Vo. 24.
Oonde?dag 29 Januari £925
168" JaargaiK.
B$j dit nummer behoort een Bijvoegsel
BINNENLAND.
OP HET EILANDJE PALMAS.
Bet is eea heel klein eilandje, dat een
3ourereinileitsstrijd heeft uitgelokt tus-
achei de Ver. St, en Nederland, waar
over nu in arbitrage zal worden beslist.
Er vronen slechts een 600-tal inboorlin
gen.
Maar uit de berichten die thans uit
Amerika komen over de persbeschouwin-
geu daar te lande blijkt, dat men daar
speciaal waarde hecht aan de strategische
positie van het eilandje. Dit is gelegen
nabij het groote Philippijnsche eiland
Mindanao, 12 mijl ten Zuiden van de
baai van Davao (op de Z. O. kust van
Mindanao). Het Spaansch-Amerikaansche
(vredesverdrag van 1899 heeft de genslijn
ten Zuiden van Palmas getrokken, maar
Nederland beweert, dat Spanje er nooit
recht op heeft gehad. Er woei dan ook
een Nederlandsche vlag, en het Neder-
landsche rijkswapen is op het vergader
lokaal aangebracht
Die vlag is in de oorlogsjaren eenige
malen door de Amerikanen verwijderd,
en door Nederland weer geheschen In
1916 is door Amerika een voorstel tot
arbitrage afgewezen, maar nu is liet na
eenige diplomatieke onderhandelingen
aanvaard.
Het 6chijnt dat Amerika er ook waarde
aan hecht als mogelijk station voor
draadlooze telegrafie
DE KAMEUVERRKIEZINGEN.
Dc heer F. J. W. Drion, oud-lid van de
Tweede Kamer, heeft aan het hoofdbe
stuur van den Vrijheidsbond bericht, dat
het hem met het oog op zijn drukke
werkzaamheden niét mogelijk is een can-
didatnur voor de Tweede Kamer te aan
vaarden
UIT DE R-K. STAATSPARTIJ.
In verband met de gisteren gehouden
gehouden vergadering van het bestuur
ran het Verbond St. Michaël bijeengeroe
pen tol een vergadering te Utrecht op
morgenochtend
UIT DE PERS.
Commissaris der
Koningin in Gelderland.
Naar de „N. Arnh. C." verneemt komt
voor het ambt van Commissaris der Ko
ningin in Gelderland ernstig in aanmer
king imr. E. O. J. M. baron van Höwell
tot Westerflier (R. K.). thans Commis
saris der Koningin in Limburg.
Het Handelsblad teekent hierbij aan;
Als dit bericht juist is, dan zal men
het wel in verband mogen brengen met
den aandrang in de roomsch-katholieke
pers om in Arnhem een roomsch-katho-
liek tot commissaris te benoemen. Dat
werd bepleit met een verwijzing naar
de omstandigheid dat het percentage
der roomsch-kath commissarissen (twee)
op het totaal (elf) veel kleiner was dan
dat van de R. K. tot de geheele bevol-
king van ons land (35 tot 100).
Wij behoeven wel niet opnieuw te
zeggen, dat wij dat een niet heel sterk
argument achten. Als de „N. Arnh. Ct."
gelijk krijgt, dan rijst er evenwel nog
eea andere vraag en wel: moet wellicht,
de plaats in Maastricht worden open
gemaakt?
Wij hebben onder het bewind der hui-
dige regeering het wel meer beleefd,
dat bepaalde plaatsen werden openge
houden voor ministers, die meenden,
dat het einde van hun ministefieele loop
baan nabij was,
Nu kan men op zichzelf om den per
soon en de plaats een benoeming van
den tegenwoordigen premier na zijn af
treden, tot commissaris der koningin in
Limburg als daar de plaats vacant wordt,
zeer gelukkig achten. Ook wij zouden
de keuze toejuichen. Maar dat verhin
dert ons toch niet het bedenkelijk te
achten, als, om die benoeming mogelijk
te maken, in Arnhem een commissaris
der Koningin wordt benoemd, om rede
nen, die geen direct verband houden
met de eischen, die de vervulling der
vacature Van Citters stelt. De plaats
en dc functie van den „gouverneur" is
te belangrijk, dan dat men daarmede
dingen kan doen, die meer passen in het
oude regenten-stelsel, dan in onze
dagen.
