Ho. 303.
Dinsdag;23 December 1924
167° Jaargamr.
COURANT.
mi dit nummer behoort een Bij voegsel.
KAMEROVERZICHT.
Tweede K am e r
Zitting van Maandag.
Hoewel het een nachtzitting is ge-
(«orden, heeft de Kamer de begrooting
•ran Oorlog nog niet klaar gekregen. Van
daag moeten er nog stemmingen plaats
Rebben, en Voorts komt vandaag ook de
kwestie van de salarissen van de leden
Tan den Raad van State, Rekenkamer en
rechtelijke macht aan de orde
Bij de algemeene beschouwingen over
de Oorlogsbegrooting had Minister
IV a D ij k gisteren vooral de ontwape-
ningskwestie te behandelen. Hij stelde
zich op het standpunt dat Nederland
niet eenzijdig kan ontwapenen vooral om
dat het zoo onveilig geëxposeerd ligt.
De strategische positie van Nederland
is van zooveel belang, dat wij den door
slag kunnen geven in een conflict. Zou
Nederland's eenzijdige ontwapening van
zoo grooten invloed zijn op de groole
staten, dat zij het voorbeeld zouden
volgen 7 Spr. meent, dat hieraan niet
gedacht kan worden. Is het dan wellicht
juist, dat Nederland aan den wedloop
der bewapeningen deelneemt? Ook dat is
onjuist. Nederland doet op zeer be
scheiden schaal aan de bewapening mee,
maar wie zou durven volhouden, dat
deze voor één staat een bedreiging zou
beleekenen? Onze weermacht kan een
krachtige preventieve werking hebben.
Eeeds eerder is er op gewezen, dat een
Nederlandsch leger voor den rechter
vleugel van een Duitsch leger een ge
vaar kan zijn. Dit is geen bijkomstige
reden voor de eerbiediging van Neder
land'® neutraliteit geweest. Indien het
waar is wat verder de heer Marchant
zeide, dat n.l. Duitschland er belang
bij had van Nederland geen invals
poort voor Engelschen en Franschen te
maken, dan zou met het Nederlandsche
leger toch geen rekening behoeven ge
houden te worden. Dan zou immers,
als dit leger niets beteekende, het Duit-
sche leger ons land hebben kunnen
bezetten, waardoor de invalspoort im
mers gesloten zou zijn geworden voor
Engelschen en Franschenl
Er is geen land ter wereld, waar zoo
stelselmatig de beteekenis van het leger
wordt gekleineerd als bij ons. Als op
een plaats ongeregeldheden plaats heb
ben, dan wordt het voorgesteld of het
leger in ontbinding verkeert.
'He* opzichte der chemische strijdmid
delen ontkende de Minister, dat deze
wreedaardiger zouden zijn dan de andere
wajpecaen. Spr. haalt o.m. aan, dat van de
Amerikaan^che soldalen 6 pet. door gas
en 6 pet. door andere wapens gewond
werden. Van de eerste 6 pet. stierven D/o
petvan de andere 30 pet.
Br bestaat dan ook een overschatting
van het chemische strijdmiddel. De betee
kenis van de bescherming daartegen
wordt onderschat, hetgeen blijken kan
uit het feit, dat bij den aanvang van het
gebruik der chemische middelen 35 pet.
der gewonden stierven en bij het eind
van den oorlog dit procent slechts 2'/»
wa&, tengevolge van de beschermingsmid
delen die intusschen gevonden waren.
'Ben opzichte van het Protocol van
Genève is het waarv dat de onderteeke
naars zich voorshands alleen verplichten
Lot 'deelneming' aan de ontwapeningscon
ferentie. Maar daar is het niet mee afge-
loopen. Wanneer in de conferentie be
sloten wordt tot militair optreden tegen
een agresseur, dan kunnen we niet vol
staan met te zeggen, dat we niets hebben.
Hoe zou hel gaan als alle staten dat
zonde» zeggen? Het woord klaplooper
is niet onjuist, maar de klaplooper krijgt
zijn trekken thuis. Zou er neiging bestaan
om Nederland bij te staan als het slacht
offer werd vap. een aanval? Nederland
moot naar spr 's meeniug medewerken
aan de handhaving der internationale so
lidariteit Maar ook voor zelfstandige
handhaving onzer positie behoeven wij
een weermacht.
