KEES HELDER
No. 43.
Vrijdag 20 Februari 1925
168= Jaargang,
OURANT.
Bq dit nummer behoort een Bijvoegsel.
KAMEROVERZICHT!
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
Eerst nog ecnige sprekers over hel
Indische regeeringsreglement, die'echter
al evenmin als de vorige een definitieve
kleur in de positie van het wetsontwerp
brachten.
De heer Boetzelaer v. Dubbel
dam (C.Ii.) bleek het meest voor aan
houding ervan te gevoelen om het nog
eens te toetsen aan de historische lijn. Hij
had er heel weinig vertrouwen in dat
men met amendementen lol het beoogde
doel zou komen.
De heerFeber(R. K.) -had heel wat
op het voorstel aan te ïnerken. Hij achtte
de instelling van een W,etgevenden Raad
reeds bij voorbaat veroordeeld door de
onwaarschijnlijkheid dat men voldoende
krachten zal kunnen krijgen voor dat
college.
De heeren Rutgers (A. R.) en van
R ij c k e v o r s e 1 (R. K.) hadden minder
bezwaren.
Toen kwam de Minister van IC o
1 o n i n aan het woord, die zijn ant
woord inzette met 'n uitvoerig historisch
overzicht, gevolgd door een uiteenzetting
van de groole beginselen van hel ont
werp. Een antwoord op de gerezen be
zwaren, heeR hij nog niet gegeven; dat
komt waarschijnlijk in de heden voort le
zetten rede Maar hij heeft gister wel
verklaard dat verder uitstel ontevreden
heid in Indië zou verwekken. En voorts
heeft hij betoogd dat het voorstel het
midden houdt tusschen de meeniug van
den heer Trcub die beweerde dat .bin
nen een menschenleeftijd Indië tengevol
ge van dit ontwerp los zal zijn van Ne
derland; en de meening van den lieer
Carpeutier Ailing, die hel voorstel kwali
ficeerde als 'n taktiek van weinig geven
en veel terugnemen.
Vandaag zal hij wel meedcelen hoe
hij slaat tegenover de verschillende spre
kers die een andere of gewijzigde rich
ting uil willen.
BINNENLAND
VOOR IIET BEHOUD VAN DEN
ZOMERTIJD.
In de vergadering der Gezondheids
commissie te Amsterdam is met alge-
meene stemmen de wenschelijkheid uit
gesproken 3dat in het belang der volks
gezondheid de zomertijd gehandhaafd
blijve. Tevens is de wensch geuit, dat
ook andere gezondheidscommissies een
zelfde verklaring zullen afleggen.
Jltr. W. C. DE JONGE f
Het soc.-dem. Eerste Kamerlid jhr.
iW. C. de Jonge is hedenmorgen overle
den.
Hij was in 1866 te M i d d e I b u rg ge
boren en ging in het dienstvak der di
recte belastingen, waarin hij adjunct in
specteur werd. In 1897 vroeg hij ontslag
en vestigde zich in Z. Limburg waar hij
zich wijdde aan verbetering Her arbei
derstoestanden. Hij werd vandaar afge
vaardigd naar de Tweéd,e Kamer, maar
niet herkozen. In 1923 werd hij lid der
Eerste Kamer.
Atelier ge pend tot 7 uur 'sav.
Bij aanvraag vaoruit aalt later
FOTOGRAAF,
Lange Delft I 34.
Onze opnamea's met Kunstlicht
(geen magnesium) zijn NIET te
onderscheiden van die met dag
licht gemaakt.
(Ingez. Med.-)
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Blijkens de in dit nummer voorko
mende advertentie, zal op Maandag 23
Februari a.s. alhier een lezing wor
den gehouden over het werk op de
Friesche Heide.
n iWjirtiefpn
Donderdagavond is in d,e gemeente
Nieuw en St. Joosland in het kat
naai gevonden het lijk van den 19-ja
rigen jongeling J. K.