Uit Stad en Provincie.
Aften meldt ons nog, dal bij de
ontvangst van de Hongaarsche kiude-
i'en t© Bergen op Zoom, voor het eiland
•Tholen bestemd, aan de verplegers werd
medegedeeld, dat ds. Verschoor te
Poortvliet de Hongaarsche taal
machtig is en dat hij bereid is in dit
opzicht volle medewerking te geven
Tevens werd aan de verplegers ge
zegd, dat aan de ouders van de kinde
ren in het Iiollandsch kan geschreven
worden, omdat aen ouders bekend is,
dal te hunnent iemand op een bureau
steeds bereid zal zijn de Hollandsche
brieven in het Hongaarsch overste zet
ten.
Uit Middelburg.
Men verzoekt ons te melden, dat het
adres, bevattende bezwaren tegen het
ontwerp spoorwegdienst nojj slechts tot
Zaterdag ter teekening ligt.
De afdeeling Middelburg van
den VrijÉ. Dem. Bond hield Woensdag
avond haar jaarvergadering, waarin de
secretaris en de penningmeester hun
jaarverslag uitbrachten. Tot bestuursle
den werden herkozen de heeren rar.
A. J. van der Weel en I. A. Willlemsen
en gekozen dt heer A J. Barto, zulks
in plaats van den heer Th. van! 'Sorge,
die niet meer in aanmerking wens elite
te komen. Besproken werd de candidaat-
stelling voor de Tweede Kamer en tevens
werd met de raadsfractie de kwestie
van het abattoir besproken.
Uit Vlissingen.
Bij het aannemen van het voor
stel in den raad van Vlissingen tot
het aangaan eener geldleening van
f 650.000, werd gevraagd nog eens na
te gaan op welke gronden een looptijd
van 40 jaar met ongeveer gelijke jaar-
lijksche aflossingen gerechtvaardigd
kan worden geacht.
Thans deelen B. en W. mede, dat
h.i. het restant der leening van f 140.000
1921 groot f 131,000, welke leening des
tijds diende voor het overgroote deel
tot dekking der uitgaven voor het in
gereedheid brengen (opspuiten) van
gronden, gerust verder op een aflos
singstermijn van 60 jaar kan worden
gesteld. Het gebouw der R. H. B. S„
waarvoor f 145.500 in de leening valt,
is dermate solide, dat ook daarvoor ge
voeglijk 60 jaar kan worden aangeno
men. Voor aanleg en vernieuwing van
straten en wegen komt f 129.700 in de
leening, waarvoor 25 jaar wordt gesteld.
Voor den aanleg van de nieuwe begraaf
plaats f 87700, waarbij gerekend is dat
60 jaar kan worden begraven, dus ook
60 jaar aflossing. Voor den bouw en
verbouw enz. aan lagere scholen is
f 80.400 geraamd, dit meenen B. en W.
moet in 40 jaar zijn afgelost, voor bouw
van vereeniginswoningen werd f 64.800
op de som gebracht, wat weer in 60 jaar
zou moeten zijn afgelost, voor aankoop
van huizen f21.250, dat in 25 jaar en
f 19.400 voor uitbreiding enz. der oever
verdediging, dat in 10 jaar dient te zijn
afgeschreven.
B. en W. tellen de bedragen met een
gelijken aflossingstermijr. bijeen en ko
men dan tot aflossing in 10 jaar f 19.400;
25 jaar van f 150.900; 40 jaar f80.400 en
60 jaar f429.000, totaal f679.700. Daar
enkele inkomsten tot een bedrag van
f 42.300 moeten worden afgetrokken van
de f429.000 met 60 jaar aflossing, komt
het voor dien termijn tot f 386.700 en
voor het heele bedrag tot f637.400. Een
leening van f 650.000 is dus gewenscht,
met hei oog op hel niet bereiken van
den parikoers en in verband met de
zegeling der obligatien. Pondsponds
gewijze verhoogd komt men dan tot
f 19.800 in 10 jaar; f 153.900 in 25 jaar;
f 82.000 in 40 jaar en f 394.300 in 60 jaar.
