Een WOON- s WINKELiDII Sïnt-NiooIaas¥8rrassing 1924. nifr Mmsferdamschè De donkerste schaduwen uan den ouden dug Effecten, Coupons ©m Vreemd Geld. wateren voor vfsscherij zijn inlussclien zuiver privaatrechtelijke handelingen, die voortvloeien uit de aan hel departement van financiën opgedragen eigenaarsbe- heer. De minister meènl, dat het eigen- domsbeheer bij dit departement moet Mijvö». BUI'TENLANOU «BIEF UIT MAROKKO. S a 1 Sale... Saléwaar heb ik dien naam toch gehoord? zal menigeen zeggen Als hij erg precies is, zal hij uren en dagen zoekeu vanwaar hij dien naam kent tot hij plotseling in gedachten weer op de schoolbanken zit, en met een schok de namen van onzen grootsten zeeheld Michiel Adriaansz de Ruijler en Salé bij elkaar ziel. Salé evenwel was geen krijgsheld, maar de naam van het gevaarlijke zee- rooversnest op de Westkust van Ma rokko aan den Atlantischen Oceaan, de groote concurrente van Algiers cn Rabat Algiers 1400 K.M. naar het Oosten aan de Midt^elllandsche Zee gelegen, waar Rabat vlak bij, aan de overzijde van de Oned Bon Regreg, hel riviertje, dat beide oude zeerooversnesten scheidt. In 1027 werd Salé vrijwel onafhanke lijk, en de residentie van den Emir El 'Arachi die de kaapvaart methodisch or ganiseerde. In dezen lijcj overheerschte Salé het nabij gelegen Rabat beslist, maar Algiers kon toch altijd nog meer schepen in het gevecht brengen De kaapvaart ging oorspronkelijk meer tegen Spanje en Portugal, terwijl met Holland, Engeland en Frankrijk handelsbetrekkin gen werden onderhouden. Later evenwel werden alle mogelijke schepen buit ver klaard, en van hier de gewapende expe dities in 1629 en 1630 van Fransche zijde, in 1635 van Engelsche. Eerst in 1737 werd de autoriteit van d,en Sultan -van Marokko erkend, maar het geheel bleef typisch Oostersch wanordelijk, tot Salé in 1912 definitief door de Fran schen bezet werd Ik maak thans het groote .Marokkaan sche autocircuit van de Compagnie Trans atlantique jnee te Bordeaux aan boord naar de Marokkaansche havenstad Casa blanca, in 1907 na een moord op Euro peanen door de Franschen bezet en na dien ia verwonderlijk korten tijd her schapen in een prima havenstad Van uit Casablanca via Marrakech. Rabat, Fes Chidjda Tlemar en Oran naar Algiers, en vandaar weer per boot naar Mar seille, totaal 2300 K.M. per auto, 2" dagen in Noord Afrika en vijf dagen zeereis. Thans maak ik van een rustigen dag te Rabat gebruik om over te steken naar Salé ik wil het zeerooversnest uit onze Gouden Eeuw zien, waar onze on vergetelijke Zeeuw Michiel de Ruijter zijn grootste triomfenals koopman vierde. Want vergeet niet eerst op lateren leeftijd werd De Ruyter onze groote zee held, admiraal, opperbevelhebber van onze violent Vóórdien voer hij op de handelsschepen der heeren Lampsens uit Vlissingen. eerst als scheepsjongen," la ter als matroos, stuurman, en eindelijk als schipper of kapitein Wanneer ik door het thans rustige en volmaakt ordelijke Salé loop, een haven stadje van 20.000 inwoners, waaronder 18000 Marokkanen, Arabieren en Ber bers, 1500 inlandsche Joden en 500 Euro peanen. dan kan ik niet anders dan de grootste bewondering koesteren voor de wijze waarop de Franschen dit uitge strekte land met oorspronkelijk vijandige bevolking hebben geparifiëerd en tol welvaart gebracht. Het is haast onbegrijpelijk dat dit in