De ouders hadden den geheelen dag
reeds gezocht omreden hij 's nachts niet
thuis was gekomen "van een muziekuit
voering, De vader zag een pet drijven in
liet kanaal en toen heeft men aldaar
gedregd met het gemelde gevolg.
U i l Z u i a-B eveUnd
Woensdagavond heeft Vreemdelin
genverkeer" te Goes weder een feest
avond gegeven, bedoelend zooals de voor
zitter ,dr Folmer het uitdrukte het laten
zien van de Z. Bevelandschc cultuur, het
opwekken tot haar instandhouding, het
in eer© houden van de eigen laai, ge
woonten en cosluums.
In die propaganda paste zeker ge
heel wat de heer Houtekamer inet zijn
Zuid Bevelanders ten gehoore bracht.
Vooral de liederen in Z. Bevelandsch
dialect hadden veel succes.
En ook paste daarin een film van het
Kon. Bezoek aan Z. Beveland, die werd
vertoond in de plaats van de niet ge
arriveerde film" over het Zeeuwsche
volksleven.
Minder speciaal Z.-Bevelandsch, maar
tocli ook door de aanwezigen gewaar
deerd waren de rythmische figuren, ver
toond door eenige dames onder leiding
van den heer Mazure uit Middelburg
Te Schorc is onder dan naam van
„Zang Veredelt", opgericht een zangver-
eeniging met aanvankelijk.35 loden, onder
(Voorzitterschap van mej. G. v. d. l'erel.
Secretaris is A. v. d. Perel en penning
meester _A. van 't Veer. Tot directeur
werd benoemd de heer M. Maas, hoofd
der school
Toen Woensdagavond te Wc mel
ding e in het kanaal het Duilsclie sleep-
(schip „Vereinigung 19" lot op 200 M. van
de Borrvbrug was genaderd, werd er van
de brug een sein gegeven, dat men moest
'ploppen, waarop hot sleepaulccr werd
uitgeworpen. Aan deze werkzaamheden
werd ook geholpen door leen 18-jarige
matroos, G. W. Th., van Duitsche natio
naliteit. De bemanning hoorde efen gil
en zag hem in de roeiboot liggen welke
aan bakboordzijde achter het schip lag.
üilusschen was ecu ander schip acliter-
lopgekomen. Dit vaartuig, dat eveneens
moest sloppen, voer tegen 't voor anker
liggende schip, waardoor de roeiboot in
een werd gedrukt, met het noodlottig ge
volg dat de daai-in liggende matroos werd
idoodgeltneld. Vermoedelijk heeft de ma
troos, die de aanvaring zag aankomen,
de roeiboot nog bijtijds willen binuenha-
len De' spoedig ter plaatse verschenen
getneesheer kou niets anders dan den
dood constateeren.
Donderdagavond j.l. was het jaar
vergadering van de Groene Kruisvereeni-
ging te Ni sse. l'il het verslag bleek dat
de vereeniging telt 105 leden, l il de
rekening over 1924 bleek dat de inkom
sten waren f 109.69 en de uitgaven een
bedrag van f 110.85, alzoo een goed slot
van f268.81. Uit de rekening voor de
t. b. c.-bestrijding bleek dat de inkom
sten waren f257.19 en de uitgaven
f 117.60, een goed slot van f 109.5!) Uit
hel verslag bleek dal hel materiaal zich
in een goeden toestand bevindt en hel
bestuur werd gemachtigd weder f 100
le besteden voor aankoop materia <1.
o
(Jit Schouwe n-D uivelaod.
De 30-jarige gehuwde ar beidof B. tc
Zierikzee, die Maandag werkzaam
was bij hel van gemeentewege rooien van
hoornen, werd plotseling dodr een tak
(zoodanig getroffen* dat hij voorover in
een moddersloot terecht kwam en daarin
met hel hoofd bleef steken. Door een
mede-arbeider, die zich daartoe te water
bcgar, werd hij op den wal getrokken,
waar hij spoedig bijkwam. Hoewel hij
zich nog zonder hulp huiswaarts kon
begeven, constateerde een inmiddels ge
roepen geneesheer longaandoening. Zijn
toestand is daardoor niet zoo gunstig.