Volgens systeem van levensduur der
objecten zou in de eerste 10 jaar wor
den afgelost f 16.758, volgens het raads
besluit f 17.000; de volgende 15 jaar
resp. f 14.778 en' f 16.000; de daarop vol
gende 15 jaar resp. f8622 en f 16.000 en
de laatste 20 jaar resp. f6572 en nihil.
Zoodat volgens het raadsbesluit steeds
meer wordt aigelost, dan het geval zou
zijn als rekening word gehouden met de
genoemde aflossingstermijnen'.
De li. K. Kiesvereenigiug le VI i s-
singen heeft, naar rie „Maasbode mee
deelt, als candidaten voor dc candida-
tenlijst bij het Eringbesluur als no. 1
gesteld den heer J. Menting te Vlissin
gen en als no. 2 den heer L A. ITuijüer.
aftredend Kamerlid.
a
Uit -Walcheren.
Maandagnamiddag wilde op den
Noordweg onder de gemeente Séroos-
kerke de van de richting Serooskerki
komende vrachtauto van den vrachtrijder
V. uit Middelburg een eveneens naar Mid
delburg rijdenden meehvagen, bespannen
met een paard, passeeren. Toen hij dezen
op zeer korten afstand was genaderd,
slak Idle 8-jarige P. Dekker, die zich ach
ter den meclwagen bevond, plotseling
den weg over, met hel noodlottig gevolg,
dat hij door de vrachtauto werd gegrepen
cn het voor- en achterwiel over zijn
lichaam reden, tengevolge waarvan hij
ernstige verwondingen opliep. De dok
ter uit Serooskerke, die spoedig
ter plaatse was, verleende de eerste hulp
Den chauffeur, die signalen gaf. treft
schuld.
Dinsdagnamiddag werd door den
gemeenteraad te Zoutelande verga
dering gehouden, waarbij de secretaris
,s ziekte niet aanwezig was.
De voorzitter, de heer D Kodde,
wenschle in deze eerste zitting van het
jaar den leden persoonlijk met hun_">
gezinnen en ook ambtelijk 's Heeren
besten zegen toe. Hij wees verder op
enkele dingen die in het afgeloopen
jaar hebben plaats gehad, n 1 dat dc
politieverordening door den Hoogen
Raad van kracht is verklaard. Voorts
wees hij op de verharding van den
Boudcwijnskerkschen weg De financiee-
le toestand geeft reden tot tevredenheid,
daar de kas over het afgeloopen jaar
een goed slot opleverde. Hij hoopte
ook dit jaar in goede harmonie te mogen
samenwerken. Ook bracht hij namens
den secretaris diens zegenwensch ovjr
Weth. Koppejan dankte den voorzit
ter voor de gesproken woorden.
Ingekomen was een schrijven van het
gemeentebestuur van Vlissingen lol aan
schaffing van een toestel tot steriliseer-
inriebting van afgekeurd vleesch, dat
na sterilisatie nog bruikbaar kan worden
gemaakt voor menschelijk voedsel. B. en
\V. stelden voor zich hiermede te ver-
enigen
De heer De Visser doet de vraag, of
wij geen gevaar zullen loopen, dal nog
meer vleesch afgekeurd zal worden,
dan dat tot heden is gedaan, De voor
zitter zegt dit niet voor zijn rekening
te nemen, hij meent te mogen geloo-
ven, dat de ambtenaren weten wat
dienstig is voor sterilisatie, wat goed- oï
afgekeurd moet worden Het besluit van
B. en W, wordt z. h. st goedgevonden,
behalve door den heer De Visser.
De inspecteur der directe belastingen
meldt, dal de gemeente over 1924- '25
zal worden uitgekeerd de som van
f 1800.