nauwelijks twaalf jaar gedaan is, en als ik nil het hotel „Transatlanique" te Ra bat over Salé heen zie, dan wéét ik dat daar achter de Spanjaarden jaar in jaar uit met de Kabijlen van het Rif een wan- hopigen strijd voeren maar hier Fransch Marokko blijft het rustig. Zelfs tijdens den grooten wereldoorlog 1914— 1918 heeft liet Fransche Gouvernement geen 'buitengewone maatregelen behoe ven te nemen en de Resident-Generaal maarschalk Lyantev, kon zelfs een heele Marokkaansche divisie naar hel bedreig de moederland zenden! Wel een bewijs dat de Marokkanen de zegeningen van hel goede Fransche bewind waardeeren Maar ik loop hier nu door Sale, en van uit de nauwe kronkelende straatjes zie ik over de oude vestingmuren en het strand, naar de zee, <\en Atlantischen aan, waar De Ruyter tusschen 1640 en 1655 verscheidene keeren met zijn schip gelegen heeft. In he begin als koopman, later als vertegenwoordiger van de Sta ten, heeft De Ruyter te Salé altijd de Hollandsche kleuren hoog gehouden. Wel eigenaardig dat de goede naam wel ke De Ruyter aldaar had, ontstaan is door een heftigen woordenstrijd welke Do Ruyter een der eerste keeren dat hij daar was gehad heeft met den Sant óf stadsbestuurder. Dc Ruyter bood tus schen zijn waren o.a te koop aan een si uk fijn laken, waar de Sant, op Oos- lersche wijze, een klein deel der gevraag de som op bootl Toen De Ruyter aan de i gevraagden prijs vasthield, werd de •sant zóó boos, dat hij mei gevangenne ming dreigde, waarop De Ruyter om erger te voorkomen, den Sant liet laken len geschenke bood er aan toevoegende, dat van den prijs nooit iets af zou gaan. Eerst weigerde de Sant en ging kwaad '"-en, maar later liet hij de Ruijter roe- Pen, erkende liet goed recht van den van trouw vertegenwoordiger van zijn handelshuis. Sindsdjen heeft de Ruijter in den Sant steeds een goed vriend ge had, die hem trouw ter zijd,e- stond, ook toen De Ruijler in latere jaren als of ficieel gemachtigde der Staten dikwijls moeilijke onderhandelingen te voeren had over de loslating van gekaapte schepen en gevangen genomen zeevaarders. En wanneer ik nu té midden der typische Marokkaansche bevolking te Salé loop, de minarets (torentjes) der moskeeën en vooral de reusachtige toren Ilassane bewonder, of tusschen de pal men en tuinen té Rabat van de Afrikaan- sche zon geniet, terwijl gij daar in het barre Holland legen regenvlagen en sneeuwbuien worstelt ziet, dan gaan Sn ij n gedachten onwillekeurig drie eeuwen terug. Voor ons, menschen van electriciteil, telegraaf, telefoon, bioscope is niets absoluut vreemd en niets onge- loofelijk maar hoe anders was het toen maals voor onze voorouders! Ik heb de grootste bewondering voor hetgeen de Franschen in Marokko, vooral op burger lijk, administratief en waterbouwkundig gebied hebben tot stand gebracht er zijn goede wegen, spoorwegen ofschoon het reizigersverkeer meest per auto gaat) ver beterde havens, alle steden zijn electrisch verlicht en de buitenwijken zijn in alle opzichten grootsch opgezet, met het grootste comfort reist men tegenwoordig door dit interessante land. Maar toch, misschien is hel chauvinisme, maar toch wil ik niet nalaten in de eerste plaats een eeresaluut te brengen aan hen die onder de moeilijkste omstandigheden drie hon derd jaar geleden hier van hun koop vaardijschepen het oranje blanje