(Volk.)
Uit Tholon.
Dinsdag vergaderd© dp ^gemeente-
raad van Poortvliet. Afwezig de heer
E. C. Uijl met ^kennisgeving.
Een verzoek van M. Mallekoote om
subsidie voor zijn auto-omnibusdienst of
anders inschrijving naar subsidie in le
stellen wordt op voorstel van B. en W
aangehouden tot <1© behandeling van de
begrooting dienstjaar '1926, o. a. op
grond, dat men weet, hoe het staat met
de provinciale subsidie. De heer Carels
was tegen aanhouding van het verzoek.
Het bekende request van de Nationale
commissie tegen alcoholisme A'ordt voor
kennisgeving aangenomen, nadat de voor
zitter heeft gezegd, dat er geen reden is
om het aantal vergunningen te verlagen;
misbruik van drank komt in de gemeente
1 niet voor en het gebruik neemt afj bo
vendien is er in 1931 weder gelegen
heid op de zaak terug le komen.
De directeur van de gemeentelijke te
vens districtsarbeidsbeurs te Bergen op
Zoom verzoekt den raad over tc gaan tot
hel aanstellen van een correspondent
voor de intercommunale arbeidsbemid
deling. De voorzitter zegt, dat iu het ver
zoekschrift een onwaarheid schuilt; de
waarnemende burgemeester heeft verle
den zomer niet beloofd de zaak bij dien
-i'ijad aanhangig te maken.IIij merkt op,
dal in de jaren 1916, 1919 en 1920 een
negatief besluit is genomen; dat de ge
meente niet toegetreden is tot het werk
loosheidsbesluit en er hier geen vereeni
ging beslaat. Om de hooge "kosten ont
raadt hij namens het dagelijksch bestuur
aan het verzoek te voldoen. De hee
ren Van Westen en Elenbaas zien het nut
cryan niet in. Met aigem. st. wordt af
wijzend beschikt.
Een aanvraag om vergoeding ten be
drage van f 963.515 en een voorschot ad
f 600 ten behoeve der bijzondere school
wordt ingewilligd.
De legesgelden voor dp afgifte van jacht
akten worden vastgesteld op 15, 7% 5
en f 2 De voorzitter antwoordt den heer
Elenbaas op diens vraag, dat er 11 zoo
danige akten zijn afgegeven.
De nieuwe aanbeveling voor lid van
het algemeen armbestuur bevat de na
men (alphabelisch geplaatst; 1. C. Geuze
Mz., 2 C van der Male, (raadslid). De
heer Carels meent ,dat deze aanbeveling
in strijd is met den geest van het regle
ment; wordt de heer Van der Male ge
kozen .dan bestaat het geheele bestuur
uil leden van den raad. Wethouder Krij
ger komt terug «p hetgeen door den heer
Carels in de vorige vergadering is be
sproken en oordeelt, dat 'hot geen zïn
heeft, een pachter in het bestuur op
te nemen. De laatste bestrijdt die mee
ning, en de heer Elenbaas is van mec-
uing. dat aan het uitgedrukte verlangen
voldaan en staat overigens aan den
leant van den wethouder. Gekozen wordt
C Geuze met 4 stemmen. N. Luijk ver
krijgt 2 stemmen.
J Vroegop vraagt een tegemoetko
ming van i" 15 in de kosten van aanslui
ting aan de waterleiding, die f115 be
dragen. Er wordt m. a.'sl. afwijzend be
schikt om geen precedent te scheppen
Bij dc rondvraag vestigt de heer Van
Westen de aandacht op de voorgeko
men botsing van twee auto's. Hij acht
hel wenschelijk het verkeer zoodanig te
leiden, dat de auto's van Tholen komen
de den \cliterweg nemen on die van den
lfcnl van Bchérpenisse door de Jioofd-
slraal met haar drie gevaarlijke boch
ten gaan. Wethouder Krijger wit het om
gekeerde Aangezien de geheele dorps
traat rijksweg is, meent wethouder Van
der Slikke, 'dat hel niet zal toegestaan
worden. Aan den hoofdingenieur za*l ad
vies gevraagd worden.