Tegenover het denkbeeld van den heer
Dresselhuijs om een staatscommissie in
te stellen ter voorbereiding van ons
standpunt op de ontwapeningsconferen
tie, staat de regeering sympathiek. Zij
schilt echter van meening aangaande
het tijdstip. Het is onjuist een commissie
in ie stellen alvorens bekend is in welke
richting hel onderzoek zich zou moeten
bewegen, dat eerst 3 maanden vóór de
conferentie bij het rondzenden der uit-
noodigingen bekend zal zijn.
D© heer D r e s s e 1 h u ij s, die tevre
den was over deze toezegging, kreeg op
zijn vraag naar de samenstelling der
commissie het antwoord dat het een
Sem*ngde commissie zal zijn.
hebben ons tot dat antwoord van1
da» (Minister bepaald, omdat daarin het
vooraf gehouden debat zich weerspie-
s»ld- "4<0 Vi'S'JfHB
I* de artikelsgewijze behandeling zijn
aantal moties en amendementen
gediend. We zullen de vermelding daar
van aanhouden, daar er eerst heden over
gestemd zal worden.
BINNENLAND.
MINISTER COLIJN OVER DE
POLITIEK.
Minister Colijn heeft gisterenavond in
de Oosterkerk in Den Hang een politieke
rede gehouden voor de anti rev. kiesver-
eeniging.
Na eerst te hebben afgerekend mei
„de krassende nachtvogels", die hem
persoonlijk aaanvielen (waarbij hij ook
de hieronder vermelde buitenplaats-
kwestie aanroerde), besprak hij de on
tevredenheid in de anti-rev. partij. Deze
partij heeft nu eenmaal geen meerder
heid, en heeft dus er zich toe moeten
bepalen bij de kabinets-formatie van '22
zooveel mogelijk te trachen speciaal anli
rev. wenschen op het regeerings pro
gramma te krijgen. Vervolgens verdedig
de hij de Tinancieele maatregelen die hij
als minister van financiën gedwongen
was te nemen.
De heer Colijn erkende dat er nog
veel is dat teleurstelt, maar als er een
andere politieke combinatie geweest was,
zou het dan beter geweest zijn? Spr. ge
looft dat er veel reden tot dankbaarheid
is. Het staat vooe hem dan ook vast, dal
de eerst aangewezen oplossing voor
1 9 2 5 zal zijn derechtsche samen-
we r k i n g, zoo eenigszins mogelijk in
stand te houden.
De heer Nolens heeft in de Tweede
Kamer gezegd, dat na een 40-jarig hu
welijk, de samonwerking moet worden
voortgezet. Nu gelooft spr., dat na een
40-jarig huwelijk echtscheidingen niet
veel voorkomen (Gelach) maar de moge
lijkheid blijft toch. En als men spr.
vraagt, wat er dan gebeuren moet, ant
woordt hij- dat zullen we in Juli zien
Spr. gelooft niet, dat hel waarschijnlijk
zal zijn, dst een of twee groepen de an
dere hun wil zullen opleggen of een be
ginsel-offer zuilen vragen. Dat acht spr.
uitgesloten. Nooit zal een partij met een
andere partij samen kunnen werken
wanneer het een offer van zijn beginsel
brengen moet.
In Juni trekken we op voor het pro
gram van beginsel, in de eerste plaats
voor die punten, die hel meest bedreigd
worden, enkele geestelijke goederen. Spr.
formuleert het concept-program in twee
punten in de eerste plaats handhaving
van het gezag van de overheid Deze
eisch zal weer met klem naar voren
moeten komen, omdat het gezag wordt
aangetast. In de tweede plaats moeten de
grondslagen van het christelijk gezins
leven verdedigd worden. Baar mag niets
maar dan ook absoluut niets van worden
prijsgegeven.
Verder zijn er twee punten uit het
program van 1922, die naar voren ge
schoven worden; een voortgaande bezui
niging m 's rijks dienst ter verlichting
van den belastingdruk; steun aan alles
wat in het verkeer der volkeren de
heerschappij van het recht verzekeren
kan, maar, zoolang er geen internationale
regeling is, handhaving van onze zelf
standige weermacht voor Nederland en
Indië, handhaving van ons eigen leger.
In het program is niet uiteengezet hoe
de verlichting van den belastingdruk
moet worden verkregen, maar spr. heeft
dit in de Kamerstukken reeds uiteenge
zet. Het plan lcomt neer op verhooging
van hei bedrag dat vrij is van belasting
voor gehuwden en vergrooting van den
kinderaftrek en daarnaast verlaging van
belastingen, die de kapitaalsvorming te
genhouden.
