fUbMAó!
s kwaliteit
Verkoudheid
fl Hoofd- en
Kiespijn
Nö. 17.
Woensdag 21 Januari 1925
168= Jaargang.
ANT,
I dst nummer behoort een Bijvoegsel,
BINNENLAND.
Dfl OICII ONTHOUDENDE LIBERALEN.
Ia een rede te Rotterdam heeft mr.
Drjesselhuijs o.a. besproken, dat van de
huidige veel gekritiseerde dingen er vele
niet zonden zijn gebeurd, waarneer de li
beralen sterk genoeg waren geweest om
„de balans te kunnen houden."
Rn de schuJd daarvan weet hij aan dat
denkend deel der natie, dat zich te hoog
achtle om zich met politiek tc bemoeien,
dal aan kunst, dierenbescherming doet,
maar niet aan politiek. Dat heeft het
in zijn macht de beginselen van recht
vaardigheid weer te doen zegevieren.
Hier richtte spreker zich in het bij
zonder tot de jongeren. Als de liberalen
van hnn kracht hebben ingeboet, komt
dat doordat ze het contact met de jonge
ren hebben verloren. Tal van jongeren
zijn als het ware aangewezen .door hun
talenten en ruggegraat, de magistraten
te worden, en in plaats van hen, die door
Jacht naar kiezersgunst thans op het kus
sen zitten. Door hun afzijdigheid zullen
zij he* bestuur in handen zien van hen,
die zij krachtens hun talenten, ontwikke
ling, karakter verre overtreffen. En dan
bepalen zij zich tot het schrijven van een
ingezonden stuk of de vorming van een
nieuw partijtje.
Waarom onthouden vele jongeren
zichP Of stemmen ze op andere partijen,
iet* dat bij onderling geoefende critiek
bij geen enkele andere partij voorkomt?
AÏLeen de liberaal uit louter gevoel van
onafhankelijkheid verlaat zijn eigen vaan
del. Het is best mogelijk, dat de critiek,
op de liberale vertegenwoordiging veel
juistheid bevat, maar de eehige oplossing
is dan, dat in die vertegenwoordiging an
der® afgevaardigden worden aangewezen.
Was er een sterke strooming tegen spre
ker, en was er een jongere te vinden,
die z£n plaats beter en krachtiger wist
te vervullen, het zou spreker geen moei
te kosten heen te gaan.
Da liberaal heeft te weten, dat het af
gevaardigde zijn geen kwestie van eer
zucht, maar een kwestie van dienen is,
een offer Bij de oude magistratie stond
die opofferingsgezindheid steeds op den
voorgrond.
Uit de kranten blijkt, dat al weer een
nieuwe partij is opgericht (het Vader-
lawdsoh Verhoud). Hun program lijkt ge-
eopiöerd ran dat van den Vrijheidsbond.
Onder de onderteekenaars vuidt men
namen nit de partij van Houten en van
leden van den Vrijheidsbond. Als ze van
den Vrijheidsbond één of twee zetels
weet Ie winnen, dan is er weer splitsing
weer schade gebracht aan de liberale
partij. Hadden deze ontevredenen niet op
andere wijzen hun invloed kunnen oefe
nen?
Met ec* oproep aan de jongere, waar
in hij de vrouwen begrijpt, die in den
Vrijheidsbond idealen zullen vinden als
in geen andere partij, idealen liggende
binnen den kring der verwezenlijking,
besloot spr. het deel van zijn rede, nog
tea slotte toegevende dat links niet re-
geerea kan: Met de sociaal-democraten
heeft de liberale partij zeer weinig ge
meen, ae zijn eer tegenpolen. Maar rechts
heeft ook de regeeringskracht niet, het
is niets dan een coöperatieve belangeu-
vereenlging,
De laak der liberalen is niej om in
de naaste (toekomst te regeeren en spre
ker voor zich heeft niet <Je eerzucht
aan een regeering deel te nemen, maar
zijn ideaal is zoo sterk te worden, dat de
balaxis van nuchterheid en gezond ver
stand in evenwicht wordt gehouden.