Uit Zeeuwse h-V taauderen vV. T>
Aan den beer .Mijs te O o s f-
burg is door den Commissaris der Ko
ningin eervol ontslag verleend als se-
laris der gezondheidscommissie, zetel
Oostburg.
geheel hebben kunnen losmaken van den
tijd, waarin zij leefden
Als voornaamste producten der moder
ne techniek, schetst spr het ontstaan
der bioscoop, en de onmisbaarheid dezer
instelling in het hedendaagsche sociale
leven
Spr. memoreert de eerste vLicgproeven
van de gebr. Wright, welke leidden tol
hel ontstaan van het luchtverkeer, om
over te gaan naar de jongste uitvinding
„het rotorsysteem" van Flcltner. Dit sy
steem, aldus spr., vindt zijn grondslag
in het Magnus-effect, waarmede destijds
in Duitscliland proeven werden genomen,
n.I. den invloed van een luchtstroom op
den buitenkant van een draaienden cy
linder.
Flettner paste dit systeem toe op de
de scheepvaart, en slaagde er in de mid
delen Le verkrijgen voor liet bouwen
van een schip volgens zijn systeem, op
de Germania Werf te Hamburg, wat be
vredigende resultaten 'opleverde, zoodat
het niet ondenkbaar is, dal hot rotor-
schip in de toekomst een ^grootc plaats
in het scheepvaartbedrijf zal veroveren
Uit naam van allo aanwezigen dankte
de voorzitter den heer v. Hoogstraten
voor zijn interessante lezing.
RECHTZAKEN.
KUNST EN WETENSCHAPPEN,
We t en S,é;h Belangen l e Goes..
Gisterenavond hield dc ii^er Ir. v.
Hoogslratcn le Den Haag, voor dc leden
der vereeniging „Wetenschappelijke Be
langen" te Goes een lezing over uitvin
dingen.
Spr begint zijn voordracht met te
wijzen op dc schrilcbarende toename der
(bevolking in Nederland, welke nil de
statistieken blijkt, en bespreekt de moei
lijkheden welke uit dit —overigens geluk-
te noemen feit, noodzakelijkerwijze
moeten voortvloeien, en de mogelijkheid
tot oplossing van hel bevolkingsvraag
stuk. Volgens de economen, aldus spr
zou de techniek dit vraagstuk moeten op
lossen, en wel door het uitvinden van
meerdere en betere productiewijzen op
allerlei gebied. Spr. erkent hiervan de
knoeilijklieid Zelfs al wordt ieder jaar
in Nederland op circa 3060 uilvindingen
octrooi gevraagd; de meeste dezer uilvin
dingen blijken in de praktijk alle betce-
kenis te missen.
Spr glial nu over tot de bespre Icing
van de noodzakelijke ontwikkeling der
'techniek, welke door alle lijden Iieen,
het voornaamste hulpmiddel is geweest
in den strijd om het beslaan. Om een!
beeld van de macht der techniek te ver
krijgen, schelst spr. aan de hand van
'talrijke lichtbeelden, dc geweldige evo
luties, teweeggebracht door dc uilvinding
der stoommachine in haar eenvoudigsten
vorm, nl de pompmachine van James
Walt. In deze en andere uilvindingen,
zooals de watermaalderij, ziet men reeds
liet essentieelc van alle techniek- den
drang naar produclicvermecrdering met
(Vrijmaking van den arbeid.
Het kenmerk van alle uitvinders is,
dal zij gehoorzamen aan een intuiticven
t§cheppings<Irang, maar dat zij zich zelden
Gisteren is den officier van justitie
alhier voorgeleid I. A. F. 36 jaar,
■erkman te Bres kens, verdacht van
diefstal gepleegd te Middelburg op 16
Febr. j.l Verdachte is na verhoor dooit
den Rechter-commissaris. overgebracht
naar het huis van bewaring aldaar.