Voor kennisgeving wordt aangenomen
een schrijven van het bestuur van het
Ned. Nat. Auti-Alcoholisme-coniilé om het
maximum aantal vergunningen te verla
gen B. en W. vermeenen, dat dit ver
zoek voor deze gemeente van geen in
vloed kan vezen
Aan den heer A. Verstraate wordt
op verzoek met 1 April a s eervol ont
slag verleend als lantaarnopsteker
De heer Jobse, die als lid der school
commissie moet aftreden, werd herko
zen.
Ingevolge art 101 der Lager Onder-
wijswei zal aan het schoolbestuur een
vergoeding worden toegekend van f 670.
uit le betalen in twee gelijke termijnen,
en wel 1 Juli en 1 Januari
Ingekomen is een schrijven van de
gezondheidscommissie, gezeteld te Vee-
re, omtrent de nieuwe bouwverordening
B. en W. stellen voor deze voor ken
nisgeving aan te uemen. De heer De
Visser verlangt hierover hoofdelijke
stemming,daar hij zich met de veror
dening, meer bepaaldelijk art. 1, niet
kan vereeuigen. Met 5 van de 7 stem-
wordt hel voorstel van B. en \V.
aangenomen. Zij zal 1 maand na afkon
diging in werkiug treden.
In de begrooting 1924 worden wijzi
gingen en al- en overschrijving aange
bracht, aangezien dc reparatie van dc
school veel tegenvalt, daar de kosten
de begrooting verre overschrijden. De
heer De Visser doet de vraag of er meer
werk aan gebeurd is dan was opgege
ven. De voorzitter zegt van neen; het
blijkt, dat de opgave niet juist is ge
weest.
Het kohier hondcnbelasliug wordt vast
gesteld met 30 aanslagen a f2, is f 60.
De voorzitter brengt als laatste punt
in bespreking de werkverschaffing en
zegt, dat B. en \V. voorstellen op dezelf
de manier als het vorige jaar werk te
verschaffen: dat 't Burgerlijk- en Diaco
nie-Armbestuur ieder f 300 en de ge
meente f 100 zullen bijdragen
De heer De Visser zegt hu 2 jaar lid
van de commissie te zijn geweest en
is van meeuing, dat liet goed zou zijn
een ander persoon le nemen
Bij eerste stemming krijgt G. de Vis
ser 3. J. A. Adriaanse 2 en J Stroo cn
A. Maljaars ieder 1 slem. Bij herstem
ming tusschen de heeren De Visser cn
'Adriaanse, wordt de laatste gekozeu met
3 van de 5 stemmen.
Bij de gewone rondvraag vraagt de
heer De Wille of de oude brandspuit na
verkoop al is afgeleverd; de voorzitter
antwoordt: nog niet. De heer De Visser
merkt op, dat op den grindweg voor
waterafvoer te veel en le diepe grep
pels zijn gegooid en dit moeilijkheden
oplevert om langs elkander te rijden. De
voorzitter zal zien of verbeteringen zijn
aan te brengen
De heer Jansc brengt in 'het midden,
dat het hout in de gemeentebosschen
op zijn kap is en stelt voor om dit te
▼erkoopen. Nadat deze zaak is bespro
ken, wordt op voorstel van den heer
Koppejan het dagelijksch bestuur ge
machtigd eeu onderzoek in te stellen om
zoo spoedig mogelijk tol verkoop over
te ghan
De voorzitter deelt nog mede, dat B
en W. hebben gedacht, wat betreft het
onderhoud van den grindweg, om hier
voor maccadam aan te schaffen in-
plaats van grind. Dc heer Stroo doet
de vraag hoeveel of dit meer zou kos
ten. De voorzitter wil hieraan evenveel
besteden als aan grind De heer De
Visser gelooft niet, dat het practischer
zou zijn met macadam als met grind
Het zou z. i. beter zijn om successieve
lijk te verharden met steen. De voor
zitter zegt, dat de tijd hiervoor niet rijp
is; hij geeft in overweging, dat ieder
zooveel mogelijk hiernaar onderzoek in
stelt en zegt deze zaak aan te houden tot
een volgende vergadering.
U 11 Z u i d-B e v e 1 a n d.
