BIMNEMLAMB.
FEUILLETON,
©MT¥®1SB
IJidhi
Co-iep
j Neuralgie j/\
IRlioim&fiek
[Verkoudheid
j Hoofd- e»
Kiespijn
JAspMii
IP 1
No. I.
Vrijdag 2 Januari 1925
108 Jaargang.
MIDDEL6UR6SCHE COURANT
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post 2.50;
toot Middelburg en agentschap Vüs-
uingen f2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden betékend,
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
sent per regel.
Ingezonden Mededeel! c-
g e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
js aangegeven dat zij in deze rubriek
voeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
AÜvertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk,
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en deo
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Poetaheque en Gironummer 43255.
««VLUCHT VOOR DE FISCUS.
Maa schrijft uit Botterdam aan het
Hand
In ons nieuwe postkantoor kon men,
naRr wij al eens gemeld hebben, aan lo
ketten sigaren en kranten koopen. Twee
firma's hadden een afdeeling voor den
verkoop dier artikelen in gebruik. Gister
morgen bleken opeens de twee lokalen
onlraimd. Wij brachten deze ontruiming
ie Terband met het gerucht, dat ons on
langs ter oore kwam, dat hel verhuren
van ruimten in hel postkantoor kon be
schouwd worden als een bedrijf en dat
©rdaprom termen waren om het aan te
slaan in de straatbelasting der gemeente
Rotterdam. Tevens zou het postkantoor
in aanmerking komen voor de personeele
belasting. Het deel van de personeele be
lasting, dat aan de gemeente komt schijnt
hooger te zijn dan het totaalbedrag dat
men uit de verhuring der loketten trekt
Biinformatie bleek ons, dat inderdaad
vrees voor den fiscus de reden was, dat
men de huur had opgezegd aan de fir
ma's, die de loketten in gebruik liadden
HET CONFLICT BIJ D'E VOLHARDING.
Naar „Het Vadverneemt, hebben
reeds bijna 30.000 leden van hel zieken
fonds der Volharding in den Haag zich
mot hun handteekening vóór de doktoren
verklaard.
Het comité uit de leden zal nog trach
ten met het bestuur contact te krijgen.
Mocht dit niet gelukken, dan zullen de
leden eeu nieuw fonds stichten en een
bestuur kiezen, waarin de leden volledige
zeggingskracht hebben. In dit bestuur
zullen ook artsen zitting neimen.
door
ROBERT LOUIS STEVENSON.
(Geautoriseerde vertaling van
J. C. L. B, P.ET.
13).'
Geen van beiden sprak een woord,
maar de eerste ging naast mij zitten en
onderzocht mij en verbond mijn woncj als
tevoren, terwijl Hoseason mij aanzag met
▼rei. mden, duisteren blik.
N u mijnheer, kijk zelf,zei de eerste,
„hooge koorts, geen eetlust, geen licht,
geen voedsel, u weet zelf wat dat betee-
kent.
„Ik uen 'geen goochelaar, nir. Riach,"
antwoordde d,e kapitein.
„Laat mij begaan, mijnheer." zei
Riach ,,'i hebt eeu goed hoofd op uw
schouders eu een goede scholsche tong
om mee te vragen, maar er is voor u
geen enkel excuus. Ik wil den jongen uit
dit hol hebben en haar het vooronder
laten brengen."
„Wat u wilt is een zaak die alleen
u zelf betreft," antwoordde de kapitein.
„Maar ik zal u vertellen, wat er gebeurt.
Hier is hij en hier zal hij blijven."
„U /.uit toegeven, dat u behoorlijk bent
betaald, zei de ander ,,eu ik verzoek be-
DE TORENWACHTER VAN DEN
„LANGE JAN".
Men schrijft ons -
Torenwachter is wel een zeer slecht
typoerende benaming voor de hoogste be
trekking in onze goede stad.