Een groep van 20, zelfs 15 liberalen
zou extremistische maatregelen kunnen
belemmeren en de liberale gedachte den
boventoon doen houden. Zij, die voelen
,e/-P van vrijzinnigen huize, zullen hun
plicht slechts vervullen als ze daarvoor
werk«s
VADERLANDSCH VERBOND.
Als nieuwe staatkundige vereeniging
meldt zich aan een 15 Nov. gestichte
bond, die zich zal noemen het Vader-
landsck Verhoud, dat de volgende „grond
slagen" als leiddraad publiceert
Aanvaarding van den monarchaal^
coustitutioneeleu grondslag van den Ne-
derlaodschen staat en handhaving van den
bestaanden band, der natie met hel Iluis
van Oranje.
2- Eerbiediging van de vrijheid van den
burger in zijn godsdienstige overtuiging
en de uiting daarvan naai- builen, voor
zooverre deze uiting niet in botsing komt
rael de openbare ordp en zedelijkheid.
3. Uitgang, bij wetgeviug en bestuur,,
van de grondgedachte dat de vrijheid is
een kostbaar goed en sfechts mag wordpn
mgepsrkt indien het algemeen belang het
vorderen van dat offer elscht.
4. Herziening van het kiesrecht, waar
door de rechtstreeksche band tusschen
kiezers en gekozene wordt hersteld, en
den gekozenen voor de uitoefening van
hun mandaat een mate van onafhanke^
lijkheid word,t gewaarborgd, welke hen
in staat stelt tot een zelfstandige
vervulling van de hun door de wet op
gelegde taak.
5. Herstel en behoud van een juist
evenwicht tusschen staatsinkomsten en
uitgaven, als grondslag eeaér* gezx
staatshuishouding, welke dpor verlaging
van belastingen en betrachten van ge
paste zuinigheid <}e kapitaalvorming be
vordert.
Hergeving van de grootst mogelijke
vrijheid aan het particuliere bedrijfsleven
en beperking van de overheidsbemoeiing
tot het onvermijdelijke.
Bestrijding van het streven om den
staat en overheden te betrekkeu in en
hun zelfs de leiding te geven van de
maatschappelijke bewegingen, gericht op-
wijziging van de stelsels van voortbren
ging en verdeeling.
6.- Behoud van de weerbaarheid des
volks, /oolang en voor zoover zulks vóór
een lid van den Volkenbond ^geraken en
geboden ïs.
7. Behandeling dpor de overheid van
het openbaar en bizonder ondprwijs op
voet van gelijkheid, gepaard; aan een
ernstig streven bij alle onderdpelen van -
het openbaar onderwijs naar eenvoud,
zuinigheid en praktische strekking, on
der strikte eerbiediging van de gewetens
vrijheid dpr bevolking en zonder dat
daarbij dp ideëele zijde van het onderwijs
mag verwaarloosd wordpn.
8. Handhaving van den band tusschen
het moederland on de deelen van den
staat buiten Europa, met voorzichtige en
daarmedp gepaard gaande geleidelijke in
voering van zelfbestuur.
Tot onderteekening van den oproep
van dit Verbond hebben zich bereid
verklaard: mr. dr. J. A. A. H. de Beau
fort, jhr. H. W. de Dlocq v. Scheltinga,
mr. J. P. Cau, G. Th. v. Dam, A. F. L.
Faubcl, F. H. Fentener v. Vlissingen,
mr. R. A. Fockema, A. Jansen, jhr. J.
D. de Jong v. Beek en Donk, jhr. mr.
dr. W. D. de Jonge, G. Key Jzn., «G.