Met de Staatscrl. van 27 Jan. zijn
verzonden afdrukken van de akten be
treffende de Nederl, Maatschappij van
Kunstmatige Oesterlceit, v.h. onder de
firma C. L de Meuleracester en Co
te Ier se ke.
Woensdagavond, omstreeks 6 uur
is de autobus der firma Kraak op den
Postweg onder I e r s e k e door een de
fect aan de stuurinrichting, in vollen
gang \'jeg9n een boom aangereden De
bus js zwaar beschadigd. De 12 inzitten
den zijn wonder boven Wonder er goed
van ,af gekomen Slechts een scholier
uit Ierseke is eenigszins verwond aan
gelaat en polsen. De passagiers konden
met een bus der firma v. d Peiji en Kra
mer de reis vervolgen
Door den heer A. Korstanje uit
Goes is Maandag- en Dinsdagavond m
de openbare scholen te Rilland en
te Bath een iichtbeeldenavond gege
ven over het Lied van de Klok De
schoolkinderen en vele volwassenen
woonden deze zeer interessanto .avon
den bij, terwijl de heer Korstanje daar
bij de uoodigc uitlegging deed
o
Uit Tholen.
lu de vergadering van ingelanden
van hel cal. waterschap Scherpen is-
sc (Binnenbeheer) op 28 Januari, is tot
dijkgraaf gekozen de heer Adriaan Klep-
pe (thans gezworen; jn de plaats van den
heer Chr Hartog, welke door ouderdom
(76 jarenniet meer herkiesbaar was.
Op voorstel van het bestuur werd be
sloten f 5000 kasgeld te leenen tegen 5
procent. i
Jacobus van Houdt vroeg verbetering
van een klein gedeelte weg beneden den
Stoofdijk en lageren waterafvoer te dier
plaatse, hem werd beloofd aan zijn ver
zoek te voldoen
Dr. Tazelaar van St. Maartensdijk,
dankte den afgetreden dijkgraaf voor al
les wat hij in de 36 jaren van zijn dijk
graafschap in het belang van het water
schap heeft gepresteerd.
Op verzoek van eenige ingelanden, be
loofde liet bestuur op de agenda voor de
eerstvolgende vergadering te plaatsen
„Bespreking over verlaging van de 8 hec
taren om ingeland© le kunnen zijn
Uil Zeeuwse h-V laanderen W» D.
Dinsdagavond gaf de afd Bier
vliet van den bond van Staatspension.-
neering met medewerking van hel sym-
plioniegezelschap „Excelsior"' een pro-
pagaudauitvoering in de oude school. Of
schoon er beperkende bepalingen waren
gesteld voor het bijwonen dezer bijeen
komst, was de zaal toch weer stampvol
en moesten velen zich met een staan
plaats tevreden stellen.
Nadat de voorzitter, de heer C. Eos-
tense, de vergadering met .een woord van
welkom had geopend, bracht de penning
meester verslag uit van den financieelen
toestand der afd. Hieruit bleek, dat de
inkomsten in f924 hadden bedragen
f 188.85 cn dc uilgaven f 120,70. zoodat
er een goed slot is van f 68,15.
Weer hadden zich 26 nieuwe leden op>-
gegeven; hel ledental is daardoor geste
gen tol 306.
Opgevoerd werden de dram. schets
..Afgewezen" en de klucht „In naam der
Koningin", benevens de voordracht „Drie
gulden staatspensioen". Bracht het eer
ste stuk hier en daar tranen le voor
schijn, het laatste bracht de lachspieren
geducht in beweging Ook de voordracht
viel zeer in den smaak
De manier, waarop gespeeld werd.
tuigde van ernstige vooroefening. Het pu
bliek uitte dan ook door luid applaus
zijn tevredenheid.
De muzieknummers van hel pas op
gerichte symphoniegezejschap brachten
een aangename afwisseling in het pro
gramma. Deze jeugdige vereeniging gaf
blijk over goede krachten te beschikken.
De voorzitter sloot met een woord van
dank voor de talrijke opkomst en het
aandachtig gehoor de vergadering, waar
op dc heer Pruijssen het bestuur namens
de aanwezigen dankte voor het genot
Verkrijgbaar voor engros en detail bij
de firma Gebr STEENLAND, Station
straat MIDDELBURG.