bleu lié ten wapperen, voorgegaan en geleid door onzen Michiel de Ruijter! Rabat, 10 Nov. 1924 Salé, J. D. VIRULY. Ingebonden Stukken, koopman, en stelde hem als voorbeeld CENTRALE SLACHTPLAATS. Geachte Redactie! Ik zou u wel willen vragen kan de wet de gemeente verplichten een centrale slachtplaats te stichten? Hecht u waarde aan het rapport van het hoofd van den Keuringsdienst? En meent u dat het geen fiuanciëele strop voor de gemeente zal zijn? Er zijn hier te Middelburg nog vier slachtplaatsen en een centx-ale slacht plaats; vroeger werd er gezegd ze stin ken. Nu zegt het hoofd van den Keu ringsdienst in zijn rapport met hun aan hang en onaangenamen reuk. Daar pro testeer ik tegen. Ik verzeker u, geachte redactie, dat wanneer een rund of var ken geslacht is (het oude spreekwoord), men er soep van den grond kan eten. Waar 't hoofd van dienst wijst op het bijeen zijn van technische middelen voor het slachten van dieren, kan ik u ver zekeren, dat die in de centrale en andere slachtplaatsen ook aanwezig zijn. Alleen missen wij een koelcel, maar we hebben toch een ijsfabriek. Daar behoeft men toch zoo geen onkosten voor-Me maken? TJ wijst in uw geëerd blad van Woens dag op eenige plaatsen welke rendeeren of winst opleveren. Tol mijn spijt vermeldt u Hilversum er niet in, juist een plaats waar de ge moederen over de centrale slachtplaats zoo in beroering zijn. Mag ik het evefa uit den ,,Vee- en Vleeschhandel" over schrijven? De gemeentelijke slachtplaats te Hil versum is geopend. Daaruit is gevolgd dat de slagers direct na de opening een hoogcre onkostenrekeuing hebben gekregen, de slagers hebben de hoogere onkosten natuurlijk moeten verhalen op het door hen verkochte vleesch. Dit heeft zulke ontstemming verwekt dat de afdeéling Hilversum der Ned. Ver. van Huisvrouwen zich tot den gemeenteraad heeft gericht om deze verhooging onge daan te krijgen Ook noemt u Den Haag als winstge vende plaats. Ruim tien jaar geleden hebben wij, zoo te zeggen alle Middel- burgsche slagers, het genoegen gehad een bezoek te brengen aan het abolloir daar ter stede. Het was oen prachtige inrichting. We waren er over verwon derd De portier die ons rond leidde zei- de ook het is een prachtstuk; maai er moet ieder jaar veertig du*feend gul den bij! Nu geeft zij winst zegt u in het nummer van Woensdag. Ik noem dat jeen winst als men de menschen maar laat betalen De heer De Hartog. ook een van de grootste slagers lüt Den Haag, verklaarde mij vorig jaar op een ergadering dat een rund aan vier kwar ten hem f 20 aan onkosten kost eer het hij hem in zijn winkel hangt. Neen op zoo'n manier komt er altijd winst. Het publiek is zeer zeker gediend om het vleesch zoo goed en zoo goedkoop mogelijk in te koopen, en dat wil de sla ger ook Maar nu zal toch ieder wel denkend mensch wel beseffen dat dit in geen geval zal kunnen. Al neemt men aan dat het bouwen van een centrale slachtplaats maar honderd vijftigduizend gulden kost, daar komt bij een laboralo- riumknechl (of hulpkeurmeester), machi nist, 2 stalknechts en mogelijk nog wel een portier. Rekent u dan maar eens uit at er wekelijks opgebracht moet wor den voor rente aflossing en den tegen- woordigen hoofd van den keuringsdienst met zijn drie keurmeesters. Toen enkele slagers een paar maan den geleden een vergadering met het hoofd van den Keuringsdienst