Korthals Alles; jhr. J. A. v. Kretschmar
v. Veen, J. J. C. de JCuijper, P. Af. N.
de Kuijper, ir. C. L M. Lambrechtsen
v. Ritthem, F. Lieftinck JHzn-, M. J.
v. Löben Seis, mr. J. C. Ph Loeff,
prof. mr. J. de Louter, Simon A. Maas,
mi*. A. S. v. Nïerop, ir. J. W. Nierstrasz,
F. J. W. baron v. Pallandt v, Rosendael,
jhr. W. C. v. Panhuyis, ir. J. C. Raraaer,
mr. Greta W. van Rijn, mr. J. G. Schür-
mann, W. Stork, mr. A. Tak, mr. G. 1.
Verburgt, J. D Viruly, B Wilton, mr.
J. G. Wurfbain.
Uit Stad en Provincie.
MINISTER COLIJN'S LANDGOED.
Op Afluister Colijn's landgoed „De
Hoogstraat" zijn thans borden geplaatst
met bet opschrift „bouwterreinen te
koop, te bevragen bij notaris W. Schroot
te Amerongen."
Hieruit blijkt dus, dat het landgoed
verkaveld zal worden, (Tel.)
GEMEENTELIJKE MEELAANKOOP.
De Kamer van Koophandel te Am
sterdam heeft aan Ged. Staten van N.-
Holland per adres gevraagd, hun mede
werking te onthouden aan het besluit
van den Amsterdamschen gemeenteraad
tot aankoop van meel.
De Kamer aqht dit besluit hoogst be
denkelijk. Immers, het economisch her
stel hangt ten nauwste samen met een
vrije ontwikkeling der krachten, welke
in het bedrijfsleven zijn geplaatst; het
uitschakelen, gelijk in het onderwerpe-
lijkc geval, van een deel der industrie
en groepen van tusschenhandelaren,
vormt voor dat herstel een ernstige be
lemmering. Deze bedenking klemt te
meer, omdat te vreezen is, dat het thans
genomen besluit zeer licht zou kunnen
worden gevolgd door een herhaald in
grijpen in het particuliere bedrijfsleven,
telkenmale indien volgens het subjec
tieve inzicht van het stadsbestuur de
prijsbeweging van de wereldmarkt het
zelve voorkomt, daartoe aanleiding te
geven, en deze voortdurende bedreiging
niet anders dan schade kan doen aan
het initiatief in, en een, deels daarmede
samenhangende, gezonde ontwikkeling
van het zakenleven, welke het algemeen
belang ten goede zoude kunnen komen.
I Stelt U prijs op
Rookt dan
(Inged. Mod.)
Uit Middelburg.
We vonden heden in onze brieven.-'
bus hel eerste nummer van „De Gas-1
courant", gratis uitgave van de gemeente
gasfabriek alhier.
Het bevat een artikel van J. M. over
de ontwikkeling van de gasfabricatie, met
eenige mededeelingen en cijfers over de
Middelburgsche fabriek; een artikel van
H. r. M. over het aansluiten en het ge
bruik van gastoestellen; een artikel van
A. v. D. over bezuiniging door oordeel
kundige aanwending van het gas; en
eenige kleine mededeelingen.
In de Gravenslraat alhier ontstond
gisterenavond ten huize van K. een
schoorsteenbrand.
Door het wegbreken van een plaat
konden twee agenten van politie het
vuur dooven en erger voorkomen.
Uit Walcheren.
Dinsdag vergaderde de afdeeling
Souburg van den Nationalen Boud
voor Plaatselijke Keuze in „Rehoboth"
onder leiding van den heer J. Willem-
se Hz. Uit het jaarverslag van den se
cretaris A. van Veen bleek het volgen
de: het aantal leden bedroeg 71; de dia
conie van de Herv. kerk trad als collec
tief lid toe; tot het nazien der boeken
van den penningmeester werden be
noemd de heeren Quakkel en WiJle-
boordse; dhr. P. Roelse werd benoemd
voor het rondbrengen der convocatie
biljetten en het ophalen der contributie;
door Plaatselijke Keuze in overleg met
de Chr. Geheel-Onthouders-Vereeniging
werd een actie gevoerd om de kermis
droog te leggen, de Raad beschikte hier
op afwijzend; tot bestuursleden werden
gekozen de heeren M. Arendse Mz., A.