(Ingcz. Med.)
door zyn bemoeiingen en activiteit aan
dc leden verschaft
- In de Dinsdagavond bij den lieer
Oh. v d. Waeler gehouden vergadering
van het waterschap voor de uitwatering
van de polders te Biervliet, werd
als machinist bij het electrisch gemaal
A F van de Veire aangesteld en als
sluiswachter J dc Wever, vroeger als
zoodanig in dienst bij den Elisabethpol-
der
Op het verzoek van het bestuur an
den Wiihelminapolder om ontheffing van
belasting wegens hel loozen van poldc*-
water v.in 150 H A naar ILo fdplaat
werd afwijzend beschikt
Deskundigen hebben voorgesteld een
geut te graven van de sluis van .i Eli-
sabethpolder naar de Scb .1de Besloten
werd voorloopig een af va< l hou
ding aan le nemen Verder om de pol
ders, die het waterschap vormen, aan
te schrijven hun binnenleiding in orde te
maken
- Het 15-ji fig .er'.je van den
heer V M i wam te Sluis zoodanig
an de fiets te vallen, dat zij met een
vermoedeliic gebroken been onder ge
neeskundige behandeling gesteld moest
worden
KERKNIEUWS.
Door ds G. Doekes le NieuW-
dorp is emeritaat aangevraagd ais pre
dikant der Geref. Kerk aldaar, wegens
gezondheidsredenen
x
Over dc reorganisatie der
Ned Ilerv Kerk
De buitengewone vergadering van de
classis Alpsterdam der Ned Herv Kerk
van 23 April 1924 had een commissie be
noemd om do reorganisatie der Herv
Kerk aan de orde 4e stellen Ook afge-
va:irdigden der classis Den Haag, Rot
terdam en Utrecht zijn tot deze commis
sie, die een confessioneel karakter draagt
toegetreden
De commissie verzendt' thans een cir
culaire aan de kerkeraden van alle ge
meenten (in de Ned Herv Kerk Het
stuk behandc't eerst in confessioneelen
gecsl de positie der Ncd Herv Kerk in
ons volksleven Betreurd wordt dal „on
ze nationale Kerk', die eens een band
van eenheid vormde in heel ons volks
bestaan. hoe langer hoe meer uil hel
openbare leven wordt teruggedrongen, en
tol de positie van een soort „seclekerk"
teruggebracht
Verder bespreekt de circulaire het
vraagstuk van de synodale organisatie
Betoogd wordt dat mede door de gebrek
kige organisatie de verwarring en inzin
king in de Kerk al erger is geworden,
zoodat zij al meer werd oen kerk) van
eik-wat-wils.
Ten slotte roept het manifest de kerke
raden op. om vertegenwoordigers, bij
voorkeur ambtsdragers, (e zenden naar
een groote vergadering op een nader in
de bladen te molden datum onder leiding
der reorganisatie-commissie. ..ten einde
biddend te beraadslagen wat liun thans
le doen staat, inzonderheid ook welke
voorstellen zij zullen hebben in te die
nen op de aanstaande classical© verga
deringen
Hel stuk draagt de onderteekening van
de leden der commissie dr. P J. Kroni-
sigt. Amsterdam, voorzitter; ds J G
Haselager Weosp. secretaris. E H J
Milet de St Aubin. Amsterdam, J. B.
Morre.au. "Bussum, ds Iv .TT E Gwive-
mcijer. s Gravcnhagc. I. Slagter, 's Gra-
venliage; ds A C. G. den Hertog, Rot
terdam: S. Bijl, Schiedam, ds B. C Kool
haas, Utrecht, en P. Ollen. Baambrugge.
Geref. Kerk.
Bedankt voor het beroep naar St.
Laurens door L. E. Smilde. cand. te
Utrecht.
-o
Geref Gem.
Op het tweetal te Dirksland komt
voor, ds. G H. Kersten, te Ierseke.
Tot tijdelijk onderwijzer aan do
Geref. school in tie Gravenstraat le