hadden over bedoelde centrale slachtplaats, zei- de deze dat het slachten enz. den slagers de nieuwe centrale slachtplaats niet meer zal kosten als dat het nu kost. Ik vroeg of hij dat zwart op wil wilde zetten, waarop hij antwoordde dit niet te kunnen doen Dat ik deze vraag 4ot het hoofd van den Keuringsdienst deed, was om die reden dat zoo te zeggen bij alle slagers de overtuiging is dat het hun noodeloos groote offers zal kusten, waar zij niets voor in de plaats krijgen Ik moet eindigen om niet te veel van uw plaats gebruik te maken, maar ge looft u mij er wordt wat voor een mensch zijn gemak klaar gemaakt of af gespeeld. Eerst is men met een minder humaan voorstel bij den Raad aangekomen, dat heel wal gemoederen in beroering heeft gebracht, n.l een wijziging in art. 8 van de yleeschkeuringswet te brengen, wat gelukkig nog niet is aangenomen (of zou men het toch wagen?) Geachte redactie geld, en de men schen énnoodig bemoeilijken, dat was eerst hot fundament voor een centrale slachtplaats hier ter stede. En dan schermt men met hygiëne en nog eens Geld en gemakzucht. Anders niets Het is te hopen dat de slagers, die binnenkort hopen te vergaderen, dit in het openbaar zullen doen, opdat ieder een wien onze niet vooruitgaande stad ter harte gaat, trachten zal te voorkomen dat we gaan als Zaandam en meer an dere plaatsen. Mijn dank, geachte redactie, voor de aan mij verleende plaatsruimte, tecken ik met den meesten eerbied. Hoogachtend, Uw dw. dnr., H. F M. Middelburg. 20 November 1924 (Een enkel woord naar aanleiding van wat de inzender ons vroeg? De wet kan geen gemeente verplichten een centrale slachtplaats te bouwen. Maar dat is ook nergens beweerd. Wij hechten wèl waarde aan het rap port van hel hoofd van den keurings dienst. Daarom hebben we er verschei dene gegevens aan ontleend, We hechten over de Haagsche slacht plaats meer waarde aan een verzekering in dat rapport, dan aan een mededeeling van een portier, tien jaar geleden. Of het een financiêele s[rop„ voor de gemeente zal zijn, kan eerst berekend wordèn als er een definitief plan ont worpen is Het voorbeeld van andere gemeenten toont aan, dat het geen strop behoeft te zijn. Een raming der onkosten, zooals de inzender ons vraagt, met al het perso neel er bij, behoeven we ni,et op te ma ken. Die is al, zeer uitvoerig, toe lichting er bij, gegeven in hel rapport. Zoekt de inzender, blijkens zijn Slot, niet te veel kwade bedoelingen, waar ook een eerlijke bedoeling mogelijk is? Red.) ADVERTENTIËÜ Bij inschrijving te koop in de St. Jacobstraat No. 50, voor zien van Gas- en Waterleiding. Inschrijvingsbiljetten in te leve ren bij A. JACOBS, Hotel 't Cen trum, Groote Markt, Goes, vóór of op Donderdag 27 November. TB KOOP I. 48 olmenboomen, staande aan den dijk tusschen de Molen- en Nieuw Sint Jooslandpol- ders recht tegenover het z.g.n. Oudedorp in de gemeente Nieuw- en Sint Joosland. II. 90 Canadapopulieren, zijnde alle opgaande boomen, staan de aan den dijk tusschen den Mortierepolder ter eene en de Nieuw Sint Joosland- en Mo lenpolders ter andere zijde vanaf de hofstede bewoond door dhr. DURINCK tot aan de coupure in den dijk tegen over de hofstede bewoond door dhr. CHR. JANSE in de gemeente Nieuw- en Sint Joos land. III. 43 Canadapopulieren, zijnde alle opgaande boomen, staan de aan den in perceel II