Stahlie en C. Wondergem. Het jaarver
slag werd goedgekeurd. Uit het verslag
van den penningmeester M. Arendse Mz.
bleek, dat de ontvangsten en uitgaven
over 1924 bedroegen f 18.15^ en f 16.33',
batig saldo f 1.82. Medegedeeld werd,
dat in Januari 1925 13 nieuwe leden zijn
toegetreden, terwijl 1 lid de gemeente
verliet. Besloten werd adhaesie te be
tuigen aan de motie Vlaardingen om den
Bond te laten bestaan bij aanneming van
het wetsvoorstel Rutgers.
Uit Z ui d-S e rel and
In de druk bezochte vergadering
van de Vereeniging van Oud-leerlingen
van den Land- en Tuinbouwcursus te
Kloeting e, deed dhr. Blok eenige in
teressante mededeelingen over een 1.1.
gehouden lezing van den heer Claassen,
Directeur van het Marktwezen in Am
sterdam, over: de gezamelijke verkoop
van aardappelen.
Na jaarverslag en rekening, werden
de aftredende bestuursleden, de heeren
C. Blomaard en A. C. Zandee, bij accla
matie herbenoemd.
Ais Hoofdbestuurslid wordt aange
wezen de heer W. N. van Liere en als
afgevaardigde naar de algemeene ver
gadering de heer J. Sinke, plaatsver
vangend de heeren de Dreu en Evers-
dijk.
Als leden van de vraagpuntencom
missie worden gekozen de heeren A.
C. Zandee, L. van der Linde, P. Polder
man en Jansen.
Op de aanstaande Bondsvergadering
zal de rapporteur, de heer Zandee, een
2 tal rapporten indienen over het vol
gende:
Op welke manier verbouwt men het
meest rendabele suikerbieten?
Hoe komt het, dat de belangstelling
voor het Middelbaar en Lager Land
bouw onderwijs in onze provincie eer
af dan toeneemt? in hoeverre en op
welke wijze kan door hen, die met
vrucht landbouwonderwijs genoten heb
ben, het bezoek aan Landbouwwinter-
scholen en cursussen worden aange
moedigd en bevorderd?
Daarna hield de heer van de Plasse
een lezing over; Het ontstaan en de
toekomst en den stand der fruitteelt op
Zuid-Beveland.
Na een kleine inleiding gaat hij vele
jaren terug en schetst in het kort het
ontstaan van Zeeland. Hij geeft weer,
hoe de eerste bewoners eerst veeteelt,
toen landbouw, daarna pas tuinbouw
beoefenden. Hij verhaalt hoe in den tijd
van de Kruistochten uit het verre land
de plantjes naar hier werden medege
bracht en als uitgangspunt de kasteelen
en kloosters hadden. Hij zegt, dat het
toen meer een soort luxe was, zoodat
de bewoners zelf niet met de dure plan
tjes in aanraking kwamen.
De groenteteelt kwam eenigszins in
ontwikkeling, toen Middelburg en Vlis
singen groote koopvaardijsteden waren
en waar de handelaars dan ook een
afzet gebied hadden. Doch door gebrek
aan betere vervoermiddelen bleef een
groote ontwikkeling uit; beter ging de
fruitteelt. In 1880 kwam daarin een
groote kweekerij begon en door zijn
practisch stelsel, den bewoners hier
bewees, dat de fruitteelt kon bloeien,
dat het een bedrijf was waarin men zijn
bestaan kon vinden. Voornoemde fruit-
kweeker breidde zijn kennis uit door
voornamelijk uit het buitenland allerlei
soorten naar hier te halen.
In de toekomst ligt volgens spreker
nog heel wat te doen b.v. betere wijze
van bemesten, het aantal soorten ver
meerderen, bestrijden van ziekten, kort
om men kan nog veel meer arbeid aan
wenden, dan dat op het oogenblik het
geval is. De prijzen kunnen nog veel
hooger worden door tegemoet te komen
aan de eischen, die de handel stelt.