Zij, die den hoogen Abdijtoren nooit
zelf beklommen, zullen dat zeker niet
dadelijk toegeven.
Maar dezulken, die moediger en lang
van (adem waren, weten beter ,al ware
het alleen door de prentbriefkaarten, die
zij daar hoog in de lucht kochtep^en op
één waarvan een eenvoudige boerenman
is afgebeeld met de onafscheidelijke
broekstukken, gereed om met het aan
draaien van het uurwerk te beginnen.
Want niet „waken" of „wachten" was
de voornaamste bezigheid van dien boe
renman, welken ook niet-ingewijden «Is
de Priester kennen, en is het zoo thans
voor zijn opvolger geworden. Juist de
zorg voor het uurwerk eu carillon vor
deren het'belangrijkste deel van den ar
beidstijd op.
Hot schijnt hier niet de plaats om uit
voerige technische bijzonderheden te ge
ven over uurwerk en carillon. Laat mij
slechts enkele grepen mogen doen.
Het uurwerk dagteekend van 1715, het
carillon van 1718. Het uurwerk loopt
ruim 12 uren en moet dus 2 keer per
etmaal worden opgewonden. Datzelfde is
hel geval met hel carillon. Het winden
van het carillon kost 1 uur, dat van het
uurwerk 12 minuten. Des ochtends om
half 16 en 's avonds op denzelfden tijd
wordt er mee begonnen. Wanneer dus
het grootste deel van Middelburgs inge
zetenen nog rustig te slapen ligt, is de
torenwachter reeds jdruk in actie. De
wind-uren zijn natuurlijk zóó en niet
anders, omdat de Abdij toren niet ver
licht is. Een simpel kaarsje wordt in dc
duisterste oogenblilcken mee naar boven
genomen.
De toren, vanwaar men bij helder
weereen schitterend panorama over heel
Zeeland heeft, wordt telken jare door
ongeveer [4000 personen bezocht en de
torenwachter is 'g lange wezen om hen rond
te leiden. Welbespraakt als Willeboord
de Priester was, bewaren, talrijke be
zoeksters en bezoekers van dien tocht
naar boven, den Langen Jan op, een
eenige herinnering
Een 13-tal jaren is dc Priester, be
gonnen als sjouwer bij gemeente-werken,
dagelijks de ruim 200 toren-treden ten
minste 4 keer op eu neer gegaan. Doch
nu begeven hem zijn „biencn" en zijn
„asem", eu heeft hij zijn werk aan een
jongere moeten overdragen. Bij veel be
zoek werd hem het klimmen te machtig.
Ook des ochtends om en bij 9 uur
kanünen hem steeds (aan. het slation zien.
Daar wordt om 1 minuut vóór half 10
hel zoogenaamde tijdsein ontvangen en
de torenwachter dient er dan steeds pre
sent te zijn. Hij controleert zijn eigen
horloge en brengt daarna desnoodig hel
uurwerk van den Abdij toren er mee in
overeenstemming
Een buitengewoon druk bezoek ge
noot de toren in de oorlogsjaren, toen
vandaar het woest wapengeweld in
Vlaanderen waarneembaar was.
Do invoering van den zomertijd en hel
meermalen stopzetten van het carillon
zoo bij de uitvoering van gewijde
muziek op het Abdijplein en laatstelijk
bij het Koninklijk bezoek in 1924
vorderden eu vorderen van den toren
wachter natuurlijk extra-aandacht cn
werkzaamheid.
Als bijzonderheid diene nog, dat ons
carillon, voor wat betreft het op gang
brengen ,eenig is in Nederland Me-
leefd te mogen opmerken, dat ik dat
niet ben. Betaald word ik, eu heusch
niet te veel, als tweede officier van deze
oude schuit, eu u weet heel goed, dat ik
mijn best doe het te verdienen .Maar ik
werd voor niets anders betaald
„Wanneer u de handen van de bor-
relflesch kou afhouden, mr. Riach, zou
ik niet over u te klagen hebben", ant
woordde de schipper „eu. inplaats van
raadseltjes op te geven, wil ik u aanra
den, u kalm te houden. We zijn noodig
op hel dek", voegde hij er op scherperen
toon aan toe en zette één voet op den
ladder.