Aangaande het defensievraagsluk zei-
de spr., dat hêt er niet omgaat, dat zij,
die bewapening willen, den oorlog willen
Hel gaat er juist om den oorlog te
voorkomen. En nu zegt de een, dat het
beste middel daartegen de weerloosheid
is, maar spr. zegt, dat juist de mogelijk
heid om ons te verdedigen, ons buiten
een oorlog kan houden. Voorts wil de
antirev. partij wettelijken uitbouw van
het arbeidscontract.
IIET BUITEN VAN MINISTER COLIJN.
In zijn rede in Den Ilaag heeft Mi
nister Colijn ook gesproken over de be
kende kwestie van zijn builenplcals te
Leersum. Hij zei daarvan volgens de
N. R. Crt het volgende
De minister had een wetsontwerp inge
diend, om de bclastingknoeiers en die
zijn er vele bij den kraag te kunnen
grijpen. Er waren eenige voorbeelden
gegeven van de wijze waarop de be
lasting ontdoken wordt. Een dezer voor
beelden was, dat iemand een buiten-
plaals bezit.IIij maakt er een vennoot
schap van, huurt de buitenplaats van de
N.V. en betapjt de helft pf een derde van
een personeele belasting. Nu had de mi
nister van financiën ook een buitenplaats
De bewoning daarvan bracht reel onge
rief. Van de 16 jaren, die spr. na zijn
Indisch verblijf in Nederland doorbracht
heeft hij er 12 buitenshuis doorgebracht.
Zijn echtgenoote heeft hem onder het
oog gebracht, dat hij zijn plicht als huis
vader slecht nakwam. Daarom heeft spr.
besloten deze plichten beter na te ko
men en in Den Haag te gaan wonen
Toen heeft spr. van zijn buitenplaats
een naaml. venn. gemaakt. Maar toen
was men er ook1. Wpnt de naaml. v<
was er nu en men behoefte er maar
deze leugen bij te bedenken, dat de mi
nister van financiën de buitenplaats van
zichzelf zou huren.
Nu moet men daar niet boos om zijn.
Spr. is dat zelf ook niet. Hij heeft slechts
medelijden met hen, die zoo'n flater be
gingen. Niet alleen was het dom om van
hem, wiens leven in geen enkel opzicht
aanleiding tot zulke gedachten had
geven, maar dom ook ,omdat het inge
diende wetsoutwerp terugwerkende
kracht zou hebbon tot 1 Mei 1921. Dat
kon men weten, want de wet staat op één
blaadje papier en telt drié artikelen.
DE CANDIDA ATLIJSTEN VOOR DE
S. D. A. PL
Het Volk meldt dat de Partijraad der
5. D. A. P. besloot de lijstverbindingen
voor de verkiezingen van '22 te hand
haven, en de voordrachten opmaakte
voor de caudidaaten voor tien groslijsten,
waarbij die van Groningen en Drenthe,
voor Haarlem en Helder, Den Haag en
Leiden. Rotterdam en Dordt, en Brabant
Zeeland en Limburg gecombineerd
zijn.
Die voor Zeeland luidt 1. W. H
Vliegen. 2. W. C de Jonge 3. G. F.
Lindeijer. 4. P. G. Gruijs 5 W Drop.
6. H. v. d. Ploeg.
Uit Stad er< Provincie.
Uit Middelburg
De lezer zal begrijpen dat we een
enkel woord willen schrijven over de
gisteren in den gemeenteraad alhier
aangeroerde kwestie van de publicatie
in ,Het Volk" van stukken betreffende
de gemeentezaken We bedoelen daarmee
speciaal de mededeelingen die door het
college van B en W. aan de raadsleden
worden gedaan, Niet èen berichtje als
dat over het aantal wrkloozen, zoo a Is
onlangs uit dat blad overnamen Ook
wij hebben aan de Arbeidsbeurs sleeds
de inlichtingen gekregen die wij vroegen
Wij gunnen dat blad gaarne een mede-
deeling die de correspondent zelf door
informatie verkreeg
Maar met de officieele stukken is het
wat anders Wij publicecren le. de ge
drukte stukken zoodra die aan de raads
leden door B. en W. zijn toegezonden;
en 2e. de stukken die door B. en W.
voor de raadsleden ter visie worden ge
legd in de leeskamer, opdat de leden er
van kennis kunnen hebben genomen,
wanneer ze in de raadszitting als ingeko
men slukken worden medegedeeld. Tot
vergemakkelijking van het werk dorper?
hebben wij ook verlof in de (niet voor 't
publiek toegankelijke leeskamer kennisi
te nemen van die stukkeu, maar daarbij
heeft altijd de voorwaarde gegolden, dat
wij die stukken, al hadden wij er ook
te voren een afschrift van genomen, niet
zouden publicecren vóór ze in de raads
vergadering zonden zijn behandeld. Zoo
vonden wij de vorige weck in do lees
kamer onder die stukken hel verslag
van de Woningheurs. We hebben er toen
afschrift van genomen, maar de publi
catie natuurlijk uitgesteld tot gisteren in
de raadsvergadering dat verslag ouder
de ingekomen slukken zou zijn vermeld.