Spreker doelt voornamelijk op het sor-
teeren en verpakken van de vruchten.
Spreker eindigt zijne redevoering met
de wensch, dat de fruitteelt en de
dikwijls mislukte pogingen omtrent de
groenteteelt zich eenmaal in al hun
kracht zullen ontwikkelen.
De Voorzitter dankte den heer van
der Pla6se,
Te R ill and-Ba th is besloten in,
het najaar voor de bewaarschool een
bazar te houden. Aan een tiental dames
werd de leiding hiervoor opgedragen.
Tot voorzitster werd aangewezen mevr
Moree.
Uit Schouwe n-D u i v e I a n d.
- Bij Kon. besluit is aan J. Aalbregtse,
Jandbouwersknecht op de hofstede „Dijk-
ziclit", bij den landbouwer N. W. Gaan-
derse, te Nieuwerkerk, de bronzen
eerc-medaille, verbonden aan de Orde
van Oranje-Nassau, toegekend.
Uil Tholes*.
Een persoon te Oud-Vosse-
m e e r vond te Nieuw-Vosmeer een
portefeuille met beduidende geldswaar
de. Er werd medegedeeld dat de eerlijke
vinder een mooie belooning kreeg.
Zee u w s ch-V 1 a a nder e n O, D.
In dc raadsvergadering van S t o p-
p e I d ij k werd voorlezing gedaan van
een afschrift van het Kon. besluit van
2 December 1924waarbij ongegrond ver
klaard wordt het beroep van den Raad
dezer gemeente tegen het besluit van
Ged. Staten lot onthouding van goedkeu
ring aan de begrooting voor het jaar
1924.
De voorzitter zegt, dat nu voor de
tweede maal de gemeente in het ongelijk
is gesteld en vraagt of thans de Raad
genegen is de vergoedingen voor de bij
zondere school op de begrooting te bren
gen
De heeren v. Oranenbroeck cn Raes
waren daar tegen.
Besloten werd de beslissing uit
stellen tot de volgende vergadering, daar
deze niet voltallig was.
De gemeentelijke adviseur inzake
de electrificatie van de gemeente
Stoppeldijk heeft in de jongste raads
vergadering, 13 Jan., blijkens het ver
slag in de Z. Kgelegenheid gekregen
tot het uitspreken van klachten over
de wijze, waarop het werk wordt uit
gevoerd. De aannemer had reeds tang
gereed moeten zijn. Spr. noemde het
ijntrekkerij op groote schaal. Had men
met een degelijke firma te doen, dan
zou het misschien nog een 3 weken
kunnen duren, maar nu kan het mis
schien nog wel 3 maanden duren. Het
ongelukkige daarbij is, dat de hoogspan
ningslijn ook door dezelfde firma ge
maakt wordt en dat geeft te denken.
De heer De Maat vraagt of ten slotte
het werk solide zal worden afgeleverd.
De heer Van der Hegge Zijnen zegt
daarvoor wel te zullen zorgen. Het is
hier slechts de manier waarop gewerkt
wordt en het heeft heel wat moeite
gekost om het goed tc krijgen, doordat
veel materiaal is moeten worden afge
keurd. Hij garandeert echter, dat alles
in orde zal zijn.
De voorzitter zon willen adviseeren
geen boete op te leggen, wanneer het
net klaar is als er stroom is van de
hoogspanning.
De heer Van der Hegge zegt, dal wij
nu boete kunnen opleggen voor elke
week vertraging en daarbij vermelden,
dat overwogen zal worden om de boete
kwijt te schelden, wanneer het net ge
reed is tegelijk met de hoogspanning.
Hij zou dan ook in dieu geest willen
voorstellen om de firma aan te schrij
ven, dat, wanneer niet binnen 3 weken
het werk gereed is, boete zal worden
opgelegd van af 1 Januari 1925.
De voorzitter zou liever als uiterste
termijn stellen 1 Februari a.s.