Maar mr Riach greep hem bij de
mouw.
„U zult toegeven, dal u betaald bent
om een moord te doen—' begon hij
llosoason keerde zich met een ruk
naar hem toe. „Wat is dat?" riep hij,
„wat bedoel je daarmee?"
„Hel schijnt, dat u de bedoeling vol
komen begrijpt", zei mr Riach. hem vast
in de oogen ziend.
„Mr. Riach, ik heb drie tochten met
u gemaakt", antwoordde de kapitein, „in
dien tijd, meneer, behoorde u me te
hebben leeren kennen, ik ben een streng
man, en eeu hard man, maar wat u nu
zegt schandelijk, het komt uit een
slecht hart en een zwart geweten. Als
u zegt dat de jongeu zal sterven
„En dat zal hij", zei mr. Riach.
chelen en Antwerpen daarentegen ken
nen een zelfde inrichting en dat het
uurwerk niet uit zichzelf kan slaan, doch
daarbij door het carillon geholpen wordt
En ten slotte - maar dit weten de
meeste Middelburgers wel dat het
carillon speelt op den juisten tijd, terwijl
het slaan nü den juisten tijd gebeurt; en
dat het uurwerk van den Stadhuistoren
altijd 1 minuut vóór is bij' dat van den
Abdij toren.
OUDEJAAR 1924.
BEVOLKING.
In de tweede helft van Dcc. zijn in
de gemeente
MIDDELBURG
Ingekomen
L. Ziff van Amsterdam, L. Gortstraat
I 329; M. Boogaard, St. Laurens, Turf-
kade II 177; J. M. Hastrich, Amersfoort,
Lange Delft H 3; Jobs. Meeuwse, O. en
W. Souburg, K. Ileerengracht M 283;
Mej. M. II Wiessner, Veere, Molenberg
K 99; A Schaajsma, Rotterdam, Veer-
schesingel S 73; R. v. d. Bout, Utrecht.
Rotterdamsche kade O 228; Mej. S. Lit-
tooy, Dordrecht, Dam G 58; Mej M.
Poppe. Arnemuiden, Kromme Weele
K 101; Mej. Ma. Ca. Ca. de Wilde. Vlis-
singen, L. Giststr. F 174; Wed. L de
Kam, O. en W. Souburg, Bagijnhof E 208
I. W. de Groene, Sas van Gent, Vcersche
singelS 42cJohannes de Klerk, Rotter
dam. Bpenhouwerssingel K 68; Anna Ma
Yerheijke. O. eu W. Souburg, L Burgl
B 3; Mr. J H C. Heijse Leiden, Koor
kerkhof A 119; Wed A. Moens. Melis-
kerke, Nieuwepoortslr. P 165.
V>g rtrokken-
A H Speijcr, L. Gortstraat I 334, naai'
Ede, Blokkenweg S, Mej M. J Meeusén,
Ileerengracht M 39, Hoek; Mej. Adriana
Jasperse, K. Vlaanderen M 201. O. cn
W. Souburg, Nieuwstr. 85; G Mattel,
Oude Veersclieweg T 122 St. Laurens.
Wed J. S. van M'ijck, Veërschesingel
S. 71, Rotterdam,, Schied.amschedijk 15.
J.L. Eroans, Tcermagazijnslr. P 30. Ven-
rav; L. Groenenberg, Molenwater N 12,
Goes, Weslsingel (31; C Jue, Noordweg
R 139, Gouda. Nsxiierslr. 26; M. La-
bruyère, KI, Vlaanderen M 201. Koude -
kerke, 't Zand D 89; M S v Blijden
sleijn. Ylasmarkl 154, Ticl, Voorstad
H R. Schiirmaun, Segeerstraal H 109,
Zierikzee, Mol 311, Wed. M. Smolders.