En daarom verwonderde het ons zeer,
in „Het Volk" van Zaterdagavond reeds
een uittreksel van dat verslag te zien
opgenomen.
.En nog meer verwonderde het ons, dat
de lieer Onderdijk gisteren in de morgen-
zitting in antwoord aan den lieer (Mes,
ons iu verband daarmee gebrek aan ac
tiviteit verweet
Met voldoening hoorden we dal hij
in de middagzitting dat verwijt introk,
met de toevoeging dat er nog nooit in
(Het Volk" een bericht zou hebben ge
staan dat niet gepubliceerd mocht wor
den Ja. dat hangt er van af welke op-
va tling B. en W hebben van de wenschc-
lijkheid van publicatie van stukken die
nog slechts ter visie liggen. Is die vroe
gere mecning veranderd? Ons is het wel
Maar tot nu toe was ons geen wijziging
van die vroegere, zeer streng gehand
haafde voorwaarde bekend
Over het algemeen is men bij officiee
le lichamen en ook op ons Stadhuis er
zeer zorgzaam voor, om te voorkomen,
dat er officieele meedeelingen in de pers
komen, vóór ze aan de betrokkenen be
kend zijn. En dat vinden we begrijpelijk.
Die betrokkenen zijn hier de raadsleden.
We herinneren ons uit vroegers jaren een
geval van groole verontwaardiging op 't
stadhuis over publicatie iu de courant
van een adres, aan den raad. Daarvan
verzeleré Heen qenoeqelirk
JCenstfe eoé.
(Ingez. Med.)
moest eerst de geadresseerde, dat was
dus de Raad, kennis hebben genomen
Het bleek toen echter dat de adressant
zelf hel stuk ter publicatie aan ons had
gezonden. En dat maakte de situatie na
tuurlijk anders. Maar gebeurt dat niet
dan gold steeds de stelregel geen publi
catie, vóór de stukken óf gedrukt aan de
leden toegezonden zijn. óf in den Itaad
zijn geweest.
Voor de afd. Middelburg der
Vereeniging voor Volkenbond en Vrede,
zal de heer Herman Snijders op Dins
dag 13 Januari a.s. spreken in de kleine
Concertzaal over „De Volkenbond in het
licht van het verleden en van het
heden".
Naar aanleiding van liet bericht
aan „Hel Volk", dat „door ontslag van
een aantal arbeiders bij de firma Alberts
en Co en bij The Vit rite Works het aan
tal werklooze arbeiders alhier plot
seling is gestegen", verzoekt de firma
Alberts en Co ons te melden, dat er,
zooals Leder jaar in dezen tijd gebeurt,
slechts los zomerpersonecl is ontslagen
De fabriek werkt met normale kracht
o
Uit Vlissingen.
Het muziekgezelschap „Ons Genoe
gen' te Vlissingen zal Donderdag,
eersten Kerstdag, 's ochtends van half
negen lot half tien een uitvoering geven
van gewijde muziek in de teut in hel
Bcllamypark.
Dit Walcheren.
- Dooi- (den Commissaris der .Koningin
is benoemd tot zeiler voor 's Rijks di
recte belastingen in de gemeente S t
Laurens de heer W Walraven, ter
vervanging van den heer J Gideonse
die ontslag heeft genomen
In de Maandagavond gehouden ver
gadering van de A.-R. kiesvereeniging
te St. Laurens voornamelijk ter be
spreking van de circulaire van het cen
traal comité weru oesroten te advisee-
niet met één lijst voor het geheela
land uit te komen, doch met meerdere
lijsten. Voorts zal worden verzocht niet
meer te adviseeren om op nr. 1 van
de lijst le stemmen.
Als candidaten voor de groslijst voor
dc Tweede Kamer werden in alphabeti-
schc volgorde genoemd
II. Colijn, A. Colijn, L F. Duijmaer
van Twist, rar. J. W Goedbloed, C van
den Heuvel, J. W. van *t Hoff, F. II de
Monlé Verloren, mr. V. II. Rutgers, dr.