Z. h. st. wordt dit aangenomen.
KERKNIEUWS.
Als gemachtigde in het kiescollege
groote verandering, doordat de heer der Ned. Herv Kerk te B i e z e 1 i n g e
van der Have van Kapelle met een werd gekozen dhr. A. v, d.Graaff.
JJichi
Griep
1 Neuralgie
pRheumaiaek
verdwijnen snel en zeker
door
PRIJS 75 GTS.
(Ing. Med.)
Ds. W. Goedhuys te Haamstede,
heeft Zondagmiddag afscheid genomen
van de Geref. kerk te Haamstede,
sprekende over Deut. 33 7; De gemeen
te zong Ps. 134:3. Ds. Goedhuys hoopt
Zondag 1 Febr. a.s. zijn intrede te doen
bij de Geref. kerk te Eestrum (Fr.), na
bevestigd te zijn door ds. D. B J. v. d.
Meulen, van Oostermeer.
Zondag werd cand. J. B. Vanhae-
len bij de Geref. Kerk te Hoek in
zijn ambt bevestigd door Ds. A. Lau
were van Brussel, sprekende over l
Tim. 4 16. Ds. Vanhaelen deed 's mid
dags zijn intrede. Hij verbond zich aan
de gemeente met een leerrede over
Joh. 4: 31—38.
Vermoedelijk in de tweede helft
van Februari zal het nieuwe kerkge
bouw der Ned. Herv. Gem. te B r e s-
k en s, dat gebouwd is, omdat het oude
te klein was geworden, in gebruik wor
den genomen. Het schip van het nieuwe
kerkgebouw heeft 492 zitplaatsen en
beide gaanderijen ieder 36, totaal 564
zitplaatsen
LANDBOUW.
In de buurt van Budel zijn de
hazen door mond- en klauwzeer aan
getast. Reeds heeft men in het veld 8
doode hazen gevonden, die er aan ge
storven waren.
Bond van oud-leerl R. L. W'. 8.
De Bond van oud-teerlingen van üe
Landbouwwinterschool te Goes hield
heden haar jaarvergadering in „De
Landbouw" aldaar, onder voorzitterschap
van den heer J. Bom te Waarde.
Uit het jaarverslag van den secretaris,
den heer J. de Buck te Meliskerke,
bleek, dat door het terugtrekken der ver
eeniging te Noord-Beveland, het ledental
is verminderd van 595 tot 573.
Aan hei jaarverslag van den penning
meester wordt ontleend, dat de o'ntvang-
sten bedroegen f 564 45, de uitgave»
f 270.35, dus een batig saldo van f 294 1*
(v. j. f274.35).
De rekening werd goedgekeurd.
Tot bestuursleden werden in de plaats
van W. A. de Vrieze te Dreischor en D.
Sinke te Kloetinge, die niet herkiesbaar
waren, gekozen 0 J. Kooman, te Reues-
se, en M. N. van Liere, te Kloetinge.
Door den lieer A. 0. Zandee, te Kloe
tinge, werd rapport uitgebracht over het
vraagpunt „Hoe verbouwt men het ren-
dabelst suikerbieten?" cn door den heer
W. de Buck over- „Ts 't voorkiemen van
aardappelen aan te bevelen?'
Bij de bespreking van het eerste punt
wees de voorzitter er op. dat waarschijn
lijk Dinleloord morgen zal besluiten 2000
nieuwe aandeden aan jonge boeren uit
te geven.
Wij komen op een en ander nader
terug.
Voor dc lezing van d,en heer Bekins
zie men bet bijvoegsel.
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE.
Het tramverkeer in West-
Noord-Brabant,
De directies der Rotterdamsche Tram
weg Maatschappij en der Zuid Neder-
landsche Tramweg Maatschappij houden
Vrijdag 23 Jan. a.s. een conferentie op
het raadhuis te Steenbergen, om aan de
wantoestanden in het verkeer van West-
Noord-Brabant op Rotterdam een einde
te maken.
