9.35 en in Vlissingcu 11.8.
Dit is een maatschappelijk van beteckonis
zijnd feit, vooral als men denkt aan den
langen duur der ziekte. Andere ziekten
zijn veel spoediger genezen, I b. c. duurt
soms een menschcnleven lang. Daardoor
veroorzaakt zij veel ellende, armoede en
verdriet en vermoordt levenslust
wensch u geluk met uw goed fortuin,
dat, geloof ik, verdiend is". En toen
lol Alan, met een zweempje spot „Mr.
Thomson, ik maak u mijn compliment,
liet werd prachtig uitgevoerd, maar op
één punt kon ik u niet goed volgen. Ilob
ilc begrepen, dat u James heet? of Char
les? of is hel misschien George?"
„En waarom zou het een van die drie
zijn?" vroeg Alan, zich in postuur zettend
als iemand, die een belcediging voorziet.
„Alleen, meneer, omdat u een konings-
naam noemdet", antwoordde Ranheillor,
„en. daar er nooit een koning Thomson
is geweest, of zijn roem tenminste nooit
tot mij is doorgedrongen, meende ik.
dal u naar een van die drie gedoopt
waart.
Dit was een van de steken, die Alan
het diepst voelde, en ik moet bekennen,
dat hij het erg slecht qpnam Hij ant
woordde niet, maar ging naar het uiter
ste eind van de keuken,, en ging daar
kwaad zitten, en hij glimlachte niet, en
wilde niet in ons gezelschap komen, voor
ik naar licm toe was gegaan, hem mijn
hand had gegeven en hem bedankt had,
en gezegd, dal hij de voornaamste bron
van ons succes was.
inmiddels hadden wij het vuur aange
stoken en een flesch wijn ontkurkt; een
goed 'souper, waaraan Torrance en ik
en Alan ons zetten, kwam uit de mand,
terwijl de advocaat en mijn oom in dc
de kamer ernaast gingen om te con-
fereeren. Zij bleven daar een uur opge
sloten, aan hel eind waarvan ze tot een
Övereenkomst waren gekomen, en mijn
oom en ik onze handteekeningen zetten
onder dc acte, op formeele wijze Bij dc
bepalingen hiervan verhond mijn oom
zich, genoegen te .nemen met de lus-
schcnkomst van Ranheillor en mij tw
derden le betalen van het jaarlijksch i
komen van de Shaws.
Zoo was de bedelaar uit de ballacfe
thuisgekomen, en toen ik dien nacht op
de kisten in do keuken lag was ik een
bemiddeld man, en had een naain in het
land Alan en Torrance en Ranheillor
sliepen en snurkten op hiui harde bed
den. maar wat mij betreft, die onder don
hl00ten hemel en op modder en stec-
ncn zooveel dagen en nachten had gesla
pen en dikwijls met eeq leege maag, en
in doodsangst, deze goedp verandering in
mijn toestand greep me erger aan dan
een van d© slechte van vroeger, en ik
lag wakker lot de dageraad, naar hel
licht van het vuur op de zoldering kij
kend, en plannen makend voor de toe
komst.
HOOFDSTUK XXX.
Vaarwel.
Zoover het mij zelf betrof, was ik in
behouden haven, maar ik had Alan nog,
wicn ik veel verplicht was, om voor te
zorgen, en ik voelde bovendien, dat ik
Over voorbehoedende maatregelen, dus
de bestrijding iu engeren zin, zal spr.
het nu diet hebben.
Het tweede deel der genezing is het
(genezen der zieken, en spr. noemt de be
handeling der patiënten buitengewoon
dankbaar Hel gaat niet door bepaalde
geneesmiddelen maar door hel opwek
ken van de natuurlijke verweermiddelen
om t 1». c. te overwinnen. Dc t. b c.
is hel "best te genezen direct na belli
begin, d w.z. direct nadat zij ontdekt is.
De patient kan de behandeling" niet al
leen ondergaan, maar hij moet er ook
aandeel in nemen. De behandeling is niet
een menschenleeftijd noodig, doch zoo
lang er zich 1. b. c.-verschijnselen voor
doen. Het geregeld hoesten van uiterlijk
gezonde menschen, is een aanwijzing
voor beginnende t. b. c wat ook het
geval is mei ,<tes.moEgens geregeld opge
ven en ook dikwijls met vermagering.
Blocdopgevcn is bijna met onafwijkende
zekerheid beginnende t b. c Menschen,
die dat hebben, moeten naar een consul
tatiebureau worden verwezen, Spr. wijst
op de schade, die den lijder kan berok
kend worden door overmaat van bewe
ging. door te veel arbeid, door rooken
en door alcoholgebruik Spr is van mee»
f, dal het gebruik van alcoholische
dranken een der ergste euvelen is, waar
aan de maatschappij lijdt Noodig zijn
goede lupht en goede voeding. Dal is
meer. dan geneeskundige behandeling in
engcrcn zin kan bedoelen en zeker kan
bereiken Hel doel moet zijn het ziekte
proces tot stilstand te brengen, dan is de
lijder genezen, maar niet de t b c.
zelve. Maar het is al een heel ding het
(arbeidsvermogen tc redden Net komt
aar zelden voor. dat een lijder totaal
geen afwijkingen moor hoeft, en wellicht
is een klein overblijfsel goed. want dat
doet den lijder door strijden, wat er hom
op den duur toch boven op moet hou
den De algomccno behandeling moet in
de eerste plaats zijn door open zuivere
koele on droge lucht, zoo noodig moet de
patient dag en nacht in dc buitenlucht
liggen, wat in ons land ook kan, zoowel
in den winter als in den zomer: genezing
is le vinden in ieder klimaat. Aanvanke
lijk is hedrusl noodig. in ieder geval lot
dc normale temperatuur blijvend is te
ruggekeerd. De patient moet geheel ach
terover liggen, want dan worden de ge
ringste eischen gesteld aan hel lichaam
en aan hel hart Zeer geleidelijk moet
men komen van de bedkuur lot de kuur
nog een plicht had te vervullen in de
moordzaak tegenover James van de da
len.
Over deze beide punten raadpleegde ik
Ranheillor den volgenden morgen, toen
wij op en neer wandelden voor het huis
Shaws, om ongeveer zes uur, en met het
uitzicht op niets dan de velden en bos-
schen, die aan mijn voorvaderen hadden
behoord, en nu van inij waren. Zelfs
toen ik over deze ernstige onderwerpen
sprak, kcolc mijn oog met vreugde in het
rond. en sprong mijn hart op van trots.
De advocaat twijfelde niet aan den
plicht, dien ik tegenover mijn vriend had
te vervuilen, ik moest hem in ieder, geval
uit het land helpen, maar over het geval
van James dacht hij anders.
„Mr Thomson", zei hij. „en mr. Thom
son's bloedverwant zijn twee heel ver
schillende gevallen. Ilc weet weinig van
de feilen, maar ik begrijp dat een hoog
edelman, dien we, als je het goed vindl,
den II. van A. zullen noemen, belang
heeft bij en zelfs vijandig gezind is aan
de zaak. De II van A is ongetwijfeld
een voortreffelijk edelmanmaar mr. Da
vid, timeo qui nocuere deos. Als je tus-
sclien hem en zijn wraak komt, moet je
bedenken, dat cr een manier is. je g©-<
luigenis te laten afleggen, en dat is, door
jou in de beklaagdenbank te zetten. Daar
De hertog van Argyll.