Wagenpleiu Q 113, Breda Akkerstraal
43a; M. ïBoogerd, D|3jm F 152, s Gravcn-
liage, Bezuideuli weg 78; \V E. Wal
les, Korendijk P 97. Enschede, V>ssei-
schêweg 1 105; A. Ch F. Ghekier
Heerengracht-M 26, Iseghem (België.
In de tweede helft der maand Decem
ber zijn in de gemeente
KOUDEKERKE
Ingekomen
N. Drijver met gezin. B 197a, uit Vlis-
singen; G. J. Hoek met gezin, A 181, uit
Middelburg; J. Alewijnse, D 102, uit Mid
delburg; D. van de Vijver, C 26, uit Vlis-
sïngen, J. M. M. den Baars, D 23, uil
Melissant; 0. Jansen, E 156, uit Duitsch-
land, A. Wondergem, E 162, uit Oostka-
pclle; C. Eiff, E 110, uit Middelburg, M
Labruijère met gezin, D 188, uit Middel
burg, S M Tromp. E 163, uit Middelburg;
S. M. Bisseeuw, E 163, uit Middelburg,
J. Buijs, E 187a, uit Arnemuiden.
Vertrokken
A. Labruijère met gezin van D 188
naar Ylissingen,- P. Simonse van D 172
naar SI. Kruis, C. Wunrau van E 162 naar
Duitschland
„Wel meneer, is dat niet genoeg?
zei Hoseason, „verhuis licm, waarheen
je wilt."
Daarop klom de kapitein den ladder
op en ik, die zwijgend had liggeu luis
teren naar dit vreemde gesprek, zag mr
Riach hem achternakijken, en buigen
als een knipmes, in wat blijkbaar een
bui van spotzucht was Zelfs iu mijn
ziekte bemerkte ik twee dingen dat de
stuurman aangeschoten was, zooals de
kapitein had doen doorschemeren, en
dat hij dronken of nuchter een op prijs
te stellen vriend zou blijken te zijn
Vijf minuten later werden mijn banden
doorgesneden, ik werd op een mannen
rug geheschen, naar het vooronder ge
dragen en neergelegd in een kooi op
een paar zeedekens, waar ik oogenblik-
kelijk weer het bewustzijn verloor.
x Hel was heerlijk mjjn oogen weer in
het daglicht te openen eu weer in het
gezelschap van menschon te zijn. Het
vooronder was teè'tt tamelijk groole
ruimte, overal voorzien van kooien, waar
in de mannen zaten te rooken of lagen
te slapen. Daar de dag kalm was en
de wind gunstig, was het luik opeu en
niet alleen het goede daglicht, maar nu
en dan scheen zelfs door het slingeren
van het schip een straal zonlicht naar
binnen.
Ik had mij nauwelijks bewogen, toen
een der mannen mij een slok gaf van
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Kerstnummer van „De
Tam pon"
De Tampon, het orgaan van leerlingen
en oud-leerlingen der School voor de
Grafische vakken te Utrecht, heeft een
Kerstnummer uitgegeven, dat een wer
kelijk rijke afwisseling geeft. Als tijd
schrift ziet dit werk er steeds heel wat
smaakvoller verzorgd uit, dan de meeste
andere tijdschriften in ons land En
bovendien bevat dit nummer een aantal
illustraties en bijlagen, die uitnoodigen
tot zorgvuldig bekijken.