Voor den politierechter te M i d -
del burg stond heden terecht P. L„ 19
j., slager tc Westkapclle, gedetineerd le
.Middelburg, wegens het steken met een
mes naar den gemeente-veldwachter
Stoel, waarbij deze in zijn rechterboven-
been werd geraakt, gepleegd te Westka
pclle in den nacht van 1 op 2 Januari
1925.
Eisch 3 maanden gevangenisstraf. Uit
spraak idem, mei aftrek voor-arrest, en
last tot in vrijheidstelling.
Het Hof tc Amsterdam heeft Don
derdag uitspraak gedaan in de zaak te
gen twee vrouwen, de 33-jarige J v, E.
en de 29-jarige E. E. S. die zich had
den schuldig gemaakt aan berooving
van een man, in het café Liverpool aan
den Zeedijk. De rechtbank had beklaag
den deswege veroordeeld tot respect
4 en 2 jaar gevangenisstraf.
Het Hof veroordeelde heden J. v. E.
tot 3 jaren en E. E. S. tot U/s jaar ge
vangenisstraf.
Te Arnhem slond gister voor het
gerechtshof iu hooger beroep terecht de
30-jarige II. IJ. uit Ede, gedetineerd,
•beschuldigd van op 30 Mei j.l te Eder-
vecn het meisje H. V. door een revol
verschot van het leven te 'hebben be
roofd. Door de rechtbank was hij ver
oordeeld tot plaatsing in een krankzin
nigengesticht voor den lijd van 1 jaar.
De procureur generaal eischte thans te
gen bekl. 15 jaar gcv. straf met aftrek
van de preventieve hechtenis.
o
Een procedure tegen dc ver
eeniging Zeevaartschool
te Vlissingen.
Door den heer M. Teerling, vroeger
leeraar aan de Zeevaartschool „deRuij-
lerschool" te Vlissingen, is een proces
bij de rechtbank te Middelburg aanhan
ging gemaakt legen de vereeniging Zee
vaartschool.
Door den procureur van den heer
Teerling, den heer mr. A H. Kuipers, is
een conclusie van eisch ingediend, waar
in er op wordt gewezen, dat eischer in
Juli 1916 aau de school is aangesteld loft
leeraar iu «ie praclische zeevaartkunde.
De zulks onder minislerieele goedkeuring
en voor den tijd van een jaar ingaande.
1 September 1916 op een jaarwedde van
flSOO, onder voorwaarde dat hij zou
trachten zoo spoedig mogelijk de acte I
(zeevaartkunde) te verwerven, om eerst
dan in aanmerking te komen voor een
definitieve benoeming. Nadat in 1917 on
1918 de tijdelijke bgnoeming voor
jaar was herhaald, heeft eischer in het
najaar 1919 te kennen gegeven bezwaren
tc hebben tegen het voortzetten der slu-
die tot het behalen der bovengenoemde
acte I en dat, zoo gedaagde "het beha
len dier acte bleef stellen als voorwaar
de voor het aan den eischer vcrieenen
eener vaste benoeming, hij, eischer, dan
er de voorkeur aan gaf vah werkkring
te veranderen. Er wordt verder op gewei
zen er destijds overvloedig gelegenheid
was om een betrekking' te verkrijgen als
gezagvoerder bij een Nederlandsclie
stoomvaartmaatschappij en eischer ook
met succes naar diverse andere betrek
kingen had kunnen dingen. Toen heeft
volgens de conclusie van eisch gedaagde
op ondubbelzinnige wijze te kennen ge
geven, dat zij op behoud van eischer
(Ingez. Med.)