J. G Scheurer, J. Schouten, P. A.
Schwarz. mr. J. A. de Wilde
Aangenomen werd voorts nog een mo
tie om zich uit te spreken tegen de re-
vaccinalie, opgenomen in het wetsont
werp op de besmettelijke ziekten.
Bij dc rondvraag werd nog besproken
de onderwijsbijdragen van buitengemeen
ten, nu door den minister een wetswij
ziging te dien opzichte is voorgesteld.
De heer Van "t Iloff zou in deze verder
willen gaan. Besloten werd er bij de
Kamerclub op aan te dringen, dat hierin
ook zou worden voorzien door ver
hooging van de schoolgelden en het in
stellen van strengere toelatingseischen
o. a. voor allen een verplicht examen
Zaterdagavond is door middel van
nklimming ten nadeele van j}en heer
A. S. caféhouder le St. Laurens (W.) een
bedrag van ongeveer f 200 gestolen. De
politie sjelt een onderzoek in.
Ged. Staten hebben hun goedkeu
ring onthouden aan het gemeenteraads
besluit van Biggekerke waarbij
vroongrond beschikbaar was gesteld lot
het inrichten van een hoenderpark.
Vrijdagmiddag hield de Raad der
gemeente R i 11 h e m eene openbare
vergadering. Onder de ingekomen stuk
ken was o.a. een schrijven van den Di
recteur der directe belastingen enz., te
Breda, dat met ingang van 1 Januari
1925: lo het kantoor te Middelburg b.g.
voor de ontvangst der directe belas
tingen zal zijn opengesteld op Dinsdag
van 9 tot 1 uur; Donderdag van 9 tot
1 uur en van 2 tot 4 uur; Vrijdag van
9 tot 1 uur. 2o de zitdagen voor de
ontvangst der directe belastingen zullen
worden gehouden in dc gemeente: Rit-
them op den 3den Maandag van de
maanden Maart, Juni, September en De
cember van 2 tot 31/- uur.
Naar aanleiding van een schrijven van
den Min. van O. K. en W., over terug
betaling van te veel genoten voorschot
Rijksvergoeding over 1922, bedoeld in
art. 56 juncto art. 201 der L. O wet,
wordt op voorstel van B. en W. m.a.s.
besloten een kasgeldleening aan te gaan
van f 2500, wijl de kasgeldmiddelen mo
menteel niet toereikend zijn om het te
rug te betalen bedrag van f 4899 te vol
doen.
Den heer C. M. Bolier wordt op zijn
verzoek ontslag verleend als ambtenaar
bedoeld bij art. 91 der Woningwet, zulks
met ingang van 1 Jan. 1925 en over
eenkomstig het voorstel van B, en W.
wordt met ingang van denzelfden datum
alszoodanig benoemd de heer D. Ruissen
alhier.
In verband met een nader ingekomen
schrijven van B. en W. van Vlissingen,
inzake aankoop van een sterilisator,
wordt thans, op voorstel van B. en W.,
ni a. s. besloten daartoe goedkeuring
te verleenen. In de vorige vergadering
werd dit punt aangehouden, wijl toen
niet met zekerheid kon worden vastge
steld of de gemeente al dan niet aan
deel in rekening zou worden gebracht.
Dit zal nu evenwel niet het geval be
hoeven te zijn.
Hierna wordt eene wijziging in de be
grooting 1924 goedgekeurd. Ten slotte
worden nog eenige bepalingen met be
trekking lot de nieuw ontworpen alg.
Politieverordening behandeld en zullen
in de eerstvolgende vergadering worden
vastgesteld.
Te N eu SI. Joosland werden
in den nacht van Zondag op Maandag bij
C. Baas Jr 4 konijnen ontvreemd. Da-
derf s) onbekend. De politie stelt con on
derzoek in.
OitZui d-B e v 1 a n d.
- Tot voorzitter der vereeniging „Hel
Groene Kruis" le Hoedekens kerke
is benoemd de heer H. de Boer. arts al
daar, zulks in de plaats van dr O Koek,
vertrokken naar elders.
Maandag hield de raad der gemeen
te 's H A rends kerke een vergade
ring. waai" met kennisgeving afwezig wa
ren de heeren J. Nijsse, D. W;. Linden-
bergh, A Schipper en H. van Gorsei
Vastgesteld werd het suppletoir kohier
van de hondenbelasting op f 18, de pen
sioengrondslag van den ambtenaar ter
secretarie op f1700. Tot lid van de com
missie van toezicht op hel lager ouder
wijs werd benoemd de heer L Melse en
tot afgevaardigden naar de in 1925 ta