Behalve de speciaal voor de drukkers
interessante artikelen over de toepassing
(van lijnen in advertenties, en over de
moderne advertentic-typografie, benevens
over zetmachines, papypoplasliek, enz
bevat dit nummer tal van bijdragen, die
ook buiten dien beperkten kring zullen
jnteresseeren. Wij noemen daarvan een
geïllustreerd artikel van A. W. Bartens
over den oorsprong van den Kopper
maandag; een artikel over de typografi
sche beteekenis van postzegels met lal
van afbeeldingen, door F. B. den Boer,
een les over boekhouden door Huib
Luns; een artikel vau J D. C. van Dok-
kum over drukkers- en uitgeversmerken,
met een groot aantal afbeeldingen, en
een artikel van Frans Blankevoort over
oorlogsfrontkranten waarbij eenige fac-
similé's van Franschc geteeikende en ge
schreven couranten van dien aard. wor
den afgedrukt.
In dat opzicht bevat hel Kerstnummer
nog iets heel bijzonders een facsimilé
van een Mongoolsche Courant op het
zelfde doorschijnende papier gedrukt als
het oorspronkelijke blad
Onder die bijlagen trekken in hel bij
zonder dc aandacht, 'drie bladen van
een kalender, als voorbeeld van een
driekleurendruk, vervaardigd naar wa-
terverftcekeningeu van J. Kraaneen
houtsnede van J. Ellerseen in boek
druk-offset uitgevoerde reproductie van
een linoleumsnede van J Kraanen
voorts typografische werkstukken van
boekomslagen, programma's reclame
kaarten, enz.
Dit Kerstnummer legt een bijzonder
goed'getuigenis ui van hetgeen op deze
school gepracsteerd wordt.
RECHTZAKEN.
Dc Arrondissemcnts-Rechlbank te
Breda, heeft in de zaken G P cn L.
I. 1'. te St. Maartensdijk vonnis ge
wezen. i
Eerstgenoemde werd vrijgesproken van
hel hem ten laste gelegde inzake het
hebben van een geheime branderij, ter
wijl de l'weed|C werd veroordeeld tof
twee weken hechtenis met verbeurdver
klaring van het in beslag genomen toe
stel.
Aneta meldt uil Weltevreden
In de zaak-Mulder, beschuldigd van
poging lol vergiftiging van den gouver
neur van Aljeh en diens familie, conclu
deerde hel rapport van den deskundige,
dat alle anonieme bescheiden van bekl.'s
hand zijn. Dc eisch van hel O M. luidde
veroordeeling van beklaagde lot 12 jaar
gevangenisstraf
Dood door schuld.
De advocaat-generaal bij het Bossche
gerechtshof eischte bevestigiug van het
vonnis van de rechtbank aldaar, waarbij
de chauffeur W J. van R uil Eiudlioven
eeu versterkenden drank, dien mr. Riach
had bereid, en zei me, rustig te blijven
liggen, dau zou ik weer gauw beter
zijn. Er waren geen beenderen gebro
ken, legde hij uit „Een slag op hel
hoofd was niets. Man", zei hij, „ik heb
hem je zelf gegeven."
Hier lag ik vele dagen als een goed
bewaakt gevangene en kreeg niet alleen
mijn gezondheid terug, maar leerde ook
mijn gezelschap kennen. Het was
ruw troepje, zooals zeelui meestal zijn,
menschon, die alle vriendelijke dingen
van het leven missen eu veroordeeld zijn
samen te zwoegen op de ruwe zeeën cn
onder meesters, die niet minder ruw
wareu. Er waren er onder, die op zee-
roovers haddcu gevareu en dingen had
den gezien, waarvan de gedachte alleen
schandelijk is, anderen waren wegge-
loopcn van 's konings schepen en lie
pen met een strop om den nek, waarvan
zij geen geheim maakten eu allen waren
bereid om eeu kleinigheid niet hun beste
vrienden le twisten.