Ja Jc tl<^a£Ue<.t
Ajp
A JU
s\JF>
(Ingez. Med.)
als leerkracht aan de .,de Ruijterschoor'
grooten prijs stelde, ja zelfs zoozeer, dat
zij verklaarde geen bezwaar le hebben
den eischer zontler het behalen der
meergenoemde acte I een vaste "benoe
ming als leeraar le verleenen, waartoe
zij zich als toen jegens hen heelt verbon
den 'En na voorspraak van den in
specteur van het Nijverheidsonderwijs en
na ecnig dralen kende de minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
aan enkele leeraren der school, onder
wie ook eischer, de volledige bevoegd
heid toe en keurde daardpor de vuste
aanstelling van eischer zonder het «be
halen der acte I onvoorwaardelijk goed.
Eischer was mede door liet uitblij
ven van nieuwe schriftelijke benoemin
gen voor één jaar overtuigd toon defini
tief le zijn benoemd en bracht dank
aan den inspecteur en de ledén van het
bestuur, waarop door geen dezer per
sonen op welke wijze ook is gereagoertl,
terwijl de burgemeester der gemeente
Vlissingen, commissaris van dc school,
isehcr gelukwensehle met de door hem
verkregen vaste benoeming Bovendien
werd toen de jaarwedde van cisclicr
op een aanvang van f 1000 sedert dien
in dier voege «eregeld en uitbetaald, als
ware eisclic-i- vast aangesteld.
Later lieefl eischer evenwel moeten
ondervinden, dat gedaagde in strijd met
hare desbetreffende toezegging en ver
bintenis eu de minislerieele goedkeuring
heeft kunnen goedvinden hem de vaste
aanstelling le onthouden, immers hem
•rkclijkheid niet vast heeft aange
steld Dit heeft eischer bemerkt in
Augustus 1921 lol zijn allergrootste ont
steltenis en verontwaardiging, toen hij,
niettegenstaande iu 1919 en 1920 een
tijdelijke benoeming was uitgebleven,
herinnerd werd aan de reeds lai\« ver
vanen voorwaarde van fiel behalen tan
acte I. die nu voor 1 Mei 1922 moest
zijn verwezenlijkt, daar eischer anders
met 31 Augustus 1922 zou worden pnl-
slagen; terwijl liem toen weer het sa
laris van lijdelijk leeraar werd uitge
keerd, wat een vermindering met 15
pCt beteekende, terwijl levens van bekl.
de 15 pCt.. die hij tijdelijk meer had ge
noten, werd ingehouden. Eischer heeft
tegen deze onrechtmatige handelwijze
voortdurend schriftelijk in do door hem
getcekende quilantics geprotesteerd,
maar kreeg 1 Mei 1922 ontslag tegen
31 Augustus. De conclusie noemt dit
een onrechtmatige daad jegens eischer
gepleegd, welke aan gedaagde's schuld
is te wijlen en haar in de verplichting
stelt de daardoor aan eischer berok
kende schade te vergoeden. Waar
eischer er ondanks alle denkbare pogin
gen niet in geslaagd is een anderen
werkkring te vinden en de markt van
leerkrachten mede door de technische
wijziging is overvoerd, en de jaarwedde
meer dan I 1000 bedroeg, en eischer
pensioenaanspraken en dergelijke ver
loor, en het bedrag der geleden schade
nu nog niet juist is vast te stellen, con
cludeerde mr. Kuipers, dat de recht
bank gedaagde moge vemirdeelen om
aan eischer tegen kwijting le vergoeden
alle kosten, schaden en interesten door
dezen tengevolge van de door gedaagde
jegens liem gepleegde onrechtmatige daad
gehad en geleden en nog tc liebben en
tc lijden, op le maken bij (desnoods
door den rechter op te maken staat en
te vereffenen volgens de wel, en voorts
gedaagde te veroordeelen in de kosten
van het rechtsgeding.
Kantongerecht Oostburg.
Uitspraak van 17 Februari.
Motor- en Rijwielregl W. T. telJzen-
dijke, vrijspraak;
Vogelivet 1912: J. F. (e Sluis, f8 of 8
d. h.;
Vleeschkeuringswet J. D. S. tc Bres-
kens, vrijspraak.
V