ge noemden dijk ten Noorden van bovengenoemde coupure lot aan de grens dier beplanting. IV. 26 zware Canadapopulieren, staande aan den dijk van den Rapenburgpolder nabij de hof stede „Sloeveer" onder Nieuw en Sint Joosland. V 56 olmenboomen, staande op eene weide nabij de hofstede „Sloeveer" voornoemd. De voorwaarden liggen ter ken nisname voor de perceelen I, II en III op de hofstede bewoond door dhr. CHR. JANSE, en van de per ceelen IV en V op de hofstede „Sloeveer", wier bewoners respec tievelijk aanwijzing doen, en voor alle perceelen tevens ten kantore van J. A. TAK Co., Singelstraat te Middelburg, aan -welk laatste adres inschrijvingsbilletten worden ingewacht vóór of op 29 Novem ber 1924. PRIJSPUZZLE van Drogisterij SGHULÏE THIEME. HET HUIS MET DE ROODE PILAREN Schuin over de Nieuwstraat in de LANGE DELFT te MIDDELBURG Iedereen wordt uitgenoodigd deze Puzzle op te lossen. Onder de goede oplossers verloten wij twintig fraaie Jongens- en Meisjesboeken, welke door ons in overleg met den boekhandelaar met zorg gekozen worden naar den leeftijd van prijswinner of prijswinster. De bedoeling van de Puzzle is hel vinden van een bekend oud rijmpje van 13 woorden, samen 54 letters. Wij hebben de letters genummerd van 1 tot 54 en zoo samen gevoegd, dat we tien artikelen uit onzen winkel kregen. Wij zullen ze opnoemen in cijfers. De oplossers moeten er de letters voor ia de plaats zetten. 533317231323222225 smaakt niet lekker, maar is zeer goed voor kinderen om in te nemen. 8481012 is best tegen hoest; enkel prima kwaliteit heeft waarde. 313228101152 moet voor de wasch voorzichtig gebruikt worden. 2621—4331536 wordt verkocht in stukken en als poeder om de boterkorven blank te maken. 3324—37204849 zijn in elke huishouding noodig; er zijn er van echt haar, maar ook van plantenvezels. 3975444363053 dient voor het aanmaken van verf. 464742235 is een verfstof, die hout en ijzer tegen verweeren beschermt. 91511863425 zijn noodig om het vorige artikel te ver werken. 29382050 maakt alles schoon. 1276194154 worden gebruikt bij wondbehandeling en kun nen, als ze niet prima zijn, meer kwaad stichten dan goed doen. 1416—404345 vormen geen woord. Deze vijf letters moet u zelf invullen. Wanneer we u nu nog zeggen, dat u het rijmpje in tot kunt brengen door veel in onzen winkel te koopen, dan zal de Puzzle □iet moeilijk meer zijn. De oplossing moet bevatten: lo. het rijmpje; 2o, de tien bedoelde artikelen; 3o. den naam van den inzender voluit met opgaaf van leeftijd; 4o. volledig adres, 5 Donderdag 4 December moeten de oplossingen in ons bezit zijn. De Drogisterij SCHULTE THIEME verstrekt gratis een over- :t;druk van deze ffll'ÏÏt 9H t/1 het zoo ver niet Komen verzeker U tijdig by de /Ttaahchappg van Levensverzekering ST00MB00TDIENST „TELEGRAAF" MIDDELBURG-ROTTERDAM vice-versa. Afvaarten in beide richtingen WOENSDAG en ZATERDAG. MIDDELBURG-ZEEBRUGGE en BRUGGE vice-versa. Afvaarten iederen WOENSDAG. Snelste verbinding niet door* rachten naar Ostende, Blankenbergbe, lieyat etc. benevenB geheel België en Noord-Frankrijk. PROMPTE BEDIENING EN BILLIJKE VRACHTEN AgentenZeeuwsehe KoSenmaatschsppij TEL. 172 MIDDELBURG. Algemeerie Centrale Bankvereeniging voorden Middenstand Kantoor MIDDELBURG Londensche Kade H 54 Tel. 368.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1924 | | pagina 3