Toch was ik nog maar weinig dagen
met hen samen geweest, of ik schaamde
mij over mijn eerste oordeel, toen ik
weggeloopen was van de pier vau het
veer, alsof zij beesten waren geweest
.Geen enkel slag menscheu is door cn
door slecht, maar iedere soort heeft
haar eigen deugden en gebreken en deze
matrozen maakten geen uitzondering op
Jj| verdwijnen snel en zeker
v-'s door
pa tafoletóenjSojfEtós
(Ingez. Med.)
wegens het roekeloos rijden en dood door
schuld, werd veroordeeld tot 3 maanden
hechtenis
De chauffeur reed met een vaart van
50 K.M. een bocht om, waardoor de
auto tegen een boom aanreed en kan
telde. Een der inzittenden geraakte te
water en verdronk, eeu tweede bekwam
een schedelbreuk en eenige anderen wer-
deu bewusteloos opgenomen
LANDBOUW.
Bij den uitgever C W D'huij te
Middelburg verscheen de 48ste jaar
gang van den Landbouw Almanak voor
1925, zijnde hel jaarboekje van de 7.
I. M en als los boekje hel jaarover
zicht fit de ledenlijst der Maatschappij.
Als altijd is hei keurig verzorgd en
door dc stevige hl;>* makkelijk rtiecir te
dragen..
5&SCHILLENDE BERICHTEN.
Men meldt uit Gorinclicm aan de
Tel
Sinds eenigen tijd bestaat hier eeu
greqzelooze tuchteloosheid ouder de
straatjeugd De politie, die hier wegens
de bezuiniging mei een aantal agenten
verminderd was, is niet bij machte, de
baldadigheden, inbraken diefstallen eu
vernielingen te verhinderen. De bande
loosheid begon tijdens dc kermis mei
diefstal vsn sigaren, sigaretten, nougat
enz. uit eeu kermistent, daarna zijn ban
ket- cn sigarenwinkels geplunderd, lo/,i
volgden inbraken in scholen
De leasten werden geledigd eii penueu,
potlooden enz. gestolen. Terwijl in ecu
gymnastiekscliool dc leerlingen geoefend
werden, hebben de hoefjes de porie»
mounaies uit dc zakken van de klccren.
die in de gang hingen, weggenomen Ten
slotte hebben de jongens een ain!al kip
pen en duiven gestolen en deze op In-
diaausclie wijze boven een vuur, dat
buiten dé' stad werd gestookt, geroosterd.
Dc kippen hebben zij verkocht. Dc po
litie heeft dc daders vau de inbraken en
den regel. Zeker waren zij ruw eu naar
ik vermoed ook slecht, maar zij had
den vele deugden Ze waren vriendelijk,
wanneer ze konden, naief ia een graad,
die ver boven de naiveteil van eeu
landjongeu als ik uitstak, en hadden
eenige vage -ideeën over eerlijkheid. Er
was één man vau ongeveer veertig
jaar, die dikwijls ureu lang aau mijn
kooi zal en mij vertelde van zijn vrouw
eu kind. Hij was visscher en had zijn
boot verloren en was daardoor gedwon
gen tot de grootc vaart. Hel is nu
jaren geleden, maar ik heb hem nooit
vergeten. Zijn vrouw, die veel jouger
was dan hij, zooals hij mij dikwijls ver
telde, wachtte tevergeefs de terugkomst
van haar man. nooit zou hij 's morgens
liet vuur weer voor haar aanmaken en
nooit hel kind meer zoel houden, wan
neer zij ziek was. Zooals later bleek,'
waren de meeste van deze arme kerel*
op hun laatstcn tocht, de diepe zeeën cn
de vraatzuchtige visschen waciitleu neu
cn hel is een ondankbare bezigheid
kwaad van de dooden le spreken On
der de andere goede dingen, die zij de
den, gaven zij mij mijn geld. terug, dat
onder hen verdeeld was en ofschoon er
ongeveer een derde deel te kort kwam,
was ik er erg blij mee en hoopte, dat
hel mij van dienst kou zijn iu het land,
waarheen ik ging Uet scliip was be
stemd voor de Carolinas en men moet
